gierigaard? dag, maandag Padre Julen: 'We willen jullie solidariteit' 0 Kabinet legt advies over Dollard-kanaal toch naast zich neer Zes Nederlanders geven antwoord op de vraag: Liesbeth List Hans van Willigenburg Rita Corrita Dr. Willem Drees jr Frans Molenaar Rieke van Epen Recepten wedstrijd Mooie meisjes mode Soimêöelt DERK DE VRIES Rode Kruis stuurt voedsel naar Chili Boot slaat om: twee personen verdronken Demonstratie tegen kerncentrale Borsele TRQUiW/KWARTlET MA,AM>AG 12 NOVEMBER 1973 BINNENLAND T6®tOU door hette visser 'WAAR BENT Hl BANG VOOR? 'De meeste angst heb ik voor een ongeneeslijke ziekte die gepaard gaat met hevige pijnen. Het tweede waar ik vreselijk bang voor ben is: vliegen. Na het laatste verkeersongeluk dat ik heb meegemaakt heb ik nu ineens een vreselijke angst om in een vliegtuig te zitten. Als het toestel maar even schom melt, dan kan ik het wel uitgil len. Die angst is er bij mij ook niet meer uit te praten, ook al spreek ik mezelf op die momen ten zeer bestraffend toe. Vroe ger was ik bang voor onweer. De donderslag, daar was ik bang voor: na de flits wachten op die klap. Dat is misschien terug te brengen tot de oorlog toen er bij ons allemaal vlieg tuigen overvlogen en neerge schoten werden. Verder had ik als klein meisje een grote angst voor slaan. Als m'n moeder me een klap gaf, dat was hooguit één keer per jaar hoor, maar èls ze het dan deed was ik er dagenlang kapot van. Niet om die klap of de pijn, maar het idee dat iemand zó vreselijk >oos op me was, dat vond ik erg. Voor kritiek ben ik niet bang meer. Vroeger wel, toen ik pas begon met zingen vond ik het vreselijk om slechte kritieken te krijgen. Ik was dan net ao verdrietig als met die klap van m'n moeder. Maar ik heb ge leerd dat zo'n journalist die de kritiek schrijft ook wel ruzie met z'n vrouw kan hebben en daarom wat van zich afschrijft. Het doet me nu niets meer. En m'n angsten wat de hele wereld betreft, tja, zoiets als met het Midden Oosten nu. Ik zie dat nog niet tot een oplossing ko men. Over vijf jaar barst die bom wéér. En je ziet wat hei buiten het verschrikkelijke menselijke leed voor de rest van de wereld betekent: geen olie. Dat kan de hele wereld lam leggen. Dat betekent: weer een crisistijd en het ene lokt het andere uit Op die manier vernietigen we onszelf en dat >s wel een angstige gedachte'. 'Ik ben niet zo snel bang. Nee, er zijn weinig zaken waar ik echt bang voor ben. Ik heb wel aan veel dingen een hekel. AU de mensen stom doen in het verkeer, bijvoorbeeld. En Uc heb iets tegen vogels. Ja, gewo- ne vogels, daar kan ik niet to gen. Wat me wel benauwt is de gedachte om alleen in een ie--- woud te zijn. Dat je met een vliegtuig naar beneden bent ge stort en dat je het ongeluk overleeft, je zwerft maar en i« ziet niemand. Lijkt me vrese lijk, dat alleen zijn. door heb ik ook last van hooi koorts. In militaire dienst ge beurde het wel dat jongens een kussen op je gezicht duwden en dat je dan bijna stikte, althans, dat gevoel had ik dan. Ja, voor het geen-lucht-meer krijgen, daar ben ik angstig voor. Maar voor de rest: nee, ik wordt nooit badend in het zweet wak ker'. Ik ben niet zo bang voor pijn. Nou ja, ik ga natuurlijk liever naar de bioscoop dan naar de tandarts, maar ik ga wel. Alleen die prik met die naald in 1e mond, voor de verdoving. Dan heb ik het even niet meer. Wat een soort fobie van me is, dat is: geen lucht kunnen krijgen. Ik heb iets in m'n neus. Daar- 'Ik heb in de oorlog een bom inslag meegemaakt, dat was wel het angstigste moment in m'n leven. En verder heb ik twee jaar geleden een auto-onge lijk gehad, dat was ook ver schrikkelijk. Voor dat soort din gen ben ik bang. Dat met die bom, ja, toen heb ik m'n kind onder de arm genomen, ik pak te een brood en ben onder de trap gaan zitten. Heel gek: op dat moment was ik eigenlijk doodkalm, later was ik nas bang. Nee, als klein meisje ben ik nooit opgevoed met de angst voor enge mannen ofzo. Mijn ouders maakten me ook niet bang, niet voor Sinterklaas of Zwarte Piet Wat dat betreft heb ik een angstloze jeugd ge had. Voor de dood ben ik ook niet bang. Het is geen prettig vooruitzicht, oké, ik wil oog wel even blijven leven. Maar doodgaan moeten we allemaal. Het ligt er alleen aan de ma nier waarop. Ik zou hiet liefst 's avonds naar bed gaan en dan de volgende dag niet meer wak ker worden. Het lijkt me erg fijn op die manier. Voor pijn ben ik wel bang. Ik ben erg kleinzielig. Ik kan razend op mezelf worden als ik merk dat ik kleinzielig ben. Pijn hebben we allemaal wel in ons leven. Ik heb twee kinderen gehad, nou dat is ook geen lolletje. Bang voor mensen? Nee, ook niet voor Nixon of Breznjew, nee, wanneer je eenmaal bang bent voor mensen, dan kun je beter meteen de pijp uitgaan, want dan kun je toch niet meer leven?' Angst is een wreed thema. Het speelt in ieders leven een grote rol. Het kan zijn politiek: de angst voor een derde wereldoor log en de angst in Je directe omgeving: verkeersongelukken, waarbij je vrouw, kinderen of naaste buren betrokken zijn. Wat de wereld betreft: ja, 'k ben er wel bezorgd over hoe het nu gaat. Ik ben geboren tussen twee wereldoorlogen, dus je groeit op met dat oorlog idee. We hebben de tijd van die verschrikkelijke dictatuur gehaa in de tweede wereldoorlog. Een paar landen zijn er na die oor log niet best uitgekomen: de Oost-Europese landen en dan de landen met een 'spontane' dicta tuur zoals Spanje en Portugal. Ook verschrikkelijk. Ik ben in Nederland niet bang voor kolonels. De macht is bij ons erg verspreid. Maar als je naar Amerika kijkt, waar Nixon president is en waar de macht vreselijk is geconcentreerd op één persoon. Dat kan toch hele maal niet? Persoonlijk vind ik dat Nixon moet aftreden. Wat verdere wereldlijke angsten van me zijn, dat is dat Rusland via andere Europese satellieten het zelfde doet wat ze nu in net Midden-Oosgen hebben gedaan. Op korte termijn lijkt het me onwaarschijnlijk, maar we moe ten er rekening mee houden. Een persoonlijke angst van mij is het verkeer. Dat kinderen 's morgens vrolijk naar school fietsen en 's avonds niet meer thuiskomen'. gooien. Neem nu die olie-boy cot. Door het feit dat de rege ring niet pro-Israël mag zijn, gen we geen olie. Dat is toch een psychologische oorlog die economisch wordt uitgevochten. Ik heb dan liever dat we offers brengen dan dat we buigen voor chantage'. 'Het angstigste moment in mijn leven was toen ik met m'n auto over de kop sloeg. Dat was acht jaar geleden. Je kunt op zo'n moment niet overzien wat er gebeurt, je hebt het niet meer in de hand. Voor mensen ben ik niet bang. Wel voor situa ties. De situatie Nixon, daar ben ik bang voor. Dan kunnen we wel zeggen dat we hier in het westen en in Amerika tn vrije landen leven, maar dat met Nixon gaat toch een heel vreemde kant op. Corruptie neigt al snel naar dictatuur en voor dat laatste ben ik wel het meest bang: dat je van bovenaf wordt opgelegd wat je wel en niet mag zeggen, wat wel doen en wat niet. Ik ben niet bang dat hier in Nederland de kolo nels aan de macht komen. Trou wens, de één na de ander neemt ontslag, als je zo de kranten leest. We hebben niet eens kolonels meer, hu hu!' 'Als kind was ik niet zo bang. Voor één ding wel: voor een bo- ze man achter het gordijn. Als ik als klein meisje naar m'n ka mertje op zolder ging, dan zong ik op de trap: 'M'n vader is bij de politie, bij de politie!' Dan geloofde ik dat ik die man daar mee zou wegjagen. Want m'n vader was helemaal niet bij de politie. Sinds ik een zoon heb, zijn er ook meer angsten geko men. Vooral het verkeer. Dat zo'n kind straks met een fietsje naar school gaat. Een algemene angst van mij is de beknotting van vrijheid. Dat is dan vooral op politiek terrein: dat we niet meer kunnen zijn wie we wer kelijk zijn. Geen vrijheid heb ben, zoals in Rusland, waar ze schrijvers in de gevangenis We hebben 20 het idee dat er nog veel lezeressen zijn die den ken dat ze een verschrikkelijk origineel recept moeten instu ren om in aanmerking te ko men voor het wekelijkse kook boek. Is niet waar. Ook zeer eenvoudige gerechten zijn wel kom, alleen moeten ze: te ma ken zijn, eetbaar zijn, niet ver schrikkelijk duur zijn en een beetje afwijken van het dage lijkse patroon. De recepten die niet in aanmerking komen voor de Dag Maandag pagina, plaat sen we mits aardig op een 'dag in de week* op pagina vier. Een paar dingen nog die ons opvallen (en u misschien inspi reren om te gaan kokkerellen): we krijgen weinig recepten bin nen van toetjes, vis en soepen. Wat dat laatste betreft: recep ten waarin pakjes soep worden verwerkt vinden we verdrietig, al ls het logisch dat er zo af en toe in iedere huiskamer wel soep wordt opgediend die is ge maakt met behulp van de fir ma's Maggi, Knorr of Honig. Maar een éigéngemaakt 'soepre cept', is dat nu zo moeilijk? Deze week gaat het Groot Mar griet kookboek naar mevrouw R. Wubs-Danhof, Lijsterbeslaan 18 in Harderwijk (Gld). Zij fan taseerde iets in elkaar met ma caroni. Macaroni met bloemkool 200 gr. macaroni 40 gram bloem 250 gram kalfspoulet 1 eetlepel tomatenpure» 1 kleine ul liter bouillon 1 paprika 1 bloemkool 100 gram margarine zout, peper peterselie De macaroni gaarkoken en af gieten. Maak de ua schoon, hak deze fijn en fruiten In de helft van margarine. Dan het vlees erbij en de in stukjes gesneden paprika. Er een beetje bouillon bijdoen en laten gaarstoven. Goed verwarmen en op smaak brengen met zout en peper. Was de bloemkool, verdeel deze in roosjes en bak ze in wat bo ter. Maak dan een saus door de rest van de margarine te smel ten er de bloem door te roeren en op dikte te brengen met bouillon en tomantenpuree. Ser veer deze saus bij de macaroni en bloemkoolroosjes. Voor eigengemaakte recepten is hier het adres: Redactie Trouw/Kwartet, Dag Maandag, postbus 859 in Amsterdam. In de linkerbovenhoek: recept. Steeds Jongere meisjes gaan echte mode dragen. Bij Lampe hebben ze voor meisjes van zes tot twaalf zelfs heuse avond kleding. Op de foto: lange rokken vanaf 55 gulden, spencers van 25 gulden, de blouses kosten 39 gulden en de pantalon met zeer 39 gulden. m Jent i cli tl); meril gen Bel of schrijf de nt no mldig ambassadeur oven Baskische priester^! erlegi iprefc n tw erge ■en n afze rklaai Het bericht stond vorige week in de krant: een paar 1 prek: kische priesters zijn in de provinciale gevangenis van de p mora in opstand gekomen. Reden: ze willen in een gew ®sn c gevangenis zitten en niet in deze, speciaal voor geest< pte-i ken. De oorzaak van hun vrijheidsberoving: ze hebben ir w< protesteerd tegen de onderdrukking van het Baskis t0 volk door het Spaanse regiem. Padre Julen In Schiedam woont mejuffrouw M. Snoek, die de afgelopen zo mer bij één van hen in de ge vangenis op bezoek is geweest. 'In het blad van Amnesty Inter national had ik gelezen over de ze Baskische priesters,' vertelt ze. 'Hun enige 'misdaad' is ge weest dat ze op 30 mei 1969 een hongerstaking zijn begonnen in het bisschoppelijk paleis in Bil bao. Ze wilden daardoor kracht bijzetten aan hun eis om de 'Wét op het Banditisme en Ter rorisme^ af te schaffen. Die wet maakt het mogelijk dat er bela chelijk zware straffen aan poli tieke gevangenen kunnen wor den opgelegd. Ook wilden de priesters dat het Rode Kruis een onderzoek mocht instellen naar de behandeling van de ge vangenen.' De priesters bereikten echter het tegendeel: ze werden zélf opgepakt, op grond van de wet waartegen ze juist protesteer den. Ze kregen gevangenisstraf fen van tien tot twaalf jaar. Eén van hen, padre Julen Kal- zada, werd tot tien jaar veroor deeld. Mejuffrouw Snoek ging met hem corresponderen en dat leidde er uiteindelijk toe dat ze ln augustus van dit Jaar een be zoek bracht aan deze politieke gevangene. Samen met iemand van Pax Christl en gewapend met een brief van kardinaal Al- frink reisde ze naar Spanje. 'We hebben in juni een verzoek gericht tot de autoriteiten om Julen Kalzada te mogen bezoe ken. Het mocht. Intussen heb ik wat Spaan3 geleerd en Julen geeft me via de brieven nu ook zo'n beetje Spaanse les. Ik kan het nu aardig lezen. We kregen in de gevangenis van Zamora een tolk en op 1 augustus 's morgens om tien uur hebben we hem gesproken. De tolk sprak Frans en Engels. Hij was niet onaardig, tamelijk zakelijk en ik kreeg het idee dat hij ons gesprek wel goed heeft vertaald. We hebben hem de brief van kardinaal Alfrink voorgelezen, waarin deze hem hulp en steun aanbood. Maar het liefste wil Julen Kalzada: solidariteit. Dat heeft me erg getroffen.' Alfrink Mejuffrouw Snoek vertelt iets over de situatie waarin de ge vangen geestelijken verkeren. De gevangenis heeft een bin nenplaats, maar de gevangenen zien niets dan muren en ramen van matglas. Ze vinden het ver schrikkelijk dat ze nooit een straaltje zon zien. Werken mo gen ze niet. Wel studeren, maar dat wordt weer bemoeilijkt doordat ze niet alle boeken kunnen krijgen die ze willen hebben. Mld 'De priesters vertelden ons dat ze het vertrouwen meeste kerkelijke leiden den verloren. Daarom deed hen zo goed dat Alfrink, voorzitter van Pax Christi, de volgende woorden schi 'De taak die onze Heer heeft opgedragen de verAl I kelijking van Zijn konindXJ van vrede en gerechtigheid! is een veeleisende en moelaVerv opdracht Iedereen moet er de eigen plaats aan meewer1 Ty. uw plaats en taak zijn wel "r tengewoon zwaar! Ik bid 1 Heer dat Hij u de kracht j de om te volharden. Graag za raen op de hoogte blijven van op omstandigheden en ik verzen vriendelijk ons te laten v op welke manier onze bewe ;>eg® (Pax Christl) u van dienst rijn.' flfli Padre Julen zei op een vl£U van mejuffrouw Snoek of hi langzamerhand niet het ver: wen in God had verloren -g Van een onzer verslaggevers GRONINGEN Het kabinet heeft het advies van de Rijksplano logische commissie over het Dollard-kanaal naast zich neergelegd. Dit was een van de verrassingen die vijf bewindslieden in petto had den toen ze zaterdag in Groningen over de Dollard-kwestie kwamen praten. Mr E. H. Toxopeus, commissaris van de Koningin in Groningen, zorgde na afloop van de besprekingen ook nog voor een verrassing. Hij zei dat gede puteerde staten van Groningen een kanaal dat niet door de Dollard maar door het land voert, niet voor hun verantwoording willen nemen. Ge vraagd wat dit la concreto betekent zei mr. Toxopeus dat GS tot nu toe op het standpunt hebben gestaan dat de provincie in dat geval zal weigeren het plan uit te voeren. Tegen de verwachting in leverde de bespreking nogal wat verrassingen op. Zo was een derde verrassing dat het kabinet niet alleen het door de RPC voorgestelde tracé naast zich heeft neergelegd, maar in principe al zijn keus heeft gedaan. Men wil of een ka naal dat direkt langs de dijk door de Dollard loopt (het huidige tracé loopt veel verder van de dijk door de Dol lard), of een tracé dat geheel door het land loopt Deze mededeling heeft ln Oost-Gro- ningen veel kwaad bloed gezet In te genstelling tot de milieugroepen vin den de Oost-Groningse autoriteiten dat het huidige plan moet worden uit- (ADVERTENTIE) Kwaliteit». HANDSCHOENEN •n -TASSEN Handzame prijzen. In Uw omgeving g voorHANDEN. gevoerd. De mededeling dat het kabinet in principe de keus al heeft beperkt tot twee alternatieven, ontlokte burge meester mr. G. J. te Loo van Win schoten en de streekraad Oost-Gronin- gen, de opmerking dat de keuze-moge lijkheden in feite al niet vrij meer zijn. Ook van de zijde van de boeren en waterschappen was men hierover erg gebelgd. Het Dollard-comité (niet te verwarren met het milieu comité 'De Dollard bedreigd') is van plan ac ties te ontketenen om aan het thans nog geldende tracé dwars door de Dollard vast te houden Dankbaar Slechts één opmerking werd minister Westerterp (verkeer en waterstaat) in dank afgenomen, namelijk dat er in ieder geval een kanaal komt en dat de regering de scheepvaartfunktie daar van van belang vindt Als de huidiige plannen, ten gunste van de natuur en de klutenkolonies, moeten worden ge wijzigd, zal dat minstens een tot twee jaar duren en een vijftien miljoen gulden duurder worden. Wordt uit eindelijk toch voor een tracé door het land gekozen, dan zal er volgens de ministers een vertraging van vier tot vijf jaar maar volgens de provin cie van niet minder dan tien jaar op treden. De Oost-gronLngers vinden elk uitstel onverantwoord omdat zij hun scheepvaartkanaal van groot belang achten voor hun gebied. Het actie-co mité 'De Dollard bedreigd' hoopt dat toch wordt gekozen voor het tracé door het land. Het tracé direct langs de dijk door de Dollard achten zij gunstiger dan het huidige, maar nog niet voldoende. De ministers hebben het RPC-advies naast zich neergelegd omdat dit twee keer de Dollard-dijk zou doorkruisen. Opmerkelijk is dat behalve het kabi net niemand pleit voor de door de ministers in principe gekozen moge lijkheden. Gevraagd of hij nog voor standers van deze mogelijkheden had ontdekt, zei de minister dat dit inder daad het geval was. Direkt daarop zei mr. Toxopeus echter: 'Zo hebben wij dat niet gezegd.' Volgens hem vinden GS een kanaal direkt langs de zeedijk een slechter alternatief, maar altijd nog beter dan een kanaal door het land. In feite betekent dit wel dat GS min der hard vasthouden aan het huidige tracé dan aanvankelijk steeds was ge bleken. (ADVERTENTIE) Is een Derk de Vries roker een Flauwekul Een Derk de Vries roker is iemand met verstand van sigaren. Een man die kwali teit proeft en ruikt. En die dan graag voor z'n sigaartj e wat minder betaalt. Waarom duurder als het Derk de Vries voordeliger kan? danl een warme vriendschap waard! DEN HAAG Het Nederlandse Ro de Kruis zal deze maand een partij van meer dan 20.000 potten gevarieer de voeding met een waarde van ruim 15.000 naar Chili zenden. Het betreft hier hulpgoederen waarom het inter nationale comité van het Rode Kruis behalve dekens, medicamenten en vac cins heeft gevraagd. Een team van het Internationale Rode Kruis van zes gedelegeerden, onder wie een arts, heeft op een twintigtal plaatsen meer dan tienduizend gevan genen bezocht. Daarbij werden voed sel, medicamenten en toiletartikelen uitgereikt. In het nationale stadion in Santiago werden grote hoeveelheden dekens uitgedeeld. Eerder al had het internationale comité het Chileense Rode Kruis van meer dan vijf ton me dische noodvoorraden voorzien. Intus sen zijn in Chili opsporingsbureaus ingesteld, waar een groot aantal na vragen naar vermiste personen ls ge registreerd. LEEUWARDEN Op het TJeuke- meer is zaterdagmiddag een zeil- schouw omgeslagen. De twee opvaren den. de 27-jarige S. Andela uit Delf- strahuizen (Fr) en de 29-jarige me vrouw A. J. U. Kroon-Van Efferink uit Ubbergen bij Nijmegen, zijn naar de rijkspolitie aanneemt, verdrenken. Hoe het ongeval precies ls ontstaan, is niet bekend. Niemand heeft het na melijk zien gebeuren. Waarschijnlijk is de boot in een windvlaag omgesla gen. nee, het is eerder zo dat vertrouwen in Hem is verst 'd en verdiept door alles wat ,js te verduren hebben.' jjel In óns land is het onmog hel om tot tien jaar gevangenis e de te worden veroordeeld omdi de in een bisschoppelijk palei icier hongerstaking gaat In Sp nie kan dat wel. 'Weet je wat zo opviel,' vertelt mejuff 101 Snoek, 'Dat veel Spanjaa VN. zelf hiervan ook niets wet« iesn lezen er daar uiteraard isvu over in de krant Ik heb S Ca: iaarden gesproken die zei r 2( nou, in ons land moet je de heel wat meer uitspoken tien jaar te krijgen. Die me Isra wilden het gewoon niet ven!' Daarom zegt mejuffr(00rc Snoek: ga maar met vak» loS naar Spanje, maar próét mi &en mensen ln je omgeving. Vf Se ze over hun eigen land. En lells neer u niet met vakantie schrijf of telefoneer naar J11 Spaanse ambassade: Ambas «lc van Spanje, Lange Voorhouj^S Den Haag, telefoon: 64.38.14. Het nummer van ambassadeur is: 070-116713. Vraag of de priesters ^n- vrij kunnen komen. Vraag v veel politieke gevangenen *e." Spanje zijn. Vraag of de F J!ei* ters van Zamora naar 'gev gevangenissen mogen. Zeg c 31 er op staat dat de ambassa; uw wensen in Spanje brengt. Het zou een leuk terklaascadeautje zijn. Bo dien komt die goede biss nt uit Spanje. (Telefoneren in avonduren en in het weekt ,r is goedkoper en dan heeft ambassadeur misschien 0 tpiH tijd.) gb ndel lie biet een Van een verslaggever MIDDELBURG Enkele honda (bi mensen, onder wie het PPR-Twe kamerlid Jansen en PSP-senator 1 Wijk, hebben zaterdagmiddag S monstreerd tegen de vestiging een tweede kerncentrale bij Bor de en tegen toetreding van de Provi: 1 L: le Energiemaatschappij PZEM to 'eve SEP (samenwerkende elektricit |wt producenten). Na afloop van «t 1 demonstratie sprak de heer Jal zich uit tegen de vestiging van 1 centrales in het algemeen en vo «ge tegen de snelkweekreactor in Westduitse Kalkar. Hij toonde verheugd dat de kwestie van de t '®ns de Zeeuwse kerncentrale nu uit d t slotenheid van de commissie-ver? ringen is gehaald en in het open! ken in de Zeeuwse staten ter disflf &l wordt gesteld. De heer Van 5*® wees op de mogelijkheden van zo energie ln plaats van kernenergie. 1 1 dere sprekers vroegen zich af men het radio-actieve afval zou 1 ten laten. «k e K a Deurwaarders voor Jj« milieuheffing op stap w< Van een verslaggever ARNHEM Acht deurwaarders, 115 wie zeven van de rijksbelastii n. gaan de komende maanden op met ruim 4600 dwangbevelen van abi. zuiveringsschap oostelijk Gelden n 1 aan mensen die de pas ingevoerde veringslasten niet willen betalen, aantal dwangbevelen vormt bijna stur procent van alle opgelegde aansla! Isr;

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1973 | | pagina 6