TREINVAKANTIE: ALTIJD
LAAGSTE TARIEF VRAGEN
Wie per boot naar
Scandinavië wil kan wel
dertig kanten uit
Folders vergelijken
kan soms honderden
guldens besparen
Spoorwegen rekenen op extra toeristenstroom
Toerisme
Welke mogelijkheden heeft de toerist
voor een vakantie per trein?
Expressen
Informeren
Autotrein
Reisbureau-
treinen
wellicht
verlengd
Ingewikkeld
Diensten
'Vanaf'
ÜW/KWiAIRTET ZATERDAG 26 I \\T\R1 1074
Advies aan lien, die een reis willen boeken: lees eerst
de reisvoorwaarden (meestal achter in tie brochure)
waaronder u straks op vakantie gaat. Dat kan onver
wachte financiële tegenvallers besparen.
De trein is herontdekt door de toerist. Na jarenlang
j wat in de verdrukking tc hebben gezeten door de
snel toegenomen populariteit van vlieg- en autova-
kanties blijkt de belangstelling voor het spoor dit
jaar weer duidelijk toe te nemen. Hoewel buitenland-
i se toeristenwervers om het hardst van de daken
schreeuwen, dat in hun land de automobilist geen
druppel benzine tekort zal worden gedaan, blijkt de
Nederlandse vakantieganger daar vooralsnog aan te
J twijfelen.
j Touroperators constateren in ieder geval een vergro
te boekingenstroom voor treinreizen. En voorzover
zij dat kunnen nagaan, komt dat extraatje vooral van
toeristen, die anders per auto over de grens zouden
zijn gegaan.
De spoorwegmaatschappijen hebben die ontwikkeling
tijdig onderkend en bereiden zich er op voor de ver
nachte grotere drukte zo goed mogelijk op te van
gen. Begin volgende maand komen zij in Mündien
bijeen om daarover te praten: over eventuele verlen
ging van vakantie-expressen, hogere frequenties en
doortrekking van bepaalde lijnen. De Nederlandse
spoorwegen zijn op het ogenblik al in onderhande
ling met de Joegoslaven om de Hotelplan- en Berg
land-expressen, die normaal het Oostenrijkse Villach
als eindpunt hebben, komende zomer te laten door
rijden naar het populaire toeristen-schiereiland
Islrië.
Wanneer zich inderdaad een verschuiving zal voor
doen van het autotoerisme naar vlieg- en treinvakan-
ties, wil het spoor klaar staan. Evenals trouwens de
Nederlandse touroperators, die met autoplan-pro
gramma's aan de markt zijn (reis per eigen auto
naar een via het bureau besproken appartement of
hotel). Zij houden voor het geval de benzine schaars
zou blijven de mogelijkheid open bijtijds op het
spoor over te schakelen.
Meer belangstelling dit jaar voor zontreinreizen.
L H#p*-
In de eerste plaats worden
die geboden door de NS zélf,
die voor komende zomer met
een opnieuw gegroeid pakket
4- tot 15-daagse geheel ver
zorgde reizen (dus reis plus
verblijf en excursies) is geko
men. Niet alleen in het bin
nenland, maar ook over de
grens. In de bij elk station
(en de reisbureaus) verkrijg
bare brochure vindt men de
bestemmingen: België, Duits
land, Zwitserland, Engeland,
Frankrijk en Denemarken. Zo
maar een greep eruit: acht da
gen Taunus voor ƒ404, acht
dagen Vierwoudstedenmeer
vanaf 506, acht dagen Dene
marken (Aarhus) vanaf 556.
tien dagen Engeland (Yorkshi
re) vanaf 665. Allemaal be
stemmingen, die vrij dicht bij
huis liggen en gemakkelijk in
een dag treinen bereikt kun
nen worden.
Verder kan men natuurlijk
ook. Daarvoor rijden er onder
meer de zg. reisbureau-trei
nen, vakantietreinen, die door
de touroperators worden ge
huurd en linea recta naar de
vakantiebestemmingen rijden.
Deze reizen worden verkocht
met het volledige arrangement
erbij (dus met hotel, apparte
ment of campingplaats). Van
deze vakantie-expressen rijden
er komende zomer zes: de Zon-
express (naar de Franse Ri-
vièra), de Bretagne-expres, de
Dordogne/Pyreneo-expres, de
Mediterraneo (Italië), de Ho
telplan-expres (Zwitserland en
Oostenrijk: straks wellicht
ook Joegoslavië), en de Berg
land-expres (Zwitserland, Oos
tenrijk en Noord-Italië). Ove-
1 rigens zit men met deze expres
sen zeker niet alleen vast aan
een arrangement op de eind
bestemmingen. Ook op de rou
te ernaartoe worden plaatsen
aangedaan, waar men zijn hele
vakantie kan doorbrengen. Zo
bereikt men per Zonexpres be
halve de Rivièra ook onder
meer de Provence, Auvergne
en de Ardèche, met de Dor
dogne/Pyreneo-expres behalve
de Dordogne, Perpignan cn
Lourdes ook Biarritz aan de
Golf van Biscaye, met de Medi
terraneo zowel de westkust
van Italië (tot Sestri Levante)
als de oostkust (Rimini) en
met de Hotelplan- en de Berg
land-express vrijwel alle be
kende vakantiebestemmingen
in Oostenrijk en Zwitserland.
In bijna al deze treinen wordt
een keer overnacht. Hoe men
dat doet, hangt af van wat
men voor die nachtrust over
heeft. Er kan gekozen worden
tussen couchettes en slaapcou-
pé's. Met enkele van die ex
pressen kan men ook de eigen
auto laten meenemen (de Zon
expres vanaf Den Bosch en
de Dordogne-Pyreneo-expres
vanaf Brussel).
Wil men helemaal individu
eel treinen, dan kan dat na
tuurlijk óók. Maar dan ver
dient het wel wanneer men
althans zo voordelig mogelijk
op stap wil aanbeveling
eerst degelijke informatie te
vragen bij een reisbureau.
Sporen naar het buitenland is
geen kwestie van even kaart
jes halen op het station. In de
meeste landen zijn zoveel mo
gelijkheden voor het verkrij
gen van reducties, dat men
daar even voor moet gaan zit
ten (waar aan het loket geen
tijd voor is).
Daarmee wordt voorkomen,
dat nodeloos te veel wordt be
taald. Dat met enige voorbe
reiding soms honderden gul
dens kunnen worden bespaard,
leert het volgende voorbeeld,
waarbij wordt uitgegaan van
een gezin van man, vrouw en
twee kinderen van 8 en 14
jaar, die tweede klas naar Ni
ce (retour) willen treinen.
Koopt men aan het loket zon
der daar iets bij te zeggen
vier kaartjes dan betaalt men
daarvoor: man ƒ287,20, vrquw
ƒ287,20, kind (8) 143,60,
kind (14) ƒ287,20- ofwel in to
taal 1005,20.
Zegt men erbij, dat men ten
minste vijf dagen in Frankrijk
blijft, dan wordt het totaal al
direct een stuk minder: man
ƒ243,60, vrouw 243,60,kind
(8) ƒ121,30 kind (14) ƒ243,60,
wat samen 852,10 maakt
(toch altijd nog zo'n 150 gul
den goedkoper!). En vraagt
men met nadruk naar het al-
lerveocrdeligste tarief, dan
komt het 'billet de familie'
over de balde, dat nog méér
korting geeft, (de Fransen
voelen zich nu eenmaal ver
plicht grote gezinnen ook bij
het reizen tegemoet tekomen).
In dat geval moet worden be
taald: man 287,30 vrouw
ƒ287,20, kind (8) ƒ60.35 en
kind (14) 120,70, zodat men
in totaal dan niet meer dan
755,45 kwijt is. Vergeleken
met het eerste voorbeeld bete
kent dit zelfs een voordeeltje
van bijna 250 gulden.
Frankrijk is wat dit betreft
geen uitzondering. Vrijwel al
le Europese spoorwegen wer
ken met uitzonderingsregels.
Zo kennen Oostenrijk en Zwit
serland bijvoorbeeld voordeli
ge abonnementen, die aanzien
lijke kortingen geven op ex
cursies binnenslands, terwijl
Duitsland alnaar gelang het
seizoen regelmatig reclame
aanbiedingen doet aan hen,
die een bepaald aantal kilome
ters OArerschrijden. Inlichtin
gen daérover krijgt men aan
het loket nauwelijks. Niet om
dat de informatrices daarvan
niet de kennis hebben, maar
vooral omdat er de tijd niet
voor beschikbaar is. Vandaar
dat ook NS adviseert voor zul
ke boekingen in eerste instan
tie een reisbureau te raadple
gen.
Een andere gelegenheid om
individueel te sporen is de au-
toslaaptrein. Vooral nu een
aantrekkelijk alternatief: men
reist per trein, neemt toch de
auto mee, maar spaart voor de
lange rit naar de vakantiebe
stemming benzine. Eén
(groot) nadeel hebben deze
treinen echter wel: ze zijn
duur.
Komende zomer rijden die
treinen naar 6 landen: Frank
rijk (Den Bosch - Avignon,
St. Raphaël en Narbonne), Ita
lië (Den Bosch-Milaan, Genu
alJoegoslavië (Hoek van
Holland via Den Bosch-Ljubl-
jana), Oostenrijk (Hoek van
Holland via Den Bosch-Salz-
burg en Hoek van Holland via
Den Bosch-Villach), Zwitser
land (Den Bosch-Biasca) en
Duitsland (Den Bosch
München en Hoek van Hol-
land-Lörrach bij Bazel; de
laatste is een dagtrein).
De tarieven, die men daarvoor
moet betalen hangen voor een
belangrijk gedeelte af van het
aantal personen. Een voor
beeld: heeft men een midden
klasse auto en reist men met
twee personen dan kost een
retour Den Bosch-Ljubljana
alleen voor het transport van
de auto al 520 gulden; reist
men met vier personen dan
daalt die prijs tot 326_gulden.
De reizigersprijs (volwassen)
komt (tweede klas) te liggen
op ƒ257,20 per persoon. Daar
komt dan nog bij de toeslag
voor ligrijtuig (zes couchettes
in een coupé) of slaaprijtuig
(met één, twee of drie echte
bedden). Die couchette kost
voor een enkele reis 12,50
per persoon, het slaaprijtuig
als men een coupé met drie
bedden neemt (toeristenklas-
se) 56 gulden.Bij die prijzen
is een ontbijt inbegrepen. De
rest moet extra worden be
taald (een avondmaaltijd kost
ongeveer 15 gulden).
Telt men dat alles bij elkaar
op, dan komt men altijd nog
op een aanzienlijk totaal, al
moet natuurlijk wel worden
bedacht, dat ook veel wordt
bespaard (autokilometers,
overnachtingen onderweg, tol
gelden, plus vaak de ergernis
van overvolle wegen). Het
gaat er maar om welke belan
gen het zwaarst wegen en hoe
veel geld men er voor over
heeft.
Mr. G. H. Rameijer, chef toe
risme bij NS over dat laatste:
maar hoe men ook reist, in al
le gevallen geldt, dat men zich
eerst grondig moet oriënteren,
nadrukkelijk moet vragen
naar het voordeligste tarief en
de juffrouw achter de balie
ook zo ruim mogelijk van ei
gen gegevens moet voorzien.
Op welke dag wil men reizen,
hoe is de samenstelling van
het gezin (leeftijden), hoelang
gaat de vakantie duren? Toe
gegeven: «Jat kan wel eens las
tig zijn. Het kopen van een
vliegticket is eenvoudiger,
maar daar heeft men ook met
maar één maatschappij te ma
ken. Met de trein krijg je te
doen met verschillende onder
nemingen en overheden, die
allemaal weer hun eigen inge
wikkelde tarieven cn regels
kennen. Daar uit te komen
kost tijd, maar kan veel geld
besparen.
De Mediterrannée met zijn
zonlanden eromheen mag
dan lange tijd het sum
mum van vakantiegenot
voor miljoenen zijn ge-
wfeest (en het is dat voor
de grote massa nog steeds
ook het noorden gaat trek
ken. De laatste jaren note
ren de Scandinavische lan
den een elk seizoen vrij
sterk stijgend aantal toe
risten. ook uit Nederland.
En al gaat het hier dan niet
om érg hoge absolute cijfers,
in verhouding registreert het
noorden toch een aanwas, die
vrijwel nergens elders in va
kantieland wordt gehaald. De
reisbrochures tonen het aan.
Ook dit jaar is het reisaanbod
naaf vooral Finland en Noor
wegen weer flink toegenomen.
Dat wil overigens niet zeggen,
dat men zo'n Scandinavië-trip
persé georganiseerd moet ma
ken. Juist de noordelijke lan
den zijn bij uitstek vakantie-
gebieden voor de avonturier,
de trekker, die zelf zijn route
wil uitstippelen en van zijn
paar weken vrijaf een ontdek
kingsreis wil maken.
Die toeristen worden óók alle
mogelijkheden geboden, zeker
door de scheepvaartmaatschap
pijen die een groot aantal
diensten onderhouden tussen
Nederland, Duitsland en de
Scandinavische landen en tus
sen de vier Noordse landen
onderling. Wie varend mét
zijn auto naar het noorden
wil, kan vele kanten uit en
gebruik maken van ruim der
tig diensten.
Hieronder een overzicht van
de belangrijkste lijnen en de
tarieven (allemaal enkele
reis). Hier moet echter wél
bij worden aangetekend, dat
verscheidene tarieven nog van
vorig jaar zijn, zonder de
brandstoftoeslag. Sommige re
derijen zijn nog druk bezig
met het vaststellen van nieu
we prijzen.
Amsterdam-Bergen (heen
via Stavanger) per Bergen Li
ne. twee overnachtingen.
160,- per persoon, auto:
100,-
Amsterdam-Gotenburg per
Tor Line, één overnachting
115,- per persoon, auto
65,- gaat men met vier per
sonen, dan is de auto gratis.
Amsterdan-Kristiansand per
Fred Olsen Lines, één over
nachting. 130,- per persoon,
auto 100,-
Travemünde-Gotenburg per
Sessan Line, wanneer het een
dagvaart betreft 55,- per
persoon, auto 37.-
Travemünde-Helsinki per
Finland Liners, twee over
nachtingen, 115,- per per
soon, auto 95,-
Al deze tarieven zijn vanaf-
prijzen. Dat wil zeggen, dat
men de eenvoudigste accom
modatie krijgt (slaapstoelen).
Wie een hut wil betaalt meest
al enkele tientjes meer. Maal
tijden zijn niet in de prijzen
begrepen.
Het hier gegeven overzicht is
nog maar een bescheiden deel
van de totale service, die
noordelijke rederijen de va-
kantievierder bieden.
Bootdiensten zijn er onder
meer ook van Kiel naar Oslo.
van Frederikshavn in het
noorden van Denemarken naar
Oslo (evenals naar Goten-
burg), van Travemünde naar
Kopenhagen, van Travemünde
naar Leningrad en (voor hen
die een rondtocht via de Noord
kaap maken en van Finland
goedkoop naar Zweden willen
overvaren) van Vaasa naar
Sundsvall.
Vrijwel al deze overtochten
kunnen worden gecombineerd
met een landenarrangement
(bungalows, hotels).
In die voorwaarden staat pre
cies wat wél en wat niet in de
reissom is begrepen. Dat bete
kent onder meer, dat men zal
moeten rekenen op extra kos
ten voor een bagage- en onge
vallenverzekering, een annule
ringsverzekering, terwijl in de
meeste gevallen ook de lucht-
havcnbelasting op de reissom
komt (22 gulden per persoon).
Dan is er natuurlijk de sinds
vorige maand geldende brand
stoftoeslag voor vliegreizen -,s
gevolg van de sterk gestegen
prijzen. In de brochures leest
men daar niets over omdat ze
al voor de oliecrisis gedrukt
waren. De toeslagen variëren
op het ogenblik al naar gelang
de oestemming van 10 tot 25
gulden, maar het staat nog
niet vast of diezelfde tarieven
ook van de zomer worden ge
hanteerd. De kans bestaat iat
ze in de loop van de komende
maanden omhoog gaan.
En als u toch aan het rekenen
bent. vergelijk dan ook eens
brochures. Het is bekend, iat
voor zelfde plaatsen en zelfde
hotels door de touroperators
soms vrij fors verschillende
prijzen worden berekend, .'n
sommige gevallen kunnen die
verschillen /.elfs meer dan
honderd gulden per persoon
bedragen! Die verschillen /.ijn
er ook vaak waar het de kin
derkortingen betreft.
Het is dus alleszins verstandig
niet zomaar gelijk te boeken.
Vraag een stapeltje folders
aan van verschillende tourope
rators en trek er een avonJ
TOERISME T19/K19
voor uit om de cijfers op een
rijtje te zetten.
Daarbij zal dan opvallen, Jat
men soms zelfs in één brochu
re prijsverschillen ontdekt.
Niet alleen waar het de seizoe
nen betreft, ook de dag van
vertrek kan van belang zijn:
wie in het weekeinde weggaat
zal bij de meeste bureaus
daarvoor meer betalen dan
wanneer een doordeweekse
dag wordt gekozen.
Over eventuele klachten:
meldt die in eerste instantie
bij de hostess, krop ze niet op.
Wanneer ze ter plaatse echter
niet opgeiost kunnen worden,
kan later bij het reisbureau
worden gereclameerd. Maar
dat moet dan wel binnen vier
weken na terugkomst gebeu
ren. De praktijk heeft geleerd,
dat in de meeste gevallen tot
een akkoord kan worden geko
men. Lukt dat niet, dan staat
altijd nog de weg open naar
de geschillencommissie, een
college van vertegenwoordi
gers van de Algemene Neder
landse Vereniging van Reisbu
reaus en de Consumenten
bond.
Het deponeren van een klacht
bij deze commissie kost op het
ogenblik nog 15 gulden, maar
verwacht mag worden, dat dit
bedrag tot 35 gulden wordt
verhoogd. Wordt men in het
gelijk gesteld (en ook dat
komt voor) dan krijgt men
dat geld echter terug. Het
adres van de commissie:
Kortrijksestraat 47, Den Haag.
Maar dat leest u ook in de
brochure.
