Dajan: geen harde
actie tegen Syrië
'Bloedig neergeslagen
oproer begon feestelijk'
WESTDUITSE PERS BEDREIGD
DOOR DE STIJGENDE KOSTEN
Dader aanslag op
Anne kreeg mogelijk
geld van onbekenden
liéuw conflict dreigt
ussen Nixon en Congres
Ondarks voortdurende beschietingen
Sada naar Europa
„firgeita" Super Lux:
delanpmet30%
mee: licht op tafel
Kissinger
Tindemans
moet kabinet
vormen
Urn met de as van
Smrkowsky is terecht
Parijs zat zonder
elektriciteit
Amin: Nixon
maak plaats
voor neger
Amerika en Zweden
doen weer gewoon
Rapport over boerenopstand in Bolivia
Weer alarm toestand
bij Portugese leger
IRA biedt bestand
met voorwaarden aan
JROLW/KiWifBTET VRiLJiLAG 22 MVWI 19/4
BUITENLAND
T7/K9
r. rEX'AVT (UPI, Reuter, AP) Minister van defensie Mosje Dajan (bekend om zijn harde vergel-
dingema^egelen tegen Arabische landen) heeft gisteren het rechtse Likoed-blok in het Israëlische
gjparlemet te verstaan gegeven dat hij weigert meer militaire kracht tegen Syrië in te zetten. Hij wil
:efhoorkonai dat het conflict zich ook tot andere A rabisclie staten uitbreidt.
Ie Het i« J»>r, aldus Dajan, dat troepen
uit SaoedArabië en Koeweit, die zich
^log in Srië bevinden, meer bij het
onflict betrokken zouden worden.
Jajan geft er de voorkeur aan te
rt blijven «robsren, een eind te maken
aan de lyrische beschietingen, die in
oe strijd zjn met de bestandsvoorwaar-
Oiden. Bi de aanvallen zijn drie Israëli-
iche nilitairea omgekomen en wer-
ebden tiei anderen gewond. Ook twee
e leden ran de VN-macht liepen ver-
Riffondiigen op.
Ro ïisterei hebben de Syriërs voor de
;n, iende achtereenvolgende dag de Is-
3kpaëlische stellingen »p de Golan-hoog-
ten bestookt. De bwchietingen duur-
len meer dan drie iven. Ook gisteren
verd van Syrische zide beweerd, dat
da Israëli's aanvallen hadden gedaan
op de frontposities van Syrië. Oorlogs
verslaggevers in het door Israël be
zette deel van de heuvels 'waren er
echter getuigen van, dat de Syriërs
hun beschietingen hervatten. Er werd
ook geschoten op de Israëlische bur
ger-nederzettingen en andere doelen
aan de westelijke zijde van de be
standslijn van 1967.
Russen
Syrië zou de Sowjet-Unie om meer
militaire bijstand en volledige politie
ke ruggesteun hebben gevraagd om
Israël te kunnen dwingen, Syrisch
grondgebied te verlaten. De Russen
hebben nog geen besluit genomen,
omdat zij eerst willen afwachten, wat
de besprekingen opleveren, die vol-
WASHINGTON (Reuen Tussen Nixon en het Amerikaanse Con
gres dreigt een nieur conflict uit te breken. Dit keer over de vraag
of Nixons advocaat; itting kan nemen bij een commissie, die moet
oordelen over de vrag of tegen de president een afzettingsprocedu-
e moet worden begonen.
fixons advocaat James It. Clair heeft
iet Congres verzocht aiwezig te mo
len zijn bij zittingen an de juridi-
iche commissie van hetfuis van Afge-
raardigden, die zich rrt Nixons 'im-
leachment' afzettingsrocedure) be
houdt. Het merfdeel van de
tepublikeinse parti;enoten van
tfixon, die in de juridche commissie
itten hebben het vjzoek van de
idvocaat gesteund.
)e Republikeinse Cogresleden heb-
>en aangevoerd dat bi'impeachment'-
mderzoeken in het \rleden ook ad
vocaten van de beschidigde de verga-
leringen mochten bijonen. John Do-
ir, een lid van de jddische commis-
iie, heeft hiertegen eiter aangevoerd
ADVERTHTIE
STRAATSBURG (AFP, Reuter).
Presider Anvar Sadat van Egypte
heeft en uitiodiging aanvaard naar
Straatsbrg t» komen om de Assem
blee va de laad van Europa toe te
spreker De najaarszitting van de
raad bgint ap 25 september.
ADVERTENTIE)
voor deelfde stroomkosten
dat de advocaten toen niet op grond
van wettelijke voorschriften de verga
deringen mocht bijwonen, maar lou
ter en alleen omdat het Congres hun
dit als een voorrecht toestond.
Het Hof van beroep in Washington
heeft ermee ingestemd te luisteren
naar de argumenten van de Waterga-
te-advocaten om h*t bevel te vernieti
gen van rechter Sirica, die heeft ge
last het Grand Jury-rapport over Wa
tergate aan de juridische commissie
van het Huis van Afgevaardigden te
overhandigen. Tegen deze overdracht
was beroep aangetekend door de advo
caat van Nixons voormalige topmede-
werkers Bob Haldeman en John Ehr-
lichman. Volgens hun advocaten,
John Wilson en Frank Strickler, is de
kans groot dat door de overdracht
details uit het rapport worden gepu
bliceerd in de pers en dat daardoor
de twee wegens Watergate ontslagen
en nu aangeklaagde topmedewerkers
van de pesident al vóór de rechterlij
ke uitspraak door de publieke opinie
worden veroordeeld.
Het Hof van beroep zal beslissen of
het Grand Jury-rapport kan worden
overgedragen aan het Congres. Maar
de kans is groot dat de beslissing van
het Hof enkele weken op zich laat
wachten, waardoor de overdracht die
gisteren had moeten plaatsvinden tot
die tijd wordt uitgesteld.
Vervolg van pagina 1
Als sommige Europese bondgenoten
de discussie met de VS ombuigen tot
een 'legalistisch en doctrinair dispuut'
dan vormt dit 'de vijandigheid' waar
op president Nixon en ik hebben
gedoeld, aldus Kissinger. Hij voegde
er aan toe dat de problemen oplos
baar zijn en dat de twee partijen
versterkt uit de moeilijkheden tevoor
schijn kunnen komen.
Eveneens in reactie op Scheels ver
wijt dat de VS niet de wens moeten
koesteren in het vroegste stadium bij
Europese beslissingen betrokken te
worden, zei Kissinger dat Amerika dit
ook niet eist. Maar wij geloven dat
het mogelijk is procedures uit te
werken waarbij Europeanen bijeenko
men in forums die geschikt zijn voor
de Europese ontwikkeling en deson
danks ons de kans geven onze opvat
tingen kenbaar te maken', aldu sKis-
singer.
De VS hebben evenmin bezwaar tegen
het bestaan van verschillen tussen de
Amerikaanse en Europese politiek, zo
vervolgde hij. Kissinger zei zich er
evenmin tegen te verzetten dat de
EEG-landen hun eigen onafhankelijke
besluiten nemen; zelfs als zij het niet
met ons eens zijn'.
Kissinger heeft gisteren verder be
kendgemaakt dat de besprekingen tus
sen de VS en de Sowjet-Unie over
beperking van strategische kernwa
pens (SALT) het punt van een door
braak waren. De kans dat nog dit jaar
een formeel akkoord wordt gesloten
op het Salt-overleg in Genève achtte
hij echter gering.
BRUSSEL (UPI) Koning Boude-
wijn heeft gisteren de leider van de
Belgische christen-democraten, Leo
Tindemans, gevraagd zo spoedig moge
lijk een nieuw coalitiekabinet te vor
men. Tindemans heeft de opdracht
aanvaard.
PRAAG (AP) De urn met as van
de 14 januari overleden Josef
Smrkowsky, de voormalige voorzitter
van het Tsjechoslowaakse parlement
die het aanbreken van de 'Praagse
lente' van 1968 mede heeft bewerk
stelligd, is enige tijd geleden gestolen
en later in de buurt van de grens met
Oostenrijk teruggevonden.
gende week in Moskou worden ge
voerd met Henry Kissinger, de Ameri
kaanse minister van buitenlandse za
ken. Aangenomen wordt, dat de Rus
sische leiders een groter aandeel zul
len eisen in de vredesbesprekingen,
welke totdusver vrijwel uitsluitend
door Amerika werden begeleid.
De Syrische president, Hafez Assad,
zal binnenkort ook naar Moskou rei
zen om besprekingen te voeren met
de Russische leiders. Deze contacten
tussen Damascus en Moskou steken
scherp af b ij de verwijdering, die
tussen Cairo en Moskou is ontstaan,
sinds president Anwar Sadat van
Egypte niet reageert op Russische
pogingen om de banden tussen beide
landen nauwer aan te halen. De Sow
jet-Unie heeft ook meer succes bij
Irak, waar morgen de Russische minis
ter van defensie, maarschalk Gretjsko,
arriveert.
Uit Moskou wordt vernomen dat de
Russische leiders president Sadat er
van op de hoogte hebben laten bren
gen, dat zij verstoord zijn over zijn
pogingen, een regeling voor het Mid
den-Oosten zonder medewerking van
de Sowjet-Unie tot stand te brefigen.
Het Kremlin heeft niet alleen bezwa
ren tegen de toenadering tussen Cairo
en Washington, maar ook tegen het
feit, dat Egypte met Israël onderhan
delt door tussenkomst van de Ameri
kaanse minister Kissinger.
Hoessein
Volgens Israëlische bladen heeft ko
ning Hoessein van Jordanië tijdens
zijn bezoek aan Washington de Ame
rikaanse leiders te kennen gegeven,
dat hij zich niet zal inlaten met
onderhandelingen met Israël over te
ruggave van het grondgebied op de
westelijke oever van de Jordaan, als
de Israëlische regering niet spoedig
tot een akkoord wil komen. Israël en
de Verenigde Staten zullen dan vol
gens de koning gedwongen zijn, te
onderhandelen met Jassir Arafat, de
leider van de Palestijnse bevrijdings
organisatie. Naar verluidt streeft
Hoessein niet langer naar hereniging
van het Palestijnse gebied met Jorda
nië. Hij zou tevreden zijn met het
deel aan de oostelijke zijde van de
Jordaan, dat vroeger Trans-jordanië
heette.
PARIJS (Reuter) Een staking van
arbeiders in de energiebedrijven had
gisteren tot gevolg dat Parijs in het
duister werd gehuld. Enkele honder
dduizenden mensen strandden in de
metro. En aangezien de verkeerslich
ten niet werkten was er in de straten
een enorme chaos. Pas tegen de avond
werd de levering van electriciteit her
vat.
BONN (DPA) De Westduitse
pers verkeert in een crisis. De
steeds stijgende kosten stellen na
genoeg alle dagbladen voor grote
problemen en zullen verscheidene
zelfs tot opheffing dwingen.
In West-Duitsland waren in 1962
nog ongeveer 200 dagbladen. Daar
van zijn er nu nog 140 over, ver
telde uitgever Gerd Bucerius laatst
tijdens een banket aan bondskanse
lier Willy Brandt. 'En als uw man
daat afloopt, mijnheer de kanse
lier, zal nog een veertigtal bladen
opgehouden hebben te bestaan', zo
voegde hij er aan toe. Werner
Holzer, de directeur van de 'Frank
furter Rundschau', voorspelde:
'Geen enkel blad zal de ramp ont
komen'.
Volgens het economische weekblad
Wirtschaftswoche heeft de crisis in
de dagbladpers drie oorzaken: de
stijging van de papierprijs, de ver
mindering van de reclame-omzet
en de verhoging van de posttarie-
ven. De prijs van het papier is in
een jaar met ongeveer veertig pro
cent gestegen. Daar komen de ge
stegen loonuitgaven dan. nog -bij.
Deze kostenverhogingen hebben de
produktie van de 'Süddeutsche Zei-
tung* bijvoorbeeld twintig procent
duurder gemaakt.
Volgens Wirtschaftswoche moet de
pers voor het lopend Jaar op een
vermindering van de inkomsten
uit advertenties van 25 procent
rekenen. Bovendien besloot de mi
nister van posterijen tot een ver
hoging van de posttarieven, die
voor de kranten neerkomen op een
gemiddelde stijging van de ver-
spreidingskosten van 46 procent.
Deze omstandigheden dwingen de
kranten tot bezuinigingen. Volgens
Wirtschaftswoche overwegen de di
recties van gerenommeerde bladen
als de 'Frankfurter Algemeine' en
de 'Süddeutsche Zeitung niet alleen
een inkrimping van de redacties,
maar ook een vermindering van
het aantal pagina's. De directeur
van Die Zeit kondigde somber aan:
'Over drie maanden zal een hon
derdtal redacteuren op straat
staan'. Andere bladen nemen hun
toevlucht tot fusies, die tot merk
waardige combinaties kunnen lei
den. Zo zullen in de bisschopsstad
Fulda een conservatief katholiek
en een zeer linksgericht dagblad
gaan fuseren. 'Een gemengd huwe
lijk', zo merkt het Westduitse
weekblad Wirtschafswoche op.
LONDEN (AP, Reuter, UPI) Ian Ball, een 26-jarige werkloze Lon-
denaar zonder vast adres, is gisteren voor een Britse rechter versche
nen die heeft bevolen hem wegens de aanslag op prinses Anne en
haar echtgenoot Mark Phillips in voorlopige hechtenis te houden.
De 26-jarige Ian Ball, de man die vuurde op de auto van prinses Anne,
werd gisteren voorgeleid. Op de foto verlaat hij de arrestantenwa
gen.
LONDEN (Reuter) Presi
dent Idi Amin van Oeganda
heeft opnieuw een telegram aan
president Nixon gezonden.
Daarin zegt hij dat de beste
kans op herstel van de waardig
heid in de VS, na de Watergate-
affaire zou zijn een nieuw lei
derschap waarvan zwarte Ame
rikanen de meerderheid zouden
vormen. Dit blijkt uit een in
Londen opgevangen uitzending
van radio-Oeganda.
STOCKHOL-WASHINGTON (UPI,
DPA) Zweden en de Verenigde
Staten hebben besloten weer ambassa
deurs uit te wisselen. Hierdoor komt
een einde aan een conflict dat vijftien
maanden geleden ontstond, doordat
premier Olof Palme van Zweden de
hervatting van de Amerikaanse bom
bardementen op Hanoi eind 1972 een
'grof schandaal' en een 'vorm van
marteling' had genoemd.
Terwijl de regering in Stockholm de
benoeming van Graef Wilhelm Wacht-
meister tot ambassadeur in de VS
bekendmaakte, deelde het Witte Huis
mee dat de Amerikaanse ambassadeur
in België, Robert Strauz-Hupe, in de
zelfde functie in Zweden is benoemd.
Ball, die van plan was geweest Anne
te ontvoeren, heeft vermoedelijk me
deplichtigen gehad. Gebleken is dat
Ball een forse hoeveelheid geld op
zijn bankrekening had toen hij werd
opgepakt De politie onderzoekt nu
waar hij dit geld vandaan heeft. Er
wordt rekening gehouden met de mo
gelijkheid dat Ball voor zijn aanslag
door derden is betaald.
Een hoge politiefunctionaris verklaar
de gisteren dat de dader van de
aanslag door de rechter niet op borg
tocht is vrijgelaten wat in Enge
land zeer ongebruikelijk is maar
dat hij in voorlopige hechtenis blijft.
De politie tracht zijn medeplichtigen
op te sporen en het is daarom nodig
snel toegang tot de verdachte te krij
gen in verband met dit onderzoek,
aldus de functionaris.
De Britse justitie heeft Ball gisteren
in staat van beschuldiging gesteld we
gens poging tot moord op inspecteur
James Beaton. De 39-jarige recher
cheur Beaton, die als lijfwacht van
Anne in de hofauto meereed, werd
woensdagavond door drie kogels ge
troffen: een in de borst, een in de
schouder en een in de arm. Beaton
heeft een spoedoperatie ondergaan en
zijn toestand is nog zorgwekkend.
Inmiddels hebben ooggetuigen verkl
aard dat Ball, die eergisteren de hof-
auto met zijn eigen auto de weg
versperde en met een machinegeweer
beschoot, vergeefs heeft geprobeerd
de portieren van de hofauto open te
krijgén. Prinses Anne en kapitein
Philips zochten minutenlang dekking
op de achterbank, nadat de schoten
waren gelost. Rechercheur Beaton is
gisteren door het Britse hof gepresen
omdat hij, hoewel gewond, nog heeft
geprobeerd te voorkomen dat Anne
en Philips werden geraakt.
Nadat Ball was overmeesterd is in
zijn auto een brief gevonden waarin
hij van koningin Elisabeth een los
geld voor vrijlating van haar dochter
eiste. Volgens het dagblad The Daily
PARIJS (AFP) Bij het neer-
slaan van een boerenopstand in
Bolivia in jamiani zijn ongeveer
honderd boeren door het leger
gedood. Tientallen anderen zijn
verdwenen.
Dit staat in een rapport, dat is geba
seerd op verklaringen van zeventig
getuigen: boeren, militairen, ambtena
ren, artsen, priesters en journalisten.
Het 38 pagina's tellende rapport is
gestuurd naar het bureau van de
rooms-katholieke beweging 'Gerechtig
heid en Vrede' in Rome en is getiteld
'De massamoord in het dal van Cocha-
camba'.
Volgens een in Parijs ontvangen ko
pie van het document werd tussen 21
en 31 januari betoogd tegen 'de on
duldbare economische situatie als ge
volg van een inflatie van 66.5 procent
in 1972 en de afkondiging van decre
ten die de koopkracht van de boeren
verminderden'.
Overeenkomst
Er bestond een overeenkomst tussen
militairen en boeren uit de tijd van
generaal René Barrientos die deed
veronderstellen dat de boeren rustig
zouden blijven ondanks de economi
sche situatie. Nadat de boeren in het
dal van Cochacamba echter begin ja
nuari een onderhoud met president
Hugo Banzer hadden gevraagd ge
vraagd en geen enkel antwoord had
den gekregen, begonnen zij een reeks
stakingen. Zij dreigden geen land-
bouwprodukten meer naar de steden
te zullen sturen en zeiden: 'Men kan
beter sterven van de kogels dan van
de honger'.
Op 24 januari waren alle boeren in
het dal in staat van verzet maar alles
verliep in een feestelijke sfeer zonder
uitdagers, dronkaards of bewapende
mensen. Aldus getuigen, met name
verscheidene priesters in het betrok
ken gebied.
Op 26 januari werden de pla^elijke
Boliviaanse boeren op een barricade tijdens het oproer in het dal van Cochabamba.
troepen gemobiliseerd en werden
pantserwagens gezonden. De boeren
gingen over tot gijzeling, blokkeerden
de wegen, maar bleven president Ban
zer vragen om een gesprek.
Daarop maakte de regering bekend
dat er een plan voor ondermijnende
activiteit bestond dat afkomstig was
uit het buitenland. Zij zond echter
generaal Perez Tapia voor het voeren
van onderhandelingen. Op 29 januari
bereikte generaal Tapia een overeen
komst met de boeren. Hij kon echter
niet verhinderen dat dezelfde dag een
colonne met steun van tanks oprukte
naar de barricades van de betogers.
Deze, aldus het rapport, geloofden
aanvankelijk dat het een stoet met
president Banzer betrof. Maar de
tanks begonnen te schieten waarop de
boeren vluchtten, de lijken van 15 a
30 slachtoffers meevoerend. Voorts
viel een aantal doden bij een beschie
ting van boeren in hun vrachtauto's.
Dezelfde nacht verdwenen minstens
30 mensen in het dal datdoor de
militairen beheerst werd.
Kort daarop werd officieel meege
deeld dat generaal Perez Tapia door
de boeren was gegijzeld. De generaal
sprak dit tegen. Hij beschuldigde de
commandant van de pantsercolonne
die het vuur op de boeren had geo
pend, van het niet gehoorzamen aan
de bevelen.
Tenslotte werden de wegversperrin
gen door het leger opgeruimd en
werd de rust in het dal van Cocha
camba hersteld.
Telegraph had Ball een miljoen pond
sterling gevraagd. Volgens een ander
blad, de Daily Mail, stond de brief vol
onsamenhangende beschuldigingen dat
de Britse koninklijke familie de dader
onrecht had aangedaan. Volgens het
blad bestond de brief uit dicht-betvpt
foliopapier zonder adres en zonder
ondertekening. Uit deze brief is afge-
Inspecteur James Beaton (30), de
lijfwacht van prinses Anne, werd
door drie kogels getroffen.
leid dat Ball heeft getracht prinses
Anne te ontvoeren.
De Britse autoriteiten zijn na de
aanslag onmiddellijk begonnen met
een discussie over straffer veiligheids
maatregelen voor leden van het Britse
vorstenhuis. Minister van binnenland
se zaken Roy Jenkins had daartoe
gisteren een onderhoud met de Lon-
dense politiechef sir Robert Mark en
andere politie-topfunctionarissen.
Zegslieden van de regering hebben
meegedeeld dat chefs van de veilig
heidsdienst al een jaar geleden op
straffer maatregelen hadden aange
drongen nadat de IRA, het Ierse Re
publikeinse Leger, met een reeks bo
maanslagen in Londen was begonnen.
Maar wegens verzet hiertegen van de
koningin zelf was niets gedaan.
Een hoffunctionaris zei gisteren dat
de stijl van koninklijke bezoeken en
rondritten de laatste jaren minder
formeel en meer ontspannen is gewor
den. Gewoonlijk kreeg elk lid van het
vorstenhuis een lijfwacht mee plus
een volgauto met een of twee recher
cheurs. Aangenomen wordt dat de
bewaking nu spoedig zal worden ver
scherpt.
Uit Djakarta is vernomen dat konin
gin Elizabeth en prins Philip, hoezeer
ook van afschuw vervuld over de
mislukte ontvoeringspoging, hun hui
dige officiële bezoek aan Indonesië
niet voortijdig zullen afbreken. Het
vorstelijk paar keert vanavond naar
Londen terug.
LISSABON (Reuter). De Portugese
strijdkrachten zijn gisteren opnieuw
in alarmtoestand gebracht. Ondanks
alle officiële verklaringen doen steeds
meer geruchten de ronde over een
groeiende onrust binnen de strijd
krachten, zowel als gevolg van het
ontslag van stafchef Da Costa Gomes
en diens bij vele militairen populaire
plaatsvervanger De, Spinola, als we
gens eisen van de militairen betref
fende de dienst.
DUBLIN (AP) De militante 'pro
visionele' vleugel van de IRA, het
Ierse Republikeinse Leger, zegt bereid
te zijn tot een bestand in Ulster. De
IRA eist echter als tegenprestatie af
tocht van Britse troeper* in fasen uit
Noord-Ierland, vrijlating van alle ge
vangenen plus amnestie voor gezoch-
ten en de belofte dat het Ierse volk
zelf moet kunnen beslissen over een
duurzame politieke oplossing voor het
conflict.
De IRA heeft eerder soortgelijke ei
sen gesteld, die zowel door Conserva
tieve als Labourregeringen van de
hand zijn gewezen. De verboden orga
nisatie zou willen bereiken dat Lon
den de politieke arm van de IRA, de
Sinn Fein-partij, erkent en in Ulster
als politieke partij toelaat.-
