LUBBERS BOOG NIET
Zwaarste lasten op sterkste schouders
De nieuwe Ronson pijp
>irish moss<
Commentaar
Verstandig
Tankwagen
met 25.000
liter gestolen
alcohol
achterhaald
Geen optimisme over opheffing boycot na gesprek in Brussel
DELFIN
Den Uyl: Tijd van voor de oliecrisis komt niet terug
'gS*-
TROUW 'KW ARTET MiAiWD VG 3 DECEMBER 1973
BINNENLAND
T3/K5
(ADVERTENTIE)
Het is een verstandige gedachte" van
premier Den Uyl geweest, de Neder
landers zaterdagavond via alle be
schikbare zenders toe te spreken over
de oliecrisis. Alleen al omdat het zo
ongewoon was, heeft dit initatief, nog
afgezien van de wijze van uitvoering,
vermoedelijk een heilzaam schokje
veroorzaakt bij hen die onze sociaal-
economische toekomst tot dusverre
wat al te onbekommerd tegemoet za
gen. Het tijdstip van uitvoering de
spitsavond van de Hilversumse amuse
mentsindustrie was vanuit dit ge
zichtspunt goed gekozen.
Wat voor het hele kabinetsbeleid in
deze crisisachtige situatie geldt, gaat
natuurlijk in verhevigde mate op voor
deze ene toespraak van de premier: er
mogen geen wonderen van worden
verwacht. Het is al mooi, als zo'n re
de in brede kring het besef stimuleert,
dat de gevolgen van de oliecrisis ern
stig genoeg zijn om sommige van onze
levensgewoonten te veranderen, maar
lang niet ernstig genoeg om aanleiding
te geven tot algemene mismoedigheid,
laat staan tot paniek.
Naar dit criterium beoordeeld, moet
ook de inhoud van Den Uyls toe
spraak positief worden gewaardeerd.
Ze bevatte weinig nieuwe en nog min
der onverwachte feiten: dat de benzine
op de bon gaat, was al bekend, en dat
het speciale inkomensbeleid van deze
regering voor 1974 mikt op een be
heersing van alle inkomens, tantièmes
en dividenden incluis, zal niemand
hebben verbaasd. Wat Den Uyls radio-
en tv-optreden tot een geslaagd
programma maakte, was, dat hij deze
en andere maatregelen wist te presen
teren als een weliswaar niet pijnloze,
maar ook niet ondraaglijke en vooral
als een noodzakelijke ingreep
noodzakelijk om de lasten van de olie
crisis zo verstandig, maar ook zo eerlijk
mogelijk te verdelen.
Of ze op den duur ook algemeen als
zodanig aanvaard zullen worden,
hangt natuurlijk voornamelijk af van
de concrete uitwerking van Den Uyls
belofte, dat de sterkste schouders de
zwaarste lasten te dragen krijgen.
Door dit .uitgangspunt nogal te bena
drukken, heeft de premier vermoede
lijk bereikt, dat die uitwerking door
velen niet zonder vertrouwen tegemoet
wordt gezien en dat is in een situa
tie waarin psychologische factoren een
voorname rol spelen, een winstpunt
van betekenis.
Als poging om Nederland op te wek
ken tot een nuchtere, evenwichtige en,
als het even kan. ook ietwat blijmoe
dige houding jegens de gevolgen van
de oliecrisis, vertoonde het tv-optre
den van de premier slechts één tekort
koming. Hij constateerde terecht, dat
niet enkelen het slachtoffer mogen
worden van een nood die ons allen
aangaat, maar hij verzuimde ten on
rechte duidelijk te maken, dat de nood
van ons allen ook tot uitdrukking zal
komen in de uitgaven voor ons allen
die de overheid verzorgt. Het staat
wel vast, dat door de huidige crisis
ook de inkomsten van het Rijk zullen
worden verminderd. Èen enkele op
merking over de wijze waarop het ka
binet deze tegenvaller denkt te ver
werken. zou het betoog van de pre
mier niet hebben misstaan.
ADVERTENTIE
After Shave Spray.
Parelende troost voor de frisgeschoren
huid. Pienter kado-idee van Piet! 7.95
SPRANG-CAPELLE De rijkspoli
tie heeft zaterdagavond een tankwa
gen gevonden, die in de nacht van
woensdag op donderdag in Pijnacker
werd gestolen. De tank, gevuld met
25.000 liter zuivere alcohol, stond in
een schuur in Sprang-Capelle (NB).
Volgens de politie is het in Neder
land nog niet eerder voorgekomen,
dat een zo grote hoeveelheid gesto
len alcohol kon worden opgespoord.
De alcohol, bestemd voor distilleer
derij Vrijhoed in Schiedam, had een
waarde van 413.000 en de pas twee
maanden oude tankwagen, eigendom
van de transportonderneming Jawico
in Pijnacker, kostte anderhalve ton.
Een deel van de 25.000 liter
grote partij gestolen alcohol in
een garage in Sprang-Capelle,
die bij toeval door de politie
werd ontdekt.
Toen rechercheurs uit Pijnacker.
Sprang-Capelle, Den Haag en Den
Bosch zaterdagavond de schuur in
Sprang-Capelle binnenvielen, waren
drie mannen achter gesloten deuren
bezig met het overtanken van de alco
hol in vaten. Er stonden 200 vaten
in de schuur, voldoende om de gehe
le inhoud van de tank in over te he
velen. »De mannen gaven zich zonder
verzet te plegen over en werden in
verzekerde bewaring gesteld.
Het waren de houthandelaar Van
der H. (34 jaar) uit Bergevk (NB),
de kippenfokker B. (33) uit Balen
(Belsië) en de zonder beroep zijnde
S. (22) uit Eersel (NB).
Uit een grootscheeps onderzoek van
de rijkspolitie onder leiding van de
officier van de recherche uit Den
Bosch, de heer E. T. van Hoorn,
bleek dat een chauffeur, komende
uit de richting Brabant en in dienst
van de Jawico, de gestolen zilver
kleurige tankwagen 's nachts was te
gengekomen op de rijksweg Rotter-
dam-Breda. Het spoor leidde naar
het zuiden, maar volgens de recher
che werd de wagen bij toeval in
Sprang-Capelle ontdekt.
De politie deed in de nacht van za
terdag op zondag ook een inval bij
twee van de drie arrestanten. Bij
Van der H. in Bergeyk kwam een
complete distilleerderij voor de dag.
De apparatuur stond gereed om naar
elders te worden vervoerd. De ver
dachten bleken over moderne com
municatiemiddelen te beschikken.
Het onderzoek, waarbij ook de doua
nerecherche is ingeschakeld, is nog
in volle gang.
De rijkspolitie zegt niet te weten of
er verband bestaat tussen de alco-
holroof en de grote tinroof in Am
sterdam in juli dit jaar. De dieven
gingen er toen met een vrachtwa
gencombinatie vandoor, beladen met
420 blokken tin ter waarde van
300.000 gulden. De rijkspolitie kwam
ook toen de lading op het spoor in
Sprang-Capelle, zij het op een ge
heel andere plaats dan waar nu de
tank met alcohol stond.
BRUSSEL Minister Lubbers (economische zaken) verwacht niet dat het
olie-embargo wordt opgeheven, voordat het Midden-Oostenprobleem is opge
lost. Hij zei dit zaterdagochtend in Brussel na besprekingen met de Saoedi-
sche en Algerijnse olieministers, Ahmed ZakiYamani en Belaid Abdes-Salam.
'Ik ben niet zo optimistisch over een
opheffing van het olie-embargo in de
nabije toekomst', aldus de minister.
'Maar ik ben niet zo pessimistisch
over een oplossing van het Midden-
Oostenprcbleem'.
Beide Arabische ministers gaven de
wens te kennen, dat Nederland eenzij
dig een verklaring aflegt, waaruit
blijkt dat de Nederlandse opvattingen
niet afwijken van die van de overige
acht lidstaten van de EEG. Minister
Lubbers heeft een dergelijke verkla
ring niet willen geven. 'Wij willen
niet de indruk wekken dat wij, door
het afleggen van een verklaring die
door anderen verkeerd zou kunnen
worden geïnterpreteerd, op een zater
dagochtend olie willen kopen', aldus
minister Lubbers.
Nederland wil, op basis van de verkla
ring der EEG-landen van 6 november,
bijdragen tot een oplossing van het
Midden-Oostenprobleem. Tegenover de
Arabische mening dat Nederland een
uitzonderingspositie inneemt, stelde
de minister van economische zaken
dat Nederland deel uitmaakt van de
gemeenschap, die een duidelijk stand
punt heeft ingenomen met haar ver
klaring dat uitbreiding van grondge
bied door geweld onaanvaardbaar is
en dat een einde moet komen aan de
territoriale bezetting van de gebieden
die Israël in de zesdaagse oorlog heeft
veroverd. Reeds eerder had minister
Yamani verklaard, dat Nederland, als
enig EEG-land, tot de categorie van
staten behoort, die vijandig staan te
genover de Arabische zaak.
Doel van het gesprek, dat volgens mi
nister Lubbers in een 'goede, open en
zakelijke sfeer is verlopen', was niet
zo zeer het verkrijgen van een ophef
fing van de boycot, als wel het uit
eenzetten van wederzijdse standpun
ten; een gedachtenwisseling tussen
ministers die met het economisch be
leid belast zijn. Maar het was onver
mijdelijk, dat ook politieke aspecten
ter sprake kwamen.
Volgens minister Lubbers bestond er
over sommige punten na afloop van
het gesprek 'een grotere mate van
overeenstemming dan aan het begin.'
Minister Abdessalem liet zich echter
veel negatiever uit over het gesprek.
Gevraagd of er een beter begrip is ge
komen na zijn ontmoeting met minis
ter Lubbers, antwoordde hij: 'Niet
van de zijde der Nederlanders*. Vol
gens de Arabische minister zal Neder
land als een bevriende natie worden
ADVERTENTIE
the
water
champion
Het superwaterdichte horloge voor mannen
die het onmogelijke verlangen.
- 5 jaar garantie op waterdichtheia.
- absoluut condensvrij!
Handopwinding v.a. 120.-
Automatisch v.a. 180.-
behandeld, wanneer het een duidelijk
standpunt inneemt ten aanzien van de
ontruiming van alle bezette gebieden
door Israël en wanneer Nederland een
'gebaar maakt om de Arabieren te
helpen'. Dat gebaar zou militaire en
andere hulp moeten inhouden en te
vens het verbreken van de diplomatie
ke betrekkingen met Israël, aldus de
minister.
Volgens minister Lubbers hadden de
beide Arabische ministers niet gespro
ken over het verbreken van de diplo
matieke betrekkingen tussen Neder
land en Israël. Zij aanvaarden de
Joodse staat als politiek feit, maar
willen van Nederland een verklaring
waaruit blijkt dat het de Arabische
opvattingen onderschrijft, aldus Lub
bers.
Palestijnen
De drie ministers hadden ook een ze
kere mate van overeenstemming be
reikt, met name over de Palestijnen,
over wie minister Lubbers opmerkte,
dat een oplossing moet worden gevon
den voor hun politieke en humanitai
re problemen. Het enige geschilpunt,
aldus minister Lubbers, was de taxa
tie van hetgeen tot nu toe in het Mid
den-Oosten was gebeurd: of het Israë
lische optreden als agressie moet wor
den gekenmerkt, of 'in andere termen
moest worden vertaald'.
DEN HAAG Vrijdag lieeft de regering besloten, dat van 7 janu
ari af benzine alleen nog op de bon te krijgen zal zijn. Dat betekent
dat voor bet eerst sinds de oorlog een jonge generatie zal kennis
maken met distributie en schaarste. Dit zei minister-president Den
Uyl zaterdagavond in een toespraak via de radio- en televisiezen
ders.
Hij zei voorts o.m.: Vele mensen zijn
diep verontrust over de gevolgen, die
de oliecrisis kan hebben voor onze
welvaart en in het bijzonder voor de
werkgelegenheid. Ik wil voorop stel
len dat voor die zorg reden bestaat,
ook al moeten wij ons hoeden voor
overdrijving.
De energiecrisis, waarmee wij te ma
ken hebben, is wereldwijd. Deze zo
mer, lang voor het uitbreken van de
vijandelijkheden in het Midden-Oos
ten, ging het grootste olieverbruiken-
de land ter wereld, de Verenigde Sta
ten, over tot beperking van het olie-
verbruik en tegelijk stegen de olie
prijzen met sprongen. Tekenen van
een tekort aan energie in het alge
meen en van olie in het bijzonder.
Half oktober besloten de meeste olie
producerende landen in het Midden-
Oosten de produktie te verminderen.
De feitelijke vermindering bedraagt
nu ongeveer 25 procent. Alle afne-
merslanden in de wereld, van Japan
tot Canada, ondervinden daarvan de
gevolgen.
Wat betekent dat nu? Een olietanker
uit het Midden-Oosten doet er zo'n
vijf weken over om hier aan te lopen.
De afgelopen maand hebben wij dus
de olie binnen gekregen van vóór de
boycot. Tegelijk hebben wij die zelfde
maand het verbruik beperkt, met als
gevolg dat de voorraden zijn toegeno
men. Maar nu daalt de aanvoer snel.
Dat betekent dat de voorraden gaan
afnemen. De laatste week was de aan
voer al met 30 procent gedaald. Ik
volg die cijfers van dag tot dag. Nu
zouden wij met onze voorraden nog
twee, drie maanden op de oude voet
door kunnen gaan, maar als wij dat
deden, dan zouden wij dik de kans lo
pen in maart in een noodsituatie te
recht te komen. Dat zou niet verant
woord zijn.
Wij moeten ernstig rekening houden
met de waarschijnlijkheid dat de aan
voer van olie voor langere tijd 20 a
30 procent misschien nog wel meer,
lager zal liggen dan normaal. Daarom
zijn die maatregelen onvermijdelijk
geworden.
Olieboycot
Eind oktober werd een speciale boy
cot tegen Nederland afgekondigd. Ons
land krijgt nu te maken met een ex
tra-beperking van de olie-aanvoer, die
daaruit kan voortvloeien.
Sommigen vragen, of de tot dusver af
gekondigde beperkingen wel voldoen
de zijn. Anderen vragen, of zij nu ei
genlijk wel nodig zijn. Er zijn, zegt
men, immers belangrijke voorraden.
De tanks in Rijnmond zijn vol.
Mag ik eerst toelichten waarom ik
meen dat die maatregelen onvermijde
lijk zijn ondanks die volle tanks. On
middellijk nadat duidelijk werd dat
de Arabische olieproducerende landen
hun produktie drastisch gingen ver
minderen, heeft de regering de olie
maatschappijen gevraagd hun afleve
ringen voor alle doeleinden, ook voor
de uitvoer, te beperken. En u weet
het. 31 oktober kreeg Nederland zijn
eerste autoloze zondag.
W erkgelegenheid
De eerste zorg van de regering geldt
de instandhouding van de werkgele
genheid. Ruwweg gesproken wordt
van de olie die binnenkomt 70 pro
cent gebruikt door het bedrijfsleven.
30 procent door particulieren in het
verkeer, voor verwarming en verlich
ting. Naarmate wij meer besparen in
huis en op de weg, naar die mate
kunnen wij onze economie langer
overeind houden, en de werkloosheid
beperken. Daarom is de regering be
gonnen met beperkingen op het parti
culiere benzineverbruik en daarom
hebben wij op u een beroep gedaan
zuinig te zijn met verwarming en ver
lichting.
Ons land verkeert in een bijzondere
positie. Wij hebben veel bedrijven,
die olie als grondstof gebruiken Dat
maakt ons extra kwetsbaar. Daar staat
tegenover, dat wij over veel aardgas
beschikken, en dat aardgas wil de re-
Premier Den Uyl.
gering ook gebruiken nu de nood aan
de man is. In de winter als veel
aardgas wordt verstookt, plegen de
elektrische centrales olie te stoken.
Dat willen wij deze winter voorko
men. Maar om dat te voorkomen is
het nodig, dat wij ook zuinig zijn met
aardgas.
En dan die hele belangrijke vraag: zal
het mogelijk zijn ernstige werkloos
heid te voorkomen? Er doen op het
ogenblik schrikbarend hoge cijfers
over te verwachten werkloosheid de
ronde. Ik zei het al, er is inderdaad
reden tot grote zorg. Stel dat de olie-
aanvoer terugloopt met nog meer, zeg
40 procent en dat duurt, langer dan
een halfjaar, zodat onze voorraden op
raken, dan zal het inzakken van de
werkgelegenheid in een aantal bedrij
ven en, bedrijfstakken onvermijdelijk
zijn.
Maatregelen
ADVERTENTIE
trekt licht «rookt koel «va.f27.25
Dat zit *m in het ingenieus verlengde rookkanaal en het
vochtopnemend filtertje in de kop. De pijp raakt niet verstopt en
de rook koelt precies genoeg af.
Fraaie moderne vormgeving. Een pijp
voor doorgewinterde pijprokers
en beginnelingen.
Voor dc hanjcl: allccmcrkoop LcclAnia TeK bv. P om bus 9227, Amsterdam (tel. 020-176851)
RONSON
Maar de regering treft een reeks
maatregelen om die noodlottige ont
wikkeling te voprkoraen De regering
wil door grotere besparingen op olie-
verbruik in de particuliere sector
meer ruimte maken voor olie verbruik
in de bedrijven. Daarvoor is de benzi
nedistributie bedoeld. Er komen ver
dere maatregelen om het elektrici
teitsverbruik af te remmen.
De regering wil vervolgens zo veel
mogelijk olie vervangen door aardgas.
Dan bereidt de regering een toedeling
van alle olieprodukten dus niet al
leen van benzine, voor om die bedrij
ven bij voorrang aan olie te helpen,
waar dat voor dc werkgelegenheid het
meest gunstig is.
Of het lukt op deze manier stijging
van werkloosheid te voorkomen, iieeft
Nederland niet alleen in eigen land.
Veel hangt af van de houding die de
andere landen van de Europese Ge
meenschap zullen innemen. De rege
ring maakt aanspraak op de toepas
sing van de grondbeginselen van de
Europese Gemeenschap. Die gemeen
schap kan alleen functioneren als
schaarse produkten evenredig worden
verdeeld. De regering zal er in het in
ternationale overleg, met alle kracht
op staan dat nu Europese solidariteit
wordt getoond.
Maar ook, wanneer nu die solidariteit
wordt betracht zal heel Europa, en
dus ook ons land, toch de gevolgen
van de oliecrisis ervaren, door het te
ruglopen van de economische groei,
door stijgende prijzen. Er zal eenvou
dig minder te verdelen zijn.
Ook wanneer de speciale boycot tegen
ons land zou worden beëindigd, zullen
wij te maken houden met die beper
king van de olieproduktie en met dat
energietekort in de gehele wereld,
waardoor alle landen worden getrof
fen.
Wij moeten beseffen dat wij niet kun
nen voortgaan met het verbruik van
beperkte voorraden brandstoffen en
grondstoffen, zoals wij in de laatste
kwart eeuw hebben gedaan.
Voorgoed voorbij
Zo bezien, keert de wereld van vóór
de oliecrisis niet terug. Wij zullen
ons blijvend moeten instellen op een
levensgedrag met een zuiniger ge
bruik van grondstoffen en energie.
Daardoor zal ons bestaan veranderen.
Bepaalde uitzichten vallen daardoor
weg, maar ons bestaan hoeft er niet
ongelukkiger op te worden.
Ik wil toch niet licht tillen aan de
grote moeilijkheden, die velen van
onze medeburgers vandaag al onder
vinden als gevolg van de crisissitua
tie. De mensen van de horeca, de au
tohandel, en zoveel anderen die met
de auto te maken hebben, de werkne
mers, ook de ondernemers, die zich in
hun bestaan bedreigd zien, het onge
mak van dc beperking van het autoge
bruik. De een lijdt meer onder de
noodzakelijke beperkingen dan de an
der. Dat is niet rechtvaardig, maar
het is niet altijd te voorkomen. Intus
sen bereidit de regering een pakket
van maatregelen voor, dat er vooral
op gericht is om de werkgelegenheid
zo goed mogelijk in stand te houden
en de lasten, waar wé n<u mee te ma
ken hebben, eerlijk te verdelen: de
zwaarste lasten op de sterkste schou
ders.
Waar het werk minder wordt omdat
grondstof of energie ontbreekt, zal
door werktijdverkorting en bijzondere
ontslagregellngen, nieuwe bepalingen
daaromtrent, worden voorkomen, dat
enkele ik denk aan de mensen in
de eerst getroffen industrieën dat
enkelen het slachtoffer zouden wor
den van een nood, die ons allen aan
gaat
Alle inkomens
Eind volgende week zal de regering
aan het parlement machtiging vragen
om voor 1974 bijzondere regels te
stellen voor alle inkomens, voor lonen
van werknemers, maar ook voor het
salaris van de directeuren, voor de in
komens en de tarieven in de vrije be
roepen en voor de salarissen van de
ambtenaren, voor alle inkomens, voor
huren, voor pachten, voor dividenden,
voor tantièmes.
Er komen bijzondere prijsvoorschrif-
ten Naar het oordeel van de regering
zal waar minder te verdelen valt dat
mindere ook gelijker moeten worden
verdeeld.
Dit is een tijd waarin we harde feiten
moeten erkennen. Op veel gebieden
zullen de komende weken dwingende
voorschriften worden uitgevaardigd.
Maar belangrijker vooral is dat wij
met elkaar bereid zijn, de nieuwe pro
blemen het hoofd te bieden.
I "Ik heb mijn huiswerk op de
band gezet
