dag, maandag
K
HELAAS NIETS
DAN ACTEREN'
Toneelspeler Ton Ilensink over: Indië, katholiek-zijn,
het toneel, vrouwen, Mao en een hoopje schroot
Opmaken
met
lenzen in
Recepten
wedstrijd
Tl
pi
Golda op de
eerste plaats
De jas van
Johnny Kraay
Caroline wil
Charles niet
Antoinette is
nu doctorandus
Brigitte wordt
Edith Piaf
Rikkert en Elly
in het Drentse
Henk neemt
wat rust
Fins leer in de winter
Uw-
ook
nze
Kerk in Haaksbergen
wordt gerestaureerd
Brandstichter
bekent, schade
op ton geschat
Confectiebedrijf sluit
TROUW/KWARTET HAAMM.G 14 J AiMLiAKl 1974
BINNENLAND T6/Ï
door
hette visser
*Ik werk over liet algemeten met groot onbehagen. Zo
gauw ik kan, hou ik op met acteren. De hele toneelsitua
tie is toch vreselijk? Heus $iiet alleen in Nederland hoor:
over de hele wereld is het, een ellende. Maar ja, ik kan
helaas niets anders dan toneelspelen. Anders was ik al
lang weggeweest'.
Zit het er nog in dat Ton Len-
sink met acteren ophoudt? Hij
zegt het niet te weten. Lensink
is nu 51 jaar. 'Vroeger wilde ik
graag oud worden, omdat ik
dacht dat je dan vijs werd.
Laat ik je vertellen dat je dan
wel verschrikkelijk oud moet
worden!'
De man die iedere avond het
kleine volkje van Nederland
met zijn Ti Ta Tovernaars-kun-
Voor vrouwen met contacttien-
ten is het opmaken vaak een
probleem. Want heb je de len
zen niet in, dan kun je niet
zien wat je doet en heb jfe ze
wél in dan moet er geiperkt
worden met vergrotende spie
gels. Aquafactor van Max- Fac
tor is een oogschaduw die' deze
problemen oplost Met behulp
van een uiterst zacht pefnseel-
tje, dat niet op de ootfleden
drukt, wordt de oogschaduw
egaal aangebracht en al naar
gelang de oogschaduw .meer
vochtig wordt gemaakt wohdt de
kleur lichter (f 7,75, sptociaal
penseeltje 3,95).
sten naar bed begeleidt, be
weegt zich wat verlegen en ver
strooid voort. Hij loopt op zijn
tenen en praat zacht. Als je
goed kijkt, zie je dat die verle
genheid wat gecultiveerd is. La
ter zegt Lensink dat het ook
zo'ri beetje zijn handelsmerk is
geworden. 'Maar vroeger, als
kind, was ik heel verlegen. Ik
droomde veel. Schreef gedich
ten misschien moest ik om
die verlegenheid ook zo nodig
bij het toneel: jezelf willen be
wijzen. Maar het lukte totaal
niet. dat acteren van mij.
Steeds bouwde ik een huis, zo
leek het, steeds stortte het in.
En ik wilde zo graag wonen'.
Wat het sociale-wonen betreft
zit Ton Lensink wel goed. Hij
heeft een fijne boerderij in
Groot Schenner, waar hij woont
met zijn vrouw Joque en hun
tien maanden oude dochter Riv-
ka (een Russische verbastering
van Rebecca). Het is Tons vijf
de kind, de anderen zitten ver
deeld over de twee voorgaande
huwelijken. Van Lensink is ver
der bekend dat hij een tomeloze
verzamelwoede voor oud speel
goed heeft en dan speciaal het
spul dat op stoom loopt. Deze
middag heeft hij nog een af
spraak met een oude dame die
wat zaken op zolder heeft staan
en Lensink beloofde dat hij het
gratis voor niks mag meene
men. De acteur verheugt zich
erop. Had hij vroeger dan geen
speelgoed en is daarmee zijn
huidige hobby verklaarbaar?
Ton: 'Ik ben geboren in Indië, in
Batavia. Mijn vader was procu
ratiehouder van Lindeteves.
Toen ik twee jaar was zijn we
verhuisd naar Padang, op Suma
tra. We hadden het als blanken
wel goed'.
'In de oorlog was dat. Ik zat op
een kamertje en kwam óm van
de honger. Echt, niets te eten,
in die grote stad. Ik ging naar
huis, waar ze volop van alles
hadden. Mijn moeder blij. Ze
zei: je kunt blijven, maar dan
weer iedere dag naar de kerk,
bidden en dat toneel is ook af
gelopen. Zonder een hap eten
ben ik naar Amsterdam terug
gegaan: ik wilde het niet meer.
Met de bevrijding heb ik het
nog één keer geprobeerd. Ach,
je was in een roes, iedereen
was dolblij dat de oorlog voor
bij was. Mooie tijd voor verzoe
ning. Wat dacht je: ze waren
nog precies hetzelfde. Sindsdien
heb ik mijn ouders nooit meer
gezien. Geen enkel contact meer
gehad. Ik heb nog wel aan het
sterfbed van mijn vader geze
ten, maar het was een vreemde
voor me'.
Heeft Lensink nog een gods
besef?
'Ik dacht van wel, maar het is
in ieder geval niet de God van
mijn vader en moeder. Ik heb
het gevoel dat mijn geloof meer
naar binnen is gericht. In de
geest van de yoga. Dat je jezelf
kunt vervolmaken. Door je den
ken goed te trainen. De godde
lijkheid zit in jezelf en die
moet je naar buiten laten ko
men. Iets in die richting'.
anarchist ben. Politiek gezien
ben ik extreem links. Tot in
het absurde. Die Mao, die Rode
Jeugd, dat vind ik uitstekend.
Dat is de enige oplossing voor
de problemen. Als je daarnaast
de Russen neemt met hun sme-
rig-linkse politiek. Nee, we
moeten een radicale revolutie.
Een totale vernietiging, vooral
materieel. Ja, uiteraard ga ik er
dan als eerste aan met mijn
boerderij en mijn speelgoed.
Maar ik wil best slachtoffer
zijn. We moeten terug tot het
nulpunt Tot de geboorte'.
Uw dochter is nu tien maan
den. Misschien
Ja, ik snap het al: met
haar beginnen. Maar ja, het is
ridicuul om tegen je dochter te
zeggen: je mag niet snoepen.
Het kind vraagt erom en wie
ben ik dan om te zeggen dat
het niet mag? Ik heb het zelf
ook allemaal'.
Past dat wel bij de uitspraak
van Lensink dat hij 'een gezond
decadente opvatting van het le
ven heeft?
'Wat moet ik daar meer op zeg
gen? Kijk, ik zal niet gaan ste
len of moorden. Maar ik bedoel
de daarmee te zeggen dat ik za
ken die buiten de moraalopvat
tingen vallen nooit in eerste in
stantie zal veroordelen. Ik on
derzoek alle dingen en
Ze zeggen dat
bent als Mao zelf.
Ton: 'Haha, is dat rood? Kijk,
ik geloof wel dat ik eigenlijk
zo rood behoud het fijne?
Ton: 'Ja, dat klopt. Niet het
slechte en niet het goede. Ge
woon het fijne. Hoewel, daar
kom je ook van terug hoor,
want drinken en eten en vrou
wen: allemaal erg fijn, maar het
kan je ondergang zijn'.
Lensink zegt dat we dan geen
psychiatertje moeten spelen en
niet moeten zeggen dat het vast
aan zijn jeugd heeft gelegen.
'Nee, wat een onzin. Het ligt
helemaal niet aan m'n katholie
ke opvoeding dat ik nu zo denk.
Gewoon, ik ben opgevoed, mijn
ouders hebben hun kans gehad
wat het geloofsleven van mij
betreft en toen ben ik eruit ge
stapt. Ik dacht: nu ga ik het
zelf ontdekken. En toen ben ik
er steeds verder vanaf gedre
ven, maar ik heb cr geen frus
traties van overgehouden. Nou
ja, misschien heb ik in het be
gin wat wilder geleefd. Dat
wel'.
Als dit verhaal in de krant
staat, zit Ton Lensink op de Ca-
narisohe Eilanden. Hij had er
zin in. De laatste zes jaar is hij
niet met vakantie geweest. De
opnamen van Ti Ta Tovenaar
zijn afgelopen en bij de NOS
wordt nu overlegd of men na
dit seizoen doorgaat. Lensink
verwacht van niet, want ook bij
de omroepen worden door zui
nigheid en vlijt huizen als kas
telen gebouwd. Over drie weken
gaat Lensink verder met het
nieuwe toneelstuk van Hugo
Claus (Pas de Deux), dat hij sa
men met Marja Habraken op
het toneel brengt. Dan werkt
hij weer mee aan het toneel
waar hij liever mee zou ophou
den, hoewel dit laatste stuk
nem wel bevalt. En een week
geleden heeft Ton ook een con
tract getekend voor een toneel
stuk dat in 1975 zal gaan lopen:
'Barefoot in the park', een vrije
produklie van John de Crane,
al is het nog steeds zoeken naar
een goeie regisseur.
'Ach, het liefste ging ik morgen
naar Zuid-Frankrijk. De grond
is daar niet duur, het leven lek
ker goedkoop en dan iets eer
lijks doen met je handen. Tim
meren of zo. Maar al die con
tracten. En eer je rond bent
met de belastingen M'n auto
heb ik ook wel eens tot een
hoopje schroot wiljen laten per
sen. En dan in je voortuintje
zetten. Ik had serieus dat plan
opgevat en toen dacht ik: maar
nu eerst nog even naar Hilver
sum voor een STER-spotje. En
toen is er niets meer van geko
men
Er blijven gelukkig veel recep
ten binnenkomen voor mensen
die geen suiker of vet mogen
hebben of voor hen die het
vlees-eten geheel uit hun leven
hebben gebannen. Wat dat sui
kervrij en vetloos eten betreft:
er oestaan uitstekende kook
boekjes voor deze mensen.
Vooral uitgeverij Van Dishoect
is er actief voor. Een goed boek
voor suikerpatiënten is dat van
Marianne Stuit, dat bij deze uit
geverij is verschenen.
Deze week weer een 'gewoon'
recept, dat we bekronen met
een Groot Margriet Kookboek:
Mais met
kuikenlevertjes
3 pakjes diepvries
kuikenlevertjes
1 blik spercieboontjes
250 gram uien
2 rode paprika's
zout, peper
tabasco, soja
tijm, boter
1 blik mais
De uien in ringen snijden en
de paprika's in reepjes. Fruit ze
in de boter tot de uien goud
geel zijn. Intussen de mais en
de sperzieboontjes in een pan
verwarmen. Niet laten koken.
Doe de levertjes bij de uien en
paprika en voeg er zout, peper,
een druppeltje tabasco en een
scheutje soja aan toe. Dan wat
tijm erbij en vervolgens alles
door elkaar.
Dit recept is van Tineke v.d.
Berg, Straatweg 139" in Breuke-
len. Ze schrijft erbij dat plak
ken komkommer en winterwor
tel alsmede stukjes bloemkool
er uitstekend bij smaken. Wat
het drinken betreft: een lekkere
rosé. Tineke meldt dat wanneer
je op kamers woont en je eters
krijgt deze maaltijd snel te ma
ken is en je maar twee pitten
nodig liebl. Voor Tineke het
kookboek en voor u het adres
waar recepten naar toe kunnen:
Trouw-Kwartet, Dag Maandag,
postbus 859, in Amsterdam.
st
gf
K>
an<
[US
»uil
nei
jib:
Isla
hun
bis<
Een
sfeer?
beetje de Couperus-
Het is al jaren vallen «I- op
staan met 'onze enige echtiz ko
miek die Nederland heeff'. We
bedoelen Johnny Kraaylcamp.
En na regen komt altijd zonne
schijn en na een instorting
deelt Kraay snel weer mee dat
het hem goed gaat. Hoewel: in
het radioprogramma 'Da jaren
vijftig.zei hij onder meer:
'Ik heb wel perioden gebad dat
ik maling aan alles had. Ik ging
gewoon niet naar voorstellingen
die ik moest spelen. Maar dat is
nu over. Het is alsof ik. een jas
aanhad waarmee ik in de mod
der ben gevallen. Die jas is nu
gestoomd en ik loop weer ge
woon door. Maar de mensen
denken nog altijd dat er mod
der aanzit'.
'Nee, meer Somerset Maugham.
De volwassenen van toen waren
eigenlijk verwende kinderen. Ze
hadden geen pest te doen. Al
die intriges. Wij werden als
kinderen ook speciaal behan
deld. Ik zat op een frater
school. Wij genoten bepaalde
voorrechten boven de Chinese
en Maleise kinderen. Ik mocht
bijvoorbeeld altijd limonade
voor de fraters halen, in de
pauze En dan onderweg slokjes
nemen'.
Hij vertelt dat hij uit een
streng katholiek gezin komt.
'Belachelijk streng, eigenlijk.
Vervelend ook. Mijn vader was
als een rots: niet te beïnvloe
den, niet te verplaatsen: Mijn
moeder zat vastgeroest in haar
geloof. Wat de pastoor zei was
waar. Onfeilbaar waren ze. die
pastoors. Later, terug in Neder
land begon m'n vader een radi
owinkel. Als er dan geen brood
op de plank was moesten we op
onze knieën bidden of er asje
blieft zo'n toestel verkocht
mocht worden. Hadden we weer
te eten'.
CORRECTOR
Op z'n twintigste heeft Ton met
het ouderlijk huis gebroken. 'Ik
kón het niet meer. Ben op ka
mers gaan wonen en werd cor
rector bij het dagblad De Tijd.
Later moest ik zo nodig aan het
toneel, ging naar de toneel
school'.
Vier jaar werkte Ton Lensink
Bij Cor Ruys. Toen die stierf
nam hij ontslag en ging terug
naar De Tijd.
Zo vlak voor en vlak na de
jaarwisseling worden er overal
op de wereld opiniepeilingen
gehouden om te weten te ko
men wie het populairst, het
mooist, het slechtst gekleed en
wat al niet is. De Britten hou
den erg veel van die spelletjes,
maar ze schrokken toch wel
toen ze de resultaten bekeken
van de onlangs gehouden steek
proef wie wel de meest bewon
derde vrouw van de wereld is.
Want gewoontegetrouw werd
niet koningin Elizabeth van En
geland aangewezen, maar de Is
raëlische premier Golda Meir.
Zij kreeg 24 procent van de
stemmen.
Het schijnt allemaal doorgesto
ken kaart te zijn geweest van
prinses Gracia van Monaco. Zij
zette door, dat dochter Caroline
naar een Britse kostschool zou
gaa.n. Nauwelijks had Caroline
(die nu zeventien jaar is) daar
een week doorgebracht of er la
gen brieven van koningin Eliza
beth in haar postvakje met de
vraag of ze op theevisite wilde
komen. En tijdens die bezoeken
zat ook prins Charles een kopje
mee te drinken. Na drie keer
had Caroline het door en
schreef ze haar moeder een
brief waarin ze haar verzocht
om Elizabeth te vragen geen
uitnodigingen meer te sturen,
aangezien ze de jongens van de
Franss Riviera leuker vond dan
de suikerzoete Charles.
Er werken dappere dames bij
de radio en televisie. Neem nu
Antoinette van Brink. Ze pre
senteert een aantal NOS-radiio-
programma's, doet het tv-pro-
gramma 'Klassewerk' en is om-
roepster van de KRO. Daarnaast
heeft ze kans gezien om haar
doctoraal Ervgels te halen op de
universiteit van Amsterdam.
De snelste manier om filmster
te worden is je in te laten
schrijven in het elektronische
kaartsysteem van een of andere
Franse schouwburg. Dat deed
tenminste de 20-jarige Parijse
apothekersdochter Brigitte
Ariel m september 1972. Zes
maanden later kreeg ze een
briefje thuis mét de mededeling
dat zé was uitverkoren om de
hoofdrol te spelen in de film
over het leven van Edith Piaf.
De opnamen zijn in volle gang
en ook al is het doodvermoei
end wérken, Brigitte is dolblij
met haar rol. Het enige bezwaar
is dat de regisseur haar heeft
opgedragen dag en nacht in kle
ren te lopen die Edith Piaf ook
zou hebben gedragen. 'Ik liep
vroeger het liefst in een spij
kerpak, maar zoiets heeft Piaf
nooit aan gehad'.
Sommige artiesten presteren
het om nooit in het nieuws te
komen. Neem het zingende
echtpaar Elly Nieman etn Rik
kert Zuiderveld. Zij hebben, het
woeste Gooi gelaten voor wat
het is en zijn lekker gaan wo
nen in Drente. In het plaatsje
Uffelte hebben ze een boerde
rijtje en krijgen daar af en toe
bezoek van enkele goeie vrien
den. Voor de rest geloven ze
het wel. Zo nu en dan wordt er
een grammofoonplaat gemaakt
en dan reizen ze weer spoor
slags naar Drente. Hun optre
dens beperken ze hoofdzakelijk
tot het zingen voor jeugdsocië-
teiten in het land waar het le
ven nog goed is: onder visnet
ten, Franse kaas en wat stok
brood.
De afgelopen jaren heeft caba
retier Henk Elsink zo'h, vijf
maal tweehonderddertig voor
stellingen 'gedaan' in zijn res
taurant De Koopermolen in
Amsterdam. Het wordt hem nu
wat teveel en Henk is bang 'uit
gedroogd' te raken. Vandaar dat
hij vanaf mei dit jaar wat rust
neemt. Hij gaat zich dan voor
bereiden op het seizoen '75-'76
en dat betekent: nieuwe teksten
en nieuwe muziek schrijven. Zo
af en toe kwam Henk wel eens
in het nieuws als er weer een
serie deurwaarders voor zijn
Koopermolen stond. 'We heb
ben zo verschrikkelijk veel
soorten belastingen dat ik wel
eens wat vergat. Dan staat er
weer zo'n zorgelijke man voor
de deur. Met dwangbeveittn. Ik
zei dan altijd: man, Vietnam is
veel erger! Maar ja, daar be
greep zo'n figuur dan niets
van.'
Ze kosten natuurlijk niet niks, maar het is er wel lekker in lopen:
de nieuwe Friitala-mantels uit Zweden. Bovenstaand model is er
een van lamnappa met een grote kraag en manchetten van roodvos-
bont. De jas is ook te krijgen mei een wasbeer-garnering, (lnl.:
020—24 03 71).
Brieven die ujiet zijn voorzien van
naam en adres kunnen niet in behan
deling word/én genomen. Geheimhou
ding is verzekerd. Vragen die niet on
derling met elkaar in verband staan
moeten in afconderlijke brieven wor
den gesteld. Per brief dient een gul
den aan postzegels te worden ingeslo
ten. Adres: redactie Trouw-Kwartet,
postbus 948, Botterdam.
Vraag: Waarom steken de mensen
toch zoveel vuurwerk af met Nieuw
jaar?
Antwoord: Oorspronkelijk werd het
vuurwerk afgestoken om boze geesten
te verjagen, die op tijden, die een bij
zondere betekenis voor de mens heb
ben, klaar staan hem kwaad te doen.
Dit is dan vooral vuurwerk, waar veel
lawaai bij te pas komt Inplaats hier
van werd ook wel op ketels en bek
kens geslagen, werden vuurwapens
afgeschoten, enz.
Vraag: Wat is het adres van de NOS?
Antwoord: Postbus 10 Hilversum
Vraag: Wat is het adres van de We
reldraad van Kerken?
Antwoord: 150 Route de Ferney, C. P.
Genève 20, Zwitserland.
Vraag: Mijn lichte leren tas werd
vuiL Met een licht zeepsopje heb ik
hem schoongemaakt maar hoe krijg
ik de tas weer glanzend?
Antwoord: Met witte was van een
goed merk. Niet te veel gebruiken.
Vraag: Mijn begonia heeft meeldauw.
Hoe krijgt men dat weg?
Antwoord: Bestuiven met bloem van
zwavel of pirox. Ook kan Poliflor ge
bruikt worden. Na twee weken herha
len, tot de meeldauw verdwijnt
Vraag: Kan men nog ergens anders
het rijexamen afleggen dan bij het
CBR. Men heeft mij dat verteld.
Antwoord: Binnen 30 dagen na het
zakken voor het rijexamen CBR kan
men k raison van 40.- in beroep
gaan bij Verkeer en Waterstaat en
daar aanvragen opnieuw examen te
mogen afleggen (dit is dus een be
roepsinstantie). Na een week of zeven
volgt de oproep. Het examen duurt
1>A uur. Eerst mondeling theorie. Is
dit gedeelte onvoldoende, dan wordt
het praktische gedeelte niet meer af
genomen. Bij zakken moet men terug
naar het CBR.
Vraag: Kunt u mij inlichten over
middeleeuwse Nederlandse steen
ovens?
Antwoord: Oorspronkelijk werd ook
hier te lande gebruik gemaakt van
veldovens. Dat waren stapels ongebak
ken steen, waarin gaten waren uit
gespaard, gestut door balken en over
dekt met aarde. Na het afstoken brak
men de ovens af. Er was veel verlies,
door mislukken aan elkaar bakken
enz. In primitieve landen ziet men
restanten van dit soort ovens nog
vaak bij pas gebouwde huizen. Een
volgende trap was het bouwen van
veldovens met twee of vier vaste mu
ren. Er was veel brandstof nodig en
door de temperatuurverschillen was
de kwaliteit ongelijkmatig. Uit deze
veldovens is de tegenwoordig gebruik
te ringoven gegroeid. Volgens dit
systeem worden de ongebakken stenen
geladen, voorverwarmd, gebakken, af
gekoeld en gelost. Op deze manier
wordt de oven nooit helemaal afge
koeld. Kog niet lang geleden gebruik
te men voor de venvarming .steenkool
of turf, wat bezwaren had. Veel beter
is de vlam en de hitte te regelen met
olie- of gasverwarmirig. Het vlamo
vensysteem, waarbij de stenen of an
dere keramische produkten via een
rail tegen de richting van de verbran
dingslucht van branders in wordt ver
voerd, berust ook op deze methode
van laden, voorverwarmen, bakken af
koelen en lossen. Vroeger werden
hier vrij veel ronde ovens gebruikt.
(Dit gebeurt in Engeland nog steds).
De vlam stijgt langs de wanden en
door de geperforeerde bodem naar de
korte wijde schoorsteen.
Vraag: Behouden een man en een
vrouw, die beide in het genot van
AOW zijn, ieder hun eigen uitkering
als ze in het huwelijk treden of gaat
dan de uitkering voor gehuwden in?
Antwoord: Een man en een vrouw die
beiden AOW genieten, behouden deze
uitkering na het huwelijk.
HAAKSBERGEN Het ministerie
van CRM heeft gelden beschikbaar ge
steld voor restauratie van de zestien-
de-eeuwse Sint Pancratiuskerk in
Haaksbergen. Totaal herstel kost 1,75
miljoen gulden, het rijk neemt daar
van 750 gulden voor zijn rekening. De
rest komt van gemeente, provincie en
kerkbestuur. Van de kerk moeten on
der meer ue dakbedekking, oude trap-
delen, galmborden, waterafvoer en de
vloer vernieuwd worden.
Hamster benzine in
beslag genomen
Van een verslaggever
RIDDERKERK De politie van Rid
derkerk heeft epn 26-jarige Rotter
dammer aangehouden, die bekend
heeft vrijdagnacht twee pandjes aan
de Molendijk te hebben aangestoken.
De beide pandjes, een tapijtenhandel
en een ernaast gelegen woonhuis, gin
gen in vlammen op. De Rotterdamse
politie wilde gisteravond nog niet de
identiteit van de man noch zijn mo
tieven prijsgeven. De schade wordt op
ruim een ton geschat.
De brand, die met benzine is aan
stoken, ontstond in de tapijtenhani
en sloeg over naar het woonhuis,
bewoners waren thuis. Snel optred
van de brandweer voorkwam, dat b
vuur om zich heengreep, zodat de
dere karakteristieke huizen in de o
geving gespaard bleven. Achter
uitgebrande huizen werd 180 lil
benzine gevonden. Tijdens de bra
kwamen bewoners uit de omgevi
met jerrycans en vaten gehamstei
benzine naar buiten. De 180 liter bi
zine is voor onderzoek in beslag get
men.
Inmiddels is komen vast te staan,
de eigenaar van de tapijtenh;
niet tegen brand is verzekerd. Ook
huiseigenaar van de uitgebrande
den is niet verzekerd.
Van een verslaggever
HENGELO Het confectiebei
Howa, gevestigd in Westerhaar,
sluiten. De achttien personeelslei
zijn ontslagen. Als oorzaak wordt 4
sterke daling van het aantal orde?
opgegeven.