autobiografie
Zware machines voeren de
boventoon op Motorweekend
IMPREMIERES VAN DEZE WEEK
Zero population growth
Ouderraden in de
randstad willen
krachten bundelen
British Leyland brengt Allegro uit
Combi-Coupé-versie van Saab 99
M
'VkWUiRrrET Ki
BINNENLAND T13/K13
In de zeer sombere verre toekomst, die in Zero Population
Growth wordt vertoond, is de bevolkingsaanwas op nul gezet en
staat er doodstraf op een kind krijgen. Moedergevoelens moe
ten uitgeleefd worden op sprekende poppen.
Carol en Russ krijgen toch een
kind, illegaal dus, in een oude
schuilkelder, en twee buren, die
het ontdekten, gaan e'r beslag op
leggen. Dat wordt een hevige bu
renruzie waardoor de misdaad ont
dekt wordt. Carol, Russ en de baby
gaan voor straf onder een stolp,
voor de langzame Verstikkingsdood,
maar Russ had er op gerekend. Ze
ontsnappen, door een gat in de
grond en diezelfde schuilkelder,
met een rubberboot door de rio
len, de zee op, en dan stappen zij
aan land in een verboden, verla
ten, maar frisse zone. Aangenomen
dat. de dodelijke straling is uitge
werkt. Hoe het verder gaat wordt
niet verteld.
Max Ehrlich en Frank De Felitta
hebben het bedacht en afgezien
van de gelgemene onwaarschijnlijk
heid zitten er in deze fantasie nog
vele ontwaarschijnlijkheden. Goed
doordacht is het niet. Michael
Campus heeft het geregisseerd. Al
le mensen lopen in een soort over
all met plastic maskers voor, want
builen is de lucht zo vervuild, dat
het voortdurend dampt en rookt.
En binnen is alles strak, rechtlij
nig, hard, met knoppen en scher
men waarvan de overheid steeds
toekijkt, tot in de slaapkamers. Er
zijn ook musea waarin het leven
van onze lijd al dan niet opgezet,
wordt getoond. Carol en Russ zijn
museumartiesten, die in voorstel
lingen laten zien, hoe wij aten en
zo. En dat alles is gemaakt met
een dodelijke, vervelende, ernst.
Er kan geen lachje en geen knip
oog af. Geraldine Chaplin, Oliver
Reed, en anderen, doen alleen
maar triest, verstard en wanhopig.
Alleen de baby spartelt nog wel
eens leuk". Michael Campus heeft
het te zwaar en diepzinnig willen
maken, en dat wreekt zich.
(Amsterdam - Studio K, 18 j)
B.II.
door Sicco de Jong
Francia is een Chileense arts,
via zijn belangstelling voor de
(hij stichtte filmclubs en een
jnschool, hij gaf een tijdschrift over
i uit en liet een bioscoop bouwen)
het regisseren van speelfilms
m. In 1969 debuteerde hij met
Iparaiso, mi amor', in 1972 volgde
Arbeiderspriester.'
Arbeiderspriester' speelt in 1967,
L vóór de -egering Allende. De
£ge priester Jaime werkt met pater
een man van de oude stempel,
ien rijke buitenwijk van Valparai-
Hun parochianen doen veel aan
jfdadigheid en dat kunnen ze zich
permitteren. Als de krottenwijk
een epidemie wordt geteisterd,
I Jaime direct in aanraking komt
'rt de armoede en ellende van het
gaat hij twijfelen aan de zin van
i werk. Na een staking op een
heepswerf. die door de politie met
p'eld wordt onderdrukt, schaart hij
'i aan de zijde der armen en gaat
rbeiderspriester
Het derde RAI Motorweekend is gisteren geopend in liet Amsterdamse tentoonstellingsgebouw.
Een nieuwe attractie hier is de 'catalogusstraat'. waar de motorfietsen in volgorde van de prijzen
worden opgesteld. Een gemiddeld motorrijwiel kóst dit jaar al zo"n vijfduizend gulden, vooral door
dat de zware machines boven 500 cc de boventoon voeren.
allig komen er van de week twee typische Amerikaanse films aan bod, die
ig op elkaar lijken, al is de een veel beter dan de ander. In allebei gaat
wie sterke man, van de politie, van gezag wet en orde dus, zijn eigen
buiten het, onbekwame en corrupte, politie-apparaat om. In beide geval-
s hij verder de gewone man, met huwelijksmoeilijkheden, gevoeligheden
de weduwe van een gevallen collega, en nog wat cliché-sentimenten, die
onweg neerschiet wat lilj voor schuldig houdt Schuldig zijn de buitcn-
ders, de minderheden, met ongewone namen, haardracht of zeden; de bij
iaat veroordeelden. En de man, de burgerheld, veroordeelt eigenmachtig
■lood, In naam van de opvattingen van de 'zwijgende meerderheid', die de
te bioscoopkaartjes koopt en er niet aan wil twijfelen dat alles is zoals zij
dat het moet zijn. In beide films gaat het alleen om spannend amusc-
Idat, domweg of geraffineerd, de gevestigde orde wil bestendigen, des-
I s met dodende kogels, zonder proces.
legende passagier van een nacht-
in San Francisco schoot de, ande-
icht dood. Dat heeft producer-
iur Stuart Rosenberg meteen al
end verfilmd, met vele schokken-
letails en een grote zorg voor de
lelijke gang van zaken. Die realis-
aanpak heeft hij volgehouden,
iebureaux, straten, nacht- en sex-
i, onderwereld van Frisco, en het
e van de mensen daar ter
opgenomen lijken echt. En
er Matthau loopt daar kauwgum-
luwend, eenzaam en zichtbaar pie-
nd doorheen als de stille, die
nekkig de moordenaar wil vin-
Ti» en dat niet mag van zijn politie-
Zodat h'"j het toch doet. Niet
1 Jiel op z'n eentje, want een colle-
32 Bruce Dern, die veel grover te-
gaat, laat zich meeslepen. En
J geeft de film wat vreugde, want
•kreeg geestig geschreven cynische
te zeggen. Die twee dus
i zoeken en volgen en doorbijten.
rbij ze natuurlijk nog in allerlei
28 aties komen: de jacht met gieren-
Q slippende, botsende auto's, nog een
rdpartij van een andere gek, wat
ïok met onwillige getuigen, alles
elkens op tijd ingeschreven door
_Jmas Rickman, die het scenario
r|kte, en door Stuart Rosenberg
finend verfilmd. Maar wel volgens
4 vooroordeel, dat schurken gezocht
,„iten worden in de kringen van
5 Iers, langharigen, drug-verslaafden,
en lieden met een on-ameri-
psc (Europese) naam. Al is er
de politie toch ook wel één goede
er, Lou Gosset. Er zijn nog wat
erwikkelingen: een onopgeloste
van vroeger, een jonge gedode
ega die er geheimzinnig bij be
ken was, het duffe huwelijksleven
Walter.en dat zit allemaal zo
W p in elkaar, dat «de toeschouwers
oeid blijven'totdat de moordenaar
A onden en nog net op tijd doodge-
noten wordt. Dat spaart zoals ge-
mlijk in Amerikaanse films, een
nsterdam - Rembrandtplelntheater,
1)
:S(
Q... gunman nr.l
is weer de goudeerlijke detective
liet jachtinstinct die, na een
d op drie, het gevoel heeft waar
et zoeken moet. Dat hebben zijn
ebazen niet, zodat hij geschorst
cn stug voor zichzelf begint,
krachtig afgedwongen gegevens
m nderwereldfiguren (negers, hoe-
tn langharigen). Hij komt goed
te zitten om een miljoenhandel-
eroïne, doordat een corrupte poli-
^nde daar even graag zaken mee
k als de bende van echte drug-
ken. Ze zien hem allen graag
en doen daar hun best voor.
wagentje kraken tussen twee
I lozers is een van de pogingen.
I gewoon even neerschieten wil
rel maar niet lukken. Na veel
|g, geros en gehijg kan hij afreke-
.[Met een verboden wapen, dat
tri|ndertig kogels per schot levert,
11 hij tenslotte een man of zes,
Op een strand, na een
race. En dan krijgt hij zijn poli-
(lining weer, want helemaal in
[eentje was hij het Amerikaanse
dat zonder proces ter dood ver-
pelde. Een (geweer)kolfje naar
and van John Wayne, die nu eens
in het cowboyzadel aan de goede
(van wet en orde zit. Hij doet het
Baal nogal kampjes aan, want als
nqechte politieman zou hij allang
hsioneerd zijn. Eddie Albert is
'meestal boze, chef die lang erg
pcht lijkt. Maar daar kun je in
[film niet op vertrouwen, want
zijn niet wat ze lijken. Aardige
enfen zijn slecht, een politiechef is
i per definitie. Alleen van een
'die Santiago heet, met een zuide-
iiiterlijk (Al Lettieri) weet je wel
r dat hij niet deugt. John Wayne
geregisseerd door John Sturges,
ook al weer jaren meeloopt en na
goede westerns verviel tot een
utineerde middelmatigheid.
sterdam-Cineac Damrak, Den
VRcx, 18 j)
li'
iss
negende
isagier
ook tot schrik van collega's <m supe
rieuren, in een armenwijk wonen.
Maar hij heeft nog altijd een uitzon
deringspositie: na zijn arrestatie
wordt hij spoedig weer vrijgelaten
omdat hij priester is. Tot dusver
heeft hij het principe der volstrekte
geweldloosheid beleden, maar bij de
demonstratie, waarmee de film ein
digt, werpt hij de eerste steen naar
de handhavers van de orde.
'De Arbeiderspriester' oftewel
'Het is niet meer voldoende om te
bidden' is een eenvoudige, respectabe
le film. Vooral geschikt voor binnen
lands gebruik in Chili, dunkt me,
maar het terreurbewind dat daar nu
heerst zal vertoning beslist niet toela
ten. Het rechtlijnige verhaal wordt
doorbroken met beelden van authen
tieke religieuze feesten. De symboliek
daarvan is voor een ieder gemakkelijk
te begrijpen, bovendien zorgen die
scènes voor een lichtere toets, die de
film wel nodig heeft.
W. W.-B.
Deze film op zondag 31 maart om 20.30
in de Vrijheidsweek. in Amsterdams
Mickerie, waar Cineclub van 26 maart
af elke dag een film over Zuid-Ameri-
ka vertoont, zoals het Volk Ontwaakt.
Geen Tijd voor Tranen, Ze zullen ons
niet tegenhouden. De Moed van het
Volk, De America soy hijo ya ella me
debó, en andere, die al in onS blad
werden besproken.
Spektakelfilm
van Goya
Waarlijk, de Oostduitse Defa en de
Sowjet-Russische Lenfilm hebben kos
ten noch moeite gespaard om het
leven van de beroemde Spaanse schil
der Goya (1746-1828) om te bouwen
tot een imponerende film. Acht jaar
is ëraan gewerkt, beroemde Russische
en Duitse acteurs (onder andere
Ernst Busch) deden, mee, de regie lag
in handen van Konrad Wolf, die ook
internationaal bekend is (vooral door
'Sterne').
Aan de film 'ligt een roman van Lion
John Wayne als McQ
Feuchtwangler ten grondslag, maar
voorzover de historische feiten te ach
terhalen waren zullen ze heus wel
juist zijn, zoveel zorgvuldigheid mag
men Duitsersen Russen wel toever
trouwen. Doch met dat hele indruk
wekkende arsenaal is er toch niet
meer ontstaan dan een mooie plaatjes
film waar niets Spaans aan is. Goya's
ontwikkeling van gevierd hofschilder
tot onbarmharig aanklager van cor
ruptie en wreedheid wordt alleen
maar geïllustreerd, niet verbeeld. Met
een soort preuts fatsoen wordt de
camera afgewend zodra er gruwelen
te zien zijn (een ketterverbranding
bijvoorbeeld) en die gruwelen zouden
nu juist in deze film, in tegenstelling
tot zovele andere, functioneel zijn
geweest. Nu maken de schilderijen en
schetsen van Goya zelf, die ons via
het filmdoek geworden, de meeste
indruk. Het is natuurlijk ook wel
moeilijk om het met die man op te
nemen, maar men had toch wel van
tevoren kunnen weten dat men met
voorzichtigheid in dit geval niet ver
zou komen. In tien minuten film van
Bunuel zit meer van de geest van
Goya dan in dit hele twee en een half
uur durende keurige spektakelstuk.
W.W.B.
(Amsterdam Filmmuseum, 28
maart).
Ontuchtige
vertellingen
De Italiaanse regisseur Pier Paolo
Pasolini, die zijn carrière met 'Accat-
tone' zo indrukwekkend begon, ser
veert ons de laatste jaren niet veel
anders dan blote billenkoek. Zijn 'De-
camerone' was nog wel charmant,
maar in 'Canterbury Tales' zakte hij
danig af naar het alleen maar sca
breuze. Hoe zijn 'Duizend-en-één-
nacht', het laatste deel van het .drie
luik, zal worden moeten we afwachten.
Intussen is daar dan 'Ontuchtige Ver
tellingen' (een zeer iije bewerking
van de verhalen van de Balzac?).
Als regisseur staat Sergio Citti ver
meld, maar Pasolini schreef het scena
rio en niemand kan mij wijsmaken
dat hij niet ferm heeft meegedaan
aan de regie, zijn stempel staat er
duidelijk op. Wel, in 'Ontuchtige Ver
tellingen' gaat het letterlijk van
'Bloot sla dood'. Alle mannen (pas
toors niet uitgesloten) verlustigen
zich likkebaardend in andermans
vrouwen, maar de straf op de zonde
volgt snel: als ze niet worden doodge
stoken worden ze wel gecastreerd. En
de wrekers worden dan vaak weer op
hun beurt terechtgesteld, zodat de
onheilsmonnik die door de film
waart, roepende: 'Ik zie vlees met
bloed!' wel gelijk krijgt. Het hele
spul is opgehangen aan de levensloop
van twee schelmen, die half per onge
luk een man vermoorden en elkaar op
weg naar de galg opmonteren met
malle verhalen. De avonturen zijn zo
vervelend van eentonigheid en zo ver
wisselbaar dat men soms denkt, als
er weer eens iemand voor de bijl gaat
'Hee, die heer was toch al ontmand!'
Maar dan is het toch echt een ander,
op een beetje bloed en bloot meer of
minder wordt in deze film niet geke
ken.
W.W.B.
(Amsterdam Nöggerath, 18 j.)
Trader Horn: fijne
avonturenfilm
In het filmbedrijf bestaat de neiging
om grote kassuccessen van vroeger
nog eens dik over te doen. 'Trader
Horn' is zo'n bijna legendarische pu
bliekfilm en men had slechter kunnen
kiezen, want het is ook nog eens een
ijzersterk avonturenverhaal. Eigenlijk
gaat het om drie mensen, twee man
nen en een vrouw, die tijdens de
eerste wereldoorlog in Afrika op zoek
zijn naar platina. Daarvoor moeten ze
dwars door het continent trekken en
zorgen, dat ze zowel de Duitsers als
de Engelsen ontlopen. Ze ontmoeten
natuurlijk van alles op hun weg:
vriendelijke en vijandige negerstam
men, slavencolonnes en vooral bees
ten. veel beesten. Voor zover er in de
studio is gefilmd (er is veel locatie-
werk bij) werd dat zo knap gedaan,
dat men er zich geen ogenblik aan
stoort. Wat we zien is een opeenvol
ging van de meest verschillende land
schappen, bevolkt met kuddes dieren.
Erg boeiend en de avonturen zijn ook
bijzonder goed getimed. Een fijne
avonturenfilm dus, met goede acteurs
(Rod Taylor, Anne Heywood, Jean
Sorel), ouderwetse rechttoe-rechtaan
sentiment en een onbegrijpelijke
schoonheidsfout: in een Duitse kolo
nie wappert fier het Nederlandse
rood-wit-blauw. Maar daarom niet ge
treurd: regisseur Reza S. Badiyi (af
komstig uit Iran) heeft een bioscoop
mythe waardig doen herleven.
W.W.B.
(Amsterdam Flora, 14 j.)
De sinds 1971 jaarlijkse motorfietsen
show vorig jaar gecombineerd met
de tweewielerexpositie dankt zijn
bestaan aan de nog steeds sterk toene
mende belangstelling voor de zware
motoren. Toen in het begin van, de
jaren '60 het autobezit toenam, daalde
de motorenverkoop tot minder dan
3.000 per jaar, maar Ürie jaar geleden
werd de 5.000 weer overschreden. En
de stijging houdt aan: in 1972 noteer
de de RAI-kentekenregistratie 7.869
nieuwe motorrijwielen en vorig jaar
9.332. Er zullen er in totaal rond
50.000 op de weg zijn, zo schat de
RAI.
In 1972 behaalden de motoren van 500
cc een aandeel van 48 procent in dt?
totale verkoop en vorig jaar van 49
procent. Vijf jaar geleden, in 1969.
was dat nog slechts 16 procent. In
deze zware categorie zit een sterke
groei en op het RAI-motorweekend
staan zelfs al exemplaren met 750 cc-
en 900 cc-motor. De gemiddelde prijs
is van nog geen 3.200,- in 1970
gestegen tot circa ƒ4.700,- in 1973. In
1972 bedroeg dit gemiddelde bijna
4.200,-.
Vooral de Japanse motorfiets is favo
riet. Met als bestsellers de merken
Honda, Kawasaki, Suzuki en Yamaha
nemen de Japanse merken op basis
van de 1973-cijfers 58 procent van de
Nederlandse motorfietsenverkoop voor
hun rekening. Duitsland, met ojn. hët
bij de politie gebruikte merk BMW.
volgt met 15 procent. Daarna komen
Tsjechoslowakije met o.m. Jawa op 7
procent, Italië met o.m. Moto Guzzi
en eenzelfde percentage en Engeland
met de BSA-Triumph-range en 4 pro
cent.
De motor-opleving, sinds de Ameri
kaanse film Easy Rider een internati
onaal verschijnsel, is ook in Neder
land vooral te danken aan de jeugd.
Jaarlijks behalen ruim 10.000 Neder
landers hun, rijbewijs-A, waarbij de
Vele Europese motorrijders komen elkaar elk jaar voor het 'ollfantentreffen'
tegen op het Duitse racecircuit de Nürburgring. Dit Jaar waren er tienduizend,
merendeels jonge motorrijders in passend costuum, naar dc manifestatie geko
men. Want om manifestaties, zoals ook het RAI Motorweekend, is het hun be
gonnen.
groep van 18 tot 22 jaar het grootste
deel van die rijbewijzen voor zijn
rekening neemt. Slaagt voor het auto
rijbewijs BE één derde van de kandi
daten, bij het motorrijbewijs slaagt
meer dan de helft van, de gegadigden
voor het examen.
De tentoonstelling in de RAI zal voor
al de jeugd trekken, maar is bovenal
een unieke manafestatie van hobbyis
ten. Er worden een 'koning Zelf
bouw' en een 'miss Motor' gekozen,
Shell organiseert er een sleutelwed
strijd en er zijn produkten van 55
exposanten te zien. De tentoonstelling
gaat vanmiddag open om één uur en
de komende drie dagen om tien uur
's morgens. De sluitingstijd is tien
uur 's avonds, behalve op de laatste
dag zondag want dan is het zes
uur 's avonds definitief sluiten gebla
zen. De toegangsprijs bedraagt vier
gulden per persoon.
Overigens heeft ook België aan het
begin van deze maand een motorrij
wielsalon gehad. Deze show van maar
liefst tien dagen was het enige dat
ovdrbleef van de in januari afgelaste
autosalon te Brussel. De Brusselse
motorshow werd conform de autotra
ditie in dc Eeuwfeestpaleizen gehou
den.
UC nusiui micgiu met uct apcuaic ujuiagas iccjs> aiccm up vuui- cu auiicinicicu.
British Leyland Nederland N.V. te
Gouda heeft deze week op een bijeen
komst te Nieuwersluis het model
Austin Allegro uitgebracht.
Van deze Austin Allegro werden in Ne
derland de modellen 1100 tweedeurs,
1300 tweedeurs, 1300 vierdeurs, 1500
vierdeurs en 1500 Special gevoerd. De
ze wagens hebben een motorvermogen
van resp. 49, 59 en 72 JREM-pk voor de
motoren van 1100, 1300 en 1500 cc,
maar verschillen qua uitrusting. De
prijzen variëren van 8.250 tot 10.890
inclusief BTW. Deze prijzen werden
bekend gemaakt tijdens een bijeen
komst van de British Lei'land Persclub,
waarvan de importeur alle Nederland
se auto-journalisten ongevraagd tot lid
heeft gebombardeerd. Het bijzondere
aan de reeds een jaar geleden door het
Engelse concern British Leyland ge-
introduceerde Allegro-serie is een
nieuw comfortabel 'hydragas' veersy-
steem en een afgerond vierkante
'quartic' stuurwiel.
De introduktie van de Austin Allegro
was reeds voor het einde van het
najaar '73 gepland, maar is uitgesteld
door de sociaal-economische proble
men in Engeland. Opvallend is verder
dat de 1750 cc 80 pk-versie in het
geheel niet naar Nederland komt,
hoewel juist de kleine motoren in
vermogen wat tekort schieten. Maar
misschien komt dat later nog, want
inmiddels is ook van de tegenhanger
van de Allegro voor het Morris-merk,
de Marina, een 1,8 liter TC met
dubbele carburateur verschenen. De
prijs hiervan werd nog in een gewoon
persbericht bekendgemaakt: deze be
draagt 10.750 - «nel. BTW.
Van onze onderwijsredactie
ROTTERDAM —De ouderraden van
het openbaar onderwijs in de vier
grote steden willen hun krachten
bundelen. Veel problemen in Amster
dam, Den Haag, Rotterdam en
Utrecht blijken identiek en de ouder
raden vinden daarom gezamenlijk
overleg en actie nodig.
In Amsterdam hebben ouders en me
dewerkers van een kindercrèche een
onderzoek ingesteld naar de kwaliteit
van achttien kleuterscholen in de om
geving. In een rapport (verkrijgbaar
bij Pylakresj, Leidsegracht 108, Am
sterdam) doen zij verslag van hun
bezoeken aan acht van deze scholen.
De conclusie van de bezoekers is dat
het voor ouders erg irtoeilijk is echt
een school te kiezen. In de meeste
plaatsen is het aanbod beperkt. Som
mige scholen werken met wachtlijsten
en dan mag je al blij zijn, wanneer je
een plaats voor je kind krijgt. Verder
loopt de levensbeschouwelijke inde
ling dwars door de indeling naar
onderwijssystemen heen.
Zelfs wanneer je van een school weet
welk systeem er wordt aangehangen
(Jena, Montessori, Dalton, enz.), weet
je als ouders nog niet waar je aan toe
bent. De conclusie is daarom dat
ouders het beste de scholen die in
aanmerking kunnen komen bezoeken
en doen wat deze werkgroep gedaan
heeft: kijken hoe de leidsters met de
kinderen omgaan en hoe de kinderen
omgaan met de leidsters, kijken welk
materiaal er is, vragen of en hoe er
gestraft wordt, vragen naar de rol van
de ouders, kortom: geef je ogen de
kost en vraag de leidster de oren van
het hoofd.
De Saab 99 Combi-Coupé met de schuin aflopende achterkant: aangepast aan de moderne automode.
De Nederlandse importeur van het
Zweedse merk Saab begint vandaag de
levering van het nieuwe model 99
Combi-Coupé. De importeur, B.V. Au
to Import Maatschappij te Vianen,
heeft de prijs van de goedkoopste
uitvoering van deze wagen onder de
twintig mille vastgesteld.
De Saab 99 Combi-Coupé is vorig jaar
augustus in Zweden uitgebracht. Het
model heeft een 'Fastback' achterzijde'
met derde deur. Het is 16 cm. langer
dan de 99 Sedan, waardoor dc laad
ruimte 1.19 meter lang is en 1,84 met
neergeklapte achterbank. De totale
wagenlengte bedraagt 4,53 meter.
Saab zegt voor de tussenvorm van een
Coupé en een Combi gekozen te heb-
ben vanwege de veelzijdige gebruiks
mogelijkheden en het feit dat de
schuin aflopende achterzijde minder
lawaai en een schonere achterruit als
voordelen heeft. Verder is de vormge
ving op deze wijze fraaier.
Er zijn twee uitvoeringen van de
nieuwe 99 Combi-Coupé, namelijk de
CM 3 en EA 3. De CM 3 is voorzien
van carburateur en handgeschakelde
versnellingsbak plus drie deuren (CM
Carburettor Manual) en de EA 3
(Electronic Automatic) heeft elektro
nische benzine-injektie en automati
sche transmissie. De prijzen zijn resp.
19.660.- en 21.800,- incl. BTW.
