V-W-
NIJENRODE
lllsills&ll
Baba Sy keek even
en begon te lachen
■W
a
Schaaktalent genoeg
in Tsjechoslowakije
r
nze
Nieuwe boeken
melk boter
room en kaas
graafstroom
KORTINGEN
15 pet.-40 pet.
Chaise
d'Or
z m m
f iC •ijs
m P is g
urn a
m mm
a
m mm m
m e o i
m m s m
- "i
m
mm m
mm
mm m m
UiW/KWAiRJTET ZATERDAG 2S MAiAKfT 1974
BMNEVJ-iNP
-» --
119/KW
ADVERTENTIE
en die niet voorzien zijn van
en adres kunnen niet in benan-
«r worden genomen. Geheimhou-
is verzekerd. Vragen die niet on*
to<r met elkaar in verband staan
en in afzonderlijke brieven wor-
gesteld. Per brief dient een gul*
aan postzegels te worden ïngesio-
Adres: Uw probleem ook bet on*
iostbus 507, Voorburg.
*g: Van een oude lezeres: de tekst
een oud lied: De stoelenmatter.
i begin luidt: 't Was op een hete
rdag.
g: Een lezer die op het door hem
geven adres niet bekend is,
>t naar successierechten die door
erderjarige kinderen moeten wor*
jetaald van een nalatenschap,
oord: De nalatenschap bedraagt
.933. Elk kind erf ƒ29.198,60
van is 6000,- vrij. Over de rest
aagt het successierecht ongeveer
3,-.
Op welke datum viel Pinkste-
950?
Hoord: De eerste Pinksterdag viel
50 op 28 mei.
Betreffende de schilders Johan
"jciscus Hoppenbrouwers (1819-
en Willem Roelofs (1822-1897).
al van de laatste zijn veel werken
usea aanwezig. Hij was de grote
oper van de Haagse school en
jekend door zijn etsen en litho's.
Hoppenbrouwers werk kan men
erschillende musea vinden. De
4u genoemde schilderstukken heb-
ongetwijfeld waarjde. Hoeveel
en Wij niet zeggen. Daar zijn de
eurs' voor. Hjet is erg jambier dat
beschadigd zijn. We raden u aan
naar het spreekuur van Museum
lans te gaan (Woensdagmiddag 2-
ok daar taxeert men niet maar u
ngetwijfeld waardevolle adviezen
childerijen. Wel even van te vo-
ipbellen.
|en betreffende de restauratie van
g: Als mijn vrouw de rente van
spaarbankboekje weer op dat
je lafat schrijven, is dat toch im-
i geen inkomen?
roord: Deze rente wordt als in
kten beschouwd o«n behoort bij
frikomen geteld te worden,
g: Ik heb een letterkast gekocht,
Ir die is erg vies, met inktvlekken,
krijgt men zoiets weer schoon?
uoord: Als het mogelijk is het
i dat de vakjes vormt er voorzich-
jit te lichten, is het een gemakke-
_doch langdurig werkje, zowel de
j als het raamwerk met fijn
Tirpapier te reinigen. U kan de
en het raam in de was zetten en
weer in elkaar zetten. Wat de
(lekken betreft die hoeven er niet
ïchuurd te wordfen: tenslotte kan
daaraan zien dat het ding ge-
.t werd. Er zijn ook splinternieu-
akjeskasten te koop, zelfs plastic
frkasten, maar een liefhebber van
zaken gruwt van zoiets.
Ijjg: Onze getrouwde zoon is na een
jaren getrouwd te zijn geweest,
leden. Nu is mijn man ook ge
len en onze schoondochter maakt
braak op wat zij het vaderlijk
«rf noemt. Is dat juist?
[oord: Neen, 'Wél kan de schoon*
[er optreden in plaats van haar
Ivoor nog niet mondige kinderen,
echter het huwelijk kinderloos.
Iheeft ze generlei rechten.
Waar kan men het boek: Mary
het meisje dat zo verlangde (A
l-Straatsma) nog kopen?
foord: Het NBG deelde ons mede
ir zoveel aanvragen voor dit boek*
linnenkomen dat men besloten
het fotografisch te reproduce-
s'og wél een poosje geduld heb-
Ivoor het uitkomt,
g: Vroeger leerden we: Pasen valt
eerste zondag na de eerste volle
in de lente. Maar Dit jaar is die
voilé maan op zaterdag 6 april
uur en pas zondag 14 april is
'asen. Volgens het geleerde lesje
het 7 april zijn. Hoe zit dat?
'oord: Wij ontvangen verschillen-
ragen van een dergelijke inhoud
jezers die het verschil tussen de
tijetische en de werkelijke paasda-
{hadden opgemerkt. Inderdaad is
e eerste eeuwen onzer jaartelling
.[kerkelijke regeling in gebruik
men om de paasdatum op deze
ier vast te stellen. De bedoeling
dat deze datum nooit zou samen-
h met het Joodse Pasen. Het lukt
tr niet altijd, want soms is er een
■Hitreffen. De berekeningen zijn
moeilijk en ingewikkeld. Men
—die vinden in de Winkler Prins,
I nog duidelijker in Oosthoek,
i encyclopedieën zijn in de mees-
ieszalen aanwezig). Oosthoek
bovendien nog de formule die
iskundige Ghuss voor onze eeuw
gevonden. Alle paasdata sinds
:rste eeuwen tot en met het jaar
zijn te, vinden in de 'Zeitrech-
enz. van prof. dr. D. H. Lietz-
Prof. dr. K. Alan Sammlung
ïen Band 1085. Samenvattend: de
leningen die men in de encyclo-
iën aantreft klopt niet altijd (zo-
in dit jaar het geval is) met de
elijke maanstanden,
ulling van lezeres: De Initialen
de auteur van het veel gebruik-
jbelse dagboekje, staan voor Hen-
i Wilhelmina Spiering (1882-
de oprichtster van de Ned.
lesbond CJVF ('de Federatie') en
de ver. Zusterhulp (1902) te Am-
am. In de kring, waarin deze
ligingen werden opgericht, vindt
dc namen van vele vooraanstaan-
rouwen uit het Reveil, als Johan-
Van Riemsdijk, mevr. Bosch v
nthal e.a. Het vroegere huis van
iakonessen, Prinsengracht 1001 te
erdam, werd door deze vereni-
bestemd als woonhuis voor jonge
jrende meisjes, die niet de mid-
it hadden zelf voor kost en inwo-
te zorgen. Ook nu functioneert
G< mis nog als overbrug ging tussen
gezin en het leven in de grote
Instituut voor Bedrijfskunde
te Breukeien.
3-jarige intensieve studie in de
bedrijfskunde voor abituriënten van het
Voorbereidend Wetenschappelijk
Onderwijs (V.W.O.). 1
Informatiedag op Nijenrode
zaterdag 6 april 1974
van 13.00-1700 uur.
Aanmeldingen uiterlijk tot 15 juni 1974.
Inlichtingen: Administratie Nijenrode-
Breukelen, ook telefonisch 03462 -19 44.
Horizontaal: 1 .vaste vorm geven, 11.
mondwater, 12. bergplaats, 13. deel
van de hals, 14. kinderdoek, 17. wig,
18. trustee (afk.), 19. leidsel, 21. lid
woord (Fr.), 22. stapel, 23. tam, 25.
zwaardvis. 26. droogoven (Z.N.), 28.
latwerk, 30. groot wijnglas, 31. hard
steen, 32. rivier, 33. drinkgerei, 35.
boom, 37. troefkaart, 39. ontkenning,
41. paardekracht, 43. ernstig, 46. mu
zieknoot, 47. buitenhaven, 49. spaans
paard, 50. oude inhoudsmaat, 51. ach
ten, 53. stroopballetje (gew.), 54. on
afhankelijkheid.
Verticaal: 1. rekening, 2. rivier in
Duitsland, 3. opperste rand van een
dak, 4. inhoudsmaat (afk.), 5. koker,
6. denkbeeld, 7. oude lengtemaat, 8.
recht stuk vaarwater, 9. nobel, 10.
telwoord, 14. onderricht, 15. blcem,
16. vertragingsteostel, 19. kleurstof,
20. plotseling, 22. vervoermiddel, 24.
bonenkruid. 25. gehoororgaan, 26.
woonboot, 27. kraan, 29. horizon, 34.
Myth, figuur, 36. sierdeken, 38. voge
leigenschap, 39. voordeel ,40. aangebo
ren gave. 42. pit, 44. toespraak. 45.
zwemvogel, 46. rooilijn, 48. plechtige
gelofte, 50. huisdier, 52. scheik. ele
ment, 53. ten name (afk.).
Oplossing tot en met woensdag a.s.
per briefkaart zenden aan:
Trouw/Kwartet, postbus 859, Amster
dam. Linksboven vernielden. Wee
kendpuzzel.
OPLOSSING VAN VORIGE WEEK:
Horizontaal: 1. maltose, 7. nalatigheid,
13. imme, 14. tegel, 16. code, 17. Ie,
18. Rr. 20. ral, 21. D.H. 22. ed, 23.
intiem, 26. setter, 28. snaar, 30. otter,
31. ik, 33. garnituur, 35. kn. 36. eer,
38 Lt. 39. nr. 40. rag, 41. kat, 42.
inert, 43. dar, 44. mes, 45. pa, 46. en,
48. leg, 50. ar, 51. filatelie, 55. te 56.
manie, 57. hiets, 59. alikas, 62. gratie,
64. Be. 65. is, 66. bal, 68. sJ. 69. N.G.
70. Oene, 72. merel, 74. orde, 76.
energie, 77. karnton.
Verticaal: 1 .militie, 2. amen, 3. Lm.
4. tering, 5. st. 6. eer, 7. nel, 8. al, 9.
achter, 10. To, 11. idee, 12. gedrang,
15. gal, 19. reaal, 21. detur, 24. t.s. 25.
Martialis, 26. stuntelig, 27.'' tr. 29. R.N.
30. O.T. 32. keker, 34. inept, 35. karet,
37. ras, 40. ral, 44. maraboe, 45. pinas,
47. Niers, 49. gedegen, 51. fakier, 52.
A.E. 53. en, 54. etalon, 56. mi, 58. st.
60. Leen, 61. aar, 63. indo, 66. bee, 67.
lek, 71. Ne. 72 mi, 73 la, 75. Rt.
Prijswinnaars zijn: mevrouw W. Breu-
nesse-dc Brec, Berkenweg 14, Baarn;
P. Krijgsman jr, Mollenburgseweg 45,
Gorinchem: H. de Jong, Callunaplein
5, Dieren.
f6' ii
Vakbeweging twee, uitg. Te Elfder
Ure, maandblad voor politiek en kui
tuur. 327 blz. 10,-.
In dit nummer van Te Elfder Ure
Svordt o.a. uitgebreid aandacht besteed
aan het ontstaan van de Eenheidsvak
centrale. Behalve de onstaansgeschie-
denis van de EVC komen aan de orde
de Rotterdamse haven- en zeeliedensta
kingen in 1945 en 1946 en de rietbe-
werkersstaking in Noordwolde (1945).
Psychiatrische patient vogelvrij? Ver
slag van een symposium over vrij
heidsbeperking van vrijwillig opgeno
men patiënten. Dc Tdijstroom 104 blz.
10.,
In deze bundel zijn de vijf inleidin
gen opgenomen, die op 7 juni 1973 op
het symposium 'Psychiatrische patient
vogelvrij?' in Breda zijn gehouden.
Jos Ahlers vatte de discussies samen.
Tweezaamheid van het huwelijk, door
dr. A. A. A. Terruwe. Romen te
Roermond, 80 blz. 6,90.
Aan de hand van praktijkervaringen
richt de bekende Nijmeegse psychia
ter Anna Terruwe zich in dit boek tot
mensen met huwelijksproblemen.
Medehelpers in de geestelijke gezond
heidszorg, door dr. M. A. Bremer-
ADVERTENTIE)
coöperatieve melkinrichting en
zuivelfabriek ga/bleskensgraaf
telefoon 01849-245
Schulte. Dekker en Van de Vcgt te
Nijmegen. 168 blz. 21.50.
Een proefschrift over het functione
ren van non-professionals (medehel
pers) in ontmoetingsgroepen.
Gcstalt therapie, door Ftiz Perls. Bert
Bakker te Den Haag, 207 blz. 21,90.
Dit boek is grotendeels samengesteld
uit bandopnamen, die Perls van 1966
tot '68 heeft gemaakt tijdens door
hem geleide discussiegroepen aan het
Esalen Istitute in Californië. De
psychotherapeut is inmiddels op 76-
jarige leeftijd overleden.
'De mens als vernieler* door Anthony
Storr. Boom te Meppel. 112 blz.
9,50.
In dit essay 'over angst en boosheid'
probeert de Engelse psychiater An
thony Storr de oorzaken en achter
gronden van de menselijke agressie te
achterhalen. Maar uiteindelijk blijft
ook hij steken in de vraag of agressie
bij de mens nu ten dele is aangebo
ren dan wel geheel is aangeleerd. Na
een op zichzelf wel boeiend literatuur
onderzoek komt hij tot de weinig
verrassende conclusie 'dat er geen
simpel antwoord is te geven op het
probleem van de vernietigingsdrang
van de mens'. Wel verrassend is zijn
slotsom dat het onderzoek naar de
wortels van de agressie zich niet
dient te richten op de psychopatische
persoonlijkheid (die zijn al aanwezige
kinderlijke agressie niet kan beheer
sen) of op de sado-masochist (die
ondanks een 'gelukkige jeugd' wreed
heid aanleert), maar op de paranoïde
mens, die zich alom bedreigd en ach
tervolgd waant. Omdat elke mens in
zijn prille jeugd bepaalde frustraties
en gevoelens van "hulpeloosheid gehad
moet hebben, zal bijgevolg elke mens
als volwassene een zekere mate van
wrok behouden, hoe gering die ook
moge zijn. Maar hoe de mensen hun
geneigdheid tot haat en vernielen ver-
werken, hangt volgens Storr onder
andere af van de opvoeding en het
sociale milieu waarin ze zich bevin
den. Bestudering van de vroegste kin
derperiode en van de daarin ontstane
paranoïde trekken zal ons volgens
Storr dichter bij de oplossing van het
agressie-probleem moeten brengen.
E.
De redactie behoudt zich het recht
voor haar ter opname in deze rubriek
toegezonden meningsuitingen verkort
weer te geven. Bij publikatie wordt
met de naam van de inzender onder
tekend. Brieven kunnen worden ge
stuurd aan het secretariaat hoofdre
dactie Trouw/Kwartet, postbus 859.
Amsterdam.
CDA (3)
Men wil dus KVP, ARP en CHU
verenigen in één partij, voorlopig als
CDA geprojecteerd. Het is m.i. een
vrome wens te denken dat het in 1974
nog mogelijk is een 'middenpartij' te
zijn. De tendens is toenemende polari
satie d.w.z. men kiesT bewust vpor
links of rechts. Een CDA kan derhal
ve nooit een homogene partij zijn.
Het zal een partij met grote interne
spanningen zijn en binnen enkele ja
ren uiteenvallen in twee christelijke
partijen, een rechtse en een linkse.
Zou dat ook niet het verstandigste en
het eerlijkste zijn? Persoonlijk heb ik
na de 'nacht van Schmelzer' reeds
onmiddellijk de conclusie getrokken
en de consequenties aanvaard. Ik ben
lid geworden van de Evangelische
Solidariteits Partij.
Aalten J. Nijman
Overplaatsing (slot)
Al voordat ik wist daf de overplaat
sing van de PTT-ambtenaren 'deporta
tie' werd genoemd, noemde ik deze
zo. Deportatie wil toch zeggen dat
men tegen zijn wil ergens anders
heen gebracht wordt. Het brengt ver
driet en ontreddering mee als men
uit een omgeving, waar men zich
thuis voelt, naar een andere moet
verhuizen, hoe aardig en gezellig die
nieuwe omgeving op zichzelf ook kan
zijn. Voor iemand die in de gelegen
heid is het gehele badseizoen zeeba
den te nemen en die zich plezierig
voelt in de opwekkende zeelucht,
heeft bos en heide diep het land in
iets saais en beklemmends. En in
bijv. de carnavalsstreek kan men zich
geheel misplaatst voelen.
Zeist Mvr. C. C. v. N'ooter-Muusze
Chili
Met verbijstering en verontwaardiging
hebben we kennis genomen van de
mening van de Eerste Kamerfractie
van de ARP, KVP en CHU (bij
monde van dr. I. A. Diepenhorst), dat
er onvoldoende inzicht is ln de feite
lijke situatie in Chili om daarover
een definitief oordeel te vellen. In
bijna alle dag- en weekbladen in Ne
derland is breedvoerig bericht over de
omverwerping van de democratische
gekozen regering van wijlen president
Allende, door de militaire junta die
de meest verschrikkelijke terreurda
den niet schuwt. Het fascisme dat
Nederland zo goed kent uit de Twee
de Wereldoorlog heeft na Brazilië,
Bolivia, Uruguay ook bezit genomen
van Chili. Het is schokkend, dat de
fracties van de 'christen-democratische
partijen deze feiten niet onder ogen
willen zien en er geen veroordeling
aan willen verbinden. Mogen we hen
nog eens wijzen op een uitgebreid
artikel in CLAT-nieuws, december
1973, waarin de voorgeschiedenis, de
militaire coupe en de verbijsterende
gebeurtenissen daarna breedvoerig
worden beschreven? De houding van
de christen-democratische fracties in
de Eerste Kamer betekent een dolk
stoot in de rug van allen die in
Latijns-Amerika werken aan gerech
tigheid. Daaronder zijn ook vele gelo
vige christenen.
Utrecht bestuur CLAT, Nederland
Gerrit Pruim, secretaris
Exclusieve
ITALIAANSE
SCHEMER
LAMPEN
EIKEN WAND-
COMBINATIES
GOBELIN
wandtapijten
in dc
OPHEFFINGS
UITVERKOOP
Betalingen uitsluitend
contant.
klassieke biterieu rkunst I i Q
^W^^^"0*^0oH*fdOT^Ietoon(010)3fl00Z1^
Senegalees hielp Fransen uit de droom
Pensioen
Met belangstelling las ik in Tr/Kw
van 15.3.74 'DS'70 tegen een eerder
pensioen militairen'. Ik begrijp niet
dat DS'70 zich niet meer bezig houdt
met andere - bedrijfsgroepen, wier
werkzaamheden net zo belangrijk zijn
en veeleisend en vaak nog mogelijker,
of met werklozen boven de 55 jaar
die praktisch niet meer aan |3e slag
kunnen komen. Die kunnen wachten
tot hun 65ste jaar met alle gevolgen
van dien. De militairen en politie
mannen krijgen daarentegen reeds op
60 jaar hun pensioen. Ik ben voor
algemene gelijkschakeling van de pe-
sioegerechtigde leeftijd: 60 jaar.
Maassluis G. J. de Jager
(ADVERTENTIE)
Europa-zegels 1974 in omloop geko
men. Volgens de mij thans beschikba
re gegevens zullen de volgende 21
landen dit jaar deelnemen aan deze
emissie met afbeeldingen van nationa
le beeldhouwwerken: België, Cyprus,
West-Duitsland, Finland, Frankrijk
Andorra, Griekenland, Ierland, Italië,
Joegoslavië, Liechtenstein, Luxem
burg, Malta, San Marino, Monaco,
Oostenrijk, Portugal, Spanje An
dorra, Turkije, IJsland, Zweden en
Zwitserland. Vijf landen: Denemar
ken, Groot-Brittannië, Noorwegen, Va-
tikaanstad en Nederland doen dit jaar
niet mee. Dat ons land verstek laat
gaan is opvallend. Maar als het beken
de franse filtatelisten-tijdschrift 'Phi-
latélie' zich afvraagt of dit soms als
een rancune moet worden gezien om
dat de rest van de EEG Nederland
tijdens de oliecrisis in de steek heeft
gelaten, is dat belachelijk. Het stand
punt van de Nederlandse PTT stond
reeds lang voor dezember 1973 vast.
In Luxemburg verschenen vorige
week een zestal bijzondere zegels.
Prinses Marie Astrid figureert op een
zegel als voorzitster van het jeugd-
Rode Kruis in haar land. Dan een
zegel van 4 fr. gewijd aan het halve
eeuwsfeest in het bestaan van de
Onderlinge Federatie, waarbij 130.000
werknemers zijn aangesloten. En de
jaarlijkse culturele serie 1974 met
reproducties van zegelbeelden uit de
13e en 14de eeuw. Oost-Duitsland
geeft elk jaar meestal zowel in voor
als najaar speciale zegels uit voor de
bekende jaarbeurs van Leipzig. Het
zijn doorgaans interessante zegels
voor motiefverzamelaars. Deze keer
zijn te zien hoogspanningstestappara-
tuur en dataverwrkingscomputer Ro-
botron EC 2040, zoals die onder lei
ding van Rusland in een aantal Oost-
Europese landen ontwikkeld is.
Voorts kwam deze week in de DDR
een serie van acht zegels in omloop
met afbeeldingen van evenzovele
fraaie doch giftige paddestoelen. De
Deense PTT gaf eergisteren weer drie
zegels uit, nu in de waarden van 60,90
en 120 ore, met het portret van
koningin Margretha. De Frankrijk-ver
zamelaars wijs i)t op twee nieuwe
'zegels. 'De dag van de postzegel '1974'-
uitgifte is gewijd aan het automati
sche sorteer-centrum dat vorig jaar
januari in Orleans-La-Source in be
drijf werd gesteld. Het-gaat hier om
het machinaal lezen van de postale
code, die doormiddel van verticale
fluorescerende tekens op de poststuk
ken zijn aangebracht. Voorts werd
onlangs te Roissy-en-France, 20 km
ten noorden van Parijs, het vliegveld
'Charles de Gaulle' in gebruik geno
men ten behoeve van intercontinenta
le vluchten. Een schetsmatig beeld
van dit supermoderne vliegveld met
daarboven een 'caravelle' is op de
herdenkingszegel afgebeeld. Liechten
stein is dit jaar de voorloper in de
uitgifte van de Europa-zegels. Donder
dag jl. verscheen het tweetal met
afbeeldingen van in nationaal bezit
zijnde beeldhouwwerken: een bronzen
beeldje van Andrea Riccio (1470-1532)
genaamd de 'schreeuwende krijger' en
een bronzen 'hurkende Aphrodite' van
de kunstenaar Giovanni Bologna uit
de 16e eeuw. Verder verscheen een
bijzondere zegel wegens het as. we
reldkampioenschap voetballen 1974.
Op de zegel is een flitsende spelscène
waar te nemen. En dan nog vier
zegels in de reeks 'uit de schatkamer
van het vorstendom'. Deze keer met
afbeeldingen van fraaie porseleinen
chineze vazen uit de 18e en 19e eeuw.
Ter voorbereiding van de Olympische
Zomerspelen 1976, die in Montreal
worden gehouden kwamen gisteren in
Canada 4 propagandazegels van 8ct
(zonder toeslag) uit. De onderwerpen
van de zegels zijn ontleend, aan zo
mersportuitingen zonder direct aan de
olympische spelen te appeleren: de
jeugd op een trektocht, een fietsende
familie, kinderen die in het water
duiken en trimmen voor ouderen. Het
Olympisch symbool dobrmiddel van
lijnen in het beeld aangebracht geeft
een zeer aparte sfeer aan deze gegra
veerde zegels.
J. J. M. Kiggen
De damin ter land tegen de Russen
gaat niet door. Wij hebben allemaal
kunnen lezen, dat er een telegram
van de Russische damfederatie is bin
nengekomen, waarin zonder verdere
opgave van redenen wordt gezegd dat
zij de interlandwedstrijd niet kan rea
liseren. Dat is erg jammer, want er
zou dit jaar1 voor het eerst weer met
tientallen worden gespeeld en onge
twijfeld was het weef een spannende
strijd geworden met veel prachtige
partijen.
Gelukkig wordt er naar een alterna
tieve oplossing gezocht, en wel in de
vorm van een match Nederland tegen
de rest van de wereld, waarvoor dan
drie Senegalezen, twee Fransen, één
Belg, één Zwitser, één Italiaan en twee
Amerikanen (of één Amerikaan en één
Canadees) zullen uitkomen. In hoe
verre dit te verwezenlijken is, moeten
we nog maar afwachten, want een
dergelijke opzet moet ook nog maar
de goedkeuring van de diverse als
sponsors optredende instanties kun
nen wegdragen.
Onlangs viel mijn oog op het boek
'Secrets et merveilles du jeu de da
mes', geschreven door de veelvoudig
kampioen van Frankrijk Henri Chi-
land. en toen ik dit doorbladerde,
vond ik wat ik zocht.
p i w. E3 a
m E B
M'mm i
M 9 9 9 9
m W 9 B m
a a a m
m a m a m
11x31, 24. 36x27 12-18, 25. 4x22, 24-
29, 26. 34x23 16-21, 27. 27x16, 25-30, 28,
35x24 20x49.
De conclusie die naar aanleiding van
dit fragment kan worden getrokkep,
is dat alle zwarte antwoorden na 21.
28x22 verloren waren, op het laatste
na. Dan is het zwart die de volle buit
binnen kan halen, en hoe! Het is
prachtig dat zo'n op het oog vrij
eenvoudige stelling zo vol mogelijkhe
den zit. Merkwaardig en uniek is het
feit dat alle zetten verhinderd zijn op
één na, die zwart dan ook nog winst
brengt.
Na dit interessante fragment weer
eens wat aandacht voor de 'huisdam
mers' die er de laatste tijd wat be
kaaid af zijn gekomen. Om hun ook
aan hun trekken te laten komen zal
ik nog ééns voor Sinterklaas spelen
en drie boeken verloten onder de
goede inzenders van de onderstaande
opgaven. Oplossingen moeten vóór 15
april verzonden worden aan Frank
Drost, Stevenshoek 17, Langweer
(Post Joure).
I 1 G S
e
Deze stand is voorgekomen in de
partij Hisard-Chiland tijdens het in
ternationale toernooi van Jalta in ok
tober 1961, waaraan ook Bergsma en
Laros deelnamen. Oppervlakkig gezien
is dit een stand waar weinig muziek
in zit, maar de schijn bedriegt! Na
een hele tijd nagedacht te hebben
speelde Hisard (wit) 21. 28-22 en
dacht nu altijd een schijf (of de
partij) te kunnen winnen. In de par
tij volgde 21. 5-fO 22. 22x13, 8x19
23. 32-28. 21x23; 24. 34-30. 25x34: 25.
40x7, 20-25; 26. 7-1, 19-23, 27. 1x20,
15x24 en wit won een schijf en later
de partij.
Andere mogelijkheden zijn:
A. 21.... 18-23 22. 34-30 en wit wint.
B. 21, 24-29. 22. 22x13, 8x19, 23
34x14, 20x9 winst voor wit.
C. 21..24-30, 22 22x13, I 30x39 23.
43x34, 8x19, 24. 32-28 21x23. 25. 34-30,
25x34, 26. 40x7 met alweer winst voor
wit.
1. 22. 35x24, 20x29 23. 22x13, 8x19. 24.
34x14, wint.
D. 21. 11(12)-17, 22. 22x13, 8x19, 23.
31-30, 25x34. 24. 40x29. 24x33 25. 27-22
17x28. 26. 32x25, wint minstens één
schijf.
E. 21. 8-13. 22. 32-28 (Z) 21x23, 23.
42-38 18x27, 24. 34-30 (Y) 25x34, 25.
40x7 16-21 26. 7x16, 6-11, 27. 16x7,
2x11, 28. 47-42, 3-8 29. 37-31, 26x37 30.
42x22, 8-12, 31. 43-39, 24-29 (X), 32. 41-
37. met schijfwinst voor wit.
X. Indien 31. 12-18, 32. 41-37,
18x27, 33. 37-31, wint.
Y. Of. 24. 37-31, 26x37, 25. 41x21
16x27, 26. 34-30, 25x34. 27. 40x16, 13-
18; 28. 4842, 6-11, 29. 16x7, 2x11; 30.
42-37, 11-16. 31. 37-31, 18-22. 32. 31-26,
22-28. 33. 26-21, 28-32. 34. 4742 ad-lib
35. 42-37 en wit Wint een schijf.
Z. Maar gelijkspel geeft 22. 34-29, 24x33
23. 32-28 21x23 24. 43-38, 18x27, 25.
32x7 16-21, 26. 7x16, 6-11 27. 16x7
2x11, 28. 37-31, 26x37, 29. 42x22 3-8,
gevolgd door 8-12-17 of 8-12-18.
Na afloop van de partij liet Chiland
ziéh meeslepen door zijn enthousias
me en legde dit fragment voor aan
Baba Sy, die de stand enige sekonden
bekeek, toen begon te laahen en zei dat
zwart na 21. 28-22 kon winnen door
21.... 3-9! 22. 22x4, 26-31, 23 37x17,
In de bovenstaande diagramstand lokt
wit de fout uit: 1. 26-211! 11-17.
Vraag: Hoe kan wit nu op fraaie wijze
winnen?
i
Deze opgave is de gemakkelijkste van
het drietal en zal ongetwijfeld nie
mand problemen opleveren.
IIÉ2B
H 8! „n a
9 9 99
A. A. Polman
Deze opgave is het moeilijkst van de
drie, en met name het eindspelletje
in één van de twee varianten. Laat u
niet afschrikken als het niet vlug
genoeg gaat, want de aanhouder wint.
O, ja, wit speelt en wint, natuurlijk.
III. De derde en laatste opgave is nu
eens geen miniatuur. Er staan nu
meer schijven op het bord, maar daar
om is ook deze opgave-nog wel te
doen. Ook hier kan wit winnen door
een combinatie. Deze combinatie is
uitgevoerd door Koeperman in 1956,
maar dit houdt niet in dat hij moei
lijk is. Succes met het oplossen en ik
hoop dat ik niet te hoog gegrepen heb.
m
m
m
m
a
m
13 1
tf;
Vn
•F- 'T'
jaq,
P? Wé a
FRANK DROST
Natuurlijk volg ik ook na mijn emi
gratie met grote belangstelling de
prestaties van de Tsjechoslowaakse
schaakmeesters. De gemiddelde leef
tijd van ons tegenwoordige nationale
team ligt tamelijk laag. De grootmees
ters Hort en Smejkal (beiden behoren
zonder twijfel tot de wereld-elite) en
de meesters Jansa en Pribyl zijn allen
ongeveer dertig jaar. Bovendien zijn
er in ons land een hele reeks tot nu
toe onbekende, maar zeer talentvolle
jonge spelers. De volgende partij is
daar een teken van. Onze jeugdkampi
oen speelde met zwart.
Bovendien is de eindspelstudie van
vandaag ook van een jonge Tsjecho
slowaakse componist.
Robatsch-Systeem.
EHRENFEUCHT-SPACEK
Teeside, Engeland, 1973.
I. e4 g6 2. d4 Lg7 3. Pc3 d6 4. Le3.
Scherper is 4. f4, eventueel ook in
verbinding met 3. c3 in plaat svan 3.
Pc3.
4. c6 5. Dd2 b5 6. Ld3 a6 7. f3 Pd7
8. h4. Beter is 8. Ph3 met Pf2 en g4.
8. h6 9. h5 g5 10. Ph3 c5! Zwart
behandelt de hele opening zeer conse
quent.
II. dc Pc5: 12. Pf2. Na 12. Le2 had
wit mat Lh3: 13. Th3: g4!? 14. fg b4
en Pe4: moeten rekenen.
12. Pd3:f 13. Pd3: Tb8 14. Pd5?
Dank zij het loperpaar stond zwart al
beter. Deze manoeuvre zal zijn voor
deel alleen nog maar vergroten.
14e6 15. Pb5b4 Pc7 16. c3 Dc7 17.
0—0 Lb7 18. a4? a5! 19. Pc2 ba 20.
Ta4: La6! Pion b2 wordt aangevallen.
21. Peel d5 22. Lc5 Lb5 23. Tal f5! 24.
ed. Ook 24. Le7: De7; 25. ed ed is
gunstig voor zwart, want twee lopers
zijn de twee witte paarden verre de
baas.
24. Pd5: 25. Tel Lc4 26. b4? Deze
activiteit venmelt de nederlaag.
26. Kf7! 27. Tf2 Thd8 28. De2. Er
dreigde Pf4, waartegen wit geen vol
doende verdediging zou hebben.
28Pc3: 29. Pe5t Le5: 30. Dc4: ab
31. Pd3 Td3:! 32. Dd3: Dc5: 33. Kfl
Db5 34. Db5: Tb5: 35. Tal Tb7. Wit
gaf op.
De 'verkeerde' loper.
In de volgende studie redt de witte
koning zich, door het veld al te
bereiken, dat de zwarte kleur heeft,
terwijl de zwarte lopér de witte vel
den bestrijkt. Zwart kan dan met zijn
loper plus de randpion niet \**inen.
De weg daartoe is niet zo eenvoudig
te vinden. Vooral de tweede zet van
wit is zeer verrassend.
I. KOS
1973
Excelsior-thema.
Ongeveer honderd jaar geleden heeft
de Amerikaan S. Loyd dit beroemde
thema ontdekt. Hij noemde het 'excel
sior', omdat de pion hoger op wil. Bij
dit thema maroheert namelijk een
pion vanaf zijn oorspronkelijke stand
plaats naar de achtste rij, waar hij
promoveert en tegelijk matgeeft.
(Staat de pion nieit op zijn oorspron
kelijke plaats, dus niet op de tweede
rij, dan spreken we van een 'semi-
excelsior") Onderstaand probleem van
Kubbel is_.een van de beste composi
ties met dit thema.
L. KUBBEL
1939
'jl
i 1 i
K; m sa#
Mat in zeven zetten.
1
Wit speelt en houdt remise.
Oplossingen.
EINDSPEL: 1 Kd6! Ka6 2. Ke5I (Na 2
ab bereikt de witte koning veld al
niet meer: 2. ab Kb6: 3. Ke5 Kb5 4.
Kd4 Kb4: 5. Kd3 Ld5 6. Kc2 La2:I) 2.
ba3 3. Kd4 ab 4. Kc5 Ka5 5. a3ü
Lfl 6. abt Ka6 7. b5f Ka5 8. b5 La6 9.
b7 Lb7:10 Kc4 Lc8 11. b4f Kb6 12.
Kc3. Remise.
PROBLEEM: 1. Tgl Tg3 2. hgt Kg4 3.
ghf Kh5 (Kf4 4. Ld6t Ke3. 5. Tg3t
Kd4 6. Ddlt Kc4 7. Dd3 mat) 4. hgt
Kg6 5. ght Kh7 (5. Kf7 6. Dh5t
Kg8 7, h7 mat.) 6. hgt Kg8 7. ghP
mat.
LUDEK PACHMAN
