Kerkgangers kunnen hun scha inhalen
Bisschoppen bezorgd
over verlies zondebesef
'Om en om':
geschreven uit
bezorgdheid
Slot troonrede
voor rekening
Koningin laten
fllsillalll
Prisma
i
Nieuwe zendingsgebied
geref. zendingsbond
zilver-mode
Vandaag
Kerkbalans
interkerkelijk
Trouw
Kwartet
Nederlandse hulp
aan Palestijnen met
150 procent omhoog
Bestsellers
6
Gezamenlijke lijst
van SGP en NEV
Nieuwe boeken
TROUW/TCWAKTET MAANDAG 3 DECEMBER 1973
KERK /B1N N.ENLAND
Sinds een jaar ol acht houdt
dominee Buskes om de zoveel
weken op zondagochtend een
toespraakje voor het IK.OR en
75 van die toespraakjes zijn nu
bijeengebracht in een boek van
157 pagina's, dat 'Kort en goed*
beet, een tientje kost en op de
markt gebracht wordt door
Zomer Keuning te
"Wiageningen.
Kerkmensen kunnen nu hun scha
inhalen, want als 't goed is, hebben
zij dr. Buskes nooit voor de IKOR-
microfoon gehoord, omdat ze op het
uur van de uitzending op weg naar de
kerk waren of er al in zaten.
Liever dan een verhaal over deze
stukjes te houden laten we hier een
stukje volgen, het eerste van de 75,
dat tot titel kreeg 'Voor eeuwig
verloren'. Wel moet me van 't hart
dat ik weinig gelukkig ben met het
uiterlijk van 'Kort en bondig': zowel
op de voorkant als de achterkant van
het omslag staat een levensgrote foto
van de auteur, en omdat ik niet
aanneem dat deze zo'n geweldige
ijdeltuit is, reken ik de uitgeverij
deze opdringerigheid aan. Maar goed,
hier komt dr. Buskes zelf:
'k Heb weer een paar weken op
Texel gezeten. Texel is mijn eiland.
Niemand verwijte mij het bezittelijk
voornaamwoord. Dat is niet exclusief
bedoeld. Het mag wat mij betreft het
eiland van ik weet niet wie zijn, maar
het is in elk geval ook mijn eiland,
waarmee ik mij door de gang van
mijn leven zeer wezenlijk v°i bonden
weet. We troffen het dit jaar niet met
het weer, maar Texel met zijn zee,
duinen en dennen, zijn weilanden en
korenvelden zijn vogels en bloemen
vooral met zijn wijde hemel en zijn
mooie kerkjes, is onder alle
weersomstandigheden weer of geen
weer een prachtig eiland.
Ik preekte in Oosterend, in de oudste
kerk van het eiland. Op een dag na
was het 43 jaar geleden, dat ik voor
het eerst op Texel preekte. In 1924
deed ik er mijn intree. Een pastoi e
met olielampen, een pomp en een
emmer als w.c. Geen radio en geen
televisie. Wie geen fiets had. moest
naar de haven van Oude Schild lopen.
Anderhalf uur. Dat deden de meeste
vissers.
Toen ik een paar maanden aan het
Dr. J. J. Buskes
werk was, moest ik een stervende
man bezoeken. Hij hoorde niet tot de
kerk en werd door de mensen van de
kerk ingedeeld bij de ongelovigen. Hij
was ver in de zeventig. In zijn jonge
jaren was hij getrouwd met een
meisje, dat tot de Gereformeerde
Kerk behoorde. Men had haar
gewaarschuwd, maar u weet hoe dat
gaat De man beloofde haar alle
vrijheid. Hij zou zijn weg gaan en zij
mocht haar weg gaan. Ze trouwden en
de eerste de beste zondag verbood hij
haar naar de kerk te gaan. Ze ging
toch. De tweede zondag ging ze niet.
Hij had haar kleren weggestopt. Het
werd een trieste geschiedenis. Zij
bleef geloven, maar kerkelijk
meeleven werd haar onmogelijk
gemaakt. Hij was niet slecht voor
haar. Hij wilde alleen van de kerk en
het geloof niets weten. Op dit punt
was hij vijandig op het giftige af.
Zijn vrouw was al jaren geleden
gestorven. Nu kwam voor hem he1*
einde. Een zoon die voor zijn moeder
partij had gekozen, vroeg mij, vader
op te zoeken.
Het was een warme voorjaarsdag. Hij
woonde een paar kilometer buiten het
dorp, in Oost. een gehucht aan de
Waddenzee. Een klein woninkje en
een klein en nogal benauwd kamertje.
Vanwege de voorjaarshitte stond het
raam open. Al op een afstand hoorde
ik de man door het raam roepen: 'Ik
verloren.'
Een toen ik bij hem naast zijn bed
zat, kwam er niets anders dan dit al
maar herhaalde: 'Ik ben verloren, ik
ben voor eeuwig verloren.' Veel heb
ik niet gezegd, al heb ik geprobeerd
ik was toen 24 iets te zeggen
over de barmhartigheid van God, die
roemt tegen het oordeel! In de
nieuwe roomse vertaling staat: die
truimfeeri over het oordeel. Als een
geslagen hond ging ik naar huis, met
in mijn oren die vreselijke belijdenis:
'Ik ben verloren, ik ben voor eeuwig
verloren.'
Voor het eerst heb ik toen gezien wat
angst voor de dood is, angst voor de
dood als een teken van het gericht:
het oordeel. Ik was er kapot van.
Nu na ruim 40 jaar zeg ik:
honderdmaal liever is mij deze
Texelaar, die schreeuwt, dat hij
verloren is, dan de duizenden nette,
fatsoenlijke kerkelijke mensen, die
geen angst kennen, omdat ze hun hele
leven net, fatsoenlijk en kerkelijk zijn
geweest. Want als een mens verloren
gaat, dan niet vanwege zijn zonden,
maar vanwege zijn ongeloof, omdat
hij zichzelf misleidt en meent,, dat hij
geen zonde heeft en zo God tot een
leugenaar maakt. God zegt ons
immers in het kruis van Christus, dat
ben verloren ik ben voor eeuwig
wij het er niet zo goed afgebracht
hebben.
In 1924 dacht ik, dat deze oude
Texelaar inderdaad voor eeuwig
verloren was. Nu vraag ik me, af, of
ik toen niet voor het eerst een mens
ontmoette, die God tegenover zichzelf
gelijk gaf en zo God de eer gaf door
van elke zelfrechtvaardiging af te
zien. Zou wie zich zo verloren weet
niet behouden worden? Zou een mens
zo van schuld tegenover God weet
kunnen hebben zonder Gods genade?
Deze man wist in elk geval wat er Ln
'De Broedervete' van Frederik van
Eeden staat: 'Buiten U is de hel.'
Wat mij betreft, aan het begon van
mijn domineesleven heb ik zeer
wezenlijk existentieel noemen we
dat tegenwoordig leren verstaan,
wat Fedde Schurer in een kwatrijn
tot uitdrukking brengt:
Ik ben aan 't eind van mijn humaan
latijn,
er is geen troost in bloem- en
zonfestijn.
Er is behoud voor arme mensenzielen
in Christus' kruis.en heel de rest
is schijn.
Dat heeft tot vandaag een stempel op
mijn prediking gezet.
Tot zover dr. Buskes.
A. J. K.
Veen onzer verslaggevers
UTRECHT De Nederlandse r.-k. bisschoppen maken zich zorgen over het verbes van zondebesef.
Zij zeggen dit in de adventsbrief 'Bekering en vergeving', die dit weekend is voorgelezen in de r.-k.
kerken.
(ADVERTENTIE)
'Concrete daden dreigen minder en
minder op hun zondigheid te worden
getoetst aan ncrmen. die de kerk ons
voorhoudt als uitingen van Gods be
doelingen. Dat klemt vooral op het
gebied van de menselijke sexualiteit
en van de vragen rond leven en
dood', aldus de bisschoppen. 'Of
schoon sommige nieuwe ideeën op de
ze terreinen niet in alle opzichten in
strijd zijn met de normen, die de
kerk ons leert, wordt het zedelijk be
wustzijn hier al te gemakkelijk afhan
kelijk van wat wij persoonlijk denken
of van wat de goegemeente denkt'.
De bisschoppen bedoelen niet te spré
ken over oude taboes, maar, zo vervol
gen zij, bijvoorbeeld het gebod 'gij
zult niet doden' is geen taboe. Het
reikt een norm aan. Het vraagt om
eerbied vcor het menselijk leven. De
adventsbrief wil niet een nieuwe lijst
van zonden opstellen, maar 'niemand
zal ontkennen, dat het menselijk han-
Van een onzer verslaggevers
ZEIST De gereformeerde zendingsbond (GZB) in de hervorm
de kerk gaat zijn zendingsterrein in Kenia verden uitbreiden. Het
nieuwe gebied ligt in het district West-Pokot, in het noordwesten
van Kenia. Er wonen meer dan honderdduizend mensen, onder
wie nog geen vijf procent christeneu.
West-Pokot is lange tijd een zoge
naamd gesloten gebied (restricted
area) geweest. Ook vanwege het nogal
bergachtige terrein was het gebied
niet gemakkelijk toegankelijk en tot
voor korte tijd vrij onbekend en ach
tergebleven. Een van deze streken,
het Kara-Pokotgebied, dat bijna 20.000
mensen telt, behoorde niet lang gele
den nog tot Oeganda. Hier is nog
nooit permanent zendingswerk op
gang gekomen. In een ander gebied,
ten noorden van Sigor, is de GZB op
een verkenningsreis zeer hartelijk en
gastvrij ontvangen door bevolking en
regeringsautoriteiten.
De mensen in het nieuwe zendingsge-
bied leven nog in uiterst primitieve
omstandigheden. In de wijde omtrek
ls geen enkele medische voorziening.
Een van de grote volksziekten is het
alcoholmisbruik. Aan kerk en zending
is twintig hectare grond in het voor
uitzicht gesteld om met het werk te
beginnen. De GZB werkt in Kenia sa
men met de hervormde kerk van Oost-
Af rika.
delen in de sector van het mijn en
dijn of in de beleving van de sexuali
teit ergens aan normen is gebonden'.
De adventsbrief roept op tot bekering.
Dat is niet iets voor heidenen in ver
re landen of voor grote zondaars. Wij
moeten ons allemaal bekeren, voort
durend. 'Bekering is namelijk op de
eerste plaats steeds opnieuw ons leven
bijsturen op het kompas van de hoop
op Gods heilzame komst onder ons'.
De bisschoppen oemen heel de bijbel
een oproep tot bekering, 'een cproep
tot de mens om temg te keren van
wat hem ten onrechte zo aanlokkelijk
voorkwam, en zich loyaal toe te keren
tot de God van het heil'.
Biecht
Aan het slot van hun brief gaan de
bisschoppen in op vragen rondom de
biecht. 'Tegenwoordig hoor je vaak
zeggen: biechten hoeft niet meer, of:
de biecht is afgeschaft. Vroeger
biechtte vrijwel iedereen. Biechten
had ook iets van sociale druk. Nu
biechten maar weinig mensen. Het ge
vaar van sociale druk naar de andere
kant is aanwezig. Werd je er vroeger
op aangekeken, wanneer je niet ging
biechten, nu is het omgekeerde het
geval. Daarvoor moeten we elkaar
hoeden. Het valt te betreuren, dat de-
privé biecht als sacrament iets uitzon
derlijks, bijna iets buitenissigs is ge
worden. De privé biecht heeft name
lijk iets eigens: zij schept de moge
lijkheid voor een persoonlijk woord
van vergeving, voor Jezus' vergeving
ten bate van precies déze mens', aldus
de bisschoppen.
De adventsbrief is ook in een uitvoe
riger versie verschenen als brochure
in de reeks Bisschoppelijke Brieven
PRISMA v
echt zilveren dameshorloge
met zilveren band 229
Zilveren horloges verkrijgbaar
v.a. 155,-
UTRECHT Tussen 14 en 26 janua
ri 1974 wordt in heel ons land de in
terkerkelijke aktie Kerkbalans 1974
gevoerd. Voor het eerst is deze finan
ciële aktie voor de instandhouding
van kerkelijke gemeentes en parochies
een gezamenlijk projekt van hervorm
den, gereformeerden, katholieken,
doopsgezinden, lutheranen, remon
stranten en oud-katholieken.
Het doel van de aktie is tweevoudig:
verhoging van de inkomsten en meer
zekerheid over de financiële basis van
het kerkewerk doordat men meer vas
te inkomsten heeft uit de regelmatige
kerkbijdragen en minder is aangewe
zen op de wisselvallige collecten tn de
kerk.
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
B.V. De Christelijke Pers
Dagelijks bestuur: B. Bol. Den
Haag. dr. E. Bieumink, Paters-
wolde; mr. G. C. van Dam.
Nootdorp: W. A. Fibbe. Rot
terdam: J. Lanser. Utrecht;
drs. J. W. de Pous, Den Haag;
J. Smallenbroek, Wassenaar.
Overige leden van het alge
meen bestuur: K. Abma. Am
sterdam; H. A. de Boer, IJmui-
den; Th. Brouwer, Assen; mr.
dr. J. Donner, Den Haag. J.
van Eibergen, Schaarsbergen;
mr. K. van Houten. Wagenin-
gen; ds. O. T. Hytkema. Bot
hoven; Jac. Huijsen, Delft;
mevrouw M. C. E. Klooster-
man-Fortgens, Voorschoten,
mevrouw J. G. Kraayevetd-
Wouters. Heerhugowaard;
prof. dr. G. N. Lammens.
Naarden; ds. F. H. Lands
man. Den Ha8g, H. de Mooij.
Rijnsburg; H. Ottevanger, Bui
tenpost; mr. dr. J. Ozinga.
Lunteren; H. H. Wemmers.
Den Haag: drs. R. Zijlstra.
Oosterland (Zld
Directie:
Ing. O. Postma
F. Diemer
Hoofdredactie:
J. Tamminga
Hoofdkantoor B V. De
Christelijke Pers, N Z.
Voorburgwal 276 - 280,
A'dam. Postbus 859.
Telefoon 020-22 03 83.
Postgiro: 26 92 74. Bank:
Ned. Midd Bank (rek nr.
69 73 60 768). Gem.giro
X 500.
door prof. dr. E.C.F.A. Schillebeeckx
"Een bundel theologie en geloofsbezinning", getiteld "Om en om"
van prof. dr. H. M. Kuitert: zoals steeds van deze auteur, de moeite
waard om te lezen! Naast meer vaktheologische artikelen heeft hij in
dit boek bevattelijker artikelen gebundeld.
Hiermee nam hij weliswaar een risi
co. Echter een gelukkig risico. De
vaktheologische bijdragen laten zien.
dat een theoloog niet zomaar lukraak
nieuwe dingen zegt; bij al wat hij
zegt, heeft hij eerst zorgvuldig geluis
terd naar wat de heilige Schrift zegt
of niet zegt, en naar wat de menselij
ke ervaringen zeggen. In beide, elk op
Prof. dr. E. C. F. A. Schillebeeckx
hun manier, spreekt de Geest Gods.
Mij heeft vooral de gedachte getroffen
van de 'evidentie van het negatieve';
de zekerheid over wat iets, of iemand
(vooral Jezus van Nazaret), niet is,
mag meestal een sterkere genoemd
worden dan de zekerheid over wat
iets of iemand wel is. Hermeneutisch,
dat wil zeggen voor het verstaan en
interpreteren van Jezus, is het belang
rijk, ons steeds af te vragen, waarom
wij een bepaalde vraag stellen of wei
geren te stellen, bv. wat is de politie
ke en maatschappelijke betekenis van
Jezus van Nazaret? 'Voor èn tegen
standers kunnen graag hun gedrag
willen rechtvaardigen met wat ze in
Jezus herkennen' (p. 142). Vragen of
het christendom maatschappelijke be
tekenis heeft, is geen vruchtbare
vraagstelling, zolang niet is opgehel
derd waarom deze vraag gesteld
wordt. Prof. Kuitert laat daarom zo
wel de norm van Jezus, de Christus,
doorwegen als de eisen van onze con
crete werkelijkheid. Een simpel be
roep op de Schrift zonder de werke-
lijkheidseis hier en nu mede te verre
kenen, is niet zo onschuldig als
we vaak voorgeven, maar vaak levens
gevaarlijk, juist christelijk gezien.
De eis tot ervaarbaarheid en beleef-
baarheid van ons spreken over God,
Jezus, en godsdienst staat centraal in
'Om en Om'. 'God heeft een cultureel
gelaat; dat behoort tot zijn wijze van
Zelfopenbaring. Als de cultuur veran
dert, verandert God mee om Zichzelf
te zijn en te blijven' (p. 97): dit lijkt
me één van de kenmerkende uitspra
ken van Kuitert, welke voor wie er
door prof. dr. H. Jonker
Ook de suggestie van prof. Verkuyl heeft ons niet uit de verlegenheid
gehaald, waarin de discussie rondom de naam Gods in de troonrede
langzamerhand is gekomen. Ik wil derhalve de discussie vanuit een
andere invalshoek benaderen.
Prof. dr. H. M. Kuitert
op nadenkt heel wat ongefundeerde
verontrusting zou kunnen wegnemen.
Meer van deze christelijk bevrijdende
en verhelderende uitlatingen zijn ln
deze bundel te vinden!
Kuiterts boek is ook kerkelijk-oecume-
nisch belangrijk. Niet zozeer omdat
hij als gereformeerde theoloog ook r.-
k. problemen bespreekt (p. 116-132)
of andere algemeen-kerkelijke vraag
stukken (bv. p. 90-109; 133-136 en 158-
166), maar uit hoofde vooral van zijn
wereldlijk-oecumenische inspiratie,
die in alle artikelen aan het woord
komt en de 'crisis' van alle kerken be
spreekt als gevolg van haar breuk tus
sen 'wereld' en 'kerk'. Niet voor niets
neemt hij het artikel: 'Mens. en li
chaam in de Heilige Schrift' (p. 15-
38) in deze bundel op, en besluit hij
zijn boek met de woorden: 'de naam
van God weer te kunnen vastknopen
aan ervaringen die elke mens vandaag
kan zien en meemaken' (p. 220). De
spraakverwarring, die er nu in de
kerken heerst, kan in het licht van
deze bundel ja een 'lichtbundel'
inderdaad 'vrolijker worden uitge
legd': niet uit een gemis maar uit
overvloed!
Dit boek is uit een diep religieuze be
zorgdheid geschreven. Een betrouwba
re gids voor christenen, die de weg
mee willen zoeken.
Prof. dr. E. C. F. A. Schillebeeckx,
hoogleraar aan de r.-k. universiteit te
Nijmegen, bespreekt: 'Om en om'
door r of. dr. H. M. Kuitert. Uitg.
Kok. Kampen, 220 pag.. prijs 17,50.
Ik vind het raadzaam eens te letten
op de bijzondere aard van de laatste
zin van de troonrede. Er worden daar
in geen regeringsplannen onder mi
nisteriële verantwoordelijkheid meer
ontvouwd. De kern van de zin is dat
het nieuwe parlementaire jaar door
de Koningin voor geopend is ver
klaard. Bij de opening van het nieuwe
parlementaire jaar in de Ridderzaal
hebben eigenlijk twee gebeurtenissen
plaats. Ter introductie bij het Neder
landse volk worden de regeringsplan
nen, waarover het kabinet de ministe
riële verantwoordelijkheid draagt,
voorgelezen (tot en met de voorlaat
ste zin in de troonrede). Daarna gaat
de Koningin over tot de eigenlijke
opening (laatste zin: 'verklaar ik voor
geopend'). Het kabinet opent niet,
maar de Koningin opent.
De wijze van openen kiest de Konin
gin. Ik wil er voor opkomen het pre
rogatief van de koningin ten aanzien
van de opening ook ten aanzien van
de formulering van de laatste zin van
de troonrede te laten gelden.
En dat brengt ons wederom op de dis
cussie over de Naam Gods in de
troonrede, die meestal verloopt rond
om de vraag of de meerderheid van
het volk de Naam Gods in de troonre
de wenst al of niet. Heeft een Chris
ten een menselijk recht om een niet-
gelovige toch Gods zegen toe te wen
sen? Heeft een gelovige Koningin een
menselijk recht kabinet en volksverte
genwoordiging Gods zegen toe te wen
sen? In na-oorlogse kabinetten hebben
sommige Minister Presidenten bij be
paalde gebeurtenissen en gelegenhe
den de Naam Gods uitgesproken, ook
parlementariërs stellen hun politieke
beschouwingen in relatie tot het
Woord Gods, alle onderdanen hebben
in ons land der geloofsvrijheid volle
dig recht al of niet hun politieke keu
ze in relatie tot God te brengen. Dit
recht van geloofsvrijheid wordt de
Koningin door de 'voorgeschreven
wijze van opening' blijkbaar onthou
den, wanneer de Naam Gods door
haar niet mag worden uitgesproken.
Zijn de grenzen van de ministeriële
verantwoordelijkheid in dit punt niet
overschreden? En komen wij niet in
de buurt van de 'schendbaarheid van
de Koning' ten aanzien van zijn ge
loofsvrijheid? Wanneer zo het traditi
onele recht van geloofsvrijheid de Ko
ningin wordt onthouden, is zij dan
niet bij haar wijze van opening tel
kens afhankelijk van een bepaalde in
stelling van een bepaald kabinet? Bij
het ene kabinet wel, bij het andere
niet?
Maar ook het omgekeerde geldt. Wan
neer een christelijk kabinet al
thans een kabinet die de Naam Gods
wel in de troonrede wenst een on
gelovige Koningin) zou voorschrij
ven dat hij (zij) de Naam Gods dient
aan te roepen bij de afsluiting van de
troonrede, zijn wij dan niet genaderd
tot de stichtelijke fraseologie, een le
ge uitspraak, die de zonde tegen het
NEW York De Nederlandse rege
ring heeft haar bijdrage aan het werk
van het VN-bureau voor hulp aan de
Palestijnse vluchtelingen (Unrwa)
voor het komende jaar met 150 pro
cent verhoogd tot 1,5 miljoen gulden.
Naar de Nederlandse vertegenwoordi
ger bij de VN, de heer R. Fack, heeft
meegedeeld, is de extra-hulp in het
bijzonder bedoeld voor de jongere ge
neratie onder de vluchtelingen in de
hoop dat zij een betere toekomst zul
len krijgen dan hun ouders.
Van de Nederlandse bijdrage zal
400.000 gulden in contanten worden
verstrekt en 200.000 gulden in de
vorm van levensmiddelen. Naast deze
600.000 gulden een zelfde bedrag
ais voor dit jaar komt extra
900.000 gulden, bestemd voor onder
wijsdoeleinden.
derde gebod nabijkomt? Zo'n kabinet
kan nl. dezelfde gronden aanvoeren
voor de handhaving als het huidige
kabinet voor de weglating van de
Naam Gods in de troonrede. Daarom:
weg met alle formele krampachtig
heid. Laat de laatste zin voor reke
ning van de Koningin.
(ADVERTENTIE)
1LE0NI0AS
PRIJSCOURANT 1913
Van stoommachientjes voor 65 cent tot
,.scherts"-artikelen een kostelijke
facsimile uitgave van een postorder
catalogus uit 19131 14,90
2 DUIVEN EN HAVIKEN
Brian Freemantle
Spionage tussen Moskou en Whitehall.
10.-
3GROOT INDONESISCH
KOOKBOEK
Beb Vuyk
SIjna 600 bekende en onbekende
Indonesische gerechten! Met 150
illustraties en kleurenplaten 23,30
450 IDEEEN VOOR DE AANLEG
VAN UW TUIN
Reinhard Grebe/llse Jaehner
Rijk gelllustroerd. 19,50
5 DE NIEUWE CENTURIONS
Joseph Wambaugh
Politie-roman spelend in de harde,
maar levende stad Lo» Angeles. 22,90
ALEXANDER DE GROTE
De laatste levensjaren
Mary Renault
Het verhaal van een bij zijn leven al
legendarische vorst en veldheer, wiens
veroveringen zich uitstrekten tot aan
de uitersto oostrand van de destijds
bekende wereld. 412 pagina's, 24,50
7210.000 PUZZELWOORDEN
Dr. H. J. Verschuyl
Een puzzelwoordenboek, waarin tevens
veel gevraagde rubrieken werden
opgenomen. 18.90
8 KAPITEIN BLIGH
FLETCHER CHRISTIAN
Richard Hough
Een boelend, diepgaand verslag over
de Mannen - de Muiterij op H.M.S.
Bounty. 344 pagina's met 20 pagina's
foto's en kaarten, ƒ32,50
9 IK EIS DE DOODSTRAF
Heinz G. Konsalik
Een boeiend werk over één der
beklemmendste problemen der heden
daagse rechtspraak. 18,90
-f /KWANT DE AARDE IS
lUONZE MOEDER
T. C. McLuhan
Indianen van Noord-Amerika.
Een bloemlezing van uiteenzettingen
en geschriften van Noord-Amerikaanss
Indianen, uitgekozen om de loop van
de geschiedenis van de Indianen en
de onsterfelijke waarde van het
Indiaanse leven te Illustreren.
Geïllustreerd, 15.-
LAATSTE
BOEKENNIEUWS
Uit de Skarabee Facsimile-reeks:
[DE L0NDENSE] VRIJ NEDERLAND
GEÏLLUSTREERD POLITIENIEUWS
VOLK EN VADERLAND
per deel 21,50
HET GROTE AUT0-ABC
Alexander Spoerl
Een nuttig boek over uw auto niet
180 foto's en 70 technlsfihe tekeningen
In kleur. 29.50
Uit de Gourmet-reeks:
KLEIN WILDK00KB0EK
KLEIN TAARTENBOEK
KLEIN SOEPENBOEK
HONGAARS GOURMETBOEK
per deel 6.90
WAARNEMING EN
WERKELIJKHEID
Herbert Schober/lngo Rentschler
Optische misleidingen In Wetenschap
en Kunst. Geïllustreerd, 19.50
BI] iedere boekhandel verkrijgbaar
*Uitg.:Hollandia-Luitingh-Skarabee
ZEBULON
De woorden die vader Jakob voor Zt
bulon over heeft zijn niet indrukwej
kond. Dan zag Lea meer in hem: Goj
heeft mij een prachtig cadeau gegi
ven, zei ze, bij zijn geboorte. Jakt
weet alleen iets te vertellen over zij
woonplaats. Ook die is niet imponj
rend: aan de zee, in het hoge noc.
den, tussen het meer van Kapernaui
en de Middellandse zee. Misschien w
ren de Zebulonieten de enige zeevaal
ders onder de Israëlieten. In ieder gi
val schijnt het woord 'matroos' hit
gebruikt te zijn. Vader en moede
kunnen verschillend over hun kindi
ren denken. Een groot geschenk, e
'drie hoog achter' zoals ds. Overdu:
het noemt. Nazareth ligt in Zebulot
'kan er uit Nazareth iets goeds ki
men?' Het klinkt als het gesprek vi
vader en moeder over de verlort
zoon. van Willem de Merode', waarb.
de een zegt: ik zie de jongen aldo«
verder gaan, en de ander: ik zie her
nader komen (ik moet uit het hoof(
citeren). Een verschillende kijk o,
zijn bestaan, waar Zebulon wel mee
mee te maken gekregen zal hebbet
In een uithoek opgeborgen, maar we
bereid zich voor de broers in te zei
ten als de generaal Barak eroc
vraagt. Een mens die in verschillen»
zin beoordeeld wordt. Maar mee o;
weg naar die ene mens, die Menser
zoon, die voor de één niets en vorf
de ander alles is. Voor de één: he
groot geschenk en voor de ander: nie
om over naar huis te schrijven. E
juist Hij wil die man zijn, over wij
naar huis geschreven wordt. Van hui
tot huis, zoals we vroeger onder ons
brieven zetten. Van mens tot mem
geschreven en gesproken. Van dij
man uit Nazareth, waaruit iets waa:
achtig goeds kwam. Zo goed, dat nu
mand eigenlijk zonder Hem kan le
ven. Aan zee, aan de wijde zee, dai
waar de grootheid de mens stil maakj
en soms bang als de stormen erove:
heen gaan. Daar kwam Hij vandaan
uit een uithoek. Niet uit een paleii
hier op aarde, niet als de erfgenaan
van een rijk en gezien voorgeslacht
maar als een homo novus, als de ho
mo novus. de nieuwe mens. (Genesij
49,13)
Van onze pariementsredactie
DEN HAAG Het bestuur van hef
NEV probeert in een aantal provu
cies bij de komende verkiezingen val
provinciale staten samen met de SG1
met één lijst uit te komen. Het hoofd
bestuur van de SGP heeft er geen be
zwaar tegen dat de provinciale afde
lingen van de SGP met het NEV (Na
tionaal Evangelisch Verbond) in ze<
gaan.
Zoals bekend zijn de pogingen val
het NEV om samen met het Geretf
Politiek Verbond op te trekken in hef
verleden mislukt. Het NEV-bestuul
noemt de gezamenlijke SGP-NEV-lijsj
ten een goed alternatief voor de veil
verontruste Anti-Revolutionairen ei
Christelijk-Historischen. De gezamenj
lijke lijst staat inmiddels vast ia
Noord-Holland, de provincie waar oolj
KVP, ARP en CHU tot een gezamenj
lijke lijst hebben besloten.
Het NEV heeft de laatste tijd ook inj
tensief contact gehad met het bestuurt
van de AR-Gezinden (verontrusten uil
de ARP). Men is het eens geworderi
over een verklaring, waarin men zie#
uitspreekt voor de vorming van een
federatie tussen het NEV en de AR-,
Gezinden. Deze verklaring wordt zaj
terdag a.s. aan de led en vergader infl
van de AR-Gezinden voorgelegd.
Brian Freemantle: 'Duiven en havi
ken. 'Uitgave Hollandia, Baarn. Priji
10, 160 blz.
Uit de wereld van spionage en overli
pers. Met Rusland en Engeland in d(
hoofdrollen. Knappe Russische koppen
zijn gelukkig nog zo menselijk dat zt
het vreselijk vinden als hun zonen als
militair aan de Chinese grens staan;
Populair gezegd: de lezer ontkomt
niet aan de indruk dat niettemin hier
de zaken voor het meisje gaan. DaS
wil zeggen het gezin voor de ruimte
vaartgegevens. Totdat zelfs een minisj
ter-president en zijn ambtgenoot var
buitenlandse zaken (nogal onbenullig
getekend) tot andere gedachten wor
den gedwongen. Het verhaal is v.
boeiend, dat wij hier niets aan df
openbaarheid prijs geven. Wie zijn
wij, dat wij geheimen mogen verra-j
den. Wie echter voor twaalf uur in de
buurt van pagina honderddertig
aangekomen, zal ongetwijfeld
spanning na middernacht tot het 01
verbiddelijke einde doorlezen.
g.l;
John Rowe Townsend: 'Slaap ze prof-
fie.' Uitgave van Leopold, 's Gravcnha-
ge. Prijs 15,90, 157 blz.
'Pas goed op jezelf, jongeman,' zei hij
knipogend. 'En gedraag je netjes'. Hij
is pa Hcilis en hij spreekt tot zoon
Graham. Graham is zestien jaar en ei
genlijk nog niet rijp om alleen tf
worden gelaten door zijn ouders, die
een week met vakantie gaan. Boven
dien is hij een dagdromer. Weinig
uren later maakt hij reeds kennis met
het dienstertje Lynn, die veel visioe
nen verwerkelijkt. 'Godzijmetje prof-
fie', is haar onveranderlijke afscheids
groet, die tenslotte definitief is. Als
we het goed berekenen, kost dit boek
per pagina ongeveer een dubbeltje.
Een wat hoog bedrag voor de avontu
ren die er op gedrukt staan en waarin
vijftig Engelse ponden een gewichtige
rol vervullen.
G.L
