herverdeling inkomens
ordt essentieel voor
erken arbeidsbestel'
'Stoppen fluoride wordt onbetaalbaar'
i
Koningin
Juliana
bracht
licht
in
Monrovia
KVP en AR draaiden
kabinetsbeleid terug
Tandheelkunde nu
een soort EHBO
Kritiek Raad van
State op ontwerp
Veel doden
in verkeer
Boot uitgebrand
ARP: polarisatie
dodelijk gevaar
ientallen auto's
ingebroken
Berging van
Romeins wrak
begonnen
Bezwaren tegen wet van vele kanten, maar tandartsen:
of. A. Hendriks
noemd in Delft
|ÖB ontstemd over
ijcijnsheffing aan
litse grens op olie
West-Europa
loopt zelfde
kans als Chili
'|ME. Jurgens
een verslaggever
Dr. C. P. van Andel
een bijzondere zitting te houden van
de Algemene Vergadering van de VN
ter bespreking van het grondstoffen-
probleem.
Stralend alsof er geen energieproblemen zelfs in het zonnige
Liberia bestaan, gingen zó koningin Juliana en de Liberiaanse
president dr. Willem R. Tolbert op de foto tijdens het
staatsiebezoek van het vorstelijk paar aan de Afrikaanse staat.
Van dat energietekort hadden zij op dat moment geen last,
want ter gelegenheid van het bezoek had Monrovia verordend
de stroomstop van middernacht tot zes uur 's morgens
op te heffen. Tot groot genoegen van o.a. de Nederlandse
ambassadeur Felix van Raalte, die het al weken lang 's nachts
knap benauwd had gehad doordat ook de airconditioning
van zijn villa het had moeten laten afweten.
Overigens is die stroomschaarste. als men geruchten onder
Europeanen en Amerikanen in Monrovia moet geloven, niet in de
eerste plaats het gevolg van een olieprobleem, maar veeleer
van het feit. dat Monrovia die olie niet kan betalen.
PPR-fractieleider De Gaay Fortman:
Van onze parlementsredactie
UTRECHT Dr. Bas de Gaay Fortman, fractieleider van de PPR
in de Tweede Kamer, heeft KVP en ARP zaterdag op een PPR-
bijeenkomst aangewreven dat zij het kabinet-Den Uyl keer op keer
voor het blok hebben gezet door in samenwerking met de WD het
regeringsbeleid terug te buigen.
De Gaay Fortman reageerde hiermee
op het verwijt van AR-fractieleider
mr. W. Aantjes dat de PPR het kabi
net voor verrassingen zou hebben ge
plaatst. 'In tegenstelling tot ARP en
KVP zijn wij nog niet in een ernstig
conflict met het kabinet geraakt', zei
de PPR-leider. De houding van zijn
fractie inzake de benzinedistributie
verklaarde hij als volgt: 'Als vrijwel
iedereen in het land ziet dat de benzi
nedistributie mislukt, dan ziet de
PPR-fractie dat ook en zoekt zij naar
een constructief alternatief'.
Hij verklaarde dat de PPR-fractie zor
gen heeft over het kabinetsbeleid op
langere termijn. Om te beginnen
noemde hij het milieubeleid, waarmee
aldus De Gaay Fortman het ka
binet niet mag beginnen te schippe
ren door bijvoorbeeld te besluiten dat
het buitendijks kanaal in de Dollard
er niét mag komen maar dat in Zee
land de Oosterschelde wél dicht mag.
Toets
Omdat het kabinet vermoedelijk het
eerst over de Dollardkwestie zal be
slissen, kondigde de PPR-fractieleider
aan dat hij deze zaak zal beschouwen
als een toets voor de vraag of het ka
binet een beleid tot natuurbehoud wil
gaan voeren. Het rapport van het in
genieursbureau Dwars. Helderik en
Verhey had zijn fractie 'onomstote
lijk' duidelijk gemaakt dat het buiten-
PAPENDRECHT Zaterdagnacht is
in Papendrecht een boot uitgebrand,
die werd gebruikt als kantoor van het
Papendrechtse aannemingsbedrijf Dek
ker. De schade bedraagt rond 50.000
gulden. De politie vermoedt dat de
brand is aangestoken.
dijkse kanaal er niet mag komen.
De Gaay Fortman maakte zich ook
zorgen over het buitenlands en defen
siebeleid van het kabinet. Hij herhaal
de dat Nederland, liefst Ln samenwer
king met de Scandinavische landen,
maar als het moet alleen, Guinee-Bis-
sau moet erkennen. 'Het kabinet moet
oppassen in zijn buitenlands en defen
siebeleid zijn eigen achterban van
zich te vervreemden', zei de PPR-frac-
tievoorzitter.
ASSEN Volgens ARP-voorzitter
drs. J. de Koning zullen de komende
Statenverkiezingen zicht afspelen tegen
het decor van de landelijke politiek,
ook al is dat niet de bedoeling van
zijn partij. 'Maar wij ontkomen er
niet aan,' zei hij zaterdagmiddag tij
dens de voorjaarsvergadering van de
Drentse ARP in Assen.
De voornaamste taak zal volgens hem
zijn de polarisatie in de Nederlandse
po'itiek te overwinnen. Deze steekt
bij de statenverkiezingen de kop al
weer op bij de collegevorming. De
heer De Koning noemde dat een dode
lijk gevaar voor de democratie en een
greep van een minderheid naar de
macht.
'Macht is nodig in de politiek en
christelijke politiek moet zich ken
merken door de wijze waarop door sa
menwerking met anderen met die
macht wordt omgegaan', zei hij.
Het kabinet-Den Uyl kan de brug tot
het overwinnen van de polarisatie
zijn, hoewel die polarisatie het groot
ste struikelblok is geweest voor het
tot stand komen ervan. Nederland
was toen heel dicht bij een Franse
Vierde Republiek', aldus De Koning.
K^W/KWlMOTET MAiAMDAjG 25 FEBRUARI 1974
i jaarlijks te verdelen 'ruimte' ivegvalt:
5TERDAM Prof. dr. ing. A.
driks is benoemd tot buitenge-
n hoogleraar in de bouw-economie
de technische hogeschool Delft.
Hendriks wastot /oor kort di-
eur van het Economisch instituut
wnijverheidin Amsterdam. Hij
:st vertrekken na een conflict met
bestuur over omvang en opzet
een in te stellen structuuronder
in de bouwsector. Prof. Hendriks
edert 1964 gewoon hoogleraar aan
universiteit van Amsterdam, met
elfde onderwijsopdracht die hij nu
r een deel van zijn tijd in Delft
t vervullen.
1 een verslaggever
TERDAM In de nacht van vrij-
Jg op zaterdag zijn in de Amsterdam-
binnenstad tientallen auto's openge-
Wken. Het ging niet altijd om kost-
iprhcden uit de wagens te stelen,
Int alleen al op de Kloveniersburg-
1 werden van meer dan twintig au-
is de ruiten ingeslasen zonder dat er
rdevolle voorwerpen verdwenen,
inelijk waren de dieven uit op au-
bapieren, aldus de politie.
DEN HAAG In opdracht van de
rijksdienst voor de IJsselmeerpolders
is een aannemer begonnen met de
berging van het Romeinse schip, dat
bij Zwammerdam is gevonden. Het
geld voor deze berging kwam bijeen
door enkele inzamel-akties en giften.
Aan de rijksdienst werd verzocht de
berging te verrichten, omdat deze
dienst al veel ervaring heeft met het
bergen van scheepswrakken, die in de
Flevopolders werden ontdekt Het zal
overigens nog enkele jaren duren
voordat dit schip in het scheepsarche
ologische museum te Ketelhaven ten
toongesteld kan worden. Eerst zal het
grondig schoongemaakt, geconserveerd
en gerestaureerd moeten worden.
Het oud-Romeinse schip werd eind vo
rig jaar gevonden tijdens het grond
werk voor een uitbreiding van de Jo-
hannesstichting in Zwammerdam.
Van een verslaggever
UTRECHT Stopzetting van de waterfluoridering betekent voor bijvoorbeeld de
stad Amsterdam dat er alleen al bij kinderen tot zestien jaar elke dag drieduizend
gaten extra in tanden en kiezen ontstaan.
Dit voert de Nederlandse
maatschappij tot bevordering
der tandheelkunde aan in een
stuk ten behoeve van de hoor
zitting over het wetsontwerp
fluoridering drinkwater, die
vandaag wordt gehouden. Lan
delijk betekent stopzetting van
de fluoridering volgens bere
kening van de tandartsenorga
nisatie 1,6 miljoen extra gaat
jes per jaar bij kinderen tus
sen twee en zestien jaar. Op
basis van het huidige prijspeil
zou daardoor 40 miljoen gul
den meer aan tandheelkundige
zorg moeten worden uitgege- Miljarden
ven.
de overbezette tandartsenprak
tijken wordt op het ogenblik
niet meer gedaan dan een zes
de van wat eigenlijk nodig Is.
Bij onvoldoende preventieve
maatregelen zullen de kosten
van tandheelkundige hulp
nu 540 miljoen gulden per
jaar in de toekomst tot het
vier- vijfvoudige stijgen, ten
gevolge van verbetering van
omvang en kwaliteit van de
zorg. Over tien jaar kan het al
of niet gefluorideerd zijn van
drinkwater zo een verschil
van 1,7 miljard gulden uitma
ken, aldus de Maatschappij, "n
Als het al zou lukken om vol
doende tandheelkundige man
kracht op te leiden, stijgen de
kosten voor tandheelkundige
zorg tot 2,5 3 miljard per
jaar. Een niet op te brengen
bedrag, meent de maatschap
pij, zeker omdat er dan nog
geen sprake is van echte ge
zondheidszorg, maar alleen
van uitgebreide ziekenzorg.
De tandheelkundige zorg
komt nu voor driekwart van
de bevolking neer op een
soort eerste hulp bij ongeluk
ken: het bestrijden van acute
pijn en ernstige ontstekingen.
Van de 18-jarigen heeft al oij-
na vijf procent een kunstge
bit, omstreeks 45 jaar draagt
de helft 'valse' tanden en kie
zen. Hoe jonger men een
kunstgebit krijgt, hoe eerder
er problemen ontstaan, waar
schuwen de tandartsen: moei
lijkheden met kauwen en
spreken, een 'ingevallen' ge-
zicnt enzovoort.
Verantwoordelijkheii
De tegenstanders menen
dat met fluoridering van het
drinkwater de grens tussen
persoonlijke vrijheid en ver
antwoordelijkheid van de bur
ger, en de taak van de over
heid, wordt overschreden.
Daarover zegt de Maatschap
pij: Deze mening wordt sterk
verzwakt doordat dezelfde
mensen geen bezwaar maken
tegen oudere maatregelen als
de toevoeging van vitamine D
aan margarine en van kalium-
jodide aan brood, terwijl van
die zijde evenmin bezwaren
worden gemaakt tegen toevoe
ging aan het dagelijks voe
dingspakket van niet strikt
noodzakelijke stoffen waarvan
de veiligheid minder is onder
zocht en waar/an het nut min
stens twijfelachtig is, bijvoor
beeld smaak- en kleurstoffen.
Allerlei andere bezwaren, 'va
riërend van toeneming van
het aantal mongooltjes, het
bevorderen van kanker, ernsti
ge schade aan land- en tuin-
bouwgewassen, stagnering van
de export, milieubederf ",n
corrosie van het waterleiding
net tot en met het optreden
van allerlei vage klachten als
jeugdpuistjes, hoofdpijn, buik
pijn, misselijkheid en vieze
smaak van het water', zijn vol
gens de Maatschappij de afge
lopen jaren door gericht en
deugdelijk onderzoek in vele
delen van de wereld nooit be
vestigd.
Verontwaardigd
Intussen hebben de Stichting
waakzaamheid drinkwater en
de Stichting tot behoud van
de persoonlijke integriteit hun
verontwaardiging uitgesproken
over de manier waarop de
Maatschappij tandheelkunde
het publiek tracht te beïnvloe
den. Volgens de stichtingen
had voorlichter Sollewijn
Gelpke van de Maatschappij
vrijdagavond in Brandpunt de
dwang die uitgaat van fluori
dering 'weggewuifd'. Hij zou
verder het publiek volledige
lnformate over de medische
aspecten hebben onthouden,
waarover de meningen in de
medische wereld verdeeld zijn.
De landelijke kerngroep van
de PPR heeft op zijn vergade
ring in Utrecht de Tweede-Ka
merfractie van de partij ge
vraagd, unaniem tegen fluor
in het drinkwater te stemmen.
Iedereen moet in zijn beslis
sing over het gebruik van flu
oride vrij zijn. aldus de kern
groep. Maar twee aanwezige
fractieleden bleken vóór fluo
ridering te zijn.-
Principieel
De Raad van State heeft in
zijn advies op het wetsont
werp fluoridering forse kri
tiek geleverd. Het ontwerp zal
met principiële bezwaren van
zowel godsdienstige als ge
zond heidkundige aard reke
ning moeten houden. De rege
ring heeft haar aandacht voor
die categorieën onvoldoende
toegelicht en verantwoord,
vindt de Raad van State.
n onze parlementsredactie
heen een discussie te voeren over
nieuwe sociale en politieke verhoudin
gen, die meer overeenstemmen met
wat als belofte van een roep om het
rijk van God uit de prediking van Je
zus wordt verstaan. Het onderwerp
van zaterdag was de energiecrisis en
de noodzaak om menselijker en recht
vaardiger om te gaan met de goede
ren van de aarde. Prof. Hoefnagels
constateerde dat wij niet meer in
staat zijn onze produktie aan te wen
den voor een 'kwaliteit goed' leven.
De autoloze zondag werd door velen
als heerlijk ervaren. Maar er kwamen
zoveel in het gedrang (horecabedrijf,
toerisme), dat alles weer naar de ou
de toestand terug moest.
Dictatuur
De hoogleraar stelde: het maatschap
pelijk bestel van nu is niet meer be
rekend op het veilig stellen van de
menselijke toekomst. Het mechanisme
van de privé-rentabiliteit bewerkt het
tegendeel van het 'economisch' om
gaan met de natuur. Maar voor het
water tot aan de lippen is gestegen
zal er een niet-democratische, sterk
bureaucratische en technocratische
leiding zijn ontstaan, die alles nog in
bedwang weet te houden. Tijdens de
discussie wees prof. Hoefnagels d0
heer L. M. de Beer, WD-lid van de
Tweede Kamer op deze dictatuur, die
geheel in strijd is met het liberalis
me. De heer De Beer had namelijk
betoogd, dat een verandering van het
maatschappelijk bestel niet nodig is.
Bijsturen van het vrije marktmecha
nisme was volgens hem voldoende.
Ook prof. dr. ir. E. Schuurman van
de VU hield een sober gestemd ver
haal. De techniek heeft ons van de
natuurlijke nood gebracht in de cultu
rele nood van vandaag. We zijn ge-
Door bij te sturen kunnen we slechts
vangenen van onze ontwikkeling,
voorlopig de gevolgen afwenden. De
Amsterdamse hoogleraar in de filoso
fie voorspelde een werelddictatuur
met mensen, die als vliegen gevangen
zitten in een fles.
De politici bieden geen oplossing. In
het alledaags politiek bedrijf is men
bezig met detailoplossingen die geen
uitzicht bieden. De politiek, zei prof.
Schuurman, mag geen pragmatische
reactie zijn, ze moet een diepgaande
bezinning zijn op basis van het ge
loof. Prof. Hoefnagels zei het zo: de
christen moet zich vooral onderschei
den door zijn moed, de problemen on
bevangen tegemoet *e treden en daar
alle aardse zekerheden voor op te
geven.
De theoloog dr. C. P. van Andel zei,
dat de niet-materiële goederen schaars
zijn geworden, omdat de dans om het
gouden kalf onverminderd voort gaat.
Ook hij zag een verandering van de
grondpatronen van de samenleving als
de enige weg om uit de impasse te
komen. De taak van regering en par
lement is om, in overleg met allerlei
actiegroepen, de vormen van onrecht
weg te nemen waardoor onze maat
schappij wordt getypeerd. Wat dit be
treft was dr. Van Andel tevreden met
deze regering, die werkelijk visie
toont te hebben. Zijn uitspraak was:
een Christen moet zeer overtuigd ach
ter deze regering staan.
In de discussie, waaraan ook de ka
merleden Jurgens (PPR), De Boer
(WD) en Van Zijl (KVP) deelna
men, ging het vooral om de mogelijk
heden van het parlement. De heren
Imkamp en Jurgens zagen die niet zo
meer zitten. Volgens hen worden we
zenlijke veranderingen niet ingevoerd
langs de democratische weg, maar na
allerlei kleine catastrofes. De leden
van het werkverband drongen vooral
aan op het opbrengen van solidariteit,
niet alleen in wereldverband, maar
ook in eigen kring. Daar komt toch
weinig van terecht, was echter een
ontnuchterende opmerking aan het
slot van de discussie. Kijk maar wat
wij met de Surinamers doen.
Er kwam nog een resolutie uit de
bus, waarin adhesie werd betuigd aan
de idee van de Algerijnse premier om
!N HAAG Het einde van de periode van goedkope energie en goed-
pe grondstoffen betekent ook, dat de basis van ons arbeidsbestel de jaar-
is te verdelen ruimte voor reële loonsverhogingen is weggevallen.
HAAG In telegrammen aan
'Iministers van financiën, verkeer
vaterstaat en buitenlandse zaken
t de NOB-Wegtransport zijn ont-
ming uitgesproken ever de Duit-
maatregel per 1 maart aan de
s weer accijns te heffen op de in-
1 van brandstoffentanks boven
hoeveelheid van honderd liter.
NOB-Wegtransport dringt er bij
egering op aan stappen te onder
en dat de voorgenomen Duitse
tregel wordt ingetrokken,
ir alle Europese landen geldt de
I dat vrijdom van belastingen be-
l bij invoer van de brandstof, die
bevindt in reservoirs van bedrijfs-
mobielen. Het Europese parle-
t heeft zich enige tijd geleden
1 ïiem uitgesproken in een resolu-
over onder meer het grens-opont-
,iio i, dat door controle van de in-
d van de tanks wordt veroor-
t Alle niet-EEG-landen in Europa
'file EEG-landcn, met uitzondering
Frankrijk (en binnenkort dus ook
r Duitsland) verlenen thans vrij-
van belastingen op de totale hoe
heid brandstof welke zich in de
foirs van bedrijfsautomobielen
ndt', aldus het telegram.
rp traditionele strijd om de 'ruim-
L :idde immers de aandacht af van
B bestaande inkomensverschillen.
W overhevelen van hogere naar la-
inkomens wordt daarom een
raarde voor het functioneren van
arbeidsbestel. Bovendien is deze
Us leveling hard nodig uit oogpunt
solidariteit. Dit betoog hield za-
gmiddag in Utrecht prof. dr. H.
nagels, socioloog in Nijmegen, in
vergadering van het politiek
verband van progressieve christe-
Dit werkverband probeert over
renzen van de politieke partijen
Mei
BINNENLAND T3/K5
Oud-senator Eugene McCarthy
met (rechts) de voorzitter van de
Chili-bijeenkomst, Jan Blok.
Van een verslaggever
AMSTERDAM De Westeuropese
landen lopen het risico, in een zelfde
situatie terecht te komen als Chili.
De internationale ontspanning en het
nieuwe militaire evenwicht tussen de
Verenigde Staten, de Sowjet-Unie
en China kunnen leiden tot een 'we-
reld-pentagonaal systeem' waarin we
derzijdse akkoorden over niet-inmen-
ging in eikaars invloedsgebieden geen
fundamentele veranderingen binnen
de blokken toelaten.
Deze opvatting gaf Johan Galtung, di
recteur van het Internationaal insti
tuut voor vredesonderzoek in Oslo op
een congres over Chili in Amsterdam.
Over het Pentagon, het ministerie van
defensie van zijn land, zei oud-senator
Eugene McCarthy uit New York dat
het steeds zelfstandiger wordt en dat
daardoor het Amerikaanse leger een
apart soort buitenlandse politiek kan
ontwikkelen. 'Wij hebben het minst
representatieve leger ter wereld. Aan
de top ervan zitten mensen die er
sterk voor zijn en onderin mensen die
niet weten hoe ze onder de dienst
plicht uit kunnen komen'. McCarthy
sprak voor het Chilicomité Nederland
in de Amsterdamse Amstelkerk. Voor
al het doen en laten van de Speciale
strijdkrachten (Special Forces) ont
trok zich volgens hem geheel aan par
lementaire invloed. 'Je wist nooit
wanneer en waarmee ze bezig waren'.
AMERSFOORT Bij een frontale
botsing tussen een vrachtwagen en
een personenauto zijn in de nacht van
vrijdag op zaterdag op de stadsring
bij Amersfoort vier mensen cm het
leven gekmen. De slachtoffers, inzit
tenden van de personenauto, zijn de
31-jarige K. ten Hoven, de 17-jarige
H. van de Steeg, de 24-jarige W. N. A.
van de Brug en de 16-jarige R. Wol-
ters. allen uit Amersfoort.
EINDHOVEN In de nacht van za
terdag op zondag is in Eindhoven de
20-jarige mevrouw M. Kok-Visser ver
dronken toen de auto waarin zij zat
in het Beatrixkanaal reed. De drie an
dere inzittenden, onder wie de be
stuurder, die onder invloed bleek,
wisten zich te redden.
ULFT Het vijfjarige zoontje van
de familie Visser uit het Gelderse
Ulft, is gisteren tijdens de carnavals
optocht onder de wielen van een wa
gen gekomen en overleden. De op
tocht werd afgelast.
BERGEN Na afloop van een carna
valsoptocht in het Noordlimburgse
Bergen zijn vier kinderen min of
meer zwaar gewond geraakt toen de
praalwagen waarop zij zaten uit de
bocht vloog en kantelde.
AMSTERDAM De politie zoekt de
bestuurder van en witte auto, ver
moedelijk een oud model Ford Tau-
nus, die in de nacht van zaterdag op
zondag is doorgereden na een dodelij
ke aanrijding op de Rozengracht in de
hoofdstad. Het slachtoffer is een 25-ja-
rige Griek.
WANROOIJ De 26-jarige J. den
Dekker uit Gemert was zaterdag op
slag dood toen hij met zijn auto in
Wanrooij in de berm terecht kwam.
VENLO De 16-jarige H. Vullings
uit Sevenum reed zaterdag met zijn
brommer tegen een boom en overleed
ter plaatse.
ALMELO Bij een frontale botsing
tussen twee auto's in Almelo zijn za
terdagnacht de 26-jarige J. L. uit Al
melo en de 25-jarige A. H. uit Henge
lo om het leven gekomen.
BENTHUIZEN Op de terugweg
van het carnaval is zaterdagnacht de
37-jarige C. M. Verlaan uit Boskoop
met zijn auto in een sloot langs de
provinciale weg in Benthuizen ge
raakt en gedood. Zijn vrouw werd ge
wond.
ROTTERDAM De 16-jarige A. van
Schalen uit Rotterdam is vrijdag met
zijn bromfiets op de Pernisseweg on
der een locomotief gekomen en over
leden.
VLEUTEN De vijfjarige Annelies
Ruigrok uit Linschoten is zaterdag
middag om het leven gekomen toen
zij door een auto werd aangereden.
