Gegijzelde familie voelde zich in niets bedreigd 'Kwaliteit van zorg bedreigd in ziekenhuis' Benzine-distributie zal run op bus en tram veroorzaken eoeo Geen directe steun voor de tuinders Marklin Critiek van getuigen op de politie foorstellen cao ouw ingediend Tot in details écht! De spits moet gespreid worden, zegt directeur Amsterdams vervoerbedrijf DOT/KWARTET VRIJDAG 30 NOVEMBER 1973 BINNENLAND T9/K1I i een onzer verslaggevers r BOSCH Het begon zo goed. Met een kus en een uitnodi- l gebaar aan de publieke tribune hiervoor te applaudiseren, be- gisteren mevrouw Smits uit Deil in de rechtszaal van Den t de 2 jongemannen, die liaar en haar gezin eind januari vijf- ntig uur in gijzeling gehouden hebben. Tijdens het proces kende ze categorisch zich ooit tijdens het beleg van Deil door i D. (23) en Jan B. (26) bedreigd te hebben gevoeld. iter Jannie viel haar bij. Het ge- van landbouwer P. Smits in de tijkse polder in Deil heeft zichzelf beroofd gezien in zijn vrijheid lens die uren. 'Zij hadden hun ere- >rd gegeven dat ze ons niets zou- doen. Ze hebben dat gehouden, ir er zijn er die dat niet gedaan jben,' zei mevrouw Smits-van Zet- pinnig op de vraag van de presi- it» mr. Th. M. Geense of zij zich zelfs niet bang had gevoeld. Er ik applaus. de loop van het proces zou blijken mevrouw Smits doelde op de poli- lacht in Deil, die een heleboel af- ■aken niet nakwam, en op de poli- in Den Haag, die de twee tegen de ipraak in overmeesterde. De recht- nk in Den Bosch betoonde zich ui- st sceptisch over de antwoorden n mevrouw Smits en haar dochter, idat ze daarmee hun eerdere verkla- igen aan politie en rechtercommis- is introkken en verbeterden. De esident: 'U moest beide mannen :h binnenlaten?' Mevrouw Smits: móést helemaal niets. Ik deed het idat ze een taxi wilden bellen.' uren president: 'Maar voelde u dan en schrik omdat ze een pistool in n handen hadden? Was u niet ng?' Mevrouw Smits: *Wij zijn niet ng geweest. De jongens waren bang 4 de politie naar binnen zou ko- De president: 'Maar u heeft :h tegen buren gezegd, toen u daar ssentijds heenging, dat u terug wil- omdat anders de verdachten uw chter zouden doodschieten?' Me- ouw Smits: 'Ik heb dat gezegd om- t de politie me daar wilde houden, "RECHT De bouwbonden NW NKV hebben hun cao-voorstellen ■handigd aan prof. dr. W. Albeda, evenals vorig jaar de cao-onder- (delingen in de bouwnijverheid zal leur Bij de bouw-caó, die eind de- ïber afloopt, zijn ruim een kwart Ijoen werknemers betrokken, cao-voorstellen van de bouwbon- NW en NKV komen grotendeels ireen met de uitgangspunten, dio vakcentrales in hun nota arbeids- «•waardenbeleid hebben vastgelegd. bouwbond CNV die niet samen- rkt in de federatie van bouwbon- n NVV en NKV heeft soortgelijke «■stellen bii de werkgevers inge- nd. bouwbonden vragen een loonsver- ging van 1.9 procent voor volwas- werknemers, waarvan de helft in icenten en de rest in centen. Per Dcent prijsstijging wordt een mini- ïm van 160 gulden verlangd. Voor inkomens boven de 35 mile hebben bonden het aftoppingsvoorstel van vakcentrales overgenomen. Op het ranglijstje staat voorts vermeld: ■hoging van de pensioenpremie met 1 half procent; arbeidstijdverkor- g tot 8 uur per dag; 26 vakantieda- n voor werknemers tot 18 jaar, 22 Dr werknemers geboren voor 1920; rhoging van een aantal toeslagen en rgoedingen. verband met de onzekerheden rond economische ontwikkeling in de gende jaren willen de bouwbonden W en NKV de looptijd van de cao Jerken tot een jaar. maar ik wilde bij m'n dochter tn mijn man zijn. Dat wil toch iedere moeder? Als ik dat niet gezegd had, had de politie me niet laten gaan.' De president: 'Maar u was toch gegij zeld?' Mevrouw Smits: 'Op de nieuws berichten hoorden we voor het eerst dat we gegijzeld waren. Ik had daar nog nooit eerder over gehoord.' De president: 'Maar u heeft toch ge zegd: Zo gaat het niet langer; er moet iets gebeuren, v/e willen ze kwijt?' Mevrouw Smits: 'Daarmee bedoelden we natuurlijk de politie. We voelden ons bedreigd door de politie. Er was al een paar keer gezegd dat op de be nen van de twee jongens geschoten moest worden.' De president: 'Maar eerst wilde u de twee verdachten toch niet binnenlaten?' Mevrouw Smits: 'Omdat ze vuile voeten hadden. Toen ze de eerste keer aan de deur kwamen en ze vroegen een taxi te mogen bel len, heb ik ze de deur gewezen om die vuile voeten. Later kwamen ze- weer. toen dat vliegtuigje in de lucht verscheen en politie kwam. Toen heb ik ze binnengelaten.' Ook Jannie Smits liet niet veel heel van de verklaringen, die door de poli tie een aantal dagen na de belegering van Deil werden opgemaakt. De presi dent: 'U werd toch door de twee ver dachten gedwongen een taxi te bel len?' Jannie Smits: 'Ik werd helemaal niet gedwongen. Ze vroegen het me gewoon'. De president: 'Maar u was toch bang, zo bang dat u eerst niet durfde te bellen?' Jannie Smits: "Ik was alleen maar even zenuwachtig van schrik. Daarna ben ik wel bang geweest, voor de politie, maar niet voor de jongens.' De president: 'Voel de u zich dan niet van uw vrijheid beroofd? Uw moeder moest toch eerst aan de verdachten vragen of ze naar haar andere dochter buiten de boerde rij mocht gaan?' Jannie Smits: 'De jongens hebben het zelf voorgesteld en ze hebben er niet bij gezegd dat ze terug moest komen. Ze hebben ook niet gezegd dat we er aan zouden gaan.' De officier van justitie die zich krege lig afvroeg waarom er nu heel andere verklaringen werden afgelegd dan bij de politie was gedaan, kreeg van Jan- me ten antwoord: Hr was bang hij de politie. De rechter-commissaris was helemaal niet vriendelijk. En naar mijn mening heeft de politie me woorden in de mond gelegd die ik me helemaal niet meer kan herinneren en die ik nooit gezegd heb'. De offi cier meende niettemin dat alles bewe zen is. De vier roofovervallen net zo goed als de 'wederrechtelijke vrij heidsberoving'. Voor de roofoverval len eiste hij zes jaar, voor de gijze ling vier jaar, tesamen dus tien jaar. De verdediger van Daan D. en Jan B. mr. W. G. A. Kousemaker uit Breda schetste een ander beeld. Hij meende dat paniek en provocatie van buitenaf de twee hadden beheerst Paniek door de aanvankelijke achtervolging op de rijksweg, paniek omdat ze voortvluch tig waren uit de strafgevangenis van Scheveningen, paniek door het politie- vliegtuigje in de lucht en paniek om de politie die gewapend was met kara bijnen. 'Provocaties' 'Toen Daan en Jan het huis van de familie Smits waren binnen gegaan, ontstond een hartelijke verstandhou ding. Er werd koffie gedronken, jonge poesjes werden binnen gehaald en er wordt een uur lang gezocht naar de leesbril van mevrouw Smits, die zoek ADVERTENTIE Het destijds gegijzelde echtpaar Smits opwe g naar de rechtbank. is geraakt. Eigenlijk heeft het gezin er twee zonen bijgekregen'. Dan ko men de provocaties. Door de telefoon, via de televisie, via het kordon poli tiemensen dat nauwer wordt aange haald, door de schijnwerpers die heel de nacht op de ramen van het huis gericht worden, door de pantserwa gens die worden ingezet. 'Ik vraag me af uit wiens brein dit waanzinnig ver toon voortgekomen is'. Mr. Kousemaker zegt diep respect te hebben voor die ene hoofdagent die tenslotte, zonder dat superieuren hem willen dekken, met Daan en Jan naar Den Haag wil reizen om zo het einde van de geschiedenis te bereiken. De actie die daar volgt door de Haagse politie met als resultaat de schoten op het huis van de familie D. aan de Lange Beestenmarkt en het verdrij ven via gasgranaten van Daan en Jan uit de woning, noemt mr. Kousema ker 'onvoorstelbaar, onzindelijk en on verantwoordelijk'. 'In enkele seconden wordt alles afgebroken wat in het ver loop van uren is opgebouwd'. De hele afwikkeling van de Deil-affai- re is voor mr. Kousemaker trouwens een 'stuntelige zaak geweest' met 'tal rijke tot misdaad stimulerende facto ren'. 'Er is behoefte aan onderhande laars, niet aan scherpschutters', zegt hij en hij bedoelt daarmee de brigade scherpschutters om te doden, die naar aanleiding van de affaire-Deil ge vormd is. 'U heeft nu even het dom geweld gezien van enkele overspannen mensen', zegt hij over het incident in de rechtszaal. 'Maar kunt u zeggen wat er in deze mensen omgaat? Ik vraag een lichte straf. Geef ze een kans'. DEN HAAG Minister Van der Stee van landbouw en visserij zal de door de olieboycot in moeilijkheden ko mende glastuinbouwbedrijven niet steunen met renteloze voorschotten. De bewindsman is bevreesd dat als hij dit wel zou doen, hij door zijn EEG-partners op zijn vingers zou wor den getikt wegens concurrentieverval sing. Minister Van der Stee deelde dit gis teren mee in de Tweede Kamer, op vragen van de leden Van der Sanden (KVP), De Koning (ARP) en Tolman (CHU). De omhoogvliegende olieprij zen, meer dan een verdubbeling, ma ken het voor de tuinders erg moei lijk. De minister meende echter niet dat, zoals de vragenstellers hadden ge zegd, het voortbestaan van de lichte stookolie gebruikende tuinders direct zou worden bedreigd. Hij wees op ge lijke problemen in Duitsland. Boven dien stelde hij, dat het stookseizoen nog maar net is begonnen, terwijl in de kuststrook en in de Bommeler- waard nog volgend jar op aardgas kan worden overgeschakeld. Bovendien wees de minister een renteloos voor schot van de hand, omdat ook in de sectoren visserij en vervoer met de zelfde problemen wordt geworsteld. De minister deelde wel mee, dat het bestuur van het ontwikkelings- en sa neringsfonds volgende week de aan meldingstermijn voor de omschake lingspremie van olie op aardgas zal verlengen van 1 januari 1974 tot 1 ja nuari 1975. Tevens zal dan de drem pel van 130.000 m3 gas per jaar wor den verlaagd tot 30.0000 m3. De Christelijke boeren- en tuinders- bond CBTBreageerde tamelijk po sitief op het antwoord van de minis ter. Voornamelijk kwam dit door de uitspraak dat de tuinbouw in deze moeilijke situatie bij de minister hoog op de prioriteitenlijst staat. Maar de CBTB was het oneens met de minister als zou er nog geen directe dreiging voor het voortbestaan van de tuinders die olie stoken, zijn. Door de verdubbeling van de olieprijzen zal volgens de CBTB in feite in de klei nere bedrijven - waar het ook om gaat - het reële inkomen van de tuin der geheel worden opgeslokt Dat de minister met zijn ambtgenoot van CRM wil gaan praten, over yersoepe- limg van het bijstandsbeleid in dit ge val is mooi, maar de CBTB ziet de tuinders daar nog niet gemakkelijk gebruik van maken. Daarnaast is de stookolie in de meest concurrerende landen als België en Frankrijk stukken goedkoper, wat de positie van de tuinder hier onder mijnt. De CBTB had liever iets con- creters van de minister gehoord. BEM ziet goede toekomstmogelijkheden AMSTERDAM Beheer- en Exploita tiemaatschappij Vavasseur Nederland BEM (voorheen Beleggingsmaatschap pij Wabo) is optimistisch gestemd voor de toekomst na de overneming van de Occidentale Bank en de Van Zadelhoff-groep, zo is op een buiten gewone vergadering meegedeeld. Personeelsstop zit ziekenhuisraad hoog Van onze sociaal-economische redactie DEN HAAG De voorzitter van de Nationale Ziekenhuisraad, prof. mr. J. Th. M. de Vreeze heeft fel afwijzend gereageerd op de personeelsstop, die staatssecretaris Hendriks voor alle ziekenhuizen en inrichtingen heeft afgekondigd. 'Het abrupt afremmen van de groei van het personeelsbestand van de zie kenhuizen valt niet te rijmen met het handhaven van een kwalitatief goede zorg', zei prof. De Vreeze gisteren op een bijeenkomst in Den Haag. Het zit de Nationale Ziekenhuisraad hoog dat de staatssecretaris alleen het zieken huiswezen 'aanpakt.' Volgens prof. De Vreeze is de gehele Nederlandse ziekenhuiswereld ernstig verontrust over de maatregelen die de staatssecretaris heeft afgekondigd. De voorzitter van de ziekenhuisraad zei dat hij het kan billijken dat de rege ring vanuit de zorg voor 's lands eco nomie noodmaatregelen moet nemen om de sterk stijgende ziektekosten te gen te gaan, maar dan mogen die maatregelen zich niet beperken tot één van de partners. 'Ook andere partners dragen verantwocrdelijkheid voor het ziekenhuisgebeuren Dat missen we pijnlijk', aldus prof. De Vreeze. De personeelsstop voor de ziekenhui zen betekent dat er volgend jaar ze ven k achtduizend personeelsleden minder kunnen worden aangetrokken. Dit kan een aanslag op het handhaven van een kwalitatief goede zorg beteke nen. 'Aan nieuwe mogelijkheden voor onderzoek, behandeling en begelei ding van patiënten of voor beveiliging tegen gevaren, kan men niet voorbij gaan', verklaarde prof. De Vreeze. 'Ook al willen we niet zeggen, dat op een totaal personeelsbestand van 178.000 geen enkele uitbreiding zou kunnen worden gemist, wel moet wor den aangenomen dat de personeelsuit breiding van de laatste jaren in be langrijke mate het antwoord is ge weest op het ontwikkelen en uitvoe ren van nieuwe technieken en metho den in de ziekenhuizen. Het zich wij zigend ziektepatroon bijvoorbeeld: in plaats van acute ziekten nu veeleer chronische, degeneratieve ziekten als hart- en vaatziekten, kanker, alsmede geestesziekten en een wijzigende bevolkingssamenstelling stellen nieu we eisen. Aan meer intensieve patiënt gerichte verpleging valt niet te ontko men. De verpleegduur vermindert, het aantal opnemingen stijgt, met als gevolg zwaardere belasting voor het ziekenhuis', aldus prof. De Vreeze, die hiermee wilde waarschuwen 'tegen een situatie, waarin de kwaliteit van de zorg zou teruglopen. Wij maken bezwaar tegen een lichtvaardige bena dering van dit gevaar*, zei hij. Ook ADVERTENTIE Marklin treinen: de wereldbekende hobby met onbegrensde mogelijkheden voor jongens en vaders: Om samen mee te spelen en... te plannen. Want Marklin leeft en inspireert. Solide, oerdegelijke constructie. Geef uzelf en uw zoon die creatieve hobby cadeau: supergedetaii- leerde MSrklin treinen voor een reële prijs. Vraag om te beginnen uw speelgoedwinkelier de 92-pagina dikke MSrklin kleurencatalogus. Het oudste en meest verkochte merk electrische treinen. AMSTERDAM 'Wanneer de invoering van een benzinedistri butie, zoals die voor medio december wordt aangekondigd, een feit wordt, zal die een stormloop op liet openbaar vervoer in bet bijzonder wat het woon-werkverkeer betreft veroorzaken. Aangenomen moet worden, dat velen hun bonnen zullen sparen voor de niet auto-loze feestdagen. Er zal dan ook 'een grimmige actie' moeten worden gevoerd voor spreiding van liet passagiers aanbod om de narigheden van een dubbele spits, die dan ver wacht wordt, tegen te gaan.' Aan bet woord is ir. J. M. Ossewaar- de, directeur van het Gemeentelijk Vervoer Bedrijf in de hoofd stad. Ir. Ossewaarde meent dat er op kor te termijn maatregelen zijn geboden, die kunnen leiden tot een spreiding van de ochtend- en de avondspits voor tram en bus. Er zal overleg en meer dan dat noodzakelijk zijn met de onderwijswereld, het be drijfsleven, de winkelstand, de ka mer van koophandel, de Amsterdam se Industrie Vereniging, werkne mers- en werkgeversorganisaties in het algemeen om te voorkomen, dat het openbaar vervoer tijdens een pe riode van benzine-distributie wordt bestormd. Wanneer er geen spreiding van het passagiersaanbod zal ontstaan, zal dit betekenen, dat veel tijdverlies voor tallozen zal ontstaan. Dit zal voorkomen kunnen worden, indien de scholen hun aanvangs- en slui tingstijden wijzigen (dat kan de wetgever bepalen) wanneer er meer dan voorheen gevarieerde begintij den voor het bedrijfsleven worden toegepast, maar ook wanneer de winkels in de binnenstad het gaat uiteindelijk om het vervoer van en naar de city later open gaan. Tijdens de spits, die nu twintig mi nuten duurt in de ochtend en de avond vervoeren wij een vierde deel van het woon-werkverkeer. Een an der vierde deel komt met de eigen auto, het resterende deel komt per trein, brommer, fiets of te voet. Het is denkbaar, dat we dat vierde deel autorijlu-tigen er tijdens onze spit sen bij zullen krijgen. Indien de si tuatie zou ontstaan, dat we de spits al met twintig minuten zouden kun nen vervroegen of verlengen, is ons bedrijf in staat de stormloop het hoofd te bieden. De spits valt nu tussen kwart voor en kwart over acht voor wat de ochtend betreft. Wanneer winkels in de binnenstad later bijvoorbeeld om half tien zouden opengaan, betekent dit, dat het aantal winkelende huisvrou wen naar een later vervoerstijdstip wordt verschoven. Dat betekent óók, dat we beter met ons personeel uit de voeten kunnen, van wie er nu ve len diensten met extra-materieel uitsluitend tijdens de spits moeten verrichten. Door deze werkzaamhe den is nu al onrust ontstaan. Ir. J. M. Ossewaarde: stormloop voorkomen Ir. Ossewaarde meent dat bij een 'gebroken spits' zijn bedrijf meer service zal kunnen bieden. De GVB- directie is voorstandster van het handhaven van de autoloze zondag, hoewel dit een zodanige belasting voor het personeel betekent, dat elt ke zondag in Amsterdam zestig over- werkers moeten worden opgeroepen. Spreiding van de spitsen is een zaak van vrijwilligheid. Vorig jaar is het vervoersbedrijf begonnen met een actie tijdens Sinterklaas om zijn cliëntèle tot gespreide tijden voor gebruikmaking van tram en bus te bewegen. Het resultaat is toen pover geweest. Aangenomen mag worden, dat de argumenten, die thans worden aangedragen, een nieuw licht werpen op de noodzaak van vrijwillige spreiding. Het Amsterdams gemeentelijk ver voerbedrijf gelooft niet dat het zal worden getroffen door de ministe riële maatregel waarbij de toewij zing van olie en benzine met vijf tien procent beperkt wordt. Amster dam is formeel van deze maatregel op de hoogte gesteld maar er is een aanvrage om ontheffing ervan Inge diend. Aan het rijksbureau voor aard- olieprodukten is zelfs gevraagd om Amsterdam geen 85 maar honderd- tien procent toe te "wijzen, omdat het vervoerbedrijf daaraan op grond van de uitgebreide winterdienstrege- ling behoefte heeft. De minister wil van de beperkte toewijzing geen algemene uitzonde ring maken voor het openbaar ver voer, maar elke gemeente en elke vervoersmaatschappij op z'n merites bekijken. 'Het is namelijk denkbaar dat in de provincie tot verantwoorde beperking van buslijnen kan worden overgegaan', aldus ir. Ossewaarde. Voor Amsterdam meent hij een roy ale ontheffing van de beperkte toe wijzing klemmend alleen al op grond van het feit dat de bussen in de vorige winter een veel groter aantal kilometers gereden hebben. 'Het is ondenkbaar, dat wij tot een toewijzing van 85 procent zouden te rugvallen', aldus ir. Ossewaarde, die volgende week een campagne begint voor personeelswerving, vooral voor trambestuurders. Het motto van de campagne zal zijn: Vóór in de tram zit u óók goed. Prof. mr. J. Th. M. de Vreeze: ook andere partners dragen verant woordelijkheid voor het zieken huisgebeuren wees hij op de invloed die de perso neelsstop zal hebben op de vele oplei dingen die in de ziekenhuizen worden gegeven. Over de mededeling van staatssecreta ris Hendriks dat hij de beddencapaci teit van de ziekenhuizen van 5.4 tot vier bedden per 1000 inwoners wil te rugbrengen. zei de ziekenhuisraad voorzitter dat de norm van vier per duizend even weinig wetenschappelijk gefundeerd is als de norm van 5.4. 'We weten eenvoudig niet genoeg. Het is niet voor niets dat een natio naal ziekenhuisplan ingevolge de wet ziekenhuisvoorzieningen overi gens zeer tot ons verdriet, zo weinig vorderingen maakt', zei hij. Volgens de Nationale Ziekenhuisraad moet men bij opmerkingen over be perking naar de vraag van ziekenhuis diensten goed voor ogen houden dat de ziekenhuizen daar zelf nauwelijks aan te pas komen. 'Ziekenhuizen ple gen niet te adverteren om patiënten te werven. Het is een feit dat het de huisartsen en de specialisten zijn, die de vraag voor een groot deel bepalen. Ziekenhuizen komen bij beperkende maatregelen in de klem te zitten als de artsen niet duidelijk hun verant woordelijkheid nemen voor inperking van opneming en verpleegduur, merk te prof. De Vreeze op. Positief tenslotte staat de ziekenhuis raad tegenover het intrekken van de verplichte bezettingsgraad van negen tig procent voor de ziekenhuizen. Daardoor kan overcapaciteit op tafel komen en kunnen er verantwoorde maatregelen worden genomen. Prof. De Vreeze vroeg tenslotte begrip voor de frustratie, die ziekenhuismensen wel eens bekruipt wanneer de indruk word gewekt'dat zij de grote kosten- makers zijn. Ze werken nu eenmaal in een dure sector van de gezondheids zorg en ze hebben beslist niet alle sleutels in de hand. Laten we ons niet in slaap sussen met de gedachte dat er nu dan toch eindelijk wat aan de gezondheidszorg wordt gedaan', al dus prof. De Vreeze. Hij kondigde aan dat de ziekenhuisraad met de organi saties van artsen de ziekenfondsen en de vakbonden zal pogen tot een ge meenschappelijk beleid te komen. Horizontaal: 1. donkere zolder in mo lens, 5. paard, 8. geldig, 10. grond soort, 12. Ierland, 14. lof, 15. kolenem mer, 17. eikenschors, 18. oliehoudend zaad, 20. gevolg, 21. vertrek, 22. platte steen, 24. werktuig van de goudsmid, 26. opstootje, 27. internationale trein, 29. plaatsje bij Trier, 31. ben, 32. de post betreffende, 33. snoer van een hengel, 34. medicijn. Verticaal: 2. wild zwijn, 3. jong schaap, 4. bedelaar, 5. buitenhaven, 6 vette vloeistof, 7. Engels bier, 9. wa ter doorlatend, 11. enkeling, 13. orde nen, 15. balk, 16. hijswerktuig, 18. tennisterm, 19. vorm, 23. gebaar, 24. voorkomen. 25. hoofddeksel, 27. touw, 28. plaats in Gelderland, 30. duiker eend, 31. omslag. Oplossing van gisteren. Horizontaal: 1. heraldiek; 2. aver- eiker; 3. ratel-Aare; 4. muis-iet-VE; 5. Orne-eg-aak; 6. Nias-mes-la; 7. ideëel-eik; 8. krent-Alda; 9. aardap pel. Verticaal: 1. harmonika; 2. eva-Uridra 3. retina-eer; 4. Ares-es-end; 5. lelie- meta; 6. dia-egel-Ap; 7. ikat-as-elp; 8. eer-valide; 9. kreek-akal.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1973 | | pagina 11