door
Getekend
bejaarden
het weer
Commentaar
een bos vol juliana-bomen
boom
eindeloos
sluiting
windmolen
schoonheid
stellingen
Brittannië
nmogelijke eis
)lie-industrie
Bloemrijke winter
KLM maakt motor
van DC-9 schoner
(RÖLW/KWARTET ZATERDAG 2 MAART 1974
BINNENLAND TS/K.7
Opib
onder redactie van loessmif
'Waar is Simpkins?'
KONINGIN JULIANA WQUO
CisBatl iv'
Deze maand voert het Joods Natio
naal Fonds een actie, die moet re
sulteren in een bos bij Kfar Kana
in Israël, dat het 'Koningin Julia
na-woud' gaat heten. Als een ge
schenk aan de koningin die op 30
april vijfenzestig jaar wordt, en
aan Israël, Een geschenk van Ne
derland, want het is de bedoeling
dat zoveel mogelijk particulieren
een tientje bijdragen, waarvoor
het fonds evenveel bomen kan aan
schaffen en die bij Kfar Kana
planten. Kfar Kana is het bijbelse
Kana, waar Jezus op een bruiloft
water in wijn veranderde. Het ligt
in Galileo, aan de weg tussen Na
zareth en Tiberias. Bij Nazareth is
ook het Koningin Wilhelmina-
woud geplant, waar nu 130.000 bo
men staan. De actie voor dat bos
is in 1970 gevoerd.
Met de aanplant van het Koningin
Juliana-woud volgt Nederland het
voorbeeld van Engeland, België,
Noorwegen en Zweden, die daar
allemaal een bos hebben laten
planten, genoemd naar een rege
rend vorst. Ons land was tot nog
toe het enige dat dat nog niet had
gedaan, maar daar gaan de cypres
sen en coniferen bij Kana 'een
levend monument voor een levende
vorstin' nu verandering in
brengen.
Ook in de Israëlische kranten zal
bekendheid aan het Koningin Juli-
anawoud worden gegeven. Het
Joods Nationaal Fonds verwacht
dat zeker de uit Nederland afkom
stige Israëli's er aan willen mee
doen, maar ook anderen in Israël
en wellicht zelfs elders in de we
reld, wamt volgens JNF-voorzitter
S. G. Engelsman hebben veel joden
in de wereld er behoefte aan blijk
te geven van hun sympathie voor
Nederland.
Het is de bedoeling dat de konin
gin op haar verjaardag een regis
ter krijgt met de namen van allen
die op postgiro 597000 één of meer
tientjes hebben gestort voor één of
meer bomen in het koninginnebos.
Voor elke boom krijgt de gever
een door de graficus Otto Treu-
maren ontworpen certificaat, waar
op een uit bomen opgetrokken J
staat met een kroontje er boven
dat ook weer uit bomen bestaat.
Wie op de verjaardag van de ko
ningin ook vijfenzestig roordt
krijgt een bijzonder certificaat
thuisgestuurd. Daar staat boven
dien op dat het Joods Nationaal
Fonds op zijn of haar naam een
boom in het Koningin Juliana-
woud heeft geplant, ledereen die
zo'n boom-met-naam wil laten plan
ten, kan dat schriftelijk opgeven
aan het Joods Nationaal Fonds,
Joh. Vermeerstraat 22 in Amster
dam. Daar moet dan wel een offi
cieel papier bij, waar de geboorte
datum op staat.
Het is in joodse kring al tientallen
jaren gebruikelijk om iemand te
eren door op zijn naam bomen in
Israël te planten. Het land heeft
die bomen bovendien hard nodig,
niet alleen ter verfraaiing van de
natuur en voor recreatie, maar ook
voor bijvoorbeeld de houtindustrie.
De vruchtbomen leveren genoeg
fruit voor de binnenlandse con
sumptie en de export op en in de
woestijn beschermen bomen de
nieuwe steden en dorpen tegen
stuifzand. Bomen maken met hun
bladeren en naalden de bodem
vruchtbaar en de lucht zuiver.
Sinds zijn stichting heeft het
Joods Nationaal Fonds al honderd
achttien miljoen bomen in Israël
geplant, maar dat er nog altijd
niet genoeg. Het nieuwe Koningin
Juliana-woud is weer een stapje
verder in de goede richting.
De NCRV (de omroep die zoveel
herhalingen in zijn programma's
doet) zal voor de derde maal 'Bo-
mans in triplo' uiteenden. Zolang
de NCRV blijft bestaan, hoeft nie
mand nog een dure video-recorder
aan te schaffen.
In België is de wet-Akkermans in
werking getreden en dat betekent
dat voortaan alle winkels om acht
uur 's avonds dicht moeten zijn.
Nu wil dat daar nog niet zeggen
dat dat dan ook gebeurt, want
naar goed Belgisch gebruik gelden
er zoveel uitzonderingen op de re
gel, dat heel wat winkels gewoon
tot na achten open blijven. Kios
ken, bloemenzaken en nog wat
soorten winkels vallen al niet on
der de wet, net zo min als restau
rants en drankgelegenheden. En
omdat 'badplaatsen, kuuroorden en
toeristische centra' ook uitgezon
derd zijn, zal hoogst waarschijnlijk
elke plaats van enige betekenis
zichzelf binnen de kortste keren
tot ten minste een toeristisch cen
trum uitroepen.
De wet is in de eerste plaats ge
richt tegen de grote warenhuizen
en winkelcentra, die gewoonlijk
tot een uur of negen open zijn.
Maar ook die hebben er ai iets op
gevonden: ze hebben hun klanten
niet al te hardop, maar wel duide
lijk, laten weten dat die best tot
negen uur mogen winkelen. Als ze
maar zorgen vóór achten binnen te
zijn. Voor een Belgisch zakenman
betekent sluitingstijd blijkbaar he
lemaal nog niet dat je er daarom
ook niemand meer uit zou mogen
laten.
De schrijver Miguel de Cervantes
Saavedra leefde van 1547 tot 1616
en toen hij zijn Don Quichotte de
la Mancha en diens trouwe knecht
Sancho Panza al vechtend tegen de
windmolens door de Spaanse land
streek Sierra de la Paz liet trek
ken, stonden daar nog wel zesen
dertig vau die molens. Het zijn er
nu niet eens tien meer en dat zal
dan ook wel de reden zijn waarom
het Spaanse ministerie van toeris
me besloten heeft er voor te laten
zorgen dat ten minste de drie
windmolens behouden kunnen blij
ven, die de ridder op zijn brood
magere paard Rossinant het meest
dwars zaten: la burleta, el sardine-
ro en el infanto. Deze meer dan
vier eeuwen oude molens kunnen
dankzij een flinke subsidie binnen
kort gerestaureerd worden.
Zo ziet het door Otto Treumann
ontworpen certificaat er uit, dat
iedereen thuisgestuurd krijgt die
een boom in het toekomstige Ko
ningin Juliana-woud in Israël laat
planten (zie ook: een bos vol Julia
na-bomen
De anbos (algemene Nederlandse
bond van schoonheidsinstituten)
bestaat nu 25 jaar en vindt het in
tussen wel zo'n beetje tijd om zich
ook eens met het uiterlijk van
vrouwen in de gevangenis, psychia
trische klinieken en ziekenhuizen
te bemoeien. Op de jubileumbij
eenkomst heeft voorzitster me
vrouw De Vries Robles tenminste
gezegd dat daar een taak voor
schoonheidsspecialistes ligt, want
dat de dames in zulke inrichtingen
hun uiterlijk verwaarlozen is hele
maal niet goed of nodig. Ze doen
dat omdat ze het gevoel hebben er
niet meer bij te horen, maar hoe
wél zouden zij allen er psychisch
bij varen als een schoonheidsspeci
aliste ze zou leren hoe het óók
kan. Overigens moet een schoon
heidsspecialiste van mevrouw De
Vries voortaan maar gewoon 'es-
theticienne' heten, omdat anders
iedereen denkt dat ze schoonheid
op bestelling kan leveren, wat na
tuurlijk onzin is.
Sommige wetenschapsbeoefenaren
menen ten onrechte dat weten
schapsbeoefening zich niet ver
draagt met regelmatige werktijden.
En dat meent dan weer dr. J. de
Jong, die aan de Erasmus Univer
siteit in Rotterdam in de economi
sche wetenschappen is gepromo
veerd.
Waarom zegt ir. J. W. M. Noorder-
meer (aan de TH Delft gepromo
veerd) er niet bij, maar volgens
hem zou het publiceren van ver
kiezingsprognoses aan de voora
vond van politieke verkiezingen
verboden moeten worden.
AMSTERDAM 'Bewonderens
waardig en ontroerend', dat is
van toepassing op de werkstuk
ken van de 'schildersclub' De
Open Hof het bejaardencen
trum in de Amsterdamse Water
graafsmeer. In dit centrum van
de diakonie van de hervormde
gemeente, geldt: Oefening baart
late kunst.
ir bestaat een opvallend contrast tus-
;n de grote opkomst van de Britse
iezers en de uitslag van hun stemge-
,g. Dit contrast schuilt hierin, dat
je Britten kennelijk wel graag wilden
iitmaken, welke partij hen zou gaan
^geren, maar het even kennelijk niet
(ebben gekund. De grote opkomst
idt erop, dat ze hevig geïnteresseerd
en in de vraag, welke regering zou
irden uitverkoren om de sociaal-eco-
>mische crisis op te lossen, of al
ms tot draaglijke proporties te be
ken. Maar de uitslag wijst uit, dat
er gezamenlijk geen duidelijk ant-
ird op wisten.
kernproblemen bij deze verkiezin-
in waren voor de meeste Britten, ten
:rste, de schrikbarende stijging van
prijzen en ten tweede de onrust in
:t bedrijfsleven. Over de noodzaak,
an beide verschijnselen een eind te
laken, waren alle kiezers en alle par-
jen het roerend eens. De vraag was
Heen, welke partij het best met de
trwezenlijking van dit ideaal kon
orden belast. De uitslag suggereert,
at het electoraat geen enkele partij
ïze opdracht toevertrouwt,
lat is op zichzelf geen onduidelijke
tspraak, maar wel een onpraktische,
aarmee in een parlementaire demo-
atie weinig te beginnen valt. De
onsequentie ervan is, dat de nieuwe
gering van Brittannië, van welke sig-
atuur ze ook zij, geen lang en geluk-
g leven beschoren zal zijn. Nieuwe
rkiezingen. op vrij korte termijn, lij-
in onvermijdelijk. In feite hebben de
ritse kiezers zichzelf een herexamen
igeven.
ie werkgevers hebben deze week een
(einig overtuigende poging gedaan het
jong jaar stukgelopen loon-overleg
iet de vakbeweging te herstellen. Dat
i jammer, nu de mogelijkheden voor
rije loononderhandelingen groter lij-
;en dan ooit en de regering bovendien
verweegt de belastingen te verlagen,
fi iooral dit laatste zou een goede basis
oor een gesprek kunnen vormen. Bei-
Ie partijen zijn het er namelijk over
pns dat de inkomenspositie van de
[agstbetaalden dit jaar niet mag ver-
echteren. Beide partijen menen ook
1 jat belastingverlaging voor het berei-
2 jen van dit doel een belangrijke bij
rage kan leveren, zodat een oplossing
;oor dit probleem niet in de eerste
laats in de loonsfeer behoeft te wor-
ien gezocht. Een belangrijke verlich-
1 'ng voor het bedrijfsleven.
)e werkgeversvoorstellen steken bij
eze veelbelovende mogelijkheden wat
(overtjes af. Zo zijn blijkens de defi-
jitie van de werkgevers de laagstbe-
aalden de mensen met de inkomens
Bt 14.000 gulden (dus nagenoeg de
iiinimumloon-trekkers) en blijkt de
verheid het veilig stellen van deze
|roep voor haar rekening te moeten
jemen. Diezelfde overheid moet dan
pk nog volgens de werkgevers het in-
jesteringsklimaat verbeteren. Dat be-
fekent alles bij elkaar een belasting-
jerving van bijna anderhalf miljard
rilden waarschijnlijk meer dan de
iverheid zal kunnen verantwoorden.
Vaarom deze voor zowel de regering
jls de vakbeweging onmogelijke eis
esteld? Omdat de werkgevers het in-
trument afwijzen, waarmee de vakbe
weging er voor wil zorgen dat de
aagstbetaalden aan hun trekken ko
nen, namelijk een afremming van de
Irijscompensatie voor hoger betaalden
en gunste van de laagstbetaalden.
£r zal waarschijnlijk toch iets in deze
fcer moeten worden gedaan, omdat
|e overheid niet bij machte is alleen
•ia belastingverlagingen de inkomens
positie van de laagstbetaalden geheel
eilig te stellen.
(let ziet er echter naar uit dat de
'erkgevers, nu net als vorig jaar, ie-
ere aftopping van de hogere inko-
lens van de hand zullen wijzen. De
artijen zouden dan nog even ver van
Ikaar staan als vorig jaar.
n een circulaire heeft Koninklijke/
heil een toelichting gegeven op de vo-
ig jaar fors gestegen winst. Het con-
ern heeft kennelijk behoefte aan dui-
Iclijkheid. Dat is een goed ding. Jam-
ncr alleen, dat de circulaire die dui-
lelijkheid niet in alle gevallen "ver-
chaft. Dat kan deels .liggen aan de
:ennelijke haast waarmee het stuk is
amengesteld: voor een deel staan er
10k slordigheden in, die aan de in-
loud afbreuk doen. Een nogal vage
ormulering als 'men heeft berekend'
over de voor de olie-industrie nood-
akelijke investeringen) doet ogenblik
le vraag rijzen: w i e heeft dat bere-
:end?, terwijl ook de mededeling dat
il lang vóór de produkticbeperking in
iet Midden-Oosten duidelijk was dat
:r olietekorten zouden ontstaan, wel
ïadere toelichting behoeft (vcrklarin-
;en en advertentiecampagnes van de
Jlieconcerns wezen lange tijd in een
indere richting).
.os van deze kritiek kan de circulaire
tls een zekere verduidelijking van de
>lie-industrie zeker waarde hebben,
naar dan wel als onderdeel van een
bredere discussie. De rol van de maat-
ichappijen tijdens de 'crisis', hun win
sten, het voor investeringen noodzake
lijke rendement, hun toekomstplannen
verdienen zo snel mogelijk een diepere
Uil, uitgevoerd in zwart viltstift, een
Ottjens - SI jaar.
decoratieve tekenina van de heer A H De Prinses uit 'De Prinses op de erwt', slaapt op een stapel matrassen, bijeen
gegaard uit het kasteel Onderaan de ladder de erwt. Tekening van mevrouw
R. van Zanten '- 77 jaar).
De expositie omvat illustraties van
sprookjes in kleur. Complete prenten
boeken vervaardigd door onder
meer tachtig- en negentigjarigen, be
stemd voor een kleinkind of een ach
terkleinkind liggen in de tehuisbi
bliotheek uitgestald. Met kleurpot
lood, viltstift of verf is eer bewezen
aan, bijvoorbeeld 'Klein Duimpje', de
'Prinses op de erwt' (Van Andersen)
'Koning Merelbaard en andere sprook
jes van de gebroeders Grimm.
Niet zelden zijn het artistieke teke
ningen op groot formaat, werkstukken
die in vele uren met inspanning en
vreugde zijn vervaardigd.
'Hier is zeker niet sprake van de zegs
wijze: Jong geleerd, oud gedaan. Toen
ik vier jaar geleden met de schilder
en tekenclub begon, ging ik er van
uit, dat niemand in zijn of haar jeugd
tekenen heeft geléérd, althans niet ge
richt. Het uitgangspunt was óók: ie
dereen kan tekenen, maar soms ge
neert men zich', aldus tekenleraar W.
F,. Bun (55), die tekenen en schilde
ren heeft geleerd bij Charles Evck, de
Limburgse kunstenaar, bij wie hij tij
dens de oorlog was ondergedoken.
'VVe hebben nu een clubje van vijf
tien dames en heren. In het begin
rees de vraag: Wat moet ik nou te
kenen? Je hóórde ze denken, terwijl
ze op het blanco papier zaten té sta
ren. Als ze praten, dan vertellen ze
veelal over vroeger, herinneringen.
Maar hoe beeld je die uit? Ik kwam
op de idee sprookjes centraal te stel
len. Dat sloeg aan. Er zijn juweeltjes
van letterlijk en figuurlijk
sprookjesachtige illustraties te voor
schijn gekomen'.
'Het is allemaal erg zinvol en de men
sen zijn zo enthousiast', merkt zuster
K. Lattmann, de directrice op. 'De
club draait in samenwerking met de
wijkpost'. Amsterdam en omgeving
kan vanmiddag van 14 tot 17 uur in
'De Open Hof' (Fahrenheitstraat) te
recht.
Illustratie uit het sprookje 'Koning merelbaard',
gen. Tekening van mevrouwJ. M. Molenaar -
In 1957 kwamen de eibers nog wat
vroeger terug medio februari
maar die winter was dan ook een
halve graad zachter dan die van 1974.
Gestaafd met cijfers: gemiddelde et
maal temperatuur van de afgelopen
meteorologische winter in De Bilt: 4,2
graden Celsius (normaal 2,2), tóen 4.7
gr. C.
Deze eeuw zijn er niet meer dan vier
winters zachter geweest dan de nu
pas voorbije: naast die van 1957 wa
ren dat 1935 (4.8), 1920 (4.4) en 1916
(4.7). De winter van 1967 was even
warm.
Hoe bijzonder het seizoen, gerekend
over de laatste tweeëneenhalve eeuw
feitelijk is, blijkt uit het feit dat van
alle winters sedert 1721 er 90 procent
kouder is uitgevallen dan het seizoen
van 1974 en maar 10 procent ivarmer.
De zon scheen in De Bilt 179 uren: 13
uur meer dan normaalde neerslag
bedroeg er 214 mm: 31 mm meer dan
normaal. Het aantal uren, dat de
neerslag viel, was met 151 echter 25
onder normaal
Dit zou kunnen wijzen op een grotere
voorkeur voor bui-achtige neerslag
boven een meer miezerige frontale re
genval of sneeuwzones. Van februari
kan gezegd worden dat deze maand
met 4.6 gr. C. gemiddeld, de warmste
sprokkelmaand sinds 1967 is gewor
den: toen 5.2 gr. C. De laatste twee-
eneenhalve eeuw is er m maar zestien
van de honderd gevallen een warmere
februari geweest dan die van 1974. F.
lJnsen in Wognum meldde over deze
maand een surplus aan zuid-zuidooste
lijke wind (IS procent) boven de
richtingen NO (15 procent) en Z (12
procent
De rij va n vorsten, die naar de hand van zijn kieskeurige dochter din-
80 jaar).
Van onze weerkundige medewerker
Hoe mild februari 1974 verlopen is,
vertelt onze medewerker in Oud-Beij-
erland. Het sneeuwklokje en de tover-
hazelaar hebben gebloeid, de crocus,
de azaleas, het viooltje en de peper
boom bloeien, terwijl de anemoon, de
forsythia, de ribes en de wilde peer
op het punt staan te bloeien. Woens
dag jongstleden is de eerste ooievaar
in ons land neergestreken.
SCHIPHOL De KLM zal voor het
eind van het jaar alle motoren van
haar DC-9 vliegtuigen zo hebben ver
anderd dat deze reukloos en zo goed
als rookloos zullen zijn. De verande
ring komt neer op het aanbrengen
van sterk verbeterde verbrandingska
mers, waardoor een nagenoeg volledi
ge verbranding tot stand komt. Ge
heel roekloos kunnen de motoren niet
worden gemaakt. Maar de rook is niet
schadelijk voor het milieu, omdat de
ze uitsluitend uit roetdeeltjes bestaat.
De modificatie wordt uitgevoerd door
de Zwitserse luchtvaartmaatschappij
Swissair, die de zorg heeft voor het
onderhoud van de DC-9 motoren.
Ruim een kwart van de 51 motoren
(inclusief reserve) voor de 19 vlieg
tuigen tellende DC-9 vloot is nu ver
anderd, zodat het kan voorkomen, dat
in de overgangsfase een DC-9 met één
'schone' motor vliegt, terwijl de ande
re nog een rookpluim produceert. De
totale kosten van ombouw bedraagt
bijna 3 miljoen gulden.
discussie, die tot nu toe veel te weinig
op gang is gekomen. Ook de uitlatin
gen van prof. W. A. A. M. de Roos
over de oliecrisis als 'show van de
concerns en de OPEC' en zijn plei
dooi voor energieplanning van over
heidswege en een parlementaire
enquctc kunnen daarin nuttige elemen
ten zijn.
max. neer-
temp. slag
Amsterdam
onbew.
6
0
De Bilt
onbew.
6
0
Deelen
onbew.
7
0
Eelde
licht bew.
5
0
Eindhoven
mist
6
0
Den Helder
zwaar bew.
4
0
Lucht. Rtd.
half bew.
5
0
Twente
onbew.
6
0
Zd. Limburg
onbew.
5
0
Aberdeen
regen
4
Barcelona
zwaar bew.
10
0
Madrid
licht bew.
14
0
Mallorca
half bew.
14
0
Split
licht bew.
11
0
Genève
zwaar bew.
1
2
Zürich
onbew.
2
0
Casablanca
mist
Las Palmas
licht bew.
20
0
Tunis
onweer
New York
geheel bew.
HOOG WATER 3 maarl Vlissingcn: $.32-
21.20: Haringvlietsluizen: 9.57-22.51; Rotter
dam: 11.07-23.56; Scheveningen: 9.30-22.23; IJ
muiden: 10.19-23.12; Den Helder: 0.48-13.30;
Harl'.ngen: 3.29-16.10; Delfzijl: 5.4.-18.26.
4 maart Vlissingen: 10 06-22.48; Haring
vlietsluizen: 11.36. Rotterdam: 12.52.-
Schevenmgen: 11.17- IJmulden: 12.01-
Den Helder: 2.24-15.16; Harlingen: 5.04-17.50;
Delfzijl: 7.17-19.58.
veel bewolking
