lowjet-kern wapens staan in Egypte Westeuropese politici willen atoomcomité Sparen is goed. Maar *t kan béter. Bij de ABN. Geen olie aan blanke minderheids-regimes in Afrika leveren Ook Nigeria lijdt zwaar door droogte Japan: Israël moet zich terstond terugtrekken Algemene Bank Nederland Portugese oppositie: stembusuitslag is vals Peron kreeg hartaanval Westduitse consul in Venezuela ontvoerd Athene ontbindt verenigingen van studenten Moskou: vrouw van Sacharow is geestesziek »ÜW/KiWiAiKfIlET DONDERDAG 22 NOVEMBER 1973 BUITENLAND T7/K7 Washington Post verneemt uit regeringsbronnen: WASHINGTON, CAIRO (Reuter, UPI) Amerikaanse functionarissen geloven dat de Sowjöt-Umie raarscliijnlijk kernwapens naar Egypte lieeft verscheept tijdens de laatste oorlog, zo heeft liet Ame- [kaanse dagblad Washington Post bericht. Het Pentagon wilde geen commentaar geven op het be- jclit, maar in Cairo werd het "absoluut zonder grond' genoemd. folgens het Amerikaanse dagblad zou iet beheer van de kernwapens geheel i Russische handen zijn. Het zouden- ■"kernkoppen zijn voor de Russische «ïilcud-raketten, die al voor de oorlog Egypte waren gebracht. De Scud- aket heeft een bereik van 290 km en t*>» dus in slaat zijn vanaf Egyptisch rondgebied Israëlische steden te tref- ..i !n. Iet doorgaans goed ingelichte Ameri- aanse tijdschrift Aviation Week ldde reeds eerder deze maand dat Ëland Scud-raketten naar Egypte gezonden en dat Amerika satel- fotoos heeft om dat te bewijzen, aanwezigheid van Scud-raketten in Igypte veroorzaakte grote bezorgd- leid binnen de Amerikaanse regering leidde tot correspondentie op hoog iveau met de Russen, aldus de Was- ington Post. Amerikaanse regering had steeds ^aangenomen dat Rusland Egypte wa- ^Kens leverde om enigszins tegemoet te |Bomen aan de eisen van de Egypti- ■Bche president Sadat voor offensieve ^Kapens. De Scudraketten vertegen- echter een poterttieel |Hieuw oorlogsniveau, omdat het de merikanen bekend was dat zij kern* oppen kunnen vervoeren. Volgens de Washington Post zijn de Amerikaanse j unctionarissen nog steeds niet geheel dat er kernwapens in Egypte jn, maar ze hebben er wel aanwij zen voor. leden alarm? Mgemeen wordt aangenomen dat Is- aël in staat is zelf kleine atoomwa- leiens te maken of er reeds enkele in ach ijn bezit heeft. Zoals bekend werden nside Amerikaanse troepen tijdens de orlog in het Midden-Oosten in staat 'an alarm gebracht. De Amerikaanse if cgering hoeft nooit volledig uitge- r>6Z0rgQ egd waarom dat gebeurde. De ontdek ing van Russische kernwapens in :eÉgypte zou een aanleiding kunnen om ijn geweest. eei nmiddels heeft een Egyptische rege- pp ingswoordvoerder de hoop uitgespro ten «n dat een vredesconferentie binnen te volgens premier Golda Meir niet be staan misbruikt om de werkelijke problemen te ontduiken. Israël zou de indruk willen wekken dat het groot ste probleem de terugkeer naar de be standslijnen van 22 oktober is en niet de terugkeer naar de grepzen van 4 juni 1967. De Egyptische woordvoerder zei ver der dat men 'veilig aan kan nemen' dat ook Syrië de vredesconferentie zal bijwonen. Al eeraer op de dag had de Syrische minister van buitenlandse za ken gezegd dat zijn land aan de confe rentie zal deelnemen, 'als zij wordt gehouden in overeenstemming met deze opvatting daarvan.' Een verdere uitweiding wilde hij niet geven. Naar wordt aangenomen zullen negen par tijen deelnemen aan het overleg: Egypte, Syrië, Jordanië, Libanon, Israël, Amerika, Rusland, de Palestij- nen en VN-secretaris-generaal Kurt Waldheim. op Koning Hoessein: plan nu instem ming van Amerika en Rusland? een paar weken gehouden kan wor den. Maar hij voegde eraan toe dat de houding van Israël de vooruitzichten op vrede niet beter maakt. Volgens hem bevinden de besprekingen tussen Israël en Egypte die vandaag hervat zullen worden, zich in een impasse. Hij zei dat Egypte 'een eerlijke en volledige uitvoering wil van het be standsakkoord, zoals dat is vastgelegd door de Verenigde Naties.' Egypte maakt zich bezorgd over het uitblijven van overeenstemming met Israël over de bestandslijnen van 22 oktober. Egyptische kranten hebben reeds de vrees uitgedrukt dat Israël de kwestie over de bestandslijnen die LAGOS (Reutér) Ongeveer vier miljoen Nigerianen lijden ernstige honger door de aanhoudende droogte, die al een zware tol aan mensen en vee in de noordelijke staten van Nigeria heeft geëist. Officiële bronnen zeggen dat er in de noordelijke staten veel meer mensen zullen sterven als er niet snel verbetering optreedt., In deze gebieden heeft de droogte grote stukken land veranderd in zand verstuivingen. De toestand in Ni geria werd aanvankelijk als niet al te ernstig beschouwd ;n er werd maar weinig aandacht aan geschon ken in vergelijking met de interna tionale publiciteit en hulp, die an dere Afrikaanse landen in het Sa- hel-gebied kregen. Maar de laatste rapporten uit de noordelijke pro vincies tonen aan, dat de langduri ge droogte, die grote verwoestin gen heeft aangericht in Mali, Mau- retanië, Tsjaad, Senegal, Niger en Opper-Volta, in grote delen van Nigeria even ernstig is. In de ergst getroffen gebieden in de provincie Kano sterven per dag gemiddeld drie mensen van de honger, zo meldden kranten. De slachtoffers storten in elkaar en sterven na lange tochten door de dun bevolkte gebieden, op zoek naar voedsel en drinkwater. Zelf doen De Nigeriaanse regering heeft tot- nutoe ongeveer 45 miljoen gulden geschonken als hulp aan de lokale overheden. Zij heeft ook opdracht gegeven voor een studie naar de situatie in de droogte-gebieden om plannen te kunnen maken voor een oplossing op langere termijn. Het leiddinggevende Nigeriaanse dagblad Daily Times heeft inzame lingsacties voor hulp aan de nood lijdende gebieden actief gesteund. 'Wij moeten allemaal onze broe ders hoeder zijn', schreef het onaf hankelijke dagblad boven een op roep op de voorpagina. Het schreef verder: 'Wij moeten niet toestaan, dat er internationale hulporganisa ties komen om te doen wat wij zelf moeten en kunnen doen'. Grote kuddes veel zijn gestorven en honderden hectaren landbouw grond zijn achtergelaten en opge droogd sinds hulpeloze herders en boeren hun woonsteden verlaten. De regen is nagenoeg nihil ge weest gedurende drie jaar en de oogsten zijn steeds kleiner gewor den. De produktie van aardnoten, één van Nigeria's exportprodukten, is sterk teruggelopen als gevolg van de droogte in het noorden. Ondertussen is er een belangrijk hulpprogramma, opgezet door de lokale overheden met financiële steun van de federale regering, op gang gekomen. Er zijn grote hoe veelheden voedsel gekocht voor distributie onder de hulpbehoeven den. Verscheidene nieuwe putten zijn geboord en de bestaande zijn verdiept om meer drinkwater te vinden. TOKIO (Reuter, AP) Japan heeft Israël gisteren opgeroepen zich terug te trekken uit de Arabische gebieden die het in juni 1967 heeft bezet. jpe Palestijnen De Japanse minister van handel en industrie Yasoehiro Nakasone ver klaarde in het parlement: 'Israël moet LISSABON (AEP) Elf commissies van de Portugese democratische oppo sitie bestrijden in een document dat ondergronds circuleert, de officiële einduitslag van de Portugese ver kiezingen. Met name de op- komstcljfers die de Portugese rege ring bekendmaakte, zouden niet klop pen. Volgens het document heeft de oppositie in Lissabon zelf geturfd hoe veel mensen de stembureaus bezoch ten, en kwam daarmee op een op komst van 27 procent. Officieel heeft 54 procent van de stemgerechtigden in Lissabon zijn stem uitgebracht. De verkiezingen, waarbij alleen leden van de regeringspartij in het parle ment werden gekozen, kunnen dan ook niet als een volksstemming voor de regering-Caetano gepresenteerd worden, aldus het document. Organisatie Afrikaanse Eenheid: ADDIS ABEBA (AP, Reuter) De ministerraad van de Organisatie van Afrikaanse Eenheid (OAE) heeft gisteren een resolutie aangeno men waarin de Arabische landen en Perzië worden opgeroepen tot een volledige olieboycot tegen Zuid-Afrika, Portugal, Rhodesië en Israël. De Russische regering zou van de Pa lestijnse leiders, die momenteel in Moskou zijn, hebben geëist dat zij zich nu eens over een vredesconferentie T»or het Middenoosten duldelük uit l^gtUUf VONTI! kdriKaiUUr spreken, zo meldt het blad al Moehar- rir uit Beiroet. De Palestijnse leiders hebben zich daarop bereid getoond het verdelingsplan van 1947 van de VN voor Palestina te aanvaarden. Daarmee erkennen zij de toen voorge stelde nieuw te vormen staat Israël. Het in 1947 aangenomen verdelings plan voor Palestina zien de Palestijn se leiders als 'een minimum voor het herstel van de rechten van de Pales tijnse Arabieren.' Het verdelingsplan, dat door de Arabische Liga werd ver worpen, voorzag in een nieuwe staat Israël met een kust strook tussen Hai fa en Asjdod. een deel van het noord oosten van Galilea, de Negeb, een deel van Jeruzalem en verbindings stroken, tussen deze gebieden. Deze grenzen heelt Israël in '47-'48. In '67 en dit jaar aanzienlijk overschreden. Volgens de Palestijnen zou een Pales tijnse staat alle gebieden ten westen van de Jordaan, met uitzondering van de in '47 aan Israël toegewezen gebie den moeten omvatten. Plan-Hoesaein Het Arabische persbureau zegt uit Beiroet te hebben vernomen'dat Ame rika en Rusland het er over eens ge worden zijn dat het zogenaamde plan- Hoessein de enig mogelijke oplossing is voor de Palèstijnse kwestie, binnen het kader van een algemene vredesre geling voor het Midden-Oosten. De twee landen zouden dit de Arabische landen via diplomatieke kanalen heb ben meegedeeld. Koning Hoessein stelde in maart '72 de vorming van een verenigd Ara bisch koninkrijk voor, dat uit twee delen zou moeten bestaan. Palestina op de westelijke Jordaan-oever met Jeruzalem als hoofdstad en Jordanië op de oostelijke oever met als hoofd stad Amman. Dit plan werd evenwel verworpen door de Israëlische premier en een aantal Arabische landen. Ook de Palestijnen keerden zich tegen het voorstel. Volgens de Washington Post en Moskou maakt het plan echter wei nig kans van slagen als de Palestijnen er niet aan willen meewerken. Een in Israël verrichte opiniepeiling toont aan dat een meerderheid van de Israëli's alle (of bijna alle) gebieden die het land in de afgelopen twee oor logen heeft veroverd wil opgeven in ruil voor duurzame vrede. Maar vol gens dezelfde steekproef geloven de meeste Israëli's niet dat er kans komt op een vrede met de Arabieren. Onge veer 83 procent gelooft dat binnen de komende twee jaar een nieuwe oorlog zal uitbreken. Kathy Goldman uit Houston in de Amerikaanse staat Texas vond een wat merkwaardig gevormde aubergine in de tuin van haar broer. De overeenkomst met president Nixon is volstrekt toe vallig, maar desalniettemin frappant. De ministerraad van de OAE was gis teren in Addis Abeba in spoedzitting bijeen om de situatie in het Midden oosten te bespreken. Op de zitting is vooral gesproken over de mogelijkhe den het oliewapen te hanteren tegen blanke minderheids-regimes in zuide lijk Afrika. De meeste van de 42 lid staten van de OAE hebben sinds het uitbreken van de jongste oorlog in het Midden-Oosten de diplomatieke betrekkingen met Israël verbroken en de Afrikaanse landen willen, gezien het succes van de Arabische olieboy cot, nu dat dit wapen ook wordt ge hanteerd om de apartheidsregimes te elimineren. In de OAE-ministerraad is gisteren ook een voorstel besproken om een 'oproep te richten tot Europa om zich met Afrika, met de Arabische wereld, met de niet-gebonden landen en met de Derde Wereld in te spannen het recht te laten zegevieren van de Ara bische en Afrikaanse volken en een vruchtbare samenwerking tussen Afri ka, Europa en het Midden-Oosten te bespoedigen'. In de OAE-resolutie is gisteren een oproep gedaan aan de lidstaten van betrekkingen met Israël af te zien tot dat dit land 'zich terugtrekt uit de be zette Arabische gebieden en totdat het Palestijnse volk zijn legitieme na tionale rechten heeft herkregen'. Op de OAE-bijeenkomst hebben ver scheidene ministers van de Afrikaanse Eerste stap in richting van gezamenlijke kernmacht PARUS (Reuter, DPA) Westeuropese parlementsleden hebben gisteren in de raadgevende ver gadering van de WEU, de Westeuropese Unie een resolutie aangenomen waarin de regeringen van de lidstaten worden opgeroepen een Europees atoomcomité op te richten als eerste stap in de rich ting van een Europese kernmacht. De Westeuropese Unie wordt gevormd door Frankrijk, Italië, West-Duitsland, de Benelux en Engeland en is destijds opgericht ten dienste van de Europese defensie. In de resolutie, die met 31 stemmen voor, géén tegen en 21 onthoudingen is aangenomen, wordt aangedrongen op de oprichting van het atoomcomi té, dat zich moet bezig houden met het ontwerp van de strategie en tak- tiek van de Europese nucleaire verde diging. Het comité zou dezelfde rol moeten gaan spelen als de nucleaire planninggroep van de NAVO tegeno ver de Amerikaanse atoomstrijdmacht, maar dan met het oog gericht op de eventuele vorming van een eigen Eu- BUENOS AIRES (AP) De Argen tijnse president Juan Peron heeft een lichte hartaanval gehad en ligt nu thuis te bed. Zijn toestand, is stabiel, aldus betrouwbare bronnen. De aan val zou mede veroorzaakt zijn door geneesmiddelen die de 78-jarige Peron inneemt na een prostaat-operatie drie jaar geleden. De doktoren hebben be vestigd dat de president ziek is, maar hebben bekend gemaakt dat hij lijdt aan een 'heropleving van een aandoe ning van de luchtwegen. ropese kerndefensie, die uit een sa mensmelting van het Franse en Britse atoomwapen zou moeten bestaan. Het voorstel tot de oprichting van het atoomcomité was afkomstig van de Britse Conservatieve afgevaardigde Julian Critchley. Volgens Critchley zou Frans-Britse samenwerking op het gebied van de kernbewapening veel meer vrucht afwerpen als zij zou kun nen stoelen op een bredere basis, in het kader van een Europees atoomco mité. RAPPORT In een rapport van de defensiecom missie van de raadgevende vergade ring van de WEU staat dat tegen het einde van de jaren zeventig de coördi natie van de Franse en Britse atoom strijdkrachten en een akkoord over een gemeenschappelijke opbouw van strategische wapens hun beslag zou den moeten hebben gekregen- Hoewel de rsolutie werd aangenomen was tegen het voorstel fors verzet ge rezen van de zijde van Britse Labour- parlementsleden, die gesteund werden door Westduitse en Nederlandse socia listen. Zij stemden echter niet tégen het voorstel. Julian Critchley verklaarde dat het 'een zaak van zelfrespect' is dat Euro pa onafhankelijker wordt van de VS. De strategie van vertrouwen op Ame rika is niet langer geloofwaardig om dat de Amerikaanse superioriteit voortdurend is afgenomen terwijl de macht van de Sowjet-Unie steeds groeit, zo verklaarde Critchley. Hij voegde er echter aan toe dat het voor gestelde Europese atoomcomité de steun zoii blijven behouden van de VS. Het Franse parlementslid Ber nard Destremeau, die tot de gaullisti sche ooalitie behoort, merkte op: 'Wij kunnen de Amerikaanse atoomparaplu niet opgeven voor een glas wodka'. De Westduitse sociaal-democraat Olaf Schwenke benadrukte dat elk nieuw defensiesysteem moet berusten op een Westeuropese eensgezindheid. 'Wij willen niet de indruk wekken, dat wij een atoommacht voor West-Duitsland nastreven', aldus Schwenke. CARACAS (Reuter) Onbekenden hebben dinsdagavond in Venezuela de Westduitse consul Kurt Nagel ont voerd. Dit heeft het Venezolaanse mi nisterie van binnenlandse zaken mee gedeeld. Nagel is gepakt toen hij met zijn auto bij een benzinepomp stopte. De consul woont in Maracaibo, de be langrijkste ollestad van Venezuela. (ADVERTENTIE) zich op staande voet terugtrekken uit alle bezette Arabische gebieden en de onderhandelingen over ean vredesver drag tussen de betrokken partijen moeten van de grond komen'. Nakasone is de eerste Japanse minis ter die zich tijdens een parlementair debat onomwonden voor de Arabische zaak uitsprak. Hij merkte voorts op dat Israël niet het recht heeft troepen in de bezette Arabische gebieden te legeren. Japan zal met meer nadruk de vriendschappelijke betrekkingen met de landen in het Midden-Oosten moeten bevorderen, aldus Nakasone. Hij zei daartoe premier Kakoei Tana- ka te zullen aanraden zo gauw moge lijk een reis naar de Arabische lan den te ondernemen. De Arabische landen hebben Japan, dat zeer afhankelijk is van de oliele veranties uit het Midden-Oosten, de laatste tijd zwaar onder druk gezet en onder meer het Verbreken van de di plomatieke banden met Israël geëist. Japan is echter nog niet zover gegaan en aangenomen wordt dat het bezoek dat de Amerikaanse minister Henry Kissinger onlangs aan Tokio heeft ge bracht daarbij een niet geringe rol heeft gespeeld. Er zijn drie redenen: Ten eerste: er zijn by de ABN veel verschillende spaarvormen, met oplopende rentepercentages, zodat u precies dat kunt kiezen, wat u past. Bijvoorbeeld: spaarboekje of spaarrekening, rente 4'/;%. Maar ook: spaardeposito's, met een opzegtermijn van 3 tot 24 maanden, waarbij de rente varieert van 5% tot 7%. Ten tweede: als u toch spaart bü de ABN, kunt u meteen gebruik maken van al die andere ABN-diensten: van een lening-op-maat tot een zonnige vakantiereis. Ten derde: als u nü een spaarrekening opent, met een eerste inleg van tenminste f 10,-, doet de ABN er f 5,-büEn - dat is eigenlijk nog een vierde reden-als u het leuk vindt, krijgt u van de ABN een grappig spaarvarken cadeau. Een echte bank, óók om te sparen. landen, onder meer Kenia, er bij de Arabische olieproducerende landen op aangedrongen te voorkomen dat hun economieën schade lijden van de sterk gestegen olieprijzen en van de produktiebeperking. Kenia vroeg de Arabische landen de olie te leveren zonder tussenkomst van de westerse oliemaatschappijen. De Keniase minis ter vroeg de Arabische landen, die nu zeer v/elvarend zijn de bouw van olie raffinaderijen in Afrikaanse landen te subsidiëren en leningen te verschaf fen aan de Afrikaanse ontwikkelings bank en aan afzonderlijke Afrikaanse landen. ATHENE (AP, Reuter, UPI) Het Griekse bewind heeft giste ren 29 studentenverenigingen en culturele verenigingen ontbon den. De bezittingen van de verenigingen vervallen aan het ministerie van fi nanciën, aldus het decreet van de op perbevelhebber van de strijdkrachten, generaal Dimitrios Zagorianakos. De maatregel treft verenigingen in Athe ne, Saloniki, Patras, Iannina, Kalama- ta en Korfoe. Er werd geen reden voor de maatregel gegeven. Maar het is algemeen bekend dat de bewind hebbers de organisaties beschouwen als centra van verzet Vele studenten leiders, die een actieve rol hebben ge speeld bij de vijf dagen durende de monstraties tegen het bewind zijn ge arresteerd of houden zich verborgen. Uit betrouwbare bronnen in Athene is vernomen dat opnieuw tien linkse politici, aan wie afgelopen augustus amnestie was verleend, sinds de onge regeldheden weer zijn opgepakt. Oud premier Panajotis Kanellopoelos (71), de liberale leider George Mavros en de voormalige minister Ioannls Zigdls zijn sinds dinsdag in huisarrest Een Griekse woordvoerder heeft giste ren het overlijden gemeld van een 24- jarige arbeider, die tijdens de opstand van het afgelopen weekeinde was ge wond geraakt. Volgens het bewind zijn nu twaalf slachtoffers gevallen. Volgens Andreas Papandreoe zijn er minstens 400 doden geteld. MERCOURl De Griekse actrice Melina Mercouri heeft gisteren In Parijs eveneens het getal van 400 doden genoemd. De ac trice die met de Amerikaanse filmre gisseur Jules Dassin is getrouwd, zei dat de VS een rol had gespeeld in het drama. Zij vertelde dat zij minister Henry Kissinger in een telegram had gezegd: 'U hebt de Griekse dicatatuur geschapen en gevoed. U bent een vij and van het Griekse volk'. Op de persconferentie verklaarde zij dat 1973 wel eens het jaar kan wor den waarin de VS Europa kwijtraken in plaats van 'het jaar van Europa' zoals Kissinger had gehoopt. MOSKOU (AP, Reuter, UPI) Jele- na Sacharow, de vrouw van de Russi sche atoomgeleerde Andrej Sacharow heeft tijdens een ruim twee uur du rend verhoor door de geheime politie KGB de waarschuwing gekregen dat zij 'waarschijnlijk geestesziek* is, om dat zij weigert te getuigen tegen twee dissidenten, die zijn gearresteerd we gens 'anti-sowjetactlviteiten'. Mevrouw Sacharow heeft een en an der gisteren bekendgemaakt op een persconferentie in Moskou. Zij vertel- de dat zij mm ondervraagd door een KGB-functtooarfc. Het was haar derde verhoor Ln vijf dagen. Het dreigement was duidelijk bedoeld om mevrouw Sacharow eraan te herinneren dat hardnekkige tegenstanders van het Russische bewind in psychiatrische in richtingen plegen te worden opgeno men. Aangenomen wordt dat het dreige ment tevens past in de campagne die de laatste tijd is gevoerd tegen haar man, Andrej Sacharow. Sacharow, die als strijder voor mensenrechten, heeft geweigerd zijn kritiek op het regime te staken, heeft meegedeeld dat hij is uitgencdigd om in de VS te komen doceren. Hij zei bereid te zijn de uit nodiging te aanvaarden. Maar hij be twijfelde of hij toestemming zou krij gen om het land te verlaten en zei te vrezen dat hij eenmaal buitenslands mogelijk niet meer zou mogen terug keren. In het gesprek met twaalf westerse correspondenten vertelde mevrouw Sacharow dat de KGB-ondervragers haar 'bedreigden met het lot van mijn kinderen en mij vertelden dat ik als hun moeder toch aan hen moest den ken'. Zij vertelde dat haar zoon, haar dochter en haar schoonzoon al door officiële instanties worden tegenge werkt wegens de activiteiten van haar man. i

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1973 | | pagina 7