Rassenvraagstuk weer
in gereformeerde synode
Vandaag
Op synodeagenda veel
liturgische zaken
Beroepingswerk
fllsillEllI
Nieuwe boeken
Steun aan bevrijdingsbewegingen voorgesteld
Trouw
Kwartet
Nederland geeft
één miljoen voor
hulp aan Sahel
Bulgaarse predikant
bezoekt Nederland
'Solzjenitsin geen
goed christen'
Leiders Namibië
in gevangenschap
ZARAH
LEANDER
EN
DOMINEE
HUYSMAN
TROUW/KW lARTTET DINSDAG 19 MAART 1974
KERK/BINNENLAND T2/K1
Van een onzer redacteuren
UTRECHT De gereformeerde synode zal in liaar komende ver-
gaderweek. die dinsdag 26 maart begint, op woensdag de 27&te een
163 pagina's dik rapport behandelen dat de strijd tegen het racisme
tot onderwerp heeft. Aanleiding voor deze studie is de oproep van
de wereldraad van kerken om mee te doen aan het programma tot
bestrijding van het racisme.
Dit programma vormt de hoofdmoot
van het omvangrijke rapport, dat zich
verder bezighoudt met de hieruit
voortvloeiende onderwerpen: de finan
ciële steun aan bevrijdingsbewegin
gen, de oproep tot het uitoefenen van
druk op het bedrijfsleven, desnoods
via terugtrekking van de investerin
gen uit Zuidelijk Afrika en de kwes
tie van de emigratie naar Zuid-Afrika.
De drie deputaten, die het rapport
uitbrengen (van algemene diakonale
arbeid, zending en oecumene (buiten
land) komen thans tot .de conclusie
dat steun aan de bevrijdingsbewegin
gen niet meer op doorslaggevende
bezwaren stuit. De deputaten stellen
de synode voor via het speciale fonds
van het programma tot bestrijding
van het racisme steun te verlenen aan
bevrijdingsbewegingen en aan andere
organisaties die slachtoffers van dis
criminatie helpen.
'achterstand' ontstaan, die de gerefor
meerden bezig zijn snel in te lopen.
Van de voorgeschiedenis geeft het
rapport uitvoerig verslag.
Het rapport noemt de Open Brief van
dr. Feddema en zijn medestanders aan
de wereldraad te ongenuanceerd. De
brief ziet, zo zeggen de deputaten de
vroegere besluiten van het program
ma tot bestrijding van het racisme
teveel in het licht van de latere
besluiten (steun aan bevrijdingsbewe
gingen resp. de investeringsresolutie).
Juiste weg
Investeringen
De deputaten nemen voor wat betreft
de terugtrekking van investeringen
uit Zuidelijk Afrika een genuanceerd
standpunt in. Zij achten terugtrek
king van de investeringen uit de
republiek Zuid-Afrika niet juist maar
willen investeringen in de Portugese
koloniale gebieden en in Namibië van
geval tot geval beoordelen.
Terzake van emigratie naar Zuid-Afri
ka stellen de deputaten voor de leden
van de gereformeerde kerken te wij
zen op de gevolgen van emigratie
terzake van de consequenties voor de
multiraciale samenleving.
De omvang van het rapport is mede
een gevolg van het feit dat aan voor-
en tegenstanders van het anti-racisme-
programma uitvoerig recht wordt ge
daan. Het rapport had evenwel nog
langer kunnen worden, indien de sa
menstellers ook nog een studie van
het verschijnsel racisme zouden heb
ben toegevoegd.
Achterstand
Het deputatenrapport wijst er op dat
de discussie in de wereldraad over
racisme reeds een eindweegs voortge
schreden was, toen de gereformeerde
kerken lid werden van de oecumeni
sche beweging. Daardoor was een
Die steun aan bevrijdingsbewegingen
willen de deputaten, zoals gezegd, wel
aanvaarden, maar niet de oproep tot
terugnemen van de investeringen. Zij
zien inzake buitenlandse investerin
gen in Zuid-Afrika de weg van daad
werkelijk geprogrammeerde hervor
ming in het algemeen als de juiste
weg waarlangs de apartheidspolitiek
kan worden bestreden en recht voor
alle rassen kan ontstaan. De deputa
ten maken evenwel enkele voorbehou
den, waarin mogelijk de sleutel te
vinden is voor een latere aansluiting
bij de oproep van de wereldraad,
desnoods investeringen terug te ne
men.
De deputaten stellen dat er zich ge
vallen kunnen voordoen, waarbij te
rugtrekking de enige juiste weg is.
Daarbij denken zij met name aan die
ondernemingen, die door hun activi
teiten als zodanig de rechten van de
Afrikanen, kleurlingen en Indiërs
aantasten, de weg van hun emancipa
tie blokkeren of per definitie reeds
door hun aanwezigheid schadelijk zijn
voor de genoemde bevolkingsgroepen.
Portugal
Voorts maken de deputaten zoals al
is opgemerkt, een uitzondering voor
de Portugese koloniale gebieden en
voor Namibië Zuid-West-Afrika), om
dat investeringen in die gebieden van
geval tot geval bekeken dienen te
worden. Voor zover de deputaten be
kend is er geen Nederlands geld be
legd in Namibië.
De deputaten wijzen het terughalen
van investeringen in Zuid-Afrika on
der meer af omdat zij vrezen dat dit
Op welke felle wijze ook in Zuid-Afrika zelf soms het rassenvraag
stuk beleefd wordt, blijkt uit deze tekening, die wij overnemen uit
de daar verschijnende Newsletter van het program for social change.
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Behalve het an-
ti-racisme-program, dat
woensdag aan de orde komt
(zie elders op deze pagina)
bespreekt de gereformeerde
synode volgende week in Lun-
teren nog een aantal in het
oog springende zaken, voor
namelijk van liturgische aard.
Dinsdag is het grootste deel van
de dag gewijd aan het vaststellen
van een nieuwe (soepeler) rege
ling van het gastrecht bij avond
maalsvieringen. 's Avonds komt
dan aan de orde het herhaald
verzoek van de heer C. J. Smits
uit Zoetermeer en vijftien ande
ren, om 25.000 gulden beschik
baar te stellen voor de stichting
'De Ondergrondse Kerk'.
Donderdag houdt de synode zich
's morgens en 's middags bezig
met de inhoud van de speciale
katern, die aan het liedboek zal
worden toegevoegd ten behoeve
van de eredienst in de gerefor
meerde kerken. Deze katern gaat
verschillende orden Van dienst en
formulieren bevatten, alsmede de
Heidelberger catechismus in
nieuwe vertaling. Het voorstel,
dat deputaten voor de eredienst
op de synodetafel gelegd hebben,
komt erop neer, dat de thans in
gebruik zijnde orden en formu
leren gehandhaafd blijven. Daar
naast bieden zij enkele nieuwe
concépten aan ter beproeving:
voor een leerdienst, een doopbe-
diening, een openbare belijdenis
(en volwassendoop) en voor de
bevestiging van ouderlingen en
diakenen.
Doopvragen
Met de nieuwe concepten komen
de deputaten tegemoet aan de
wens naar kortere en meer eigen
tijdse formulieren en orden van
dienst. Verwacht kan worden, dat
met name de voorgestelde nieuwe
vragen bij doop en belijdenis en
de mogelijkheid van handopleg
ging daarna discussie zullen uit
lokken.
Vrijdagavond wordt de discussie
voortgezet over het verzoek van
ds. R. Akkerman uit Kampen en
drie andere predikanten, om eer
herstel te geven aan de professo
ren K. Schilder en S. Greijdanus
en de tuchtmaatregelen, die de
synode destijds nam, op te hef
fen. De synode neigde er bij de
eerste bespreking, in november
vorig jaar, toe, het maar te laten
bij de uitspraken, die vorige
synoden al over deze zaak gedaan
hebben. Uit de besluiten van de
synode van Middelburg ('65-'66)
volgt, dat de tuchtmaatregelen
uit 1944 en volgende jaren thans
geen rechtskracht meer bezitten,
terwijl latere synode-uitspraken
duidelijk tonen, dat de gerefor
meerde kerken er verre van zijn,
de schuld van het conflict eenzij
dig bij de vrijgemaakten te zoe
ken. aldus de commissie van rap
port.
Kindercommunie
Zaterdag praat de synode over de
kindercommunie. Deputaten, die
deze zaak in studie hebben, dien
den een tussentijds rapport in,
waarin zij voorstellen, dat de ker
keraden 'allen die gelovig kiezen
voor Jezus Christus als hun Ver
losser, na gesprek toelaten tot de
deelname aan het Heilig Avond
maal, ongeacht hun leeftijd.'
Verder staat nog op het program
ma het concept-pastoraal advies
over de heilige doop, dat is opge
steld door een gemeenschappelij
ke hervormd-gereformeerde stu
diegroep. In dit stuk wordt het
goed recht van de kinderdoop
gehandhaafd. Vervangende vor
men als het opdragen van kinde
ren worden afgewezen, evenals de
'herdoop'. Anderzijds wil het wel
de mogelijkheid openen, dat zij
die bezwaren hebben tegen de
kinderdoop ambtsdrager kunnen
worden.
ernstige gevolgen zal hebben voor de
zwarte arbeiders in het land.
'De Afrikanen en na hen de kleurlin
gen en de Aziaten zullen de eerste
slachtoffers zijn: zij vervallen tot
werkloosheid apathie en verbittering.
Kortom er ontstaat een situatie, die
het minst geschikt is om kaders te
leveren voor het doel dat de Afrika
nen nastreven, namelijk de emancipa
tie, de bewustwording en het volwaar
dig partnerschap', zegt het rapport.
Kapitaal en Arbeid
Wat het Vormingswerk Jonge Volwas
senen zegt (zie Trouw 14 maart) is
niet nieuw: het is een oude marxisti
sche wijs die gewoon op gezette tijden
opnieuw gezongen wordt. Er komt
echter nooit veel uit voort omdat de
voorstelling zo eenzijdig is; er wordt
bij deze filosofie nog al wat vergeten.
Een voorbeeld? De marxistische zan
ger zegt, lekker keihard: die fabrieken
zijn er gekomen door de arbeid van
vroegere generaties en komen dus toe
aan de arbeidersklasse! Nu, zo weet ik
er ook nog wel een: de goudschatten
van de wereld zijn gewonnen door de
noeste vlijt van de goudzoekers en
komen dus toe aan de gouddelvers
van de wereld; de Nachtwacht door
een schilder en komt dus toe aan de
schilders; en uw autootje is gemaakt
door de auto-industrie. Voelt u de
wenk? Inleveren die hap!
Utrecht
A. J. Ahsmann
Verzekering (4)
Met instemming las ik de stukjes van
de heren Van Beek en Boonstra betr.
de V.O.V. Jarenlang hebben verzeker
den premie betaald in guldens van
hogere waarde dan die waarin de
uitkeringen plaats vinden. Nu de win
sten de pan uit rijzen lijkt het mij
niet meer dan billijk om deze uitke
ringen waardevast te maken. Welke
sociaal voelende politicus besteedt
hier eens aandacht aan?
Rotterdam
C. P. van Renssen
Overplaatsing (4)
Wij kunnen u vertellen dat Gronin
gen een gezellige studentenstad is.
Het is hier prettig winkelen. U vind
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
B.V. De Christelijke Pers
Directie;
Ing. O. Postma,
F. Diemer.
Hoofdredactie:
J. Tammlnga.
Hoofdkantoor B.V. De
Christelijke Pers: N.Z.
Voorburgwal 276 - 280,
A'dam. Postbus 859.
Telefoon 020 - 22 03 83.
Postgiro: 26 92 74. Bank:
Ned. Mldd. Bank (rek.nr.
69 73 60 768). Gem.glro
X 500.
De redactie behoudt zich het recht
voor haar ter opname in deze rubriek
toegezonden meningsuitingen verkort
weer te geven. Bij publikatie wordt
met de naam van de inzender onder
tekend. Brieven kunnen worden ge
stuurd aan het secretariaat hoofdre
dactie Trouw/Kwartet, postbus 859.
Amsterdam.
er alle grote zaken die u denkt te
zullen moeten missen. Op cultureel
gebied kunt u alle kanten uit. Ook op
onderwijs gebied is alles vertegen
woordigd. Watersport is hier volop.
Als achterland hebt u Drenthe met
z'n prachtige bossen en heidevelden,
waar u heerlijk rustig kunt wandelen
en fietsen. Mensen uit het Westen die
hierheen gekomen zijn, willen niet
meer terug. Het is ergerlijk als er
over de deportatie gesproken wordt.
Hoogeveen
A. Meijers-Kerssies.
Overplaatsing (5)
Ziet U niet de menselijke kant van de
verplaatsing van 8000 ambtenaren? Zij
laten zo'n 40.000 ouders en kinderen
achter. Zelf ben ik 70 jaar en zie niet
graag mijn zoon, dochter en 3 klein
kinderen vertrekken. Hoe je het keert
of hoe je het wendt, voor ambtena-
renverplaatsing geen cent! Het mil
jard dat hiermee gemoeid is kan be
ter worden besteed.
Den Haag
H. Voogd.
Overplaatsing (6)
Dhr. J. Bosma uit Winsum vraagt
in Trouw-Kwartet van 13 maart
aan de PTT'ers in Den Haag' wat zij
eigenlijk wel van de noorderlingen
denken.' Het antwoord kan kort zijn
n.l. Goede Nederlanders. Zelf heb ik
de beste herinneringen aan het noor
den uit mijn onderduiktijd tijdens de
oorlog. Maar de door u gewraakte
demonstratie was geen protest tegen
verplaatsing naar het noorden en dus
ook niet bedoeld om wie dan ook te
beledigen; ze was een aanklacht tegen
de huidige regering, die. de afspra
ken gemaakt met de vorige regering
negerend, zonder overleg of inspraak
enkele duizenden gezinnen zonder
meer wil verplaatsen. Dit wordt aan
gevoeld als een 6oort deportatie. Dhr
B. mag weten dat er heel wat Gronin
gers en Friezen bij de PTT in Den
Haag werken die graag naar het
noorden zouden willen maar nu toch
mee gedemonstreerd hebben omdat zij
de wijze waarop e.e.a. nu opgediend
wordt onaanvaardbaar achten. Ten
slotte nog dit: als deze plannen van de
regering doorgaan komen er echt
geen 'open gevallen plaatsen' integen
deel, u moet er op rekenen dat er nog
een legertje werkzoekenden mee ge
bracht zal worden, n.l. de hier reeds
werkende kinderen van de te ver
plaatsen PTT'ers.
Den Haag. L. P. de Ruyter.
Potchefstroom (7)
De mening van de heer W. den
Brabander (Tr.-Kw 13 maart) dat hij
weet wat de Afrikanen in'Zuid-Afrika
over de emigranten denken, wordt
wel erg pretentieus als op dezelfde
pagina het boek 'De verbittering* be
sproken wordt, waarin verhaald wordt
van een Afrikaan die, om iets te
kunnen bereiken, alleen kan zeggen
wat de blanken graag willen horen.
Alleen al het gebruik van het woord
bantoe door de heer Den Brabander
bewijst dat hij helemaal niet weet
wat de Afrikanen denken. Als een
niet-blanke in Zuid-Afrika moest kie
zen tussen het doodschieten van Vor-
ster of een emigrant zou hij voor het
laatste kiezen. Den Haag
L. J. de Boer
Woningbouw
In Tr/Kw van 13.3.74 stond, dat vol
gens de heer De Boer, gewestelijk
voorzitter van de PvdA in Groningen,
KVP en ARP er de oorzaak van
zouden zijn dat de PvdA haar verkie
zingsbeloften over woningbouw niet
nakomt. Je moet maar durven. Onder
geen naoorlogse minister zijn zoveel
woningen gebouwd als onder Schut.
En zie nu wat er onder Gruyters,
Schaeffer en Van Dam wordt ge
bouwd. Stel eens, dat dat mensen
waren in een kabinet-Biesheuvel. Wat
zouden Den Uyl en zijn partijgenoten
een grote mond opzetten.
Texel
Joh. Daalder
AMSTERDAM In ons gisteren ge
publiceerde verslag van de algemene
vergadering van de broederschap van
pinkstergemeenten zijn, door het weg
vallen van een zin, een paar woorden
van ds W. Glashouwer in de mond
gelegd van ds. E. Voordewind. Maar
het was weer ds. Glashouwer die
opmerkte dat roomskatholieken on
danks hun charismatische ervaringen
in de r.k. kerk blijven.
Van een verslaggever
DEN HAAG Minister Pionk van
ontwikkelingssamenwerking heeft één
miljoen gulden beschikbaar gesteld
voor hulp aan de Sahel-zone, het ge
bied in Afrika waar nog steeds
duizenden mensen stierven als gevolg
van de langdurige droogte.
Vijf ton is voor het fonds dat de
Wereldvoedsel- en landbouworganisa
tie heeft ingesteld ten behoeve van
hulpverlening in dit gebied en vijf
ton voor het kinderfonds van de Ver.
Naties, Unicef.
De bijdrage is een directe reactie op
de oproep die dc secretaris-generaal
van de Verenigde Naties na zijn ron
dreis door Afrikaanse landen heeft
gedaan.
AMSTERDAM Mitko Matheeff. een
Bulgaarse predikant die tien jaar ge
vangen gezeten heeft, komt volgende
week voor een korte toernee in ons
land.
Woensdagavond 27 maart spreekt hij
in de Oude Kerk te Putten, donderda
gavond 28 maart in de christelijke
gereformeerde kerk van Bunschoten
en vrijdagavond 29 maart in de her
vormde kerk van Goedereede. Tegelijk
komt volgende week de Nederlandse
vertaling van zijn boek 'Terreur in
het Rode Paradijs Tragedie der
Bulgaarse christenen' uit. Het is een
uitgave van 'De Banier' te Utrecht in
samenwerking met de internationale
raad van christelijke kerken.
Ds. Matheeff werd in 1949 veroor
deeld tijdens het beruchte monster
proces in Sofia. In 1971 ontvluchtte
hij rijn vaderland.
KRO-tv wil gaan
uitzenden vanuit
kerkje op 't zand
Van een onzer verslaggevers
AMERSFOORT Het rusitieke kerje
van St. Franciscus Xaverius aan 't
Zand in Amersfoort, dat onlangs gron
dig werd gerestaureerd, zal waar
schijnlijk een belangrijke rol gaan
spelen in radio- en televisieuitzendin
gen. De KRO wio nl. uit dit Amers-
foortse kerkje regelmatig uitzendin
gen gaan organiseren. De keus is op
dit kerje gevallen, omdat het zich
uitermate goed leent voor televisieuit
zendingen.
MOSKOU Sozjenitsin heeft allang
het recht verloren zich christen te
noemen. Dit heeft metropoliet Sera-
fim van Kroetitsy en Kolomna gezegd.
De Russisch-orthodoxe kerkvorst heeft
in de Londense Times geschreven dat
de Nobelprijswinnaar er kennelijk
•plezier in heeft, zijn geboorteland te
belasteren'. Volgens Serafim schrijft
en oordeelt Solzjenitsin met de 'ogen
van de vijanden van ons land, dat
hijzelf ten diepste haat', hoewel hij
'zich als een verloren zoon kon genie
ten van de vruchten van onze vreedza
me arbeid'. De metropoliet schrijft
voorts dat de schrijver 'het christelijk
geloof verdacht heeft gemaakt door de
fascistische oorlogsmisdaden in de
Sowjet-Unie als 'onschuldig voor te
stellen.'
In reactie op de brief van Serafim
heeft de Russisch-orthodoxe exarch in
Londen Anthony Blum ook in een
brief aan de Times gezegd dat Sera
fim alleen voor zichzelf spreekt en
voor diegenen, die zich hebben laten
misleiden.
DIT MISHAAGDE JONA
Jona is een profeet belast met een
boodschap speciaal voor 'die grote
stad Ninevé'. Aanvankelijk heeft hij
wel geen boodschap gehad aan Gods
opdracht, maar dat is hem zwaar
opgebroken. Via storm en orkaan en
tenslotte een grote vis, wordt hij
bereid om Gods opdracht dan maar te
vervullen: als het dan moet! Deze
profeet mishaagt iets. Hij moet Nine
vé het oordeel van God aankondigen
en ze oproepen tot bekering. En nu
mishaagt hem iets. Je zou, met de
hand gelegd op het vervolg, kunnen
raden, wat, er komt natuurlijk niets
uit. De stad is zo boos dat ze daar
niet aan bekering denken. Ze hebben
hem uitgelachen en met z'n eigen
folders om z'n oren geslagen. Z'n
stencilmachine is kapot en de subsidie
blijft uit. Maar niets van dat alles,
Hij heeft sukses, als je dat zo maj
noemen. De stad bekeert zich, in zat
en as, wat wil hij meer? Zelfs de
koning doet mee en de wetgeving
staat in het teken van de nieuwe
koers. Wat valt er te mishagen? Zijn
motivatie is bijna niet te volgen, hij
had het blijkbaar liever anders ge
zien, een stad bedolven onder vuur en
zwavel. Maar, zegt hij, ik had 't kun
nen weten, u bent een God (en dan
komen er woorden uit Exodus 34):
genadig en barmhartig, lankmoedig
en groot van goedertierenheid. In die
woorden komt alles mee. Ja, zo is
God. 't Is het evangelie: God, die iets
nieuws, iets ongedachts doet, die de
zonden vergeeft, die verzoening be
drijft, en daar is Ninevé «en teken
van. Dit mishaagde Jona. De genade
kan mensen mishagen. Waarom? Kun
nen ze de zon niet in het water zien
schijnen? Soms lijkt het erop. Met
argusogen bekijken ze zo'n bekering
en stellen er hun vragen bij. 't Zal
wel niet helemaal kosjer zijn. Een
'Ninevé-bekering'. De aardigheid gaat
eraf als God zo royaal is. Waar blijf
je dan met je frustraties? De zich
mishagende Jona's zeggen natuurlijk
dat 'tze om de ere Gods te doen is.
Maar zouden ze dat maar niet aan
Hem overlaten. Want als Hij er nu
juist eens zijn eer in stelde om zo
vreselijk royaal te zijn, waar blijven
we dan met ons mishagen? We gelo
ven toch werkelijk in Hem die de
zonden vergeeft en nieuw begint!?
NED. HERV. KERK
Beroepen: te Putten: E. F. Vergunst
te Capelle a.d. IJssel, die bedankte
voor Oene; te Leerdam (3e prédi-
kantspl): S. van den Oever te Willem
stad; te Den Bommel (toez): H. Tals-
ma, kand. te Utrecht.
Aangenomen: naar Bredevoort; C. D,
Israël te Huizum.
Beroepbaar: D. Monshouwer, kand. en
mevr. E. Monshouwer-Bakker, kand.,
Valeriusstraat 111 bv., Amsterdam.
Bedankt: voor Reeuwijk: C. van Bart
te Putten.
GEREF. KERKEN
Beroepen: te Hcogeveen: S. v.d. Linde
te Den Haag-O; te Hoogeveen; G.
Heijerman te Emmen-Z.
Aangenomen: naar Alblasserdam: C. J-
van der Drift te Nieuwerkerk a.d.
IJssel.
GEREF. GEMEENTEN
Aangenomen: naar Slikkerveer: A
Elshout te Kalamazoo (VS):
DOOPSGEZINDE BROEDERSCHAP
Aangenomen: naar Haarlem: J. C.
Beekhuis te Veenwouden. c.a.
Joyce Sleightholme: 'Zeilend gezin.'
Uitgave van Hollandia in Baarn.
ƒ16,90, 236 biz.
Joachim Schuit: 'Houdt zelf uw schip
in conditie. 'Uitgave van Hollandia in
Baarn, ƒ22,50, 207 blz.
Het seizoen nadert met rasse schre
den, enkele watersporters ziet men
hier en daar al op het water, maar de
mee&ten zijn nog in de jachthavens
doende hun schepen in orde te ma
ken. In 'Zeilend gezin' wordt beschre-,
ven hoe de sportieve vrouw zich in
alle opzichten nuttig aan bood kan
maken. Van een zeilboot wel te ver
staan; helder wordt uiteengezet hoe
niet alleen (naast véél meer) de steel
van de bakpan maar ook hoe de
helmstok gehanteerd moet worden.
Ter meerdere vreugde van het gehele
gezin.
In welk seizoen dan ook iemand on
derhoud aan zijn boot wil verrichten,
als hij het handwerk van Joachim
Sohult opslaat, zal hij weten wat hem
te doen staat. Honderden tekeningen
illustreren deze overzichtigelijke
handleiding en wie zijn handen goed
weet te gebruiken, houdt ze tevens od
de portemonnaie. Niet alleen varen
mèt, maar ook de arbeid één de boot
kan het hele jaar ontspanning bieden.
G.L
LONDEN De Zuidafrikaanse vei
ligheidsdienst heeft naar eerst nu be
kend is geworden begin februari de
gehele leidende top van de Namibi-
sche bevrijdingsbeweging Swapo ge
vangengenomen. Een van de politieke
gevangenen is de voorzitter van de
Swapo, David Merero.
De gevangenen worden volledig van
de buitenwereld geïsoleerd. Hun ar
restaties vond plaats op grond van de
zogenaamde terrorismewet. Een offi
ciële beschuldiging is evenwel nog
steeds niet ingediend. De minimum
straf op grond van de wet tegen het
terrorisme in zes jaar dwangarbeid.
door A. J. Klei
Ds. A. D. H. Huvsman
In de dagen dat Johan Noord
mans met zijn Utrechts
studentencabaret triomfen
vierde en een fraaie jeugd
leider neerzette, die bol stond
van geijkte prietpraat, in
die tijd vermaakten wij ons op
de krant met het houden van
scherts-jeugdpreken.
Eén collega was daar bijzonder
bedreven in. Hij kon uitgaande
van het lied 'k Zag twee beren
broodjes smeren' moeiteloos een
reeks cliché's aan elkaar breien:
'Oh, en dan zien wij daar die twee
beren nee, geen drie of vier,
dat zouden wij mensen wel willen,
maar er staat duidelijk geschreven
dat het er twee waren dan zien
wij dus die twee beren, en wat
doen zij? Broodjes smeren, ja.
bróódjes smeren. Ach, wij staan er
bij en wij kijken er naar, wij
vinden het eigenlijk heel gewoon.
Smeren wijzelf ook niet elke dag
onze broodjes? Oh, wij mogen er
dankbaar voor zijn, menig mens
eet brood der smarte maar wij
worden mild en wel gevoed. Maar
is het wel zo gewoon dat die beren
broodjes smeren? Deze vraag,
jongelui, zou ik jullie vanavond
willen voorleggen. En dan mogen
jullie verder alles vergeten wat ik
gezegd heb als je deze éne
gedachte maar vasthoudt
Enfin, zo graaide mijn collega
virtuoos alle stoplappen bij elkaar
die hij in de loop van zijn
kerkgaand bestaan onder de kansel
opgevangen had. Ikzelf was
aanmerkelijk minder bedreven in
dit spel, maar ik heb het toch eens
geprobeerd met als 'tekst' een lied
van de door mij fel bewonderde
Zarah Leander: 'Davon geht die
Welt nicht unter'. Ik kletste daar
wat om heen, wat ben ik vergeten,
Zarah Leander
maar ik had toch wel een treffend
slot: 'Kijk, jongelui, met de loze
verzekering dat de wereld er wel
weer eens hemelsblauw zal uitzien,
probeert de wereld ons
blijmoedigheid- in te pompen.
Welk een schrale troost! Mijne
hoorders, blijmoedigheid in
driekwartsmaat, wat blijft daar
nu van over?'
Bij het doorbladeren van de editie
Noord-Holland van 'Kerk en
wereld', het blad van de
vrijzinnige hervormden, werden
mijn gedachten opeens met kracht
teruggezet naar die periode van
een jaar of twintig terug. Dat was
toen ik onder het gemeentenieuws
van Purmer een 'Opwekking tot
blijmoedigheid' aantrof die een
zeer gerede aanleiding zou kunnen
vormen voor het maken van een
variant op mijn inmiddels bejaardp
nep-meditatie op de verzuchtingen
van Zarah Leander. Ik zou dan
opnieuw mijn gehoor kunnen
toeroepen: welk een schrale troost!
Want al heb ik zelf een vrij
opgeruimd karaktertje, ik kan me
toch niet voorstellen dat ook maar
iemand in Purmer of daarbuiten
enigszins opgebeurd zal worden
door de ulevel-poëzie, die deminee
A. D. H. Huysman (in navolging
van 'een knap theoloog', zoals hij
meedeelt) zijn gemeenteleden
voorschotelt:
IIET ZONNETJE VAN BINNEN
De schoonste zomerzonneschijn
Vervrolijkt hart noch zinnen,
Wanneer wij niet vervrolijkt zijn
Door 't zonnetje van binnen.
Wij zien de nacht met goede moed
Zijn donker pad beginnen,
Wanneer het niet ontbreekt aan
gloed
Van 't zonnetje van binnen.
Dominee Huysman heeft ook een
wijkbericht. dat treft door zijn
beknoptheid:
MIJN EERSTE HUISBEZOEK IN
1974
Bij de fam. Kloker-Hazelhoff legde
ik mijn eerste huisbezoek van 1974
af.
Wat mij nu bezighoudt is de vraag
of dominee Huysman bij die
gelegenheid de Klokertjes ook
gewezen heeft op de
mogelijkheden van het zonnetje
van binnen.
Tenslotte goed nieuws voor de
Zarah Leander-fans. Onlangs trof
ik in de kantine van de NCRV
niemand minder dan VARA's
Betty van de Laan, een
alleraardigste vrouw, trots op haar
zoons en tuk op haar werk. Ons
gesprek heeft tot gevolg dat
aanstaande zaterdagavond tussen
acht en tien vcor de VARA-
microfoon een plaat van Zarah
Leander wordt gedraaid. Dat noem
ik nog eens een opwekking tot
blijmoedigheid!
