'Algerije: fusie tussen Libië en Tunesië is 'onnatuurlijke zaak' 'Egypte vraagt steun om bestand te beschermen' Heath beslist deze week over verkiezingen Bespioneerde Kissinger liet op zijn beurt telefoon afluisteren Minder kerkfeesten voor Italianen scheelt miljoenen China laat Duitser na 20 jaar gaan .het .weer Buitengewoon zacht CIA: 2,5 miljoen gevangenen in Sovjet-kampen Paus over komeet Kohoutek: 'mysterie' Nieuwe leider aangewezen Griekse kerk Blanke immigratie funest voor Afrika I OIXVRXVVRTET MLMHG 14 JANUARI 1974 BENiXENIAND/WEER T5/K7 ItüNIS, TRIPOLI (Reuter, UPI, AP, AFP) Algerije heeft de op handen zijnde fusie tussen Tunesië en Libië bestempeld als een onnatuurlijke con structie. Ook in de rest van de Arabische wereld werd met duidelijke scepsis gereageerd op de proclamatie van beide landen. t Na langdurige besprekingen op het ei- andje Djerba voor de Tunesische - kust maakten president Habib Bour- ;uiba van Tunesië en kolonel Moeam- - ner al-Khaddaffi (het staatshoofd van jibië) de vorming van een 'Arabische [slamtische Republiek' bekend, waarin c hun landen zullen samengaan. In Li- i bische steden werden massademon straties gehouden om de unie enthou- liast te verwelkomen. In de hoofdstad runis reageerde de bevolking opmer kelijk terughoudender. IDe nieuwe staat zal één grondwet, één president één vlag en een leger hebben. De wetgevende, uitvoerende en rechterlijke machten zullen even eens worden samengevoegd. Op 18 ja nuari zou in Libië en Tunesië een re ferendum worden gehouden over het lesluit van de beide staatshoofden. Aangezien de voorbereidingstijd te £ort bleek, werd het referendum uit- esteld tot 20 maart, de dag waarop Tunesië zijn onafhankelijkheid viert. Over het tijdstip van het samengaan «n de procedure voor de presidents verkiezingen is nog niets bekend. "Waarnemers verwachten dat Bourgui- ba, gezien zijn leeftijd en ervaring, de eerste president van de nieuwe staat zal zijn. EGYPTE! Na zijn terugkeer in Tunis sprak Bourguiba van een 'gebeurtenis die de loop van de geschiedenis zal veran deren'. Hij nodigde Algerije, Marokko en Mauretanië uit zich aan te sluiten bij de nieuwe republiek. Als de lan den van Noord Afrika het voorbeeld van Tunesië en Libië volgen kan een 'krachtige en solide gemeenschap' worden gevormd, aldus Bourguiba. Opvallend is dat Egypte in deze op somming ontbreekt. Formeel vormt Libië sinds 1 september 1973 een unie met Egypte. Maar de aarzeling van president Sadat om de eenwording in praktijk te brengen en de Egyptische houding in en na de oktober-oorlog hebben Khaddaffi kennelijk ontgooch eld. Khaddafi. die zich graag opwerpt als voorvechter van de Arabische een heid, heeft zich nu kennelijk teleurge steld afgewend van Egypte en een ini tiatief in westwaartse richting geno men. Vanwege zijn grote deviezenre serves en zijn enorme olie-rijkdom kan Libië voor het betrekkelijke arme Tunesië een aantrekkelijke partner WASHINGTON (AP, UPI, Reu ter) Terwijl hoge militairen in 1971 Henry Kissinger be spioneerden, gaf Kissinger op zijn beurt opdracht de telefoon van de toenmalige minister van defensie, Meivin Laird, af te luis teren. Kissinger wilde op die ma nier uitvinden wie hém bespio neerde. Dit was zaterdag de laatste onthul ling in een nieuw politiek schandaal in de Verenigde Staten dat Waterga- te-achtige afmetingen dreigt aan te nemen. Amerikaanse kranten staan al dagen vol over een golf van ver dachtmakingen en onderlinge spio nage tussen het Witte Huis en het Pentagon toen Kissinger werkte aan zijn vrede in Vietnam. Het Witte Huis ontkent de berichten tot nu toe zwakjes en laat doorschemeren dat er wel iets aan de hand is ge weest. Het zou nu echter niet in het 'nationaal belang* zijn om meer over de affaire in de openbaarheid te brengen. De spionage-affaire kwam vrijdag aan het licht toen bekend werd dat volgens een nog geheim onderzoek van het Witte Huis hoge militairen in 1971 Henry Kissinger hadden bespioneerd. Het onderzoek was uitgevoerd door de befaamde 'loodgieters' van het Witte Huis die later ook de Watergate-inbraak voor hun rekening namen. Zaterdag meldde een Amerikaanse omroepmaatschappij dat generaal Haig, de huidige stafchef van het Witte Huis, een belangrijke rol heeft gespeeld in de spionage-affai re. Haig zou het niet eens zijn ge weest met de strategie die Kissinger in '71 volgde bij zijn overleg met de Noordvietnamezen. Haig, die bang was dat Kissinger te grote concessies zou doen zonder dat daar iets tegen over stond, zou toen te kennen hebben gegeven dat hij geen be zwaar zou maken als de Amerikaan se stafchefs op de hoogte zouden worden gesteld van Kissingers-gehei- me-standpunt zodat diens strategie door het krachtige verzet van de mi litairen gewijzigd zou kunnen wor- Melvin Laird den. Generaal Haig heeft de berich ten inmiddels ontkend maar erkende dat hij het op bepaalde punten on eens is geweest met Kissinger. Kissinger zou volgens een krant in Chicago de lucht hebben gekregen van de spionage en toen opdracht hebben gegeven tot het aftappen van Lairds telefoon om vast te stel len wat er van zijn geheime diplo matiek overleg naar het Pentagon uitlekte. Kissinger gaf opdracht tot de maatregel nadat er bij een van z'n stafmedewerkers een draadloze microfoon in een kantoorlamp was gevonden. Bij een onderzoek kwam niet vast te staan wie de microfoon had geplaatst, maar er werden hoge militairen verdacht. Volgens de New York Times bestaan er bewijzen dat minstens zes officieren betrokken waren bij de spionage. Het Witte Huis onthulde dit week end dat men in de laatste maanden van 1971 ontdekt heeft dat een over heidsfunctionaris zeer geheime infor maties naar andere landen heeft la ten uitlekken. Deze functionaris was een lage ambtenaar die echter toe gang had tot zeer geheim materiaal. Hij is inmiddels ontslagen. Een federale rechter heeft bevolen dat de Amerikaanse regering de aard en omvang van het afluisteren van verschillende anti-oorlogsgroe- pen en leiders moet onthullen. De rechter wees het betoog van het mi nisterie van justitie van de hand dat de door die operaties verkregen in lichtingen om redenen van nationale veiligheid geheim gehouden moeten worden. Verder wees hij een voor stel van de regering van de hand de ze inlichtingen aan hem privé voor te leggen. De rechter verklaarde dat dit een illegale handeling zou zijn. Kolonel Khaddaffi flinks) van Libië en president Bourguiba van Tu nesië ondertekenen een papier dat de eenwording van hun landen regelt. zich ook na de onafhankelijkheid in 1956 in grote lijnen volgens het kapi talistisch model ontwikkeld. Bourgui ba volgt een gematigde pro-westerse koers en was een van de eerste Arabi sche leiders die erkenning van de staat Israël bepleitte. Vergeleken met Libië is Tunesië een redelijk modern land, waar de 4,5 miljoen inwoners een aanzienlijk hogere ontwikkelings graad hebben bereikt dan de ruim twee miljoen inwoners van het ooste lijke buurland. zijn. Libische investeringen kunnen belangrijk bijdragen tot de economi sche ontwikkeling van Tunesië, dat op zijn beurt beschikt over de geschoolde arbeiders en experts op velerlei ge bied, waaraan in Libië een groot te kort bestaat. VERSCHIL Op economisch, politieke en maat schappelijk gebied hebben de twee landen nauwelijks iets met elkaar ge meen. De Tunesische economie heeft VATIKAANSTAD (CIC) Het Vati- kaan wil met de Italiaanse regering samenwerken om een aantal katholie ke feestdagen zoals driekoningen, sa cramentsdag en St. Josef naar de zon dag te verplaatsen. Daarmee zou een eind gemaakt worden aan de over vloed van feestdagen die een miljoe- nenverlies voor de Italiaanse econo mie opleveren. Deze kerkelijke mede werking is van groot belang voor de regering die een wetsontwerp over de ze feestdagen-overvloed voorbereidt. HONG KONG (AP) China heeft zaterdag een Duitse za kenman na 20 jaar gevangenisstraf vrijgelaten. De man, de 63-jarige Heinrieh Lipphardt, was veroordeeld op beschuldiging van spionage voor de Verenigde Staten. Een Duitse consulaire ambtenaar heeft verklaard dat Lipphardt over de grensbrug tussen China en Hongkong is gewandeld nadat hij er drie dagen tevoren van op de hoogte was gesteld dat hij zou worden vrijgelaten. Hij zat sinds 1954 in de Tientsin gevange nis. Lipphardt ging voor de tweede wereld oorlog als jongeman naar China en vestigde zich in Tientsin, de haven stad van Peking waar hij een im- en export-firma begon. i Vervolg van pagina 1 dat, Kissinger 'als een vriend' te be groeten. Kissinger zei, de speciale am bassadeur Ellsworth Bunker te heb ben meegebracht als 'extra dreige ment'. Kissinger grapte: 'Hij heeft vier jaar nodig om iets te doen', ken nelijk doelende op de onderhandelin gen over vrede in Vietnam, die Bun ker voor de VS ^oerde. Sadat zei hier op: 'Ja. maar hij heeft geen succes ge boekt*. Oproep Intussen heeft Egypte een beroep ge daan cp de permanente leden van de Veiligheidsraad om hun medewerking te geven aan de thans lopende pogin gen tot het oplossen van de crisis in het Midden-Oosten, en het 'bescher men van het bestand'. Gezegd werd, dat Egypte zich op het volgende standpunt stelt: Israël moet zich volle dig terugtrekken uit alle bezette Ara bische gebieden; de Arabische sector van Jeruzalem moet worden terugge geven; het Palestijnse probleem moet wohlen behandeld als een nationale kwestie en de Palestijnse politieke en titeit moet worden beschouwd als een onderdeel van de crisis. De verklaring viel samen met de be kendmaking in Jeruzalem, dat Kissin ger van Israël een mandaat heeft ge kregen om een definitief voorstel tot scheiding van de troepen aan het Su- ezfront over te brengen aan president Sadat van Egypte. Voorts verklaarde Israël zich bereid ook met Syrië te onderhandelen over troepenscheiding in de heuvels van Golan, echter op voorwaarde, dat Damascus eerst een lijst publiceert van Israëlische krijgs gevangenen en het Rode Kruis toe- steming krijgt, deze gevangenen te bezoeken. ger nog een onderhoud had gehad met Abba Eban, zijn Israëlische colle ga, vertrok hij tegen de avond naar Aswan. Vandaag ontmoeten Sadat en Kissin ger elkaar weer. Tegen de avond wordt een Egyptisch-Amerikaans com muniqué verwacht. Morgen zal Kissin ger vermoedelijk opnieuw naar Israël vliegen om Sadats antwoord te bespre ken. Diezelfde dag wordt hij volgens berichten uit Amman ook in Jordanië verwacht en mogelijk later ook nog in Syrië, welk land onder zware Rus sische druk zou staan om zich alsnog bereid te verklaren, aan de vredesbe sprekingen deel te nemen. Het Israëlische voorstel in Kiasmgers bagage betreft een basisplan voer de scheiding van de troepen aan het Su- ezfront. Het zou in feite een 'plan-Kis- singer' zijn. waarmee zowel Egypte als Israël zich al in principe akkoord zouden hebben verklaard. Volgens dit akkoord zou Egypte in dit stadium geen concessies van betekenis doen. Mogelijk leidt de overeenkomst, aldus nog steeds zegslieden, tot het 'stroom lijnen' van de Egyptische strijdmacht op de oostelijke oever van het Suezka- naal. Er zou echter niets zijn bepaald over een ingrijpende vermindering van troepen of bewapening, zoals Is raël eerder had geëist als tegenpresta tie. Israël zou, als compensatie voor het uitblijven van .ccn Egyptische tegen prestatie, Amerikaanse garanties heb ben gevraagd. De Egyptische en Israë lische militaire delegaties in Genève zouden het akkoord binnen twee of Ap<H*l6 Zcltllv drie weken moeten uitwerken tot een gedetailleerde overeenkomst. LONDEN (Reuter, AFP, UPI) De Britse premier Edward Heath zal voor het eind van deze week beslissen of hij van de kiezers een nieuw mandaat zal vragen om nog scherper te handelen in de huidi ge economische crisis. Die nieuwe verkiezingen zouden dan op 7 of 14 februari gehouden moeten worden, zo verwachten politieke krin gen in Londen. Algemeen wordt verwacht dat Heath tot nieuwe verkiezingen zal besluiten nu uit een xecente opiniepeiling is ge bleken dat de Conservatieven voor het eerst sinds de regering Heath in 1970 aan hel bewind kwam, op een verkiezingsoverwinning kunnen reke nen. Volgens het opinie-onderzoek hebben de Conservatieven een voor sprong van J.9 procent op Labour. Heath moet deze week een besluit ne men omdat op 16 februari een nieuw kiesregister wordt ingevoerd. Dat maakt administratieve wijzigingen no dig. zoals het uitgeven van 39 miljoen nieuwe oproepkaarten voor de kiezers. Deze reorganisatie vergt weken en nieuwe verkiezingen zouden dan pas in april mogelijk zijn. Dat is te laat om de Conservatieven volledig te la ten profiteren van de huidige politie ke situatie. Bepalend voor Heaths besluit zal het resultaat zijn van het overleg tussen regering en de overkoepelende vak centrale TUC, dat vandaag wordt voortgezet. Waarnemers zien geen re den voor nieuwe verkiezingen als TUC zich verplicht met de toekomsti ge looneisen binnen het kader van de anti-inflatiepolitiek van de regering te blijven. Heath Oppositie Het oppositieblok Likoed heeft het besluit van de Israëlische regering, waarvan de inhoud niet is gepubli ceerd. een 'truc' genoemd. Het kabi net zou het volk zand in de ogen strooien over troepenscheding, terwijl het in feite heeft besloten tot eenzij dige terugtrekking, zonder dat er iets tegenover wordt gesteld door Egypte en zonder vrede te krijgen. De rege ring zou haar boekje te buiten zijn gegaan omdat zij sinds de verkiezin gen van 31 december demissionair is. Tot dusver heeft het TUC alleen aan geboden de loonsverhoging voor mijn werkers als een aparte zaak te behan delen. De omvang van deze loonsver hoging zal bij andere loononderhande lingen niet als 'argument' worden ge bruikt. TUC kan de aangesloten bon den echter niet dwingen zich ook aan een dergelijke afspraak te houden. 'Havikken' in de regering en de con servatieve partij, die niets willen we ten van een compromis met de mijn werkers en de andere vakbonden, spo ren Heath aan tot het uitschrijven van nieuwe verkiezingen. Heath zelf zou daarzel f aanvankelijk mee heb ben willen wachten tot het einde van Gesprekken De bekendmaking volgde na afloop van een drie uur geduurd hebbende bijeenkomst van het Israëlische kabi net. De beslissingen werden genomen, aldus het communiqué, nadat vice-pre- mier Jigal Allon en minister van de fensie Mosje Dajan verslag hadden uitgebracht van hun besprekingen met Kissinger. Deze was zaterdaga vond uit Aswan in Israël aangekomen, waar in de nacht van zaterdag op zon dag een Israëlisch-Amerikaanse werk groep door beide partijen ingebrachte ideeën over een troepenscheding aan het Suezfront uitwerkten. Zondagochtend begon Kissinger te ontbijten met Allon. Beide staatslie den spraken over de conclusies van de werkgroep, die volgens zegslieden geen volledige oplossing kon berei ken. Na zijn ontbijt met Allan voerde Kis singer nog besprekingen met Dajan en de stafchef luitenant-generaal Da vid Elazar. De minister voerde cok een privégesprek van ongeveer een uur met premier Golda Meir, die nog het bed moet houden. Nadat Kissin- Van onze weerkundige medewerker De beide orkaandepressies, die eind vorige week van de Azoren via het zeegebied ten roesten van Ierland in de richting van IJsland trokken, heb ben de Westeuropese economie hun dienst bexoezen. Aan de oostzijde van deze systemen deden ze krachtige zuidelijke winden zachte lucht uit Frankrijk naar de Benelux transpor teren. Zondagmiddag om één uur toees de thermometer in Eindhoven twaalf graden St. Girons, vlak ten noorden aan de Pyreneeën, meldde toen vijftien graden, Pau en St. Ander zestien, Bi arritz zeventien en het Spaanse Ali cante achttien graden Celsius. Ten noorden van de Pyreneeën was er sprake van een zeker föhneffect. Niet vergeten mag worden dat ook het sta tionaire hogedrukgebied boven Rus land met twintig tot 25 graden vorst ons terwille is door de zuidelijke cir culatie over West-Europa te stimule ren. Wanneer zo een maximum maar op afstand blijft, zich niet te sterk over Scandinavië uitbreidt en de lucht druk boven de Middellandse Zee niet uitgesproken laag wordt, is er geen centje pijn, alleen misschien voor de gokkers op strenge winters en een elf stedentocht. Inmiddels blijft de natuur in herha lingen vallen. Uit het Azorengebied trekt alweer een nieuwe zich verster kende depressie in de richting van Ierland. Deze geeft vandaag opnieuw regenkansen. Het weer blijft de ko mende dagen zacht voor de tijd van het jaar, met af en toe een krachtige en aan de kust stormachtige wind. De gemiddelde temperatuur is momenteel ongeveer zeven graden boven nor maal. De decemberkou op IJsland wordt goed weergegeven door de volgende klimaatcijfers: Akureyri in het noor den: gemiddelde etmaaltemperatuur -6 graden (afwijking -5.5 graad), Reykja vik in het zuidwesten: -3.6 graad (af wijking -4.5 graad). De gemiddelde luchtdruk was in december ongeveer vijf millibar hoger dan normaal en in de zuidelijke gebieden viel opvallend weinig neerslag. In Hólar i Hornafir- da aan de zuidoost kust mei 61 milli meter tegen 185 normaal, een gevolg van het wegblijven van de zuidoosten tot zuidwestenivinden, die normaliter door opstijging tegen het bergland hun waterdamp verliezen. zacht weer Weerrapportcn van gisteravond 19 u., max. temp. en neerslag 7-19 u. Amsterdam licht bew 11 0.1 De Bilt licht bew 11 0.4 Deelen onbewolkt 11 0 Eelde onbewolkt 10 2 Eindhoven onbewolkt 12 0 Den Helder licht bew 10 1 Luchth Rtd. licht bew 11 0.3 Twente licht bew 11 0 Vlissingen onbewolkt 10 0.6 Zd. Limburg licht onbew 12 1 Aberdeen half bew 6 6 Athene regen 8 3 Barcelona onbewolkt 16 0 Berlijn onbewolkt 8 0 Bordeaux zwaar bew 16 0 Brussel onbewolkt 11 1 Frankfort half bew 7 0 Genève half bew 6 0 Helsinki geh bew 5 0A Innsbrtlck geh bew 8 0 Kopenhagen geh bew 4 0 Lissabon geh bew 15 0 Locarno onbewolkt 7 0 Londen regenbui 10 3 Luxemburg licht bew Madrid geh bew 12 0 Malaga onbewolkt 20 0 Mallorca half bew 17 0 MUnchen geh bew 10 0 Nice geh bew 14 0 Oslo sneeuw 2 8 Parijs geh bew 12 0.1 Rome licht bew 14 0 Split onbewolkt 15 0 Stockholm geh bew 2 0.4 Wenen ijzel 0 04 ZUrich regen 7 0.1 Casa Blanca licht bew 17 0 Istanboel sneeuw 3 4 ZONNIG SNEEUW z'n regeringstermijn in 1975. De 'dui ven' in Heaths partij waarschuwen voor het gevaar van een verkiezings campagne, die het stempel zal dragen van klassen-tegenstellingen en ar beidsconflicten. Zelfs als Heath een grote overwinning zou boeken, zou een oplossing er na zo'n verbitterde campagne niet makkelijker op wor den. WASHINGTON (DPA) Naar schat ting van de Amerikaanse geheime dienst CIA bevinden zich nu zo'n 2.5 miljoen mensen in straf- of werkkam pen in de Sowjet-Unie. De schatting is gebaseerd op foto's van Amerikaan se spionagesatellieten. Volgens het dagblad de New York Ti mes moet echter meer geloof worden gehecht aan schattingen van het Ame rikaanse ministerie van buitenlandse zaken die het houden op ongeveer één miljoen gestraften in kampen, onder wie rond tienduizend politieke gevan genen. Het blad publiceerde de resul taten van een onderzoek naar de toe standen in de Sowjet-kampen, die door het jongste werk van Alexander Solzjenitsjin, de 'Goelag-archipe1' op nieuw in de belangstelling staan. De Verenigde Staten houden zelf 425.000 mensen gevangen in kampen en ge vangenissen. VATIKAANSTAD (Reuter) Paus Paulus heeft ook naar de komeet Ko houtek gekeken en het heeft hem 'een gevoel van het kosmisch mysterie' ge geven. Tot de pelgrims op het Sint Pietersplein zei hij zondagmorgen dat hij de afgelopen week op een avond vanaf een balkon van zijn plaats de komeet had waargenomen. Het had hem veel genoegen gedaan, maar ook een gevoel gegeven van 'de tot ontzag en deemoed brengende confrontatie tussen de dimensies van de mens en die van het heelal Hij riep de gelo vigen op niet bevreesd te zijn voor de 'geheimen van het universum', maar in de hemel de naam van God de Schepper te lezen. 'Want dit is de waarheid een waarheid die niet meer onheilspellend en vreesaanjagend is. maar een vriend en Heiland', aldus Paus Paulus. ATHENE Griekenland heeft een nieuwe primaat» ma?' de rust is daar mee niet teruggekeerd in de Grieks orthodoxe kerk. De nieuwe aartsbisschop van Athene is bisschop Seraphim van Loannina. Hij is dor Je huidige machthebber in Athene, president Rhaedon Gyzikis, aangewezen uit een voordracht van drie namen, die hem was voorgelegd door een speciaal samengesteld kies- colege. In dit colege zaten van de in totaal 67 Griekse bisschoppen al leen de 32. die vóór de kolonelscoup van april 1967 varen aangesteld. De uitgesloten bisschoppen die onder het bewind van de afgezette Papadopoulos werden benoemd, hebben inmiddels doen weten dat zij de nieuwe kerk vorst niet, zullen erkennen. De nieuwe aartsbisschop staat bekend om zijn eerlijkheid en organisatorische capaciteiten. Hij heeft moedig gevoch ten in de laatste wereldoorlog, waar hij als gueriller aan de kant van gene raal Zervas icgen de nazi's vocht. Na de oorlog kreeg de bisschop enkele hoge onderscheidingen. GENEVE In Genève is een beraad afgesloten van deskundige afgevaar digden van een aantal leden-kerken van de wereldraad op het gebied van de strijd tegen het racisme. Zij zijn tot de conclusie gekomen dat de we reldraad zou moeten streven naar een internationale overeenkomst, die de emigratie van blanken, vooral van ge schoolde arbeiders, naar Afrika aan banden legt. Mede als gevolg van do blanke immi gratie zijn de rassentegenstellingen in veel Afrikaanse landen scherper ge worden. In de periode van 1960 tot 1970 zijn 275.000 immigranten uit Eu ropa Afrika binnengekomen. De mees ten komen uit Portugal, Griekenland, Engeland, Nederland en Duitsland. Velen van hen waren geschoolde ar beiders. Gevolg is dat zij steeds de beste posities innamen en de zwarte arbeiders op de achtergrond hebben gedrongen. De deskundigen menen dat de wereld raad de internationale arbeidsongani- satie, de Europese regeringen en de Europese vakbeweging erop zou moe ten wijzen hoe funest de blanke im migratie voer Afrika is. OPKLARINGEN BEWOLKING AlLTEWP. IN. TE BP. WINORICHTINO ,'t Enige Is, Slmpkins, dat ze van boven moeten komen

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1974 | | pagina 7