Staphorst beroerd door
'zaak van leven en dood'
dichtbij
Commentaar
Delicate zaak (1)
Delicate zaak (2)
D'66-raadslid naar KVP
Eén zondagsrijder
ontslagen van
rechtsvervolging
Container 'aangespoeld'
Bromfietser geschept
het weer
Niemand vindt aggressie erg
rijverbod 1
rijverbod 2
holland
ap-qressie 2
aggressie 3
TROLT/KWIARTET Z ATERDAG 17 NOVEMBER 1973
BIXXENIjAlVD COMMENTA AR T5/K7
Minister Van Agt van justitie heeft
deze week in de Tweede Kamer laten
merken er niet zeker van te zijn, of
hij straks een door de Kamers aange
nomen initiatief-wetsontwerp tot lega
lisering van de abortus zal kunnen ge
leiden tot en met de publikatie in het
staatsblad.
Een moeilijke en delicate zaak, die
echter niet afgedaan kan worden met
de opmerking dat het hier om een
persoonlijk dilemma van de bewinds
man gaat. De politieke consequenties
kunnen groot zijn. De minister heeft
met zijn behoedzaam verkennende uit
spraken op indirecte wijze aangegeven
hoe broos de politieke basis van dit
kabinet-Den Uyl wel eens zou kunnen
zijn.
Eerst even wat geschiedenis. Tijdens
het bewind van het kabinet-Biesheuvel
kwamen de ministers van volksge
zondheid en justitie (dat waren toen
Stuyt en dezelfde Van Agt) met een
wetsontwerp over de abortus, welk
ontwerp naar de mening van de toen
malige oppositie (van PvdA en D'66
met name) niet ver genoeg ging.
Daarom dienden kort daarna de
PvdA-Kamerleden Roethof en Lam
berts een initiatief-ontwerp in, dat veel
verder ging. Door de verkiezingen in
het najaar van 1972 en de kabinets
wisseling heeft de Kamer geen van
beide wetsontwerpen kunnen behande
len.
Bij de formatie en constituering van
het kabinet-Den Uyl is overeengeko
men, dat in deze zaak de regering
geen stappen zou doen, maar het initi
atief aan de Kamer zou laten. Een
aantal christen-democraten zou het
wetsontwerp-Stuyt-Van Agt als initia
tief-wetsontwerp overnemen om het
tegelijk met het initiatief-wetsontwerp
Roethof-Lamberts te laten behandelen.
Daarmee is echter de regering nog
niet uitgeschakeld. Immers: om een
wet van kracht te doen zijn, moet de
ze in het Staatsblad worden afgekon
digd met daaronder de handtekenin
gen van het staatshoofd en de verant
woordelijke minister. Daar doet niet
aan toe van wie het initiatief voor die
wet is uitgegaan: van het kabinet of
van de Kamer.
Minister Van Agt heeft nu laten door
schemeren dat het voor hem erg moei
lijk zal zijn met zijn handtekening de
politieke (en daarmee ook de morele)
verantwoordelijkheid te dragen voor
de inhoud van het wetsontwerp-Roct-
hof-Lamberts, als dat door beide Ka
mers zal zijn aanvaard.
In het algemeen zal een minister
op grond van ons staatsrecht en onze
staatkundige traditie een door bei
de Kamers van het parlement aange
nomen initiatief-wetsontwerp in elk
geval in de laatste, beslissende fase
(de afkondiging in bet Staatsblad)
moeten begeleiden, want anders wordt
het door de grondwet aan het parle
ment gegeven recht van initiatief al
snel tot een leeg begrip.
In het algemeen gezegd, want ieder
zal toch ook moeten erkennen dat een
minister niet verplicht kan (of mag)
worden een wet af te kondigen waar
tegen hij in geweten bezwaar heeft.
Dat laatste heeft minister Van Agt nu
deze week als een seia aan de Tweede
Kamer laten weten, daarbij de conse
quenties in het midden latend.
Het zal echter duidelijk zijn. dat als
minister Van Agt om deze reden af
treedt. hij waarschijnlijk niet de enige
aftredende bewindsman zal zijn. Het
is te verwachten dat een aantal van de
KVP- en AR-ministers hem zal vol
gen. wat tot gevolg kan hebben dat de
politieke basis aan het kabinet-Den
Uyl ontvalt. Wie in dat geval nog zou
gaan onderscheiden tussen een parle
mentaire of een extra-parlementaire
basis van dit kabinet, maakt zich dan
schuldig aan woord-gegoochcl
Minister Van Agt heeft een sein gege
ven. dat hier en daar ongetwijfeld
wrevel zal opwekken zeker daar
waar de gewetensbezwaren van de mi
nister en zijn medestanders niet tot in
alle nuanceringen kunnen worden na
gevoeld. Maar het is een goede tradi-
'ie in onze samenleving gewetensbe
zwaren te erkennen en te respecteren.
°ok (of juist) als men die Piet kan de
len of navoelen.
Het gaat nu dan ook voor een aantal
parlementariërs (de groep achter Roet
hof en Lamberts) om het afwegen
van een heel andere vraag: hoe moet
wn juridisch sluitende abortus-wetge-
v'ng worden afgewogen tegenover de
(hans bestaande praktijk én de moge
lijkheden voor de politieke samenwer
king en ontwikkeling op lange ter
mijn?
Wat ons betreft is het antwoord hier
op eenvoudig: dit vraagstuk is geen
kabinetscrisis waard.
van een verslaggever
SNEEK Het Sneeker D'66-raads!id.
?.ev.reuw E. A. M. Lampe-de Vries,
D'fifi besloten te bedanken als lid van
b6 en terug te keren naar haar
jjoegere partij, de KVP. Zij is berei-
Plaa*s 'n te nemen op de kan-
van de gezamenlijke
Kvp c jken partijen in Sneek. De
r Sneek heeft haar een zetel aan
geboden.
Van een verslaggever
ARNHEM De politierechter in
Arnhem heeft de 26-jarige storings
monteur L. M. uit Den Bosch, die te
recht stond wegens overtreding van
het autorijverbod op zondag, ontsla
gen van rechtsvervolging. De monteur
was in Heumen bij Nijmegen aange
houden toen hij met een vrachtauto
onderweg was naar een café om een
amusementsautomaat te repareren. De
advocaat van de Nederlandse organisa
tie van explontanten van amusements
automaten, kon een brief van de
rijksverkeersinspectie overleggen
waarin stond dat vrijstelling is ver
leend voor storingsmonteurs die repa
raties moesten uitvoeren.
De chauffeur J. van S. uit Arnhem
die met een bus zonder ontheffing
een aantal buitenlandse werknemers
van Wageningen naar Barneveld ver
voerde werd veroordeeld tot een boe
te van honderd gulden. Zijn werkge
ver. de busondernemer in Herveld,
werd veroordeeld tot vijfhonderd gul
den boete. Do landbouwer J. van L.
uit Alphen aan de Maas, die op zon
dagochtend zonder vergunning zijn
auto had gebruikt om naar zijn koeien
in het weiland te gaan werd veroor
deeld tot een boete van 375 gulden.
e¥tr^- -
W
IJSSELSTEIN De 49-jarige S.
Baauw uit Linschoten is gistermiddag
om het leven gekomen toen hij op de
Zomerdijk in IJsselstein op zijn brom
fiets de uitrit van een steenfabriek
reed en geschept werd door een busje.
r>': ]Ji
Deze container is tijdens de storm van de afgelopen dagen van een schip afgeslagen en op het strand
terechtgekomen bij Wijk aan Zee. Van welk schip de container afkomstig is, is nog niet bekend. De storm
heeft op tal van plaatsen stukken van de duinen afgeslagen.
Nieuwe bungalows
in graven
buiten het dorp?
STAPHORST 'Een zaak letterlijk van leven en dood', noemt een
actiecomité uit Staphorst in een schrijven aan de minister van volks
huisvesting en ruimtelijke ordening een hoogst verdrietige kwestie,
die op het moment in deze karakteristieke gemeente speelt. De kwes
tie komt er kort gezegd op neer of de Staphorsters hun doden als van
ouds kunnen blijven begraven nabij de kerk in het dorp of dat op deze
plaats dure bungalows zullen verrijzen.
door Jac Lelsz
Een hoogst verdrietige kwestie om-
dat zo voelen veel Staphorsters
het tenminste het onbegrip ten
opzichte van religieus-culturele ge
voelens ditmaal niet van buiten
Staphorst zou komen maar uit de
boezem van deze gemeenschap zelf',
namelijk van het gemeentebestuur
en van de meerderheid van de ge
meenteraad.
Wat is er aan de hand? Afgelopen
zomer behandelde de gemeenteraad
het ontwerp-bestemmingsplan Stap
horst-Zuid. Dit hield onder meer in
dat er ruimte geschapen moest wor
den voor "de bouw van een vrij luxu
euze bungalowwijk. Gevolg hiervan
zou dan weer zijn dat, terwijl zich
daar veelal 'import' op comfortabele
wijze zal kunnen vestigen, de oor
spronkelijke bewoners bij overlijden
buiten het oude, vertrouwde milieu
op een nieuw kerkhof langs de
drukke autoweg Zwolle-Meppel moe
ten worden ter aarde besteld.
Het plan lag ter inzage, netjes vol
gens de regels. Maar de Staphorsters
reageerden niet. Het zijn bijna alle
maal nog boeren en zij waren ijve
rig op het land bezig. Toen de zaak
tot hen doordrong, was de termijn
voor het indienen van bezwaar
schriften verstreken.
Met een kleine meerderheid had de
gemeenteraad het voorstel van B. en
W. aangenomen. Tegen stemden de
voltallige SGP-fractie, de man van
de Boerenpartij en één lid van de
ARP. Vóór was een deel van de
ARP, de CHU en de PvdA. Vooral
een van de PvdA-leden verdedigde
het voorstel fervent. Kort daarop
schoof de jeugd een mestkar in zijn
tuin. Het inmiddels opgerichteak-
tiecomité 'Veiligstelling uitbreiding
Staphorster begraafplaats' heeft zich
van die reactie gedistancieerd.
Wat het in eerste instantie wèl
deed, was het organiseren van een
handtekeningenaktie. In enkele da
gen waren er vijftienhonderd handte
keningen bijeen. Die handtekenin
gen zijn op het gemeentehuis afge
geven. Voorzitter en secretaris van
het comité, waarin allemaal Stahor-
ster landbouwers zitten, zijn respec
tievelijk de heer Klaas Bijker en
Klaas Russcher. Als raadsman treedt
op dr. mr. P. Pover.
Statenbijbel
De heer Pover: 'De Staphorsters zijn
informele mensen. Men had deze
zaak vooraf sociologisch moeten be
naderen'. In een eerder verzonden
schrijven aan de provinciale planolo
gische commissie (het besluit ligt
thans ter goedkeuring bij gedepu
teerden van Overijssel), staat dat bij
deze eenvoudige landbouwers, die
een geringe geneigdheid vertonen
om zich via documenten en andere
paperassen te laten voorlichten, (in
dien dat althans niet vergezeld gaat
van een bondige en duidelijk uit
eenzetting en van mondelinge aard)
'kanselarijtaal' had moeten worden
vermeden.
In de brief aan minister Gruijters
wordt eraan herinnerd dat bij dis
cussie in de gemeenteraad beschuldi
gingen zijn geuit aan het adres van
hen. die voor de gang van zaken bij
uitvaarten in het gebouw van de
hervormde diaconie verantwoorde
lijkheid dragen. Gewezen is onder
meer op verplichte aanwezigheid
van een bijbel in de statenvertaling.
Het comité begrijpt niet waarom
daar ophef over is gemaakt. Men
meent te weten: 'dat in het rooms-
katholieke zuiden van ons land,
waar de zogenaamde oecumene
wordt gezegd ver te vorderen, desal
niettemin bij uitvaarten van niet-ka-
tholieken vanuit roomskatholieke
gebouwen niemand in het in zijn
hoofd zal halen om bijvoorbeeld te
eisen, dat typische katholieke
symbolen eruit worden verwijderd,
laat staan dat aan dergelijke onrede
lijke verzoeken gevolg zou worden
gegeven'. Gezegd wordt dan dat men
het bange vermoeden heeft, dat
wordt getracht de religieus-culturele
eigenheid van het dorp Staphorst in
het algemeen en met betrekking tot
mysterie van leven en dood in het
bijzonder, zoveel mogelijk terug te
dringen en aan het oog te onttrek
ken.
Disharmonie
Bezwaar heeft het comité ook tegen
de disharmonie, die zou ontstaan
tussen de oude boerenbehuizingen
in Staphorst en de bungalows. Stap
pen worden overwogen zich op dit
punt in verbinding te stellen met de
Monumentenraad. In de zin der wet
kan nu nog niet van een beschermd
dorpsgezicht te Staphorst gesproken
worden. Wel staan verschillende
panden om historische redenen op
de monumentenlijst.
Het comité, dat tenminste ook een
alternatieve oplossing aan de hand
doet, verzoekt de heer Gruijters de
grootst mogelijke aandacht aan de
grieven in Staphorst te geven. Het
vraagt hem ervoor te zorgen dat het
gewraakte plan wordt teruggeno
men, respectievelijk gewijzigd over
eenkomstig de wens van de bevol
king.
Commentaar van gemeentesecretaris
R. Troost (burgemeester P. A. Na-
wijn is met vakantie): 'ls dat schrij
ven aan de minister niet een beetje
prematuur? De zaak is immers nog
in behandeling bij gedeputeerden'.
De heer Pover, raadsman van het
aktiecomité: 'We hebben nog meer
pijlen op onze boog. Zonodig zullen
alle legale wegen door ons bewan
deld worden'.
Guur weekeinde
Van onze weerkundige medewerker
De kraag zal dit weekeinde omhoog
moeten blijven Westelijke tot noord
westelijke winden gaan nog geruime
tijd door met de aanvoer van koude
lucht uit het poolgebied. Met die kou
de lucht komen buien van hagel en
natte sneeuw mee. De middagtempera-
luren worden nog wat lager en deze
trend zal zich volgende week voortzet
ten. Tot en met vrijdag 23 november
wordt er een temperatuurajtakeling
van circa 8 tot 5 graden Celsius ver
wacht voor de maxima. De minima
gaan van circa 4 graden in de rich
ting van het vriespunt. De kou-inval
wordt veroorzaakt door een omvan
grijk depressiegebied boven Scandina
vië en geruggesteund door een Atlan
tisch hogedrukgebied, waarvan een
uilloper in de loop van hel weekend
onze omgeving zal passeren. Daardoor
wordt de nacht van zaterdag op zon
dag flink koud met vooral in hel bin
nenland mogelijk lichte vorst. Daarna
volgt een stroom van nieuwe storin
gen die volgende week zal voortduren
waardoor het weer wisselvallig blijft.
In de bergstreken van midden-Europa
wintert het: de Wasserkuppe (900 me
ter) meldde gistermiddag graad,
Duitslands hoogste berg de Zugspitze
6 graden. Op 3000 meter hoogte
was het daar echt zo lekker niet met
ijzige orkaanstoten van ruim 140 kilo
meter per uur oftewel 12 Beaufort. In
de hogere niveaus boven Scandinavië
is het ook Hink koud: op 5,5 km hoog
te boven Kopenhagen en Stockholm is
het 35, Stavanger in Noorwegen
39 en boven het weerschip Mike tus
sen IJsland en Noord-Noorwegen
40 graden.
De naar zuid-Zweden uitgeweken
stromdepressie heeft donderdag langs
de Friese kust zowaar nog hogere wa
terstanden heicerkstelligd dan dinsdag
j.l, namelijk 3.06 meter plus NAP 'p-
gen 3 meter twee dagen daarvoor. De
vliegbasis Leeuwarden registreerde
dan ook eenmaal een orkaanstoot van
11 Beaufort. Vrijdagmiddag gaf alleen
Norderney nog een uitschieter van 10
Weerrapporten van gisteravond 19 uur,
maximumtemperaturen en neerslag
van 719 uur:
Beaufort, maar later ging het vooral
op het zuidelijk deel van de Noordzee
opnieuw stormen.
We noemen nog even de waarneming
van een vuurbol donderdagavond
22.23 uur in noordoost-Groningen met
een staart waar vuur afbrokkelde.
Het. verschijnsel was zo helder, dat
het door een cumulusivolk heen te
zien was.
Tenslotte nog een kijkje in een veel
warmer oord: Israël. V-ijdag icerd het
in Eilat het warmst met 26 graden en
bleef het het koelsi in Jeruzalem met
17 graden Ramat Davicl, het vliegveld
Lod en Tel Aviv meldden 22 graden,
Haifa 20 graden. Het weer was cr
over het algemeen rustig met de mees
te zonneschijn in Tel Aviv en Bershe-
ba.
innen en «cel wind
Amsterdam
zwaar bew.
10
0.3
De Bilt
zwaar bew.
9
0.1
Deelen
regen
9
2
Eelde
licht bew.
9
2
Eindhoven
zwaar bew.
11
0.1
Den Helder
licht bew.
9
0.4
Luchth Rtd.
regenbui
10
0.7
Twente
licht bew.
9
l
Vlissingcn
regen
Zd. Limburg
regen
11
0.6
Athene
licht bew.
21
0
Barcelona
onbewblkt
17
0
Berlijn
regen
5
3
Bordeaux
zwaar bew.
15
2
Brussel
zwaar bew.
12
3
Frankfort
licht bew.
12-
4
Genève
zwaar bew.
12
9
Helsinki
licht bew.
—4
0.2
Innsbrück
regen
4
29
Kopenhagen
regenbui
3
2
Locarno
onbewolkt
13
0
Londen
geheel l>ew
11
0.2
Luxemburg
regenbui
10
6
Madrid
onbewolkt
17
0
Malaga
onbewolkt
21
0
Mallorca
onbewolkt
20
0
Mlinchen
zwaar bew.
10
31
Nice
licht bew.
18
0
Oslo
sneeuw
—1
6
Parijs
motregen
14
8
Rome
licht bew
18
0.2
Split
zwaar bew.
17
0
Stockholm
regen
0
1
Wenen
half bew.
7
15
Zilrich
regen
10
27
Istanboel
zwaar bew-
Las Palmas
onbewolkt
23
Tunis
licht bew.
18
1
HOOG WATER IS november 1973 - Vlissin-
gen 7.59-20.35 Harlngvlietsluizen: 9.31-22 09
Rotterdam: 10.27-23 30 Scheverungen; 8 56-
21.34 IJrauiden: 9 45-22 23 Den Helder: 0.35-
13.34 HarliT/gen: 2.52-18 03 Delfzijl 5.12-18.12
19 November - VliRSinzèn: 9.15-21.51 Haring-
vlietsluizen: 10.48-23 2i. Rotterdam: 11 48 - -
Scheveningen: 10 19-22 57 IJmutden: 11.05-
23.43 Den Helder: 1 41-14.50 Harlingen: 3.55-
17.18 Delfzijl: 6.23-19 29.
onder redactie van loessmit
Actie wekt reactie en aggressie
wekt agressie, dat is onderdehand
wel duidelijk geworden. Heel wat
lezers hebben gelukkig meestal
op een vriendelijke manier ge
reageerd op wat een week geleden
in deze rubriek stond. Dr. L. de
Jong, schreven we toen, spelt het
woord 'agressie' met een dubbele
g, hoewel de dikke Van Dale, die
bij tallozen het laatste woord
heeft, nadrukkelijk (en nogal on
gebruikelijkwaarschuwt: 'men
schrijve niet: aggressie'. Toch doet
De Jong dat, evenals de Duitsers
en de Britten maar die hoeven
zich natuurlijk niets van Van Dale
aan te trekken.
Hoe belangrijk is zoiets? De heer
G. Dokter te Ede schrijft ons: 'Van
dergelijk pietluttig geschrijf zie ik
het nut niet in.' Daarin heeft hij
in zoverre gelijk, dat ook naar on
ze mening u>ót dr. De Jong
schrijft, belangrijker is dan hóe.
Maar spelling is altijd een onder
werp geweest waar veel over
wordt geredetwist en dat spelletje
spelen we soms graag mee. Wel ge
vaarlijk trouwens: diezelfde zater
dag maakte een zetfout van een
'oplettende lezer' een 'opletterde',
wat een opmerking opleverde van
P. Groenewegen van Wijk uit Am
sterdam: 'Wat is een opletterde le
zer mijnheer de muggezifter? Let
De hippe en alternatieve geestelij
ke Sipke van der Land heeft ais
een van de boffers onder de ziels-
zorgers een ontheffing van het
zondagse rijverbod. Hij heeft die
gekregen omdat hij vaak diensten
op zondag heeft, verspreid over de
hele randstad. Controlerende agen
ten hielden hem aan en vroeeen
hem zijn ontheffing te tonen. Toen
ze daarop lazen dat. Sipke een pre
diker was, sloegen de agenten bij
na stijl achterover. Zo'n langharig
type kon toch geen predikanf zijn?
'Laat me uw preek eens zien!' zei
een van hen streng. Maar Sipke
had zijn preek in het hoofd. 'En
een bijbel?' Die kon hij triomfan
telijk tonen en toen mocht hij
doorrijden.
Kardinaal Alfrink blijkt, althans
op de eerste autoloze zondag, niet
zo makkelijk een ontheffing te
hebben gekregen. Volgens De
Volkskrant moest de 72-jarige kar
dinaal die dag een mis opdragen
in het Noordbrabantse Boxtel. Om
dat die plaats gewoon aan de
spoorlijn ligt, vond de rijksver
keersinspectie dat de kardinaal
best in Utrecht op de trein kon
stappen. Nu heeft zo'n hoogwaar
digheidsbekleder natuurlijk wel
wat relaties achter de hand en zo
kon het gebeuren, dat de vroegere
minister mevrouw Klompé per
soonlijk voor hem in de bres
sprong bij de rooms-katholieke
staatssecretaris Van Huiten en
toen kwam het voor elkaar: het in
middels bekende gele papier arri
veerde alsnog in Utrecht. Alleen
was achter 'beroep' niet iets inge
vuld als kardinaal of priester,
maar 'artiest met attributen'. Een
kunstenaar die met z'n hele handel
op stap moet, kan namelijk onthef
fing krijgen en hier ging het ten
slotte om een pontificale mis.
Ongeveer een miljoen wil de uit
Nederland afkomstige en nu in
het Australische Tewantin in
Queensland wonende Bert Rozema
aangooien tegen een projekt dat
een stukje van thuis moet gaan
worden. Zijn 'Holland' wil hij op
een eiland ten noorden van Bris
bane aanleggen. Dat eiland is vijf
hectare groot en ligt in de mon
ding van de rivier de Noosa. Als
zijn plannen werkelijkheid wor
den komen er dijken op, natuur
lijk een molen en meer typisch
Hollandse ingrediënten. Tussen de
dijken stelt hij zich een groot re
creatiepark voor met een caravan
park,. een zwembad, jachthaven,
waterskihelling en een gemeen
schapshuis. Een echt eiland /.al
het dan niet meer zijn, maar meer
pen schiereiland, omdat Rozema
zijn 'Holland' door een dijk en
een ophaalbrug met het vasteland
wil verbinden.
liever op de honderden fouten die
in deze krant staan' (dat doen we
dan ook. zoals in datzelfde stukje
stond). En oud-schoolman T. van
Goor uit Zetten die wel agres
sie schrifft, maar die uitgestoten g
maar niet kan vergeten merkt
op dat ook het woord 'spellings
fout' fout is, omdat net als in bij
voorbeeld spellingrapport de s cr
niet in hoort.
De vroegere klasgenoot Grolle ran
dr. De Jong schrijft kernachtig:
'Dat men in het Nederlands agres
sie met één g is gaan schrijven, is
te wijten aan de laksheid van de
docenten en de nonchalance van
de leerlingen die alles gemakkelijk
willen schrijven. Het woord agres
sie komt van ad-gressio, door anti
ciperende assimilatie versmelt de d
tot g en krijgt men dus een dubbe
le g. Loutje de Jong, die een bij
zonder goede leerling van het Vos-
sius-gymnasium was (ik zat vóór
hem in de klas) heeft het Latijn te
lief gekregen dan er klakkeloos af
stand van te doen, hoe men verder
dat woord ook wil schrijven
Leraar oude talen Evenhuis in
Den Haag dacht even (maar nu
niet meer) dat we dr. De Jong
'een trap tegen de schenen' had
den willen geven. De leraar, een
vijftiger, herinnert zich uit zijn
studententijd dat een hoogleraar
(een latinist) toen al vertelde hoe
hij de redactie van een krant had
opgebeld over de dubbele g in
agressie, en hijzelf heeft in navol
ging van zijn prof getracht hetzelf
de 'aan tientallen generaties van
leerlingen' bij te brengen. Agressie
is in de grond van de zaak eigen
lijk fout. zegt hij, want het voor
voegsel a betekent juist het tegen
deel van ad (dat door assimilatie
ag- wordt). Ad is 'ergens naar toe',
a 'ergens vandaan'
Dokter Prillevitz uit Rotterdam
zou. afgezien van wat de woorden
boeken aangeven, toch het u-oord
met twee g's schrijven, juist van
wege die Latijnse afkomst. En ds.
Stuursma uit Zwiindrecht heeft
ontdekt aal in het verklarend
handwoordenboek der Nederlandse
taal van Koenen-Endepols (22e
dnik) beide schrijfwijzen voorko
men.
Er waren nog meer reacties. Dat
aggressie fout zou zijn. vindt de
heer Streef uit Heerenveen een al
te boude of boute (zie van Dale)
bewering. In de negende druk van
Van Dale, zegt hij. staat: de spel
ling agressie(f) verdient de voor
keur boven aggressie(f). En 'aan
gezien de voorkeurspelling een
vooral Nederlands produkt is. mag
ieder die spelling gebruiken waar
aan hij de voorkeur geeft.'
Wat al te serieus reageert lezer
Pool uit Breda: 'U stelt zich (met
Van Dale) hartstochtelijk agressief
op vóór de taalgeleerde (van ver
der) en tegen de historicus (van
dichtbij)... 'Wat is belangrijker
vraagt hij zich af: een goed ge
bruik van de Nederlandse taal of
do schrijfwijze? We kunnen hem
en alle anderen gerust stellen: het
eerste gaat ons boven alles. Nie
mand moet zich dus maar ergeren
als een woord foutief (of beter; an
ders) is gespeld. Om het met de
woorden van mevrouw Boers-Milo
uit Ermelo te zeggen: fouten in
kranten signaleren? Dat zou dag
werk zijn!
Ook de heer Van der Blom uit
Rotterdam verdedigt de spelling
van dr. De Jong aan de hand van
de Latijnse grondvorm. Zelfs in
ouder Frans komt aggression voor
naast agression, weet hij. 'Dr. De
Jong heeft Caesar. Heath en
Brandt aan zijn kant Wat zijn bij
hen vergeleken Asterix en Van Da-
Ie?' Zelf bekent hij nooit anders
dan dubbel g te schrijven. 'De uit
spraak a/gressie(f). met lange a,
doet mijn oren pijn.'
Tot zover de heer Van der Blom,
voor wiens oren wij vrezen, want
de uitspraak met de lange a komt
vast vaker voor dan die met de
korte. En dat zal ook wel de over
weging zijn geweest die indertijd
de spellingcommissie heeft doen
kiezen voor de ene g in agressie,
terwijl toch alle andere óók aan
het Latijn ontleende woorden die
met het voorvoegsel ad werden ge
vormd, de dubbele g wèl behouden
hebben, zoals agglomeraat. Mis
schien zouden alle woordenboeken
toch maar beter aangevuld kunnen
worden met aggressie(f).
'Heb je niet iets verkeerd verbonden, Simpkins?'
