Meer acties van
guerrilla's in
bezette gebieden
Noodtoestand in
Engeland verlengd
Veiligheidsraad
breekt gesprek
met Zuid-Afrika
af
Leuvense studenten tegen
onderwijs uit Zuid-Afrika
Tsjechoslowakije en
West-Duitsland zoeken
verdere samenwerking
Chili weigert
onderzoek in
gevangenissen
Regering Venezuela
geeft nederlaag toe
Spoorwegmachinisten vergroten chaos
Aanklager krijgt
bandjes gesprek
Nixon-John Dean
Libische kaper naar
inrichting in Israël
TROUW/KWARTET DONDERDAG 13 DECEMBER 1973 BUITENLAND T7/K9
Tienduizenden Engelsen strandden op overvolle stations, doordat er geen extra treinen tijdens de spits
uren reden.
NEW YORK (Reuter) De Veiligheidsraad heeft stopzetting ge
last van secretaris-generaal Waldheims contacten met Zuid-Afrika
over de toekomst van Namibië (Zuidwest-Afrika). Met algemene
stemmen keurde de raad een door Peru ingediende resolutie goed,
om van verdere pogingen af te zien.
GENEVE (Reuter) Het militaire
regime van Chili heeft geweigerd een
delegatie van de Interparlementaire
Unie te ontvangen die een onderzoek
had willen instellen naar de omstan
digheden waaronder leden van het
Chileense parlement sinds de macht-
overname gevangen zitten. In een
boodschap aan IPU heeft het regime
het bezoek 'niet opportuun' genoemd.
CARACAS (Reuter) De zittende
regeringspartij in Venezuela, de
Christen-Democraten, heeft toegege
ven dat zij ió verslagen bij de presi
dentsverkiezingen van afgelopen zon
dag. Met een gelukstelegram felici-
didaat Lorenzo Fernandez zijn belang
rijkste tegenstander Carlos Andres
Perez met diens overwinning. Eerder
op de dag had de regeringspartij de
partij van Perez, de Accion Democra-
tica, nog beschuldigd van knoeierijen
bij de verkiezing. Kort nadat het tele
gram van Fernandez was ontvangen
maakte het stembureau bekend, dat
Perez een enorme overwinnig had be
haald. Hij kreeg meer dan de helft
van de uitgebrachte stemmen. Alle
niet-officifile bronnen hadden deze
uitslag al eerder gegeven.
In februari 1972 had de Veiligheids
raad de secretaris-generaal gemachtigd
deze besprekingen te beginnen. Wel
verzocht de raad Waldheim om volle
dig op de hoogte te worden gehouden
van eventuele nieuwe ontwikkelingen
aangaande het vraagstuk. Waarnemers
zien dit als een uitnodiging om toch
de deur maar open te houden voor
een eventuele hervatting der contac
ten als Zuid-Afrika wat toeschietelij
ker wordt. Maar de Afrikaanse leden
van de Veiligheidsraad lieten weten
dat zij al op een tweede resolutie
broedden waarin 'de voortgezette ille
gale bezetting van Namibië door de
fascistische regering van Zuid-Afrika'
veroordeeld wordt en verklaard wordt
als 'een daad van agressie en een be
dreiging van de intrenationale vrede
en veiligheid'.
Geen zin
De Nigerlaanse afgevaarigde Ogbu zei
dat men had kunnen weten dat het
gee nenkele zin had met Z.-Afrika te
praten over terugtrekking uit dit ge
bied. Er waren vanuit Pretoria de
laatste jaren alleen maar maatregelen
van repressieve aard genomen om de
ze onwettige bezetting nog te verster
ken en onmenselijke wreedheden zijn
begaan tegen het volk van Namibië
als reactie op zijn strijd om onafhan
kelijkheid. Zuid-Afrika's vasthoudend
heid in zijn politiek is volgens de Ni-
geriaan alleen maar mogelijk vanwege
de steun die het krijgt van zekere
Westerse landen.
'Namibië is vandaag voor allerlei
praktische doeleinden het exclusieve
koloniale domein van de VS, van En
geland, van Frankrijk, West-Duits-
land, Japan en de twee koloniale ver
tegenwoordigers Zuid-Afrika en Por
tugal,' zei de heer Ogbu. 'Japan be
zorgt zich in snel tempo een slechte
naam op het Afrikaanse continent ge
zien zijn klaarblijkelijke ongevoelig
heid voor de politieke verlangens van
de Afrikanen in het algemeen en de
Namibianen in het bijzonder.' De Ni-
geriaan sprak de hoop uit, dat West-
Duitsland zijn houding in deze kwes
tie nu eens zou bepalen op grond van
wat het beste is voor de meeste Nami
bianen, 'en niet meer op de engharti
ge en parochiale visie van zijn landge
noten of de afstammelingen van zijn
landgenoten daar.'
Tijdens zijn bezoek aan Londen, dat
hij op uitnodiging van Heath brengt,
heeft president Mobotoe van Zaire
krachtig aangedrongen op een veran
dering van het Britse beleid in Afrika
ten gunste van de daar optredende be
vrijdingsbewegingen.
In de Amerikaanse senaat is een uit
puttend debat begonnen over een
voorstel van Humphrey om de wetge
ving die de import van Rhodesisch
chroom mogelijk maakt te herroepen.
Deze import is namelijk in strijd met
de economische sancties welke de VN
tegen Rhodesië heeft uitgevaardigd.
De regering heeft eerds eerder pogin
gen van het Huis om het embargo je
gens Rhodesië weer in te stellen on
dersteund. Kissinger verklaarde bij
voorbeeld dat Rhodesisch chroom
'niet langer noodzakelijk was voor de
Amerikaanse veiligheid'. Pogingen
van de Democraten in de senaat om
het debat te beëindigen en tot stem
ming over te gaan, werden tot nu toe
overstemd.
TEL AVIV, CAIRO, GENEVE (Reuter, AP, UPI, AFP, DPA) In de
door Israël bezette gebieden, waar het de afgelopen twee jaar op
merkelijk rustig is geweest, evenals tijdens de oktober-oorlog, is de
laatste dagen een duidelijke opbloei van Palestijns-nationalistische
gevoelens te constateren. Dit uit zich in toegenomen aanslagen en
sympathiebetuigingen van de plaatselijke leiders voor de Palestijnse
guerrilla-beweging.
(ADVERTENTIE)
Zo ontplofte gisteren op een drukke
markt in Hebron een handgranaat,
waarbij acht personen, allen Arabie
ren, gewond werden. Vorige week
werd in Hebron tijdens een kort vuur
gevecht tussen guerrillastrijders en
een Israëlische patrouille een Arabier
gedood. De ontploffing van gisteren
was de vijfde sabotagedaad in het be
zette Jordaanse gebied sinds een week.
Bij andere aanslagen werd de militai
re gouverneur van Nabloes zwaar ge
wond en 18 mensen op een markt in
oostelijk Jeruzalem.
In Israël gelooft men dat de opleving
van de guerrilla-activiteiten in de be
zette gebieden, die overigens nog niet
het normale levenspatroon hebben
verstoord, direct verband houdt met
de komende vredesconferentie van Ge-
nève. De Palestijnse commando-bewe
ging zou er nu alles op alles willen
zetten om te demonstreren dat zij een
machtige factor is, waarmee rekening
gehouden moet worden. Dat de Pales
tijnse plaatselijke leiders zelf ook re
kening houden dat do guerrillabewe
ging in de toekomst het bestuur in
handen krijgt van de bezette gebie
den, blijkt uit hun uitlatingen.
Begin deze week zetten de Israëli's
acht Palestijnse leiders, die zich open
lijk hadden uitgesproken voor steun
aan de guerrilla-beweging, over de ri
vier de Jordaan naar Trans-Jordanië,
hetwelk aanzienlijke onrust veroor
zaakte in de bezette gebieden. Boven
dien werden voor het eerst sinds ja
ren weer vijf huizen door het Israëli
sche leger opgeblazen waarvan de ei
genaars van guerrilla-activiteiten be
Van een onzer verslaggevers
LEUVEN Op de universiteit van Leuven is gisterochtend het conflict over de benoeming van
een Zuidafrikaanse docent bij de faculteit voor Germaanse talen verder op de spits gedreven.
Tientallen studenten bezetten bet faculteitsgebouw en bij zes andere faculteiten gingen de studen
ten in staking.
De studenten verzetten zioh tegen
de benoeming van de cultureel atta
ché van de Zuidafrikaanse ambassa
de ln Brussel, F. Spies, tot docent
in de Afrikaanse taal- en letterkun
de. Zij wensen geen college te vol
gen bij een vertegenwoordiger van
het apartheidsregime van Vorster,
die bovendien betaald wordt door de
Zuidafrikaanse ambassade. Het uni
versiteitsbestuur beschouwt de Zuid
afrikaan niet als een vertegenwoor
diger van 'een regime' maar als een
wetenschappelijk medewerker. 'We
aanvaarden docenten uit ieder land,
zelfs uit landen met een dictatuur",
verklaarde woensdagmorgen een be
stuurslid voor de Belgische radio.
De Leuvense studenten hebben voor
hun actie bijval gezocht in België
en Nederland. De boycot Outspan
(BOA) beloofde via informatie hun
strijd te zullen steunen.
De Leuvense studenten voeren al
twee maanden actie tegen de benoe
ming van de Zuidafrikaan. Zeven
tien van de eenentwintig studenten
die aanvankelijk de studie wilden
volgen, weigerden de colleges van
Spies te bezoeken. Bij één van die
boycot-acties zou volgens het univer
siteitsbestuur 'fysiek geweld' zijn ge
bruikt
'Goedkoop'
De cultureel attaché Spies werd
door de faculteit aangetrokken voor
het vak Afrikaanse talen 'omdat hij
zo goedkoop is'. Z'n salaris wordt
namelijk gewoon doorbetaald door
de Zuidafrikaanse ambassade. Een
Belgisch weekblad veronderstelde
dat Spies door de verantwoordelijke
hoogleraar niet zozeer was aange
trokken 'uit reactionaire overtuiging
maar wel uit een adembenemend po
litiek onbewust-zijn' Niet alleen do
ceert Spies gratis aan de Leuvense
universiteit de Zuidafrikaanse am
bassade is ook uiterst gul met het
schenken van literatuur- en geschie
denisboeken. De studenten signaleer
den studieboeken waarin argeloos
werd gesproken over de 'vegtlustige
Bantoes' en de 'sogenaamde slagting
van Sharpville'. Spies zelf ziet als
belangrijkste taak 'de promotie van
dé - Zuidafrikaanse literatuur; doce
ren is daartoe een middel'.
schuldigd werden.
Hoe veranderd de sfeer is in de bezet
te gebieden, blijkt wel uit de opmer
kingen, die een bekende reisagent in
oost-Jeruzalem tegenover een Israëli
sche krant maakte. 'De situatie in de
bezette gebieden is als een vulkaan
plotseling weer tot leven gekomen,'
aldus deze man, die nog een paar we
ken geleden helemaal niet zijn mond
tegenover journalisten zou hebben
opengedaan. 'Noem de guerrillastrij
ders geen terroristen. Zij zijn legitie
me vrijheidsstrijdersWij zijn erg,
erg boos, omdat u mensen zonder re
den en ten onrechte hebt gedepor
teerd (de acht plaatselijke leiders).
Het enige, wat zij deden was dat zij
spraken. En u, Israëli's, wilt beweren
dat u de democratie respecteert.'
De Israëlische ambassadeur in Frank
rijk, Asher Ben Natan heeft het be
richt van het Israëlische blad Ha'ar-
ets, als zou Frankrijk op het punt
staan een eventuele Palestijnse staat
te erkennen, die door de Palestijnse
Bevrijdingsorganisatie (PLO) wordt
geleid, als 'pure verzinsels* bestem
peld. Volgens het bericht zou de
Franse minister van buitenlandse za
ken Michel Jobert dit tegenover Ben
Natan hebben aangekondigd, die dit
als een nieuwe anti-Israëlische stap
van de Franse regering zou hebben
bestempeld. Franse regeringsfunctio
narissen weigerden echter commen
taar op het bericht te leveren-
De Amerikaanse minister van buiten
landse zaken Henry Kissinger heeft
gisteren in Londen toegegeven dat de
VS in het verleden niet alles hebben
gedaan om een permanente regeling
in het Midden Oosten te bevorderen.
Hij komt vandaag in Algiers, waar hij
een paar uur blijft en overleg voert
met president Boumedienne. Vandaar
vliegt Kissinger naar Egypte, Saoudi-
Arabië, Syrië, Libanon en Israël. Hij
wordt maandag in Geneve verwacht,
een dag voor het begin van de vrede
sconferentie.
Yasser Arafat, de leider van de PLO
heeft intussen laten weten dat hij
niet met Kissinger wil spreken, omdat
deze de vertegenwoordiger is van een
land 'dat de vijand alle vemietigings-,
middelen heeft geleverd, die tegen on
ze strijders en de Arabische soldaten
zijn gebruikt'. Aldus het Libanese
blad Al Liwa, dat goede betrekkingen
met de guerrillabeweging onderhoudt
President Sadat heeft de Egyptische
militaire top vervangen. Generaal-ma-
joor Abdel Ghani el-Gamassy werd tot
chef-staf benoemd in plaats van luite
nant-generaal Sa'ad Eddin Shazli. Of
Sazli een nieuwe functie heeft gekre
gen, is niet bekend gemaakt. Tevens
werden nieuwe commandanten be
noemd van het Egyptische tweede le
ger, dat is ingezet in de noordelijke
sector van het Suezkanaal en van het
derde Egyptische leger in de zuidelij
ke sector.
Het Amerikaanse Huis van Afgevaar^
digden heeft met 364 tegen 52 stem
men het door de regering-Nixon inge
diende wetsontwerp aangenomen, dat
voorziet in leningen en giften aan Is-
ral ten bedrage van 2,2, miljard dol
lar voor de aankoop van nieuwe wa
pens.
Premier Strougal van Tsjechoslo-
wakije
koord zijn enkele malen moeilijkhe
den gerezen omdat de partijen het
niet eens konden worden over de
kwestie-Berlijn. Strijdpunt was de
vraag of West-Duitsland de Westber-
lijnse instellingen zou mogen verte
genwoordigen in de Oosteuropese lan
den. De besprekingen knapten een
paar maal af op dit punt en de voor
genomen reis van Willy Brandt naar
Praag werd tot tweemaal toe uitge
steld. Een definitieve regeling moet
nog worden gevonden bij komende
onderhandelingen.
'Openlijk'
In de gemeenschappelijke verklaring,
die na het bezoek is uitgegeven,
wordt gezegd, dat ondertekening van
het verdrag niet alleen van belang is
voor beide betrokken landen, maar
voor de toekomst van heel Europa.
De besprekingen worden omschreven
als openlijk en zakelijk. Voor Tsje-
choslowakije namen deel premier
Strougal en partijleider Gustav Hoe
sak.
Voor West-Duitsland was behalve
Brandt ook minister van buitenlandse
zaken Walter Scheel aanwezig. Scheel
zei na afloop van de bijeenkomst, dat
er besprekingen zullen worden ge
voerd over culturele contacten. De
Westduitse regeringswoordvoerder
Von Wechmar zei dat Tsjechoslowa-
WASHINGTON (UPI, Reutor) De
Amerikaanse federale rechter John Si
rica heeft woensdag speciale Wa-
tergate-aanklager Jaworsky weer twee
geluidsbandjes overhandigd met ge
sprekken tussen president Nixon en
z'n vroegere adviseur John Dean.
Een van de bandjes heeft betrekking
op een gesprek in maart waarin Dean
president Nixon zóu hebben gezegd
dat het presidentschap ondermijnd
werd door het Watergate-schandaal.
Het andere bandje bevat een gesprek
op dezelfde dag tussen Nixon, Dean,
Haldeman en Ehrlichman.
Jaworsky heeft deze week al een aan
tal bandjes van rechter Sirica ontvan
gen. Hij wacht nog op drie andere
bandjes, waarbij één mdt het befaam
de 'gat' van 18 minuten.
De onrust over Watergate in de Repu
blikeinse gelederen werd gisteren offi
cieel bezworen. Na een gesprek met
Nixon verklaarden Republikeinse lei
ders dat de verkiezingen van volgend
jaar niet Watergate maar de energie
crisis tot inzet zullen hebben. Voor
het gesprek hadden enkele Republi
keinse senatoren zich hardop zorgen
gemaakt over eventueel zetelverlies
door Watergate en aangedrongen op
het aftreden van Nixon. In het 45. mi
nuten durend gesprek met Nixon
werd volgens de Republikeinse leiders
niet over Watergate gesproken.
LONDEN (UPI, AP, Reuter) De Britse regering heeft de uitzonderings
toestand voor het hele land met een maand verlengd nu Groot-Brittannië nog
verder in het moeras is gezakt door een stiptheidsactie van de spoorweg
machinisten.
Be uitzonderingstoestand die de rege
ring vergaande bevoegdheden geeft
om de meest vitale diensten op gang
te houden, bestond al sinds 13 novem
ber. Engeland raakte toen al in grote
moeilijkheden door een langzaam-aan-
actie van de mijnwerkers. Door de be
perking van de steenkolenproduktie
liep toen ook de produktie van elek
triciteit terug. Normaal zou de uitzon
deringstoestand vannacht zijn afgelo
pen, maar gistermiddag besloot de re
gering van Heath om haar met een
maand te verlengen.
Minister van binnenlandse zaken Ro
bert Carr zei, dat hiertoe was beslo
ten omdat de actie van de spoorweg-
machinisten 'een nieuwe ernstige be
dreiging van de eerste levensbeno
digdheden' betekende. Hij kondigde
geen nieuwe maatregelen aan. De
maatregelen, die totnutoe zijn geno
men om de distributie van voedsel en
olie te regelen en de openbare dien
sten op gang te houden, waren vol
gens hem voldoende om de nieuwe
chaos het hoofd te kunnen bieden. De
wet op de uitzonderingstoestand geeft
PRAAG (UPI, Reuter) West-Duitsland en Tsjechoslowakije
zullen onderhandelingen beginnen over samenwerking op econo
misch, wetenschappelijk en technisch gebied.
De Westduitse bondskanselier Willy
Brandt vertelde dit woensdag na af-
loop van besprekingen met de Tsje-
choslowaakse leiders. Hij voorspelde I
dat de onderhandelingen, die begin 7?:
volgend jaar beginnen, in de zomer I'll®!**'*
van 1974 al vruchten zullen afwerpen. B"
Deze overeenkomst tussen beide lan- B
den is een vervolg op het verdrag, dat r'V- j»-J^gB
de betrekkingen tussen de bondsrepu- I v
bliek en Tsjechoslowakije normali- r - Ja||B^B
seert. Dat verdrag is dinsdag onderte-
kend door bondskanselier Brandt en I .-a
de Tsjechoslowaakse premier Strou- I jp5" -JB
gal. De beide regeringen hebben aan- V -s&k. BBp/k
gekondigd, dat binnenkort ambassa- l^ggl
deurs zullen worden uitgewisseld. Dit j x
nieuwe verdrag, een belangrijke stap B f A
in de zogenaamde Ostpolitik van B w m f fjftfli
Brandt, maakte formeel een einde aan B ^SÊÊ0 i JËM
het verdrag van Mllnohen van 1938.
Brandt zei op een persconferentie, dat WmhS l
nu de belangrijkste doelen van zijn
politiek voor betere betrekkingen met BlSs: BH
Oost-Europa bereikt zijn. Daarom zal 1
West-Duitsland nu proberen de be- JjXj
staande banden met Oosteuropese lan- ÉÉÉ|29fl
den te versterken. Daarbij moet ook
de uitwisseling van personen en idee- /;»$BB
en worden uitgebreid, zo liet Brandt 't A&v
weten. Op dit punt hebben de Oosteu- JB
ropese landen zich totnutoe te-
rughoudend getoond. Ook op de Euro- «ja» BB
pese veiligheidsconferentie in Genève
hebben de communistische leiders erg
koel gereageerd op westerse voorstel- I
len om te komen tot een vrijer onder-
ling verkeer van personen en gedach-
ten.
Andere landen
Nu de betrekkingen met Tsjechoslo
wakije zijn hersteld zal West-Duits
land ook snel diplomatieke banden
kunnen aanknopen met Hongarije en
Bulgarije.
Ondertekening van het verdrag met
Praag zal 'binnen enkele dagen' ge
volgd worden door overeenkomsten
met Hongarije en Bulgarije, zo zei
Brandt.
Over het Tsjechoslowaaks-Duits ak-
Bondskanselier Willy Brandt
kije belangstelling heeft voor bezoe
ken over en weer van parlementsle
den, vakbondsleiders en vertegenwoor
digers van jeugdorganisaties.
Over de kwestie-Berlijn merkte bonds
kanselier Brandt nog op, dat er vol
gens hem geen 'onnodige moeilijkhe
den' zullen ontstaan over de uitleg
van het vier mogendheden-verdrag
over Berlijn, naar aanleiding van het
akkoord tussen Bonn en Praag.
de regering onder meer de bevoegd
heid om troepen in te zetten bij be
langrijke diensten.
De eerste 'slachtoffers' van de onge
veer 30.000 machinisten waren de
tienduizenden forensen. Vooral in
Zuidoost-Engeland, waar naar schat
ting bijna 300.000 mensen dagelijks
met het openbaar vervoer van huis
naar hun werk reizen, ontstonden
chaotische toestanden. De meesten
strandden op overvolle koude stations,
omdat er geen extra-treinen tijdens
de spitsuren reden. De spoorwegen in
Engeland hebben het toch al extra
druk, doordat ook het autorijden dras
tisch beperkt is vanwege de oliecrisis.
In de Engelse pers wordt de huidige
economische en sociale crisis in Enge
land de ergste sinds de Tweede We
reldoorlog genoemd. 'Wij zitten er lot
over onze nek in', zo schreef hhet
dagblad London Daily Express op de
voorpagina. En The Sun schreef dat
er opnieuw een 'Slag om Engeland'
woedt. Het Engelse pond bereikte de
laagste waarde, die het totnutoe ooit
heeft gehad.
De voorzitter van het verbond van (le
Britse industrie Michael Clapham zei:
'Wij staan aan de rand van de af
grond.' Hij waarschuwde voor een
enorme stijging van de werkloosheid
als de acties van de spoorwegmachi
nisten, de mijnwerkers en een aantal
functionarissen van electriciteitsbe-
drijven voortduren. -De olie-industrie
heeft nog een olievoorraad voor 46
dagen. Als deze de komende dagen
nog verder slinkt, dan wordt het on
mogelijk om alle fabrieken, benzine
stations en woningen nog langer te
voorzien, zo hebben de olie-onderne
mingen gewaarschuwd.
Vakbondsecretaris Len
Murray woordvoerder van de TUC,
waarbij in totaal tien miljoen Britse
arbeiders zijn aangesloten noemde de
paniek over de huidige crisis overdre
ven. De waarschuwingen voor een toe
nemende werkloosheid noemde hij
'wanhopig gejammer.' Net als de
mijnwerkers voeren de spoorwegma
chinisten actie om hun looneisen
kracht bij te zetten. De spoorwegmen
sen willen zes pond meer basisloon.
Een dergelijke verhoging zou in strijd
zijn met het anti-inflatieplan van de
regering. Deze heeft bepaald dat Je
lonen met niet meer dan zeven pro
cent mogen stijgen. Voor enkele mil
joenen werknemers zijn totnutoe al
hogere looneisen ingediend. De verlen
ging van de uitzonderingstoestand
moet binnen acht dagen worden goed
gekeurd door het Britse parlement.
TEL AVIV (Reuter) De 36-jarige
Libische vliegtuigkaper Mohamed al-
Toemi is dinsdag door een rechtbank
in Tel Aviv veroordeeld tot verpleging
in een psychiatrische inrichting. Hij
moet daar blijven tot hij genezen is
verklaard.
Volgens een commissie die hem heeft
onderzocht, was al-Toemi in een pa
thologische toestand toen hij in augus
tus van dit jaar een Boeing 707 van
'Middle East Airlines' kaapte.
(ADVERTENTIE)
