wil gesprek
pver Vertrouwenscrisis'
VVD: commissie-
Claus ontbinden
Verdachten 'Deil' vandaag voor rechter
Defrnde
vertelt
Geschrokken?
PvdA-
Griekenland
Vierkant in defies
Rond op de tong
HEYLIGERS
fantj es verbaasd over initiatief
*j
Ji
f j
r~
y
Nieuw blad in
inrichtingen:
de Gekkenkrant
Ambassadeur van
Griekenland
dient protest in
Wapenarsenaal gevonden
Gecombineerde
mariniers-oefening
is geëindigd
Teveel tegenstellingen
iC J van den burg
Bij behandeling veel kritiek op politie-optreden verwacht
PSP verliest
belangrijke leden
Vouw/kwartet donderdag 29 november 1972
BINNENLAND T2/K3
eg:
egir
gil
dshoi -M.
ran onze parlementsred:
dsho|
aars
Leii
ifoul
londl
parlementsredactie.
HAAG Het bestuur van de ARP wil, om de vertrouwens-
orpsj
Aa:
in de partij op te lossen, een open gesprek organiseren tussen
e betrokkenen. <Dit staat in een communiqué, dat is uitgegeven
.ar aanleiding van wat wordt genoemd een 'openhartig gesprek',
t op zaterdag 3 en 24 november is gehouden over de moeilijk
heden met het bestuur van de statencentrale Heerenveen.
'phrJpt °Pen gesprek, zo meent partijse
cretaris D. Corporaal, zal binnen af-
ibare tijd moeten worden gehou-
tussen het presidium van de par-
(de waarnemend voorzitter en de
l'den'oorzitters) het moderamen van
L fractie (Mr. Aantjes, mevrouw J.
Leeuwen en mr. Van Dam) en
Biesheuvel en minister Boersma
andere betrokkenen. 'Uit het we-
n
1
jl
j
j
On
e g
s
dr
KI
ng
een
ie h
sr n
P.
de
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM In een zeven
tal psychiatrische inrichtingen
zijn de eerste nummers van 'De
Gekkenkrant' verspreid. Dit
nieuwe tijdschrift, dat eens per
twee maanden zal verschijnen,
richt zich voornamelijk op pa
tiënten in psychiatrische inrich
tingen.
De redactie benadrukt in het
eerste nummer, dat het de be-
doeling is dat de inhoud van de
Nie. volgende nummers zoveel moge-
sn lijk door psychiatrische patiën
ten zelf wordt bepaald.
Iedereen, die meent dat hij iets
I jaan andere patiënten heeft te
nat. zeggen kan dat aan 'De Gekken-
II J krant' schrijven. De rol van de
l00.M redactie, die voor een groot
deel uit patiënten en ex-patiën-
ten bestaat, zal vooral technisch
(drukken, verspreiden, financie
ren) en informerend zijn (bij-
voorbeeld over juridische en
aro^| medische zaken).
In hun presentatie zegt de re
dactie dat zij vindt dat mensen
die in een psychiatrische inrich-
£gtj ting zitten vaak onmondig wor-
1 den gehouden; dat zij in de
jjl meeste gevallen niet krijgen
gwaar zij recht op hebben, name
lijk vrijheid en een goede be-
i handeling. 'In plaats daarvan
moeten zij van alles slikken, zo
als medicijnen, die zij niet ken
nen, opsluting die zij zelf niet
willen en stom werk dat nauwe
lijks vergoed wordt. Om maar
niet te spreken van electro-
shocks en van dc terreur die
hêi| soms door verplegers wordt uit-
M geoefend als zij het bijvoor-
Doij beeld nodig vinden om patiën-
p0J ten hardhandig 'lesjes' te le-
3 ui} ren. In inrichtingen wordt met
mensen op een manier omge
sprongen die nergens anders in
de normale maatschappij zou
worden toegelaten', aldus de re
dactie. De eerste 'Gekkenkrant'
(postbus 3286, Amsterdam) is
gedrukt in een oplage van 3000
exemplaren. Losse nummers
kosten in een inrichting 0,35
cent, daarbuiten 1,50.
;rst
hc
1
Rij i
a I
ep
h<
ADVERTENTIE
oil
bl
Dank u Sinterklaasje!
328 blz. met 44 foto's
ijsf16,50 in de boekhandel
zen van een christelijke partij vloeit
voort', aldus het communiqué, 'dat al
le middelen moeten worden aange
wend om de bestaande impasse te door
breken'.
La het communiqué over het gesprek
in,Friesland wordt geconstateerd dat
er sprake is van een vertrouwenscrisis
in de partij, die met name is ontstaan
naar aanleiding van het standpunt
van een deel van de fractie tegenover
de kabinetsformatie.
Fractieleider mr. W. Aantjes zie giste
ren een uitnodiging voor het voorge
stelde gesprek niet af te wijzen. Niet
temin zei hij zeer verbaasd te zijn
over het uitgeven communiqué. In op
dracht van het partijbestuur gaat mr.
Aantjes met mevrouw J. van Leeuwen
alle Kamercentrales af om uitleg te
geven. 'Nu wordt er ineens een com
muniqué uitgegeven, waarin wordt ge
sproken over e envertrouwenscrisis en
aangedrongen op een open gesprek.
Dit doorkruist toch wel het beleid', is
de reaktie van de fractieleider.
Een ander bezwaar van de fractielei
der is, dat over de inhoud van het
communiqué met hem geen overleg is
gepleegd. Overigens is ook mr. Antjes
er van overtuigd, dat alle beschikbare
middelen moeten worden aangewend
om de vertrouwenscrisis weg te ne
men. Hij erkent dat er onrust in de
partij bestaat. Maar de vertrouwens
crisis doet zich alleen voor in sommi
ge groepen van de partij. Van de zij
de van de fractie wordt er nog op ge
wezen, dat de fractie steeds eensge
zind in een extraparlementaire opstel
ling tegenover het kabinet is opgetre
den. Met nadruk wordt herinnerd aan
het belastingdebat, dat bijvoorbeeld
door het amendement van de ARP als
resultaat had, dat de fiscale huur-
DEN HAAG De Griekse ambassa
deur in Nederland, de heer M. L. Cot-
takis, heeft bij het ministerie van bui
tenlandse zaken geprotesteerd tegen
'recente daden van agressie' tegen of
ficiële Griekse kantoren in Nederland.
In zijn protest vraagt de ambassadeur
'de waakzaamheid van de betrokken
autoriteiten te verdubbelen, om de
onschendbaarheid van officiële Griek
se kantoren in Nederland veilig te
stellen'.
Een woordvoerder van de Griekse am
bassade zei later tegen journalisten
dat verdere agressieve daden wel eens
'ernstige gevolgen' zouden kunnen
hebben voor de betrekkingen tussen
Nederland en Griekenland, vooral in
het economische vlak.
waarde van eigen woningen maar met
30 pet wordt verhoogd.
Geen brief
Aan het gesprek in Friesland hebben
deelgenomen delegaties van het par
tijbestuur, het bestuur van de staten
centrale Heerenveen en het bestuur
van de kiesvereniging van Drachten.
Ook de Kamerleden Roolvink en
Schouten waren aanwezig, maar niet
officieel namens de fractie. De Friese
besturen hadden om dit gesprek ver
zocht naar aanleiding van de open
brief van Drachten, waarin om de te
rugkomst van mr. Biesheuvel in de
politiek werd verzocht.
Het resultaat van het gesprek was het
constateren van een vertrouwenscrisis
die, aldus het communiqué, is ver-
schérpt door:
Het uiteenvallen van de drie
christen-democratische partijen met
betrekking tot de houding ten opzich
te van het huidige kabinet, waardoor
de geloofwaardigheid vaji de samen
werking tussen deze drie partijen om-
der grote druk is komen te staan.
De beslissing van mr. B. W. Bies
heuvel onder de huidige omstandighe
den niet in de Tweede Kamerfractie
terug te keren.
In deze situatie, zo meenden de deel
nemers aan het gesprek mag niet wor
den berust.
De Arnhemse politie heeft in een huis in Arnhem een grote partij wapens en
munitie in beslag genomen. Er zijn twee mannen gearresteerd, de 26-jarige
C. K. en zijn 29-jarige broer A.K. De opsporing vond plaats in samenwerking
met de marechaussee. Naar de herkomst van de wapens wordt een onderzoek
ingesteld. Er zijn wapens bij, die bij het leger in gebruik zijn. Op de foto:
een Arnhemse rechercheur toont een deel van de vondst.
ADVERTENTIE
Verminder de teer en de nicotine in de rook van uw sigaret.
Met Denicotea filter-pijpjes. J L
Filters (10 stuks) f 1.25. Pijpjes vanaf f 1.40 OGfilCOwCI
Bij elke tabakswinkelier
Bor^umlJ Wahry Nederland 8.V. Scheveningseweg 56, Den Haeg.
verkrijgbaar.
SCHIEDAM Met het 23.000 ton me
tende Engelse commandoschip Bul
wark zijn gistermiddag 600 Nederland
se mariniers in Schiedam in ons land
teruggekeerd, na een oefening van
drie weken met Britse mariniers aan
de zuidkust van Engeland. De Bul
wark was de bas.s voor de mariniers
en hun honderd voertuigen tijdens
deze oefening 'Novex'.
Vervolg van pagina 1
hebben. Meer resultaat verwacht hij
van een gezamenlijk diplomatiek of
fensief van alle westerse landen om
Portugal tot onderhandelingen over
onafhankelijkheid te krijgen met de
bevrijdingsbewegingen in de Portuge
se kolonieën. De westerse landen zou
den volgens hem wel financiële steun
aan de onafhankelijk geworden kolo
nieën moeten geven voor de opbouw
van het land. 'De westerse landen
kunnen zo daadwerkelijk tonen dat
hun pleidooien voor dékolonisatie
hun ernst zijn', aldus dr. Boertien.
De regeringsfracties wezen de kritiek
op het beleid van mr. Van der Stoel
ten aanzien van het Midden-Oosten
van de hand. 'ïk heb er geen behoefte
aan de schuldvraag voor de oliecrisis
op de regering of op een enkele mi
nister af te schuiven', zei het KVP-
Kamerlid Van Amelsfoort. 'Moeilijk
heden zijn soms onvermijdelijk als we
buitenlandse politiek tot iets meer
dan enge nationale belangenbeharti
ging willen maken. Zij die dat niet
willen, zullen ronduit moeten beken
nen, dat ze meer in olie dan in Israël
geïnteresseerd zijn', aldus de heer
Dankert (PvdA).
Mr. Van Mierlo (D'66) betreurde het
dat de regering niet gewoon heeft toe
gegeven dat er met het ondertekenen
van de EEG-verklaring over het Mid
den-Oosten een verschuiving in het
Nederlandse standpunt is gekomen.
'Wat de regering overigens ook had
gedaan, een oliecrisis was toch niet te
vermijden geweest', meende de heer
Van Mierlo. Hij constateerde dat be
halve een oliecrisis ook een grondstof
fen- en een voedselcrisis dreigen. 'Het
is betreurenswaardig dat hierover
weinig in de memorie van toelichting
te vinden is', zei hij.
IDEALISTISCH
Op het algemene buitenlands beleid
van het kabinet-Den Uyl werd door
de oppositiepartijen, speciaal WD,
DS'70 en CHU, maar in geringere ma
te ook wel door de KVP kritiek uitge
oefend. De KVP-woordvoerder Van
Amelsfoort noemde de memorie van
toelichting op het buitenlands beleid
van minister Van der Stoel 'een idea
listisch stuk, dat niet altijd strookt
met de realiteit'. Het WD-Kamerlid
De Koster verklaarde: 'De regering
lijkt soms meer op een actiegroep met
z'n ellenlange getuigenissen die be
doeld zijn voor de achterban'.
Dr. Kruisinga (CHU) meende dat het
kabinet niet het juiste evenwicht
weet te bereiken tussen solidariteit en
Nederlandse belangenbehartiging.
PvdA en AR bestreden deze aanval op
het beleid van mr. Van der Stoel. 'Als
je sociale gerechtigheid en solidariteit
op mondiaal niveau wilt nastreven,
moet je een actief beleid voeren. Zo'n
beleid brengt risico's mee, maar die
zijn op langere termijn kleiner dan
bij een passieve politiek', zei het
PvdA-Kamerlid Relus ter Beek. Dr.
Boertien (AR) wees erop dat de deel
name van Nederland in de talloze in
ternationale organisaties niet mogelijk
is met een 'pleister op de mond'. 'De
stelling dat Nederland te klein is om
enige invloed in het buitenland te
hebben, is onjuist. Tenslotte behoort
ons land tot de tien rijkste landen ter
wereld', zei dr. Boertien.
Minister Van der Stoel zal in zijn ant
woord aan de Kamer uitgebreid moe
ten ingaan op de vele vragen die gis
teren werden gesteld over de snel ver
anderende internationale situatie ten
aanzien van de verhoudingen binnen
Europa en tussen Europa en Amerika.
PvdA, D'66 en KVP bleken grote twij
fels te hebben over de geldende NA-
VO-strategie. Het begint er meer en
meer naar uit te zien dat er in de
Verenigde Staten volstrekt andere
ideeën rijzen over de atoomparaplu
boven Europa dan tot nu toe golden.
Verschillende fracties spraken in dit
verband de vrees uit dat door deze
ontwikkeling het ontstaan van een
Europese kernmacht zou worden be
vorderd. De meeste fracties spraken
zich daar tegen uit. In politiek Den
Haag. zijn ten aanzien van een derge
lijk kernmacht alleen maar tegenstan
ders te vinden. De PvdA uitte tenslot
te kritiek op het functioneren van de
buitenlandse dienst. Het Kamerlid
Piet Dankert bepleitte onder meer
een betere opleiding en een minder
automatisch promotiesysteem, waar
door jongere ambtenaren sneller een
ambassadeurspost kunnen bereiken.
ADVERTENTIE
Van onze parlemenilsredactie
den hajag De VVD-fractie in de Tweede Kamer vindt dat de
commissie-Claus ontbonden moet worden. De VVD is het niet eens
met het besluit van minister Pronk (ontwikkelingssamenwerking)
het mandaat van deze commissie te verlengen.
De commissie-Claus is in eerste in
stantie voor drie jaar opgericht om
bij de Nederlandse bevolking de be
wustwording van de ontwikkelings
vraagstukken te stimuleren. Dat man
daat zou dit jaar aflopen.
Het Kamerlid Waalkens (VVD) moti
veerde zijn negatieve standpunt over
het voortbestaan van de commissie
door erop te wijzen, dat de voorstel
len van de commissie tot veel contro-
ADVERTENTIE
voor kerkorgelstudie
thuis
In verschillende
disposities
plano- an orgelhandel
arnhemsaatraat 8
amarsfoort
tel^oon 03490-13877
JgiJil
DEN BOSCH Op 30 januari van dit jaar naderen vijftien agenten van de mo
biele eenheid, gewapend met karabijnen, de bovenwoning van dc famielie D. op
de Lange Beestenmarkt in Den Haag. Op enige afstand kijkt een kordon bewapen
de agenten zwijgend toe. Plotseling schreeuwt een politieofficier een bevel door de
megafoon. Pal daarop wordt een salvo gasgranaten, dwaijji door de ruiten been,
op bet omsingelde buis afgevuurd.
BOSCHS KEUNING NV
Korte lijd daarna strompelt
een vrouw met twee kleine
kinderen, huilend van angst
en van het verstikkende gas,
naar buiten. Ze worden ge
volgd door twee jonge man
nen, om wie de doortastende
actie van de Haagse politie is
begonnen: Jan B. (26) en
Daan D. (23), de jongemannen
die een gezin in Deil gijzel
den. Het betekent het eind
van dertig uur spanning. Het
einde van een zenuwenoorlog
en uitputtingsslag die een le
ger pnlitie-agenten, compleet
met pantserwagens van het le
ger, politie-auto's, motoren,
honden en vliegtuigjes, ordon
nansen in de Enspijker polder
van de gemeente Deil in de
Betuwe voerden.
Het einde van de gijzeling van
het boerengezin P. Smits. Ook
het einde van een bankroof
'die door een complete leger
en politiemacht tot een natio
nale hysterie is gemaakt die
de affaire Deil heet' (de advo
caat mr. P. H. Bakker Schut
later voor de rechtbank in
Den Bosch bij de verdediging
in een zaak van de Rode
Jeugd).
Overval
Vandaag komen de twee jon
gemannen Jan B. en Daan D.
voor dc rechtbank in Den
Bosch. Hen wordt ondermeer
ten laste gelegd een overval
op een postagentschap annex
sigarenmagazijn in Den Bosch
waarbij de buit in contanten
cn postzegel ongeveer 25 mil
le bedroeg. Die overval mond
de na een wilde achtervolging
tenslotte uit in de gijzeling
van vaoer, moeder en dochter
Smits in Deil. waarvoor de
twee 'wederrechtelijke vrij
heidsberoving' ten laste is ge
legd (maximumstraf van zeven
en een half jaar).
Het beleg in Deil duurde 25.5
uur. De Nederlandse politie
werd geconfronteerd met een
geheel nieuwe situatie, waar
bij het diama Hollandscheveld
(waar opstandige boeren de-
monstrceiden tegen het Land
bouwschap, dc Maagdenhuis
bezetting in Amsterdam en
het beleg in Wassenaar (de
bezetting van de residentie
van de Indonesische ambassa
deur door Zuidmolukkers)
nog maar kinderspel waren.
De kritiek die later, op het po
litie-optreden is geuit, was
niet mals. Het massale en wat
later genoemd is 'provoceren
de' optreden van de politie
macht, trok duizenden nieuws
gierigen naar Deil die een
avond, een nacht en nog een
dag onafgebroken toezagen op
dingen die niet gebeurden.
Want tenslotte mochten de
twee mannen die het gezin
Smits in gijzeling hadden, ver
trekken.
verses hebben geleid, controverses
die, aldus de heer Waalkens, onder
minister Pronk eerder toe- dan af zul
len nemen.
Ook de CHU-fractie formuleerde be
zwaren tegen het voortbestaan van de
commissie-Claus. De WD-fractie keer
de zich, evenals de CHU, ook tegen
de steun aan de bevrijdingsbeweging
in zuidelijk Afrika. Het WD-Kamer
lid De Koster meende, dat de onaf
hankelijkheid van deze Portugese ko
loniën door overleg en niet door
strijd met Portugal moet worden be
reikt. Hij kon geen antwoord geven
op de vraag, hoe het probleem moet
worden opgelost, nu Portugal al jaren
weigert overleg te voeren. Vanuit de
PvdA-fractie kwam een opvalende
kritische reactie op het beleid van mi
nister Pronk.
PvdA-woordvoerder Van der Hek
meende dat minister Pronk een om
buiging van het beleid onvoldoende
heeft geconcretiseerd. Overeenkomsti
ge kritiek sprak het Kamerlid Coppes
(PPR) uit. De hulpverlening aan de
bevrijdingsbewegingen en de verlen
ging van het mandaat van de commis
sie-Claus stuitten bij deze fracties en
ook bij AR en KVP niet op bezwaren.
De AR-woordvoerder Van Dam vond
overigens de uitlating van minister
Pronk dat het ontwikkelingsvraagstuk
in een impasse is geraakt, wel wat al
te zwaar geladen.
UTRECHT Op grond van de uit
spraak over het Midden-Oosten van
het laatste PSP-congres, heeft een
aantal PSP-ers besloten uit de partij
te treden. Zij vinden deze uitspraak
te eenzijdig pro-Arabisch. De groep
bestaat uit dr. G. Slotemaker de Brui
ne, oud-voorzitter van de partij en
oud-Tweede Kamerlid, de heer J. D.
Hoepelman, lid van provinciale staten
van Utrecht en oud-politiek secretaris
van de partij, de heer C. Beijen, sta
tenlid in Utrecht en oud-secretaris
van de partijraad, mevrouw D. A. van
Albada-Jensma, lid van de provinciale
staten van Overijssel en oud-lid van
de partijraad en het partijbestuur,
mevrouw T. T. Straat-Osinga, van de
PSP in Friesland en Cor Inja uit
Baarn, bekend van zijn aktiviteiten
voor dienstweigeraars.
Een foto van 30 januari: politie, ambulances en (uiteraard ook) nieuwsgierigen in de
omgeving van de 'belegerde' boerderij in Deil.
Schending
Dat gebeurde zonder ongeluk
ken. Op het laatst leek de si
tuatie toch nog uit de hand te
lopen toen politiemannen te
gen de afspraak in, het huis
van de familie D. bestormden
Over dc schending van die af
spraken toonde destijds de
vertrouwensman van de fami
lie D. de Haagse advocaat mr.
N. A. M. Schipper, zich zeer
verbolgen. De ongewapende
Jan B. en Daan D. zouden het
huis aan de Lange Beesten
markt binnengaan om daar af
scheid te nemen van hun fa
milie. Maar ze vonden er drie
gewapende rechercheurs. De
twee was ook enige tijd ge
gund om afscheid te nemen,
maar zonder reden stormde
voortijdig de politie op hen
af.
Het is waarschijnlijk dat de
verdediger van de twee jonge
mannen, de Bredase advocaat-
mr. W. G. A. Kousemaker, dat
politieoptreden vandaag ter
sprake zal brengen. Minister
Van Agt (justitie) gaf later in
de Kamer toe dat 'de operatie
niet v'ekkeloos was verlopen'.
De landbouwer Piet Smits
(56) zal vandaag niet in de ge
tuigenbank zitten. Hij heeft
bij de rechtercommissaris een
getekende verklaring afgelegd.
Zijn vrouw en dochter Jannie
zullen wel als getuigen wor
den gehoord. Zij waren des
tijds de gegijzelden maar had
den achteraf geen rancune te
genover de 'aardige jongens'
Jan en Daan D.
RITA
'We maken een origineel be
hangetje
