Grijze oudheid wordt
kleurrijke 'historie'
Houdbare
seringen?
eoeo
...OPROEP CODE
WALTER JOST
TROUW /KWARTET DONDERDAG 7 FEBRUARI 1974
BINNENLAND/RADIO EN TV T4/K< T
Jan Blokker ontleende gegeven aan Herodotus
door Ton Hydra
Wanneer U zich vanavond door
de VPRO laat verplaatsen naar
het Egypte van vele honderden
jaren vóór. onze jaartelling, zult
U nadien nooit meer spreken
over 'de grijze oudheid'. Uit dat
verre verleden heeft Jan Blokker
een geschiedenis geplukt, die in
fantasie, kleurigheid en actie zich
best kan meten met een eigen-
+ijdse 'happening'.
Blokker heeft het basisgegeven ont
leend aan de ongeveer 1400 jaar oude
'Historieën' van Herodotus, maar hij
laat het een eigen leven leiden met
een geamuseerde knipoog naar van
daag.
Her verhaal van de dief bestaat in het
tweede boek van de Griekse Herodo
tus (485-420 voor Christus) weinig
meer dan twee bladzijden. Het is op
zichzelf al een huzarenstukje dat
Blokker daaraan voldoende had om
het script te schrijven voor een vijf
kwartier durende vertoning. Regisseur
Krijn ter Braak heeft dit televisiespel
een grote mate van bewegelijkheid
meegegeven. Er gebeurt zeer veel n
die korte tijd en de geïnteresseerde
kijker komt ogen te kort om alles op
te merken wat in beeld is gebracht.
Een zeer belangrijk aandeel in deze
produktie had de decorafdeling van
de NOS. Het juiste woord daarvoor
moet ik lenen van Peter Knegjens:
grote klasse. Alle attributen, de tro
nen en kronen, wandversieringen,
meubels, dierfiguren, waardigheids
symbolen. sarcofagen en honderden
kleine details tot zelfs mini-mummies
toe, zijn door kunstvaardige handen
schitterend nagebootst. Zeer veel van
deze stukken lijken afkomstig uit oud
heidkundige musea, zo natuurgetrouw
doet alles zich voor. Ik vind alleen al
deze prestati? mijn kijkgeld voor een
heel jaar waard.
Spanje-Joegoslavië half
rechtsstreeks op de tv
HILVERSUM Van de woensdag 13
februari in Frankfort te spelen voet
balwedstrijd Spanje-Joegoslavië zendt
de NOS-tv via Nederland I van tien
voor half negen tot half negen een sa
menvatting van de eerste helft uit en
van half negen tot kwart over negen
een rechtstreekse reportage van de
tweede helft
Commantator is Koen Verhoeff. Het
betreft een beslissingswedstrijd tussen
beide landenteams voor het toernooi
om het wereldkampioenschap voetbal
dat van 13 juni tot en met 7 juli in
West-Duitsland wordt gehouden
MARY PERKINS
IK. HIS?
VSÈTK6I;!
Speurder
Herodotus was naar huidige maatsta
ven geen echte historicus, maar veel
(ADVERTENTIE)
Ja. Dankzij MLmosa-Chrysal
zijn seringen 10 tot 15 dagen
houdbaar..Koop ze nu!
De Aalsmeerse kwekers
geven u bij elke bos een
poeder Mimosa-Chrysal kado.
Koop zelf een paar
poeders extra. -
Uw bloemist
heeft ze.
Mimosa-Chrysal: ideaal voor
Mimosa, Forsythia, Seringen,
Katjes en andere heestertakken.
BENDIEN - NAARDEN - HOLLAND
eer een hyper-nieuwsgierige speurder
naar interessante geschiedenissen bin
nen het Griekse werelddeel. Hij reis
de daarvoor waarschijnlijk zo'n twin
tig jaar door de omringende landen.
Het kon hem niet schelen uit welke
bron het stamde, als het maar een
boeiend verhaal was. Over een juiste
chronologische volgorde van situaties
en personages heeft hij zich misschien
ook weinig bekommerd.
In de eerste geschiedenis, waarmee de
VPRO dit jaar Herodotus eert, js
sprake van koning Rampsinitos. Daar
mee is volgens deskundigen waar
schijnlijk Ramses III bedoeld, die re
geerde van 1198 tot 1167 voor Chris
tus. In Vrije Geiuiden wordt hij ten
onrechte omstreeks 1500 voor Chris
tus gesitueerd, maar daar ligt het be
gin van het Nieuwe Rijk, met de
achttiende dynastie, terwijl de Ram-
sessieden tot het negentiende vorsten
huis behoorden. Herodotus zelf maakt
het nog moeilijker door te vertellen
dat na de Farao van ons verhaal ko
ning Cheops aan de macht kwam. De
ze leefde echter bijna veertien eeu
wen vroeger: een verdorven mens, die
zich onsterfelijk maakte met zijn nog
altijd bestaande pyramide van Gizeh.
Het is dus maar het beste, niet voort
durend te piekeren of het vertoonde
wel klopt met de feiten. Minder be
langrijk voor de verwikkelingen is
het eveneens of het verhaal zich af
speelt in Memphis, de hoofdstad van
Oude Rijk, dan wel in het zuidelijker
gelegen Thebe.
Bunker
Bij zoveel onzekerheden is nist
vreemd dat Jan Blokker zich enige
vrijheden heeft veroorloofd. In een
kort overzicht van de toedracht geef
ik meteen de varianten aan. De Farao
had in zijn paleis een soort bunker la
ten bouwen om zijn enorme zilver-
schat tegen diefstal te beveiligen. Als
de bouwmeester op sterven ligt. ont
hult hij aan zijn twee zoons hoe ce
ongemerkt in 's konings kluis kunnen
komen om de rest van hun leven
geen armoe te hoeven lijden. (Bij
Blokker: om eer. beetje geld te pak
ken voor het balsemen van zijn li
chaam).
Farao ontdekt dat hij bestolen wordt
cn laat klemmen aanbrengen. Eén van
de broers loopt in de val. Blokker
laat de andere daardoor in paniek ra
ken. Om herkenning van de gevangen
jongen te voorkomen en dus zijn
eigen hachje te redden slaat hij
hem het hoofd af. Volgens Herodotus
zou he* slachtoffer zelf zijn vrije
broer hebben bewogen hem te ont
hoofden. En dat vind ik dramatisch
veel sterke»*
Als de ontsnapte dief er ook nog :n
slaagt het buiter de stadspoorten ten
toongestelde en door soldaten bewaak
te corpus v?r. zijn broer te ontvreem
den. eist de koning van zijn dochter
dat zij als prostitué zal proberen die
sluwe rebel tegen 't gezag te ontmaske
ren. Blokker daarentegen laat het
meisje zelf op dat idee komen. Wan
neer de dief ook aan deze val ont
snapt (voor wie het verhaal nog niet
kent. laat ik de verrassing intakt),
schenkt de Farao hem uit pure be
wondering straffeloosheid als hij zich
vrijwillig in het paleis durft te verto
nen.
Blokker vond dit te romantisch en
voerde dief in een bamboekooi de
troonzaal binnen. Een inderdaad aan
nemelijker slot van een bonte histo-
Geraffineerd
Ton van Duinhoven verbeeldt de Fa
rao en hij doet dit geraffineerd. Maar
het gebeurt met die typische intona
ties en gebaren, waarmee hij al zoveel
kostelijke mannetjes heeft neergezet.
Je schiet vaak in de lach om de ma
nier waarop hij er hedendaagse cli-
chékreten tussendoor gooit, maar
daarmee wordt de figuur zelf minder
historisch dan hij in je verbeelding
zou moeten zijn.
Cox Habbema benadert als konings
dochter meer de klassieke gestalte, al
doet zij in haar grote soloscène tege
lijkertijd denken aan een moderne
geëmancipeerde vrouw, die mannen
de baas is.
Voor een extra kijkspel zorgen de in
Egypte opgenomen taferelen, die oen
fraaie eenheid vormen met de studio
opnamen. Producers Han Erkens en
Joes Roelofs lieten zelfs een boot van
papyrus namaken om de Nijl in stijl
te bevaren. Cameraman Paul van Je
Bos schoot daar mooie plaatjes. Grote
man achter de totale vormgeving van
het spel is Frank Rosen; hij heeft van
de NOS-artiesten verbluffende staal
tjes van creatief vakmanschap gedaan
gekregen.
SMIDJE VERHOLEN
De Farao en
zijn dochter,
gespeeld door
Ton van
Duinhoven en
Cox Habbema,
in het VPRO-
spel 'De Dief'
naar
Herodotes.
(ADVERTENTIE)
Ilorizontaal: 1. zwart agaatsteen, 3.
deel van het jaar, 4. wilde haver, 6.
bitter vocht. 7. opstootje, 9. zwemvo
gel, 11. lidwoord, 12. voertuig, 14.
rund. 15. voorzetsel, 17. Chinese leng
temaat. 19. waterstand, 20. rondhout,
22. oude lengtemaat, 23. heks, 25.
voertuig, 27. bergweide, 29. verkeerd,
30. vlaktemaat, 31. ieder.
Verticaal: 1. cabriolet, 2. doortocht-
geld. 3. honingdrank, 5. duivenhok, 7.
muzieknoot. 8. bergplaats, 9. spil van
een wiel, 10. sportterm, 11. roeipen,
13. vlug, 14. grondsoort. 16. insektene-
ter, 18. pers. voornaamw. 19. reeds,
21. algemeen kiesrecht (afk.), 22.
voorvoegsel, 24. boom, 26. vaarwel, 27.
noorse god, 28. tam.
OPLOSSING VAN GISTEREN:
Hor.: 1. rapé. 4. lev, 7. Peri. 8. para,
9. akela. 11. ver, 12. noria, 14. as, 15.
O.R.T. 16. ra. 17. staal. 19. iet, 21. sle
de, 23. ever, 24. Igel, 25. tal, 26. teen.
Vert: 1. rek. 2. aren, 3. piloot, 4. lava,
5. ere, 6. variabel, 7. parasiet, 10. Ar
ras. 13. Italië 17. stel, 18. lege, 20.
eva, 22. den.
SPAARPLANNEN
GEWONE GEMENGDE
VERZEKERING
EEN RENTE- OF DIVIDEND
KOERSWINST-
PARTICIPATIEPOLIS
Bi) een gemiddelde StaatsfondWnrente
van 7stijgt bij de Stad Rotterdam
Leven en de Verzekerings Unie een ver
zekerd kapitaal van f50.000.- gesloten
door een 35-jarige man. met een duur van
30 jaar. tot f 104.000.- dus tot 208*/i.
Bij de Waerdye geschiedt exact hetzelfde
wanneer het dividend van Robeco plus
koersstijging gemiddeld 7'/j#/« per jaar is.
Wij beloven niets en geven slechts feiten.
De toename van het verzekerd kapitaal ia
onbelast voor de Inkomstenbelasting.
Uw eigen assurantiebemiddelaar weet er
het fijne van.
Assurantieconcern
Stad Rotterdam
anno 1720 NV
79 Kraaiend van genoegen stelde de
heer Van Peuyeren vast hoe goed zijn
handige manoeuvre was gelukt. 'Zie
zo', lachte hij vals. 'Van dat malle au-
totje zal ik geen last meer hebben'.
En de gemenerik besefte nog niet
hoezeer hij hierin gelijk zou krijgen,
want het was de stoomwals, die.
enfin, wij zien dat wel. De schokken
de botsing had dit machtige apparaat
immers in beweging gezet, wat geen
wonder is. want als een knettermotor
eenmaal duwt, dan duwt-ie goed. De
Cnotsmobil blééf dus duwen en het
duurde niet lang of de stoomwals had
de snelheid van zijn npduwer volledig
overgenomen. Het resultaat hiervan
was in de eerste plaats, dat de hele
strook puin in één keer gladgewalst
was. Toen geraakte de wals op de rij
baan van de Skyliner Victoria Rapid,
haalde deze in een oogwenk in, en
omdat-ie nu eenmaal niet zo snel han
delbaar was als een ander vervoermid
del. kon ie moeilijk passeren. Het ge
volg hiervan was, dat ie moeilijk en
nadrukkelijk bovenop de achterzijde
van de Skyliner V.R. steigerde om
dan rustig door te rijden. Daar was
de grote sportwagen natuurlijk niet
op berekend en krakend gaf de kost
bare auto dc geest onder het welbe
kende geluid van knappend blik en
knappend plaatijzer. Met een droeve
zucht zakte de auto volledig in elkaar
en dat alles was voor de heer Van
Peuyeren alarmerend genoeg om met
een ijselijke gil uit de wagen en op
de harde weg te springen. De twei
studenten hadden intussen hun opdu
wende auto achter de wals vandaai
weten te frommelen en zó verloor dui
nu ook de wals zijn gang. Dit hele ge
doe had natuurlijk niet onopgemerk
aan de ijverige walsenist Frik Lijn
tjetrick voorbij kunnen gaan. Dooi
wat hem natuurlijk helemaal niet be
viel. Hij keek eens om en zag slecht
een lange, vlakgewalste strook, hi
keek eens voor zich en zag een groti
sportwagen in verregaande staat vai
vernieling en uit deze twee feitei
trok hij een rappe, zij het danook ver
keerde conclusie. Snel stroopte hi
daarom de morsige mouwtjes op, vei
liet hij zun voertuigje en stoomde hi
gelaten op de heer Van Peuyeren af.
FERDINAND
Films over Ethiopië
Gaan de omroepen Ethiopië ontdekken
als het land waar nog iets van oer
leven te filmen valt, of is het een
toevallige samenloop van omstandig
heden dat wij de laatste tijd verschei
dene reportages te zien hebben
gekregen? Nauwelijks een week ge
leden bracht de KRO een door
Israëlische cameramensen gemaakte
film. Veel van het daarin vertoonde
komt ook voor in de woensdag door
de NCRV uitgezonden documentaire.
Maar A. M. Heidt en Nico Bogaart
gaan dieper'in op het wezen van de
christelijke godsdienst.
Met alle waardering voor de repor
tages als filmwerk, waarvoor heel wat
inspanningen moeten worden opge
bracht. vind ik het bezwaar dat je
geen Ethiopiër zelf iets hoort vertel
len over hun manier van geloven. Zij
toch moeten het beter en indringender
kunnen verwoorden dan westerlingen,
voor wie het een te bestuderen ver
schijnsel is. Veel van het godsdienstige
leven in Ethiopië doet middeleeuws
aan en angst voor verleidingen dus
vrees voor eigen zwakheid lijkt een
belangrijke rol te spelen in het
bestaan van de duizenden klooster
lingen.
De vraag ls nu, krijgen we deze
reportages te zien om ons te interes
seren voor een geweldig groot en
oud land, waar de christelijke kerk
moet worden bevrijd van niet-
christelijke kluisters? Of zit er de ge
dachte achter dat juist daar misschien
nog een zuivere bron is. van waaruit
het ontkerstende westen opnieuw
zou kunnen worden gevoed? Speelt er
een heimweegevoel mee naar een
verloren geraakt mysterie? De films
hebben daarop nog geen antwoord
gegeven.
Na een Danny Kaye-film uit 1951,
waaraan menige kijker en misschien
ook de komiek zelf is ontgroeid (maar
ook voor oppervlakkig vermaak
moet ruimte zijn), sprong de Tros
pardoes over naar het culturele erf.
Een door Jan Keja fijnzinnig
geregistreerd optreden van de ver-
maarde gitaris Alexandre Lagoya.
Terecht dirigeerde de regisseur zijn
camera's dikwijls op de handen van de
meester. Zo kregen we boeiende
beelden te zien. die er een indruk
van gaven hoe de vingers van Lagoya
onafhankelijk van elkaar de melodie
moeten vormen.
Een gewoon mens heeft er al moeite
mee om zijn twee handen tegengestelde
bewegingen te laten maken.
Ook de informatieve aspecten, die
behoren tot de opdracht voor een
totaal programma, kwamen deze
avond bij de Tros aan bod. Onderwerp
was de relatie tusen moeder en kind.
Ik schakelde net óp tijd over om een
kleuter parmantig te horen verklaren-
'Ik ga niet met een stomme trut
trouwen maar met zo één als mijn
moeder, want dan kan je tenminste
Jachen'. Een eigentijdse expressie
maar geheel in overeenstemming met
de psychologische regels die voor die
leeftijd staan.
Even laten vertelden andere hummels
over de zwangerschap van hun moeder.
Ik hoorde er wel een beetje van op.
want het leken net ouwelijke mensjes
die op kraamvisite aan het
klessebessen waren. Worden kinderen
door een al te vroeg hitwijs maken
niet beroofd van hun spontane
kinderlijkheid? Kwamen deze kinderen
uit zichzelf naar hun ouders met de
eis: 'En nou de waarheid in plaats
van dat gelummel over de bijtjes en
de bloemen?'
TON HYDRA
Radio vandaag
HILVERSUM I
AVRO: 7.00 Nws. 7.11 Ochtendgymn. 7 20
(Sl Dag met een plaatje. <8.00 Nws. 8.11-8.-1
Radiojournaal.) 8.50 Morgenwijding. 9.00
Toppers van toen. 3.35 Waterst. 9 40 School
radio. 10.00 (S) V.d. kleuters. 10.10 <S-M)
Arbeidsvitaminen. <11.00 Nws. 11.03-11.05 Ra
diojournaal.) 11 30 <S> Rondom Twaalf: een
uur allerlei voor iedereen, rfiet o.m. l'e
Groenteman en 11.55 Beursber. 12.30 (S)
Sportrevue. 13 00 Nws. 13.11 Radiojournaal.
13.21 <S> Alert: - op het vlak van muz. tn
raaatsch. 13.40 De wereld v.d. opera: besch.
over Guillaume Te'l van Rossini. 15.00 <S)
Bary-Nage: progr. van praten en platen.
15 25 (S) Met muz. op stap. 16.00 Nws. 16.03
Radiojaurnaal. 16.05 <S) Aspecten: kunst-
rubr 17.00 iS) Mobiel: beweegl. progr.
voor beweegl. mensen 17.55 Med.
AVRO: 18.00 Nws. 18.11 Radiojournaal. PP:
18.20 Uitz. v.d. R.K.P.N. IKOR: 18.30 Kleur:
inf. en comm. over zaken van kerk en sa-
menlev. NCRV: 19.00 (S) Leger des Heils-
kwartier. 19.15 Ouder worden, doe. serie
(4). 19.35 De kerk vanddag: nws en comm.
20.00 (S) Prom. Ork met zangsollsten: amu-
sem.muz. 20.45 Beter samen. 21 00 Veel gevr.
gewijde muz. 21.25 Vraaggespr. 21.55 <S)
Kerkorgelconc.oude muz 22.20 Zie daar ls
water: overdenk. 22.30 Nws. 22.40 (S) Hier
en Nu. 22.50 Kunnen radio en televisie men
sen veranderen? (slot). 23.10 Kunst- en
vliegwerk: inf. over akt. tentoonstellingen
23 15 (S) Stardust: easy listen, muz. 23.35
<S> Gitaresk de vele facetten vd gitaar
23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM II
NCRV: 7.00 Nws. 7.02 Het levende woord.
7.08 iS) Preludium: klass. muz. 7.30 Nws.
7.41 (S) Hier en nu. 7.55 Aangestipt: pro
gr.overz. 8.00 (S) Te Deum laudamus: gewij
de muz. 8.24 Op de man af: evangel, comm.
bij de tijd. S 30 Nws. 8.36 Gymn. v.d,
huisvr. 8 45 (S) Podium v.d. vrouw: maat-
sch.inf 9.20 (S) Onder de hoogtezon. 10.00
Schoolradio. 10 30 Nws. 10.33 (S) Utr. Symf
Ork klass. en mod. muz. 11.55 Med. 12.irf»
Zingen met Cecilia: volksmuz. 12.15 <S> Jon
genskoor met speelgroep: matrozenliederen,
12.26 Med. t.b.v. land- en tuinb. 12 30 Nws.
12 41 (S) Hier en nu. 12.50 <S) Mlddagpau-
zedst. 13.10 (S) Lichte koorzang. 13.20 .S)
Licht ensemble. 13.45 Er zijn zoveel andere
levens: poëzie uit de Derde Wereld. 14.05
Schoolradio. 14.25 (S) In kleine bezetting:
mod. kamermuz. 15.15 De Bijbel maakt
nieuwsgierig: gesprek. 15.30 Nws. 16.33 'S)
Vincent van Gogh. 16.00 Een uur natuur:
magazine met 16.30 fS) Hier en nu. 17.00
Kindervisie. 17.30 Nws. 17.32 (S) Hier
nu.
NCRV: 18.00 (S) Tijd vrij voor muz. In
•vrije tijd. 18.30 Nws. 18.41 Wereldpanorama.
18.53 Zojuist verschenen: boekbespr. AVRO:
19 00 Trefpunt: disc.progr. NOS: 19 50 Den
Haag vandaag. AVRO: 20.00 Nws. 20.05 Radi
ojournaal. 20 10 (S) Vlooi en piano: klass. en
mod. muz. In de pauze: disc. 22.10 Waar is
de subcultuur gebleven?: gesprek. 22.30 S)
Mod. muz mot toelicht 22.55 Zo goed als
nieuw duik ln oude kranten 23 20 (S) Es
say: progr. waarin over kunst wordt doorg»
praat. 23.50 Radiojournaal. 23.55-24.(J
Nws.
HILVERSUM III
TROS: 7.02 Vaak 's ochtends, met o a. ver
keersinf. KRO: 9.03 KRO-op-Drie: Uit di
lucht gegrepen. 11.03 (S) Verzoekpl. 12.0
(S) Van twaalf tot twee. met 13.03 Rade
maar. 14 03 Theo Stokkink Show. NOS: 16.'
Daverende dertig.
NOS: 18.02 Joost mag niet eten. TROS
19 02 <S> Plaatvaria. 20 02 (S) Poster. 21.0 j>]
(S) Sesjun: jazz en pop live. 22.02 (S) Hue
van Gelderen Show met Nederlandstalig
Top Tien en Kwiswijs. 22.55 Med. 23.02 <S
T S T sport en muz. 0.02 Aktua?'1
0.10 (S) Jazz-Fir. 1.02 Nachtwacht. NOS: 5.1
Satésaus Show. EO: 6.02-7.00 (S) MaünaU
gevar. muz.
BELGIE 324 m NED.
en akt.. weerber. en toneelagenda) 13.55 Beur D(
med. 17.11
Weegschaal.
18 00 Nws. 18.05 Ultz. v.d. soldaten. 18.5
Wegwijs wezen. 18 45 Sport. 18.55 TaalweBetl
ken 18.57 Ork. v.d. week 19.00 Nws en ak
19.30 Intermezzo. 19.35 Polit. uitz. 19.45 Lid
te muz. 20 00 L'chte muz. (20.30 Nws e»ga:
2100 Splinternws.) 22.00 Nws 22.05 Jeu?
•74 (23 00 Nws 23.40-23.45 Nws.
TV vandaag
NEDERLAND I
NOS NOT
14.25-14.50 Schooltelevisi®
NEDERLAND I
NOS
18.45 Ti-ta-tovenaar
18.55 Journaal
VPRO
19.05 Beertje Colargol
19.15 Zwijgen is goud
19.45 Popeye
NOS
20.00 Journaal
-12-
Nu kwam het kritieke moment. Het
vliegtuig daalde naar 200, 100, 50 voet
en kwam toen hard op de grond neer.
Tweede vlieger Jerosch liet de straal
motoren andersom draaien en captain
Schreiber remde de wielen. In een
dichte zandwolk gehuld kwam de ma
chine tot stlstand.
Het was 19.14 uur plaatselijke tijd.
Terwijl de meeste passagiers in pa
niek het vliegtuig verlieten, zekerde
de kaapster haar handgranaten en be
groette toen jubelend haar vrienden
beneden op de grond. Zij gaf het be
vel de motoren uit te schakelen en
verliet het in de duisternis rustende
vliegtuig.
IN DE WOESTIJN
Heet. benauwd en donker is het in
het vliegtuig. Van tijd tot tijd loopt
een soldaat met een machinepistool
op zijn rug aoor de gang en licht met
zijn zaklantaarn over de mensen. Wij
zijn gevangenen, overgeleverd aan de
willekeur van deze wettelozen. In
Washington zal men vergeefs op mij
wachten. Dat is het ergste niet. Ik
maak me /orgen over mijn geliefden
in Zwitserland. Ik had mijn vrouw
beloofd dal ik haar direkt na aan
komst in het hotel een telegram zou
sturen. 'Alles goed!' zou ik alleen
maar melden. Nu ben ik in een avon
tuur verwikkeld, waarvan de afloop in
het duister verborgen ligt Rondom
ons ligt de woestijn. Het is nacht.
Van hieruit is geen verbinding met
de bewoonde wereld. Mijn geliefden
thuis zullen vergeefs op een bericht
wachten. Weten ze tenminste dat ik
nog leef? Weten ze in Zwitserland
waar we Lijn' Deze onzekerheid doet
pijn. We zijn niet meer gewend zon
der nieuws te leven. We zullen het
moeten leren. Onze voorvaderen kon
den ook leven zonder de moderne
communicatiemiddelen. Een afscheid
betekende voor hen een scheiding. Zij
moesten wachten en vertrouwen. Ook
wij zullen wachten en moeten ver
trouwen.
'HALER
Uitgave Centri Press, Bussum
Het is weliswaar nacht, maar door het
venster kan ik toch de hemel zien,
die zich met ontelbare flonkerende
lichtjes bezaaid boven ons spant. Het
is dezelfde hemel als die boven mijn
vaderland welft. Het zijn dezelfde
sterren, die ook boven mijn huis
schitteren. Ik voei een zweempje van
de eeuwigheid en de nabijheid van
God. Ik voel, dat wc in Gods hand
zijn, ook als we door woestijnen en
oceanen van ons vaderland gescheiden
zijn. Het is warm, hoewel ik mijn jas
je heb uitgetrokken en mijn over
hemd losgeknoopt. Hoe zal het mor
gen zijn aio de zon meedogenloos op
de woestijn brandt? Ook mijn reisge
noten links en rechts van me hebben
hun kleding losgemaakt. We proberen
te slapen, maar het lukt ons niet. On
ze lichamen gloeien. Mijn buur
vrouwtje vraagt om wat whiskey. Ik
geef de fles ook aan mijn Amerikaan
se buurman f.n neem dan zelf ook een
grote slok. Wat we nog hebben, zul
len we delen. Ik heb geen honger,
maar ik voel wel een doffe vermoeid
heid. Niemand spreekt nog een
woord. Ik doezel weg met gesloten
ogen.
Tegen middernacht hoor ik in de ver
te dierlijke geluiden, zoals het huilen
van jakhalzen. Wat later flitsen er
schijnwerpers aan in de woestijn. Mo
toren worden gestari en voertuigen
rijden weg. De woestijn is vol bewe
ging en rumcer. Wat heeft dat te bet
tekenen? Ik doezel weer weg.
De nacht is eindeloos. Ik weet niét
meer of ;k waak of slaap. Ik denk
niet. Ik voel niet. Ik zit, adem en.
leef. Ik kan niet handelen, slapen kan
ik ook niet. Ik moet wachten terwijl
sekonde na sekonde, minuut na mi
nuut en uur na uur verstrijken. Ik
moet wachten op wat er met mij en
ons zal gaan gebeuren.
Af en toe hoor ik het jammerend kla
gen van een kind en de zachte kalme
rende woorden van een moeder. Tot
eindelijk de nacht door de schemer
van de nieuwe dag wordt afgelost. Zal
de nacht van de dood ook een nieuwe
dag kennen? En hoe zal die nieuwe
dag zijn? Misschien zal de nacht van
de dood sDoedig voor ons aanbreken.
En of daar een dag op zal volgen....
Wij christenen hebben het hierna
maals. Wij wi'len daaraan geloven en
wij geloven eraan, maar ons verstand
kan het niet bevatten. Nooit is ie
mand uit de nacht van de dood terug
gekeerd. Slechts één, zegt de bijbel,
en die ene heeft niet ver van hier ge
leefd.
Maandag 7 september 1970
De morgen ^an deze 7e september
hèeft nieuw leven in ons vliegtuig ge
bracht. De stewardessen komen met
hun gewone lieve glimlach naar ons
welzijn informeren. Zij vertellen, dat
we nu gauw ontbijt krijgen. Mijn
buurvrouwtje heeft goed geslapen en
is weer opgewekt. Mijn buurman
daarentegen zegt geen woord. Ik moet
naar ,het toiiet en vraag of ik mag
passeren. Nu kan ik tenminste even
mijn benen strekken. Voor de drie ca
bines achter in het vliegtuig staan al
andere passagiers te wachten. De toi
letten hebben geen vensters en de
elektriciteit is afgesloten. Ook de wa
terspoeling doet het niet meer. Ik
vraag wat water. Het is nauwelijks ge
noeg om het ergste vuil weg te spoe
len. We zullen gauw in viezigheid en
stank moeten leven als het zo door
gaat. Door de openstaande vliegtuig
deuren kan ik onze omgeving wat be
ter bekijken. We staan op een grote,
zandige vlakte. Rondom ons liggen in
de verte zandheuvels. De horizon ver
liest zich argens in de grenzeloze ver
te. Ruimte en tijd lijken hier einde
loos.
Buiten in de woestijn staan in een
grote halve rirkel militaire voertuigen
opgesteld. Ze zijn nauwelijks in het
geelbruine zand te onderscheiden. Het
zijn jeeps en vrachtwagens, maar er
staan ook pantserwagens bij, die hun
zware geschut dreigend naar de hemel
geheven hebben. Zijn dat allemaal
soldaten van het Volksfront voor de
bevrijding van Palestina? Beheersen
die mensen dan het hele land. Ik kan
die opmars niet goed verklaren. Ik
weet weinig van dit onherbergzame
land en bijna niets van de mensen
die er leven. Maar ik heb veel gelezen
over de onlusten iu het Midden-Oos
ten, doch daarbij moeite gehad om
me een beeld van de werkelijke ver
houdingen te vormen.
Wordt vervolgd
VPRO
20.21 Berichten uit de
samenleving
20.35 All in the family
21.00 Fantastische jour
nalist: I.F. Ston»
22.00 De dief
NOS
23.15 Journaal
NEDERLAND II
NOS
18.45 Ti-ta-lovenaar
18.55 Journaal
EO
19.05 Koffiebar
19.25 Man cp drie benen
NOS
20.00 Journaal
EO
20.20 Looft den Heere
21.00 Nader Bekeken
21.20 Trans African
Hovercraft III
22.10 Horen en Zien
NOS
23.15 Den Haag vandaag
23.30 Journaal
ga
"Ki
dc
gei
j
DUITSLAND I *c
10.00 Journaal. 10 05 Journaal van gister )p<
vond. 10.25 Der Illegale (2). 12.05 Akt. tn [j£
gazlne. 12 50 Pe'soverz. 13.00-13.20 Journaa
16 15 Journaal. 16.20 Wetensch. progr. 171
KinderprogT. 17.35 Kinderprogr. 17.55-18.(fiel
Journaal.
(Reg. prc„.
18.00 Uit de eerste hand.
Zandmann. 18.55 Nnrdschau-Magazin. 19 i Ir
Filmrep. 19.59 Progr.overz. WDR: 8.05-8 i ,n
Schooltelevisie. 8.55 9.20 Schooltelevisie. 9.3
10.00 Sesamstra-sse. 10.30-12.10 Schooltelev
sie. 18.00 Reg nws 18.05 Kinderprogr. 18. 0<
Graf Yoster gibt slch die Ehre. (18.40-19.1 a,
Akt.) 20.00 Journaal en weerber. 20.15 DoSn
film. 21.00 Dor Chof. 21 45 Kult. magazin "y
22.30 Journaal, komm. en weerber.
DUITSLAND II T»
15.45 Eurovisie: Ski-W.K. In St. Morlt V(
16.30 Stlrbt uiiser b.auer Planet? 17.00 Jou i
naai. 17.10 Tekenf lmserie. Aansl.: Mainze
mannchen. 17.45 Akt. en muz. 't
18.25 Alexander und die Tochter. 19.0 ar
Journaal. 19.30 Koormuz. 20.80 Reisverslai
21.00 Journaal. 2115 Dlst.progr. 22.00 Hei f'
denk. van Therese von Lisleuz. 22.30 Joui
naai. e
BELGIE NEDERLANDS ie
14.00-16.00 Schooltelevisie. 17.00-18.C
Schooltelevtsto.
18.00 Colargol. 18.05 Black Beauty. 18.J
Gesprekprogr. 19 05 Eurovisie: W.K. Sklëi er
19.35 Kortweg 19.45 Journaal 20.15 Het oi u
geval. 21.40 Fragm. uit nieuwe films. 22.J
Showprogr. 23 10 Journaal.
BELGIE FRANS
14.00-15.00 Schooltelevisie. ie
18.10 V.d. kinderen 18.30 Yoga. 19.0 (i:
Waals magazine. 19.15 Les enfants des au -
tres. 19.45 Journaal. 20.15 Verkeerstlps. 20 «I
La petite vertUj 21.45 Nieuwe films. 22.3 re
Journaal,
