Verwarring over
'gewijzigde visie'
op Midden-Oosten
Nieuwe Deense partijen
behalen grote winsten
Meningsverschil over
defensie-uitgaven
bij regeringsfracties
Gewicht kan
rol spelen
bij benzine
distributie
In deze krant
WASAUTOMATEN
499-
PvdA verontwaardigd
Minister-president tekent register
Chileense junta
wijst Zweed
Edelstam uit
Voor vriend en vijjand
Defensie raakt
wellicht weer
generaal kwijt
Texel in zorgen
over zwakke dijk
hl
Nieuwe Leidlse Courant
cn
-•
ZL V_/
(TO
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
Iteenstraat 37 Postbus 76
„Stantvastich is ghebleven
mijn hert in teghenspoet!"
k HAARLEMMERSTRAAT
250
'LEIDEN
Alle bekende merken
Telefoon 31441
Gironr. 269274 t.n.v. B V. De Christelijke Pers, Amsterdam
Abonnement 10,58 per maand, per kwartaal 31,35 Afd. Bezorging vanaf 08.30 uur
Buitenlandse zaken herroept uitspraak
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Grote verwarring is gisteren ontstaan over het standpunt
van de Nederlandse regering ten aanzien van de door Israël bezette Arabi
sche gebieden.
Een woordvoerder van buitenlandse zaken verklaarde aanvanke
lijk, dat Israël de Arabische gebieden die liet sinds 1967 bezet
houdt, moet ontruimen. Later verklaarde hij evenwel nadrukkelijk
dat er geen verandering is gekomen in het standpunt van de Neder
landse regering.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Het is niet onmo
gelijk dat de regering afhankelijk
van het type auto verschillende
hoeveelheden benzinebonnen be
schikbaar zal stellen, in plaats van
een uniform aantal. Op de kaar
ten, die de bezitters van auto's
deze weken hebben ontvangen, is
met een codeletter aangegeven,
tot welke categorie het voertuig
behoor1
De codering is als volgt:
Abroni fietsen
Bmotorfietsen
E---pers-.nenauto's tot 750 kilo met
be izine>.iotor
Hpersonenauto's van 750 tot 1250
kilo met benzinemotor
Iauto's van invaliden
K—personenauto's boven de 1250 kilo
inet benzinemotor
Mbedrijfswagens met benzinemotor
Rpersonenauto's met dieselmotor
Sbedrijfsauto's tot 7500 kilo met
dieselmotor
Zbedrijfsauto's boven 7500 kilo met
dieselmotor.
Door deze codering heeft de regering
de mogelijkheid, afhankelijk van het
gewicht, meer brandstof beschikbaar
te stellen, zodat iedereen eenzelfde
aantal kilometers kan rijden, ongeacht
het verbruiksgemiddelde. Een woord
voerder van het ministerie van econo
mische zaken verklaarde echter dat
hierover nog niets met zekerheid kan
worden gezegd.
De witte kaart, die thans wordt ver
stuurd, is slechts een machtiging om
ever enige tijd een stamkaart te ha
len. Op die stamkaart worden dan in
januari de bonnen verstrekt.
Uit wat hij eerder had gezegd ont
stond de indruk dat het Nederlands^
standpunt met de ondertekening van
de EEG-verklaring van 6 november is
gewijzigd. Voordien werd dat steeds
officieel ontkend.
Nederland hield zich voordat de EEG-
verklaring verscheen, altijd aan de
Engelse tekst van de VN-resolutie
242, die spreekt van het ontruimen
van 'bezette gebieden', terwijl de
Franse tekst spreekt van ontruiming
van 'de (dus alle) bezette gebieden.'
Volgens de woordvoerder van buiten
landse zaken houdt de EEG-verklaring
in, dat Israël 'de Arabische gebieden,
die het sinds 1967 bezet houdt, moet
ontruimen', waarbij de Engelse inter
pretatie dus is verlaten door Neder
land,
In de EEG-verklaring werd het pro
bleem van de Engelse of Franse tekst
omzeild door te spreken over de nood
zaak voor Israël een eind te maken
aan de territoriale bezetting, die het
sinds 1967 heeft gehandhaafd. Ook de
ze tekst was voor meer interpretatie
vatbaar, reden waarom de Arabische
landen erop aandrongen dat Neder
land nog met een afzonderlijke ver
klaring zou komen. De uitlatingen
van de woordvoerder van buitenland
se zaken gingen, hoewel niet officieel,
in deze richting.
De PvdA wil naar aanleiding van de
verwarring over de verklaringen inza
ke het Midden-Oosten dat de voorlich
tingsdienst snel gereorganiseerd gaat
worden. De fractie in de Tweede Ka
mer is zeer verontwaardigd over het
gebeurde en zal de zaak vandaag tij
dens het debat over buitenlandse za
ken in de Tweede Kamer aan de orde
stellen en minister Van der Stoel er
zijn mening over vragen. Fractievoor
zitter Ed van Thijn noemde het een
'onacceptabele manier van voorlich
ting, die ook in het buitenland veel
verwarring heeft gezaaid.' In de PvdA-
fractic bestaat al langer forse kritiek
op het ambtenarenapparaat van buiten
landse zaken en op de voorlichtings
dienst onder meer naar aanleiding van
verwikkelingen rond de erkenning van
Chili.
De afgetreden Deense premier Jörgensen bracht gisteren zijn stem voor de algemene verkiezingen uit
samen met zijn vrouw en zijn zoon Lars.
'De oude partijen hebben deze ronde verloren
KOPENHAGEN (UPI, Reuter) De Denen zijn gisteren in record-aantallen naar de stembus ge
gaan om de traditionele politici en politiek te verwisselen voor onervaren, radicale kandidaten, die
de belastingdruk drastisch willen verlagen.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Tussen de rege
ringsfracties in de tweede kamer
bestaan grote meningsverschillen
over de hoogte van het defensie
budget dat door het kabinet voor
1974 op ruim 5 miljard gulden is
vastgesteld.
PvdA en PPA hebben gisteren tijdens
het defensie-debat in de Tweede Ka-
Minister-president Den Uyl tekende gisteren op de ambassade van
Israël het condoleance-register in verband met het overlijden van de
stichter van de staat Israël, David Ben Goerion.
mer voorstellen tot bezuiniging op ta
fel gelegd. De KVP leek het met de
begroting wel eens te zijn, maar de
ARP had forse kritiek op de hoogte
van de defensie-uitga ven-
De PvdA woordvoerder, P. Dankert
zei, dat er vooruitlopend op de defen
sienota (die begin volgend jaar ver
schijnt) al 70 tot 100 mijloen op het
budget bezuinigd kan worden. Minis
ter Vredeling heeft eerder benadrukt
dat die defensie-nota wel verschuivin
gen in de begroting zal veroorzaken,
maar zeker geen verandering van het
totale budget, noch omhoog, noch om
laag.
PPR-fractievoorzitter De Gaay Fort
man, diende voorstellen in tot bezuini
ging van een totaal rond 180 miljoen
op belangrijke investeringsposten als
de aanschaf van onderzeeboot-bestrij-
dingsfregatten, luchtafweergeschut en
vliegtuigen. Hij vond dat de Kamer
over té weinig gegevens beschikte
waaruit nu al zou kunnen blijken, dat
deze aanschaffingen gewenst zijn.
In lijnrechte tegenstelling daarop was
het standpunt van de ARP en ook van
de VVD. 'We kunen ons nauwelijks
voorstellen dat er met het huidige
defensiebudget nog sprake kan zijn
van een verantwoorde defensie-inspan
ning. Het ziet er naar uit dat een
verdere aanpassing van het leger met
dit kabinet weer is ingezet', verklaar
de het ARP-Kamerlid mcj. Van Leeu
wen. Zij sprak de vrees uit dat de
olie-crisis een dusdanige verhoging
van de exploitatiekosten van de krijgs
macht zou veroorzaken, dat daardoor
investeringen nog verder in de knel
komen.
De KVP defensie specialist Van Eisen
bleek in principe akkoord te kunnen
gaan met het huidige budget. Wél
waarschuwde hij ervoor dat de defen
siebegroting geen vrij-plaats moet zijn
om te bezuinigen ten gunste van ande
re begrotingen.
De VVD, die voorgesteld heeft de be
groting met 50 miljoen te verhogen,
sprak twijfel uit over de mogelijkhe
den tot ontspanning tussen oost en
west. Het VVD-kamerlid Ploeg meent
dat er met deze begroting al teveel
vooruitgelopen wordt op de mogelijke
resultaten van de onderhandelingen
over wederzijdse troepenverminde
ring tussen oost en west.
Van verschillende kanten in de Ka
mer werd er bij de minister op aan
gedrongen volledige opening van za
ken te geven over de generaals-ontsla-
gen die de laatste maanden zijn ge
vallen. De heer Van Eisen zei daar
over dat die generaals kennelijk de
loyaliteit minder belangrijk vinden
dan hun zakelijke en persoonlijke con
flicten.
SANTIAGO (UPI, Reuter) Zweedse
ambassadeur Harald Edelstam is door
de Chileense junta persona non grata
verklaard. Sinds Chileense militairen
de regering van Salvador Allende af
zetten, is Edelstam actief geweest bij
het helpen van politieke vluchtelin
gen. Hij zal waarschijnlijk Chili zo
spoedig mogelijk verlaten.
De Zweedse minister van buitenlandse
zaken zei in reactie op Edelstams uit
wijzing: 'Hij heeft harder dan ieder
een gewerkt om vluchtelingen te red
den. Hij heeft geweldige prestaties ge
leverd op humanitair gebied. En zij
(de Chileense machthebbers) hebben
alles geprobeerd om hem weg te wer
ken.'
De ambassadeur veroorzaakte verleden
week een verhitte diplomatieke twist
over de arrestatie van een ernstig zie
ke vrouw uit Uruguay. De vrouw.
Mirtha Pucurull, stond onder bescher
ming van Edelstam in de vroegere
Cubaanse ambassade (De belangen
van Cuba worden door Zweden waar
genomen). Zij moestechter wegens
kanker worden opgenomen in het zie
kenhuis. Ondanks de protesten van
Edelstam werd ze daar gearresteerd.
Edelstam werd daarbij twee keer
neergeslagen. De vrouw heeft echter
vrijgeleide gekregen en is gisteren in
Stockholm aangekomen, waar ze on
middellijk in een ziekenhuis is opge
nomen.
De eerste, onvolledige uitslagen wij
zen op het ergste verlies dat de rege
rende sociaal-democraten ln honderd
jaar hebben geleden. De drie rechtse
oppositie-partijen schijnen wel te ver
liezen, maar niet zo zwaar. De twee
nieuwe partijen, die zich verzetten te
gen de hoge belastingen in Denemar
ken, leken ongeveer 30 procent van de
stemmen te zullen krijgen.
'Ik geloof dat de trend duidelijk is.
De oude partijen hebben deze ronde
verloren', verklaarde oud-premier Hil-
mard Baunsgaard op de televisie. De
huidige premier Anker Joergensen.
wilde geen commentaar geven tot de
volledige uitslagen binnen waren. Vol-
gens de prognoses, gebaseerd op de
eerste uitslagen, dalen de sociaal-de
mocraten van 70 naar 42 zetels en
zakken hun linkse coalitie-partners, de
socialistische volkspartij, van 17 naar
11 zetels. De drie oppositie-partijen
verloren samen 30 zetels. De twee
nieuwe partijen, van de rebellerende
sociaal-democraat Erhard Jacóbsen en
van de controversiële belastingadviseur
Mogens Glistrup, zouden samen onge-
voor 42 zetels krijgen.
De belangrijkste verkiezingsonderwer-
pen waren de hoge belastingen en de
hoge prijzen, de groeiende overheids
uitgaven en de onstabiele economie,
die nog verergerd kan worden door
een mogelijke recessie en toenemende
werkloosheid. De kiezers schijnen hun
vertrouwen te hebben verloren in de
'oude' partijen en veel sociaal-demo-
Droog
Overwegend droog weer met vrij
veel bewolking. Maximum tem-
peraturen rond 8 graden. Matige,
in het Waddengebied vrij krach
tige wind uit west tot noordwest.
MORGEN EN OVERMORGEN:
perioden met regen en later iets
kouder.
Morgen zon op: 08.32
onder: 16.30
maan op: 13.54
onder: 03.56
Onze kranten hebben het moeilijk. Kunt u zich voor
stellen, dat ze niet meer zouden verschijnen? Voor
honderdduizenden zou dat een zwaar gemis zijn. Voor
velen, omdat ze dan een goede vriend en een onont
beerlijke bron van informatie zouden verliezen. Voor
anderen, omdat ze een geliefde vijand kwijt zouden ra
ken, met wie ze het zo heerlijk oneens konden zijn. Om
beide groepen dit verlies te besparen, is het nodig,
dat de kring van onze abonnees wordt uitgebreid. Ook
door u.
De directie.
NIEUWE ABONNEE
NAAM:
STRAAT:
GIRO:PLAATS:
Wenst abonnement op:
TROUW
DE ROTTERDAMMER
NIEUWE HAAGSE CRT.
NIEUWE LE1DSE CRT.
DORDTS DAGBLAD
(aankruisen a.u.b.)
Betaalt per maand/kwartaal
Opgegeven door:
Naam:
Adres:
Plaats:
IK ONTVANG GRAAG:
Altijd-paraatmap (+briefpa-
Een postzegel is niet nodig.
Schrijf op de envelop: De
pier en pen).
Pletine-schaaltje (flessenon-
derzetters).
Gezellige rookverdrijver
Die betalen wij.
Chr. Pers, Antwoordnummer 2792, Amsterdam.
Weer vraag naar
perronhaartje
enderde Idas'
Van een verslaggever
UTRECHT De Nederlandse
Spoorwegen hebben er de laat
ste weken, zo is hun indruk,
heel wat nieuwe klanten bij ge
kregen. Er reizen zelfs veel
mensen met de trein die dat de
laatste jaren niet meer gedaan
hebben.
Dat laatste leidt de president-
directeur van de Nederlandse
Spoorwegen, dr. M. G. de Bruin,
af uit het feit dat er veel ge
vraagd wordt naar 'n perron
kaartje (al 'n paar jaar zijn de
perrons gratis toegankelijk) en
zelfs naar een enkele reis derde
klas (al jaren eerder verdwe
nen). Bovendien blijken veel
mensen die nu een kaartje ko
pen niet meegegroeid te zijn
met de prijsontwikkeling van de
laatste jaren, want ze blijken
nog prijzen van jaren geleden
in hun hoofd te hebben.
Zie voor meer nieuws over het
openbaar vervoer pagina 11.
craten voelen zich in de steek gelaten
door Joergensens 'flirt' met de lin
kervleugel van zijn partij.
De climax werd bereikt toen Erhard
Jacobsen op dramatische wijze brak
met de sociaal-democraten en een
eigen partij oprichtte: de democrati
sche partij. Twee dagen later liet hij de
regering Joergensen door zijn afwezig
heid vallen en moesten nieuwe verkie
zingen uitgeschreven worden. Jacobsen
is een tegenstander van de hoge inkom
stenbelasting. Hij wil het budget be
snoeien via de indirecte belastingen.
BELASTINGEN
De tweede partij, die profiteert van
het groeiende verzet tegen de hoge be
lastingen, is Partij der vooruitgang
van de steenrijke belastingadviseur
Mogens Glistrup. De miljonair, die
geen belastingen betaalt en zegt dat
iedereen dat moet doen, heeft beloofd
alle belastingen te elimineren en te
besnoeien op onderwijs, pensioenen en
defensie. Hij heeft ook verklaard dat
hij de helft van de ambtenaren wil
ontslaan om een einde te maken aan
de inflatie en stijgende prijzen.
Alle vijf 'oude' partijen hebben voor
de stembusuitslag geweigerd met ieder
van de nieuwe partijen samen te wer
ken, maar wil Denemarken bestuur
baar blijven dan zal één van de nieu
we partijen of beide deel moeten uit
maken van de nieuwe regering.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG In sommige defensie
kringen wordt verwacht dat minister
Vredeling brigadegeneraal Clumkens
zal ontslaan. Dat zal dan gebeuren op
grond van het bepaalde in het ambte
narenreglement over de onverenigbaar
heid van standpunten tussen dc mi
nister en één van zijn ambtenaren.
Naar wij vernamen zal generaal Clum
kens daartegen geen bezwaren maken.
Anderzijds zou hij zelf vrijwillig ont
slag willen nemen op grond van het
zelfde artikel als de minister hem niet
ontslaat.
Brigadegeneraal Clumkens sprak giste
ren het bericht van de legervoorlich-
tingsdienst tegen, dat hij al een ont
slagbrief had geschreven. De leger-
voorlichtingsdienst trok dit bericht la
ter ook in. Het ontslag van de gene
raal wordt in Den Haag verwacht nu
de commandant eerste legercorps ont
slag heeft genomen in verband met de
benoeming van generaal Van der Slik-
ke tot chef van dc generale staf. Het
bezwaar van Meijnderts en diens pro
tégé Clumkens tegen deze benoeming
zou zijn dat nu Van der Slikke, in
plaats van Meijnderts zelf, het plan
van Meijnderts en Clumkens voor de
diensttijdverkorting moet uitvoeren.
Binnenland
Pronk houdt slag om de arm 5
Sedney: Suriname dreigt
onbewoonbaar te worden 7
Buitenland
Israël en Egypte nog
niet dichter bij elkaar 9
Het gaat om Kaoenda 9
Kerk
Laat christen-arabieren
visie komen geven 2
Sport
Roeiwereld akkoord
met combinaties 10
Economie
Oliecrisis inspireert
Sinterklaas-inkopen
Kerk In de wereld
Lezers schrijven
Nieuwe boeken
Rndlo cn tv
Recept
Puzzel
Stript, feuilleton
Commentaar
13
TEXEL Bewoners van het Wadden
eiland Texel maken zich zorgen over
de toestand van de dijk aan de oost-
f.anf ,,van het eiland. Nog ruim twin
tig kilometer dijk moet op zgn. Delta
hoogte worden gebracht. Door bezui
nigingen bij Rijkswaterstaat dreigen
deze werkzaamheden verder te wor-
den uitgesteld In een telegram aan
minister Westerterp hebben de ei
landbewoners gevraagd hun dijk 20
hoog mogelijk op de prioriteitenlijst
voor dijkverbcferinp te plaatsen.
Voigens een woordvoerder van Rijks
waterstaat vertoont de dijk 'een paar
bijzonder zwakke plekken'. Maar die
situatie geldt volgens hem voor vrij
wel alle zeedijken in Nederland die
nog niet op Delta-hoogte zijn ge
bracht. 'Er is geen enkele reden tot
paniek maar het staat natuurlijk ie
dereen vrij voor z'n veiligheid op te
komen. De onrust op het eiland ont
stond toen bekend werd dat een be
staand evacuatieplan voor de bevol
king was 'verbeterd'. In dit verbeter
de plan kunnen door dijkbreuk be
dreigde delen van het eiland sneller
worden ontruimd.
