redesregeringen
in Egypte en
RUSSEN LEEFDEN HALF
JAAR ONDER DE GROND
Staatsgreep in
Afrikaanse staat
Lesotho mislukt
Soeharto belooft
bevolking Indonesië
voeding en kleding
Strijd bij hoofdstad
Cambodja weer opgelaaid
mBeter vooruitzicht op regeling met Israël
Militairen op
Vliegveld van
Londen blijven
Watergate-inbrekers
op erewoord vrij
Proces in Oslo
Zuid-Afrika laat
Feddema niet toe
Spaanse vakbondsleiders
gaan in hoger beroep
Vorig jaar 933 doden
bij rampen met
dertig vliegtuigen
Proef voor zeer lange ruimtereizen
Veel vuurwapens op
luchthaven
Frankfort
Faulkner treedt
af als leider
van Unionisten
Griekse journalist gepakt
OLTP/KWARTET DIASDAG 8 JANUARI 1974
BUITENLAND
T7/K9
3EIROET, CAIRO, TEL AVIV, GENèVE (AP, Reuter, UPI) Egypte en
Jyrië, de voornaamste Arabische partijen die betrokken zijn bij het conflict
n het Midden-Oosten, zullen volgens Arabische persberichten binnen enke-
e weken 'vredesregeringen' krijgen.
)e wijzigingen houden verband met
de betere vooruitzichten op een
-reedzame regeling voor het conflict
net Israël'. Het ligt in de bedoeling
e voor 21 januari door te voeren
ie dag waarop in Genève het tweede
tadium moet beginnen van de vredes-
lonferentie.
Het is bekend dat president Anwar
°Sadat van Egypte het premierschap
lit handen wil geven, om zich te kun-
£ien wijden aan het bereiken van een
/"vredesregeling. Als opvolger is ge
doemd Abdoelaziz Higazi. Generaal
;rAbdoel Gamasi, stafchef van het
'd Dgyptische leger, wordt genoemd als
^mogelijke opvolger van de minister
hiran oorlog, Ismail.
bepok in Syrië zouden veranderingen in
oorbereiding zijn. Volgens An Nahar
n Beiroet zou minister van buiten-
e andse zaken Abdoel Halim Khaddam
rice-president worden, terwijl de mi
ni lister voor toerisme Khani hem zou
•eipvolgen. Het blad legt deze wijziging
cfiit als een aanwijzing dat Syrië van
i >lan is alsnog deel te nemen aan de
re ieneefse besprekingen, als de tweede
h ase daarvan begint. Khaddam zou ge
weigerd hebben, naar Genève te gaan.
Diani zou daar geen bezwaar tegen
nebben.
Egypte heeft er bij de leiders van de
^Palestijnse verzetsorganisaties op aan
gedrongen, een regering in balling
schap te vormen, voordat op 21 janua
ri de tweede fase in Genève begint.
Minister van buitenlandse zaken Is
mail Fachmi had hierover een ge
sprek met de Palestijnse leiders Kha-
leb Hassan en Faroek Kaddoemi, die
beiden lid zijn van het centrale comi
té van de Palestijnse Bevrijdingsorga
nisatie. Hassan is één der oprichters
van El Fatach, de grootste beweging.
Van veel zijden zou men niet graag
zien, dat de Palestijnen als vertegen
woordigers van een verzetsorganisatie
deelnemen aan de Geneefse besprekin
gen. Fachmi deelde zijn gesprekspart
ners mee, dat Egypte bereid is de re
gering in ballingschap te steunen. Hij
zou zorgen voor eenstemmige of bijna
eenstemmige instemming van Arabi
sche zijde.
De vertegenwoordigers van Egypte en
Israël hebben gisteren de Geneefse
besprekingen over scheiding van hun
troepen aan het Suezkanaal naar van
daag verschoven om overleg te kun
nen plegen met Cairo en Tel Aviv. De
Israëlische afvaardiging kreeg nog
geen nieuwe instructies, die een ak
koord mogelijk moeten maken. De re
gering van mevrouw Golda Meir (die
geplaagd wordt door een virus-infec
tie) zou nog wachten op een reactie
uit Cairo op het resultaat van de be-
PHNOM PENH, SAIGON (UPI, Reuter) De gevechten tussen
[regeringstroepen en het communistische bevrijdingsleger rondom
de Cambodjaanse hoofdstad Phnom Penh zijn weer hoog opgelaaid.
Er wordt hevig gevochten in de buurt van de luchthaven Pochen-
:ong.
'olgens het opperbevel van de rege-
igstroepen probeert het bevrij-
lingsleger het luchtverkeer op het
'liegveld onmogelijk te maken. Het is
iet voor Phnom Penh van vitaal be
lang zijnde vliegveld tot op een af
tand van minder dan drie kilometer
[enaderd. Eerder werd Pochentongbe-
itookt met raketten en artillerie-vuur.
hoofdstad Phnom Penh heeft sinds
december bijna dagelijks raket-aan-
lallen te verduren gehad. Aan de be
schietingen is nog geen einde geko-
ïfrn, ondanks de grote aanval van de
•egeringstroepen, die vlak voor
ieuwjaar begon.
in Zuid-Vietnam hebben officieren
"1
LONDEN (UPI, REUTER) De
tanks zijn gisteren verdwenen van het
Londense vliegveld Heathrow, maar
het bewakingsleger van enkele hon
derden soldaten zal waarschijnlijk nog
geruime tijd blijven.
Van de kant van de regering is toege
geven, dat de verscherpte bewaking
niet alleen is ingesteld bij wijze van
oefening. De legering van troepen
houdt ook verband met het grote aan
tal vooraanstaande Arabieren en jo
den, dat tegenwoordig gebruik maakt
van Heathrow, zo heeft een politie
functionaris gezegd. De plannen voor
de mobilisatie bestonden al geruime
tijd. Zaterdag was om 'verschillende
redenen' besloten om de troepen naar
;üde luchthaven te brengen. Het bevel
van de operatie was gegeven na over
leg met premier Heath en enkele mi-
Ook de bewaking van het kasteel
Windsor, één van de residenties van
Elisabeth, is verstrekt. Vol
gens veiligheidsfunctionarissen zou
het terrein van Windsor uitstekend
dienst kunnen doen als lanceerbasis
voor extremisten, die een raketaanval
op Heathrow of vandaar opstijgende
vliegtuigen zouden willen onderne
men.
De provinciale vliegvelden in Enge
lend worden extra in het oog gehou-
g den dn verband met berichten, dat de
IRA, het extremistische illegale 'Ierse
republikeinse leger' beschikt over
vliegtuigen. De IRA zou met behulp
van Libië twee kleine vliegtuigen naar
de Ierse hoofdstad Dublin hebben ge
smokkeld.
WASHINGTON (AP) Drie van de
vijf Watergate-inbrekers die hun straf
uitzitten zullen 7 maart op erewoord
worden vrijgelaten. De commissie voor
vrijlating op erewoord heeft besloten
om Eugenio R. Martinez, Frank A.
Sturgis en Virgillio R. Gonzalez vrij te
laten uit de federale gevangenis in
Florida.
Een woordvoerder van het ministerie
van justitie verklaarde dat de drie
mannen zich elke maand bij de reclas
sering zullen moeten mélden.
De termijn van vrijlating op erewoord
zal lopen tot het eind van hun vonnis-,
sen. Volgens de Amerikaanse strafwet
zijn zij pas op die datum werkelijk
Vrij man.
De drie mannen werden vorig jaar no
vember, na een voorarrest van meer
dan 11 maanden, veroordeeld tot straf
fen van één tot vier jaar nadat zij be
kend hadden schuldig te zijn aan in
braak, afluistering en samenzwering.
sprekingen tussen de Israëlische mi
nister van defensie Mosje Dajan en de
Amerikaanse minister van buitenland
se zaken, Henry Kissinger.
Ook wacht men in Tel Aviv op de de
finitieve uitslag van de op 31 decem
ber gehouden parlementsverkiezingen,
die vandaag wordt gepubliceerd. Vast
gesteld moet worden, hoeveel steun
de Arbeiderspartij van mevrouw Meir
krijgt voor een concessie-politiek tege
nover de Arabische landen. Het de
missionaire kabinet zou echter van
oordeel zijn, dat het met Egypte een
akkoord kan sluiten over de eerste fa
se van een terugtrekkingsplan, zolang
nog geen nieuwe regering is gevormd.
Jordanië
In en vraaggesprek met de Hamburg-
se Bild Zeitung heeft de Israëlische
minister van transport, Sjimon Peres,
een federatie voorgesteld tussen het
bezette deel van Jordanië en Israël,
als beste oplossing voor het vraagstuk
van de Palestijnse vluchtelingen. Pe
res verwierp de vestiging van een af
zonderlijke Palestijnse staat binnen
de grenzen van het vroegere Palesti
na. Zulk een staat zou 'pro-Russisch
zijn, onder leiding van de terreur-or-
ganisaties'.
Volgens een opiniepeiling van het
blad Haaretz neemt het aantal Israë
li's toe dat voorstander is van territo
riale concessies aan de Arabische lan
den, sinds de conferentie in Genève is
begonnen.
MASEROE (AP, Reuter) Gewapende mannen hebben maandag
drie politiebureaus aangevallen in het Afrikaanse staatje Lesotho.
Volgens de premier van het land, Lebua Jonathan, hielden de over
vallen verband met pogingen zijn regering met geweld omver te
werpen.
In zijn verklaring zei premier Jona
than, dat de daders waarschijnlijk le
den zijn -an de grootste oppositiepar
tij in het land, de Basoetoland Con
gress Party.
De aanvallen zijn afgeslagen. Volgens
niet bevestigde berichten is één aan
valler doodgeschoten en zijn twee po
litiemannen ontvoerd. Sommige aan
vallers zijn over de grens naar Zuid-
Afrika gevlucht, zo staat in de rege
ringsverklaring.
Zaterdag ontdekte de politie een grote
hoeveelheid explosieven in een auto
met een Zuidafrikaans nummerbord.
Bij de ondervraging van de twee in
zittenden kreeg de politie de indruk,
dat zij deel uitmaakten van een groot
complot om de regering omver te
werpen, aldus officiële mededelingen.
APARTHEID
Volgens niet officiële bronnen zijn
zondag twintig leden van de oppositie
partij gearresteerd. Deze partij is een
belangrijke politieke macht in Leso
tho. Het land ligt als een enclave bin-
nen het grondgebied van Zuid-Afrika.
Hoewel premier Jonathan tegenstan
der is van de apartheid in Zuid-Afri
ka, streeft hij toch naar zo nauw mo
gelijke samenwerking met dit land.
Lesotho, heeft, gezien zijn grote econo
mische afhankelijkheid, geen andere
keuze dan same; werking met de
machtige blanke buurman, zo meent
de premier. Zijn land behoort tot de
allerarmste ter wereld. De oppositie
partij verzet zich fel tegen samenwer
king met Zuid-Afrika.
Lesotho heeft geen gekozen parle
ment. In 1970 zouden er verkiezingen
worden gehouden, maar toen bleek
dat de partij van Jonathan zou verlie
zen, kondigde hij de uitzonderingstoe
stand af. In april van dit jaar instal
leerde de premier een parlement, dat
geheel bestaat uit door hem aangewe
zen personen. Lesotho is onafhankelijk
sinds 1966, daarvoor was het Brits ge
bied.
In Oslo is het proces begonnen tegen
zes personen die worden beschuldigd
van medeplichtigheid aan moord op
de Marikkaanse kelner Achmad Bou-
chiki .Deze werd op 23 juli in Lille-
hammer doodgeschoten. De beklaag
den hebben allen gezegd, onschuldig
te zijn. Het zijn: Marianne Gladnikoff
(30 jaar), Sylvia Rafael (36), Ab
raham Gehmer (36), Dan Aerbel (36),
Zwi Steinberg (30), en Michael Dorf
27 .Gladnikoff is een Zweedse, Aer
bel een Deen. De overigen zijn ver
moedelijk allen Israëliërs. Rafael en
Gehmer waren onder de namen Patri
cia Roxburgh en Leslie Orbaum met
vervalste Canadese en Britse papieren
Noorwegen binnengekomen. Het pro
ces, dat wordt gehouden onder
stemge veiligheidsmaatregelen, zal
mogelijk drie weken duren. Op de fo
to ziet men hoe één der beklaagden
na de zitting tussen veel bewakers
door naar een gereedstaande auto ge
bracht.
(ADVERTENTIE)
van het Zuidvietnamese leger en
leden van de communistische Viet-
cong samen het vliegveld Loc Minn
geïnspecteerd, dat zal worden ge
bruikt voor de uitwisseling van meer
dan 4000 gevangenen in de komende
twee weken. Loc Ninh is in handen
van de Vietcong. De Zuidvietnamese
officieren wilden het vliegveld eerst
zien, voordat ze wilden onderhandelen
over het schema voor de uitwisseling
van gevangenen. Dit schema vormt
nog steeds een obstakel voor de over
eenkomst over de uitwisseling. Vol
gens een woordvoerder van de Viet
cong traineert Zuid-Vietnam de onder
handelingen hierover opzettelijk.
Volgens een Zuidvietnamese officier
zijn de gevechten in zijn land de afge
lopen dagen wat geluwd. President
Thieu van Zuid-Vietnam heeft zijn
troepen opgeroepen zeer waakzaam te
zijn tijdens de viering van de jaarwis
seling, die op 23 januari begint. Thieu
verwacht, dat Noord-Vietnam en de
Vietcong tijdens de feestdagen een
grootscheepse aanval zullen onder
nemen.
AMSTERDAM/KAAPSTAD De re
gering van Zuid-Afrika heeft een vu-
sum geweigerd aan dr. J. Feddema,
docent in de antropologie aan de
Vrije Universiteit in Amsterdam. Fed
dema wilde vanuit Botswana naar Zuid-
Afrika reizen maar kreeg geen toe
stemming het land binnen te komen.
Ook in 1972 werd hem de toegang ge
weigerd. Feddema heeft als antropo
loog geruime tijd gewerkt in Zuid-
Afrika.
MADRID (UPI) De advocaten van
de tien vakbondsleiders, die vorige
maand in Spanje tot zware gevange
nisstraffen zijn veroordeeld, hebben
hoger beroep aangetekend tegen deze
vonnissen, zo tiis uit kringen van ju
risten in Madrid vernomen. De tien
waren schuldig bevonden aan illegale
vergaderingen en veroordeeld tot
straffen variërend van 12 tot 20 jaar
gevangenis. Ze zaten toen al anderhalf
jaar in voorarrest, sinds hun arresta
tie in een klooster in Madrid.
Volgens de zegslieden kan het wel
een jaar duren voor het hooggerechts
hof de zaak in hoger beroep behan
delt.
LONDEN (AP) Dertig straalvlieg
tuigen met een totale waarde van 63
miljoen zijn vorig jaar verongelukt,
zo heeft de in Londen gevestigde ver
zekeringsmaatschappij Lloyd bekend
gemaakt. Volgens de opgave van
Lloyd zijn bij de vliegrampen 933
mensen om het leven gekomen. In
1972 was het aantal verongelukte
vliegtuigen 25, maar daarbij kwamen
in totaal 1300 mensen om. De lucht
vaartmaatschappij Aeroflot van de
Sowjet-Unie werd in 1973 het zwaarst
getroffen. Volgens de officiële gege
vens verloor Aeroflot vijf straalvlieg
tuigen. Daarbij waren 113 doden te
betreuren.
DJAKARTA (Reuter) Presi
dent Soeharto van Indonesië heeft
een ambitieus nieuw vijf-jaren
plan voor de ontwikkeling van
zijn land bekend gemaakt. Het
plan voorziet in een economische
groei, die vier keer zo groot is als
de groei in de afgelopen periode
van vijf jaar.
De begroting voor 1974-75 het eerste
jaar van het tweede Indonesische vijf
jarenplan is tachtig procent hoger,
dan het budget voor het lopende jaar.
In zijn rede voor het Indonesische
parlement zei president Soeharto, dat
in de komende vijf jaren vooral zal
worden gestreefd naar de verbetering
van de omstandigheden, -waarin de
grote massa van de ruim 120 miljoen
inwoners van Indonesië leeft. De kri
tiek op de vorige plannen voor de
economische ontwikkeling was, dat te
weinig gedaan werd voor de armsten.
Het eerste vijfjarenplan gaf de Indo
nesische economie wel een stabielere
basis, maar bracht geen verlichting
voor de in grote armoede levende
massa. Alleen de elite van het land
profiteerde van de vooruitgang. Een
ander punt van kritiek is, dat het vo
rige plan een te grote rol toekende
aan de buitenlandse investeringen. In
donesië werd daardoor in sterke mate
afhankelijk van buitenlands kapitaal.
Een belangrijk deel van de opbreng
sten verdwijnt daardoor over de
grens, terwijl de kleinere Indonesi
sche zakenlieden het nakijken hebben.
Voeding en kleding
President Soeharto heeft min of meer
toegegeven dat de ontwikkeling van
de afgelopen vijf jaren te weinig 'so
ciale welvaart' heeft gebracht. Hij
vertelde het parlement, dat betere
voeding en kleding voor de laagstbe
taalden het eerste doel is van het
nieuwe vijf-jarenplan. Verder zal de
woningbouw worden gestimuleerd,
vooral voor de lagere klassen.' Uit
breiding van de werkgelegenheid en
verbetering van het platteland noem
de de president als andere belangrijke
doelen, die de komende vijf jaar zul
len worden nagestreefd. Soeharto kon
digde ook een uitbreiding van de de
fensie aan, maar gaf daarover geen
details.
President Soeharto
MOSKOU (Reuter) Vier Russen hebben maandag een verblijf van
zes maanden onder grond in Siberië beëindigd. Deze proef is genomen
als voorbereiding voor verre vluchten, waarbij ruimtevaarders maanden
door het luchtledige reizen.
De vier werden achter stalen muren
opgesloten onder het instituut Ki-
rensky voor natuurkunde in Krasno-
jarsk, Siberië, 5.000 km ten oosten
van Moskou. Hun verblijf bestond
uit een serie kamers en werd door
de Russische journalisten een 'kos
mische broeikas' genoemd.
De mannen waren niet een telefoon
met de 'aarde' verbonden, via een
gesloten televisiecircuit konden zij
zes maanden lang in het oog worden
gehouden. De Sowjetrussische pers
noemde dit wereldje 'een prototype
van een toekomstige nederzetting op
een planeet'.
Een van de vier ondergrondse ka
mers - elk 75 kubieke meter groot -
werd gebruikt als woon- en eetka
mer, werkplaats, douche en toilet.
In de overige drie werd voedsel ge
kweekt onder omstandigheden zoals
die in een ruimteschip zouden heer
sen, en werd zuurstof geproduceerd.
Klimaat
In twee kamers werd een kunstma
tig klimaat gehandhaafd voor plan
tengroei, in een derde werd het uit
geademde koolzuur opgenomen door
algen, die ook zuurstof leverden.
De planten groeiden op kunstgrond
of plastic vliezen, werden begoten
met vloeibaar afval en gecondenseer
de waterdamp, waaraan zouten wa
ren toegevoegd. Op een oppervlak
van 15 vierkante meter werd graan
verbouwd, waarbij sterke lampen de
zon vervingen. Ook komkommers,
aardappelen, tomaten, uien radijs,
wortelen en sla werden verbouwd.
Dr. Nikolai Petrow, een van de vier,
zei dat zij zelf het graan dorsten,
maalden en er brood van bakten. El
ke vijf dagen werd gezaaid en ge
oogst, waarbij een soort groene lo
pende band werd gebruikt. De eer
ste twee maanden kwam de zuurstof
van het graan en de groente, in het
tweede stadium van het graan en de
algen en de laatste twee maanden
uitsluitend van de algen.
De vier mannen hadden ook voor
een half jaar gedroogd voedsel mee
genomen zoals ruimtevaarders dat
voor ruimtevluchten mee krijgen.
Ervaring-
De ervaring die is opgedaan zal ge
bruikt worden bij de voorbereiding
van langere ruimtevluchten, zei Pe
trow, zoals in een rond de aarde
draaiend laboratorium, in een neder
zetting op de maan of bij ruimte
vluchten naar de planeten.
Een Russische raketontwerper, Va
lentin P. Gloesjko, heeft al voor
speld dat omstreeks 1980 raketten
diep in de ruimte zullen doordrin
gen, aangedreven door een combina
tie van chemische brandstof, atoom-
brandstof en elektrische motoren.
Die combinatie zal de mens in staat
stellen geweldige afstanden tussen
de planeten af te leggen met on
voorstelbare snelheden, waardoor de
reisduur van jaren wordt terugge
bracht tot enkele maanden, aldus de
voorspelling van Gloesjko.
De Sowjetunie wil in de toekomst
de beste geleerden in de ruimte
vaart gebruiken. Die zouden gaan
werken in een ruimtelaboratorium
in een baan om de aarde, dat met
een broeikas is uitgerust.
Die stations zouden dan tien jaar of
langer in gebruik kunnen blijven en
bemand worden met 20 en later
zelf 50 tot 120 geleerden, aldus Pe
trow.
FRANKFORT (DPA) Op de inter
nationale luchthaven van Frankfort
worden steeds meer vuurwapens aan
getroffen. In de eerste negen maan
den van 1973 werden in Frankfort 948
vuurwapens, 11 gaspistolen, 36 alarm
pistolen en 143 andere schietwapens
achterhaald en in beslag genomen.
BELFAST (Reuter, AFP) Brian
Faulkner is maandag afgetreden ais
leider van de protestantse Unionisti
sche partij in Noord-Ierland. Faulkner
zal waarschijnlijk een nieuwe partij
oprichten.
Z'n aftreden kwam nadat de partij
raad van de Unionisten vrijdag met
een meerderheid van tachtig stemmen
de instelling van de Noordierse Be
stuursraad had verworpen. Faulkner
is voorzitter van de raad die werd inge
steld om de samenwerking tussen pro
testanten en katholieken in Noord-Ier
land van de grond te krijgen. Ook een
deling van de macht tussen katholie
ken en protestanten werd vrijdag
door Faulkners partijraad verworpen.
In een korte verklaring zei Faulkner
gisteren dat hij niet langer kan aan
blijven als leider van do 'huidige par
tij-organisatie'. Waarnemers menen
dat Faulkners positie in de nieuwe
bestuursraad door de gang van zaken
ernstig is verzwakt.
Merendeel Amerikanen
voorstander van nieuwe
presidentsverkiezingen
WASHINGTON (Reuter) Een
meerderheid van het Amerikaanse
volk is voorstander van een speciale
presidentsverkiezing in 1974 om de
lucht te zuiveren van de geuren van
het Watergate-schandaal.
Dit blijkt uit de resultaten van een
opinie-onderzoek van het bureau Har-
ris die gisteren in de 'Washington
Post' zijn gepubliceerd.
ATHENE (UPI) De Griekse veilig
heidspolitie heeft de journalist en uit
gever Nickolas Psaroudakis gearres
teerd. Psaroudakis was uitgever van
een blad, dat eens in de twee maan
den verscheen. Vorig jaar december
werd dit blad door de militaire leiders
verboden. In het laatste nummer had
Psaroudakis gepleit voor herinvoering
van de democratie in Griekenland.
