Israël verwacht herstel coalitie Federatie van emirs bewees bestaansrecht Verkouden...neus verstopt? Vervelend! Olieconcerns gaven vijf miljoen voor Nixons verkiezing Legerleiding China drastisch gewijzigd IJsland brengt weer Engels vissersschip op Moskou publiceert werk van dichter, die Stalin tartte Maar onderhandelingen sullen moeilijk sijn Stuntwerk in New York Overval in Ulster Na twee jaar evenwichtig beleid Castro: pas op voor Amerikanen TROUW/KWA.RTKT DONDERDAG 3 JANUARI 1974 BUITENLAND T7/K9 JERUZALEM, TEL AVIV (AP, AFP, Reuter, UPI) In Israël wordt ver wacht dat de nieuwe regering uit dezelfde coalitie, van Arbeiderspartij, Na tionale Religieuze Partij (NRP) en onafhankelijke Liberalen, zal bestaan als de oude regeringscombinatie van premier Golda Meïr. Voorwaarde voor handhaving van de coalitie zal echter de oplossing zijn van een aantal vraagstukken betref fende de uitleg van joodse religieuze wetten en de regeling van de kwestie hoeveel bezet gebied aan de Arabie ren zal worden teruggegeven. Dit is gisteren uit Tel Aviv vernomen. Hoewel de volledige uitslagen van de maandag in Israël gehouden verkie zingen pas eind deze week worden verwacht, wordt in de Arbeiderspartij van premier Meir al intensief aan de formatie van een nieuw kabinet ge werkt. Blijkens niet-officiële stembusuitsla gen krijgt de Arbeiderspartij 51 zetels (verlies vijf) in de 120 zetels tellende Knesseth (parlement). De NEP zou op elf zetels (was reeds elf) kunnen rekenen, terwijl de Onafhankelijke Li beralen hun aantal zetels van vier tot vijf hebben uitgebreid. Dit zou bete kenen dat de oude coalitie op 67 van de 120 zetels kan rekenen zeven meer dan de helft terwijl dit voor heen 71 zetels was elf meer dan de helft. Het rechtse Likoed-blok, dat in de op positie was, heeft blijkens de voorlo pige stembusuitslagen haar aantal ze tels van 32 op 38 gebracht. Ondanks deze winst zou deze oppositie volgens waarnemers niet in staat zijn een coa litiekabinet te formeren. Commentaren De Israëlische pers heeft in commen taren op de voorlopige stembusuitsla gen de vorming van een regering van nationale eenheid niet noodzakelijk genoemd. Daartoe was opgeroepen door de NRP en het Likoed-blok. Vol gens Davar, het blad van het vakver bond Histadroeth dat de regering Meir welgezind is, is de voorspelde aardverschuiving uitgebleven. Er is geen sprake van een revolutie in het politieke leven van het land en de kiezers hebben het rechtse Likoed- blok niet erkend als een bruikbaar al ternatief voor de regering Meir, aldus het blad. 'Het verlies van enige zetels heeft de positie van het regerings front niet wezenlijk aangetast. Het is nog steeds in staat een doeltreffende regeringsploeg samen te stellen, hoe wel dat geen gemakkelijke taak zal zijn', aldus het vakbondsorgaan. Het onafhankelijke dagblad Haaretz schreef dat het regeringsfront welis- WASHINGTON (AP, AFP, Reuter) De verkiezingscampagne A an Nixon in 1972 is voor tien procent betaald door de grote Ame rikaanse oliemaatschappijen. Het gaat om een bedrag van meer dan vijf miljoen. waar verzwakt uit de strijd tussen de twee grote blokken tevoorschijn is ge komen, maar de vorming van een ka binet van nationale eenheid acht het blad 'onnodig'. Een dergelijke maatre gel moet worden gereserveerd voor een crisissituatie, aldus Haaretz. Volgens het blad is de versterking van het Likoed-blok ook in het voor deel van premier Golda Meir en mi nister van defensie Mosje Dajan, die in hun Arbeiderspartij 'de harde lijn ten aanzien van de defensie en de buitenlandse politiek hebben gevolgd'. 'Duiven' huilen Volgens waarnemers is de positie van 'duiven' in de regering Meir, zoals mi nister van buitenlandse zaken Abba Eban en minister van financiën Pin- has Sapir, door de stembusuitslagen fors verzwakt. 'Sapir en andere dui ven huilen vandaag', zo vertelde een anonieme zegsman op het ministerie van defensie in Tel Aviv. Er is voorts op gewezen dat de Nationale Religieu ze Partij, evenals de rechtse Likoed, tijdens de verkiezingscampagne actie heeft gevoerd tegen beloften van lei ders van de Arbeiderspartij belangrij ke concessies te' doen aan de Arabie ren op de vredesconferentie in Genè- ve .Daarnaast wenst de NRP sterkere banden tussen staat en joodse religie en een Israëlische wetgeving die is aangepast aan de traditionele joodse wetgeving. De Onafhankelijke Libera len daarentegen willen juist een gro tere scheiding tussen staat en religie bewerkstelligen. Een 21-jarige Amerikaan heeft op nieuwjaarsdag halsbrekende toeren uitgehaald op de hoge Brooklyn-brug in New York. Twee politie mannen, die de man probeerden uit het netwerk van stalen kabels te halen, slaagden er niet in hem te vangen. Tenslotte werd de ver-, moedelijk overspannen jongeman overgehaald naar beneden te ko men. Hij is voor observatie in een ziekenhuis opgenomen. MOSKOU (AP, Reuter, UPI) In de Sowjet-Unie is met toestemming van de autoriteiten ongecensureerd werk gepu bliceerd van de dichter Osip Mandelstam, die Josef Stalin in 1934 'de moordenaar en boerendoder' noemde en sprak over Stalins 'kakkerlakkensnor'. Het gedicht, waarin Mandelstam dit schreef was voor Stalin des tijds aanleiding hem te laten op pakken en naar Siberië te ver bannen, waar hij later zou zijn terechtgesteld. Onder Stalin wer den de werken van Mandelstam, die als een van de grootste Russi sche dichters van deze eeuw wordt beschouwd, streng verbo den. Uit Moskou is tevens verno men dat ook van de satirische schrijver Michael Boelgakow (1891 tot 1940) werken zijn her drukt, sommige zelfs voor de eer ste keer in de oorspronkelijke versie. De verschijning van werken van Mandelstam en Boelgakow wordt beschouwd als een gebeurtenis van de eerste rang in de Sowjet- Unie. De oplaag van de werken van de twee auteurs is echter be perkt. Het werk van Boelgakow is in een oplage van 30.000, dat van Mandelstam in 15.000 exem plaren verschenen. Uit westerse bronnen in Moskou is vernomen dat het werk van de auteurs niet in de Moskouse boekhandel te krijgen is. Een aantal exemplaren is bestemd voor leden van de Russische schrijversbond. De rest gaat naar bibliotheken en naar het buiten land. Volgens de westerse zegslieden kan uit publikatie van de werken van Mandelstam en Boelgakow dan ook nog niet van een belang rijke liberalisering in de Russi sche literaire wereld worden ge sproken. Joden Uit diplomatieke bronnen in Moskou is vernomen dat in het afgelopen jaar 34.750 Russische joden toestemming hebben gekre gen de Sowjet-Unie te verlaten. Dit recordaantal is 3250 hoger dan In 1972 toen 31.500 joden mochten emigreren. Tijdens zijn bezoek van vorig jaar juni aan de VS had partijleider Breznjew Amerikaanse Congresleden toege zegd dat er in 1973 meer joden zijn land zouden mogen verlaten dan het jaar daarvoor. Moskou wilde daarmee voorko men dat het Congres een amen dement (wetswijziging) zou aan nemen, waarbij de Sowjet-Unie handelsvoordelen werden ontzegd als niet alle beperkingen op emi gratie van joden zouden worden opgeheven. Ook de regering Nixon was tegen dit amende ment, dat echter al door het Huis van Afgevaardigden is aangeno men, maar nog niet door de Se naat. Laster Dit staat in een rapport van de Demo cratische senator Les Aspin. In een verklaring zegt de senator dat de re- gering Nixon niet op bevredigende wijze de energiecrisis kan oplossen 'gezien het feit dat zij weinig kan doen ter controle van de oliemaat- schappijen nadat zij van deze kant zulke grote bijdragen heeft ontvangen'. In zijn rapport zegt Aspin dat de lei ders en voornaamste aandeelhouders van de oliemaatschappijen samen bij na vijf milioen in het fonds voor de herverkiezing van Nixon hebben ge stort. Daarbi) komen nog 268.700 dol lar van de familie Rockefeller als aan deelhouders van Exxom (Esso) en 505.000 dollar die beschikbaar zijn ge steld door tien petrochemische onder nemingen. Drie oliemaatschappijen (waaronder Gulf) hebben al voor de rechter toe gegeven, dat zij in strijd met de wet bijdragen aan Nixons herverkiezing hebben gegeven. 138 dollar per dag. Een Amerikaanse wet verbiedt echter dat de president familieleden benoemt in regerings functies. De benoeming is nu onge daan gemaakt, maar het Witte Huis hoopt dat Pat nog 'erevoorzitster' kan worden. Hoe de vergissing mogelijk is geworden werd dinsdag niet gezegd. Generaal-majoor Sjmuel Gonen, die tijdens de oktober-oorlog Israëlisch bevelhebber aan het Egyptische front was, heeft het Franse weekblad Le Nouvel Observateur aangeklaagd we gens laster. Advokaten van de gene raal dienden de aanklacht in wegens een artikel in het Franse blad waarin Gonen verantwoordelijk werd gesteld voor militaire fouten en onachtzaam heid. De generaal eist een schadever goeding ter waarde van 250.000 pond sterling. Het ls de eerste keer dat een Israëli een zaak wegens laster aanspant tegen een publikatie in een buitenlands blad. REYKJAVIK (UPI, Reuter) Een IJslandse patrouillevaartuig heeft dinsdagmorgen een Brits vissersschip aangehouden wegens het vissen in verboden gebied. Dit heeft de kust wacht in Reykjavik bekend gemaakt. Volgens IJsland heeft het schip, de 829 ton metende treiler St. Dominic uit Hull, de visserij-overeenkomst tussen Engeland en IJsland geschon den. Het schip zal waarschijnlijk wor den geschrapt op de lijst van Britse schepen, die in de wateren van IJs land mogen vissen. Volgens een woordvoerder van het Britse ministe rie van landbouw en visserij is het vissersvaartuig echter geprovoceerd door het IJslandse schip. Maandag deed zich een incident voor tussen een Westduits vissersschip en een vaartuig van de IJslandse kust wacht. Deze incidenten komen in een periode, waarin het conflict tussen Engeland en IJsland over de territo riale wateren uit de wereld leek te zijn. Het conflict ontstond toen IJs land zestien maanden geleden zijn ter ritoriale wateren uitbreidde tot vijf tien mijl buiten de kust Het conflict liep zo hoog op, dat IJsland dreigde de diplomatieke betrekkingen te ver breken. Daarop ging Engeland ak koord met enkele belangrijke eisen van IJsland. BELFAST (AP) Twee gemaskerde mannen zijn gisteren in Portadown in het graafschap Armagh een levens middelenwinkel binnengedrongen en hebben geld geëist. Toen de eigenaar van de zaak dit wei gerde verwondden de twee hem ernstig met geweerschoten alvorens te vluchten. De politie probeert uit te zoeken of het hier ging om een gewo ne gewapende overval of ccn politieke aktie. PEKING (UPI, Reuter) In de hoogste leiding van het Chinese leger is een groot aantal wijzigingen aangebracht. De in het Chine se leger zeer belangrijke regionale commandanten zijn bijna alle maal overgeplaatst. De verschuivingen werden door het Chinese persbureau zonder verder ccmmentaar bekend gemaakt. Volgens westerse waarnemers kan uit de ver anderingen in de legerleiding worden opgemaakt, dat gestreefd wordt naar een grotere scheiding tussen militaire en politieke macht in China. Dat zou dan betekenen, dat de invloed van het leger op de regering kleiner zal wor den. Onwettig De regering Nixon moest dinsdag een nieuwe blunder toegeven. Een woord voerder van het Witte Huis maakte bekend dat een benoeming door Nixon van Z'n vrouw Pat in een rege ringsfunctie onwettig was geweest. Zondag was bekend gemaakt dat Pat Nixon tot voorzitster was benoemd van een nieuwe uit 25 leden bestaan de, adviesraad voor de nationale vrij willige diens'en. Ze zou in haar func tie recht hebben gehad op het officië le honorarium voor raadslieden van door Heinz Gstrein KAIRO - In het zuidoosten van het Arabische schiereiland hebben de langer dan een eeuw door de Britten bestuurde 'Verenigde Arabische Emiraten' vorige maand de tweede verjaardag van hun zelfstandige federatie gevierd. Guerrilleros vallen trein in Mozambique aan SALISBURY (Reuter, UPI) Afri kaanse guerrilleros hebben een trein van de RhodesiëMozambique lijn tot ontsporing gebracht. Dit heeft een woordvoerder van de Rhodesische spoorwegen gisteren bekendgemaakt. De aanval op de trein zou op 60 km ten oosten van de Rhodesische grens stad Oemtali, bij de, stad1 Garuso in Mozambique, zijn, gedaan. Bijzonderheden over de actie werden niet gegeven. Maar volgens niet-offi ciële berichten zijn twee treinen aan- TOGkomst gevallen op oudejaarsdag en zou een van de treinen met machinegeweren zijn beschoten. Over eventuele slacht offers is niets gemeld. Door de oorlog in het Midden-Oosten, de oliebycot en de voorbereidingen voor de vredesconferentie in Genève is die verjaardag van hun onafhankelijk heid vrijwel onopgemerkt gebleven. Toch waren het juist deze olie-emiraten (nog in 1971 verlaten door Britten, die zich de grootste zorgen maakten over verdere stabiliteit en veiligheid in dit gebied)' die deze maanden een grote bijdrage leverden aan de Arabische en wereldpolitiek. Hun samenwerking met Saoedi-Arabië, Egypte en Syrië maakte de Arabische olieboycot pas volledig effectief. Aan de andere kant is het mede te danken aan het matigende optreden van de bonds president van de fereatie, sjeik Zaj- jed Ben Sultan van Aboe Dabi, op de Arabische top in Algiers dat er nu in ieder geval een gesprek met Israël is. Bij de Verenigde Naties en andere in ternationale organen zal er daarom met de stemmen van de Arabische nieuwe lingen terdege rekening gehouden moe ten worden. Dit proces, dat voor de statenbond van Aboe Dabi, Doebai, Sjardsja Oemm al Qeiwan, Ras al-Sjeima en Foedsjeira toch al een veelbelovende toekomst opent, wordt door een politiek van eco nomische opbouw van binnenuit nog verder bevorderd. Terwijl andere lan den in het Midden-Oosten hun olie-ze gen nogal eens gebruiken voor de fi nanciering van grootste machtsdromen, beschouwt bondspresident Zajjed Ben Sultan de aardolie als een grote maar tijdelijke bron van inkomsten. Die op brengst van de olie zal volgens de sjeik gebruikt moeten worden voor de op bouw van andere produktiemiddelen. Sinds de nafhankelijkheid heeft men Sinds de onafhankelijkheid heeft men dernisering van de landbouw. Terwijl vroeger alleen het emiraat Aboe Dabi in de oase van Boeraimi over een land bouwgebied van enige omvang beschik te, zijn nu de Bedoeïnenstammen in al le deelstaten betrokken bij de omscha keling van het nomadenleven naar een bestaan als boeren. Dat het daarbij is gelukt de stamstructuur te handhaven in een vorm van agrarische corporaties is op zich al een interessant sociaal ex periment. Voor het eerst doen deze nu alleen aan teugels van paarden en ka melen gewende Arabieren ervaringen op met melkkoeien en kippenfarms. Ook de visvangst kent eeh grote bloei. Zij wordt nu aan de kust en bij de ei landen in de Perzische Golf met de mo dernste middelen beoefend. De bondsre gering van de emiraten stelde de vis sers hele vloten ter beschikking tegen symbolische prijzen. De vissers en de Bedoeinen waren bevolkingsgroepen die tot nu toe niet in de olierijkdom van hun land hadden gedeeld. Dat ze nu een behoorlijk inkomen hebben, maakt ze minder gevoelig voor revolutionaire denkbeelden uit buurlanden als de Democratische Volksrepubliek Zuid- Jemen. Cementfabriek Ook de industrialisatie van de bouwwe reld in de emiraten staat voor de deur: in Aboe Dabi wordt de eerste cementfa briek op het Arabisch schiereiland ge bouwd. De fabriek zal voorzien in de behoeften van de federatie en kan ook exporteren naar Oman, Qatar, Bahrein en Saoedi-Arabië. Ook denkt men aan de bouw van een eigen raffinaderij voor aardolieprodukten. DeVerenigde Arabische Emiraten be wijzen met hun ontwikkelingspolitiek dat de Arabieren niet opnieuw 'zand zullen eten' als de oliebron opdroogt of de klanten naar andere olievelden trek ken. Met het geld van de olie is de he le economie van het gebied opgebouwd en die zal zich op den duur ook zonder de olie-inkomsten verder kunnen ont wikkelen. Het Arabische schiereiland, opgedeeld door Saoedi-Arabië en de veel kleinere buurstaten Noord- en Zuid-Jemen, Oman, de Federatie van Arabische Emiraten, Bahrein en Koeweit. Na twee jaar blijkt de Federatie van Emiraten zich als zelfstandige bondsstaat uitstekend te handhaven en met de olie-inkomsten een veelzijdige economie op te bouwen. De afgelopen vier jaar is de politieke rol van de militaire leiders al iets te rug gedrongen. Maar de hoge regiona le legercommandanten (China is ver deeld in dertien militaire districten) bekleden meestal ook hoge partij- en bestuursfuncties. Overplaatsing naar een ander district is een manier om hen uit de niet-militaire functies te tillen. Een andere reden voor de ver schuivingen kan zijn, dat de centrale leiding wil voorkomen, dat de leger commandanten in de regio teveel macht verzamelen. Regionale groot machten kunnen een bedreiging voor de centrale staat vormen. Dat de centrale regering in staat is om de hoge legercommandanten over te plaatsen wijst er op dat het leger op dit moment duidelijk onderge schikt is aan de burgerlijke autoritei ten. Dat is geheel in overeenstem ming met de maoistische stelling, dat de partij de macht heeft over de wa pens. In de officiële Chinese pers is onlangs gepleit voor uitbreiding van de door burgers gevormde weermacht. Deze volksmilitie zou door het leger opge leid moeten worden, maar de commu nistische partij zou het commando moeten voeren. Waarnemers wijzen er op, dat ook deze plannen passen bij het streven naar een beperktere rol van het leger. Opvallend is dat de grote verschui ving in de legerleiding (in totaal zijn er meer dan 25 topfuncties bij betrok ken wordt uitgevoerd voordat er een minister van defensie en een chef van de generale staf zijn benoemd. Deze twee hoogste functies in het Chinese defensie-apparaat zijn vacant sinds de dood van minister van defensie Lin Piao in september 1971. Lin Piao, die als opvolger van Mao Tse Toeng als partijvoorzitter was aangewezen, kwam om het leven bij een vliegtuig ongeval. Naar algemeen wordt aange nomen probeerde hij het land uit te vluchten en werd zijn toestel neerge schoten. Op zijn dood volgde een gro te zuivering in de legerleiding. Tal van hoge militaire leiders verdwenen toen van het toneel. De bekendste van de nu overgeplaat ste commandanten is Li Teh-Sheng, de belangrijkste politieke commissaris van het Chinese leger en een machtig man in de partij. Hij wordt nu com mandant van het noordwestelijke mi litaire district, dat aan de Sowjet- Unie grenst en waar in 1969 bloedige schermutselingen tussen Chinese en Sowjet-militairen waren. De overplaat sing van Li Teh-Sheng naar dit strate gisch belangrijke gebied zou er op kunnen wijzen, dat China haar mili taire macht langs de grens met de Sowjet-Unie wil versterken. Ook uit andere berichten blijkt, dat de Chine se leiding nog steeds rekening houdt met een aanval vanuit de Sowjet- Unie. MIAMI (AP) De Cubaanse premier Fidel Castro heeft tegenover troepen op Cuba verklaard dat het eiland nog steeds militaire agressie van de Vere nigde Staten moet vrezen. 1 'Bij verschillende gelegenheden hebben we het gevaar gelopen van di recte militaire agressie van de Vere- nigde Staten', zo had Castro gezegd in een rede die maandag werd uitgezon den door radio Havanna. 'Dit gevaar zal blijven bestaan zo lang er nog een Cubaanse revolutie is en zo lang er nog imperialisme bestaat', zo zei Castro, 'maar er zal altijd een Cubaanse revolutie blijven bestaan en het imperialisme van de Yankees heeft niet het eeuwige leven'. Castro zei verder dat Cuba elk Latijn- Amerikaans land dat door de Verenig de Staten wordt bedreigd te hulp zal komen. (ADVERTENTIE) Otrivin helpt direkt. Even druppelen en u kunt weer vrij ademhalen. Otrivin prikkelt niet en werkt urenlang. Gezwollen neusslijmvliezen slinken. U hebt een fijne neus voor Otrivin. Otrivin verkrijgbaar bij apotheker en drogist .ai6 handige spray of druppelflacon.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1974 | | pagina 9