Draisma's (terug uit
Tanzanië) kijken vreemd
tegen onze vragen aan
lllsillall
Plaatselijk nieuws boeit ook
lezers van landelijke pers
In memoriam ds. Willem A. Plug
Credo, nieuw blad
van confessioneel
gereformeerd beraad
Kerkleden eisen
van Breznjew
heropening kerk
Speciaal Duits
voor oecumene
Bisschoppelijk
optreden tegen
KRO gevraagd
Communist bij
christelijk
instituut?
Nieuwe boekei
Beroepingswen
Trouw
Kwartet
Publiek van Trouw/Kwartet spant de kroon
wat lezers
willen weten
J
TROUW/KWARTET WOENSDAG 23 JANUARI 1974
KERK/BINNENLAND
T2/
'Regering hecht te veel aan band met Portugal'
door Aldert Schipper
Na drie en een liaLf jaar werk aan de school van Het bevrijdings-
front van Mozambique. Frelimo, zijn vorige week Jan en Frouke
Draisma voor een verlofperiode in ons land teruggekeerd.
Jan (29) heeft aan de school wiskunde gegeven en zijn vrouw En
gels en didactiek. Zij zijn in dienst van liet Frelimo. maar het sala
ris van dit gereformeerde echtpaar wordt betaald door de evange
lisch lutherse kerk in Nederland.
Op de school, die gevestigd is in Ba-
gamoyo, een kustplaats bij Dar es Sa
laam in Tanzania, zitten bijna 300
leerlingen uit de bevrijde gebieden
van Mozambique. Zij worden opgeleid
tot taken in deze gebieden.
Jan en Frouke Draisma treffen in Ne
derland naar hun mening de sterkst
gemotiveerde publieke opinie van
heel West-Europa ten gunste van de
bevrijdingsbeweging aan. In 1971
heeft de Nederandse regering onge
veer een kwart miljoen aan het Freli
mo gegeven, maar dat geld mocht al
leen buiten Mozambique gebruikt
worden, niet in de bevrijde gebieden.
Later heeft de regering op aandringen
uit de Tweede Kamer nog eens melk
poeder gestuurd, maar ook dit mocht
niet in Mozambique zelf gebruikt wor
den, waar het juist zo nodig was.
De huidige regering heeft een stap
vooruit gedaan, door 12Yi miljoen
gulden opzij te leggen voor bevrijde
gebieden, die gebruild. worden voor hu
manitaire doelen Alleen geeft ons
land geen cent direct Alles gaat via
de VN of de wereldraad van kerken.
Maar een land als Zweden geeft zijn
miljoenen direct aan het Frelimo. Dat
is toch eigenlijk pas een teken dat je
d£ze bevrijdingsbeweging serieus
neemt. 'Kennelijk hecht onze regering
nog heel wat waarde aan een goede
relatie met Portugal', vindt Jan Drais
ma.
Oorlog op school
Op de school van het Frelimo in Ba-
gamoyo hebben de leerlingen elk jaar
drie maanden vakantie. Zij gaan in
die periode terag naar Mozambique.
Daar voeren zij alfabetiserings- en
hygiëne-campagnes. Zo blijven de leer
lingen toch nog contact houden met
hun land. Er komen op school ook re
gelmatig leiders van het Frelimo om
uit te leggen hoe het er met de oor
log voorstaat.
De bevrijde gebieden 'beslaan inmid
dels een groot deel van Mozambique
met een bevolking van ongeveer een
miljoen mensen. Zij zijn geregeld het
doelwit van Portugese aanvallen.
Eerst wordt er gebombardeerd, dan
komen de vliegtuigen met mitralleurs
om op de vluchtende bevolking te
schieten en tenslotte komen de solda
ten met helikopters om hun bloedige
werk te doen. Daarna vertrekken ze
Jan Draisma: Nederland neemt
een dubbelzinnige positie in.
De redactie behoudt zich het recht
voor haar ter opname in deze rubriek
toegezonden meningsuitingen verkort
weer te geven. Bij publikatie wordt
met de naam van de inzender onder
tekend. Brieven kunnen worden ge
stuurd aan het secretariaat hoofdre
dactie Trouw/Kwartet, postbus 859.
Amsterdam.
NS-65+ kaarten (slot)
De heer Mink, die zich in het num
mer van 15 januari beklaagt over de
nieuwe regeling, zou ik willen aanra
den om aan het station de door NS
uitgegeven folder te halen. Daarin
kan hij o.a. lezen, dat het aantal ge
bruikers van de 65+ kaarten van
50.000 in 1970 is gegroeid tot 250.000
nu. Daarom hebben, begrijpelijkerwij
ze, de spoorwegen najaar 1973 de gra
tis reisdagen gespreid: één in septem
ber, één in oktober. Twee dagen in
één maand zou .tot opstoppingen lei
den. Alles tezamen genomen is er,
dunkt mij, geen reden tot klagen; wel
om met de 65+ kaart blij te zijn. Hij
is een van de vele goede dingen,
waardoor wij in onze tijd zoveel meer
van de herfst van het leven kunnen
genieten, dan vroeger.
Haarlem
J. Vernhout
Polariseren (2)
De heer E. van Popta uit Veendam
reageerde in Trouw/Kwartet van 19
januari op prof. De Gaay Fortmans
opmerking aangaande de anti-tbese.
Volgens mijn besef schiet het betoog
van de heer Van Popta zijn doel stuk
ken voorbij en wordt het eerder een
bevestiging als een weerlegging van
deze opmerkingen. Als ik het goed be
grijp ontkende prof. De Gaay Fort
man de door God gestelde anti-these
niet, maar waarschuwde hij deze niet
te vlot als politiek wapen te gebrui
ken daar ze dan een polariserende uit
werking krijgen. Inderdaad is het
evangelie een tweesnijdend scherp
zwaard, maar dan ook het werkelijke
evangelie. Het is erg jammer dat dit
zwaard altijd maar eenzijdig naar een
kant snijdt als het vanuit het anti-the
se uitgangspunt gebruikt wordt. Ove
rigens als deze medegelovigen bij hun
getuigenis meer innerliike vrede en
geloofsrust genieten, wil ik ze geen
strobreed in de weg staan, maar ze de
ruimte geven die hun toekomt. Mits
ook zij eens eindigen ondeugend te
zijn ten opzichte van anderen, om al
tijd maar wiggen trachten te drijven
tussen christenen onderling.
Wormerveer M. Bakker
weer naar hun versterkte uitgangsstel
lingen, voordat het bevrijdingsleger
ze verjaagt.
Het is wel voorgekomen dat een leer
ling niet terugkomt na drie maanden
Mozambique. Hij is dood achtergeble
ven. De Portugezen hebben het vaak
op de leerlingen gemunt, omdat zij de
bevolking aanmoedigen in haar ver
zet.
Mozambique is niet zomaar een kolo
nie. Het is de kolonie van een fascis
tische staat met een goed georgani
seerde geheime politie. Het minste of
geringste teken van oppositie wordt
met geweld de kop ingedrukt Moord
partijen. zoals vorig jaar in het Wes
ten bekend werden, horen tot het
systeem. De Portugezen bewaren hun
geheimen echter zorgvuldig.
Geweld
De Draisma's staan een beetje onwen
nig tegenover de hier gevoerde discus
sies over de aanvaardbaarheid van
steun aan bevrijdingsbewegingen. 'Het
Frelimo heeft in de tijd dat alle ande
re Afrikaanse landen hun onafhanke
lijkheid kregen op vreedzame wijze
geprobeerd met de Portugezen te
spreken. Maar het enige antwoord dat
het Frelimo kreeg was geweld.
Nederland neemt een dubbelzinnige
positie in. Enerzijds veroordelen wij
het kolonialisme, maar aan de andere
kant is het bijvoorbeeld nog steeds
toegestaan dat er Fokkers aan de Por
tugezen geleverd worden voor gebruik
in Mozambique. Daardoor hoort Ne
derland tot degenen die Portugal
daadwerkelijk helpen in hun strijd te
gen de Afrikaanse bevolking. Jan
Draisma: 'De maatschappij Deta is of
ficieel een burgerluchtvaartmaatschap
pij, maar zij vervoert met haar Fok
kers vooral Portugese soldaten en
voorraden. Dat is directe hulp aan de
oorlog'.
'De meeste steun krijgt Portugal van
Frankrijk, de Verenigde Staten, Enge
land en West-Duitsland. Bonn speelt
helemaal een dubbelzinnige rol', aldus
Jan Draisma. 'De Westduiters steunen
de Portugezen met wapens en trai
ningsmogelijkheden en hebben des
tijds aan het Frelimo ook hulp aange
boden. Dat is de enige hulp, die de
bevrijdingsbeweging ooit heeft afge
wezen. Het was een miljoen mark.
Het Frelimo zei: De Duitsers geven
Portugal wapens en aan ons geven ze
geld om lijkkisten te timmeren'.
'Zuid-Afrika gaat steeds meer een rol
van betekenis spelen. Vorig jaar heb
ben de Zuidafrikanen delen van Mo
zambique met herbiciden (verdel
gingsmiddelen voor de oogst) vanuit
de lucht besproeid. Zuid-Afrika en
Rhodesië jutten Portugal op om de
Portugese hersenschim niet los te la
ten, ook al worden de Portugezen
steeds meer teruggedrongen. Sinds ju
li 1972 is het Frelimo weer een nieu
we provincie binnengetrokken. In die
provincie, Manica e Sofala, heeft het
Frelimo op oudejaarsavond een trem
opgeblazen, die van Rhodesië op weg
was naar Beira in Mozambique. 'Dat
was een goed besluit van het jaar',
zegt Frouke Draisma. Later liep een
hulptrein met troepen nog in een hin
derlaag van de guerrillastrijders.
Steun bevolking
Door die activiteiten van het Frelimo
zijn de Portugezen gedwongen zich te
rug te trekken in de steden en in
hier en daar verspreid liggende ves
tingen. Die zijn langs de weg niet
meer bereikbaar, omdat de bevrij
dingsbeweging de wegen met mijnen
onbruikbaar maakt. Sommige wegen
zijn al helemaal door het-'oerwoud
overwoekerd.
Eind vorig jaar hebben de Portugezen
nog een ziekenhuis en een school in
de bevrijde gebieden aangevallen. In
de school werden tien kinderen en
twee onderwijzers gedood. In het zie-
kenhuL zijn alle zieken vermoord. Dit
soort dingen lijken hier onbekend,
omdat te weinig gelet wordt op het
Frelimo. Er wordt hier wel naar Por
tugal geluisterd. Dat geeft informatie
met het doel de blanken te mobilise-
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM 'Credo' is de
naam van het nieuwe maandblad
van het confessioneel gerefor
meerd beraad (CGB). Midden fe
bruari verschijnt het eerste num
mer.
De redactie wordt gevoerd door
dr. B Wentsel te Den Haag, ds.
M. P. van Dijk te Nunspeet en
drs. H. G. Leih te Kampen.
Het CGB wil met dit blad 'een
gezond kerkelijk besef bevorde
ren', zonder ook maar in het
minst kerkistisch te zijn'. In een
circulaire zegt het beraad: 'Wij
zijn ervan overtuigd, dat de gere
formeerde kerken ook in deze
tijd nog recht van bestaan heb
ben. Van harte willen wij de ker
kelijke vergaderingen steunen bij
het bewaren van het belijdend
karakter van onze kerken. Wij
verzetten ons daarbij tegen een
oeverloze vrijheid in het belij
den. Door middel van het uitge
ven van een maandblad willen
wij zowel de leden als de verga
deringen van onze kerken hierbij
behulpzaam zijn in deze tijd van
onzekerheid, verwarring en ver
flauwing'.
Het blad zal zich ook bezig hou
den met politieke en maatschap
pelijke zaken en zich daarbij ke
ren tegen deconfessionalisering
en doorbraak. De redactie belooft
'vooral artikelen en bijdragen te
publiceren, die in eenvoudige be
woordingen gesteld zijn en die
ieder meelevend kerklid kan be
grijpen'. Men wil zich ook rich
ten tot de jeugd. De abonnement
sprijs is negen gulden per half
jaar. De heer A. C. Ledegang,
Van Galenstraat 60 te Zandvoort
voert de administratie.
Frouke Draisma: Een goed besluit
van het vorig jaar.
ren tegen 'het communisme' of tegen
'het Chinese gevaar*.
Portugal doet al zijn best om het
Westen te laten geloven dat het Freli
mo zich alleen handhaaft door terreur
onder de bevolking. Frouke Draisma:
'Het Frelimo heeft juist de steun van
de bevolking nodig om te kunnen
doorgaan'. 'Het is net zo'n situatie als
hier tijdens de oorlog. Het gros van
de bevolking is tegen de Portugezen,
maar er zijn er altijd wel, die denken
van de Portugezen bete.- te kunnen
worden', zegt Jan Draisma.
Behoeften
De Portugezen hebben veel Mozambi-
quanen in dienst Die verdienen goed.
Maar toch lopen soms hele afdelingen
van het leger over naar het Frelimo.
Laatst hadden de Portugezen in een
streek wapens aan de bevolking uitge
deeld. 'Als de mannen van het Freli
mo komen, dan op ze schieten', zei
den de Portugezen. D:e mensen heb
ben al die geweren zo ingeleverd bij
het bevrijdingsleger'.
De kracht van het Frelimo neemt vol
gens de Draisma's de laatste tijd snel
toe. Er is een sterke eensgezindheid
ontstaan. In het begin zaten er bij het
Frelimo ook mensen, die dachten dat
ze de Portugezen zouden wegjagen en
dan hetzelfde systeem van uitbuiting
van de bevolking zouden doorvoeren.
Dat soort mensen is nu weg. Ze zijn
overgelopen of gevlucht. Fouke Drais
ma: 'Je kunt ook merken dat het Fre
limo groeit, doordat er veeJ meer
vraag om scholing komt. Ze bevrijden
meer gebieden. Daardoor moeten
meer mensen onderwijs krijgen. Dage
lijks worden mensen teleurgesteld
omdat er gebrek is aan materiaal en
onderwijzers. Ze gaan met grote
sprongen vooruit'.
KIEW Dertig Oekraïnse gemeente
leden uit het dorp Jitomir hebben in
brieven aan Kosygin, Breznjew en pa
triarch Pimen van de Russische ortho
doxe kerk geprotesteerd tegen de slui
ting van hun vierhonderd jaar oude
houten kerk.
De stedelijke autoriteiten geven als
reden voor de afbraak aan dat de kerk
vlakbij een school staat. In hun brief
aan het Kremlin zeggen de kerkleden
dat er reeds 32 jaar vreedzame coëxis
tentie tussen de kerk en de school
heerst. Bovendien herinneren de
briefschrijvers aan een uitspraak van
Lenin, die gezegd heeft dat de kerk
toch in elk geval ten dode is veroor
deeld en een natuurlijke dood zal
sterven. Geweld is daarbij totaal nut
teloos. De kerkleden eisen dat hun ge
bedshuis heropend wordt.
BOCHUM Stafleden van de
wereldraad van kerken in Gene
ve breken er in september een
maand tussenuit, voor een spe
iale cursus Duits.
De deelnemers, die al Duits
moeten kennen, zullen in vier
weken van elk 35 uur worden
ingevoerd in het oecumenisch
en theologisch vakjargon. Om
deze unieke cursus te kunnen
programmeren, heeft het rgani-
serende instituut aan elke deel
nemer speciale vragenlijsten ge
stuurd over zijn werk.
VENLO Een groep van zeventig
rooms-katholieken uit Venlo heeft de
bisschoppen in een open brief ge
vraagd. hun invloed te doen gelden
op de KRO. opdat deze omroep werke
lijk rooms-katholiek blijft.
Als voorbeelden noemt de brief de tv.-
uitzending van een protestantse
avondmaalsviering, waaraan een r.-k.
priester deelnam, en de uitzending
over bijbel en echtscheiding. Mocht
de KRO zijn eigen weg blijven gaan.
dan wil de groep stappen ondernemen
om te komen tot een n'euwe omroep.
PRETORIA Een .leidende persoon
in de Zuidafrikaanse geheime dienst
zou als redéh voor het wantrouwen
van de regering in het Christelijk In
stituut hebben opgegeven dat het in
stituut een ingeschreven lid van de
communistische partij in dienst zou
hebben.
Dit is gezegd door Dorothy Clemin-
shaw. een vroegere medewerkster van
het Sprocas (het studieprogram voor
het christendom en een apartheidssa
menleving), toen zij vorige week voor
de rechter zich moest verantwoorden
voor haar weigering om te getuigen
voor de commissie-Schlebusch.
Mevrouw Cleminshaw, op wie de be
schuldiging van de geheime dienst
van toepassing zou zijn, heeft gezegd
dat zij nooit lid van de communisti
sche partij is geweest.
door ds. H.J. Teutscher
Dominee Wim Plug bevorder tot
heerlijkheid! Met hem is een heel
bijzondere dienaar der kerk heen
gegaan. In de loop der jaren kreeg
hij grote bekendheid door het
werk van 'De Hezenberg' in Hat-
tera, een werk, waarin de per
soonlijke zielszorg centraal stond
en waarin hij duizenden mensen
mocht dienen.
Vanuit de pastorie Ln Bredevoort trok
Wim Plug met zijn onvergetelijke
eerste vrouw tante Bat in 1946
naar Hattem, naar 'Dë Hezenberg'. Sa
men waren ze tot geloofsvernieuwing
gekomen in de Rettungsarche te
Möttlingen. de plaats, waar in de vori
ge eeuw Blumhardt predikte en waar
nu de broeders, onder wie Vater Stan-
ger de meest bekende was, voor dui
zenden gasten als evangeliepredikers
en als zielszorgers van grote betekenis
waren.
Door deze nieuwe geloofsbeleving
ging Wim Plug anders preken en an
ders werken en zijn vrouw deed volop
mee. De pastorie in Bredevoort werd
voor tallozen een toevluchtsoord. En
de gang naar 'De Hezenberg' was een
geloofssprong voor deze beiden. Een
uitgewoond landgoed, geen vast sala
ris en stromen van gasten, onder wie
velen die nauwelijks iets konden beta
len.
Ik heb het als een groot voorrecht be
schouwd, dat ik hem mocht leren ken
nen en hem later mocht opvolgen.
Een mens. die de verborgen omgang
met God via zijn bijbel en het gebed
zó kende, dat ze op anderen afstraal
de. Een mens, die een en al onbekom
merdheid was, niet uit zorgeloosheid,
maar vanuit een diep geloofsvertrou
wen.
Wonderen
Daardoor konden er op 'De Hezen
berg' ock zulke wonderen gebeuren.
Er groeide een groot werk, waarbij
echter nooit aan de weg getimmerd
werd. Hij was geen groot spreker,
geen begaafd prediker. Lachend kon
hij dat zelf zeggen. En toch móest je
naar hem luisteren, want hij sprak
met gezag en met macht. Hij durfde
voluit dienaar Gods te zijn. Groot ge
duld, onuitputtelijke liefde en tegelijk
gestrengheid waren de kenmerken
van zijn zielszorg. Als het moest, kon
hij jaren met iemand bezig zijn, dan
zei hij rustig: 'Je zal zien, het komt
goed! De Heer is machtig!'
We waren nooit met grote aantallen
tegelijk op 'De Hezenberg'. Maar de
meesten, die er kwamen, ontvingen
zoveel voor hun leven, dat ze voort
aan zich altijd met dit werk verbon
den voelden. In de jaren, dat ik er
zelf mocht werken, heb ik me telkens
verbaasd over de grote gemeente, die
rondom dit werk stond; mensen van
uit allerlei kerken en kringen.
En toch was Wim Plug wars van alle
sektarisme. 'Blijf trouw op je post in
je eigep kerk; want daar kan de Heer
je.gebruiken!' Die marsorder gaf hij
de mensen mee, als ze bij hem weg
gingen. Als we hem ten grave gaan
dragen, zal het een dag zijn vol van
dankbaarheid jegens de Heer, die zo-
velen zoveel gaf in zijn dienaar Wim
Plug. Sterke diezelfde. Heer zijn
vrouw en kinderen!
H. J. Teutscher, hervormd predikant
te Borsele, was van 1967 tot 1971 ver
bonden aan De Hezenberg.
Lennart Nilsson (foto's), Stig No
feldt e.a. (tekst): Ontdek de
Uitgeverij Ploegsma, Amsterdam;
pagina's, 338 foto's, 75,-.
'De foto op de volgende bladzi
rechtvaardigt de mening dat de mi
lisklep een van de mooiste weef
van het lichaam is en op een zeil
dat bel staat door de wind. De sch
bestaat uit bindweefseldraden w
mee de delen van de klep op
plaats worden gehouden'.
Die twee zinnen, geplukt uit een
schrift, geven de sfeer aan van
soms adembenemende kijkboek,
mitralisklep verzorgt in het hart
afsluiting tussen de linkerboezem
de linker kamer, die het bloed he
chaam in pompen). Lennart Nilj
is een bezeten fotograaf, bezeten
alles wat er aan en vooral in het
chaam aan beelden is vast te legj
Bijvoorbeeld de tot 23 x 27 cm
grote opening van een zweetklier:
onheilspellend roze grottenlandscl
met vaalgroene bacteriën in om
moede hoekjes.
En dat is dan niet eens een techni
hoogstandje. Wat Nilsson aan vind
rijkheid en perfectionisme in
ling brengt, blijkt bijvoorbeeld b<
uit de 'voorhofstrap van het bini
oor', blijkens het bijschrift 0.5 to
mm Ln doorsnede, in het boek op
blazen tot anderhalve pagina,
met licht- en clektronenmikrosk
heeft de fotograaf verbazingwekke
dingen gedaan, geadviseerd en bi
staan door patholoog-anatoom dr.
Lindberg. I.
Deze combinatie van wetenschapper'
ke en artistieke benadering blijkt lj
zonder vruchtbaar. Het is al een fai
nerend gezicht om een zenuwvejf
zich over een bundel dwarsgestreeft
spiercellen te zien kronkelen. Ma
het is een dramatische vondst om j
van nature zwart-witte opname vanl
elektronenmikroskoop dan in gral
ties van blauw af te drukken. 1
Voor dat met mate gedramatiseej|
kijkwerk zou je al dankbaar moefll
zijn. Dat bovendien nog een team vj'
drie man een doorlopende tekst levé
die van de afzonderlijke foto's een j
menhangend beeld van het gezoi^
menselijk lichaam maakt, laat
dit boek maar één beschrijving opi
monumentaal. Dat ook de prijs mo
mentaal is, wordt dan begrijpelijk,
vertaling/bewerking van de Zweei
tekst (drs. M. A. J. Vreeken-V
Brink/H. Kernkamp-Biegel) dwii
respect af. R
Franciscus van Asslsi. een prof
voor onze tijd, door N. M. G.
Doornik. Uitg. Gooi en Sticht, Hilv
sum, 182 pag.. prijs 15.50. In deze
vensbeschrijving wordt Francisi
vanuit zijn eigen achtergrond gep
jecteerd naar deze tijd.
Medehelpers in de geestelijke gezoi
heidszorg, door dr. M. A. Brem
Schulte.. Uitg. Dekker van de Ve
Nijmegen, 168 pag., prijs ƒ21,50. f
onderzoek naar het funktioneren
niet-beroepskrachten in ontmoetin
groepen.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Marken (toez): J. Pro:
vic. te Amsterdam.
Bedankt voor Kootwijk: G. Post te
nemuiden.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Poortugaal (tevens
kenhuispred.): J. v.d. Haagen te Ni
wendijk.
Benoemd tot hulpprediker te Hei
lum: II. v. Minnen, a.s. em. pred.
Eibergen.
Toegelaten om te proponeren: M. L
3e Helmersstraat 61" te Amsterd
en H. A. Klijn, Vechtstraat 69' te A
sterdam.
GEREF. KERK (VRIJG.)
Aangenomen naar Delft: B. Gratz
Steenwijk.
GEREF. KERKEN (VRIJG. B.V.)
Beroepen te-Emmeloord: J. H. Ve
kind te Krommenie.
Aangenomen naar Haarlem: M. B
ker te Maastricht.
Bedankt voor Loosdrecht: H. J.
Kwast te Amstelveen.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Bodegraven: C. Hegen
te Tholen; teH ilversum en Ams
dam-N.: A. F. Honkoop te Moerkap
Ie; te Zeist: A. Hofman te Schever
gen.
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
B.V. De Christelijke Per#
Directie:
Ing. O. Postma,
F. Diemer.
Hoofdredactie:
J. Tammlnga.
Hoofdkantoor B.V. De
Christelijke Pers: N.Z.
Voorburgwal 276 - 280,
Adam. Postbus 859.
Telefoon 020-22 03 83.
Postgiro: 26 92 74. Bank:
Ned. Midd. Bank (rek.nr.
69 73 60 768). Gem.giro
X 500.
De veronderstelling, als zou
plaatselijk nieuws nauwelijks
aantrekkelijk zijn voor de ge
middelde lezer van een landelij
ke krant, wordt door het Natio
naal Onderzoek Persmedia dui
delijk gelogenstraft. De belang
stelling van deze lezer voor wat
er in zijn woonplaats gebeurt,
doet zeker niet onder voor die
van de gemiddelde Nederlander.
Voor heel Nederland geldt, dat 63
procent van de mannelijke en 66
procent van de vrouwelijke krantele
zers zeer' of 'tamelijk' geïnteres
seerd is in plaatselijk nieuws. Dat
zijn omvangrijke groepen, maar on
der het publiek van de meeste lan
delijke bladen zijn ze, verhoudings
gewijs, nog net iets omvangrijker.
De lezerskringen van Het Kwartet
en Trouw, waartussen in dit opzicht
vrijwel geen verschil bestaat, span
nen de kroon met ongeveer 70 pro-
crp
cent vrij sterk geïnteresseerde man
nelijke lezers, en ongeveer 75 pro
eent vrouwelijke. Maar de Telegraaf
(met resp. 68 en 71 procent), de
Volkskrant (65 en 67), De Tijd (66
en 68) en het Algemeen Dagblad
(64 en 66) doen voor Trouw-Kwartet
maar weinig onder. Het enige lande
lijke blad welks publiek in dit op
zicht beneden algemeen Nederlands
peil zit, is NRC-Handelsblad (met
resp. 57 en 64 procent).
Streekedities
De behoefte aan plaatselijk nieuws
wordt door de landelijke pers in
het algemeen niet bevredigd. De cij
fers wekken wellicht de indruk, dat
er voor deze pers interessante moge
lijkheden schuilen in het uitgeven
van streekedities, maar de ervaring
heeft geleerd, dat de technische en
financiële problemen, daaraan ver
bonden, voor een landelijke krant
groter zijn dan de voordelen. Vele
abonnees van de landelijke dagblad
pers zijn trouwens tevens op een
plaatselijke of regionale krant ge
abonneerd.
Van de in dit overzicht genoemde
bladen is Trouw-Kwartet het enige
dat zich de uitgave van regionale
edities permitteert. De Kwartet
bladen verschijnen dagelijks met zg.
streekpagina's voor respectievelijk
Rotterdam, Den Haag, Leiden, Dor
drecht en de omgeving van deze ste
den. En Trouw biedt dagelijks, met
uitzondering van de maandag, een
regionale rubriek voor de lezers in
Utrecht, Groningen en Drente, en
Amsterdam en omgeving. Plaatselijk
nieuws in engere zin bevatten dezt
rubrieken en pagina's overigens
slechts in zeer beperkte mate; in de
behoefte daaraan kan een landelijke
krant niet voorzien.
Weinig interesse
De stelling, dat de gemiddelde abon
nee van" een landelijke krant even
zeer in plaatselijk nieuws is geïn
teresseerd als de doorsnee-Nederlan
der, of wellicht zelfs nog wat méér,
wordt bevestigd, wanneer men de
blik richt op de groepen die voor
dit nieuws 'nauwelijks' of 'helemaal
geen' belangstelling hebben. Deze
groepen maken 16 procent van alle
Interesse in 'plaatselijk nieuws' onder het lezerspubliek van
Trouw-Kwartet en vijf andere
landelijke
dagbladen.
Bron:
Nationaal Onderzoek Persmedia
(N.O.PJ.
De
verschillende categorieën
['zeer'
'tamelijk', 'matig'
'nauwelijks',
'helemaal niet'l geven de mate van interesse aan voor resp. mannelijke
en
vrouwelijke lezers (van 13 jaar
en
ouder).
De getallen
geven
percentages weer. De getallen tussen haakjes duiden gemiddelde percen
tages voor heel Nederland
aan.
Zeer
Nauwe- Helemaal
Zeer
Tamelijk Tamelijk Matig
lijks
niet
TROUW
Mannen 34 (30)
35
(33)
69
20 (20)
8
9)
3
7)
Vrouwen 35 (31)
39
(35)
74
16 (18)
8
9)
2
7) 1
KWARTET
Mannen 37 (30)
33
(33)
70
18-(20)
6
9)
6
7)
Vrouwen 40 (31)
35
(35)
75
16 (18)
5
9)
5
7)
VOLKSKRANT
Mannen 33 (30)
32
(33)
65
22 (20)
8
9)
5
7)
Vrouwen 32 (31)
35
(35)
67
18 (18)
10
9)
5
7)
TELEGRAAF
Mannen 32 (30)
36
(33)
68
20 (20)
7
9)
5
7)
Vrouwen 32 (31)
39
(35)
71
17 (18)
7
9)
5
7)
ALG. DAGBLAD
e
Mannen 29 (30)
35
(33)
64
22 (20)
8
9)
6
7)
Vrouwen 32 (31)
34
(35)
66
20 (18)
7
9)
6
7)
N.R.C.-HANDELSBLAD
Mannen 27 (30)
30
(33)
57
28 (20)
10
9)
4
7)
Vrouwen 27 (31)
37
(35)
64
23 (18)
7
9)
6
7)
DE TIJD
Mannen 28 (30)
38
(33)
66
21 (20)
8
9)
5
7)
Vrouwen 36, (31)
32
(35)
68
21 (18)
6
9)
4
(7)
krantelezers in Nederlnd uit, maar
binnen de lezerskringen van alle
bladen die in bijgaand staatje voor
komen, zijn ze kleiner. 'Nauwelijks'
of 'helemaal niet' geboeid door
plaatselijk nieuws is 11, resp. 12
procent van de mannelijke lezers
van Trouw en Het Kwartet, en 10
procent van de vrouwelijke. Voor de
andere landelijke kranten zijn deze
cijfers: Volkskrant 13 procent
(mannelijke lezers) en 15 procent
(vrouwelijke); Telegraaf i2 en 12
procent: Algemeen Dagblad 14 en
13; NRC-Handelsblad 14 en 13; De
Tijd 13 en 10 procent.