WE MOETEN BRENGEN WAT
HET PUBLIEK VERLANGT
Er moet meer geknokt worden
POiV
IJ
Blokkeer start
met nederlaag
kibboetstours
Joegoslaaf Ustovic (TSF) pleit voor andere mentaliteit van tafeltennissers
Weer film met
Johan Cruijff
TROUW/KTCTARTET ZATERDAG 2 MAAiRT 1974
SPORT T23/K21
Van onze speciale verslaggever
ALKMAAR In de catacomben van het
Enschedese Diekmanstadion vlocht Joop Brand,
de trainer van AZ'67, zijn impressies van het
bekertreffen tussen FC Twente en Ajax aaneen
tot een opmerkelijke formulering. Brand was
van mening dat in de ontmoeting, die vandaag
exact een week geleden werd afgewerkt, te
perfect was gevoetbald. Het spel van beide
équipes was zo uitgekiend en zo uitgebalanceerd,
conditioneel mankeerde er ook zo weinig aan
het optreden van de beide ploegen, dat er naar
de zin van Brand, te weinig fouten werden
gemaakt 'En fouten', zo stelde hij vast 'bepalen
de attractiviteit van een voetbalwedstrijd. Het
publiek komt niet voor een vlekkeloze, op hoog
niveau uitgevoerde act, het publiek wil
spektakel. En daarom durf ik te stellen dat het
Alkmaarse publiek bij de niet voor een
schoonheidsprijs in aanmerking komende
wedstrijd tussen AZ en PSV meer genoten heeft
dan de toeschouwers in Enschede. Voor mij is
het duidelijk, willen we het voetbal groot
houden, dat we ervan af moeten om het
resultaat heilig te verklaren. Wat we ons
moeten realiseren is dat we moeten brengen wat
het publiek verlangt. Daarom moeten we meer
fouten durven maken, risico's nemen. In
Duitsland heeft men dat bijzonder goed
aangevoeld. De clubs speelden dit seizoen alsof
ze allemaal kampioen konden worden. De
toeloop naar de voetbal tempels is enorm
vergroot en het voetbal lijkt in Duitsland
gered'.
Joop Brand is ten aanzien van de toekomst va»
het Nederlandse voetbal niet zo pessimistisch.
Zijn vertrouwen schraagt op de kentering, die
liij dit seizoen in de hoogste divisie van het
vaderlandse voetbalgebeuren heeft
waargenomen. Brand: 'De ploegen, die ln
uitwedstrijden uiterst conscentieus met tien man
voor het doel gaan liggen, nemen af. Steeds
meer ploegen gaan weer lekker brutaal
voetballen. FC Amsterdam is er een duidelijk
voorbeeld van. Pim van de Meent is voor mij
dan ook de voetbaltrainer van het jaar. Hij
heeft met zijn ploeg laten zien hoe het ook kan'.
Voor Brand is het duidelijk dat die
ontwikkeling zich zal voortzetten. Met zijn eigen
AZ'67 probeert hij het. Zegt: 'Merkwaardig is
het misschien wel voor mensen, die me goed
kennen dat ik de man die altijd zeurde op
momenten dat andere mensen het niet zo somber
inzagen, nu plotseling zing, terwijl anderen
huilen. Die verandering is begrijpelijk. Ik ben
niet meer de vak-idioot, die ik was in de tijd dat
ik DWS trainde. Ik zie nu de zin in van dingen
die buiten het voetballen gebeuren, dat doet me
goed. Bij AZ heeft dat heerlijk relativerende
gevoel een hoogtepunt bereikt. En niet helemaal
onverklaarbaar. Ik werk in Alkmaar in een voor
een trainer ideaal klimaat. Je bent met je gezin
toch afhankelijk van de bestuurders, die je maar
op je plicht om prestaties te brengen, duwen.
Bij AZ is dat niet het geval. Ik heb vertrouwen
gekregen. Die rust is weldadig. Ik werk met een
stel ambitieuze kerels, iedere training is een
belevenis voor mij. En als ik in het spel dingen
terugvind, die op de training zijn ingegrift, dan
geeft me dat een kick'.
'Er is niet één toptrainer in Nederland. Er zijn
er meer, er wordt echter alleen maar geluisterd
naar Knobel en Coerver, omdat die van Ajax en
Feyenoord zijn. Hun aanpak is een top-aanpak.
Ieder heeft zijn eigen stijl. Als AZ kampioen zou
worden en ik zou zeggen dat ik dat bereikt heb
omdat ik de jongens wekelijks tien uur op hun
handen laat lopen, wordt zo'n methode prompt
geïmiteerd. Wat belangrijker is dat je achter Je
eigen oefenstof staat en dat je de kans hebt om
met die oefenstof over te komen op de groep. Bij
Haarlem was ik als trainer nog een 'gedrevene'.
Ik vond de bestuursleden vriendelijke mensen,
waar ik een goed contact mee had. Alleen die
eis om bij de eerste vijf te komen dat werkt
verlammend. Bij AZ merk ik het. We hebben een
meerjarenplan en dat patroon volgen we nu. Als
trainer moet ik me daarbij aanpassen. Dat kost
me geen moeite. Ik vind zelfs dat iedere club
moet 'plannen', de ploeg die van vandaag op
morgen leeft, maakt fouten. Dat is
onmiskenbaar. Een trainer die met een éénjarig
contract moet werken, voelt zich als een citroen
die uitgeperst wordt. Ik heb de tijd, een
twaalfde plaats is dit seizoen voldoende. Daarna
zien we verder'.
JOOP BRAND: 'Ik heb bij AZ '67 een hele verandering ondergaan'.
In dat totaal veranderde werkklimaat
heeft ook Joop Brand een transforma
tie ondergaan. De innerlijke rust, die
hij bij AZ kreeg, heeft een verfris
send effect op zijn aanpak gehad. Zijn
gedachtengang over de voerballerij is
gestroomlijnd. En in dat ideeënpatroon
ligt zijn opvatting over het trainer
schap nauw verweven. Hij kant zich
tegen de, ooit door FC Den Haags
trainer Evert Teunissen gelanceerde
uitspraak, dat het tijdperk van de
prestatietrainer voorbij is, dat er een
periode voor een nieuwe lichting oe-
fenmeesters als Brand, Rab, Steegman
en Kohn is aangebroken. Brand:
'Voetbal is identiek aan prestatie. Al
leen het tijdperk van de feodale voet
baltrainer, de man met de zweep is
voorbij. Die mannen moesten zich in
één jaar bewijzen en deden dat door
gaans door roofbouw op het jonge ta
lent te plegen. We moeten ons daar
om bezinnen op waar we mee bezig
zijn. We houden ons als trainers te
veel met de top bezig en vergeten de
jeugd. Op de aankomende voetbalge
neratie laten we onze slechtste trai
ners los. Daarom ben ik er een voor
stander van om de eredivisietrainer
in een bepaalde regio ook met de
jeugd in die streken te laten werken.
Makkelijk is het dan nog niet, ik ben
de laatste die dat zal zeggen. Want
het volgende probleem is wanneer
moet het jonge talent gebracht wor
den. In Nederland is die zaak, door
die verjonging bij enkele clubs hoogst
actueel. Kees Rijvers heeft dat bij FC
Twente uitstekend gedaan, vind ik.
Met mannen als Van Ierssel etc. Daar
voor heeft hij dan toch vier vijf
jaar de kans gehad. Die mogelijkheid
is er voor Evert Teunissen niet ge
weest. Die heeft daarom zijn jeugd te
vroeg moeten inzetten.'
DOMME TRAINERS
En in die situaties, zo beaamt Brand,
kan de prestatiezucht het vermogen
van de speler aantasten. Met Bobby
Vosmaer, het Haarlemse voetbaltalent,
heeft hij ervaren hoe stroef dat 'bren
gen' van een, kwalitatief eredivisierij-
pe voetballer kan verlopen. Zes maan
den heeft het geduurd eer Vosmaer
doorbrak. Brand: 'Er is veel veran
derd, nogmaals, in dat vak van ons.
De mens is niet dom, vroeger waren
voetballers met een HBS-opleiding
schaars, nu struikel je erover. Domme
trainers worden niet meer geaccep
teerd. Die zijn niet meer in staat hun
spelers te motiveren. Training is voor
mij geestelijke doping. Aan de andere
kant blijft er ook het probleem voor
de toekomst. Hoe kan ik het nog be
ter doen. De fysiologische kant heeft
mijn interesse gehad. Ik heb ook voor
mezelf uit willen maken hoeveel voor
deel een voetballer kan hebben van
een met gerichte training opgevoerd
zuurstofopnamevermogen, met dikke
spieren etc. Ik heb die methodiek af
gewezen en vind het ook ridicuul dat
andere topsporters het imago van be
roepsvoetbalsport aanvreten met argu
menten als: een voetbalprof heeft
dat hebben metingen aangewezen
veel minder conditie dan wij atleten,
roeiers etc. Een voetballer is anders
ingesteld en heeft, om maar iets te
noemen, veel minder duurkracht no
dig dan een ander sporttype. Een
voetballer is anders gemotiveerd dan
een roeier, een atleet of een wielren
ner. Als een voetballer op een fiets-
ergometer zit en vijf minuten moet
'pezen', dan baalt hij. Maar dat bete
kent niet dat hij geen conditie heeft.
Ik wil de wielrenner wel zien die vijf
minuten met ons mee mag draaien in
een vier-tegen-vier, op tempo afge-
stemd, spelletje. Ik verzeker hem dat
hij na drie minuten met de tong over
de grond loopt Mijn stelling is dan
ook dat de som van de psychische fac
toren voor een voetbalprof veel belang
rijker is dan de som van de fysieke
factoren. Daarop stel ik ook mijn oe
fenstof samen. Daarin is opgenomen:
lichamelijke arbeid, technische aspec
ten en taktisch werk, dat alles onder
steund door mentale factoren. Met an
dere woorden: in iedere oefening zijn
al die elementen, die in de praktijk
essentieel zijn terug te vivinden.'
MOTIVATIE
Joop Brand heeft zijn formatie, die
aan het begin van dit seizoen bijeen
gedreven werd, daartoe gemotiveerd.
Brand: 'Ik heb de term 'samenwerken'
ontleed in de begrippen 'samen' en
'werken'. Samen iets doen en de be
reidheid tonen om 2 x 45 minuten
voor niets te werken. Die instelling
had de spelersgroep en dat verklaart
voor mij dat het boven verwachting
gaat tot dusver. Ik heb AZ leren ken
nen als een karakter-ploeg. In de
thuiswedstrijden tegen de vier top-
ploegen zijn we er prestatief niet
slecht uitgekomen. Voor die wedstrij
den heb ik de jongens alleen maar
voorgehouden dat wij over drie jaar
ook zover moeten zijn als die ploegen.
Dat ligt ook in het AZ-plan opgeslo
ten. Ik hoefde nu nog geen Cup te
winnen met deze ploeg, maar ik ver
langde wel dat ik de strijdlustigste er-
edivisieploeg had. En op dat punt ben
ik tevreden. Ik kan met deze groep
dit jaar aan mijn opdrachtstelling vol
doen. Volgend jaar moet een achtste
plaats op de competitieladder ons
mikpunt zijn. Dat kan, dat weet ik.
Wellicht met enkele nieuwe namen.
'De jongens hebben ook aan mij moe
ten wennen. En ik moet zeggen dat ik
geen lieve trainer voor ze geweest
ben in die eerste weken. Toen we in
de oefenweken zelfs door een derde
klasse-amateur werden verslagen,
vroeg ik me af, waar we mee bezig
waren. Ik ben bijzonder autoritair op
getreden in die dagen. Mijn bazen
schrokken zelfs van me. Wat ik wilde,
was dat ze moesten bewijzen dat het
oude AZ dood was, en dat het nieuwe
AZ was opgestaan. Ik kreeg greep op
de ploeg. Moeilijke voetballers be
staan niet voor me. Mannen als De
Vries en Wildbret, met een bepaalde
reputatie, leer de ik kennen als zelf
bewuste spelers, en die had ik nodig.
Onze situatie is nog niet ideaal. Want
de meeste van onze spelers hebben
een volledige dagtaak en kunnen na
hun werk pas trainen. Vandaar dat ik
me soms ook moeilijk het gejank van
de Nederlandse full-prof voor kan
stellen. Full-prof als maatschappelijk
verschijnsel zie ik niet zitten,
maar bij ons slaat het accent
nog iets teveel door naar het werk.'
COACHEN
'Steeds meer ervaar ik hoe belangrijk
het coachen is, je oefenstof op zich is
niet zo belangrijk, want dat zou je
ook door je assistent kunnen laten
verzorgen. Hoe breng je het, dat is
belangrijk, om het collectief te sme
den. Ik ben het niet eens met de men
sen die zeggen dat we zo nadrukkelijk
naar het collectief toe werken, dat
straks de kracht van een uitblinker
het resultaat gaan bepalen. In een
slecht collectief kan de uitblinker na
melijk ook niets. Het voorbeeld Bro-
kamp-MW zegt genoeg. Je kunt daar"
tegen in brengen dat Barcelona-
Cruijff de stelling kan versterken. Ik
ben evenwel van mening dat het daar
floreert omdat de spelers zich na de
komst van Cruijff bereid toonden als
waterdragers op te treden. Bij AZ zijn
we op de goede weg. De eenheid
wordt steeds sterker en bovendien tel
len we wisselende uitblinkers. De ene
keer is het Co Meijer, dan is het Kees
Kist en dan is het Gerrit Vooys, die
er uitspringt. Dat geeft me vertrou
wen.'
Van onze tafeltennisinedewerker
SCHIEDAM In de tafeltenniscompetitie heeft de veelvoudige
landskampioen TT na drie van de tien wedstrijden nog slechts één
serieuze concurrent: TSF, dat z'n toppositie niet in de laatste plaats
te danken heeft aan de aankoop van de Joegoslavische oud-interna
tional Midhat Ustovic. De Oosteuropeaan neemt in de Schiedamse
formatie de plaats in van Cas van Koetsveld, die vorig jaar een te
zwakke derde man bleek. Mede hierdoor degradeerde de ploeg on
verwacht uit de ereklasse.
Dit seizoen is TSF echter onweer
staanbaar teruggekomen. Vooral dank
zij de inbreng van Ustovic (hij be
hield van de eerste tot en met de
laatste wedstrijd zijn 100%) werden
de Schiedammers glansrijk kampioen
in de promotie-ereklasse inet het
maximum aantal van twintig punten.
Het trio Ustovic, Lingen en Van den
Broek ging eenmaal in de ereklas
se gearriveerd dóór: achtereenvol
gens werden Scylla (8-2), VDO (8-2)
en Deltalloyd (7-3) op fraaie wijze
verslagen.
UNDERDOG
De enthousiaste TSF-aanhang ver
wacht een landskampioenschap en dat
benauwt Midhat Ustovic, die tot nog
toe drie competitiepartijen verloor,
toch wel een beetje. Hij stelt: 'In de
eerste competitie walsten we over el
ke tegenstander heen. Steeds werd het
9-1 of 10-0. Het publiek verwacht nu
ontzettend veel van ons. Teveel, lijkt
mij. Want TT is in mijn ogen nog al
tijd voor zo'n 70% favoriet De ploeg
is erg homogeen. Daar winnen wij
echt niet "zo maar even" van. Natuur
lijk hebben wij wellicht het lichte
voordeel dat wij opereren vanuit de
positie van de underdog. En wij heb
ben een grotere aanhang. Maar dat
zijn dan ook de enige voordelen ten
opzichte van TT'.
Midhat Ustovic is nu een half jaar in
Nederland. Vorig jaar, tijdens de we
reldkampioenschappen in de Joegosla
vische stad Serajewo, legde bonds
coach Dusan Tigerman het eerste con
tact met zijn landgenoot. De nu 24-ja-
rige Ustovic bleek meteen 'in' voor
een vertrek naar ons land. Tigerman
legde het contact overigens niet speci
fiek voor de Schiedamse club, die er
echter dankzij de financiële injec
tie van. sponsor Bruynzeel Keukens
wel in slaagde Ustovic te contracte
ren. De man van 'Bosna Sarajevo' on
derbrak z'n studie economie en tekeD-
de een éénjarige verbintenis.
BEDROGEN
En zo arriveerde de geroutineerde
Joegoslaaf hij nam al op zestienja
rige leeftijd aan de wereldkampioen-
ADVERTENTIE)
Werken in een kibboets,
zwerven door het land,
één van de vele goedkope
mogelijkheden van Kibboets Tours.
Voor ledereen van 18 - 30 jaar.
(vanaf 4 weken).Vraag folder.
Mauritsweg 59, Rotterdam-C.Tel. 010-12.72.74
MIDHAT USTOVIC: 'Ik ben te wisselvallig'.
schappen deel en heeft acht officiële
interlands op zijn naam staan in
het 'welvaartsparadijs' Nederland.
'Van het tafeltennis hier wist ik vrij
wel niets. Ik had in mei Hans Ligen
leren kennen. Daarvóór kende ik al
leen de namen Van der Helm, Deken
en Schoofs. Ik dacht dat er in Neder
land verder alleen maar recreatietafel-
tennis werd bedreven, maar ik kwam
bedrogen uit Er wordt hier ook aan
de basis erg hard gewerkt. Er is veel
jeugdig talent. Ik ben haast geneigd
om te zeggen: meer dan in Joegosla
vië'.
Vooral de systematische aanpak van
de training, verbaasde de broodmage
re Ustovic. Toch heeft hij wel enige
kritiek op de methoden. 'Er wordt
nog teveel contra dichtbij de tafel ge
speeld. Dat is uit de tijd. Het is nu
veel meer tweede-positiespel wat de
klok slaat. Verder buit men ook de
service nog veel te weinig uit. Dat
geldt zeker ook voor de top. Hier in
Schiedam probeer ik de spelers er
steeds wéér op te wijzen, dat de servi
ce in feite het belangrijkste onderdeel
is van het spel.'
Ustovic komt uit een land waar in de
regel uiterst gedisciplineerd getafel
tennist wordt. Zowel op de training
als tijdens de wedstrijden. Het is hem
een doorn in het oog, dat die inzet in
Nederland zo vaak ontbreekt. 'Er
moet harder geknokt worden. Elk
punt is in feite een hele wedstrijd.
Neem m'n teamgenoot Hans Lingen:
een fantastische speler, hij staat niet
voor niets nog 100%. Maar als hij
met wat minder franje zou spelen, dat
publiek zou vergeten, dan was hij nog
stukken beter. In' Joegoslavië gaat el
ke topspeler keer op keer tot het ui
terste. Die mentaliteit is hier nog od-
bekend.'
TRAINER
Ustovic is behalve eerste-teamspeler
ook trainer van de Schiedamse jeugd.
De begeleiding van jonge spelers
schenkt hem weliswaar voldoening,
maar ontneemt hem aan de andere
kant de mogelijkheid om met de Ne
derlandse top mee te trainen. 'Op
dinsdag en donderdag is de centrale
training in Den Haag, maar dan moet
ik training geven.' Hij berust erin,
want 'de club gaat voor'. Hij legt dat
nader uit: 'Ik ben door deze vereni
ging gecontracteerd en ik doe m'n
werk! 's morgens op het bedrijf, 's
middags de jeugd. Het hoort erbij.
Maar ik ben uiteraard niet in top
vorm, want in Joegoslavië trainde ik
twee keer per dag anderhalf uur in
tensief. Dat haal ik nu lang niet. Bo
vendien heb ik de pech dat Hans van
den Broek in Amsterdam studeert en
Hans Lingen vaak naar de centrale
training gaat, waardoor ik maar zel
den met hen kan trainen.'
Niettemin heeft Ustovic in z'n eerste
'Nederlandse' seizoen met z'n razend
gevaarlijke forehandtopspin al ver
schillende gerenomeerde tegenstan
ders verslagen: in de laatste achtkamp
om de NTTB-cup bijvoorbeeld ver
sloeg hij Bert van der Helm, de veel
voudige Nederlandse kampioen, Bert
Schoofs en Carel Deken. 'Maar ik ben
te wisselvallig. In diezelfde achtkamp
speelde ik ook enkele zwakke partij
en, M'n conditie is nog niet wat het
wezen moet.
Midhat Ustovic, die in april naar Joe
goslavië reist om te proberen z'n ver
blijf in Schiedam te continueren, ziet
zichzeL" dan ook niet als een favoriet
voor de Nederlandse kampioenschap
pen, die het komend weekeinde in
Utrecht worden afgewerkt. 'Nee, ik
geef Van der Helm de meeste kans.
En ook een Van Slobbe en een Hans
Lingen behoren tot de kanshebbers.
Ik hoop voor enkele verrassingen te
kunnen zorgen, maar ik ben bang dat
ik in de slotfase tekort zal schieten.
Vooral ook omdat ik in het dubbel
spel met Lingen waarschijnlijk erg
ver zal komen.
BARCELONA (UPI) Indien
de onderhandelingen naar wens
verlopen zal er binnenkort weer
een film met Johan Cruijff
worden gemaakt. Een filmpro
ducent, zo is in Barcelona be
kend gemaakt, heeft de ster van
C de F Barcelona een slordige
zes ton geboden om een rol te
spelen in een film over sport
en voetbal in het bijzonder.
Cruijff overweegt het aanbod
nog. Hij heeft verder al te ken
nen gegeven dat hij wil dat zijn
medespelers ook een rol krijgen
in de film zodat zij er in ieder
geval ook wat wijzer van wor
den.
Cruijff wordt overigens finan
cieel niet beter van de 'handel'
die Atletico Bilbao drijft met
de Nederlander. Atletico Bilbao
heeft groot aangekondigd dat
het competitieduel met Barcelo
na op het programma staat en
dat er kaartjes gekocht kunnen
worden om de ster aan het
werk te zien. Alleen moet men
als men een kaartje voor Atleti
co Bilbao-Barcelona koopt ook
een kaartje voor Atletico Bilba-
o-Murcia kopen.
Programma
Eredivisie
Go Ahead—FC Utrecht
PSVHaarlem
morgen:
Ajax—AZ'67
MVVFeyenoord
De GraafschapNAC
SpartaFC Twente
Telstar—NEC
FC Den HaagFC Amsterdam
Roda JCFC Groningen
Eerste Eivisie
FC Dordrecht—SW
PEC—FC VW
VeendamFC Den Bosch
VitesseSC Amersfoort
HeraclesFortuna SC
SC CambuurHeerenveen
Willem IIWageuingen
ExcelsiorDe Volewijckers
VolendamHelmond Sport
Fortuna VI.Eindhoven
PARIJS Blokkeer heeft de eerste wedstrijd voor de finale van de
Europacup voor volleybal-landskampioenen met 3-1 verloren van-
CSKA uit Moskou. De setstanden van deze in de Parijse sporthal
Stade de Coubertin gespeelde wedstrijden waren: 4-15, 15-8, 11-15
en 6-15.
Het werd voor drieduizend toeschou
wers een uitermate boeiende wedstrijd,
waarin Blokkeer uiteindelijk veel meer
weerstand bood dan door iedereen ver_
wacht werd. Dat ondanks het ontbre
ken van Jurrien Kooien, die bij de aan
komst in Parijs een gebroken midden-
handsbeentje opliep. Bovendien was er
nog een handicap: Jan Warns had gis
teren nog een tentamen moeten doen
en kon daardoor niet op tijd bij de
ploeg zijn. Wel was hij bij de wedstrijd
aanwezig.
Een oppermachtig CSKA strafte in de
eerste set elke straf bij Blokkeer af.
Dat waren er in het begin nog al een
aantal. Daardoor konden de Russen
vrijuit spelen. Met zeer gevarieerde
aanvallen, waarvan aanvoerder en spel
verdeler Juri Starunski de geestelijke
vader was, werd de verdediging van
Blokkeer regelmatig uit elkaar getrok
ken. Bovendien bleek het blok in die
periode te klein tegen de grotere!
Russen (4—15).
Heel anders verliep het in de tweede
set. Blijkbaar waren de Russen door!
het slechte spel van de Blokkeerploeg
in de eerste set in slaap gesust. Er
werd begonnen met een enorm aantal
missers bij de service. Daarna kregen'
zowel Frank Constandse, Loek Willem-
sen als Johnny Groen de kans hun
aanvallende talenten te tonen. Boven
dien klopte nu ook de verdediging'
veel beter dan in de voorgaande set.
De Russen raakten daardoor aardig
van de kook en moesten lijdzaam toe
zien dat Blokkeer in deze set via 15-8
gelijk maakte.
Uiteindelijk moest Blokkeer toch nog
diep buigen.