Zuster Brechtje Folkerts
en haar varende polikliniek
Belangstelling voor strikt
financieel nieuws vrij matig
ÏS
fllsulla!
Lutherser> Namibië
uit kerkverband
Charismatische
wereldconferentie
Nog steeds religie
in Albanië
Trouw
K wartet
wat lezers
willen weten
Nieuwe boeke
TROUW/KWVRTET VRIJDAG 25 JANUARI 1074
KERK/BINNENLAND.
T2i
Van een onzer verslaggevers
Als je zuster Brechtje Folkerts over haar werk aan het Sentanimeer, dicht bij het voormalige Hollan-
dia, nu Jayapura (aan de noordkust van Irian Jaya, zoals de provincie nu heet) hoort praten, krijg
je de indruk dat ze haar draai nu helemaal gevonden heeft. Ze is na drie jaar medisch opbouwwerk
(in totaal twintig tropenjaren in dienst van Oegstgeest) even thuis met het gelukkige gevoel iets goeds
tot stand te hebben mogen brengen: een medische post van waaruit ze duizenden Papoea's kan helpen
In alle bescheidenheid gezegd, want
erg bescheiden IS ze: de polikliniek,
annex woning, die ze dank zij Simavi-
gelden en de gratis hulp van de be
volking in het plaatsje Yoka kon bou
wen is er het overtuigende bewijs
van. In september 19"2 werd dit cen
trum in aanwezigheid van synodele
den en vertegenwoordigers van de In
donesische gezondheidsdienst na een
samenkomst in het kerkje feestelijk
geopend. Honderden Irianezen, de
vrouwen met haar mooiste sarongs en
kebaja's, de kinderen van de zon
dagsschool ook al op hun paasbest
gaven er mee glorie aan.
Voor het eerst ging ze naar het toen
malige Nieuw Guinea in 1954, waar ze
in Hollandia (ziekenhuis) en omge
ving werkte. Daar kwam een gedwon
gen eind aan in 1962, bij de over
dracht aan Indonesië. Ze gebruikte de
tijd in Europa voor het volgen van
een opleiding voor vroedvrouw in de
tropen. Daarvoor ga je naar Engeland.
Nog maar net klaar, of ze kon meteen
door naar Nigeria, waar ze tot het bit
tere eind van het Biafra-drama bleef.
Toen was het: wéér naar huis zonder
land.
Maar inmiddels had de synode van de
evangelische kerk op Irian om een
verpleegster gevraagd en dat leek
Oegstgeest meteen geknipt voor
Brechtje. In december 1970 zette een
vliegtuig haar weer in de hoofdstad
(Jayapura) neer en 'het was net alsof
ik weer thuis was'.
ledereen hielp
Ze ging prater met alle mensen, die
ze nodig meende te hebben en kreeg
alle medewerking. Yoka leek haar
'strategisch' de beste plaats om vanuit
te opereren en toen daar nog de fun
damenten van een voormalig gezond
heidsgebouwtje bleken te liggen, was
de bouwplaats snel bepaald. Er werd
een plan ontworpen, een stenen on
derbouw gemetseld, waarop een over
wegend gabo gabo (een soort latten
die in elkaar passen, in feite de nerf
var de takken van een sagoplant) bo
venbouw werd gezet. En daar zetelt ze
nu met haar apotheekje, behandel
ruimte. enkele kamers voor kraam
vrouwen die extra zorg behoeven, een
ruime waranda, waar de patiënten
plegen te wachten en natuurlijk haar
eigen huis.
Neem nu een willekeurige werkdag
van zuster Brechtje Folkerts. 's Mor
gens om zes uur trekt ze de deur ach
ter zich dicht, stapt in de VW-combi
en rijdt zo'n twintig minuten over de
goed berijdbare weg naar Abe, waar
een klein ziekenhuisje annex kraam
kliniek staat. Dat is van Simavi en nu
toch deze naam valt kan er meteen
bij worden gezegd, dat behalve
Brechtjes huis ook de auto door deze
organisatie is gefinancierd
Teamgenoten
Goed, daar haalt ze dan haar twee
teamgenoten op: een verpleegster en
een verpleger, de eerste één van zus
ter Folkerts eerste leerlingen destijds
(moeder van vijf kinderen) en de
tweede, eveneens Papoea, of, zoals
men tegenwoordig zegt: Irianees. die
bij de straks te houden polikliniek
mannen en jongens zal helpen. Dan
weer terug naar Yoka en de prauw
inladen. Vroeger met mankracht,
maar tegenwoordig voortgedreven
door de buitenboordmotor, gekregen
van een dominee uit de classis Breda
(jubileumcadeau voor deze predikant,
die dat het meest zinvolle geschenk
van zijn gemeente vond) wordt koers
gezet naar een van de oeverplaatsjes
aan het Sentanimeer, waar omstreeks
half acht wordt aangelegd. Elke dag is
een andere piaats aan de beurt. In
twee weken is ze zo 'rond*.
Hulp genoeg bij het uitpakken. Daar
is steeds ook de dukun of vroedvrouw
van de plaats bij. Deze figuur was
vóór Brechtjes komst eigenlijk de eni
ge hulp ook bij ziekten en ongevallen.
Dat brengt zuster Folkerts even op
dit uitstapje: 't Was eigenlijk zo aan
doenlijk toen ik hier aankwam uit
Nederland. Er liepen een heleboel
van die inheemse vroedvrouwen blij
en spontaan op me af. Ze werden des
tijds door ons opgeleid en bijge
schoold en dat bleek allemaal door te
zijn gegaan. Hun uitrusting (van
toen) hadden ze toch nog zó keurig in 1
orde! Ze zitten meestal in de kleine
kampongs en hebben daar groot ver
trouwen. Voor het medische opbouw
werk zijn ze gewoon onmisbaar'.
Een van dp huizen in het te bezoeken
dorp is steeds tijdelijk Dolikliniek,
waar in enk?le uren heel wat patiën
ten worden behandeld. Om te begin
nen moeders en kinderen (de hoofd
taak van zuster Folkerts), maar daar
komt natuurlijk van alles bij: mensen
met wonden, tbc-gevallen, die nog
veel voorkomen in deze streek, kort
om alle voorkomende ziekten en li
chamelijke ongemakken. Is er een pa
tiënt die verdere zorg behoeft, dan
kan die met de prauw mee om via
Yoka met de VW-combi verder naar
het ziekenhuis in Jayapura te worden
vervoerd. Steeds zijn er uit de kam
pong vrouwen die komen helpen: met
het bijhouden van de medische kaar
ten, het innen van de vergoedingen
(iedereen betaalt, hetzij in geld, het
zij in natura want de streek is naar
regionale maatstaven redelijk welva
rend), het op de beurt afroepen van
de mensen, enzovoort. Zo omstreeks
elf uur gaat het team huisbezoeken
doen. Bij zieken die niet lopen kun
nen, maar toch vooral ook veel preven-
Met Pinksteren
is er altijd een
soort openlucht
bazaar, Avaar de
mensen van de
kerk allerlei
zelfgemaakte
dingen bijeen
brengen, die
dan weer voor
een goed doel
worden
verkocht.
Zuster Brechtje
Folkerts, weer
helemaal thuis op
Irian Jaya.
De redactie behoudt zich het recht
voor haar ter opname in deze rubriek
toegezonden meningsuitingen verkort
weer te geven. Bij publikatie wordt
met de naam van de inzender onder
tekend. Brieven kunnen worden ge
stuurd aan het secretariaat hoofdre
dactie Trouw/Kwartet, postbus 859.
Amsterdam.
Kerk en verkeer
Ds J. van Veen zegt in zijn interview
met 'Veilig Verkeer' (Tr.-Kw. 11.1),
dat onze 'Open Brief inzake het ver
keer in wezen het verkeerssysteem on
gemoeid laat, alleen de execessen pro
beert te beteugelen. Ter verduidelij
king: Wij pleiten in die brief (thans
ook als petitie aan de Tweede Kamer
overhandigd) wel degelijk voor in het
verkeerssysteem zélf sterke ingrijpen
de maatregelen: duidelijk verlaging
der verkeerssnelheid, meer toezicht,
adequaat strafbeleid. N.a.v. de oliecri
sis heeft de regering verregaand in het
verkeer ingegrepen: hoge boetes, snel
le berechting, onmiddellijke publika
tie in de pers. Het is beschamend, dat
dit ingrijpen wèl gebeurde om olie,
maar niet om mensenlevens te sparen.
Wij pleiten uiteraard ook voor plano
logische verbeteringen, openbaar ver
voer, beter onderwijs, verbetering van
rijexamen etc., maar achten de door
ons genoemde maatregelen-op-korte-
termijn noodzakelijk en met onze des
kundigen ook juridisch en technisch
uitvoerbaar. Of de gevormde consulta-
tiegroep, zoals de berichtgever
schrijft, met een fundamenteler stand
punt kan komen, is op dit ogenblik
nog zeer ongewis. Onze 'Open Brief'
is een eerste poging, de op dit punt
(het verkeerssysteem) barbaarse sa
menleving te doorbreken.
Leiden
W. J. H. Baart.
K. E. H. Oppcnheimer
en A. A. Spijkerboer
Machtigingswet (5)
Eind oktober 1971 zei Prins Bernhard
in een interview, dat het misschien
wel eens wenselijk zou zijn om het
parlement een paar jaar uit te schake
len (ik zeg het nu maar met eigen
woorden) en daarna de regering van
haar daden verantwoording af te laten
leggen aan het parlement. Begin no
vember 1971 interpelleerden daar ver
scheidene fractieleiders van de Twee
de Kamer over aan minister-president
Biesheuvel, ja, zelfs de fractieleider
van mijn politieke partij. De fractie
leider van de PvdA drs. J. M. den
Uyl, vond het zelfs bedroevend, dat er
mensen waren die de prins nog gelijk
gaven. Nu leven wij in januari 1974
en wat zien we nu. De heer Den Uyl
voert nu precies uit waar hij op 2 no
vember 1971 tegen was. Mijn vragen
zijn: was prins Bernhard soms van een
profetische geest vervuld? Mag de
heer Den Uyl alles, wat Biesheuvel
misschien niet mag?
Zoetermeer
P. van Wely.
ren van de 6e klas 10 eenvoudige zin
nen correct te laten schrij\-en. Jaren
lang heb ik met dat bijltje gehakt en
zelfs in de 4e klas kreeg ik veel bete
re resultaten dan de Amsterdamse
'kritisch' heren in de 6e. Waren onze
omstandigheden soms zo veel gunsti
ger? We stonden voor 50 a 60 leerlin
gen! De bankenrijen reikten van muur
tot muur bijna en de tussenpaden lie
ten slechts uiterst zuinig verkeer toe.
Daar komt nog bij. dat onze patiënten
nog extra moeilijkheden hadden op te
lossen n.l. de kwestie van e en ee, o
en oo, s en sch. Behalve enkele stum
pers, die nu op een L.O.M.-school of
een B.L.O.-school een plaats vinden,
leerden nagenoeg allen een redelijk
dictee te schrijven, ja, een Oostenrijks
'pleegmeisje haalde na 3 maanden bij
na steevast een 10, de grote triomf
van 0 fouten!
Velp
W. P. Weyland
Roemenië
Juist de 20 pet die zich niet bij het
communisme in Roemenië neerleggen
worden het mikpunt van dit goddelo
ze systeem. Ds Wurmbrand heeft wel
degelijk gelijk en ds Ton niet minder.
Zij zijn dan ook de stem van de echte
verdrukten van achter het ijzeren gor
dijn. Onder het mom om de eenheid
te bewaren worden zij gemarteld en
gedood.
Zwolle
H. J. Schuurman
tief: prenatale voorlichting, voedings
adviezen voor moeder en kind. Behal
ve medicijnen wordt zo nodig ook
speciale bijvoeding uitgereikt; zuster
Folkerts betrekt-dit alles van de ge
zondheidsdienst en Simavi.
Heel scala
Halverwege de dag vaart de prauw
weer terug. Zuster Folkerts middagen
eo avonden verlopen minder volgens
een vast schema. Er is dan een heel
scala van werkzaamheden: gezondheids-
en hygiënische voorlichting in kerkelij
ke vrouwenclubs die regelmatig bij
eenkomen. op Je nabijgelegen maat
schappelijke school van de kerk, waar
elk jaar opnieuw dertig meisjes uit
heel Irian een aangepaste opleiding
voor maatschappelijk werk krijgen om
dan ergens z.g. kampongwerk te gaan
doen. Daa" werken ook twee Holland
se dames: Ans Meijer en Marijke Bak
ker. Bij haar eenvoudige voorlichting
gebruikt zuster Brechtje diamateriaal
Deze preventieve activiteiten wil ze in
de toekomst verder uitbreiden. Daar
toe wil ze het poliklinische werk
meer en meer aan Irianezen gaan
overdragen. Is ze thuis, dan komt er
haast vanzelf weer aanloop van men
sen uit de buurt die haar hulp nodig
hebben en verder is er natuurlijk het
nodige administratieve werk, de vrij
omvangrijke correspondentie met Ne
derland, onder meer met heel wat
schoolkinderen.
De meeste mensen behoren tot de pro-
testanse kerk. Zuster Brechtje's werk
is volstrekt kerkelijk en ressorteert
onder de synode, waarmee de samen
werking allerhartelijkst is. De mensen
leven van wat het land en het water
opbrengen en de jongeren van plaat
sen als Yoka hebben veelal admini
stratieve of andere betrekkingen in
Jayapura (de stad die zijn Hollandse
stempel nu wel helemaal heeft verlo
ren). Daardoor ontstond in de dorpen
naast ruil- ook geldverkeer. Een van
de problemen is hoe met geld moet
worden omgegaan. Kerkelijk onder
ling dienstbetoon is er onder meer
dankzij een grote tuin, die de vrou
wen van de gemeente onderhouden en
waarvan de opbt engst altijd is be-
WINDHOEK De polarisatie binnen
de blanke lutherse gemeenten in Na
mibië (Zuid-west-Afrika) ten aanzien
van een samengaan met de zwarte lu
theranen spitst zich toe. De noodge-
meenschap van evangelisch-lutherse
christenen in Zuid-Afrika Nelcsa heeft
zichzelf ontbonden, en een 'evange
lisch-lutherse belijdenisgemeente' ge
vormd, die zich onder de vrije evan
gelisch-lutherse synode in Zuid-Afrika
heeft gesteld.
Verleden jaar hebben twee lutherse
gemeenten die dicht bij de Nelcsa
staan geprobeerd het lidmaatschap
van hun kerk aan de lutherse wereld
bond door te snijden, omdat deze
medeverantwoordelijkheid heeft voor
de acties van de Afrikaanse bevrij
dingsbewegingen aan de grenzen van
Zuid-Afrika.
stemd voor een constructief doel: voor
zondagsschoolwerk, voor naaimachines
en ander materiaal om in de vrou
wengroepen kleding te kunnen maken,
voor een nieuwe kerk en ga zo maar
door.
Samen verder
Merkwaardig is dat primair de vrou
wen gemeenschapszin demonstreren.
Zij zijn het die hun mannen motive
ren om zich daar óók voor te geven,
bijvoorbeeld bij de bouw van het me
dische centrum van zuster Folkerts
in Yoka.
Slotvraag: zijn de Irianezen verzoend
met hun tegenwoordige staatkundige
situatie? Zuster Folkerts: de instelling
van de mensen in mijn omgeving is
bepaald niet zo van 'de bezetters zijn
gekomen en we wilden zo graag onaf
hankelijk zijn'. Het gevoelen is dat er
samen verder moet worden gewerkt
en dat Irian Yaja in het grote ver
band met Indonesia moet tonen wat
het waard is. Maar als ze dat zegt,
voegt ze er onmiddellijk aan toe dat
de meeste dorpen om en bij de hoofd
stad, laat staan die in de afgelegen
streken, zich hun staatkundige band
amper realiseren. Bij de langzame
ontwikkeling is er vanuit Jakarta
noch van een voorkeurs-, noch van
discriminerende behandeling sprake.
In de opbouw speelt de kerk een be
langrijke actieve rol. Het grote pro
bleem dat remmend daarop werkt is
het volslagen ontbreken van commu
nicatie op Irian Jaya. Er is behoudens
de vliegdienst van de zending (MAF)
naar en van het bergland eigenlijk
geen enkele vaste verbinding. Niet
over land en niet over zee.
GIJ MOET U NIET LATEN OPJ
TEN
Het kan geen kwaad de laatste i>r
'geboden' die ds. Groenenberg
'Hervormd Utrecht' schreef pL
Tr/Kw 22 jan. 1974) nog eens ove
nemen, voor wie het ontgaan m^e]
zijn. Hier zijn ze: 4. 'Gij zult niet
klagend volk zijn en u ook niet 1.
opjutten tegen de regering zolang
ze de lasten zo billijk mogelijk tri
te verdelen. 5. Gij zult u te weer
len tegen ieder die een beroep <L
op uw meest egoïstische gevoelen:1
Gij zult gedenken de vele voorrLn
ten. die gij hebt en waardoor u t en
blijft behoren tot de rijke landen en
ook blijmoedig blijven helpen v ie
en wanneer gij daartoe geroe ee]
wordt'. Hier zijn de geboden, ik
vooral aan het achtste gebod, op
bijzonder treffende manier hard
maakt. Men kan zich afvragen waai'g,
dit soort hard maken nu juist
een theoloog en in de kerk moet
1(
ijl
JERUZALEM Van 28 februari tot
6 maart wordt in Jeruzalem een cha
rismatische wereldconferentie gehou
den. De leiding heeft David du Ples-
sis, de oud-secretaris van de wereld
conferentie van pinksterkerken. Aan
deze conferentie zal ook een groep
Nederlanders deelnemen.
Onder de sprekers zijn de Nederland
se Carrie ten Boom, Michael Harper,
de grondlegger van de Fountain Trust
in Engeland, en de Amerikaanse evan-
geliste Kathryn Kuhlman, bekend
door haar genezingsbediening. De
laatste zal voorgaan in een 'wonder-
dienst'.
TIRANA In Albanië, de 'eerste
atheïstische staat ter wereld', blijft de
geheime politie een voortgang van het
religieuze leven registreren. In de ha
venstad Durres zou de religiositeit
zelfs toenemen. Ondanks dreiging met
de doodstraf bezoeken geestelijken in
burgerkleding heimelijk de gelovigen
om te dopen en huwelijken te bevesti
gen. In 1967 verklaarde de regering,
dat de godsdienst in Albanië was uit
geroeid.
schieden. Op deze manier met de jdi
boden bezig zijn past een christel
partij. Of moet men daar altijd vr< eei
dat met zulke konkretiseringen te zei
mensen tegen de haren in gestre ht
worden? Hier klinkt een totaal au
geluid dan dat van één van de oj
santen van deze regering die zijn sr.
genstanders gebrek aan verantwoo lij
lijkheidsbesef verweet. Gij zult
een klagend volk zijn! En juist <jko
zijn we zo knap in. Er hoeft maar
te gebeuren waarbij er naar onze
temonnaie gewezen wordt of we
gen steen en been. Terecht stelt e
Groenenberg dat wij tot de rijke el
den behoren. Iedereen kan dat wicif
en ervaart het. tenzij hij totaal jeti
blind is. Wij zijn de laatsten die
gen mogen. Of het moest zijn om
moeite die we hebben om de situ eli
in de wereld werkelijk tot ons te
ten doordringen en er het nodige
te doen.
ÖJ
Wie heeft gelijk?
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
B.V. De Christelijke Pers
Directie:
Ing. O. Postma,
F. Diemer.
Hoofdredactie:
J. Tammlnga.
Hoofdkantoor B.V. De
Christelijke Pers: N.Z.
Voorburgwal 276 - 280,
A'dam. Postbus 859.
Telefoon 020-22 03 83.
Postgiro: 26 92 74. Bank:
Ned. Midd. Bank (rek.nr.
69 73 60 768). Gem.giro
X 500.
In september sprak ik mijn verwonde
ring uit over het feit, dat mevrouw
Den Uyl in een interview in uw blad
wel tweehonderd woorden nodig had
om de eerlijkheid van de heer Den
Uyl (van het kabinet) te betonen. Nu
rapporteerde Den Uyl, dat in decem
ber in Rotterdam 350 miljoen ton olie
was biinengekomen. Schravemade van
de een of andere vakbond, die zich
ook onledig houdt met het tellen van
olietonnen, beweerde echter, dat er
600 miljoen ton was aan komen va
ren. Het zou nuttig zijn te horen, wie
van de twte de waarheid spreekt.
Bred«
drs. E. Campert
Verschraling (2)
Het ingezonden stukje van L. J. van
't Spijker wijst op de onkunde waar
toe het moderne onderwijs de leerlin
gen voert en waarin, helaas, sommige
onderwijzers verzonken zijn. Al be
denkt men de interessantste projecten
voor de kinderen, het blijkt lapwerk,
als er geen systematisch, afgerond
geheel van de leerstof meu samengaat.
Eigenlijk is men dan bezig een gaaf
stuk in flarden te scheuren, en de
leerling houdt rafelige lompen over,
waar hij weinig aan heeft. Zeker, hij
heeft geleerd enkele dingen in grote
boeken op te snorren, maar zijn hoofd
is leeg. Tot mijn hoogste verbazing
las ik bij de spellingkwestie van de
werkwoordsvormen, dat de onderwij
zers het niet klaar speelden de kinde-
Publiek van landelijke kranten wat meer geboeid
In vergelijking met de rubrie
ken die tot dusverre in deze se
rie zijn belicht, wekt het nieuws
op het terrein van beurs en fi
nanciën bij liet Nederlandse
volk slechts een beperkte be
langstelling.
Een 'zeer' of 'tamelijk' sterk ontwik
kelde interesse voor deze gebieden
des levens treft men aan bij 1 op de
6 Nederlandse mannen (16 procent)
en 1 op de 11 vrouwen (9 prccent).
Wie de vrij geringe omvang van de
ze geïnteresseerde groepen betreurt,
kan zich enigszins troosten met de
gedachte, dat het publiek van de
landelijke pers in het algemeen wat
meer door de rubriek 'beurs en fi
nanciën' wordt geboeid dan de ge
middelde Nederlandse krantelezer.
Tussen de meeste dagbladen die in
deze artikelenserie figureren, bestaat
in dit opzicht weinig verschil.
Trouw bij voorbeeld heeft eenzelfde
percentage geïnteresseerde mannelij
ke lezers (24) als de Volkskrant en
het Algemeen Dagblad. Voor het pu
bliek van de Telegraaf en De Tijd is
het percentage wat hoger (resp. 27
en 30), voor dat van Het Kwartet
wat lager (20). Een duidelijke uit
schieter vormt de mannelijke le-
zerskring van NRC-Handelsblad,
waarvan 42 procent 'zeer' of 'tame
lijk' belangstellend volgt, wat er in
de wereld van beurs en financiën te
koop is.
Lezeressen
Het ligt voor de hand, dat de vrou
welijke interesse over de hele linie
minder hevig is. In de hoogste twee
belangstellingscategorieën vindt men
slechts 9 procent van de lezeressen
van Trouw en de Volkskrant (die
daarmee precies op landelijk niveau
liggen). De overeenkomstige percen
tages vcor de andere bladen zijn:
Kwartet - 5 procent; Telegraaf - 10;
Algemeen Dagblad - 7; De Tijd - 8;
en NRC-Handelsblad - 15 procent.
De groep met een 'matige' belang
stelling (de middelste categorie) is
zowel onder het totale Nederlandse
lezerspubliek als onder dat van de
landelijke pers niet indrukwekkend
groot. Het ligt dus voor de hand,
dat de resterende twee groepen
die voor beursnieuws en financieel
nieuws 'nauwelijks' of 'helemaal
geen' interesse kunnen opbrengen
dat wél zijn. Bijna driekwart van
de Nederlandse mannen en 88 pro
cent van de vrouwen vallen in deze
categorieën. Van het mannelijke pu
bliek van Trouw en Het Kwartet be
hoort 60, resp. 66 procent tot de
groep nauwelijks of niet geïnteres
seerden. De overeenkomstige percen
tages zijn voor de Volkskrant: 59;
voor de Telegraaf: 61; voor het Alge
meen Dagblad: 64; voor NRC-Han
delsblad: 45; en voor De Tijd: 52
procent De omvang van de groep
(vrij) ongeïnteresseerde lezeres
sen varieert van 71 procent (NRC-
Handelsblad) tot 89 procent (Het
Kwartet).
Twee vormen
Het dient wellicht te worden bena
drukt dat de cijfers, in deze serie
artikelen vermeld, betrekking heb
ben op de interesse van lezers voor
bepaalde soorten van nieuws, en
niét op hun belangstelling voor be
paalde dagbladrubrieken of -pagi
na's. Die twee vormen van interesse
behoeven zeker niet samen te val
len. Zo zou het niet gerechtvaardigd
zijn, de in dit stuk genoemde per
centages te betrekken op de interes
se voor de financieel-economische
pagina die naast de pagina met
beursnoteringen dagelijks door
de meeste landelijke kranten wordt
gepubliceerd. Voor verscheidene van
deze kranten, en zeker ook voor
Trouw/Kwartet, geldt, dat de zuiver
financiële berichtgeving" slechts een
gering deel van deze rubriek uit
maakt. Het greotste deel van het
nieuws en de achtergrondinformatie
op deze pagina valt meestal nauwe
lijks meer onder het begrip 'beurs
en financiën', maar hoort thuis in
de veel ruimere categorie 'econo
misch nieuws', die buiten het ge
zichtsveld van de onderzoekers viel.
Hierin worden onderwerpen als de
energieproblematiek (oliecrisi), de
grondstof fenmarkten (graan tekor
ten), middenstandsproblemen enzo
voort behandeld.
Interesse in 'Beurs en Financiën' onder het lezerspubliek van
Kwartet en vijf andere landelijke dagbladen. Bron: Nationaal
Nationaal Onderzoek Persmedia (N.O.PJ.
De verschillende categorieën ['zeer', 'tamelijk', 'matig', 'nauwelijks',
'helemaal niet'] geven de mate van interesse aan van resp. mannelijke
en vrouwelijke lezers (van 13 jaar en ouder). De getallen geven
percentages weer. De getallen tussen haakjes geven gemiddelde percen
tages voor heel Nederland aan.
Zeer Nauwe- Helemaal
Zeer
Tamelijk Tamelijk Matig
lijks
niet
TROUW
Mannen
10 7)
14 9)
24
16 (10)
18 (14)
42
(60)
Vrouwen
3 2)
6 4)
9
9 6)
18 (14)
64
(74)
KWARTET
Mannen
11 7)
9 9)
20
14 (10)
15 (14)
51
(60)
Vrouwen
2 2)
3 4)
5
6 6)
21 (14)
68
(74)
VOLKSKRANT
Mannen
11 7)
13 9)
24
16 (10)
17 (14)
42
(60)
Vrouwen
3 2)
6 4)
9
10 6)
21 (14)
60
(74)
TELEGRAAF
Mannen
13 7)
14 9)
27
12 (10)
15 (14)
46
(60)
Vrouwen
4 2)
6 4)
10
9 6)
16 (14)
65
(74)
ALG. DAGBLAD
Mannen
11 7)
13 9)
24
12 (10)
14 (14)
50
(60)
Vrouwen
2 2)
5 4)
7
8 6)
17 (14)
68
(74)
N.R.C.-HANDELSBLAD
Mannen
25 7)
17 9)
42
13 (10)
16 (14)
29
(60)
Vrouwen
6 2)
9 4)
15
15 6)
17 (14)
54
(74)
DE TIJD
Mannen
13 7)
17 9)
30
18 (10)
17 (14)
35
(60)
Vrouwen
1 2)
7 4)
8
12 6)
24 (14)
55
(74)
NED. HERV. KERK
Beroepen te Hendrik Ido Ambachp'
Vroegindeweij te Emmeloord; te lch
dinxveld: A. Breure te Westbroek, s
bedankte voor Benschop: te Ferwf
S. J. Seinen tc Tange-Alteveer.
Beroepbaar: H. E. G. Reefhuis, k;
Jacob van Kuysdaelstraat 70, Utre
Aangenomen naar Eemnes-buiten
Schaap, kand. te Laren, die bedaiU,
voor Sommelsdijk-Herkingen, Si '1
luinen en Dussen.
Afscheid op 27 januari van Twello
C. Groenewoud, wegens emerit)
van Capelle a. d. IJssel: H. van
Giesen, beroepen te Wolvega.
Inrede op 25 jan. te GoederepU
kand. R. van Kooten uit Delft; te kei
delburg op 27 jan.: F. C. M. Roo
burg uit Hoek van Holland; te Gi
chem: W. J. van der Waal uit Bait
voorheen o.a. dir. vormingscent in
'De Oorsprong' te St. NicolaasgafVi.
Nisse: rnej. dra M. G. Bergkotte, knd
uit Utrecht; te Barneveld op 30 pai
P. Alblas uit Huizen.
GEREF. KERKEN
Overleden: G. D. Kuiper (70),
missionair pred. te Heerde. Som hc
Aalsmeer en was vervolgens van ip
tot 1959 missionair predikant op >e,
den-Java.
Afscheid van Rotterdam-Zuid: dr
II. van ZuY'.en, wegens emeritaat;
lrum: H. Herder, wegens emeriti
Intrede te Bergum: P. L. Smilde
Hilversum: te Joure: P. Blokland
Colijnsplaat c.a.; te Delft (geest,
zorging van het Bethel-ziekenhi
Ae. van der Woude uit Maassluis.
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Intrede te Drachten: D. Gruttei
Leeuwarden-Huizum.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te Zaandam: J. de Jon
Emmeloord.
01
D
Freddy de Vree. Rita Renoir,
Grote Mamixpocket nr. 86. Paris-f^
teau. Amsterdam Brussel,
176 blz. 14.90.
De Vree bundelt hier een aant;
al"
stellen waarvan een aantal eerdei
publiceerd zijn in o.a. 'Vooruit'
'Kunst Cultuuragenda', en wat ul
ter werk, zoals twee lange essays
Jerzy Kosinski en William S. J
roughs. De kleine stukjes hand
over meest buitenlandse literal
Auteurs als Apollinaire, Artaud,
taille, Crowley, Colin Wilson, Stig
german, etc. komen ter sprake in
wijls nogal kort bestek. Lang nieeg
tijd lijken De Vree's observaties^
wichtig genoeg om gebundeld te
den. Vaak biedt hij niet meer dan at
redelijk geformuleerde korte bof ik
spreking, en daar gaan er zoveel
in een dozijn. Toch is het juist dsco
wisseling een van de aantrekkeli, n
kanten van dit boek.
De Vree is een nuchter lezer, hij
veel van literatuur en is duidelijk
geïnteresseerd en ook die lite ft
verschijnselen waar hij minder al d
teit mee heeft. Zo besteedt hij ri?i
aandacht aan de mode van de occf16
mystieke literatuur, waarbij zijn
trouwen hem niet verhindert een
tig, kritisch betoog te houden..
Natuurlijk is dit boek vooral bel
wekkend om de grote artjkelqn ij
Kosinski en Burroughs. Daarin m
De Vree beschouwing £n .inter
(gevoerd voor het Derde 'érografü
van de BRT), fyetgeen leidt tot
informatief geheel. Veel uit deze L
del steekt d^r wat schraal bij a
het is danook./lé vraag of al die
te stukjes' bij elkaar (hoezeer zld
Vree's -belangstelling karakterise
wel ,een uitgave in boekvorm r a]
vaardigen.
T.
II
