Kerken hebben weinig aandacht voor
verkeersprobleem
Kerkbalans eigenlijk
een geloofsenquête
fllaill^
I
Vandaai
Duitse r. katholieken
wordt deelneming
avondmaal ontraden
f
Conferenties
Trouw
Kwartet
Vorig jaar
slechts
11 nieuwe
r.k. kerken
Paus Johannes
voorlopig
nog niet zalig
66ste Gebedsweek
voor de eenheid
Proces in hoger
beroep tegen
dr. Beyers Naudé
Ir
Beroepingswii
Bulletin van
raad van kerken
Indonesiër als
zendeling naar
Nederland
4*
KERKBALANS 74
Nieuwe boef)
TROUW/KWARTET VRIJDAG 11 JANUARI 1974
KERK
HILVERSUM De kerk heeft het verkeersvraagstuk in het verleden niet voldoende ernstig geno
men. Dit is de mening van ds. J. van Veen in een interview dat deze maand is afgedrukt in het blad
Wegwijs van de Vereniging voor Veilig Verkeer. Ds. A an Veen is secretaris van de hervormde raad
voor zaken van overheid en samenleving. Hij vindt dat niet alleen de hervormde kerk in het verkeers-
vraagstuk is tekortgeschoten.
Ds. Van Veen zet in het blad uiteen
dat de raad van kerken naar aanlei
ding van de brief van dr. K. E. H.
Oppenheimer c.s. bezig is de vragen
te bestuderen. Het voorstel-Oppenhei-
mer vindt ds. Van Veen onvoldoende
structureel. 'Je zou je kunnen afvra
gen maar dat is mijn persoonlijke
De redactie behoudt zou het recht
voor haar ter opname in deze rubriek
toegezonden meningsuitingen verkort
weer te geven. Bij publikatie wordt
met de naam van de inzender onder
tekend. Brieven kunnen worden ge
stuurd aan het secretariaat hoofdre
dactie Trouw/Kwartet postbus 859
Amsterdam.
Prof. Verkuyl
Evenals prof. Verkuyl in zijn reactie
in Trouw-Kwartet van 9 jan. heb ik
een hekel aan het vertrappen van
vlaggen voor ambassades van landen
die je niet bevallen of het verbranden
van boeken van schrijvers, wier me
ning je niet deelt, zoals onlangs nog
in Chili is gebeurd. Er is echter nog
wel wat meer aan de hand bij de om
streden demonstratie. Een poosje ge
leden heeft president Soeharto in Ne
derland een bezoek gebracht. De Zuid-
molukkers wilden toen graag met hem
praten, maar de president wilde niet
en ook de toenmalige Nederlandse re
gering wilde dat niet.
President Soeharto heeft de president
van de Zuid-Molukken. dr. Chr. Sne-
mekil direct nadat president Soekarno
was afgezet, laten fusilleren. Soekarno
had Soemekil laten leven-, als gevange
ne weliswaar, maar toch. Wij Neder
landers hebben een schuld aan Indo
nesië. maar ook aan de Zuidmolukkers,
die met en voor ons vochten. Prof.
Verkuyl weet dat allemaal. Hij heeft
veel geschreven over de rechten van
cle Indonesiërs. Laat hij dat ook eens
doen voor de Zuidmolukkers.
Prof. Verkuyl wil verzoening met In
donesië, maar dan ook met de Zuidmo
lukkers. Laat hij ook voor een plaats
voor hen vechten. Zij hebben het
moeilijk.
Eindhoven P. Wijmans-Dc Jager
Wat een blunder
Hoe is het mogelijk dat ons nationale
bezit, het aardgas, zo onzakelijk en
onverantwoordelijk verkwanseld
werdt. Nog onbegrijpelijker is de mo
tivatie dat 'men in de beginfase van
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
B.V. De Christelijke Pers
Dagelijks bestuur: B. Bol. Den
Haag. dr. E. Bleurnink. Paters-
wolde; mr. G. C. van Dam.
Nootdorp; W. A. Fibbe, Rot
terdam- J. Lanser. Utrecht;
dis J. W. de Pous. Den Haag;
J Smallenbroek, Wassenaar
Overige leden van het alge-
meer bestuur; K. Abma. Am
sterdam; H. A. de Boer. IJmui-
den; Th. Brouwer. Assen; mr.
dr. J. Donner. Den Haag, J.
van Eibergen, Schaarsbergen;
mr. K. van Houten, Wagenin-
gen; ds. O. T. Hylkema. B'lt-
noven; Jac. Huijsen. Delft;
mevrouw M. C. E. Klooster-
man-Fortgens. Voorschoten;
mevrouw J. G Kraaveveid-
Wouters. Heerhugowaard;
prot. dr. G. N. Lammens.
Naarden; ds. F. H. Lands
man, Den Haag H de Mooij.
Rijnsburg; H. Otievanger Bui
tenpost; mr. dr. J. Ozinga.
Lunteren; H. H. Wemmers.
Den Haag; drs R. Zijlstra.
Oosterland (Zld
Directie:
Ing. O. Postma
F. Diemer
Hoofdredactie:
J. Tamminga
Hoofdkantoor B.V. De
Christelijke Pers, N.Z.
Voorburgwal 276 - 280,
A'dam. Postbus 859.
Telefoon 020-22 03 83.
Postgiro: 26 9274. Bank:
Ned. Midd. Bank (rek.nr.
69 73 60 768). Gem.giro
X 500.
de export nog weinig idee had van de
aardgasmarkt', want juist in deze be
ginfase heeft men wel clausules in de
exportcontracten opgenomen waardoor
de prijs voor het aardgas kan worden
aangepast. Het contract met Italië voor
de levering van aardgas is volgens uw
bericht van 9 januari later afgesloten
en mist deze clausule. Het zou mij
niet verwonderen, als er ook geen re
kening is gehouden met de reeds lang
aan de gang zijnde geldontwaarding,
zodat tegen het einde van de contract
periode het gas in Italië nog maar een
fractie zal kosten van wat het ons zal
kosten. Wie is hiervoor verantwoorde
lijk? Houdt de regering geen toezicht
op het afsluiten van dergelijke con
tracten? Het zou gced zijn dat dit
door een soort 'Watergatekommissie'
tot de bodem wordt uitgezocht om
daarna aan het Nederlandse volk, als
gezamenlijke eigenaars, het resultaat
mee te delen'.
Voortbuizen G. J. van Elten
Vuilnis
Ik zou de heer Ubels willen adviseren
een kijkje te nemen in Ridderkerk,
waar wel voldoende afvalbakken zijn
aangebracht. Het is de moeite waard
te zien wat er naast ligt. Dat de kin
deren de eenden brood geven is
prachtig, maar leer ze dan de lege zak
mee naar huis te nemen en niet acn-
ter te laten op de groenstrook. Jong
geleerd etc. Laten we niet te veel kij
ken naar iemand die het fout doet,
maar proberen een voorbeeld te zijn
door het zelf goed te doen. Misschien
komt u dan terug op uw laatste re
gels.
Ridderkerk J. C. G. v. d. Bos-
de Rouville
Zuinigheid
Wij moeten alleen kopen wat strikt
ncdig is. zo zuinig mogelijk zijn en
ons een beetje leren behelpen. Dan
kan men met minder geld toe zodat
men minder hoeft te werken. Geen
nieuwe meubels, verbouwingen, te
veel kleren of huishoudelijke appara
ten, doch leren om ons op een goed
kope manier te vermaken. Eenvoudi
ge, stevige kost eten, anders worden
er steeds meer mensen ziek. Suiker,
wit meel. alle snoeperijen, drank en
tabak zouden verboden moeten wor
den, want vrijwillig kunnen wij hier
blijkbaar niet vanaf blijven. Personen
auto's en motorfietsen verbieden
vanwege de jaarlijkse 3.000 verkeers
doden. Het openbaar vervoer alleen
gebruiken voor lange afstanden, want
korte afstanden kan men best lopen
of fietsen. Door dit alles zouden velen
werkeloos worden, maar dat hindert
niet want die krijgen uitkering. In
elk geval hebben we er niets aan de
mensen aan het werk te hcuden met
overbodig of zelfs schadelijk werk. Ei
genlijk zou iedereen nuttig werk moe
ten doen: veel boeren en arbeiders
weinig witteboordwerkers. want dan
kunnen de werktijden kort zijn. Dras
tisch versoberen leidt ook tot kleinere
verschillen in inkomen, want er
wordt dan net genoeg geproduceerd
om iedereen het minimuminkomen te
kunnen geven.
Amsterdam S. v. Kampen
mening of de voorgestelde, in het
systeem ingrijpende maatregelen wer
kelijk wel zo in het systeem ingrijpen
of dat ze in wezen het systeem toch
ongemoeid laten. Het zijn zeer concre
te voorstellen, maar als je praat over
scherper toezicht door de overheid,
ever snelheidslimieten en over inten
sievere strafvervolging, dan zeg ik,
dat ze als zodanig het systeem niet
veranderen. Je probeert dan alleen de
excessen van dat systeem te beteuge
len', aldus ds. Van Veen.
De raad van kerken heeft na haar eer
ste antwoord aan Oppenheimer thans
een consultatiegroep gevormd, waarin
ook dr. Oppenheimer en ds. A. A. Spij
kerboer zitten. Deze groep wil in de
loop van dit jaar met een fundamen-
teler standpunt komen.
Kerkelijke stem
Wegwijs drukt buiten het gesprek
met ds. Van Veen ook nog een brief
af van kardinaal Alfrink onder de ti
tel 'Kerken moeten hun stem laten
horen'.
'Het zal geen verwondering wekken
Domgehouden
's-Gravendeel
dat de kerken zich meer en meer be
trokken voelen bij de problemen, die
samenhangen met de veiligheid van
het verkeer', schrijft de kardinaal. 'De
onveiligheid van het verkeer 'over
komt' ons niet, zoals we van natuur
rampen zouden kunnen zeggen. Een
ongeluk in het verkeer is immers in
de meeste gevallen terug te brengen
tot een samenloop van factoren, waar
in menselijke vrije verantwoordelijk
heid de belangrijkste rel speelt. Het
is pijnlijk te constateren dat niet ie
dere weggebruiker die verantwoorde
lijkheid schijnt aan te kunnen'.
De kardinaal zegt verder dat het een
taak van de kerk is steeds weer op te
roepen tot verantwoordelijkheid, zo
dat men bereid wordt zich in te pas
sen 'in het -systeem van regels en
voorschriften, dat men zijn snelheid
bewust aanpast aan de omstandighe
den, dat men de mede-weggebruikers
niet ziet als concurrent of tegenstan
der, dat men afweegt of eventueel an
dere middelen van vervoer dan de ei
gen auto gebruikt 'zouden moeten
worden etc'.
Aan het artikel 'ambtsdragers weten
van niks' van A. J. Klei zou ik willen
toevoegen, dat de ambtsdragers dom
gehouden worden door hun hogere or
ganen. Naar aanleiding van het syno
deverslag van 1971 vroeg ik in okto
ber van dat jaar 'in een ingezonden
stuk in 'woord en dienst', waarvoor
dienen en wat doen en kosten al die
'Raden'. Dan proberen ze eerst om je
met een klu'tje in het riet te sturen.
Ze vinden het fijn dat je belangstel
ling toont en met je kerk meeleeft.
Het zal ter discussie gesteld worden.
Als je na 15 maanden nog niets ge
hoord hebt dan informeer je weer
eens 4 apr.1 1972 kreeg ik berient.
dat de reduktie in overleg met de 'Ra
den' spoedig zal .«'arien om de ambts
dragers voor te lichten. Einde 1973 is
dit nog niet gebeurd. Als je met je
kerk meeleeft dan wil jc als leek toch
graag voorgelicht worden. Maar bet
blijft bij mooie woorden per brief.
Dit is voor mij het bewijs, laat die
leek maar £om Inmiddels vernam :k
van een predikant uit het noorden
des lands, dat hij positief op het inge
zonden stuk bad gereageerd. Maar nij
kreeg zelfs geen antwoord. (Woord en
Dienst is het blad voor Ambtsdra
gers).
A. Noteboom
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT In 1973 werden elf
nieuwe rooms-katholieke kerken
in Nederland gebouwd, tegeno
ver vijftien, die moesten wor
den gesloten, volgens een giste
ren gepubliceerd Kaski-rapport
Dc vijftien sluitingen betroffen
in vijf gevallen een noodkerk,
die werd vervangen door een
definitieve. De andere tien
moesten als overtollig worden
gesloten of vervangen door een
kleinere kerkgelegenheid. Zij
waren bijna alleen gelegen iu
de cities van dc grote steden.
Voor 1974 is de sluiting te ver-
wachten van de Dominicus te
Alkmaar, de Bonifatius te Dor
drecht en nog enkele kerken ln
Zuid-Holland. Bij een voort
gaande ontvolking van stedelij
ke gebieden, gezinsverdunning
en teruggang van het kerkbe
zoek zal verdere sluiting van
kerken onvermijdelijk zijn, al
dus het Kaski. Het verwacht,
dat dit ook in de nieuwere wij
ken aan de orde zal komen.
In 1973 kwamen elf nieuwe kerk
ruimten gereed, negen minder
dan in 1972. De tendens, dat er
steeds kleinere kerken gebouwd
worden, zette zich in 1973 met
kracht voort. De meesten had
den slechts driehonderd of min
der zitplaatsen. Van de elf had
den zeven een meervoudige be
stemming. Opmerkelijk is, dat
er vorig jaar geen enkele in sa
menwerking met de reformato
rische kerken werd gebouwd.
Vorig jaar besteedde de r.k.
kerk ruim 13 miljoen aan
bouw, herstel en ander bijzon
der onderhoud van haar kerkge
bouwen. Daarbij komt dan nog
het normale onderhoud, dat Ie
dere kerk jaarlijks kent.
BONN In het deze week verschenen document over de eredienst
voor de r.k. synode in West-Duitsland wordt de deelneming van ka
tholieken aan protestantse avondmaalsvieringen sterk afgeraden.
Tongentaai (4)
De heer R. Brouwer noemt in zijn in
gezonden stuk Tongentaai (3), tongen-
taal een fiktie en begeeft zich daar
mee op gevaarlijk terrein en toont
zijn gebrek aan kennis. Op gevaarlijk
terrein, want de bijbel waarschuwt
ernstig tegen de zonde tegen de Heili
ge Geest, waarvoor géén vergeving is.
Suggereer niet dat een gave van de
Heilige Geest van de duivel zou ko
men. De gave van het spreken in ton
gen (of talen) is gegeven op de Pink
sterdag, niet om een taalbarrière te
kunnen overwinnen, immers Petrus
legt in zijn redevoering uit wat er
aan de hand was en blijkbaar begreep
iedereen hem (Grieks was de interna
tionale taal in die dagen, zoals nu En
gels). Tongentaai diende daar om God
te prijzen voor zijn grote daden, in
talen en met woorden die de Heilige
Geest hen ingaf!
Den Haag F. G. Poot
MILAAN Paus Johannes XXIII
wordt zeker in '974 nog niet zalig
verklaard. Met deze mededeling in
het Milanese weekblad 'Amica' ont
kent pater A. Cairoli, die het zalig-
sprckingsproces voorbereidt, ge
ruchten dat de zaligverklaring van
de vorige paus tijdens het heilig
jaar zal plaatsvinden. Volgens Cai
roli, die reeds acht jaar lang mate
riaal over paus Johannes verzamelt
en getuigen ondervraagt, zal het
onderzoek nog jaren duren.
Volgens het docume moet men niet
doer., alsof er spoedig een eenheid in
geloof zal zijn. Aangezien de protes
tantse kerken geer wijding kennen is
cle aanwezigheid van het eucharisti
sche mysterie niet gewaarborgd. Bo
vendien is ook de opvatting over het
avondmaal bij de protestanten anders
dan bij de katholieken. Mocht een ka
tholiek in geweten toch goede rede
nen hebben een avondmaalsviering bij
te wonen, dan 'moet hij daarbij voor
ogen houden, dat zijn thuis-zijn in ei
gen kerk niet in gevaar mag komen'.
Het document raadt ook aan de ere
diensten op zondag niet te beperken
AMERSFOORT Van 18 tot 25 ja
nuari wordt de 66e internationale
week van gebed voor de eenheid van
de christenen gehovden. De raad van
kerken in ons land en het (r.k.) apos
tolaat van het gebed hebben gezorgd
voor een Nederlandse vertaling van
de liturgie, die is samengesteld door
de werdldraad van kerken te Genève
en het katholiek centrum voor chris
telijke eenheid te Lyon.
In een brochure zijn naast een 'orde
van dienst' voorbeden, bijbelteksten
en viagen voor iedere dag van de ge
bedsweek opgenomen.
De brochure kan worden besteld bij
Graafseweg 11 te Nijmegen en Konin
gin Wilhelminalaan 5 te Amersfoort.
tot eucharistievieringen. Hierbij
wordt gedacht aan het lof, de vespers,
meditaties en preekdiensten. De mens
zou op die manier weer bevrijd kun
nen worden van de dwang tot een le
vensvorm, die de industriële massa
maatschappij hem opdringt.
Het document zal van 22 tot 26 mei
op de volgende zitting van de r.k.
synode in Wuerzburg worden bespro
ken.
Zendingsconferentie voor jongeren,
georganiseerd door de commissie zen-
dingsoverleg van de gereformeerde
zendingsbond in de hervormde kerk.
de hervormd-gereformeerde jeugd
bond en de hervormde inwendige zen
dingsbond, op 15 en 16 februari in de
Ernst Sillemhoeve te Lage Vuursche.
Thema: De uitdaging van de wereld
godsdiensten. Aanmelding voor 6 fe
bruari bij het hervormd bondscen-
trum 'Silvosa', Pr. Bemhardlaan 1,
Bilthoven, tel. 785402. Prijs 12.50.
Weekendconferentie in het kader van
de kerkenconferentie 1974 op confe
rentiecentrum 't Dackhues, Huissen
(gld). Thema: Bevrijding. Aanmelding
't Dackhues. tel. 08304 8841. Prijs
35,,
Van een verslaggever
JOHANNESBURG In Johannes
burg is gisteren het proces in hoger
beroep tegen dr. C. F. Beyers Naudé
begonnen wegens zijn weigering te
getuigen voor de regeringscommissie
Schlebusch. Beyeu Naudé is directeur
van het Christelijk Instituut voor
Zuidelijk Afrika en staat bekend als
een tegenstander van de Zuidafrikaan-
se rassenpolitiek.
Naast dr. Beyers Naudé staan ds.
Theo Kotze, Peter Randall en Brian
Brown terecht. Het proces zal,
naar wordt verwacht duren tot vol
gende week vrijdag. In verband hier
mee is het proces uitgesteld dat
Beyers Naudé nog wacht in verband
met het citeren van woorden van een
persoon met beperkte bewegingsvrij
heid (Paul Pretorius, de vroegere lei
der van de Nusas, de nationale unie
van Zuidafrikaanse studenten). Dr.
Beyers Naudé kreeg bij het eerste
proces wegens zijn weigering te getui
gen voor de Schlebusch-commissie een
boete van 50 Rand (ongeveer 200
gulden) subsidiair een maand gevan
genisstraf en drie maanden voorwaar
delijk. Hij is niet van plan een boete
te betalen en zal dus, wanneer hij nu
in hoger beroep weer een subsidiaire
vrijheidsstraf krijgt opgelegd de ge
vangenis in gaan, tenzij een ander de
boete betaalt. Dit laatste is reeds een
maal gebeurd in het geval van Ilona
Kleinschmidt, die ook geweigerd had
voor de commissie-Schlebusch te ge
tuigen. In Engeland, Duitsland en Ne
derland wordt getracht kerkelijke
waarnemers naar het proces in Zuid-
Afrika te zenden.
POLARISATIE OF HARMONQ
De woorden hierboven dui
tweeërlei aanpak van een sitl
probleem aan. De één geeft
vertrouwen Kan een polariser
treden, waarbij het standpunt
ander zonder omwegen
wordt, beide standpunten dui<
genover elkaar komen te sta;
een keus gemaakt kan woi
harmonist kiest voor het mod<
bij ieder voor zich het standi
de ander nog eens nader ovi
een poging doet daar vooral hi
en acceptabele uit naar vorei
len om vervolgens te zien in 1
er overeen stemming te bere
inzake een bepaalde keus die
zamenlijk gedaan wordt en
uitstippelt die men samen bi
gaan. Beide modellen hebbi
voor en iets tegen. Polarisati
duidelijkheid, harmonie kan
brengen. Polarisatie kan te v
en mensen voorgoed van elka
wijderen, harmonie verleidt
eens gemakkelijk tot het verc
van datgene waarom het e s
gaat. Verwoede aanhangers vamen
larisatie moeten, willen ze enpdw
ginselvastheid vertoneD, dit m
het enig zaligmakende beschou
wensen het ook als zodanig ei
zien. Wie altijd praat over hp
en vrede loopt toch de kans
werkelijke problemen voorbij
en de narigheden te laten
Vrede op zichzelf betekent ni
Denk aan 't kerkhof, stiller 1
niet. Niemand spreekt de and<
tegen. Daar kan het niet in zit
zal ik wel voor harmonist gi
worden maar er zit niet ander
ben van mening dat beide
hun waarde hebben. De situa
hier beslissend zijn. Er zijn
digheden waarin de zaak waai[
gaat, de rotte plek, keihard
licht moet komen. Er is geen
uitweg. En er zijn omstandL j
waarin dit helemaal niet nodi
er met een zeker eharmonic ve1, a
gewonnen is. Men kan van
beide modellen geen standpu
ken. En het is zeker niet zo
evangelie ten allen tijde een
niemodel voorschrijft, als het
voorschrijft op dit gebied en
niet juist aan onze eigen b< a
vanuit het geloof overlaat.
TE
n
e sla;
Ifdi
éke
k
lol
nk
NED. HERVORMDE KERK L'
Beroepen: te Leerdam: H. fc
Slooten te Nijkerk; te Nieuwe L
A. Vlietstra te Doornspijk. Fd;
Afscheid op 11 januari van StL
parochie: G. v. d. Meulen weg! e
vroegd emeritaat om gezondhei o
nen op 62-jarige leeftijd; 13 jike
Hoek van Holland: F. C. M.
burg ber. te Middelburg; van 1
Koog en Den Hoorn; A. W. Fd
denburg ber. te Tubberen.
Intrede: te Enschede: H. W.
uit Zuidlaren (Dr.); te Nieuweiet
drs. W. A. Douwes kand. te lei
op 16 jan. te Aalburg: kand. 1 9!
te Waddinxveen; op 6 jan. te I
bacht: K. Pot uit Asperen.
GEREF. KERKEN
Afscheid van Colijnsplaats Wi
ke en Geersdijk: P. Blokland t
ie
>t€
AMERSFOORT Van de brochure
'Bevrijding', die de raad van kerken
heef' uitgegeven ter voorbereiding op
de kerkenconferentie 1974 zijn meer
dan 26.000 exemplaren verkocht. De
raad van kerken meldt dit in zijn
nieuwe informatiebulletin 'onder an
deren'. Du kerkenconferentie is in
september vorig jaar begonnen als
vervolg op de vergadering van het
centraal comité van de wereldraad
van kerken in Utrecht in augustus
1972.
In veel plaatsen is men in gespreks
groepen aai de gang rond het boekje
Bevrijdi De eerste gespreksronde is
vorige maand afgerond. Het nu ver-
sche.ieu inform tiebulletin moet hel
pen de tweede fase te starten, waarin
conclusies getrekken zullen worden
uit de gesprekken. Plaatselijke raden
van kerken wordt verzocht zoveel mo
gelijk het initiatief daartoe te nemen.
In mei begint de derde fase. die als
doel heeft te komen tot landelijke bij
eenkomsten van plaatselijke afvaardi
gingen. In november kan dan de con
ferentie gehouden worden. Het is de
bedoeling dat de kerkenconferentie
1974 een voorbereiding wordt van de
grote assemblee van de wereldraad
van kerken, die volgend jaar in Dja
karta wordt gehouden.
DEN' HAAG Ds. Lutiko Handojo.
(37) zal begin april uit Djakarta met
vrouw en kinderen naar Nederland
komen, waar de hervormde synode
hem heeft benoemd tot missionair
predikant. Ds. Handojo zal hier wer
ken in de kerkelijke gemeenten met
het doel practisch te illustreren, dat
ook Indonesische kerken een taak in
Europa hebben om het evangelie te
verkondigen.
Intrede op 6 jan. 't Harde: Th|
stra uit Stad aan het Haringvi l
GEREF. KERKEN VRIJG.
Afscheid van Leeuwarden-Huifcia
Grutter ber. te Drachten.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Wageningen: R. Bie
te Leiden.
BAPT. GEMEENTEN
Intrede te Vriescheloo: kand
van de Wetering uit Boskoop,
Enschede.
VRIJ EV. GEM.
Intrede op 6 jan. te Stadskan
selkanaal: W. F. Praas uit Gou
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Een derde deel van
de hervormden. 45 procent van
de rooms-katholieken en 80 pro
cent van de gereformeerden
draagt regelmatig bij aan de in
standhouding van hun kerke-
werk.
Dat werd gisteren meegedeeld op een
persconferentie ter introductie van de
actie Kerkbalans '74, die van 14 tot 26
januari zal worden gehouden. Zeven
kerken zullen dan, evenals vorig jaar,
een beroep doen op in totaal 9.5 mil
joen Nederlanders, om een verant
woorde bijdrage te leveren voor het
plaatselijke kerkewerk.
Vorig jaar werd een soortgelijke actie
een succes. De gemeenten, die meede
den, zagen hun inkomsten gemiddeld
stijgen met respectievelijk 23 procent
(r.k.) 18 procent (geref.) en 16 pro
cent (herv). Daarbij moet worden
aangetekend, dat de hervormden de
actie ook al in 1972 voerden en toen
tot een stijging kwamen van 30 pro
cent.
Naast deze drie kerken doen ook de
lutheranen, de remonstranten, de oud
katholieken en dit jaar voor het eerst
de doopsgezinden mee. De werkwijze
is weer hetzelfde als vorig jaar: vol
gende week wordt op alle adressen,
die bij de kerkelijke administratie be
kend zijn, een envelop afgegeven. De
week daarna wordt de antwoordstrook
met toezegging opgehaald.
Neveneffect
Deze bezoekjes hebben ook allerlei
neveneffecten. Ds. W. den Ouden,
voorzitter van de interkerkelijke com
missie geldwerving, sprak van een
verkapte geloofsenquête, die de kerke
raden, die het consciëntieus opvatten,
januari 1974
nog maanden werk geeft aan dé uit
werking. De diepste vraag is: wat is
het jc waard, dat het evangelie mor
gen ook nog verkondigd wordt in je
woonplaats?
Prof. dr. H. Berkhof die zijn optre
den op deze persconferentie zijn eer
ste (semi-)officiële daar als voorzitter
van de raad van kerken noemde
zei dat hij soms wel eens jaloers was
op de kerken in Duitsland, die zoveel
geld rechtstreeks uit het loonzakje
krijgen via het systeem van de kerk
belasting. Toch vond hij, dat het na
deel in geestelijk opzicht te groot is.
Daarom was hij blij met de situatie,
zoals in Nederland, dat de kerk zich
steeds weer waar moet maken, om
aan geld te komen.
Op het mogelijke verwijt, dat een ac
tie als Kerkbalans egoistisch zou zijn,
gelet op de nood in de wereld, zei
prof. Berkhof: Er gaat onafgebroken
een enorme geldstroom vanuit de Ne
derlandse kerken de wereld in. Dat
kan alleen, als de mensen steeds op
nieuw gemotiveerd worden om meer
aan hun naaste te geven, dan zij van
nature geneigd zijn te doen. Wie de
instandhouding van het eigen kerke
werk niet belangrijk acht is bezig de
kip te slachten, die de gouden eieren
legt.
Ongezond
De heer J. Vaatstra liet vanuit de
commissies van beheer van de gere
formeerde kerken een somber geluid
horen. De vaste bijdragen, die de
kurk vormen waarop de kerk financiee
drijft, lopen al enkele jaren achter.
Vele plaatselijke gereformeerde ker
ken zitten met tekorten of er dreigen
tekorten. Het is ongezond, dit steeds
weer met extra collecten en extra ac
ties op te moeten vangen.
Bovendien worden we geconfronteerd
met enkele bijzondere omstandighe
den, die ons met zorg gaan vervullen,
aldus de heer Vaatstra. Het deel der
gereformeerden, dat geleerd heeft te
geven, vergrijst en wordt geringer.
Juist dat deel behoort tot de 35-40
procent die op verantwoorde wijze
bijdraagt. Veel jonge kerkleden, die
niet hebben geleerd te geven op de
wijze als hun ouders, dragen minder
bij. Vaak zijn zij daartoe niet in staat,
maar vaak ook willen zij niet.
Jan Donkers: Opgeruimde vei
Uitgeverij De Harmonie -
12,50.
n
'Opgeruimde verhalen' van di
geboren Jan Donkers is zijn
Dat wil niet zeggen dat hij ee
kende is en als donderslag bij
hemel de literaire wereld is
binnenvallen. Integendeel. In
was hij redacteur van Propia
en sedert die tijd was hij ve
aan de Universiteit van Ami
en de VPRO-radio. Zijn naam
wijls te vinden in Soma, Filn g
Gids, en de Haagse Post. Ook f
nieuwe blad De Revisor is hijui
teur.
De zeven verhalen in deze bun
een keuze uit Donkers grote
tie: zes ervan verschenen e« k
bovengenoemde bladen en de g
'Zeggen en Schrijven' (1968).
zondere aan zijn proza is de t \t
humor, de directheid, maar vi e
eenvoud van stijl. Waar Dont|r
over schrijft - en dat wissel
eens hij slaat nooit op hol
zich niet te buiten aan een
dikdoenerij. Een schoolvoorbe
zijn kunnen is het verhaal
In nog geen twintig bladzijdei
Donkers het portret van Ant j,
beider op een suikerfabriek,
door hem geteisterde werksti
Zelden las ik een beter verhi
getreiter dat ontaardt in ter«n
slotverhaal 'Bordeauxse pap'
het knapste. Het bezoek van
aan zijn ouders - met zijn nie
liefde - is met veel gevoel voo
details beschreven. Eenmaal
bij zijn conventioneel levende
gaan de herinneringen leven,
bruik daarvan is zo subtiel
wichtig dat er geen moment s
van pose. Een sterke bundel.
