'VERPLEEGKUNDIGEN NA
EINDEXAMEN ONTSLAGEN'
dichtbij
Commentaar Leerlingenraden uit 22 ziekenhuizen uiten hun bezorgdheid
De echte oliecrisis
Winkeliers
Smoesje
het weer
Drie weken vorstvrij
zeg maar u tegen ger klein
hoofdzaak
rectificatie
legende
gered
fcuorw KW K I KI VRIJDAG 25 J.VM \III 1974
BLWENLAV. L) T5 ,'K7
De kleine zeli&indieeo mogen z'ch cr
piet over bdWagcn.' dat de Tweede
Kamer onvpldocnde aandacht zou
Jiebben besteed aan hun problemen
met de nieuwste prijsmaatregelen van
de regamig. Tijdens het debat van de
ze woSk over het verscherpte prijsbe-
leid,hebben slechts weinigen niet van
(Juin bezorgdheid over de positie van
de middenstand blijkgegeven.
Het gaat daarbij natuurlijk over de al
lerkleinsten onder de detailhandelaren,
voor wie de regering een vrijstelling
'van de wachttijdregeling heeft ontwor
pen. De vraag is nu, of die vrijstelling
de betrokken winkeliers niet van de
:gen in de drup zal brengen, omdat
<e al gauw de naam zullen krijgen,
lat ze niet alleen klein, maar ook
[uur zijn. Dat is de achtergrond van
:n van de overwegingen van de mo-
ie van het AR-Tweede Kamerlid drs.
Schouten, waarin staat, dat de
(vrijstelling wegens de scherpe concur-
itie in de detailhandel niet te verwe-
:enlijken is.
heer Schouten heeft nu voorge-
iteld, de detailhandel maar in zijn ge-
lecl buiten het verscherpte prijsbeleid
te houden. Tenslotte is aldus dit
merlid de bijdrage slechts van
;eringe omvang.
ünister Lubbers blijkt tegen zijn
voorstel grote technische bezwaren te
lebben bezwaren die hij heel wat
irtuigender heeft uiteengezet dan
Ijn bedenkingen tegen de stelling van
Sde heer Schouten dat de detailhandel
maar weinig aan de verhoging van het
'prijsniveau bijdraagt. Als die stelling
is en de heer Lubbers heeft
het tegendeel nog niet aangetoond
zou daarin een zwaar argument
kunnen worden gevonden om het ver-
scherpte prijsbeleid bij de deur van de
winkelier halt te doen houden.
e Minister Lubbers heeft van de Kamer
r-ide kans gekregen, saterdag bij zijn ge
sprek met de middenstandsorganisaties
een regeling te treffen, die technisch
gezien aan hogere eisen voldoet. Als
hij daarir niet slaagt, dan zou hij zijn
technische bezwaren tegen het voor-
stel-Schouien maar voor lief moeten
Slechts een enkeling buiten de kleine
kring van de postzegelhandel zal zich
druk maken over het besluit van de
regering om geen speciale postzegel
uit te geven ter gelegenheid van het
25-jarig bestaan van de NAVO. Toch
mag dit voor staatssecretaris Van Hui
ten geen reden Zijn, dit besluit met
knullige argumenten te verdedigen.
De heer Van Huiten heeft het Kamer
lid Jongeling laten weten, dat er in de
Nederlandse samenleving verschillend
■over de NAVO wordt gedacht (inder
daad, voegen wij daar tussen, 85 pro
cent van het Nederlandse volk is blij
kens een opiniepeiling voor het voort
bestaan van de verdragsorganisatie) en
dat het de gewoonte is, bij het uitge
ven van postzegels voorbij te gaan aan
controversiële onderwerpen.
Zou de staatssecretaris zelf geloven
wat hij daar neerschreef, vraag je je
dan af. Even bladeren in een catalo
gus van Nederlandse postzegels van
de laatste tien jaar uit eigen erva
ring weten wij: een werk van tien mi
nuten had hem tot het inzicht kun
nen brengen, dat hij beslist een ander
smoesje had moeten bedenken om zijn
eigen opvattingen een schijn van ob
jectiviteit te geven.
In 1964 en 1969 werden postzegels
uitgegeven ter viering van het tweede
en derde lustrum van het Statuut voor
het Koninkrijk allerminst een
schoolvoorbeeld van een onomstreden
onderwerp.
In 1965 werd een speciale zegel ge
wijd aan het jubileum van het korps
mariniers, hoewel menig lid van de
landmacht zo zijn eigen gedachte over
dat korps heeft.
In 1967 bevatte een zomerzegel een
afbeelding van een in de kring der
badgasten en wie behoort daar op
zijn tijd niet toe? uitermate contro
versieel creatuurtjc: de kwal. Het jaar
daarop werden de omwonenden van
Schiphol verbijsterd door een postze
gel die de ontwikkeling van de lucht
vaart moest illustreren, en in 1969
was men kennelijk voor een ogenblikje
vergeten, hoe diep de controverses
rondom de figuur van Erasmus in ons
land hebben ingegrepen.
In 1971 was niets meer of minder dan
de veertiende volkstelling onderwerp
van een speciale postzegel. Uit 1972
herinnert de heer Van Huiten per
soonlijk zich misschien nog wel de
discussies over de Delta-zegel met een
afgesloten Oosterschelde daarop. En
wie is het tandengeknars en het diepe
-verdriet van een groot aantal doorge
winterde VVD-ers vergeten, toen in
1972 een liberaal als Thorbecke tot
de eet .der postzegels werd verheven?
Conclusie; is het eigenlijk niet wèl zo
aardig om'de bevolking gelegenheid te
geven, ook op het postkantoor blijk te
geven van voorkeur of afkeer. Het
zal ongetwijfeld heel wat PPR-ers een
geweldige kick geven om aan het lo
ket een NAVO-postzegct te weigeren.
Waarom onthoudt partijgenoot Van
Huiten hun die kans?
Een groep leerling-verpleegsters en -verple
gers slikt de personeelsstop voor de zieken
huizen niet langer. De druppel die de emmer
heeft doen overlopen waren de ontslagen
van leerlingen aan het einde van hun oplei
ding, wat vooral in Limburg en Noord-Bra
bant zou zijn gebeurd. Vertegenwoordigers
van leerlingenraden uit 22 ziekenhuizen heb
ben daarom besloten dinsdag dan begint
de Tweede Kamer met de behandeling van
de begroting van volksgezondheid staats
secretaris Hendriks met een protestdemon
stratie op het Binnenhof en een handteke
ningenactie te benaderen. Ze willen de staats
secretaris van volksgezondheid onder ogen
brengen dat de opleiding van de verpleeg
kundige, en daarmee ook de zorg voor de
ziekenhuispatiënt, in het nauw dreigt te
komen.
door Huib Goudriaan
HAARLEM 'In het zuiden van
ons land loopt nu een groot aan
tal gediplomeerde verpleegkundi
gen in de WW. In Noord-Brabant
waren er gediplomeerden, die
wat formeel moet opnieuw sol
liciteerden, maar niet werden
aangenomen. Later bleek dat het
zelfde ziekenhuis voor de oplei
ding wèl een groep nieuwe leer
lingen had aangenomen'.
Dit zegt verpleegkundige Eef van der
Meer uit Haarlem, secretaris van de
Landelijke Werkgroep Leerlingenra
den. Hij vertelt de laatste weken veel
berichten te hebben ontvangen over
ontslagen van verpleegsters of verple
gers, die zojuist hun diploma hadden
behaald. Namen van betrokkenen of
ziekenhuizen wil hij niet noemen.
Van der Meer vindt deze gevolgen
van de personeelsstop, vorig najaar af
gekondigd door staatssecretaris Hen
driks voor alle ziekenhuizen en in
richtingen, symptomatisch voor de
miskenning van het beroep van ver
pleegkundige. 'Als wij de Landelij
ke Werkgroep Leerlingenraden in
de publiciteit komen, schijnen we de
indruk te wekken op negatieve wijze
iets te brengen, maar dat is niet zo:
wij stellen alleen maar aan de kaak.'
De werkgroep heeft in de eerste
plaats kritiek op de nu actuele perso
neelsstop, die opk tot gevolg heeft en
dat door uitdunning van het perso
neelsbestand de achterblijvende ver
pleegkundigen (vaak jonge, nog oner
varen krachten) te zware verantwoor
delijkheden moeten dragen. 'Het werk
zal nog meer terechtkomen op de
schouders van achttien- en negentien
jarige leerlingen, die vol idealen be
ginnen, maar die door de grote ver
antwoordelijkheid al spoedig in een
stress-situatie raken.'
Geen nieuw geluid. Op vier december
vorig jaar sloeg de Katholieke Unie
van Verpleegkundiger en Verzorgen
den op een soortgelijke wijze alarm.
De Unie stelde: 'De aangekondigde
personeelsstop is alleen reeds onaan
vaardbaar gezien vanuit de opboouw
van het persoeelsbestand in de veer-
pleegkundige en verzorgende sector.
Uit de statistiek personeelssterkte
1972, opgesteld door het Nationaal
Ziekenhuisinstituut (NZI) blijkt, dat
per eind december 1972 in de instel
lingen van intramurale gezondheids
zorg (ziekenhuizen en instellingen
red.) 28.460 verpleegkundigen en ver
zorgende werkzaam zijn en 39.370
LEERLING-verpleegkundigen en
LEERLING-verzorgenden. Een uiter
mate groot deel van de zorg aan de
patiënt wordt derhalve verleend van
uit een niet of niet volledig gekwalifi
ceerde groep.De personeelsstop nu
creëert in feite de situatie, dat ruim
39.000 mensen in de intramurale ge
zondheidszorg tegen niet onaanzienlij
ke kosten worden opgeleid voor een
beroep, dat ze bij een voortduren van
de personeelsstop waarschijnlijk niet
zullen kunnen uitoefenen, terwijl de
ze zelfde 39.000 mensen thans onmo
gelijk gemist kunnen worden.'
Te mooi voorgesteld
Een andere klacht van de heer Van
der Meer is dat in advertenties en bij
het aanwelven het werk te mooi
Verpleegkundigen-in-opleiding hebben al eerder aan de bel getrokken. Op deze foto een demonstratie, begin vorig jaar,
in Utrecht. Daar ging het vooral tegen het feit dat zij zowel leerling als werknemer zijn.
wordt voorgesteld. 'In de geest van:
werk in een bosrijke omgeving, dicht
bij het strand, een mooi vak, het die
nen van de medemens enz. Als dan
blijkt dat het allemaal anders is, en
dat je als goedkope werkkracht wordt
gebruikt, daalt je enthousiasme met
de dag.' Een derde grief ook al va
ker naar voren gebracht is dat er
geen afgeronde functiebeschrijving be
staat voor de verpleegkundige. Leer
lingenraden in Haarlem hebben nu
een werkgroep gevormd, die een taak-
en functieomschrijving wil opstellen.
Waarom gebruikt de Landelijke
Werkgroep Leerlingenraden de term
'goedkope werkkracht'? De heer Van
der Meer vertelt dat de leerlingen-
schaal tussen de 550 en 800 gulden
per maand ligt en verduidelijkt dat
'goedkope werkkrachten' vooral slaat
op het misbruik van leerlingen voor
werk dat ze in feite nog niet mogen
doen. 'Je hoort dat je altijd moet
klaarstaan voor de patiënt en dat je
de patiënt moet begeleiden, maar dit
begeleiden wordt verlangd van men
sen van achttien en zeventien jaar.
die meestal zelf nog begeleiding nodig
hebben.'
In een folder van de Coördinatieraad
van Amsterdamse Leerlingenraden,
uitgegeven ter gelegenheid van de
'Dag van der verpleging* van vorig
jaar werd het dragen van te zware
verantwoordelijkheden als volgt om
schreven: 'Ais je avonddienst hebt en
je bent toevallig de oudste van de
dienstdoende leerlingen, dan functio
neer je als afdelingshoofd met alle
verantwoordelijkheden van dien.'
Het misbruik van leerlingen voor
werkzaamheden, die ze nog niet aan
kunnen, vloeit volgens dr. M. C. de
Haan, directeur-geneesheer van het
Eindhovense Diaconessenhuis. ook
voort uit de verhouding aantal leer
lingen en aantal gediplomeerden: zes
tig procent leerlingen en veertig pro
cent gediplomeerde krachten. 'Deze
verhouding is bepaald door het Cen
traal Orgaan Ziekenhuistarieven en de
leerlingenraden zouden zich hierover
moeten beklagen bij het COZ en niet
bij de ziekenhuizen.' Dr. de Haan:
'Hieraan is het ook te wijten dat zie
kenhuizen zojuist gediplomeerden
ontslaan en nieuwe leerlingen aanne
men; de verhouding zestig-veertig
moet worden gehandhaafd.'
Kwalijk gevolg
personeelsstop
Dr. De Haan is als secretaris van de
Stichting Regionaal Opleidingsinsti
tuut voor Verplegende en Verzorgen
de Beroepen te Eindhoven voorstan
der van het opleiden van verpleeg
kundigen op scholen en niet in zie
kenhuizen. Hij meent dat de landelij
ke werkgroep leerlingenraden zich
meer zou moeten bezighouden met
een vernieuwing van de opleiding (op
scholen inplaats van in ziekenhuizen)
dan met klachten over de salariëring.
Uitgaande van de salarisschaal van 1
augustus 1973 verdient een eerste
jaarsleerling 778 gulden per maand
(minimaal zeventien jaar oud), een
tweede-jaars-leerling 822 gulden, een
derde-jaars-leerling 905 gulden en een
vierde-jaars-leerling 1032 gulden per
maand. Als de leerlingen inwonend
zijn wordt door de ziekenhuizen voor
kost en inwoning 175 gulden per
maand ingehouden. Een salariëring
waarvoor menige student het zou wil
len doen', aldus dr. De Haan.
Grote aanbod
Hij heeft de indruk dat de ontslagen
van pas gediplomeerde verpleegkundi
gen in het zuiden, voortkomen uit het
grote aanbod aspirant-leerlingen.
Hierdoor is er ook een betere selectie
al bij het aannemen voor de oplei
ding me: als gevolg dat er minder
afvallen tijdens de opleiding en dat er
meer het diploma behalen. Bovendien
is er een toenemend aantal gediplo
meerden dat, als ze gehuwd zijn,
blijft werken.
Veel van de door de leerlingenraden
gewraakte misstanden vloeien volgens
dr. De Haan echter voort uit de ver
menging van het leerling-zijn en het
werknemers-zijn, dat onlosmakelijk
verbonden is aan de huidige opleiding
in ziekenhuizen. 'Werkdoelen gaan
vaak voor de leerdoelen en dit is in
principe fout bij elke opleiding", al
dus dr. De Haan. die een school voor
de verpleging en een toekomstige ver
pleegkundige faculteit bepleit.
Terwijl veel Nederlanders zich
druk maken over de 'vraag, of het
nu wel echt nodig was, de brand
stof voor hun auto een tijdje te
rantsoeneren, is er een zwijgende
meerderheid van de mensheid,
wier levensverwachtingen recht
streeks door de oliecrisis worden
bedreigd. Dezer dagen publiceerde
de New York Herald Tribune gege
vens uit een studie van de Wereld
bank over 39 ontwikkelingslanden.
Hun gezamenlijke uitgaven aan
olie zullen dit jaar stijgen van 5
tot 14 miljard dollar. Deze stijging
doet het hele bedrag aan ontwikke
lingshulp teniet, dat deze landen
voor dit jaar ontvangen, want dat
bedraagt 7 miljard dollar.
Van deze verontrustende feiten
zouden onze lezers gisteren kennis
hebben kunnen nemen, ware het
niet, dat door een misverstand het
eerste gedeelte van een hoofdarti
kel, gewijd aan de derde wereld en
de oliecrisis, was weggevallen. In
dit gedeelte werd tevens aange
toond, hoe bijzonder zwaar een
land als India door de prijsstijging
van de olie wordt getroffen, Om
dat nog even uit te leggen: India
ging dit jaar in met een deviezen
reserve Van ruim 700 miljoen dol
lar. Het zou dit bedrag ja, nog
veel meer dan dat hard nodig
hebben om de kapitaalgoederen
aan te schaffen, die het voor zijn
ontwikkeling nodig heeft, en om
bij eventuele oogstmislukkingen
voedsel te importeren. Ook dit
schrale perspectief is door de olie
crisis weggevaagd. Alleen al om
zijn oliebehoeften te dekken, zal
India dit jaar meer dan 700 mil
joen (te weten: één miljard) dollar
nodig hebben.
Men kan zich afvragen, of de Ara
bische landen, waar nu een onge
kende opeenhoping van kapitaal
plaatsvindt, niet d morele plicht
hebben, de zwaar getroffen ontwik
kelingslanden bij te springen. Deze
vraag werd in het tweede wel
geplaatste-deel van ons commen
taar behandeld. Wij vatten de be
antwoording nog even samen.
Het is niet waarschijnlijk, dat de
Arabische landen eigener beweging
een soort Marshallplan voor hun
vroegere lotgenoten zullen ontwer
pen. Maar hopelijk tonen ze zich
niet ongevoelig voor het beroep
dat de 'groep van twintig' van het
Internationaal Monetair Fonds op
hen heeft gedaan, om ontwrichting
van het internationale geldstelsel
te voorkomen. En hopelijk zullen
ze eveneens ontvankelijk blijken
voor het beroep, dat de zg. niet-ge-
bonden landen stellig nog op hen
zullen doen, om de solidariteit met
de derde wereld die de 'rant-
soeneringspolitiek' van de Arabi
sche landen merendeels heeft ge
steund niet te verwaarlozen, nu
die solidariteit de Arabische lan
den geld zou moeten kosten.
Van onze weerkundige medewerker
Vandaag registreert De Bilt het ie-
nentwintigste vorstvrije etmaal in suc
cessie. Van 5 januari tot en met 24 ja
nuari is de temperatuur dan onafge
broken op of boven het vriespunt ge
weest. Dat is wel een bijzonderheid.
Er zijn deze eeuw slechts twee lange
re reeksen sinds 1 januari. Op de eer
ste plaats blijft 1951 met tweeëndertig
onafgebroken vorstvrije dagen (11 ja
nuari tot en met 11 februari), op de
tweede plaats 1944 met zesentwin'ig
(18 januari tot en met 12 februari).
Vandaag laat 1974 het jaar 1930 ach
ter zich. Laatstgenoemd jaar leverde
een reeks van twintig vorstvrije da
gen (1 tot en met 20 januari). En nog
steeds ziet het er niet naar uit dat
koning Winter in West-Europa serieu
ze plannen uitbroedt. Er zit dus te-
slist wel een kansje in dat 1974 het
jaar 1944 van de tweede plaats drukt.
Dat zou dan volgende week donder
dag het geval kunnen "zijn. De weer
kaarten bieden voortdurend ongeveer
eenzelfde beeld met diepe depressies
bij de zuidpunt van Groenland en
rondom IJsland.
Als gevolg daanmn waaien er in Wes
l-Europa vrijwel constant zuidweste
lijke winden, die zachte lucht aanvoe
ren waarin van tijd tot lijd een re
genstoring meekomt. Ook vandaag la
ter op de dag zal het van het westen
uit weer nat wo'den. De winter is in
Rusland ook niet meer wat hij ge
weest is. Gistermiddag vonden we ia
Europees Rusland geen lagere tempe
ratuur meer dan minus 22 graden en
dan nog uitsluitend in het noorden.
Hier enkele voorbeelden: Moskou mi
nus 6, Smolensk minus 8, Kazan en
Moermansk minus 12, Onega en Cho-
yna in noord-Rusland resp. minus 16
en minus 19. Agchangel minus 18 gra
den. In Naryan-Mar ten westen van
de Woeste Oeral was het minus 22, in
Barentsburg op Spitsbergen minus 17.
Tenslotte op verzoek enkele tempera-
turen uit verre oorden, waargenomen
om èéèn uur 's nachts onze tijd: Man-
daly, Birma 12 graden, Calcutta 21,
Bangkok 21, Saipan (Marianum) 26
graden, een station op de Marshall-Ei
landen 29. Da-Nang in Vietnam 21,
Saigon 23 (dauwpunt 21), Medan 22
(dauupunt 22), Tarakan 25 (dauw
punt 24) en Menado 26 (dauwpunt 24
graden)
HOOG WATER Vllsslngen 3.39-15.59. Ha-
nr.gvlitsluizon 5.22-17.30. Rotterdam 6.13-
18.43. Schcvenlngen 4.53-17.01. IJmulden
5.29-17.37. Den Helder 5.22-17.30. Harlingen
11.42-23.55. Delfzijl 1.24-13.53.
onder redactie van loessmil
teerd praten, af en toe een losse
opmerking over studenten die alle
maal in auto's rijden, even een
paar rechtse snieren aan het adres
van de communisten die een paar
honderd kilometer hiervandaan
klaar staan voor de aanval, en de
stemming zat er in.
Zo'n man als Klein haalt daar niet
bij. Hij krijgt zelfs alle gelegen
heid om de studenten rustig uit :e
leggen dat hun acties rondom het
collegegeld erg vervelend worden.
Het kan hemzelf niet schelen,
maar andere mensen raken er toch
geïrriteerd door en krijgen een he
kel aan alles wat met universitei
ten te maken heeft, dat zou toch
jammer zijn. En als de sfeer al te
amicaal wordt (Jullie hadden voor
de verkiezingen beloofd dat het
collegegegeld teruggebracht zou
worden naar tweehonderd gulden')
wijst Klein zijn jeugdige gespreks
partner op het feit dat hij nog
wel graag met 'u' wordt aangespro
ken. En dat gebeurt.
Je houdt je hart vast als je bedenkt
dat deze studenten begin maart
moeten demonstreren tegen de 'fi
nanciële noodsituatie' van de stu
dent.
Als verslaggever zou je soms terug
verlangen naar een rechtse rege
ring. Een man als de vroegere mi
nister De Brauw slaagde er ten
minste in de hartstocht der stu
denten op te zwepen en hun de
monstraties tot een succes te ma
ken. Kom daar nu eens om. Het
treffen tussen staatssecretaris
Klein en ongeveer vijftienhonderd
Amsterdamse studenten deze week
was maar een matte vertoning. De
sporadische gehoorde spreekkoren:
'de vijfhonderd gulden nooit, nooit,
nooit' klonken hol in de nog altijd
als aula diendende Lutherse kerk.
Dat betekent niet dat de studenten
't eens zijn met de plannen die dr.
Ger Klein heeft voor 'n nieuw beur
zenstelsel. Vooral de rentedragende
leningen vinden zij een onverteer
baar element in Kleins plannen.
Klein is nauwelijks beter dan zijn
voorganger De Brauw, vinden zij.
Geen wonder dat De Brauw «1
verklaard heeft dat de voorstellen
van Klein (basisbeurs, extra gift
voor studenten van minder draag
krachtige ouders, rentedragende le
ningen daar bovenop voor iedereen
tot een maximum van 7.000) in
de lijn liggen van de ontwikkeling
die onder zijn eigen gezegend be
wind al begonnen was. De cijfers
zijn misschien wat anders (de dui
zend gulden collegegegeld van De
Brauw zijn omgetoverd in vijfhon
derd gulden 'onderwijsbijdrage')
maar verder zit het verschil meer
in de presentatie dan in de inhoud
van de voorstellen. En die presen
tatie, daar komt het dan op aan.
Jonkheer De Brauw ('vuile boef)
begreep wat er op zo'n massale
studentenbijeenkomst van hem
verlangd werd. Een beetje geaffec-
Blote Berkhouwer behoeft een
tweede, rectificatie. Gisteren lieten
we weten dat de Volkskrant iets
had moeten goedpraten, omdat dr.
Anne Vondeling NIET 's nachts in
een Tweede Kamer-toilet de rug
van de ontblote WD-er had hoe
ven wassen. Dat bleek, rectificeer
de de krant, achteraf een werkster
te zijn, althans zij was degene die
mr. Berkhouwer bloot op de w.c.
had gevonden. Gisterochtend kwam
de Volkskrant met wéér een nieu
we versie op het nachtelijk avon
tuur, ditmaal van de hand van
Vondeling zelf, die de volgende
tekst als de enige waarheidsgetrou
we dicteerde:
'De passage in het interview met
hem is ten onrechte aan dr. Von
deling toegeschreven. Mr. Berkhou
wer werd aangetroffen door een
werkster, die het weer aan dr.
Vondeling vertelde, die haar daar
op vertelde dat het heel erg was
en dat hij mr. Berkhouwer zou
vragen in het vervolg alles aan te
houden als hij zich ging wassen,
want dat het geen pas gaf, als het
volk te weten zou komen dat een
Kamerlid bloot is als hij zijn kle
ren uittrekt'. En iedereen zich nou
maar afvragen wie Berkhouwer
heeft geholpen z'n achterkant
schoon te krijgen.
Het riekt al weer behoorlijk naar
carnaval In het zuiden. De praal
wagens, waaraan al aardig wat we
ken gewerkt wordt, naderen hier
en daar al hun voltooiing. Deze.
gewijd aan de verkcersactlc 'val
helm-hoofdzaak', zal op 25 februari
meerijden in de carnavalsoptocht
in Den Bosch. De helmen zijn zo
groot uitgevallen, dat voor een
hoofd waar zo'n ding eventueel op
zou vallen, ernstig gevreesd moet
worden.
'Allah heeft ons behouden' was het
eerste dat de ongeveer zevenhon
derd passagiers van een in 't berg
achtige oosten van Turkije ge
strande trein huilend van blijdschap
uitriepen, toen ze na bijna twee
dagen wachten in de ijzige kou
hun redders zagen opdagen.
Hoewel de trein kort na het ver
trek uit Erzincan op weg naar Is-
tanboel op maar dertig kilometer
van de de stad Elazig in zware
sneeuwstormen was vastgelopen,
kostte het de reddingsploegen nog
twaalf uur om de gestrande passa
giers in de dichte mist en sneeuw
op te sporen. Legereenheden moes
ten eerst pet vlammenwerpers
bergen sneeuw wegsmelten, voor
ze de wagons konden bereiken.
De honderden mensen in de trein
waren hongerig en tot op het bot
versteend, want niet alleen
sneeuwde het aan één stuk, maar
ook hadden ze het vierenveertig
uur moeten uithouden bij een tem
peratuur van dertig graden onder
nul. Wonder boven wonder waren
ze allemaal nog in een tamelijk re
delijke conditie. 'We hebben aard
bevingen, branden, overstromingen
en oorlogen meegemaakt', zei een
oude, in haastig aangesleepte de
kens gewikkelde man. 'maar nog
nooit hebben we zo lang op de
dood moeten wachten. En hoewel
we het nog niet begrijpen, zijn we
na al die uren toch nog aan de
dood ontsnapt. Allah heeft ons ge
spaard'.
Achmed moet wel een heel bijzon
der dier geweest zijn. Z'n tanden
alleen al brengen volgens kenners
een kleine veertigduizend gulden
op en dat zijn er maar twee. Nu
zijn die tanden ook de tegen de
200 kilo per stuk wegende ivoren
slagtanden van een zeer beroemde
olifant, die in het dorre noorden
van Kenia een natuurlijke dood ge
storven is, naar schatting 75 jaar
oud.
Achmed in Kenya net zo'n ge
wone naam voor een olifant als bij
ons Jumbo was bij zijn leven al
een legende. Voordat de Keniase
president Jomo Kenyatta hem in
1970 bij decreet tot beschermde
olifant had uitgeroepen, was het
zijn soortgenoot Mohammed in
1956 hoogbejaard overleden
wiens naam op ieders lippen was.
Achmed leefde in het wildreser
vaat Marsabit druk bezocht door
buitenlandse toeristen die speciaal
voor hem een flinke omweg maak
ten. Sommige Kenianen werden
helemaal lyrisch en droegen ge
dichten aan de olifant op. En als
bewoners van het gebied waar de
olifant rondtrok, er over klaagden
dat hij hun gewassen opvrat, kre
gen ze van de onderminister voor
wilde-dieren-zaken te horen, dat
Achmed mocht eten waar hij trek
in had en dan kregen de boeren
een vergoeding van de regering.
De dood van de beroemde olifant
is officieel door de regering be
kendgemaakt. Met Achmed is zijn
faam niet verwenen, omdat het ko
lossale dier vermoedelijk zal wor
den opgezet.
'Hallo? Met TV-handel Jansen???
