Werk van A. M. de Jong
was te populair om
'literatuur' te heten
Het gebeurt in onze dagen...
iharmfip
tips
AVONTUUR
IN KARINTHIË
Mary Stewart
TR0OT/KWIARTF7T DONDERDAG 29 NOVEMBER 1973
RIWËM.WD R \I)!0 EN TV
T4/
ROT
(ADVERTENTIE)
Schokkend NOS-filmverslag
uit koncentratiekamp
voor lepralijders.
Achter prikkeldraad zitten,
bewaakt door militairen, omdat je
toevallig lepra hebt opgelopen. Alsof
dat een misdaad is.
U zag gisteren misschien de
beelden uit het leprakamp Khon Kaen
in Thailand. Beelden die je anno 1973
niet meer voor mogelijk houdt.
Duizenden bijna hopeloze gevallen
Eén arts voor 150-duizend leprozen.
En dan te weten dat lepra bestreden
kan worden. Lepralijders hoeven geen
verschrikkelijke zekere dood te sterven.
Nergens.
Steun onze bliksemaktie.
Nu meteen. Wij kunnen helpen. Met 10,-
stopt u het lijden van één patiënt.
Hier is ons gironummer: 219600
Bliksemaktie, Nederlands Lepra 1
Fonds, Wassenaar.
Documentaire over schrijver van 'Merijntje Gijzen'
door Riet Diemer
HILVERSUM Op nieuwjaarsdag zal de VARA liet eerste deel uitzenden van de televisie-serie
naar de romancyclus Merijntje Gijzen van A. M. de Jong. Als inleiding wordt vanavond een docu
mentaire gewijd aan Merijntjes geestelijke vader, die acht boekdelen lang niet los kon komen van het
Brabantse joch.
'Beste A. M.' is de titel; Gabri de Wagt
de samensteller. 'A. M.' is de naam, die
vrienden aan de schrijver gaven.
Medewerking werd verleend door de
weduwe mevrouw Wies de Jong-De-
fresne, de jongste dochter Gudy Tho
massen-De Jong en prof. Martien J.
G. de Jong uit Namen, die geen zoon
van de schrijver is.
Hij maakte studie van het werk van
A. M. de Jong. In zijn in 1970 uitge
geven essay 'Flierefluiters apostel'
zegt hij: 'De Neerlandici die later
mijn vakgenoten werden, kenden het
werk van A. M. de Jong doodeenvou
dig niet. Ze wisten alleen maar dat
het niet tot de 'literatuur' behoorde.
In de meeste handboeken voor litera
tuur komt de naam van A. M. de
Jong niet voor of zijn een paar regels
aan hem gewijd, waarvan de belang
rijkste is, dat hij in de oorlog door
de SS werd vermoord.
Bij het nasnuffelen van oude kran
tenknipsels blijkt dat de liberale let
terkundige dr. P. H. Ritter jr., die
toegeeft over verschillende zaken an
ders te denken dan de socialist A. M.
de Jong. het een schande vindt dat pr
geen literaire erkenning is voor de
meesterverteller.
Ter gelegenheid van de vijftigste ver
jaardag van De Jong schrijft Ritter in
het Utrechtse Dagblad in zijn beken
de deftige stijl: .dat populariteit
aan de kritiek een vrijbrief schijnt te
geven tot miskenning. Een schrijver,
die waarlijk veel gelezen wordt, kan
ervan verzekerd zijn, dat men hem
verguist. Kritiek beteekent voors
hands nog geenszins keur, doch voor
keur, en de schrijver van deze rege
len, wiens persoonlijke gesteldheid
ver van die van A. M. de Jong verwij
derd ligt, acht het een ongekend
schandaal dat deze populaire auteur
van Nederland, in twee literatuurge
schiedenissen. die hij raadpleegde,
geen behandeling vond'.
In 'Het Volk' voorloper van 'Het
Vrije Volk' schrijft M. Wolters gelijk
tijdig: 'A. M. de Jong heeft twee din
gen bestaan, die in ons land onver
geeflijk zijn.
In de eerste plaats is hij een populair
schrijver, een volksverteller gewor
den Ergerlijk en dubbel-onvergeef-
(ADVERTENT1E)
*4
1) Hartig hapje:
Toastje met stukje
gemarineerde haring
of rolmops. Garneren
met tomaat.
J 2) Kippers:
Zó op 't brood óf
even bakken met mes
puntje boter óf kort koken j
in bodempje water.
3) Bokking:
Gefileerd of gesneden.'
Garneren met dun
schijfje augurk.
4) Maatjesharing:
In mootjes op toast
(met stukje tomaat).
Cocktail: 1 dl. room,
2 dl. tomatenketchup,
4 dl. mayonaise en naar
^smaak sherry of cognac..
lijk, ja onuitstaanbaar-onvergeeflijk is
echter A.M.'s grootste misdaad: hij
heeft met z'n boeken veel geld ver
diend.
Dit laatste slaat minder op literaire
miskenning, dan op kritiek van som
migen.
De Jong, geboren in de meest armoe
dige omstandigheden in een Brabants
landarbeidersgezin van de dertien
stierven er elf voor hun tweede jaar
had in die tijd een goed bestaan.
Zijn populaire manier van schrijven
zorgde daarvoor.
Hij was een levensgenieter, reed
paard, had een eigen huis in Biltho-
ven en hield van mooie dingen. Wol
ters zegt, dat omdat hij socialistisch
schreef, dit hem meer werd aangewre
ven dan wanneer een bankier met een
enkele speculatie meer verdiende dan
een succesvol schrijver in tien jaar.
Aan de kritikus dr. C. Rijnsdorp de
vraag: Hoe ontving het protestantse
volkdeel indertijd de boeken van A.
M. de Jong? Zijn antwoord: In ont
wikkelde protestantse kringen werden
ze wel gelezen. De socialistische
standpunten nam men voor kennisge
ving aan.
Er is geen storm van protest ge
weest tegen deze boeken. Hij bena
drukt dat wanneer er kritiek kwam
dit meestal niet uit de literaire, maar
uit de godsdienstige hoek kwam.
MARY PERKINS
Eén grote familie
Door de barre sneeuwwedstrijd tussen
lpsivich-towm en FC Twente, hebben
we de verfilmde Franse anarchisten
misgelopen. Maar op het andere net
kon men terecht bij een ander Frans
fenomeen: het vreemdelingenlegioen.
De speurtocht van de BBC naar de
waarheid omtrent dit negenduizend
man sterke corps heeft een reeks fa
bels ontzenuwd, allerlei geruchten te
gengesproken, maar ook dingen aan
het licht gebracht die niet algemene
bekend waren. Bijvoorbeeld het denk
beeld dit legioen op basis of erva
ringsbron te maken voor een Europe
se strijdmacht of een VN-leger.
De legioensmentaliteit zou pas een
echte eenheid kunnen smeden. Veel
legionairs verfoeien de dienst, maar
zij hebben toch het gevoel een familie
te vormen. Een kerel van goede huize
met een uitstekende opleiding zei: 'Ze
nemen hier tenminste notitie van je',
iets wat hij in de moderne burger
maatschappij kennelijk scheen te mis
sen. Een een oud-gediende, inmiddels
chemisch-ingenieur geworden, sprak
met overtuiging het aloude soldaten
woord uit: 'Ze hebben een man van
me gemaakt.'
Je zit naar zo'n documentaire met ge
mengde gevoelens te kijken (met
waardering voor het uitspitten en de
visualisering ervan) en je gaat het
hoe langer hoe vreemder vinden dat
zoiets in onze tijd nog bestaanbaar is.
Dat het door een overheid nadrukke
lijk in leven wordt gehouden. Tot je
een van die kerels hoort zeggen: 'Die
nen in het vreemdelingenlegioen is
een soort religie.' Zou dat het myste
rie verklaren?
Panoramiek bracht een lepraoord in
Thailand op het scherm. En deze re
portage van uitzichtloze ellende zal
veel kijkers naar de keel zijn gevlo
gen. Waar vind je jonge mensen die
zo fatalistisch, zo volslagen indolent
hun langzame verkommering onder
gaan? En er is maar één dokter die
zich al jarenlang opoffert om het be
staan van duizenden miserabelen te
verzachten. Alle andere geneesheren
geven de voorkeur aan een keurige
praktijk en een waardevast pensioen.
In Avro's kunstrubriek 'De ivoren to
ren' zat deze keer kennelijk meer dan
mij boeide dan in de eerste aflevering.
De aanpak, die de invloed van 'Het
gat van Nederland' verraadt, heeft
toch wel aantrekkelijke kanten. Er
trekt van alles en nog wat aan je
voorbij, maar nergens staat een cul
turele schoolfrik te bezweren dat je
het zó en niet anders moei consume
ren. Met Albert Vogel als oproeper
van de sfeer van Louis Couperus za
ten de samenstellers natuurlijk ge
heid goed. De voordrachtskunstenaar
Vogel is al vele jaren de meest-geest-
verwante vertolker van de auteur die
voor de wereld een dandy was en aan
zijn schrijftafel een zwoeger. De band
van deze opname verdient in het Let
terkundig museum te worden bewaard.
Kijkers met belangstelling voor archi
tectuur zullen met genoegen hebben
gekeken naar de bespiegelingen van
leven en werk van bouwmeester P. J
H. Cuypers door diens nu 82-jarige
kleinzoon. Een heel aparte wereld voor
de bewonderaars van de neo-gothiek,
bijzonder sfeervol verfilmd.
TON HYDRA
22. Diezelfde dag waren er nog veel
meer dingen gebeurd, maar daarvan
hadden de argeloze inwoners van
Rijkhuyzen helemaal geen weet. Om
te beginnen was dat vreemde heertje
met al zijn geleerde papieren te Gra-
vendrecht uit de sneltrein gestapt. Ie
dereen met ook maar een heel klein
beetje mensenkennis had trouwens
wel kunnen zien, dat dit heertje een
héél erg verstrooid heertje was. Zijn
geleerde en gewichtige papieren had
hij immers helemaal niet opgeborgen
in koffer, en' map. Integendeel zelfs.
Op ongemeen wanordelijke wijze had
FERDINAND
hij ze over al zijn zakken verdeeld.
Zelfs uit het lint van zijn hoed en uit
de omslagen van zijn broekspijpen
staken zijn geleerde papieren. 'En nu
nog naar Rijkhuyzen mompelde
het manneke. 'Een rustig dorpje,
waar de multipolaire gravitatie van
zijn logge hersenkwab niet wordt ge
stoord door stadse frutselarij en bor-
geling. En nog diezelfde avond vinden
wij het manneke terug in het privé-
kantoor van de makelaar Rothusen.
Een typisch zakelijke grijns glibberde
over het aalgladde gelaat van de ma
kelaar en hij zei: 'Ik wil om U een
genoegen te doen nog even met
paar relaties bellen. Maar ja mij
waarde professor Tweesteen, dai
vraagt U mij wat! Een woning mi
ruimte genoeg voor het inrichten va
een klein, maar goed voorzien labor
torium. En dat nog te Rijkhuyze
ook! En dan nog wel in deze gruweli
ke tijd van woningnood! Kom, kon
mijn waarde professor, de woninge
groeien ons makelaars niet op
rug!' 'Het huisje behoeft niet groi
te zijn lispelde de geleerde ma
verlegen. 'En voor een laboratoriu;
zou een oude boerenschuur zéér goe
kunnen dienen
Radio vandaag
NCRV-radio over
vijf jaar mammoetwet
HILVERSUM Vanavond start de
NCRV-radio een serie over 'Vijf jaar
mammoetwet'. Deze duurt tot 3 de
cember. Nagegaan wordt wat van de
oorspronkelijke onderwijsplannen uit
1968 is waargemaakt en wat is misge
gaan. Samenstellers zijn Daan Bud
ding en Jitske Mulder.
TROS vraagt de
A-status aan
HILVERSUM Het bestuur van de
TROS heeft schriftelijk aan de minis
ter van CRM verzocht de TROS de A-
status te willen toekennen.
Een bijgevoegde verklaring van de
Nederlandse accountant maatschappij
te Amsterdam stelt vast dat het leden
tal thans 487.200 bedroeg waarvan
5000 vijfgulden-leden.
Het bestuur gaat ervan uit dat de rea
lisering van de A-status per 1 oktober
1974 haar beslag zal krijgen en niet
per 1 april. Men ziet in, dat dit in de
praktijk tot vrijwel onoplosbare pro
blemen wat betreft de zendtijdinde
ling zal leiden.
48
'Ik weet nog niet zo zeker of we daar
goed aan doen'.
Verschrikt keek hij op. 'Wat wil je
daarmee zeggen?'
'Ik heb er eens over nagedacht', zei
ik. 'Dit paard was het eigendom van
Franz Wagner. Je herinnert je nog
wel dat Annalisa vertelde dat hij tien
jaar geleden bij dit circus kwam. Ze
hadden hem ergens in het noorden
ontmoet, waar hij met een compagnon
zaken deed op een paardenmarkt. Hij
had dit paard meegenomen uit dat
Tsjechische circus. Nou vind ik het
zonder meer vreemd dat hij aan nie
mand verteld heeft dat het een vol
leerd hogeschooipaard was. Daar moet
toch meer achter zitten. Anders was
hij wel voor de waarheid uitgekomen.
Ook heeft hij hem niet verkocht, of
schoon hij er toch een aantrekkelijke
prijs voor had kunnen krijgen. Het
heeft natuurlijk weinig met de zaak
Paul Denver te maken, maar uiteinde
lijk lijkt mij Franz Wagner een stuk
je in de grote legpuzzel. Lewis zei dat
we attent moesten zijn op 'alles wat
maar enigszins vreemd aandoet'. Ik
geloof dat het daarom verstandig zou
zijn als we zouden proberen wat meer
over Franz Wagner te weten te ko
men. Waarom liet hij bijvoorbeeld
zijn naam veranderen?'
Ja.en hij wou zelf geen nummer
hebben.hij weigerde voor het pu
bliek op te treden'.
'Als je het mij vraagt zou hij dat
paard best uit dat Tsjechische circus
gestolen kunnen hebben', zei ik lang
zaam. 'Ik voor mij geloof dat de oude
heer Wagner de grootvader van
Annalisa van alles op de hoogte is
geweest en dat hij Franz ertoe heeft
aangezet zijn naam te veranderen.
Niemand anders heeft er ooit ies van
geweten.Niet dat het er nu nog
veel toe doet; het is al lang geleden
en de man is nu dood. Maar als hij
een paard steelt kan hij ook andere
dingen stelen, en er van uitgaande dat
hij een stukje in Lewis' legpuzzel is,
lacht ik dat het de moeite waard was
het doen en laten op het circusterrein
nauwlettend te blijven volgen. Als hij
al die jaren zijn best heeft gedaan de
waarheid verborgen te houden, zou je
kunnen veronderstellen dat Pauls con
tact met hem.
'Wels', viel Timothy mij plotseling in
de rede. 'Zij zei toch Wels, nietwaar?'
'Neem me niet kwalijk, maar wat be
doel je?'
'Annalisa zei dat toen hij bij circus
Wagner kwam, zij juist hun tenten
hadden opgeslagen in Wels. Dat ligt
in het noorden, bij de Duitse grens'.
'Ja. ik weet nog dat zij dat vertelde.
Zei ze niet dat ze net op het punt
stonden om te vertrekken? Ze liet het
althans doorschemeren, dacht ik. Als
hij op dat ogenblik op de vlucht was,
kon hij zich geen betere dekking den
ken. In verband met de paardenmarkt
waren de wegen overvol en juist toen
moest het circus de grens over.Een
man met een paard méér zou geen
mens opvallen.
'Tot 1955 was de Spaanse Rijschool in
Wels gevestigd', merkte Timothy op.
Deze interruptie was opnieuw een vol
treffer maar ook deze keer begreep ik
niet meteen wat hij bedoelde.
'Ja, ze is er toen nog naartoe geweest,
vertelde ze. Wat wil je.
Maar ik ging niet verder, want mijn
mond viel open van verbazing.
Allebei stonden we op en staarden el
kaar aan.
Met hese stem wist ik eruit te bren
gen: 'Maar dat is onmogelijk, Tim, dat
is zonder meer uitgesloten. Dan had
je er toch wel yan gehoord.en de
politie.
'Maar er is ook indertijd iets ge
beurd'. Aan zijn stem te horen was
hij even verbijsterd als ik' Herinner
je je nog dat verhaal dat ik je in het
vliegtuig verteld heb, dat verhaal
over die man die eerst het paard en
toen zichzelf van kant maakte? Nou,
dat was maar onzin. Het is al een
heel oud praatje en ik betwijfel of er
veel van waar is. Er is nooit over ge
schreven en namen zijn er niet ge
noemd. Maar er gaat een ander ver
haal, dat wel in de kranten heeft ge
staan. Ik heb het in een van die boe
ken gelezen, maar waarschijnlijk een
beetje verward met het verhaal wat
ik je al verteld heb. Weet je nog dat
ik jou een foto liet zien vn Neapolita-
no Petra en dat ik erbij vertelde dat
hij gedood was? Dat was niet waar.
Deze zomer tien jaar geleden ver
dween hij, en met hem een van de
stalknechten'.
Er viel een stilte. Als marionetten
draaiden we ons naar de Zwartbonte,
die nog altijd liep te grazen.
'Dan moet hij te herkennen zijn', zei
Timothy. 'Je kunt zo'n dier toch zo
maar niet veranderen'.
'Dat weet ik nog niet, zo moeilijk
lijkt me dat niet ze kunnen bij
voorbeeld zijn haar verven'. Vlug
richtte ik mijn blik weer op Timothy.
'Dat zou een verklaring zijn!'
'Verklaring, waarvoor?'
'Voor zijn huid. Vandaag viel het mij
op dat die, ofschoon de koorts gewe
ken was, nog altijd ruw en hard aan
voelde. Dat mag eigenlijk niet Ik
weet zeker dat het me vooral bij een
van die zwarte plekken opviel. Je
weet zelf wel dat haren door veel ver
ven hard en bros worden. Ik heb me
er nog zorgen over gemaakt. We zul
len nu niet veel kunnen zien, maar
het lijkt me interessant bij daglicht
die zwarte plekken eens wat nader te
bekijken. Tim.maar ineens corri
geerde ik mijzelf. 'Nee, het is alle
maal volslagen onzin! Ik kan het niet
geloven!'
(wordt vervolgd)
HILVERSUM I
AVRO: 7 00 Nws. 7.11 Ochtendgymn. 7.20
S) Dag met ee" plaatje, met 8.00 Nws en
8.11 Radiojournaal. 8.50 Morgenwijd. 9 00
Toppers van toen. 9.35 Waterst. 9.40 School
radio. 10.00 (S) V.d. kleuters. 10.10 (ged.S)
Arbeidsvitaminen. (11.00 Nws; 11.03-11.05 Ra
diojournaal). 11.30 (S) Rondom twaalf - een
uur allerlei voor iedereen, met De groente
man en 11.55 Beursber. 12 30 (S) Sportrevue.
13.00 Nws. 13.11 Radiojournaal. 13.21 'S>
Alert -op het vlak van muz. en maatsch.
13.50 (S) De wereld v.d. opera: besch. over
Pelleas et Melisande, opera van Debussv.
15.00 (S) Bary-Nage, progr. van praten en
platen. 15.25 (S% Met muz. op stap: licht
muz.progr. voor oudere luisteraars. 16.00
Nws. 16 03 Radiojournaal. 16 05 (S) Aspec
ten: kunstrubr. 17.00 (S) Mobiel - beweegl.
prgr. voor beweegl. mensen. 17.55 Med.
AVRO: 18.00 Nws. 18.11 Radiojournaal. PP:
18.20 Uitz v.d. R.K.P.N. IKOR: 18 30 Kleur
Inf. en comm. over zaken van kerk en sa-
menlev. NCRV: 19.00 (S) Leger des lleils-
kwartier. 19.15 Vijf jaar Mammoetwet, serie
uitz. over de r*t op het voortgezet onderw.
(1). 19.35 De kerk vandaag - nws en comm.
20.00 <S> Metrop. Ork. en zangsolisten: amu-
sem. muz. 20.45 Beter Samen - inf. progr.
21.00 (S) Veel gevr. gewijde muz. 21.25
Vraaggesprek 21.55 (S) Tenor, fluit en or
gel: oude- en klass. muz. 22.20 Avondover-
denk. 22.30 Nws. 22.40 (S) Hier en Nu. 22.50
Taal om mee te leven - serie uitz. over on
derwijs in de Nederl. taal. 23.10 Kunst en
vliegwerk - inf. over akt. tentoonstellingen.
23.15 (S) Stardust - Easy listening muz.
HILVERSUM II
NCRV: 7.00 Nws. 7.02 Het levende woord.
7.08 (S) Preludium: klass. muz. 7.30 Nws.
7 41 (S> Hiep en nu. 7.55 Aangestipt: progr.-
overz. 8.00 Te Deum laudamus: gewijde muz.
S 24 Op de man af: evangel, comm. bij de
tijd. 3.30 Nws. 8.36 Gjrmn. v.d. huisvr. 8 45
(S) Podium v.d. vrouw: maatsch.-inf. 9 20
(S> V.d zieken. 10.00 Schoolradio. 10 30
Nws. 10 33 (S) Omroepork.: klass. muz. 11.09
(S) Omroepork en solist: klass. muz. 11.55
Med 12 00 Zingen met Cecilia: volksmuz.
12.15 (S) Meisjeskoor en licht ork. 12.26
Med. t b v. land- en tuinb. 12.30 Nws. 12.41
(S) Hier en nu. 12 50 Herv middagpauzedst.
13 10 (S) Lichte koorzang. 13.20 <S,) Licht
ensemble. 13 45 Zo zijn wij. vervreemd, ver
trouwd: poëzieprogr. 14 05 Schoolradio. 14.25
(S) In kleine bezetting: klass. kamermuz.
15.15 De Bijbel maakt nwsgierig. 15.30 Nws.
15.33 (S) Vincent van Gogh. 16.00 Een uur
natuur. 16.30 fS) Hier en nu 17.00 Kindervi
sie: progr. door, voor en met kinderen. 17.30
Nws 17.32 (S) Hier en nu.
NCRV: 18.00 (S) Tijd vrij voor muz. 'n
vrije tijd: koorzang. 18 30 Nws. 18.41 Wereld-
panorama. 18.53 Zojuist verschenen: boek-
bespr. AVRO: 19 00 Trefpunt: disc.progr.
NOS: 19.50 Den Haag vandaag. AVRO: 20.00
Nws. 20 05 Radiojournaal. 20.10 (S) Atlanta,
opera van Handel, uitgegev. door koor v.d.
Nederl Handelver.. Radio Kamerork. en so
listen. 22 55 Muze zonder make-up: Eur.
kleinkunst. 23.20 (S) Essay: progr. waarin
over- kunst wordt doorgepraat. 23.50 Radio-
Journaal. 23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM III
TROS: 7.00 Nws. 7.02 Vaak 's Ochtend
met o a verkeerslnf. (8.00 Nws.) KRO: 9
Nws. 9.03 KRO-op-Drie: Uit de lucht gegr
pen. (10.00 Nws.) 1100 Nws. 11.03 Ve
zoekpl. 12.00 Nws. 12.03 (S) Van twaalf
twee. met 13.00 Nws en 13 03 Raden maa
14 00 Nws. 14.03 Theo Stokkink Show. (15.
Nws.) NOS: 16.00 Nws. 16.03 Daverende da
tig. (17.00 Nws.)
NOS: 18.00 Nws. 18 02 Joost mag niet ete
TROS: 19.00 Nws. 19.02 (S) Plaatvaeria. 20.
Nws 20.02 (S) Poster. 21.00 Nws. 21.02 (I
Sesjun: Jazz en Pop Live. 22.00 Nws. 221
(S) Hugo van Gelderen Show. met Nede
landstalige Top Tien en Kwiswijs. 22 55 Me
23.00 Nws. 23.02 (S) T...S...T.,.: TM
Sport-Tijd: sport en muz. 24 00 Nws. 0 02 A
tua. 0 10 (S) Jazz-Sir. 1.00 Nws. 1.02 Nact
wacht. NOS: 5.00 Vincent van Engelen. Et
6 00-7.00 (S) Matinata: gevar. gramm
BELGIE 324 m NED.
12 00 Nws, med. en SOS-ber. 12.08 Lich
muz. (12.50 Buitenl. persoverz. 13.00 N«
act., weerber. en toneelagenda.) 13.55 Beut
ber. 14 00 Nws. 14.03 Schoolradio. (15
Nws.) 15.23 Lichte muz. 16.00 Nws en beui
ber. 16.10 Lichte muz. 17.00 Nws en
17.10 Voor oudere luisteraars. 17.55 Wee
schaal.
18.00 Nws. 18.05 V d. soldaten. 18.28 Paa
desportber. 18.30 Verkeerswenken. 18.
Sport. 18.55 Taalwenken. 18.57 Lichte mu
19,00 Nws en act. 19.30 Lichte muz 19.35
lit. uitz. 19.45 Lichte muz. 20.00 Country
Westernmuz. 20.30 Muzikaal amusem prof
23.10 Lichte muz. (21.00 Splinternws. 22.
en 23.00 Nws.) 23.10-23.45 Nws.
TV vandaag
NEDERLAND I
NOS NOT
10.45-11.35 Schooltelevisie
14.25-14.50 Schooltelevisie
NOS
18.45 Ti-ta-tovenaar
18.55 Journaal
EO
19.05 E (^Kinderkrant
NOS
20.00 Journaal
EO
20.20 Ópen Huis -inf.
programma
21.20 Looft den Heer?
21.50 Nader bekeken
VPRO
22.00 Het gat van Neder
land
NOS
23.15 Journaal
NEDERLAND II
NOS
18.45 Ti-ta-tovenaar
18.55 Journaal
VARA
19.05 Guyana - Waterland
19.30 De andere kant
v.d. medaille
NOS
20.00 Journaal
20.20 Filmportret v.d.
Amerikaanse pianist
en entertainer
Liberace
21.10 Beste A.M.: doc.
over de schrijver
A.M. de Jong
22.00 Daar komen de
Schutters
NOS
22.30 Den Haag vandaag
22.40 Journaal
DUITSLAND I
10 00 Journaal. 10.05 Journaal van gistera
vond. 10.25 In dleser Holle. 11,25 Wetensch.
comm. 11.35 Das Patenkind. 12 00 Act. 12.50
Persoverz. 13.00-13 20 Journaal. 16.15 Jour
naal. 16.20 Inf. progr. 17.05 Kinderprogr.
17.55-18.00 Journaal.
(Reg. progr.: NDR: 9.30-10 00 Sesamstrasse.
18.00 Filmrep. 18.30 Act. 18.45 Zandmann.
18.55 Nordschau-magazine. 19 26 Natuurfilm.
19.59 Progr.overz. WDR: 8.05-9.25 Schooltele
visie. 9.30-10.00 Sesamstrasse. 10.30-12.15
Schooltelevisie. 18.00 Reg. nws. 18.05 V.d.
kleuters. 18.15 Die Macht des Geldes. 18.40
Nws en act. 19.20 Die Macht des GeldeO
20.00 Journaal en weerber. 20 15 Cult, maga
zine. 21.00 Mannlx. 21 45 Doe. progr. 22.45
Journaal, comm. en weerber.
DUITSLAND I!
16 30 Relig. Früherziehung. 17.00 Jo>
17.10 Tekenfilmserie. Aansl.: Hainze
chen. 17.45 Act en muz.
18.25 Zwischen den Elugen. 19.00 Journal
19.30 Amusem.progr. 20.30 Filmportret. 21.1
Journaal 21.15 Disc.progr. 22.00 Filmrej
22.35 Journaal.
DUITSLAND III NDR
8.05 t.e.m. 12.10 en 16.00 t.e.m. 17.
Schooltelevisie.
18 00 Sesamstrasse. 18.30 Zum Lemen
es nie zu spat. 19.00 Verstandigung bel TU
ren. 19.30 Tele-beruf. 20 00 Journaal en wer"
overz. 20.15 Polit, onderr. op school. 21.
Glauben und Denken. 21 30-22.15 Fila
rep.
Bruine bonensoep
500 gram ossestaart
50 gram boter
2 uien, zout
paprikapoeder
500 gram bruine bonen
6 aardappels
2 uien, 1 pre!
bosje peterselie
peper
1 rookworst
1 pakje osscstaartsoep.
De in stukken gesneden ossestaart
zouten en flink met wat paprikapoe
der bestrooien. Daarna rondom bruil
braden in de boter. Fruit de twee go
snipperde uien mee. Afblussen mei
twee liter heet water en laten trekkef
tot het vlees loslaat. Deze bouilloi
door een zeef gieten bij de (in twee
liter geweekte) bruine bonen. Daï
aan de kook brengen met toevoegin
van de twee fijngesneden uien. D
ongeveer een uur laten koken. Hierin
de gesneden prei en de in stukken go
sneden aardappel toevoegen. Na ongo
veer een kwartier de worst erbij ea
de met water aangemengde ossestaart-
soep. Wanneer de aardappelen gaaf
zijn, deze met een vork fijnmaken.
Als de bonen gaar zijn is de soep
klaar. Het vlees van de ossestaart en
de peterselie toevoegen. Op smaak af
maken met peper en zout. (Recept
van mevrouw H. B. Kloosterhof-Kunt-
kes uit Assen).
Menutip: Pikante bruine bonensoep
roggebrood, hopjesvla.
