IMR DRIE PROCENT VAN DE
URINAMERS WIL ECHT TERUG
PPR sterk gericht
op spreiding macht
Heeft u spaargeld
dat u voorlopig niet nodig heeft?
Neem dan een RPS beleggingstekening:
rente tot 8%!
Toch blijft uw geld altijd beschikbaar.
ich integratie in de Nederlandse maat schappij
Rijkspostspaarbank
mber beeld
:nJi economie
In Suriname
Coupon Stuur mij de folder waarin alles staat over
de RPS Beleggingsrekeningen met opzegtermijn.
KM
\f/KWARTET ZATERDAG 15 DECEMBER 1973
BINNENLAND
T17/K15
UTRECHT De PPR is nu meer dan ooit gemotiveerd voor de
strijd voor spreiding en controle van de macht, voor vrede, milieu
behoud en welzijn, aldus gisteravond Bas de Gaay Fortman in zijn
rede tot de partijraad van de PPR te Utrecht.
een onzer verslaggevers
TEHDAM De bereidheid
Jurinamers in Nederland om
hun land terug te gaan is
tenminste als de Surina-
naar hun mening wordt ge-
tiekfcd. In de praktijk echter is
5 w antal dat deze bereidheid in
1 d omzet per jaar niet meer
ivan één op de vijf of zes binnen-
n. I®den of anders gezegd:
op t
jn d
tu
I rland
meer dan drie procent van
'tatu °^aa^ aan*al Surinamers in
edei
erel
EEG
le bi
ka de mening van de Amsterdamse
ttere oog Frank Bovenkerk in zijn on
tlek naar de mogelijkheden van
hel iamse immigranten in Neder-
ondi s die wens tot terugkeer gewor-
nk ot een soort 'migranten-ideolo-
t d - een veiligheidsklep in een be
tere in Nederland, dat ondanks alles
:ieb( enard wordt ondervonden. Het
d o eken van de wens is de uitdruk-
d i>an de wil om hier aan een ei-
voo urinaamse identiteit vast te hou-
Voor de praktijk van de terug-
ïeeft die 'ideologie' echter wei-
•tekenis.
etekent, cpnoludeert Bovenkerk,
Ie Surinamers tóch integratie in
ederlandse maatschappij, hoe
populair dat woord en begrip
•atie' ook is in Surinaamse krin-
i zu
is Bovenkerk echter behoeft 'in-
ie' niet in alle opzichten te be-
in een gelijkschakeling van Su-
e e ers met de Nederlandse bevol-
[war dat zou neerkomen op 'assimila-
:eng|inaar wel het realiseren van ge-
:e r naatschappelijke kansen voor de
Vooimers. waarbij het opgeven van
■togen identiteit geen voorwaarde
de Nederlandse overheid bete-
dit, zegt Bovenkerk, dat z-j de
aneraamse immigratie nu eindelijk
l va jerieus neemt in plaats van deze
onr
Een opname van een Speelplaats in de Bijlmermeer in Amsterdam, waar veel Surinamers wonen.
passief en vol verbazing over zich
heen te laten komen. Er zal man
kracht en geld moeten worden vrijge
maakt om, in overleg met de Suri
naamse immigrantenbevolking zelf,
deze emancipatie te bewerkstelligen.
Bovenkerks recente onderzoek (het is
nog dit jaar uitgevoerd) schetst een
somber beeld van de Surinaamse eco
nomie en arbeidsmarkt en het prikt
heel wat dierbare en door Surinamers-
in-Nederland gekoesterde verhalen
door.
Zo blijkt in veel gevallen de 'Europe
se ervaring' bij terugkeer in Surina
me nauwelijks een voordeel te zijn en
niet altijd positief te worden gewaar
deerd. De teruggekeerden zijn ver-
ictie behoudl zich hel rcehl voor ham
anie in ile/e rubriek toegezonden n»e-
llngen verkort weer le geven. BIJ pu-
dt met de naam van de Inzender
Brieven kunnen worden ge-
hel secretariaat hoofdredactie
tel. postbus xso Amsterdam.
er bekeken
hoofdartikel onder de titel 'Te
ar)?' heeft Trouw/Kwartet on-
ingehaakt op een uitspraak van
'oekmeyer, gedaan in de actuali-
briek 'Nader Bekeken' van de
elische Omroep. Dit hoofdarti-
ekte ten onrechte de suggestie,
Broekmeyer (die voor een Ne-
jdse tegenboycot van de Arabie-
voor terugzending van de gast-
(ers uit Arabische landen pleit-
mening van de EO had vertolkt,
zien ons evenwel de tijd ont-
nader op de zaak in te gaan,
n wij direct na het pleidooi van
er Broekmeyer gesteld, dat wij
onclusie graag voor zijn reke-
ieten komen. Vooral omdat hij
oespitste op het wegsturen van
itarbeiders.
sum
ferling, chef. afd. actualiteiten
an de Evangelische Omroep.
e school (slot)
nze kinderen werden gepest op
^reformeerde school. Pa verdien-
!t veel. De kinderen hadden ar-
kale kleren. Dus moe zal
iet zo goed met geld om gaan.
ien zondag en door de week het-
manteltje draagt heeft men na-
ik vlooien en luizen. Ook in de
werd door hele fijne gerefor-
e kindertjes 'vlooien, luizen' ge-
ird. Onze kinderen hebben daar-
openbare school bezocht. Daar
et peil vaak hoger. Er zijn ook
christelijke scholen, maar de
e zijn brandhout,
laag
fam. Koorneef
adeloosstelling
geeft aan ieder passagier van
gekaapte Jumbo Mississippi
'0,- als een zogenaamde 'Mimai-
voor geleden ontberingen. Een
evergoeding wat in Japan ge-
elijk is. Eindelijk dan weer hoop
oud-slachtoffers van de verschrik
te ontberingen die ik en zo velen
'den niet alleen zestig uur, doch
hebben meegemaakt. Japan,
nu op met je 'Mimaikin' voor
^ic nog veel meer geleden heb-
Wist de heer Hirohito van dat
'ik niets af toen hij onlangs Ne-
nd bezocht? En ook niet onze re-
g?
ordam M. M. Verwayen
Deense film (8)
De heer Van Zweden wil in Trouw-
Kwartet van 30-11-73 dc schade door
een eventuele film over het z.g. liefde
leven van Jezus bagatelliseren, maar
bedenkt hij wel dat deze door haat in
gegeven fantasieën juist bedoeld zijn
om de jonge mensen in een gevoelige
periode van hun groei, een vals beeld
van Christus op te dringen?
De schrijver maakt de m.i. overbodige
opmerking dat hij zich niet verwant
voelt met de ideeën die Thorsen over
Jezus heeft (dergelijke 'medewerkers'
zou een christelijk dagblad zich moei
lijk kunnen permitteren), maar hij
kon wat duidelijker blijk geven dat
hij zich verwant voelt met de mensen
die Jezus liefhebben.
Het protest tegen deze Deense film is,
dunkt ons. terecht, omdat behalve de
historische absurditeit die kwetsend -s
voor ieder ontwikkeld mens. hier
sprake is van slechte smaak. In deze
laatste tijden worden ons zovéél bana
liteiten opgedrongen, maar de idee
van deze Deense film is toch wel een
triest dieptepunt. We zullen dit niet
alleen mogen, maar ook op waardige
wijze moeten zeggen, om ons niet ook
schuldig te maken aan de vele leu
gens van de 'grote leugenaar van den
beginne'.
Ermelo
G. Moen
em. predikant
Sober Kerstfeest
Kerstfeest in een welvaartsstaat als
het onze wordt vaak gedegenereerd
tot een eetfeest; ladingen drank, ko
nijnen, hazen etc. worden ingeslagen.
Weet u nog hoe Jezus geboren is? Of
bent u dat door al dat eten en drin
ken vergeten. Laten we nu allemaal
als christenen eens een echte Kerst
vieren met een sobere levensstijl. Ge
zellig met wat kaarsen (laat die kerst
boom ook maar staan waar hij hoort),
lezen of vertellen uit de bijbel. Kun
nen we als gezin nog met elkaar zin
gen? Ik weet zeker dat het voor u de
mooiste Kerst wordt, misschien wel
sinds u zelf kind was. En laten we
dan allemaal dat geld dat we uitspa
ren geven aan die mensen in Afrika,
Azië of waar ook ter wereld die hon
ger lijden.
Coevorden
J. Jongepier
Jammer
In het artikel van A. J. Klei, zaterdag
8-12, worden de kerk, predikanten en
leden wel belachelijk gemaakt, daarbij
de voorstelling die erbij stond (geluk
kig heb ik nog nooit iemand zo in de
kerkbank zien zitten). Is dit zo nodig
dit zo voor te stellen? Ik zie er het
nut niet van in, het lijkt mij niet op
bouwend, wel om af te breken. Jam
mer van het dure papier.
Zaandam G. Memen-Bakhuyzen
Machtigingswet (2)
Het is niet te hopen dat dit kabinet
volmacht krijgt om ons te gaan rege
ren zo zij dat willen. Als het onbe
perkte volmacht zou krijgen, zou het
in ons land binnen zeer korte tijd een
tweede Rusland worden. Alles voor de
staat samen met de vakbonden opper
machtig. Mijnheer den Uyl praat al
leen maar voor de laagste klassen,
maar als er niemand de fabriek of het
bedrijf draaiende kan houden omdat
hij de lasten zo zwaar gaat maken,
dan is er helemaal geen werk meer.
Werkendam
mevr. Ippcl
vreemd van Surinaamse omstandighe
den en als de teruggekeerden het zelf
niet merken, zullen anderen het hun
wel laten merken.
Werkloosheid
De werkloosheid (het is een bekend
gegeven) is in Suriname erg hoog:
bijna vijftien procent van de beroeps
bevolking. Maar er is ook een omvang
rijke verborgen werkloosheid. Een
opvallend groot deel van de beroeps
bevolking (bijna veertig procent) is
werkzaam in de dienstensector en
daarvan weer het grootste deel bij de
overheid.
Zo'n 23.000 ambtenaren (op een totale
beroepsbevolking van iets meer dan
100.000 man) is, gemeten in termen
van efficiëncy, een absurde situatie
zeker nog voor wie daarbij bedenkt
dat Suriname geen beroepsleger heeft,
er geen (produktieve) overheidsbe
drijven zijn en de openbare nutsbe
drijven als gas en elektriciteit maar
voor een deel in overheidshanden
zijn.
Vooral bij de lagere ambtelijke ran
gen is er een grote overbezetting,
maar deze overbezetting zet zich ook
weer door in de hogere rangen. Er
zijn immers ook weer chefs nodig,
wier voornaamste taak het is de ledig
gang van de anderen te organiseren.
Veel lassers...
De merendeels jeugdige werklo
zen worden vooral gevonden bij de
ongeschoolde arbeiders en in de land
bouw, maar ook in de sfeer van de
overheid en de kleinhandel. Er is
slechts een gering aantal openstaande
arbeidsplaatsen, waarvoor specifieke
bekwaamheden en een lange opleiding
vereist zijn: specialisten op hoog ni
veau als ingenieurs, accountants, art
sen en op middelbaar niveau boek
houders, verpleegsters e.d. Ook onder
wijzend personeel (^ooral voor specia
listische vakopleidingen) en hoogge
schoolde handarbeiders als monteurs
kunnen in bescheiden aantallen wor
den geplaatst.
Wat die laatste groep aangaat: Boven
kerk heeft ontdekt dat onder de solli
citanten uit de groep Surinamers in
Nederland zich heel wat lassers bevin
den (het lasdiploma is in Nederland
betrekkelijk gemakkelijk te halen),
terwijl een land als Suriname aan las
sers helemaal geen behoefte heeft.
Er wordt van Nederland uit nog wel
in Suriname gesolliciteerd, maar het
niveau is meestal erg laag. Bovendien
wordt in Suriname (in Nederland zelf
ook) de sollicitatieprocedure-overzee
ervaren als zeer omslachtig en tot
veel teleurstellingen leidend.
De beste kansen hebben vaak nog de
vakantiegangers. Er is dan een moge
lijkheid voor een sollicitatiegesprek.
Bovendien stellen zij meestal aan hun
toekomstige baas niet de eis van beta
ling van de overtocht.
Eén van de belangrijkste bevindingen
van Bovenkerk is echter dat bij de
Surinaamse werkgevers (particulieren
en overheid) in het algemeen nauwe
lijks meer prijsgesteld wordt op het
aanstellen van Surinamers met Neder
landse ervaring. Het is mede deze ont
dekking, die Bovenkerk bracht tot
zijn conclusie over het blijvende ka
rakter van de aanwezigheid van zoveel
Surinamers in Nederland.
Er is een groot verschil tussen de Su
rinaamse en de Nederlandse arbeids
markt. De taken die ieder in Surina
me op zich moet nemen zijn veel bre
der dan in Nederland. Bovenkerk
neemt als voorbeeld zijn eigen vak.
Geen socioloog in Suriname kan zich
veroorloven uitsluitend en alleen be
zig te zijn met een onderzoek als hij
heeft uitgevoerd en publiceert. Van
zo'n socioloog zo schrijft hij
worden ook beleidsadviezen verwacht,
een taak in het onderwijs, in het be
sturen van organisaties; hij moet zijn
eigen correspondentie tikken en zijn
eigen stencils afdraaien.
Het is daarom alleen al dat men in
Suriname een zekere voorkeur heeft
voor personeel met een Surinaamse
opleiding en ervaring. Zij zijn veel
meer 'generalist' dan de 'specialisten',
die uit Nederland weerom komen.
Geen dankbaarheid
Een Surinamer, die uit Nederland
naar Suriname terugkeert, hoeft niet
op dankbaarheid te rekenen. Het aan
tal mogelijkheden tot fricties en frus
traties is legio. Een groot aantal re
tourmigranten wordt in Suriname er
varen als 'opscheppers', die in taal en
kleding afwijken van hun omgeving
ja zelfs bij hun aanstelling zoiets
typisch koloniaals bedingen als 'een
Europees verlof'. Let wel: het zijn Su
rinamers die dat van Surinamers ver
langen en dat zet kwaad bloed
Dat verlangen naar een dergelijk 'Eu
ropees verlof' wordt dan dikwijls ge
motiveerd met een verwijzing naar de
blanke vrouw, die uit Europa is mee
gekomen. Binnen de creoolse bevol
kingsgroep zelf speelt het hebben van
zo'n blanke vrouw (een statussym
bool?) dikwijls ook nog een psycholo
gisch en sociale rol, hoewel dit laatste
iets begint af te nemen.
'Revolutionairen'
Bovenkerk heeft in zijn onderzoek
ook nagegaan in hoeverre de in Para
maribo teruggekeerde Surinamers
blijk geven van 'een revolutionaire
gezindheid'. Er bestaat in Suriname
een beeld van de uit Nederland terug
gekeerde revolutionair, maar uit Bo
venkerks onderzoek is gebleken dat
het 'revolutionaire potentieel' onder
de retourmigranten veel minder is
dan men in Suriname over het alge
meen denkt.
Tegenover deze negatieve bezwaren
staan ook nog wel wat positieve pun
ten: de in Nederland geleerde arbeids
discipline wordt over het algemeen
gewaardeerd en een heel paradoxale
waardering: er zijn personeelchefs die
voorkeur hebben voor het in dienst
nemen van uit- Nederland terugge
keerden, omdat die de minste neiging
zullen hebben naar Nederland te
Want, het mag bekend zijn: het ver
langen naar Nederland is misschien
wel de ernstigste ziekte, die de Suri
namers op het ogenblik nog steeds be
dreigt.
Hij meent, dat de huidige crisissitua
tie wel degelijk ernstig moet worden
ingezien, maar dat daarin geen plaats
is voor een enge partijpolitiek, maar
voor een mondiale politiek. Beseft
dient te worden, aldus de fractieleider
van de PPR in de Tweede Kamer, dat
het belangrijker is dat de regering nu
de gelegenheid krijgt op korte ter
mijn de crisis op te vangen en een
lange termijn-beleid voor te bereiden,
dan het resultaat van de PPR bij de
komende verkiezingen.
Om echter tot een gedegen beleid te
komen, dat kan rekenen op voldoende
steun in de Tweede Kamer, zal inten
sief overleg nodig zijn tussen de rege
ringsfracties onderl'ng en de fracties
en de regering. Daarbij zal van PPR-
zijde echter niet een inbreng zijn van
afgezwakte ideeën, zei de heer De
Gaay Fortman nadrukkelijk.
Hij verklaarde, dat er wel eens wat
eensgezinder steun zou kunnen wor
den gegeven door de regeringspartij
en, hiermee ook doelend op ARP en
KVP. Daar kan in de huidige crisis
wel het gevolg van zijn, dat deze par
tijen minder makkelijk dan de opposi
tie, de energiecrisis kunnen aangrij
pen voor het beleven van de eigen in-
dentiteit. Dat offer moet volgens hem,
gezien de toestand, maar gebracht
worden. Harde punten blijven er ge
noeg over om tot een scherpe profile
ring te komen.
Het crisisoverleg moet gevoerd wor
den vanuit de wil tot overeenstem
ming, aldus de heer De Gaay Fort
man, die daarom ook het vormen van
een nationaal kabinet van de hand
wees. In zo'n kabinet hebben de be
langrijkste politieke partijen zitting
en zij leggen in verband met de over
eenstemming over het belangrijkste
punt in de aktuele politiek hun ver
schillen voorlopig in de ijskast. Daar
komt nu volgens de heer De Gaay
Fortman niets van. Regeringspartijen
en oppositie zijn in de energiecrisis
meer verdeeld dan ooit, omdat de
laatste groep haar denken gericht
blijft houden op een prestatie- en con
sumptiemaatschappij. Een nationaal
kabinet heeft geen schijn van kans,
evenmin als een zakenkabinet, door
de heer De Gaay Fortman een ramp
genoemd. 'Zo'n kabinet mist een daad
krachtig beleid en wordt een speelbal
van belangengroepen.'
Hier en Nu vanavond
over EEG-Kopenhagen
HILVERSUM De NCRV-aktualitei-
tenrubriek 'Hier en Nu' heeft hedena
vond (22.35 uur, televiziezender Hil
versum II) een extra-uitzending inge
last over de EEG-topconferentie in
Kopenhagen. Een 'Hier en Nu'-team
heeft in Kopenhagen een filmverslag
gemaakt. Na afloop is er in de studio
in Kopenhagen een gesprek met pre
mier Den Uyl over de resultaten van
de conferentie.
De kreet die thans weerklinkt als zou
den het program van de progressieven
'keerpunt', en het program van de
christen-democraten herschreven moe
ten worden, noemde de heer De Gaay
Fortman een zotte gedachte. Hij wees
op belangrijke principiële uitgangs
punten in de programma's die niet
zomaar door een crisis in het water
zouden vallen. Steeds is uitgegaan van
een realisering van die punten bijj een
stijgende produktie, maar nu zal er
op basis van dezelfde punten moeten
worden gewerkt aan een beleid bij
een daling van de produktie.
NCRV luistert naar
bezorgde luisteraars
Van onze radio- en tv-redactie
HILVERSUM 'Waar ligt u wakker
van?' heet het radioprogramma van
de NCRV waarin luisteraars kunnen
bellen om te praten 'over de diepere
dingen in het leven.' Ze worden dan
te woord gestaan door ds. H. A. Vis
ser. hoogtezondominee van de NCRV,
pastoor Keet en wika Leen van Gin-
kel van de NCRV.
'Het is gebleken uit onze Plein pu-
bliek-uitzendingen dat er enorm veel
mensen zijn, die de omroep opbellen
juist in de decembermaand. Het zijn
er veel meer dan verleden jaar', zegt
wika Van Ginkel.
'Waar ligt u wakker van?' wordt
maandag uitgezonden op Hilversum 2
(FM) van 9 uur tot kwart voor elf.
Alfred van Sprang
in VARA-radio
HILVERSUM In het VARA-radio-
programma 'Ach ja de jaren vijftig.
En verder?' wordt vanavond een
klankbeeld uitgezonden ter nagedach
tenis aan Alfred van Sprang.
In de jaren vijftig was hij een zeer
gewaardeerd oorlogscorrespondent, die
zowel voor 'Radiokrant voor Neder
land' van de NCRV sprak als voor 'De
Rotterdammer'bladen schreef.
In de uitzending (Hilversum 1 om
vijf over elf 's avonds) worden archief -
opnamen van hem gebruikt, terwijl
Goos Kamphuis die indertijd 'De radi
okrant' maakte, herinneringen ophaalt
aan de samenwerking met Alfred van
Sprang.
Schakelprogramma tussen
Londen en Martinikerk
HILVERSUM —Zondag zendt de
KRO-tv om half elf een schakelpro
gramma uit tussen de Martinikerk in
Groningen en de Kerk van St. Martin-
Within-Ludgate in Londen.
Er wordt gebruik gemaakt van nieuw
geschreven composities. De bijdragen
uit Londen bestaan uit zang, ballet en
mime.
ADVERTENTIE
Bijvoorbeeld duizend gulden of meer?
Geld dat op een spaarrekening of boekje
staat met 4 a 41/2% rente? Daar kunt
u meer, veel meer rente voor maken I
Bij een opzegtermijn van 3 maanden
krijgt u al meteen 5% rente.6% bij
1 jaar.7% bij 2 jaar.en zelfs 8%
rente bij een opzegtermijn van 3 jaar
Wat is een opzegtermijn? Hoe neem
ik zo'n beleggingsrekening? Dat staat
allemaal in ëen folder -heel eenvou
dig. Zorg dat u 'm krijgt.
Bij voortijdig opnemen worden wel
kosten in rekening gebracht.
Lees het in de folder.
Lees ook hoe gemakkelijk u via bank of
giro geld kunt overmaken op zo'n
renterijke beleggingsrekening.
Er ligt een folder klaar bij 't postkantoor.
Of bel 0017 (gratis). Of gebruik de coupon.
(In envelop zonder postzegel sturen aan RPS,Van Baerlestraat 27, Amsterdam)
uw nationale spaarinstelling
