OLTMANS
BEPLEIT
OPNIEUW
PARLEMENTAIRE ENOUETE
dichtbij
Commentaar
Snel aan de slag
Rijksbureau
ingesteld voor
dieprodukten
Vormloze warwinkel
toch het lezen waard
Franse ergernis
Luns, Beel, Romme
en Drees moeten
het ontgelden
Oltmans: Luns
was blij met
dood Soekarno
het weer
Nog onbestendig
anne wil alleen dure cadeaus
onderweg
milieujager
zegel
taartje
pc grootste moeilijkheid met de jour
nalist Willem Oltmans is waarschijn
lijk Oltmans zelf. Al een paar jaar is
hij bezig met een eenmans-guerrilla
tegen oud-minister Luns en daarbij is
hij niet altijd even kieskeurig in zijn
middelen.
Dat heeft hem niet veel bondgenoten
opgeleverd, om het zacht te zeggen,
en bet doel waarvoor hij vocht, is
meer dan eens achter de man en zijn
methoden onzichtbaar geworden.
Dat is jammer, want er is over Luns
(hoe men verder ook over deze oud
bewindsman mag denken) wel wat uit
te zoeken. Hij heeft het er ook wel
naar gemaakt, bijvoorbeeld door over
een reeks van jaren steeds weer nieu
we motieven te noemen om de Neder
landse aanwezigheid-tot-het-bittere-ein-
de in Nieuw-Guinea te rechtvaardigen.
Het is doodgewoon dwaas om de
nieuwsgierigheid naar de diepere mo
tieven van die pijnlijke episode uit onze
politieke geschiedenis te verdringen
alleen maar omdat het gezicht of de
houding van een van de grootste op
ponenten ons niet aanstaat of omdat
er twijfel is aan zijn motieven.
De professionele onderzoekers moeten
nu snel aan de slag; snel om de gege
vens die nu alleen nog maar vast
liggen in het geheugen van de be
trokkenen, nog tijdig te kunnen ach
terhalen.
urt
c:
V,n onze parlementsredactie
EN HAAG Minister Lubbers
beft een rijksbureau voor aardolie-
podukten ingesteld. Dit bureau heeft
tc taak de voorziening van aardolie-
podukten te regelen en in geval van
»od te distribueren,
ftt directeur van het bureau geves
te aan de Bezuidenhoutseweg 16 b
ti Den Haag is benoemd de heer J. K.
S:houten, Wie met ernstige proble-
tten kampt bij de voorziening met
Urdolieprodukten kan deze voorleg
gen aan het bureau.
Bij de instelling van het rijksbureau
is tevens door de minister beschikt
dal handelaren in benzine, petroleum,
ga- of stookolie zich bij dit bureau
toeten aanmelden. Het betreft hier
haidelaren, die in 1972 minimaal 150
kibieke meter hebben geleverd aan
ïrbruikers. Uitgesloten van deze
ttatregel zijn de pompstations, die
Tchtstreeks aan het wegverkeer leve-
Si. Aanmeldingsformulieren zijn ver-
jgbaar bij de kamer van koophan
del en fabrieken. Het formulier dient
khnen een week na afkondiging van
di beschikking in de staatscourant te
*>rden ingezonden.
Willem L. Oltmans,
zijn boek ligt
vanaf vanmorgen
in de boekhandel
Dat Frankrijk in de wereldpolitiek
geen hoofdrol meer speelt, schijnt de
regering in Parijs nog altijd hevig
dwars te zitten. Een treffend bewijs
(Jaarvan vormt de toespraak die de
IQ heer Jobert deze week in de Nationale
Vergadering heeft gehouden. De heer
Jobert sprak, als minister van buiten
landse zaken, namens de regering
aal Pompidou, maar zijn rede klonk nu
eens, alsof hij het woord voerde na
mens Lodewijk de Veertiende, en dan
weer alsof hij zich de tolk van heel
Europa waande. **ij toonde zich er
gebelgd over, dat Frankrijk door de
werkelijke grootmachten van deze tijd,
Amerika en de Sowjet-Unie. wordt be
handeld overeenkomstig zijn huidige
status, namelijk als een mogendheid
van het tweede plan. Zijn boosheid
gaf hem zelfs de beschuldiging in, dat
Amerika en de Sowjet-Unie proberen,
samen de wereld te overheersen. Hij
poemde dit 'vernederend' voor Europa
daarmee de indruk wekkend, alsof
hij niet alleen de gevoelens van Frank -
ijk vertolkte, maar die van een heel
ortinent.
De heer Jobert was tot zijn uitbarsting
:ihspireerd door de internationale
^wikkelingen die de oorlog in het
jdden-Oosten heeft veroorzaakt. Zijn
^foordeel over het Amerikaanse optre
de i in dit conflict werd gekenmerkt
door het soort kleingeestigheid dat al-
lcm uit afgunst geboren kan worden.
Een woord van lof over de historische
resultaten van Kissingers diplomatie
Ion er niet af. Sterker nog: hij leek
alfs bereid, die resultaten ter meerde
rt glorie van Frankrijk in de waag-
ithaal te stellen. Want dat zou onge-
|5;J tvijfeld het gevolg zijn. als uitvoering
wu du worden gegeven aan Joberts onge-
hkkige voorstel om de vredesmacht
vin de VN uit te breiden met contin
enten van de permanente leden van
Veiligheidsraad (waaronder Frank-
rjk).
bberts klaagzang over het vernede
rende optreden van Rusland en Ameri-
h mondde uit in een pleidooi voor
en Europese politieke unie. Te vre-
an valt, dat hij daarin niet zozeer een
aiddcl ziet om de belangen van Euro-
p te dienen, als wel een wapen tegen
buitenlandse politiek van Amerika.
Ken hoeft geen onkritisch bewonde-
nar van deze politiek te zijn om in te
ttn, dat zo'n wapen zich maar al te
gmiakkelijk tegen Europa zelf kan ke
rn. Ook daarom dienen plannen voor
cn Europese politieke unie, zeker als
a in Parijs worden uitgebroed, met
en gezonde dosis achterdocht te wor-
dn bezien.
door Jan Kuijk
DEN HAlAiG Het was best
mogelijk geweest uit bet mate
riaal dat Willem L. Oltmans ge
bundeld heeft in zijn gisteren
verschenen'Den Vaderland Ge
trouwe' een boek samen te stel
len; wel meer dan écn zelfs.
Nu dat niet gebeurd is, moet deson
danks de uitgever geprezen worden
voor zijn lef het met deze vormloze
warwinkel te wagen op de boeken
markt. Ja, zelfs moet de lectuur van
dit ruim 650 pagina's tellende pamflet
nadrukkelijk worden aanbevolen aan
ieder die zoveel belangstelling heeft
voor de recente politieke geschiede
nis, dat hij bereid is zelf enige orde
te brengen in de door de schrijver
binnen een oranje-kleurig omslag sa
mengeperste chaos.
De bedoeling van de schrijver van
'Den Vaderland Getrouwe' kan in een
paar zinnen worden samengevat. Olt
mans heeft dit hele boek nodig ter
staving van zijn al eerder uitgespro
ken stellingen: Luns heeft het Neder
landse volk (en zelfs zijn mede-minis
ters uit de achtereenvolgende regerin
gen) voorgelogen bij de afwikkeling
van de kwestie-Nieuw Guinea. Het is
daarom van belang, voor de politiek
en de geschiedschrijving, dat er zo
spoedig mogelijk een parlementaire
enquête komt naar het beleid van
Luns.
Oltmans pleit voor een parlementaire
enquête, omdat bij deze procedure de
betrokkenen gedwongen kunnen wor
den te verschijnen en hun getuigenis
onder ede moeten geven. Hij heeft
zelf in de loop van de jaren al heel
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Oud-minister van bui
tenlandse zaken Josef Luns heeft, vol
gens de journalist Willem Oltmans,
tijdens een recent vraaggesprek op de
vraag 'wat was het hoogtepunt van
uw leven?', geantwoord: 'de dood van
Soekarno'. Oltmans zei dit gisteren op
een persbijeenkomst ter gelegenheid
van de verschijning van zijn boek
'Den vaderland getrouwe' over de Ne
derlandse politiek inzake Indonesië en
Nieuw-Guinea. De persbijeenkomst
werd bijgewoond door de weduwe van
Soekarno, mevrouw Ratna Sari Dewi.
Volgens Oltmans zou Luns zijn uitla
ting over Soekarno hebben gedaan na
afloop van de opname van een tv-in-
terview met de NOS, dat in septem
ber is uitgezonden. 'Ik ben bereid de
ze bewering over Luns tot voor de
Hoge Raad vol te houden, zei Olt
mans. Hij ziet in deze uitlating van
de vroegere minister van buitenlandse
zaken een van de belangrijkste verkla
ringen voor het beleid dat Luns in
het conflict met Indonesië over
Nieuw-Guinea heeft gevoerd. 'Luns
hoopte op een snelle verdwijning van
Soekarno als president van Indonesië.
Hij veronderstelde met diens opvol
gers wél tot overeenstemming te kun
nen komen', oordeelt Oltmans, vol
gens wie 'onze vriend Jozef' in die
tijd 'een onvoorstelbaar aantal come
dies heeft opgevoerd'.
Oltmans heeft, zo zei hij, in zijn boek
rekening gehouden met de reputaties
van de mensen die voor het beleid
verantwoordelijk waren. 'Ik ben voor
zichtig geweest, ik wil geen processen
aan mijn broek krijgen.' De schrijver
meent dat een parlementaire enquête
de enige manier is om de waarheid
over het Nederlandse beleid aan liet
licht te krijgen. 'Er wordt nog zo ge
logen en gedraaid, dat alleen zo'n
enquête resultaat kan hebben. De po
gingen van Oltmans om een parle
mentaire enquête te laten instellen,
waarvoor hij in zijn boek nieuwe fei
ten zegt aan te dragen, hebben wel de
steun van PSP en PPR, maar zijn
door de meerderheid van de vaste Ka
mercommissie voor buitenlandse za
ken steeds teniet gedaan. De Kamer
commissie gaat nog wel met de rege
ring praten over een onderzoek door
de rijkscommissie voor de vaderlandse
geschiedenis, maar deze methode
heeft als nadeel dat getuigen niet on
der ede gehoord kunnen worden.' 'Dit
boek', zei Oltmans tenslotte, 'is voor
mij eigenlijk de afsluiting van de he
le arfaire. maar als Luns weer gaat
praten, dan stap ik er direct weer in.
Oltmans naast Soekarno voor het Indonesische publiek fin Samarinda op het eiland Kalimantan in 1951)
wat onderzoek verricht, maar het
bleek hem al gauw dat je er als jour
nalist met ijver alleen niet komt.
Heel was kasten en bureauladen met
documenten bleven dicht. Oltmans
vreest zelfs dat er op het ogenblik al
belangrijke documenten verdwenen
zullen zijn; een handicap voor de toe
komstige historicus die misschien nu
alleen met mondelinge en onder ede
gegeven getuigenissen enigszins kan
worden gecompenseerd.
Da t onderzoek moet er in de ge-
dachtengang van Oltmans ook wel
heel snel komen, want veel van de be
trokkenen zijn niet zo jong meer. Be
halve op Luns heeft Oltmans het
vooral voorzien op de twee grote zwij
gers van de KVP, Beel en Romme.
Maar ook Drees moet het ontgelden,
omdat deze naar Oltmans mening
Luns nog steeds de hand boven het
hoofd houdt; zelfs bij het afleggen
van elke verklaring contact opneemt
met Luns om alle verklaringen zoveel
mogelijk gelijkluidend te doen zijn.
Ook het zwijgen van dr. J. H. Van
Royen, jarenlang de Nederlandse am
bassadeur in Washington, wekt de
woede van Oltmans. Meer dan iemand
zal deze dr. Van Roijen kunnen ver
klaren - aldus Oltmans' betoog - dat
de Amerikaanse regering nimmer aan
Nederland een belofte heeft gedaan
voor het geval het tot een gewapend
treffen zou komen tussen Nederland
en Indonesië over Nieuw-Guinea. Mis
schien was er een belofte van diplo
matieke steun, maar het is beslist on
juist deze (eventuele) toezegging te
verbreden tot militaire hulp, zoals
Luns heeft gedaan.
Een vloed van gegevens en verhalen,
in alle gradaties van onbenulligheid
en belangrijkheid, begeleidt Oltmans'
pleidooi voor een onderzoek. Soms
zijn die gegevens op ondergeschikte
punten niet juist (zij het dan wel il
lustratief voor Oltmans' naïviteit en
zijn gescherm met grote namen) en
vooral: alle verhalen zijn niet even
belangrijk.
Oltmans is zich dat ook wel bewust
geweest, maar hij heeft kennelijk niet
durven of kunnen schiften. Al is hij
op heel wat pagina's zeer lijfelijk aan
wezig (ijdelheid, naïviteit en gedre
ven, volhardende speurzin strijden
hier om de voorrang); hij weet zich
op de passende momenten wèl weg te
cijferen ten behoeve van de geschied
schrijving.
Dan wordt duidelijk dat ook hij door
de veelheid van zijn eigen aantekenin
gen het zicht op het bos kwijt is en
dan schrijft hij heel trouwhartig een
zin als: 'eens zal een vlijtig student
op de hele affaire wellicht de doctors
titel halen'. Ja zeker en bij dat
werk zal het boek van Oltmans geen
ogenblik van de schrijftafel wijken.
Een boek als dit dient geplunderd te
worden door de geschiedschrijvers.
Het bevat namelijk niet alleen Olt
mans' gronden voor de aanklacht te-
gen Luns, maar ook de 'Soekarno-ver-
sie' van de staatsgreep in Indonesië in
1965, boeiende observaties van de af
gang van de door Oltmans als 'vader
des vaderlands' aangeduide Soekarno
na die staatsgreep en vooral: de aan
zienlijk uitgebreide en in leesbaarder
Nederlands herschreven herdruk van
Oltmans' in 1968 verschenen boek 'De
Verraders' over de groep-Rijkens - de
groep zakenlieden, die in de jaren
vijftig en zestig buiten alle politieke
en diplomatieke kanalen om en in de
eerste fase met de toegewijde mede
werking van Oltmans een oplossing
van de kwestie-Nieuw-Guinea na
streefde.
Ressentiment
Misschien is het mogelijk een groot
deel van Oltmans' doen en laten te
verklaren uit dépit en ressentiment.
Wie dat wil, vindt in deze ruim 650
pagina's materiaal in overvloed. Het
is ook waar dat Oltmans niet vrij is
van boosaardigheid, waardoor hij op
een bepaald moment meer suggereert
dan zegt. (Drees kreeg in 1948 wèl de
suggestie Soekarno te laten fusilleren,
maar hij heeft het niet gedaan - om
dat aan de weet te komen moet je
Oltmans' boek zeer zorgvuldig lezen.
Blijkens een voetnoot is er ergens
'een gedocumenteerd rapport', waaruit
zou moeten blijken dat Luns zich één
miljoen DM heeft laten betalen door
de Westduitse regering in ruil voor
een bepaald Nederlands standpunt in
de NAVO-raad).
't Zit allemaal in dit boek, maar het
zou flauw en kinderachtig zijn om op
grond van dit soort geleuter zich niet
te zetten tot kritisch schiften en
waarderen. Er staat bijvoorbeeld ook
in - heel kort zelfs en daardoor heel
aardig - hoe parlement en regering
zich wèl steeds uitspreken voor een
onderzoek naar de kwestie-Nieuw-Gui-
nea, maar geen stap verder komen.
En dan doet het er kennelijk niet toe,
of nu de heer Biesheuvel op het Cats-
huis zit, of de heer Den Uyl.
Het is te hopen dat de Tweede Kamer
dit boek als voorzet zal weten te ge
bruiken.
W. L. Oltmans, 'Den Vaderland Ge
trouwe', Uitg. Bruna-Utrecht, paper
back, 680 pagina's, prijs 29.50.
Van onze weerkundige medewerker
Wc hebben gisteren de (papieren)
iceersymboltn gelaten voor wat ze wa
ren en zijn de natuur ingetrokken.
Aan de zuidoostelijke oever van
Frieslands grootste (Tjeulce)meer kon
men zich wanen op een stormdag aan
zee, met een luidruchtige branding cn
fonteinen van overstuivend water. Bo
ven. het kolkende meer een inktzwarte
buienlucht met af en toe een bliksem
flits en de onvermijdelijke regenboog,
die men zo obligaat ziet afgebeeld cp
romantische schilderstukken. Het
bleef gistermiddag niet bij één zware
hagelbui, er was sprake ran een wa
re uitverkoop.
Iii het uiterste noordoosten van Gro
ningen gaven ze in de 'vooravond één
bliksemontlading per minuut. De ba
rometer daalde daar tussen 3 en 5
uur 's middags 3 mb, een daling uit
gaande van een trogstoring tiit Schot
land, die een weg zocht in zuidooste
lijke richting over de Noordzee en
noordwest-Duitsland. In de ochtend
had Benbecula op de Hebriden al een
orkaanstoot van 110 km per uur van
die storing gekregen. Een vervelende
bijkomstigheid was de zeer hoog oplo
pende waterstand aan onze noordkust
en aan de kust van noord-Duitsland
door een combinatie van de storm
wind uit ivest tot noordwest en de te
rugkeer van Noordzeewater, dat daags
tevoren door de zuidwesten wind
sterk in noordoostelijke richting was
opgewaaid.
Delfzijl sloot 's middags zijn poorten,
wat een vrij grote zeldzaamheid is. De
Duitse Noordzeekust was vroeg in de
middag al gewaarschuwd tegen een
zware stormvloed met waterverhogin
gen van 2 6 2,5 meter in Embden en
Bremen. De jongste storm heeft, zo
blijkt achteraf, op het oostelijk deel
van de Noordzee windsnelheden tot
170 km. per uur ontketend. De boos
doener lag gisteravond met 968 mb.
kerndruk boven zuid-Zweden.
In de loop van vandaag gaal de wind
geleidelijk minderen, maar er blijft
hier en daar nog een bui met regen
of hagel. De aangevoerde lucht is wat
kouder. Wat verder kijkend verwach
ten wij de aanvoer van nieuwe oce
aanstoringen waardoor het weer onbe
stendig blijft. Op de weerkaaart van
gisteravond 7 uur zagen we alweer
zo'n nieuw minimum van 1000 mb ten
zuiden van IJsland. Onder invloed
van een uitloper regende het in Ier
land (Valentia 4 mm.) en daalden de
barometers tot in zuid-Wales 16 2
mb. in twee uur. Het lichtschip J,
meer naar het westen, rapporteerde
matige tot zware motregen en regen
bij 12 gr. C. temperatuur.
HOOG WATER IS november Vlls»lngen:
4.50-1713.: HarlngvUetsluizen: 6.39-18.50; Rot
terdam: 7.36-20.12; Schevenlngcn5.50-1S.1S.
IJmuiden: 6.40-19.02; Den Helder: 11.02-23.08:
Har! In gen: 0.44-12.33; Delfzijl; 2.42-15.21.
fltQL'V/KWARTET WOENSDAG 14 NOVEMBER 1973 BINNENIAND/COMMENTA1A1R T5/K7
onder redactie van loessmil
'Ik zal je water cn olie nakijken, maar bij Je soep moet Je zelf maar water
doen.'
'Walgelijk en stomvervelend'
noemt het Labour-parlementslid
William Hamilton de hele verto
ning rondom het huwelijk van de
Britse prinses Anne en haar Mark
Phillips, zoon van een welvarende
ijs- en worstjesfabrikant. Dat is
natuurlijk zijn goed recht. Of hij
gelijk heeft is een tweede, maar
dat het vandaag een hele verto
ning wordt Mark heeft er al
een dag buikpijn van gehad
staat al wekenlang vast. Het ver
keer in Londens binnenstad is al
een keer compleet vastgelopen
door de generale repetitie van de
bruidsstoet en dat zal vandaag nog
wel een graadje erger worden. Be
halve de nogal hobbelige glazen
koets, waarin Anne straks naar de
kerk de Westminster Abbey
rijdf en alle andere koetsen, volg
auto's en begeleiders, staat en
loopt er nog eens een leger van
vierduizend man politie en vijf
tienhonderd militairen langs de
route ook en met de verwachte
mensenmassa's er bij hoeft nie
mand zich meer illusies tc maken
over het normale verkeer. Er
hangt voor vandaag trouwens ook
nog een staking van taxichauffeurs
in de lucht.
De Britse pers die zich, beu van
maandenlang slecht economisch
nieuws gretig op het huwelijk van
het jaar heeft geioorpen, heeft het
er met al i?n sentimentele verhalen
ook wel een beetje naar gemaakt
dat het hele feest niet bij iedereen
even goed valt. En Anne zelf heeft
ook haar steentje bijgedragen om
het ongenoegen hier en daar aan
te wakkeren. Zo heeft ze zelf de
winkels in Londen aangewezen,
waar ieder die dat wil een huwe
lijkscadeau voor haar mag kopen
en nergens anders: Thomas Good-
ge, een vooraanstaande porselein
zaak en Garrad's, een juwelier bij
wie de prinses haar tafelzilver al
heeft gekocht. Anne heeft bij die
juwelier bijvoorbeeld haar oog la
ten vallen op een zilveren brood
mandje (i 550), lepels (J 160), vijf-
armige zilveren kandelaars
(f 1000), een notekraker (f 260),
maar het mag ook goedkoper: wie
bij de porseleinwinkelier te rade
gaat, vindt daar al een compote-
schaal van zo'n ticintig gulden,
waar Anne er wel twaalf van toil
hebben. Wat er gebeurt als er
honderd schalen of zo méér bin
nenkomen, waar minder gegoede
gevers misschien wel krom voor ge
legen hebben, daar kun je alleen
maar naar raden. Wellicht verhui
zen die naar de koninklijke zolders
of kelders van hun huis in Sand
hurst, waar ze een inkomen van
bijna een kwart miljoen gulden
mogen besteden. Evenmin is be
kend wat Anne denkt te doen met
cadeautjes die niet bij haar uitver
koren zaken gekocht zijn.
Geschenken, telegrammen en brie
ven van organisaties, vrienden en
ook volkomen onbekenden zijn
Buckingham Palace binnenge
stroomd. Er is een heel pak brie
ven gearriveerd van kinderen uit
alle werelddelen die geholpen zijn
door het 'Save the children'-fonds,
waarvan prinses Anne voorzitster
is. Een klein meisje uit Nieuw
Zeeland schreef: 'Als u een prinses
van vroeger geweest was. had u
misschien met een lelijke ouwe
man moeten trouwen, maar nu mag
u trouwen met iemand van wie u
houdt.'
Anne en Mark hebben dat, volgens
een Engelse journalist dicht naast
Het kerkje van Blauwkapel tussen
Utrecht en Hilversum, de eerste
'onderweg-kerk' van het land, vol
doet blijkbaar aan een grote be
hoefte. Nu aan het eind van het
seizoen de balans is opgemaakt,
blijkt dat de zeventig oecumeni
sche zondagochtendiensten bezocht
zijn door ruim veertienduizend
mensen, die vanuit alle streken
kwamen en een 'onderweg-dienst'
in hun dagje-uit inbouwden. Zo'n
tweehonderd per dienst luisterden
dus naar priester of predikant
Zelfs de afgelopen zondag, toen de
laatste halfuur-dienst plaats vond.
was het ondanks het auto-rijver
bod vol. Die laatste dienst was -
dat is traditie geworden - gewijd
aan de verkeersslachtoffers.
Vermoedelijk zal het Blauwkapel
kerkje niet meer uitsluitend in ds
zomer dienst doen. Het is nu van
centrale verwarming voorzien, zo
dat het cok in de wintermaanden
voor buurtbewoners en toeristen
open zou kunnen zijn.
Bij een trouwdag hoort een aardi
ge bruidstaart, maar omdat bij
prinses Annes bruiloft alles nu
eenmaal zoveel keer dubbelop
moet, telt haar taart vijf etages,
evenveel als het aantal slaapka
mers van haar toekomstige huis in
de buurt van Londen. Ontwerper
en bakker van de taart David
Dodd, instructeur van de militaire
koksschool, sleutelt hier trots aan
de derde verdieping - of neemt
een lik, dat is niet duidelijk. Zijn
creatie is 1.70 meter hoog gewor
den, weegt ruim 65 kilo en is in
tussen al wel een week klaar. Het
is dus maar de vraag of er van-
daag nog iemand van wil eten.
(zie ook: Anne toil alleen dure ca
deaus).
Omdat het met al die moderne
landbouwmethoden en recreatie
toch al niet eenvoudig is de fauna
in ons land gezond en gevarieerd
te houden, mag een jager natuur
lijk niet in het wilde weg maar
afschieten. Misschien gebeurt dat
hier en daar toch, want de konin
klijke Nederlandse jagersvereni
ging is in twintig plaatsen in land
gestart met een cursus jachtoplei-
ding. niet - zegt die KNJV er uit
drukkelijk bij - om meer jagers
aan te trekken, maar uitsluitend
om de kwaliteit van de jacht te
verbeteren. De cursus, gericht op
de vorming van deskundige en mi
lieubewuste jagers, besteedt aan
dacht aan wild- en wetskennis,
veilige omgang met wapens, eti
quette, faunabescherming en mo
dern natuurbeheer. Ongeveer ze
venhonderd geïnteresseerden in de
jacht - daar zijn veel ervaren ja
gers bij - hebben zich al opgege
ven en zullen, hoewel een jacht-
brevet nog niet wettelijk verplicht
is, aan het eind van hun opleiding
een theoretisch en een praktisch
examen moeten afleggen.
Dat groene zegeltje op allerlei ar
tikelen, dat betekent dat de Ne
derlandse vereniging van huis
vrouwen zo'n artikeltje aan be
paalde eisen vindt voldoen, is voor
bijna negen van de tien vrouwen
een bekend verschijnsel. Een Ma-
krotestonderzoek heeft uitgewezen
dat van de 86 procent die het ze
gel kent, 61 procent er veel waar
de aan hecht. Bijna twaalf procent
van de dames weet niet dat er zo'n
huisvrouwenzegeltje bestaat en 28
procent kan het weinig schelen of
er zo'n merkje op een artikel zit
of niet. Iets meer dan tien procent
lapt het trouwens helemaal aan
haar laars.
elkaar op een zachte, comfortabele
bank gezeten, zelf bevestigd. 'Het
was absoluut niet mijn bedoeling
om te trouwen', zei Mark. 'Ik was
een echte verstokte vrijgezel' En
Anne gooide daar meteen overheen
dat ook zij dergelijke gevoelens
koesterde: 'Jarenlang hebben ze
geschreven dat mijn vurigste wens
was om meteen te trouwen, zo
gauw ik van school zou zijn. Ik
kan niets bedenken dat minder
waar was.' En dus, beweren ze, is
hun huwelijk eigenlijk ook voor
hen een verrassing.
Vraag aan Anne: wordt Mark de
baas in huis? Antwoord van alle
bei: 'We worden gewoon man en
vrouw.'
