/elk kruid is gewassen
egen het vak-idiotisme?
eoeo
e weten steeds meer van steeds minder ^Qg^T^TLclClBn
erfte aan borstkanker
Nederland 't grootst
Uw,
ook
Professor Hendriks
Onbegrepen Muller
Brandstoffen
'De Drechsel'
Naar Geel
'Beleggen'
'Gediscrimineerd'
nze
f. van Trier
uwe voorzitter
het RAWB
Studenten
boycottende
huurverhoging
Patria bakt vorstelijk
10/^/K,'
MABfTET DONDERDAG 14 FEBRUARI 1974
BINNENLAND
T11/K13
C. G. van Zweden
rERDAM De mensen weten meer dan vroeger, maar ze weten tegelijk minder dan vroeger,
rs uitgedrukt: de kennis van de (wereld)bevolking neemt absoluut toe, maar ze neemt gelijk-
relatief af. Hiermee hangt samen dat er veel 'vakidioten zijn', en dat konden wel eens gevaar
lekken zijn.
aradoxale opmerking over onze
is afkomstig van Mark Eys-
Hij schrijft over deze zaak :n
open bri§f ami studenten'
vrij lange brief overigens, een
van 136 pagina's) die var
bij de uitgever Lannoo-Tielt te
it. Mark Eyskens is jurist en
jm, hoogleraar aan de katholie-
versiteit te Leuven,
westie van dat méér weten, en
k minder, is geen nieuws, if-
veel mensen toch wel een
verrast opkijken. De Amerika-
ebben er een mooie têrm voor.
■eken over de 'knowledge gap',
jk de (groeiende) kloof in ons
ussen ligt die kloof? Mark Eys-
;eeft dit antwoord: 'Het is een
dat het kenbare sneller
jan het gekende.'
iit verschijnsel meer weten,
k minder noemt hij drie
:n.
eerste plaats zijn er grenzen
ns vermogen tot opnemen en
■ken van kennis. Maar, zo zegt
ns, daar is iets aan te doen. Bij-
eld door verbeterde methoden
emiisoverdracht. (Intussen ver
en daarmee de grens, maar men
if wel steeds opnieuw tegenaan-
eede oorzaak van het groeiende
onze kennis is de specialisatie,
stekort is de onontkoombare
jde van specialisatie. 'De specia-
iemand die steeds meer weet
eeds minder'. Hier ligt het he-
gevaar van 'vakidiotisme'
iver straks meer),
irde en laatste oorzaak van ons
id tekort aan kennis noemt
is de 'verstandsmuur', die niet
kkelijk te doorbreken is als de
smuur. Er Ls namelijk een
aan het menselijk bevattingsver-
aan zijn creativiteit en intel-
e vindingrijkheid. Die grens
vrij onwrikbaar uit.
rijden
en terug naar het gevaar van
itisme. Hoe ontstaat een vakidi-
ldus: hoe meer men zijn kennis
st op een bepaald gebied, hoe
men genoodzaakt is zijn kennis
ere gebieden te verwaarlozen,
otisme is een gevaar dat op
illende manieren kan worden
ien. Als mogelijke remedie
Eyskens terloops de populaire
Auteur: 'populaire'
literatuur kan
een remedie zijn
literatuur en de massamedia. Maar
grondiger aanpak van dit probleem
ziet hij in de organisatie en de in
houd van het onderwijs zelf.
Hij meent dat de algemene vorming
meer als 'belangstelling wekkend dan
als geheugen oefenend' moet functio
neren. 'Het komt er op aan onze
jeugd de niet meer tot bedaren te
brengen onrust mee te geven, die be
sloten is in de Helleense wijsheid:
Niets van wat de mens aangaat, laat
mij onverschillig'. Op deze manier wil
hij jongens en meisjes voor het leven
'inenten tegen de dorre eenzijdigheid
van overspecialisatie'. Maar hoe doe
je dat? Welke 'vloeistof' stop je in
die injectiespuit? Een mogelijke ent
stof ziet Eyskens in een vernieuwd
onderricht van de geschiedenis, b.v.
opgevat als de gescheidenis van de
mens, en niet als de geschiedenis van
vorsten, staten of oorlogen. (Een be
kende kreet, maar de moeilijkheid is
natuurlijk dat de geschiedenis van Je
gewone man niet of nauwelijks is be
schreven).
Een tweede grondige aanpak van het
bestrijden van vakidiotisme ziet Eys
kens in een vorm van 'interfacultair
onderwijs', een soort onderwijs dus
dat over de grenzen van de vakgebie
den heenkijkt. Hij mikt voor alle stu
dieprogramma's op een cursus, of een
serie van lessen over de stand van :1e
andere wetenschappen.
Aangezien dit voor studenten geen
eenvoudige opgave is (evenmin ais
voor de docenten), pleit hij ervoor oij
de 'interfacultaire colleges' de klem
toon te leggen op het wezenlijke, dat
op populaire wijze wordt vertolkt
wat in dit verband wil zeggen 'zon
der gebruik te maken van overtollige
vaktechniek'.
Vraagteken
Nog even een vraagteken mijnerzijds.
Eyskens noemt voor de bestrijding
van vakiditiotisme de 'populaire lite
ratuur' als terloops. Ik neem aan dat
hij doelt op populair-wetenschappelij-
ke verhandelingen, die de lezer in
staat moet stellen over de muren van
zijn eigen vak heen te zien. Maar le
zers beleven zelden genoegen aan po-
'pulair-wetenschappelijke werkjes. Ten
eerste omdat ze in negen van de tien
gevallen stijf staan van afschuwelijk
jargon, en ten tweede omdat ze te
weinig informatie geven als je werke
lijk iets wilt weten.
Wat ik me echter afvraag is waarom
Eyskens wèl verwijst naar die popu
laire literatuur, en niet naar de grote
literatuur. De grote literatuur biedt
een van de beste oplossingen ter be
strijding van vakidiotisme.
Dit betekent niet dat de kernphysicus
naar een doktersroman moet grijpen
als hij iets van de medische weten
schap wil weten, want dan krijgt hij
hoogstens antwoord op de vraag: hoe
kus-baar is een verpleegster? (Maar
dat wist hij al). Nee.
Maar de grote literatuur lijdt plaats
vervangend alle kwalen van de mens
heid. en zweet alle nood uit. In de 'i-
teratuur zie je wat het is jood te zijn
in Auschwitz, je leert wat het bete
kent zwanger te zijn en zelfmoord als
enige uitweg te zien, of homoseksueel
te zijn in een kerk waarin dat niet
mag, of inbreker te zijn en waarom,
of te haten en waartoe, of heilige
huisjes te verbrijzelen en de noodzaak
daarvan te doorzien. De literatuur :s
een van de grote interfacultaire facto
ren waarnaar Eyskens op zoek is. Die
literatuur is een van de diepe bron
nen waaruit de vakidioot kan drinken
om van zijn razernij te genezen.
Ook niet-studenten
Het boekje van Eyskens is natuurlijk
geschreven voor studenten, maar dat
betekent niet dat het voor niet-stu
denten verboden lectuur is, nog afge
zien van de mogelijkheid dat u zelf
amateur-student bent, of semi-prof.
De 'Open brief' van Eyskens biedt in
een notedop alle problemen van de
universitaire wereld op een presen
teerblaadje aan, tot en met de politie
ke broeinesterij, al zult u in een ne-
stek van 136 kleine pagina's geen
wonderen mogen verwachten.
Maar deze 'brief' is een aardige intro
ductie. Zo aardig, dat ik het niet kon
laten u erop te wijzen.
Mark Eyskens: 'Open brief aan stu
denten'. Uitg. Lanoo-Tielt, Utrecht.
136 pag. Prijs 9,90.
r factoren van in vloed
en verslaggever
1CHT Elk Nederlands meisje dat nu wordt geboren heeft
t zeven procent kant, in de loop van haar leven borstkanker te
n. Mogelijk zal dit percentage in de komende jaren nog iets
worden. Van alle landen met een goede, betrouwbare statistiek
e volksgezondheid heeft Nederland het trieste record van de
te sterfte van vrouwen aan de gevolgen van deze ziekte: 25 tot
r 100.000 vrouwen van alle leeftijden en 100 per 100.000 vrou-
oven omstreeks 50 jaar (na de meno-pauze)
«gevens verstrekte dr. J. Poort-
ijdens een toelichting op zijn
chrift 'geslachtshormonen en
•carcinoom (borstkanker)', waar
gisteren in Utrecht promoveer-
factoren, aldus dr. Poortman,
samen een rol bij het ontstaan
orstkanker. Het zijn erfelijk-
actoren, de invloed van virus-
ivloeden van het milieu en hor-
Van deze vier factoren heeft
lortman zich in zijn onderzoek
:t tot de vorming in het li-
van groepen hormonen, zowel
zonde vrouwen als bij vrouwen
irstkanker hebben gehad, maar
een operatie weer gezond wa-
11e onderzochte vrouwen waren
io-pauze leeftijd reeds gepas-
irtman wees erop dat het on-
van de invloed van hormonen
De Groene Amsterdammer
De door minister Gruijters in de
Tweede Kamer met 'Martin Peyton,
de man die ons maar niet ontvallen
wil' vergeleken professor Hendriks,
ontslagen als directeur van het Econo
misch instituut voor de bouwnijver
heid, wordt in De Groene Amsterdam
mer gerehabiliteerd. Arnout Weede
noemt hem een 'onafhankelijk onder
zoeker' en typeert het ontslag als 'een
beslissende zet in een even giganti
sche als enerverende machtsstrijd'.
Hendriks ging ten onder, zo doet hij
uitvoerig uit de doeken, aan 'het
monsterverbond van bouwonderne
mers, vakbond en overheid'. Met on
dergang wordt ook het vormingswerk
bedreigd, zo leert een gedegen be
schouwing van de aankomende socio
loog Jaap Zander, waarin de vroegere
staatssecretaris van CRM, Vonhoff, als
'de getapte volksjongen van de VVD'
ten tonele wordt gevoerd. Na die on
dergangsstukken Arolgt een al even
doortimmerd artikel met gelukkig het
woord 'opkomst' in de kopt maar ook
dat geeft geen aanleiding tot vrolijk
heid. 'De dreigende opkomst van de
psycho-industrie' luidt de volledige
kop boven het stuk, waarin wordt ge
pleit voor politieke bewustwording
van de werkers in de gezondheidszorg.
Zelfs columnist Wim Alings is deze
week somber gestemd: hij vraagt zich
af hoe het mogelijk is dat een mil
joen gulden wordt uitgetrokken om
door middel van de 'Prijswijzer' de
consument duidelijk te maken dat de
Hema goedkoper is dan de Bijenkorf,
terwijl de subsidie voor kankerbestrij
der Meinsma van drie ten verlaagd is
tot 150.000 gulden.
Haagse Post
'Leiding hoeft niet te betekenen dat
je een ander je wil kunt opleggen:
wat een meerdere aan wijsheid en er
varing heeft moet hij zo gebruiken
dat de ander zelfstandig functioneert
en zijn eigen verantwoordelijkheid
leert kennen'. Zo mogen voor regen
ten versleten typen als Drechsel en
Middelhuis, bestuurders van de Wil
len Arntsz-stichting, het horen, maar
je staat er toch wel even van te kij
ken dat die zin, in de Haagse Post, is
opgetekend uit de mond van Carel
Muller, de hoofdrolspeler in het con
flict rondom Dennendal. Hij wordt
gepresenteerd als 'de onbegrepen Ca
rel Muller'; interviewer A. J. Heerma
van Voss wekt de indruk hem ook
niet helemaal begrepen te hebben.
De door sommigen ook onbegrepen
Amsterdamse wethouder Han Lam-
mers wordt aan de tand gevoeld over
het kunstbeleid in de hoofdstad, naar
aanleiding van de geruchtmakende no
ta's over het Stedelijk museum.
W. L. Brugsma houdt zich bezig met
het onbegrip dat de overheidssteun
van dag- en weekbladen ontmoet. Die
bladen, schrijft hij, worden al gesub
sidieerd: door het bedrijfsleven, en
het gaat erom 'of de pers door een
democratisch gekozen overheid of
door een louter commercieel gemoti
veerd bedrijfsleven, of door beide, in
leven gehouden moet worden'.
Elseviers Magazine
'De man achter ons aardgas* en 'schat
bewaarder van ons aardgas' noemt El
seviers Magazine NAM-directeur ir. J.
M. P. Bongaerts, met wie redacteur
H. J. Looman 'een indringend ge
sprek 'voerde over Nederlands 'alter
natieve brandstoffen'. Een indringend
citaat: 'Voor geruchten moet je oppas
sen, geruchten trekken de zaak altijd
scheef. Als Keith Collins van de Brit
se exploitatiemaatschappij Balie en
Collins beweert dat er ten noorden
van Ameland een gigant van een gas-
veld zit, stel ik hem de vraag: 'Waar
om boor je daar dan niet?' Hij weet
even goed als ik dat alleen de beiteL
het antwoord kan geven'.
Niet minder indringend is het ge
sprek dat dr. F. A. Hoogendijk tijdens
zijn toernee door Zuid-Afrika voerde
met 'top-bankier dr. Jan Marais'. Ter
inleiding schrijft Hoogendijk: 'La
chend vraagt hij ons: 'Bent u al in
een rassenrel terechtgekomen? En
heeft u al sterke staaltjes van onder
drukte Bantoes gezien?' Wij willen
echter met deze topeconoom vooral
spreken over de economische ontwik
keling van Zuid-Afrika. Dat Elsevier
ook de franje niet schuwt, blijkt uit
de bijdrage 'Op zoek naar de planten
bak', handelend over het drankge
bruik in diplomatiek Den Haag, naar
aanleiding van minister Lubbers' bot
sing met een verkeerszuiltje, en mel
ding makend van 'de klassieke figuur
van de diplomaat (politici kunnen er
ook wat van trouwens) die twee uur
lang met een en hetzelfde glas whis
key op een receptie rondloopt. Op
zoek naar een geschikte plantenbak,
waarin de flora dikwerf krom staat
van de alcohol'.
Vrij Nederland
Het drama van Dennendal wordt uit
bundig begeleid door Vrij Nederland
dat zich zowel verdiept in 'de rampza
lige ontruiming' als in de figuur van
'de Drechsel van Dennendal'. Bestuur
der drs. W. Drechsel oreert: 'We zijn
geconfronteerd met een groep men
sen, onder leiding van een charisma
tisch lijkende figuur, die onder het
mom van de humane zorg erop uit
was te bewijzen dat het mogelijk
zou zijn in Nederland te komen tot
een alternatief werkklimaat en een al
ternatief leefmilieu, dus niet op basis
van normale arbeidsrechtelijke ver
houdingen, maar op basis van wat ik
noem democratie van de massaverga
dering'.
Niet minder aandacht krijgen de in
opspraak gekomen mariniers. Hans
Smits portretteert het Jteurkorps, met
prijzenswaardig relativisme: 'Wie een
leger in stand wil houden, leidt op
tot geweld. Daarbij is het nog maar
de vraag of de Starfighter-piloot die
zo keurig zijn tactische atoombomme
tje leert neerwerpen, een betere men
taliteit heeft dan de geharde mari
nier, die het eenvoudige gevecht van
man tegen man moet instuderen. De
vlieger kan oefenen met schone han
den, de marinier niet'. In Terzijde
wordt daarbij aangetekend: 'En dan
straks weer een rapport over hoe die
marechaussee die mariniers aan het
praten krijgt'.
De Nieuwe Linie
Ook in De Nieuwe Linie ontbreekt
Carel Muller niet, al komt er deze
week in dit blad weinig Dennendal
aan te pas. Jac. Vroemen nam hem
mee naar het Belgische dorp Geel,
waar een zwakzinnigeninrichting is
gevestigd. Aan dat bezoek hebben we
in elk geval een fraaie foto te danken
van Carel Muller, poserend 'bij de
graftombe van de H. Dympna' de
'wonderbaarlijke patrones van de
geesteszieken'.
Drs. A. G. Fransen, directrice van de
Consumentenbond, vertelt dat die
bond zich meer met het milieu gaat
bezighouden en in het bijzonder met
de geluidshinder. 'Dat is een pro
bleem dat al tien jaar onderkend is,
maar waar niemand veel aan gedaan
heeft. Het is het makkelijkste aan te
pakken en het ergert de mens het
meest'.
Op een aan Suriname gewijde pagina
zegt minister De Gaay Fortman (bin
nenlandse zaken)' over de houding
van de Nederlandse regering met be
trekking tot de migratie: 'Daan-oor
moet u eigenlijk bij mijn collega Van
Doorn van CRM zijn. Kijk, wij kun
nen alleen maar aan de Surinaamse
regering meedelen, dat zij maatrege
len moet nemen om de migratie
stroom in te dammen. De Nederland
se regering vindt het een ernstig pro
bleem niet zozeer voor ons als wel
voor de migranten zelf. Collega Van
Doorn heeft echter het plan de pro
blemen op grote schaal te gaan aan
pakken'.
Hervormd Nederland
Horizontaal: 1 soort bijl, 3 danspartij,
6 zwaardvis, 9 muzieknoot, 10 dichter,
12 water in Friesland, 13 balk, 15
reeks, 17 spinneweg, 19 boom, 21 rond
gebouw, 25 zangstem, 26 vlaktemaat,
27 soort zout, 13 plechtige gelofte, 32
holte in een muur, 34 reeds, 36 bijna
loodrecht, 38 Chinese lengtemaat, 39
groot meer in Finland, 41 voedsel, 42
droogoven (Z.N.), 43 hogepriester te
Silo, 44 plaats in N.Br.
Verticaal: 1 woonboot, 2 wending, 3
erg, 4 tot, 5 onderricht, 7 zuiver, 8
chinees in Ind., 10 ik ontken (Lat.),
11 toespraak, 14 deelgenoot, 16 han
delsbetrekking, 18 en dergelijke
(afk.), 20 zangstem, 22 doorweekt, 23
tijdrekening, 24 kleverige stof, 28
denkbeeld, 29 rondhout, 30 hoekpijler,
31 landschap in Griekenland, 33 tooi,
34 op de wijze van, 35 ee.n zekere, 36
geest van de rijstcultuur, 37 deel van
de mond, 40 reeds.
OPLOSSING VAN DINSDAG
Horizontaal: 1 pegel, 5 steel, 10 ader,
12 agio, 13 la, 14 tarok, 17 re, 18 emt,
20 los, 21 ben, 22 er, 24 de, 25 aker,
26 rans, 28 el, 30 Ld, 32 een, 34 arm,
36 elp, 38 gl, 39 order, 41 Aa, 42 Elis,
44 Adda, 46 naast, 47 steen.
Verticaal: 1 palet, 2 Edam, 3 ge, 4 ert,
6 tak, 7 eg, 8 Eire, 9 loens, 11 trom,
15 al, 16 os, 19 teken, 21 bende, 23 rel,
24 dal, 27 degen, 29 orde, 31 spaan, 33
Ella, 34 ar, 35 me. 37 lade, 39 Oss, 40
rat, 43 ia, 45 de.
Hervormd Nederland stelt de klem
mende vraag aan de orde: 'Waar laten
we ons geld?' Wie zijn geweten geen
geweld wil aandoen, zo blijkt uit een
gesprek met dr. Paul E. Kraemer, en
dus niet in de wapenindustrie wil be
leggen, kan aardig wat problemen
krijgen. Volgens Kraemer zijn er erg
veel mensen die hun geld anders wil
len beleggen. 'De grote vraag is hoe
je dat voor elkaar krijgt Het is een
lachertje voor de zakenwereld. Die
doet het af met idealisme. Toch merk
je in gesprekken met banken en za
kenmensen, dat men gevoelig wordt
voor de hele problematiek'. Proble
men blijken ook de tweede woningen
in met name Zeeland op te leveren.
'De problemen', schrijft Kees van Oos
ten, 'komen scherp naar voren: ver
grijzing omdat de jongeren noodge
dwongen vertrekken, woningen die
onbetaalbaar worden en een achteruit-
gang van het sociale klimaat'. Nico
Haasbroek beziet de contractperiode
in de landbouw, ook al een probleem,
waarnaar 'een diepgaand onderzoek'
moet worden ingesteld.
Accent
Accent, immer het belang van de
'kleine man' in het oog houdend, pu
bliceert een gesprekje met een 49-jari-
ge kruidenier uit Alkmaar, die. de
verslaggever op zijn wenken bedie
nend. zegt: 'Wij zijn altijd al gediscri
mineerd'. Toch bekruipt je al lezend
het gevoel dat Accent het met deze
kruidenier niet zo best getroffen
heeft, want de man geeft ruiterlijk
toe dat hij niet veel reden tot klagen
heeft, al is het dan ook nog steeds
hard werken ('tachtig uur in de
week') geblazen. Beter uit de voeten
kon Acdent met de schrijver A. den
Doolaard, die zich in een recent ge
schiedwerkje onder meer heeft bezig
gehouden met de subsidiëring van
dag- en weekbladen en die, zo heeft
Accent gelezen, overheidssteun 'ge
vaarlijk' vindt. Hij zit daarmee in het
zelfde schuitje als Sal Tas, die in zijn
column 'gesubsidieerde opinie' als iets
oneerbaars beschouwt. Het luchtiger
werk is gewijd aan vier zusjes uit IJ-
muiden, op weg 'naar de gouden tij
den van het kunstrijden'. In de beste
linkse traditie laat de Accent-verslag
gever zich kritisch over hun aspira
ties, en vooral die van hun moeder,
uit
ERDAM Prof. dr. ir. A'. A.
van Trier wordt dé nieuwe
ter van de Raad van advies voor
tenschapsbeleid (RAWB), als op-
van prof. dr. C. J. F. Böttcher.
ran Trier was de afgelopen jaren
ter van de Centrale organisatie
De RAWB adviseert de regering
dan niet op verzoek over het
chapsbeleid.
loeming werd al enige tijd .ver
maar het knelpunt was de op-
van Van Trier als voorzitter
(0 in een moeilijke periode
de organisatie enig leiderschap
odig heeft. Dat knelpunt bestaat
eeds: prof. Van Trier zal het
terschap van de RAWB de eer-
Ken maanden nog combineren
t voorzitterschap van TNO, ter-
commissie naar een opvolger
oeilijk de tijden voor deze Or-
e voor toegepast natuurweten-
Kjk onderzoek zijn, blijkt uit
ste rapport van het bureau Be
lt, dat de toestand aan het door
is. Dat rapport komt er kort-
1 neer dat er geen samenhang
.tussen het werk van de ver-
de instituten, cn dat ook van
Qtraal beleid niet kan worden
ten.
op borstkanker essentieel is vooir het
zoeken naar mogelijkheden deze ge
vreesde ziekte eerst te doorgronden
en dan Ln de wortel te bestrijden.
Uit proeven met dieren zijn aanwij
zingen gevonden, dat de vrouwelijke
oestrogene hormonen betrokken zijn
bij het ontstaan en de groei van
borstkanker. Bij bepaalde patiënten
kunnen goede resultaten worden be
reikt door operatieve verwijdering
van de eierstokken, die dat hormoon
produceren. Met behulp van moderne
chemische technieken is het mogelijk
gebleken, de dagelijkse produktie van
de betrokken hormonen, hun stofwis
seling en onderlinge omzettingen te
bepalen. Uit het onderzoek bleek dat
twee voorlopers van oestrogene hor
monen wellicht een belangrijke rol
spelen.
Er blijven problemen over: alle vrou
wen produceren oestrogenen, maar
slechts weinigen ontwikkelen een tu
mor. Rest de vraag welke specifieke
karakteristiek van de oestrogenenpro-
duktie of de afbraak ervan in dit op
zicht van betekenis is. Ondanks veel
onderzoek is hierover nog weinig met
zekerheid bekend.
Statistiek
Wel bekend zijn enkele statistische
gegevens. Zo vergroot het krijgen van
een kind op oudere leeftijd de kans
op borstkanker. Krijgen van kinderen
op jonge leeftijd geeft daarenfegen
(statistisch gezien) bescherming. Ver
wijdering van de eierstokken geeft
eveneens bescherming, een lange
vruchtbare periode verhoogt het risi
co weer iets. Pilgebruik blijkt het ri
sico niet te verhogen. Er zijn zelfs en
kele, overigens nog niet volledig be
trouwbare aanwijzingen, dat de pil
juist enige bescherming geeft.
GRONINGEN Een kleine vijfhon
derd studenten van de 2100 die pan-
den van de stichting studentenhuis
vesting bewonen, boycotten de huur
verhoging van 1 september. De verho
ging van Je huur is op grond van mi
nisteriële voorschriften vereist. De
SSH, die met een groeiend tekort van
nu al tien mille zit, wil de boycotters
gaan vervolgen, zo weet de universi
teitskrant te vermelden.
Brieven die niet voorzien zijn van
naam en adres kunnen niet in behan
deling worden genomen. Geheimhou
ding is verzekerd. Vragen die niet on
derling met elkaar in verband staan
moeten in afzonderlijke brieven wor
den gesteld. Per brief dient een gul
den aan postzegels te worden ingeslo
ten. Adres: Uw probleem ook het on
ze, postbus 507, Voorburg.
Vraag: Kan een grote hortensia ver
plaatst worden?
Antwoord: Een hortensia is niet kluit-
vast en als u een zo grote struik, als
u omschrijft, zou gaan verplaatsen,
zou de plant zeker doodgaan. Een hor
tensia kan tot de stomp ingesnoeid
worden, desnoods elk jaar of wanneer
u dit wil herhalen.
Als u de plant door snoeien binnen
de perken kunt houden kan u er nog
veel plezier aan beleven (met dank
aan onze 86-jarige abonnee, die nog
steeds zijn oude vak, dat hij meer dan
60 jaar uitoefende, niet vergeten is).
Vraag: Wij hebben een oude klok met
kaarSekistandaards, met veel verguld
sel (of koper) en marmer. Hoeveel
zou dit stel waard zijn?
Antwoord: Met een goede foto van
klok en kandelaars kan men soms
heel ver komen, maar nu blijven het
vage algemeenheden. Uit het begin
van deze eeuw dateren veel schoor
steenornamenten, waarin verguldsel,
gekleurd marmer en krullige versie
ringen zijn verwerkt. Aan de binnen
kant van het uurwerk staat meestal
wel een nadere aanduiding van - af
komst en/of vervaardiger, vaak met
jaartal. Tegenwoordig is dit soort
klokken zeer in trek, trouwens alles
wat vroeger stond in de mooie kamer
van overgrootmoeder. Bestaan de gla
zen stolpen nog, did over deze orna
menten werden gezet? Ook die zijn
zeer 'in'. Wacht u voor opkopers.
Mocht u willen laten taxeren, vraag
dan wel van te voren naar de kosten.
Vraag: Wij hebben 's nachts last van
lawaai in de buizen van de CV en
zijn bang dat de verwarming zal ont
ploffen. Wat betekent al dat getik?
Antwoord: Mogelijk zit er lucht in de
buizen. Doordat de buizen door vloe
ren en muren geleid worden is de
temperatuur niet overal gelijk en ook
dit kan tot het optreden van genoem
de geluiden aanleiding geven. Via de
huiseigenaar zou een klacht ingediend
kunnen worden bij de Alg. Ver. van
centrale verwarmingsinstallateurs (A-
CI) in Den Haag, Surinamestraat 23.
Aanvankelijk groeide en groeide dat
koninklijke buikje. Veel teveel zoeternij en
slappe kost. Maar wat erger was, het volk
volgde het voorbeeld van Karei de Kieskeurige.
Totdat Bakker Patria die koninklijke
bakkerswedstrijd won.
Toen leerde Karei de Tarrebracker kennen.
Rijk aan vitaminen en mineralen. Gezond door
toegevoegde tarwekiemen. Al spoedig
begon 's konings buikje te slinken.
En zo werd de Tarrebracker de
nieuwe nationale boterham.
