M. C. Capelle is, na ontelbaar
veel zendingsverhalen, nog jong
lllsillsftll
Strijd om kinderdoop
in Denemarken
drastisch bezuinigen
Vandaag
Trans World Radio
bouwt vierde zender
Nieuwe boeken
Vereniging tegen
godslastering
Werkbezoek ds. Lam
aan Toradja-kerk
Twee dóden en
zes gewonden bij
frontale botsing
Beroepingswerk Hervormde kerk moet
Trouw
Kwartet
Naam ontvoerder
van Hearst bekend
TROW/KmWTET MALUNÏDAG 18 HEBR11AKI 1974
KERK T2/Ï
Van een onzer verslaggever»
De heer M. C. Capelle, onderwijzer in het Brabantse Nieuwendijk,
6clirijft al zó lang verhalen voor de jeugd in het gereformeerde
zendingsblad, dat mensen die hem voor 't eerst ontmoeten (en dat
zendingsblad kennen) verbaasd uitroepen: hé, bent u nog zo jong?
Van 1940 af schrijft de heer Capelle
zijn verhalen, het zijn er inmiddels
zóveel dat hijzelf ook op geen stukken
na weet hoeveel. Zeg dus maar: ontel
baar veel. Meer dan een kwart eeuw
schreef hij ze, zonder ooit een voet in
een zendingsland gezet te hebben. En
toen hij in 1966 voor 't eerst in Afri
ka kwam, deed hij een merkAvaardige
ontdekking: 't was alsof hij het alle
maal al eerder gezien had. 'Ik had er
tenslotte al ove rgeschreven
'Ik ben constant bezig in de huis van
anderen te kruipen, jonge mensen
vooral, over dehele wereld', zegt hij.
De vraag die je intrigeert, is dan, hoe
hij aan zijn materiaal komt. Hij is
wel genoemd 'de Jules Verne van de
zending*, omdat die tenslotte ook zijn
hele leven nooit buiten Frankrijk ge
weest is. Je zou hem kunnen vergelij
ken met Penning, die zijn boeken
over Zuid-Afrika schreef zonder er
ooit geweest te zijn. Voor de heer Ca
pelle gaat dat niet meer helemaal op,
nu hij verschillende landen bezocht,
maar tocj schreef hij jarenlang zonder
ooit in Afrika, Azië of in Latijns-
Amerika te zijn geweest.
Paardenteelt
'Als ik een boek ga schrijven, dat in
een bepaald land speelt, heb je in de
eerste plaats veel feitenkennis nodig.
In de loop der jaren is er natuurlijk
een niet-onaanzienlijke hoeveelheid
achtergrondinformatie aangelegd.
Daarnaast krijg ik veel brieven onder
ogen van mensen, die ergens werken
in dienst van zending, werelddiako-
naat of ontwikkeling en die houden
je op de hoogte hoe de situatie op het
moment is. Vergeet vooral niet be
paalde speciaalstudies. Een van mijn
eerste boeken speelde op Soemba. Als
voorstudie gebruikte ik onder meer
een dissertatie over de paardenteelt
op dat eiland. De lectuur was zo
droog als gort, maar een enkele zin
met wat feitelijke gegevens en een
beetje fantasie groeide uit tot een
heel hoofdstuk.
Maar ideaal is natuurlijk als je er zelf
bent geweest In 1966 was ik ln Cen-
traal-Afrika. Je trekt er rond, al maar
indrukken opnemend. Daar komt ach
teraf een enorme studie bij, omdat je
wat je hebt gezien en beleefd, wil va
rifiëren, de achtergronden ervan wilt
ontdekken, maar een dergelijke reis
levert dan ook onnoemelijk veel mate
riaal op, waar ik jaren mee vooruit
kan. Zo bezocht ik in 1970 ook Perzië
en Turkije, terwijl ik in de toekomst
naar Latijns-Amerika hoop te gaan.
Het gaat mij dan niet allereerst om
het verzamelen van gegevens, maar
om de sfeer. Uren kan ik doorbren
gen op een markt, kijken hoe de me
dicijnman zijn waren aan de man
brengt, meehotsen in de autobus, eten
zoals de mensen eten (en hopen dat
Mijn boek 'Open die koffer* over een
jongen in Roeanda wordt nu, na eerst
in het Frans te zijn vertaald, door
een Roeandees bewerkt voor de jeugd
daar. Ik hoop, dat hij er elk westers
smetje uithaalt, terwijl ik tegelijk
ontzaglijk benieuwd ben waar ik bij
het schrijven er niet in slaagde, mij
in de denkwereld daar te verplaatsen.
Het zou leuk zijn, als dat boek in het
Kinyarwanda kon verschijnen. Je
brengt zo niet alleen de jeugd hier
zending bij, maar kan ook de jeugd
daar van dienst zijn.
Fout
Natuurlijk maak je fouten. Zo kont er
in dat boek een hoofdstuk voor. waar
in een jongen de wedstrijd in het
vuurtje maken wint doordat hij stie-
em een lucifer gebruikt. In de oor
spronkelijke versie liet ik die jongen
spijt krijgen. Een Roeandees, met wie
ik het manuscript doornam, zei mij:
'Dat krijgt zo'n Roeandese jongen
nooit. Het is* veel eerder zo, dat de
andere jongens spijt krijgen, omdat
zij niet op dat slimme idee waren ge
komen'.
Naast zijn boeken en zijn artikelen in
het gereformeerd zendingsblad en an
dere bladen is de heer Capelle (53 en
hoofd van een grote school voor chris
telijk basisonderwijs in Nieuwendijk)
ook nog eindredacteur van Marimba,
de zendingsjeugdkrant van de Neder
landse zendingsraad. 'Al je vrije tijd
gaat er wel inzitten op die manier.
Maar het is enorm boeiend en verrij
kend voor jezelf, en misschien ook
niet onbelangrijk voor een ander, om
door te geven hoe het Woord nu in
1974 door de wereld gaat.
Van een onzer verslaggevers
BAARN Trans World Radio heeft
haar plannen bekend gemaakt voor
een veerde radiostation. Het zal ge
bouwd worden op het eiland Guam n
de Stille Oceaan. Met haar vier stati
ons kan deze zendings-radio-°rganisa-
tie dan de hele mensheid bereiken
met het evangelie.
Twee krachtige kortegolfzenders, ge
koppeld aan verreikende antennes,
zullen vanaf Guam evangelische pro
gramma's in acht versch'llende talen
naar Zuidoost-Azië, China, de Sowjet-
Unie en Australië uitstralen. Dit zal
in samenwerking met de Far East
Broadcoasting Company gebeuren.
Trans World Radio zend het evangelie
uit in 38 talen vanuit haar internatio
nale radiostations in Mont Carlo en
Bonaire. Een derde station, dat kort
geleden is opgericht in Swaziland, zal
naar verwacht wordt eind 1974 in de
lucht zijn.
De Nederlandse afdeling van Trans
World Radio verzorgd wekelijks v'er
en een half uur Nederlandse program
ma. dat over Bonaire en Monte Carlo
wordt uitgezonden. Bovendien maakt
zij een wekelijks programma in net
Chinees.
je ingewanden niet protesteren), voor
al nagaan hoe de christenen leven.
Waterpijp
Ik ga er niet naar toe als toerist,
mooie gebouwen bekijken en zo. Je
Sarita R. Ralney: WANDKLEDEN
(oorspr. titel 'Wall Hangings, desig
ning with Fabric and Thread'). Vert.
Mac Thiadens. Uitgeversmij Kosmos
bv, Amstcrdam-Antwerpen. Aant. pag.
148, prijs 19.50.
Een boek, dat de nog steeds voor ve
len aanlokkelijke bezigheid van
'wandkleden maken' behandelt. De in
leiding maakt cns duidelijk dat
schrijfster een gids wil zijn voor het
bezig zijn met lap en draad in een
doolhof van mogelijkheden, methodes,
ideeën en technieken, Iedereen die dit
werk' aanspreekt, jong of oud, ama
teurs of beroepsmensen, zal in dit
veelzijdige, rijk (en goed) geïllus
treerde boek, met zijn heterogene in
houd, wel iets ontdekken dat hem of
haar te pas kan komen. O.m. worden
toepassingen van de meest gebruikte
borduursteken duidelijk gemaakt, ter
wijl tot slot ook het 'afwerken en
monteren' aandacht krijgt. Er is werk
te zien op nogal verschillend niveau.
Van beroepsmensen soms knap en
heel mooi; maar natuurlijk staan er
ook gekke (Amerikaanse) dingen in
waar U noch ik ooit aan zou begin
nen.
Voor het vertonen van werk van jon
ge kinderen (lagere school) is veel
plaats ingeruimd (ook 8 pagina's in
mooie kleuren). Naar een beschrij
ving van het getoonde zult U vergeefs
zoeken: het is ook niet de bedoeling
iets na te maken. De voorbeelden die
nen meer als suggestie voor ontwerp,
werkwijze en materiaalkeuze.
Wie zich (verder) wil bekwamen in
het maken van textiele wandversie
ring kan zijn (haar) voordeel dus
doen met wat Sarita Rainey er alle
maal van vertelt De laatste bladzijde
(met foto van schrijfster, bezig aan
een o.i. smakeloos werkstuk) kunt U
beter overslaan. Ook moet U zich be
slist niet verkijken op de kleurige cir
kel. waarmee de uitgever de omslag
meende te moeten sieren. Dit 'werk
stuk' van Mac Thiadens, die overigens
de tekst goed vertaalde, heeft vermoe
delijk meer met papier en verf van
doen dan met lap en draad.
De buitenkant mag dan wat teleur
stellend zijn; de inhoud maakt dat ze
ker wel weer goed.
R.D.-S.
Theorie van de Roman, door Georg
Lukécs; uitgegeven door Meulenhoff
Nederland b .v. 1 n Amsterdam; v er-
taald door Wouter D. Tleges; 210 blz;
17,50.
Elke maatschappij heeft de kunstvor
men die bij haar passen. De Ontwikke
ling van de kunstvormen heeft alles
te maken met de ontwikkeling die de
maatschappij doormaakt. Historische
veranderingen werken door in de vor
men waarin kunst 'tot ons komt'.
Het Griekse drama kon alleen maar
voorkomen in een samenleving die er
van uitging dat alle mensen in één
groot geheel zijn opgenomen, onder
deel zijn van een vast stramien, voor
wie het uiteindelijke doel en de zin
van het leven niet onzeker, waren. De
helden in die drama's waren in zekere
zin passief, ze ondergingen het nood
lot Heel andere samenlevingsvormen
brachten de roman voort: een kunst
vorm die uitgaat van individuen en
de verhouding van het individu tot
zijn ziel beschrijft met de pogingen
van de mens om de afstand van hem
zelf tot z'n ziel te overbruggen. De ro
man gaat niet over passieve helden,
maar integendeel over mensen die
iets ondernemen.
De Hongaarse filosoof eGorg Lukécs
(1885-1971) schreef in 1914 Theorie
van de Roman, een boek dat in 1920
uitkwam. Het werd geschreven toen
de eerste wereldoorlog uitbrak en in
een voorwoord bij het boek dat
Lukécs in 1962 schreef zegt hij dat
zijn boek alles te maken had met de
enthousiaste sfeer waarin sociaaldemo-
kraten ln die tijd deze oorlog en de
volgens hem daarmee samenhangende
afbraak van de burgerlijke maatschap
pij beschouwden.
Theorie van de Roman werd geschre
ven voordat Lukécs overging naar het
marxisme. Het boek is dan ook geda
teerd, zegt hij zelf, maar nog steeds
interessant om te lezen, mét de kritie
ken die erop verschenen. Leest ie
mand het alleen om inzicht te krijgen
in.de periode voor de jaren 20 en 30,
dan moet die lezer wel in de war ra
ken. Aldus Lukécs zelf. Het boek is
niet direct iets om in een verloren
uurtje te lezen. Het is nogal moeilijk
geschreven, maar met hulp van de
uitvoerige inleiding van de Franse so
cioloog Goldmann over Lukécs en zijn
het vertoonde bepaalde nieuwe trek-
werk is het best om door te komen,
leerzaam en wordt ook begrijpelijk
waarom het indertijd zo aansloeg. Dat
was geen toeval volgens Lukécs, want
ken die in de verdere ontwikkeling
van belang zijn geworden.
Michaël Avl-Yonah - Het Heilige
Land. Culturele gidsen, uitgeverij
Gottmer - Haarlem. Prijs: 35,-.
De thans 69-jarige uit Lemberg ge
boortige en sinds 1921 in Jeruzalem
wonende Avi-Yonah, hoogleraar in de
archeologie en kunstgeschiedenis, zal
met deze cultuurgids velen aan zich
verplichten. Hij heeft de wordingsge
schiedenis van Israël-Palestina, met
de veelvuldig wisselwerking van be
schavingen en overheersingen dusda
nig helder beschreven, dat in ieder
geval een serieuze toerist er z'n voor
deel mee kan doen, maar ook dege
nen, die in de bijbel geïnteresseerd
zijn.
Avi-Yonah, wiens specialiteit is de ge
schiedenis en de archeologie van het
Romeinse- en Byzantijnse Palestina,
die zelf tal van opgravingen heeft ge
leid, besteedt veel aandacht aan het
geen uit het verleden bewaard is ge
bleven. De volgende passage is illus
tratief voor de informatie, die de au
teur aanbiedt:
'Door historisch, topografisch en ar
cheologisch onderzoek zijn heel wat
van de zogenaamde 'heilige plaatsen'
door de mand gevallen. Het onderzoek
heeft echter ook concrete bewijzen op
geleverd of duidelijke aanwijzingen
voor de juistheid van allerlei details
in het Evangelieverhaal. De naam van
Pontius Pilatus staat gegraveerd op
een steen die deel heeft uitgemaakt
van de dedicatie-tekst op een Tibe-
rieüm in Caeserea, en is teruggevon
den opnieuw gebruikt in het thea
ter daar. Munten zoals Jezus er een
gebruikt heeft om te laten zien wat
de keizer toekwam (Matthetls 22
vers 19-21) zijn bewaard gebleven, zo
als ook het 'penningske van de wedu
we' (Marcus 12 vers 41). De 'leer
stoel van Mozes', een erezetel in de
synagogen is teruggevonden in de
synagoge van Chorazin (Mattheüs 23
vers 2) in het Israël-museum, 'rolste
nen' komen voor bij het 'Graf van de
Koningen' en het familiegraf van Her-
rodes in Jeruzalem. Een inscriptie uit
de 'Synagoge der Vrijgelatenen'
(Handelingen 6 vers 9) is gevenden
op de Ofel-heuvel. Er staat een zekere
Thcodotus op vermeld 'zoon van
Vettenius', dat wil zeggen vrijgelatene
van de Vetii (in het Rockefeller-mu
seum te Jeruzalem)'.
Deze, ook grafisch gedistingeerde uit
gave, bevat 169 illustraties (ook kaar
ten) in kleur en zwart-wit, een lijst
van jaartallen, een alfabetische opga
ve van steden en archeologische vind
plaatsen, van kunstenaars en een In
dex. De Nederlandse bewerking van
het eerder in Engeland verschenen
boek, is van J. F. Brouwer, foto's van
Mario Carrieri. In deze serie 'Culture
le gidsen' verschenen eerder: Parijs
en Londen.
Rfs
Hilda Rltter: JOEGOSLAVISCH BOR-
DUREN. Uitg. Zomer Keuning
B.V., Wageningen. Ariadne Hand-
werkbibliotheek nr. 4. Aant. pag. 95,
prijs 17.50.
Een nieuwe handwerk-uitgave van Zo
mer Keuning. Ditmaal een folklo
ristisch getint 'Joegoslavisch Bordu
ren', oude motieven opnieuw toege
past.
Met z'n vele originele foto's en uitge
breide beschrijvingen over land en
volk staat dit boek wel op een heel
aparte plaats in de Ariadne Hand-
werkbibliotheek.
Wie het geluk heeft meer van Joego
slavië te kennen dan 't populaire Bied
in het noorden en de kuststreek tot
en met Dubrovnik, kan zijn eigen be
levenissen toetsen aan de ervaringen
van de biologe Dr. Hilda Ritter. Zij
verzamelde nj. als hobby (rend 1930),
overal waar zij uit hoofde van haar
werk kwam, borduurpatronen en no
teerde veel bijzonderheden over de
motieven en de gebruiken van het
land. Dr. Ritter toont en bespreekt
rijk bewerkte eenvoudige kledingstuk
ken die (steeds minder) gedragen
worden vooral in de bergdorpen in
het midden en zuid (-westen) van het
land. Onwaarschijnlijk fijn borduur
werk op randen en mouwen van jur
ken, hoofd- en handdoeken, sokken en
kousen in veel-kleurige (rond-gehaak-
te) motieven, geweven schorten, enz.
De redactie van het tijdschrift Ariad
ne heeft een aantal oude motieven in
hedendaagse werkstukken vertaald.
Duidelijke telpatronen geven de weg
aan tot het maken van kussens, kle
den, theemuts, en wat men naar eigen
idee er verder zelf mee weet te doen.
Wie mooie originele Joegoslavische
volkskunst-motieven weet te waarde
ren en tce wil passen op eigen werk,
zal in dit goed verzorgde boek zeker
iets van haar gading vinden.
Jammer dat de kleurenfoto's niet al
tijd met de originele kleuren overeen
stemmen. (De zwarte geborduurde on
dergrond komt op de foto soms don
kergroen of bruin oa-er).
En. als we nu nog Avat onaardigs
kwijt willen, dan is dat 't raadsel hoe
twee tekeningen van een zekere An
nette in dit smaakvolle boek een
plaats konden a-inden.
Een interessante en folkloristisch
gezien a-eelzijdige handwerk-uitga
ve.
R.D.-S.
Erskine Caldwell: Miss Mamma Almee
Uitgave: Meulenhoff, Amsterdam.
Prijs 14,50.
De nieuwe Caldwell de auteur van
'Tobacco Road' en 'Een akker voor
God' heeft een weemoedig, meermalen
aangrijpend a-erhaal geschreven an
dermaal een herinnering aan z'n ge
boortegrond in het Amerikaanse Zui
den over een oudgeworden bezitster
van een familielandgoed.
Het gaat om een vrouw, gehecht aan
het verleden, aan de status en de re
gelmaat van weleer, die niet is be
stand tegen nieuwe ontwikkelingen,
die in haar kinderen grotelijks wordt
teleurgesteld. Caldwell zet de figuren
levensecht op papier: de niets ontzien
de zakenmensen, haar lichtzinnige
dochter, haar cngelukkig gehuwde
zoon en haar tweede zoon, een fliere
fluiter. Een sfeervol familieverhaal,
dat zich afspeelt in een wereldje, waar
van het Europese westen nauwelijks
weet heeft Een roman ook, die door
haar eerlijk realisme zeer aanspreek
baar is.
Rfs
moet met de mensen praten in hun
eigen huis, in het theehuis, gloeiend-
hete thee drinken en een waterpijp
roken. O écht mensen te leren ken
nen, althans om het te proberen,
moet je trachten te leven zoals zij.
Dat is niet altijd gemakkelijk. Het is
vaak zelfs bijzonder primitief.
Goed, je krijgt er natuurlijk wel een
apart zintuig voor. Je ziet dingen die
Europeanen die er al jaren lang zijn,
nog nooit opvielen. Het gaat om het
gewone, alledaagse leven, en daar
moeten dan A'eel verhalen uitkomen.
Het is daarbij belangrijk, dat je de
feiten neerschrijft zoals je ze hebt ge
zien, maar belangrijker en moeilijker
is het, de juiste sfeer aan te geven. Je
moet proberen te denken, zoals een
Afrikaan denkt, thinking black, en ie
der weet dat er tussen de Afrikanen
onderling Aveer enorme verschillen
zijn. Het maakt nogal geen verschil,
als je probeert in de huis te kruipen
van een Toetsie of van een Hoetoe in
Roeanda.
Nieuwe kansen
De manier van zendingdrijven, zoals
het vroeger ging, komt nog maar spo
radisch voor. Maar de evangeliever
kondiging heeft nieuwe kansen gekre
gen. Denk alleen maar aan de moge
lijkheden van een radiozender als de
Stem van het Evangelie in Ethiopië
of Trans World Radio. Ik heb in Per
zië gezien, hoe de kleine groep chris
tenen daar gebruik maakt van dit me
dium. De bandjes met de program
ma's in het Parsi gaan naar Addis Ab
eba om vandaar te Avorden uitgezon
den. Het evangelie komt op plaatsen,
Avaar nooitmiemand van kerk of zen
ding kan komen. Het is geweldig, dat
dit mogelijk is.
Capelle's nieuwste boek is 'Wonder
op Avonder", een dikke paperback vol
verhalen over zending en Averelddia-
konaat (360 blz. 12.75; uitgave Mei-
nema te Delft). Verhalen die iets la
ten zien van de nood van het leA'en,
maar ook van de vernieuwende kracht
van het evangelie. De hierbij afge
drukte tekeningen zijn uit het boek
KOPENHAGEN (KIPA) Moet een dominee alles dopen, wat ln het doophuis
gebracht wordt, of mag hij bepaalde voorwaarden stellen? Over deze vraag is
een discussie ontbrand in de Deense volkskerk.
In november vorig Jaar weigerde ds. Frank in Hritshals een kind te dopen,
omdat de ouders niet Avilden beloven, dat zij het christelijk op zouden voeden.
Ds. Frank kreeg bijval, onder meer van 21 collega's, a'an hoogleraren cn theolo
giestudenten, maar de (lutherse) bisschop van Aalborg, Erik Jenen, heeft zich
nu tegen hem gekeerd.
Bisschop Jensen beroept zich op Christus' woord 'Laat de klnderkcns tot Mij
komen en verhindert ze niet'. Hij dreigt met maatregelen tegen predikanten,
die het voorbeeld van ds. Frank zouden willen volgen. Ds. Frank heeft zich nu
met een paar collega's op de minister voor kerkelijke zaken beroepen.
Van een onzer verslaggevers
VLAARDINGEN De onlangs opge
richte a'ereniging tegen godslastering
heeft alle Nederlandse predikanten
een brief gestuurd, waarin zij hen
vraagt mee te helpen in de strijd e-
gen de ontluistering van Christus.
Zij heeft daarbij vooral het oog op de
vertoning van de film Godspell en Je
sus Christ Superstar. De vereniging
noemt dit soort amusement godslas
terlijk. Zij vreest dat het succes van
beid kasstukken tot erger zal leiden.
ZEIST Ds. C. J. P. Lam, secretaris
buitenland en financiën van de gere
formeerde zendingsbond (GZB) in de
hervormde kerk, zal van 2 april tot 7
mei een Averkbezoek brengen aan de
Toradjakerk op Celebes. Hij zal wor
den vergezeld door ds. J. D. van
Roest te Eiderveen, die enkele jaren
zendingspredikant op Celebes geweest
MONNICKENDAM Bij een fronta
le botsing in Monnickendam zijn gis
teren twee mensen gedood en zes ge
wond. Het ongeluk ontstond toen een
auto met zes inzittenden met één wiel
in de berm terecht kwam en de be
stuurder de wagen weer op de Aveg
trok. Hij kwam daarbij op de verkeer
de rijbaan terecht en reed frontaal
tegen een auto met drie inzittenden.
Van de inzittende van de eerste aara-
gen waren de heren Peter van Wier
en Ludwig Iwan Tjoe-AAvi op slag
dood.
De 30-jarige A. Linkfeveld uit Papen-
drecht is zaterdagnacht met zijn auto
in Rotterdam over de kop geslagen en
overleden. Zijn echtgenote Averd ge
wond. Het ongeluk gebeurde doordat
hij op het laatste nippertje wilde af
slaan en met zijn auto op de afraste
ring terecht kwam.
De tweejarige Rudolf Berden is in
Gilze-Rijen overreden door een Aveg-
rijdende bestelauto, Avaar het kind
spelenderwijs onder terecht kwam.
In Amsterdam overleed zaterdag de
23-jarige mej. G. Kahn na een aanrij
ding. Zij reed per fiets o\'er de Brou
wersgracht en kwam in botsing met
een personenauto.
In Scheemda verongelukte zaterdag de
73-jarige Lcendert Jager, die met zijn
fiets aan de rechterkant van de weg
stond en werd geschept door een ach
teropkomende auto.
REMONSTR. BROEDERSCHAP
Bereopen: te Alkmaar, mej. W. J. C.
Piso, prop. aldaar, die dit beroep heeft
aangenomen.
Overleden: F. E. van Leeuwen (63) te
Amsterdam. Stond achtereenvolgens te
Amsterdam (bijz. opdracht), voorma
lig N.O. Indië, Delft, Rotterdam (pred.
in alg. dienst) en te Amsterdam.
GEREF. KERKEN (VRIJGEM.)
Bedankt: voor Heemstede/Lisse (bui
ten a'erb.) K.B. Holwerda te Doorn.
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
B.V. De Christelijke Pera
Directie:
Ing. O. Postma,
F. Diemer.
Hoofdredactie:
J. Tammlnga.
Hoofdkantoor 8.V. De
Christelijke Pers: N.Z.
Voorburgwal 276 - 280,
A'dam. Postbus 859.
Telefoon 020 - 22 03 83.
Postgiro: 26 92 74. Bank:
Ned. Midd. Bank (rek.nr.
69 73 60 768). Gem.fllro
X 500.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De hervormde kerk
ziet zich genoodzaakt tot een forse be
zuiniging op het landelijk kerkeAverk
om de plaatselijke gemeenten niet
nog zwaarder te belasten. Vacatures
in algemeen-kerkelijk Averk zullen on
der de gegeven omstandigheden zeker
niet automatisch kunnen worden ver
vuld. Nieuwe activiteiten zullen
slechts sporadisch kunnen worden
verwerkelijkt.
Dit schrijft het breed moderamen van
de synode in een brief aan de orga
nen van bijstand en de provinclaie
kerkvergaderingen. De budgetcommis
sie (praeses en scriba van de generale
synode en voorzitter en secretaris van
de generale financiële raad) heeft op
dracht gekregen, om in overleg met
vertegenwoordigers van de organen
van bijstand en de provinciale kerk
vergaderingen binnen drie maanden
een bezuinigingsplan op tafel te leg
gen. Dit moet erop gericht zijn, dat
de verhoging van het quotum voor
1975 zo gering mogelijk is.
De generale financiële raad is van me
ning, dat over het algemeen bij de
landelijke arbeid van de hervormde
kerk al de grootst mogelijke zuinig
heid betracht wordt. Bezuinigingen
van enige betekenis kunnen volgens
de GER alleen bereikt worden, als be
paalde takken van kerkelijke arbeid
zouden worden afgestoten.
Energiecrisis
In zijn brief wijst het breed modera
men op twee ongunstige ontwikkelin
gen: de steeds zwaarder wordende las
ten, die door inflatie en kostenstij
ging op veelal kleiner wordende ge
meenten worden gelegd, en de nog
niet te overziene gevolgen van de
energiecrisis. 'De verblijdende toene
ming van de inkomsten uit de ge-
GENIUS
Wij moeten a'ooral ons best doen
ontAvikkeling in de plannen van
Farao moeilijk te begrijpen. Die
aa'ikkeling is natuurlijk best te bei j
pen, want zo gaan wij onze weg»
het kwaad, zonder omzien en als
doldriest beest. Daarom zal het mo
kosten van dit soort dingen bewus
veirreemden. De Farao heeft ge
dat de aktie met de vroedvrou
niet gelukt is. Het volk werd zeer
rijk, staat er. Een soort sociografü111
opmerking, maar voor de werkel0
hoorder een teken van moed en hi*
Het volk Averd talrijker. Daar moe
Farao dus iets aan doen. De bed)n
ging neemt toe. want zo ervaren n
sen die op zulke dingen uit zijn
toename bij een ander a'olk. Die
telen maar voort! En wij met te
nette kleine Egyptische gezinnel t
Dat kan niet langer. De laatste m
regel Avaarvan Ave voorlopig horei"
een nogal drastische. Het komt e|»
neer dat de jacht op pasgeboren
breeuwse jongetjes geopend Avordt
tegelijk algemeen Avordt gemaakt,
vergunning om te schieten, te
drinken en dergelijke wordt nu
meen afgegeven. Het besluit om
a-olk met de naam en de belofte v
goed uit te roeien is genomen. Ie
een mag op de loer liggen en z'n 1
ste lusten botvieren. Je komt met
verhaal natuurlijk niet klaar, Avan
gedachten gaan op de loop, over
geschiedenis en over de wereld eiL
ziet dat er nog niet zoveel verani r(
is. Nog altijd staan volken op die
nier tegenover elkaar. In het begin
onze eeuw spraken geleerden g
van de 'genius' van een volk, wat J
dan ook wezen mocht. Ze bedoe t0
zoiets als een algemene trend in e
bepaald volk of in een kuituur. T
werd eigen genius geprezen en
groot voordeel voor de mensheid
zien terwijl de genius van andere
ken en kuituren allerlei gebreken
toonden, ja zelfs uitermate gevaa
werden geacht. Laten we maar ri
zeggen dat de geniussen der vo l
nok bekeerd moeten worden wi 1
ooit iets van onze menselijke sai
leving terécht komen. Israël stond i(
del voor het mensenvolk. De volk
met hun eigen geniussen zullen mo
plaats maken voor het mensen
waar het veilig wonen is. En dat'
komende is, daarvan is dit een
haal vol hoop. Want één van
'sterke' hebreeuwse vrouwen loop/1
zwaar van die jongen die door nienf!;
in de Nijl gegooid zal Avorden, i
die het modelvolk eens door de
zee zal mogen voeren. (Exodus 1
De redactie behoudt zich het
voor haar ter opname in deze rub
toegezonden meningsuitingen verL
Aveer te geven. Bij publikatie w«.3
met de naam A'an de inzender oi
tekend. BrieA'en kunnen worden
stuurd aan het secretariaat hooi/
dactie Trouw/Kwartet, postbus -
Amsterdam.
meenten blijkt toch geen gelijke tred
te houden met do stijging van de uit
gaven', aldus het breed moderamen.
Het vraagt de organen na te denken
over mogelijke bezuinigingen en met
name reis- en bezoekschema's, verga
deringen en conferenties extra op hun
waarde te toetsen. 'In vele gevallen
zal met minder bijeenkomsten en met
minder deelnemers het werk toch
doorgang kunnen vinden'.
'Wij vragen u met ons mee te denkon
en zelf initiatieven te ontwikkelen,
die de bezuinigingen zo eerlijk moge
lijk samen opvangen en doen bijdra
gen tot een bemoedigend proces van
collegialiteit en vindingrijkheid', al
dus het breed moderamen van de her
vormde synode.
SAN FRANCISCO (Reuter). De
Amerikaanse federale recherche, de
FBI, heeft de leider ontmaskerd van
de revolutionaire beweging die de
Amerikaanse Patricia Hearst, heeft
ontvoerd en vasthoudt.
Volgens een televisiestation in San
Francisco is de leider een uit de ge-
\rangenis ontsnapte 29-jarige Donald
de Freeze, die zich in de zaak-Hearst'-
Cinque' noemt en oprichter is van het
Symbionese BeA-rijdingsleger, dat voor
de ontA'oering van miss Hearst \rerant-
woordelijk is.
Volgens het televisiestation is De
Freeze ontmaskerd door getekende
portretten die zijn gemaakt aan de
hand a'an beschrijvingen van oogge
tuigen van de ontvoering van Patricia
Hearst
Blijham (slot)
Zeer terecht maakt de heer Nijec
op uav commentaar 'hoogst bedeler
lijk' van 30-1-74 Wat een geluk d^J"
politie en inwoners van Blijham
niet van de Avijs hebben laten
gen door dom krantengeschrijf, ei£.(
zij de schrijfproef rustig hebben ]9
gevoerd: nu kon de brandstichter
worden gevat.
Gouda
dr. P. van den
Arabieren en Joden
Als inzenders van brieven vragen
len. a-erdienen ze anttvoord. De
Mels te Schoonhoven (Tr/Kw. 12^
'Ben ik nou gek of zijn zij het?'
antwoord ligt voor de hand. De A
sche christenen zien iedere dag
zeer nabij de dreiging a'an Israë
heer Mels is veilig en ver weg va
ze staat, die niets te maken heeft
de bijbel. Mevr. Van Houwelingi
Leiden (eveneens 12-2) vraagt wa
de vijanden a'an Israël treuzelen
terugzenden a'an de krijgsgeA'ang
Antwoord: Israël zendt ze eve
spoedig terug. Zo zijn er, on<
herhaalde resoluties van de V
heidsraad, reeds lange tijd Libi
en Syrische militairen in geva
schap; zo maar een keer meegeni
bij een inval in Libanon. Kan
het helpen dat het uit 'de vrije
ren is', vraagt dezelfde mevr. Vai
(Tr/Kw. 2-3-73). Antwoord: de
Jacob zou zich in zijn graf omdra
als hij van het misbruik van zijn
naam Israël wist!
Renkum
dr. W. TJ. Bil
1