Bourguiba ontslaat
architect van Unie
ans op compromis over
troepenreductie Europa
Nu nog grotere
winsten
met de 6 NMB-
Spaarwinst-
biljetten.
Heath: geen
compromis
met bonden
Verguisde Chinese leider
opnieuw in Politbureau
Egypte acht voorstel
nog onbevredigend
Geruchten over politieke onenigheid
Agnew dreigt
ook advocatuur
te verliezen
Prawda noemt
Solzjenitsin
nietig schepsel
Anti-Japanse
demonstraties
in Djakarta
Kissinger ontkent
dat hij collega
liet afluisteren
Einde Turkse
kabinetscrisis
komt in zicht
Gastronomisch
festival uit
Zuid-Amerika
TRI
OUW/ICWiAiR/rET DWSOAG 15 JANUARI 1974
BUITENLAND
T7/K9
ÏIÖNIS (Reuter, AF?, UPI, AP)
President Habib Bourguiba
van Tunesië beeft gisteren volko
men onverwacht zijn minister
van buitenlandse zaken, Mo
hammed Masmoudi, ontslagen.
Masmoudi wordt beschouwd als
de man, die de zaterdag aange
kondigde unie tussen Libië en
Tunesië persoonlijk bij presi
dent Bourguiba lieeft 'doorge-
Irukt'.
5e afgezette minister begeleidde het
Libische staatshoofd, kolonel Moeam-
nar Khaddaffi zaterdag, toen deze van
iet Tunesische eiland Djerba, waar
iet fusie-akkoord getekend werd, naar
rripoli terugkeerde. Het officiële Tu-
ïesische persbureau meldde dat Mas-
noudi na terugkeer in Tunis sprak
5 iver een 'ongebreideld enthousiasme'
warmee de fusie in Libië was ver-
2 velkomd. Minder dan een uur daarna,
3 erwijl Masmoudi naar het paleis van
Bourguiba ontboden was, herriep het
1 iersbureau zijn eerder gegeven be-
ichten, zonder een reden te noemen.
iourguiba tekende het akkoord met
2 fhaddaffi na maanden van geheime
'oorbereidingen door Masmoudi. Deze
eisde talrijke malen naar Khaddaffi.
ipvallend is dat Bourguiba nog maar
ojfruim een jaar geleden Khaddaffi in
l iet openbaar belachelijk heeft ge-
naakt, toen deze een unie tussen Li-
lië en Tunesië had voorgesteld.
i Khaddaffi is oprecht en vol enthousi-
isme,' zo had Bourguiba in aanwezig-
1 ïeid van het Libische staatshoofd tij-
Jiens een tv-uitzending in december
1972 gezegd. 'Ik geloof echter dat hij
Ie ervaring mist om te kunnen oorde-
en over de dingen, die bij zo'n een-
ïeid komen kijken. Het zijn de men
taliteiten, die moeten veranderen en
dat kan jaren of zelfs eeuwen duren.'
Premier
Jpvallend is ook dat Bourguiba zon-
iag bij terugkeer in Tunis al bekend
oaakte, dat het referendum over de
e vormen Arabische Islamitische Re-
mbliek om 'procedurele redenen' was
ïitgesteld van 18 januari tot 20
naart, de dag waarop de onafhanke-
ijkheid van Tunesië wordt gevierd,
fort daarna werd bekend, dat pre-
nier Hedi Nouira, die al geruime tijd
liet op goede voet stond met Mas-
noudi, evenals Bourguiba's sterk pro-
lesterse zoon en voormalig minister
in buitenlandse zaken Habib Bour-
ANNAPOLIS (Reuter, AP,
DPA) Een speciale commis
sie van drie rechters heeft gis
teren aanbevolen de vroegere
vice-president van de VS, Spi-
row Agnew uit de orde van de
advocaten in de staat Maryland
te stoten.
Volgens de rechters is Agncw's
ontduiking van de inkomstenbe
lasting een vergrijp dat hij
voor de rechtbank heeft toege
geven 'bedriegelijk en oneer
lijk' geweest en absoluut niet
in overeenstemming met de
ethiek van de advocatuur. Het
rapport van de commissie gaat
nu naar het hof van appèl van
Maryland dat een definitieve
beslissing in de zaak moet ne
men.
Voor hij vice-president van
Nixon werd, verdiende Agnew
in Maryland zijn brood met een
advocatenpraktijk tot hij gou
verneur van deze staat werd.
Tijdens zijn gouverneurschap
maakte hij zich schuldig aan de
belastingontduiking die hem vo
rig jaar het vice-presidentschap
kostte.
Duizenden enthousiaste Libiërs dromden samen in de straten van de Libische hoofdstad Tripolis toen de
plannen voor de eenwording van hun land met Tun esië bekend waren gemaakt.
guiba jr, niet in Tunesië waren, toen
het akkoord werd getekend. Nouira
keerde enkele uren na het bekend
worden van de ondertekening van het
fusie-akkoord terug uit Teheran, waar
hij een overeenkomst over economi
sche samenwerking had getekend.
Volgens diplomatieke kringen zou de
premier van tevoren niet op de hoog
te zijn geweest van de plannen van
Bourguiba Sr.
Nouira had een langdurige bijeen
komst met de president, voordat het
ontslag van Masmoudi werd aangekon
digd. Het aftreden van deze minister
heeft een vraagteken gezet achter de
zaterdag getekende overeenkomst.
Waarnemers menen, dat er diepgaan
de meningsverschillen over bestaan in
het Tunesische kabinet en in de rege
rende Destour-partij. Masmoudi staat
bekend als een van de beste vrienden
van de president, die zoals Mas
moudi in een',interview met het Fran
se dagblad Le Monde vertelde de
eerste president van de nieuwe repu
bliek zou worden. Khaddaffi werd ge
noemd als vice-president.
In dat interview verklaarde Masmoudi
ook dat de republiek 'islamitisch is
volgens de moderne opvattingen van
de Islam'. Hij zei gekant te zijn tegen
elk fanatisme en confessionahsme'.
Naar zijn mening zullen de fanatieke
opvattingen van Khaddaffi jegens de
Islam en het 'nasserisme' na de sa
mensmelting de gematigde Tunesische
ideeën niet aantasten. 'Tunesië is een
toeristenland en het toerisme zal zich
ook gaan uitbreiden tot Libië.'
Op de vraag, of de nieuwe statenbond
wordt gebaseerd op het 'nasserisme'
van wijlen president Gamal Abdel
Nasser van Egypte, antwoordde Mas
moudi: 'Nee, het wordt een Bourgui-
ba-Khaddaffi-verbond. Nasser was een
pionier van het Arabisme. Maar de
toestanden zijn nu veranderd.'
Bourguiba zelf zei in een interview
met het Parijse blad La Croix, dat de
vorming van een Noordafrikaanse sta
tenbond met voorzichtigheid en realis
me moet worden bestudeerd. 'Ik heb
altijd geloofd in de Arabische een
heid. En ik hoop, dat de nieuwe repu
bliek op langere of kortere termijn
zal leiden tot een groter geheel, zoals
de Verenigde Staten van Amerika.'
Masmoudi is vervangen door Habib
Chatti, die totdusver directeur van
Bourguiba's kabinet was. Chatti en
twee andere ministers werden onmid
dellijk teruggeroepen uit Tripoli en
andere Noordafrikaanse hoofdsteden,
waar zij verbleven om de details van
de fusie te bespreken. Ook de minis
ter van defensie. Aballah Franat, poli
tiek verwant met Masmoudi, is van
zijn functie ontheven -n overgeplaatst
naar de veel minder belangrijke post
van minister voor industriële ontwik
keling. Zijn opvolger op defensie is
Hedi Khefacha
Geruchten
Intussen gonst Tunis van geruchten.
Zo zou Masmoudi voorbestemd zijn
om Nouira op te volgen. Regerings
functionarissen zeiden niets te weten
van de bedoelingen van de president,
die een voorgenomen reis naar Genè-
ve heeft uitgesteld. Zaterdag werd be
kend gemaakt, dat de nationale radio
zich voortaan zou aanduiden als 'de
radio van de Arabische Islamitische
Republiek'. Maar zondagmorgen al zei
den de omroepers weer normaal 'Ra
dio Tunis'. Ook wordt gemeld, dat
mevrouw Bourguiba van Franse
afkomst verbaasd was toen zij
hoorde, dat Tunesië een unie met Li
bië zou vormen.
MOSKOU (Reuter, AP) Het Russi
sche partijblad Prawda heeft maandag
een nieuwe aanval gelanceerd op de
Russische auteur Alexander Soizhenit-
sin. Onder de kop 'De weg van het
verraad' wordt Solzjenitsin een 'schot
schrijver' genoemd, die het lot ver
dient van een verrader waarvan alle
werkende Russen, 'alle eerlijke men
sen op aarde, zich in woede en afgrij
zen afwenden,' aldus het proza van de
Prawda.
De kritiek op Solzjenitsin is de laat
ste dagen nog steeds toegenomen in
de Russische nieuwsmedia. De Prawda
van gisteren neemt hem vooral kwa
lijk dat hij probeert aan te tonen dat
de wetsschendingen in de Stalin-perio-
de geen afwijking vormden van de
normen der socialistische maatschap
pij, maar voortsproten uit de aard
van het socialisme. De communisti
sche partij heeft echter deze schendin
gen van de socialistische wetgeving
'aan een niets ontziende kritiek' on
derworpen en de levensnormen in de
partij en maatschappij zijn volledig
hersteld,' aldus de Prawda. 'Solzjenit
sin is en blijft echter een anti-socia
list en anti-communist die de rol van
een provocateur speelt,' aldus het ar
tikel. 'Die heren in het Westen, die
Solzjenitsin in volle ernst hemelhoog
prijzen zullen nauwelijks enige munt
slaan uit deze onbetamelijke zaak
want de walgelijkheid en nietigheid
van dit schepsel zijn in morele en po
litieke zin te zeer in het oog lopend.'
Conferentie deze week hervat
(ADVERTENTIE)
WENEN (UPI, AP) De westelijke deelnemers aan de conferentie
in Wenen over wederzijdse troepenvermindering in Midden-Europa
hebben aan de vooravond van de hervatting van de conferentie ge
zegd dat er kansen zijn op een compromis.
:De Nederlandse ambassadeur jhr. mr.
iuarles van Ufford verklaarde als
woordvoerder van de twaalf Navo-
leelnemers maandag óp een perscon-
ërentie dat de standpunten van Oost
in West ten aanzien van een aantal
westies wel ver uit elkaar liggen',
naar er zijn ook gemeenschappelijke
>elangen.'
let gaat er nu om een duidelijker
leeld van eikaars standpunten te krij
ten. Het belangrijkste geschilpunt
'lijft dat de Oosteuropese delegaties
1c bestaande machtsverhoudingen wil-
en handhaven/ terwijl het Westen
eerst een oostelijk overwicht wil cor
rigeren. Volgens de Navo-Janden moet
het tot een situatie komen waarin bei
de. partijen in het betrokken gebied
over evenveel grondtroepen beschik
ken. Volgens conferentiekringen zou
dat een streefgetal van 700.000 militai
ren moeten zijn. De Navo zegt over
777.000 militairen en 6000 tanks te be
schikken, terwijl de landen van het
pact van Warschau in Midden Europa
925.000 militairen en 15.500 tanks zou
den hebben. De Oosteuroepse landen
weigerden tot nu toe hun troepen
sterkte sterker te verminderen dan de
■Navo. Zij zouden voor 1975 aan weers
kanten een vermindering met 20.000
man hebben voorgesteld, gevolgd door
een verlaging van rèsp. vijf en tien
procent in 1976 en 1977. Volgens de
Navo blijft de machtsongelijkheid in
Europa dan bestaan en wordt er niets
opgelost.
Aan de conferentie, die op 30 oktoher
vorig jaar begon, nemen de VS, Cana
da, Engeland, West-Duitsland, België.
Nederland en Luxemburg als Navo-
landen deel, terwijl van de kant van
het pact van Warschau de Sowjet-
Unie, Oost-Duitsland, Polen en Tsje-
choslowakije meedoen. Italië, Roeme
nië en Bulgarije zijn als waarnemers
bij de conferentie betrokken. De confe
rentie werd een maand geleden ge
schorst
Heath op weg naar de besprekingen met de TUC-leiders.
LONDEN (Reuter) Een laatste po
ging van de Engelse premier Edward
Heath een oplossing te vinden voor
zijn conflict met de vakbonden is gis
teren mislukt. Besprekingen tussen de
premier en de overkoepelende vakor
ganisatie TUC over de lonen van de
Britse mijnwerkers leverden niets op.
Algemeen wordt nu verwacht dat
Heath nog deze week nieuwe verkie
zingen zal aankondigen. Hij zou de
kiezers zo snel mogelijk een mandaat
willen vragen voor zijn strijd tegen de
vakbonden.
De Britse bond van treinbestuurders
(29.000) besloot gisteren dat een al
eerder aangekondigde staking van 24
uur vandaag zal doorgaan. De bond
blijft bereid deel te nemen aan de be
sprekingen die de spoorwegdirektie 22
januari wil houden met de drie bon
den van spoorwegpersoneel over nieu
we lonen. De spoorwegdirektie had de
onderhandelingen echter aangeboden
op voorwaarde dat de staking van he
den zou worden afgelast en dat ook
geen andere acties meer zouden worden
gevoerd. De treinbestuurders vinden
het aanbod van de direktie echter niet
ver genoeg gaan.
Een andere manier van sparen, met een leuke
spaarwinst na 2, 41/2 of 6 jaar. De NMB Spaarwinstbiljetten
zijn aan toonder en verkrijgbaar aan de kas van elk
NMB kantoor.
U hebt keuze uit 6 mogelijkheden:
U stort
Looptijd
Rente U ontvangt
865,33
2 jaar
7'/2
ƒ1.000,-
4.326,66
2 jaar
7Vz
5.000,-
699,96
4Vi jaar
8V4
ƒ1.000,-
3.499,81
4/2 jaar
8V4
5.000,-
596,27
6 jaar
9
ƒ1.000,-
ƒ2.981,34
6 jaar
9
5.000,-
Vraag eens Inlichtingen over deze spaar*
mogelijkheden.
NEDERLANDSCHE MIDDENSTANDSBANK
Teng Hsiao-peng is terug
PEKING (Reuter) De Chinese vicepremier Teng Hsiao-peng, die
tijdens de Culturele Revolutie van 1966/1967 in ongenade was geval
len, blijkt thans weer deel uit te maken van het oppermachtige Po
litbureau van de communistische partij. De man die tijdens de cul
turele revolutie (ofschoon niet in het openbaar) werd aangevallen
als 'machthebber nummer twee die de kapitalistische weg inslaat' (de
eerste was Lioe Tsjao-tsji) stond onverwacht hoog op een lijst van
Chinese leiders die vorige week een herdenkingsplechtigheid bijwoon
den. Deze lijst werd afgelopen zaterdag door de officiële Chinese re
geringsmedia gepubliceerd.
Teng Hsiao-peng, ongeveer 70 jaar,
kwam de laatste maanden snel in de
publiciteit terug, nadat hij zeven jaar
in een politieke quarantaine had ver
keerd. Na de aanvallen van de rode
gardisten was de man die het secretari
aat van de partij bekleedde geheel uit
het gezicht verdwenen.
In april vorig jaar dook hij opeens
weer op. Zijn naam werd genoemd als
aanwezige bij een staatsbanket in Pe
king, In augustus werd hij samen met
drie andere ex-leden van het Politbu
reau en vijftien andere hoge partijka
der-leden die allen tijdens de Culture
le Revolutie in ongenade waren geval
len, herkozen tot lid van het Centraal
Comité. Dat gebeurde op het Tiende
Partijcongres.
Afkeer van wanorde
Teng is de oudste van de eenmaal
verguisden die nu weer in de Chinese
politiek zijn teruggekeerd. Zijn ver
kiezing versterkt de gematigde groe
pering onder de Chinese leide-s. Hij
wordt beschouwd als een 'pragmati
sche' figuur, wiens grote falen tijdens
de Culturele Revolutie werd genoemd:
als zijn afkeer van de wanorde die de
ze revolutie veroorzaakte.
Een vraagteken bij de bekendmaking
van Tengs nieuwe functie is dat er
geen plenaire zitting van het centraal
comité aan is voorafgegaan. Slechts
dit lichaam is bevoegd de leden van
het Politbureau te benoemen.
De verrassende 'reclassering" van
Teng komt na een grondige herorde
ning van het militair commando in de
provincies, die tijdens de jaarwisse-
Teng Hsiao-peng
ling bekend werd gemaakt. Binnen
kort komt de lang verwachte zitting
van het nationale volkscongres, Chi
na's parlement, waarin een nieuw
staatshoofd moet worden aangewezen
nadat achtereen volgens Lioe Tsjao
Tsji en generaal Lin Piao van deze
ijle hoogte naar beneden tuimelden
.de laatste letterlijk want hij kwam
om bij een mysterieus vliegtuigonge
luk.
Vervolg van pagina 1.
moeite doet om een overeenkomst tot
stand te brengen. Kissinger zei daar
op, dat het door hem meegebrachte
plan rekening houdt met Egyptische
overwegingen en vele punten, die
door president Sadat aan de orde wa
ren gesteld. De president moest ech
ter het plan nog beoordelen en sugge
sties doen. Kissinger verwachtte toen
nog, dat gisteren een akkoord zou
worden bereikt
Verworpen
Egypte zou Kissinger te verstaan heb
ben gegeven, dat het de volgende Is
raëlische eisen verwerpt: beëindiging
van de staat van oorlog, vermindering
van het aantal Egyptische troepen op
de oostelijke oever van het Suezka-
naal, erkenning van Israël en het
waarborgen van vrije vaart van Israë
lische schepen door het kanaal en een
Egyptische belofte, dat Israël niet
meer zal worden aangevallen. Het
blad van de Arabische Socialistische
Unie, Al Goemhoeria, dat deze afwij.
zingen publiceert maakt voorts mel
ding van de Egyptische eis, dat de
troepenscheiding binnen vier k vijf
weken is voltooid.
Voordat Fahmi meedeelde, dat geen
overeenstemming was bereikt over de
DJAKARTA De Japanse premier
Tanaka is maandag 'warm' ontvangen
op het vliegveld van Djakarta. De
monstranten doorbraken een politie-
cordon en probeerden zijn vliegtuig
te bestormen. De demonstranten ver
zetten zich tegen de 'onethische zake
lijke aanpak' van Japan jegens Indo
nesië.
Djakarta is de laatste hoofdstad die
Tanaka bezoekt op een vijftiendaagse
reis door Zuidoost Azië. In een aantal
landen werd hij al door onvriendelij
ke betogers begroet maar de demon
straties in Djakarta zijn het felst.
Kort voordat hij uit Maleisië in Dja
karta aankwam, werd een pop die Ta
naka voorstelde, door de demonstran
ten verbrand. Iets dergelijks gebeurde
in Koeala Loempoer waar studenten
anti-Japanse leuzen aanhieven en eis
ten dat Tanaka zo snel mogelijk Ma
leisië zou verlaten. Tanaka had gewei
gerd een delegatie van Maleisische
studenten te ontvangen.
ASSOEAN (AP) De Amerikaanse
minister van buitenlandse zaken
Henry Kissinger heeft ontkend in
1971 opdracht te hebben gegeven tot
het afluisteren van telefoongesprek
ken van Meivin Laird, die toen minis
ter van defensie was. Volgens Kissin
ger zijn berichten daarover in Ameri
kaanse kranten 'kwaadaardige' en
'schandelijke' leugens. Een krant in
Chicago had zondag gemeld dat Kis
singer de minister van defensie had
laten afluisteren om te weten te ko
men hoe de militaire leiders aan ge
heime informaties over z'n vredeson
derhandelingen met de Noordvietna-
mezen kwamen. Maandag schreef de
New York Tikes dat David Young,
een van de 'loodgieters' van het Witte
Huis, in het begin van 1972 een lang
rapport had ingediend, waaruit bleek
dat de voorzitter van de gezamenlijke
stafchefs, admiraal Thomas Moorer, in
het bezit was van geheime documen
ten van de Nationale Veiligheidsraad.
De documenten waren afkomstig uit
het kantoor van Kissinger.
plannen, die Kissinger uit Israël had
meegebrazcht, had de commandant
van de Egyptische luchtmacht gene-
raal-majoor Ali Fahmi, verklaard dat
de luchtverdediging van Egypte in
maximale staat van paraatheid was ge-
brazcht om voorbereid te zijn op een
Israëlische verrassingsaanval. In een
interview verklaarde hij, dat Israël in
de verleiding kan komen, de strijd te
hervatten om de verliezen uit de ok-
tober-oorlog te herstellen.
Dajan
In Jeruzalem vertelde minister van
defensie Mosje Dajan, dat Israël een
moeilijke periode in zijn bestaan
doormaakt en moet leren leven met
de nieuwe situatie, die bepaald wordt
door militaire, economische, politieke
en sociale problemen. De oorzaak
hiervan is, dat wij te maken hebben
met een niet-beëindigde oorlog. Dajan
zei dat de bestandsschendingen bij Su
ez en in de heuvels van Golan niet
uit de hand zullen lopen, zodat Israël
zich genoodzaakt zou zien. tot militai
re actie over te gaan. 'Als er een be
stand is. moeten beide partijen er
zich aan houden', aldus de minister.
De Israëlische delegatie in de militai
re werkgroep op de vredesconferentie
in Genève heeft haar vertrek naar de
ze stad uitgesteld. Deze stap werd ge
nomen nadat Egypte besloten had. de
besprekingen voorlopig af te breken,
in afwzchting van de Israëlische reac
tie op zijn voorstellen.
Volgens niet bevestigde berichten
krijgt Israël van de Verenigde Staten
twee oude vliegdekschepen, die ver
bouwd zullen worden voor het ver
voer van troepen. De schepen worden
betaald uit de fondsen die het Ameri
kaanse congres ter beschikking van Is-
raël heeft gesteld.
ANKARA (Reuter) De Turk.su Re
publikeinse Volkspartij en de Natio
nale Verlossingspartij (NSP) zijn het
eens geworden over de vorming van
een coalitieregering voor Turkije.
Daarmee zou een einde kunnen ko
men aan een politieke crisis die al
drie maanden duurt.
De coalitie van centrum-links met de
Islamitische NSP moet echter nog
door president Fahri Korutuk worden
goedgekeurd. De kans daarop lijkt ge
ring omdat de militaire leiders ernsti
ge bezwaren tegen deze coalitie ma
ken.
De militairen, die vorig jaar oktober
na dertig maanden militair bewind
uit de politieke arena verdwenen heb-
ben veel moeite met een prominente
positie van de NSP in een nieuw ka
binet. Het zou aan het eerste kabinet
worden met ministers die openlijk de
Islam aanhangen, sinds Turkije een
wereldlijke republiek werd. De mili
tairen hebben zich altijd opgeworpen
als 'beschermers' van de republiel te
gen de invloed van de Islam.
AMSTERDAM In het restaura^
Topkapi in de Goudbloemstraat (mid
den in de Amsterdamse Jordaan) is
gisteren een zesweeks Zuidamerikaans
gastronomisch festival van start ge
gaan. Topkapi kwam hiertoe na de
succesvolle Russische maand enkele
jaren geleden.
Dankzij de medewerking van de mees
te Zuidamerikaanse ambassades (Ar
gentinië. Brazilië. Columbia. Cuba en
Venezuela) werd het mogelijk aan Ar
gentijnse wijn en een kleine schilders
expositie uit Brazilië tc komen.
