Rijverbod aanleiding
tot grootscheepse
metingen in Rijnmond
Tienduizenden rij-aanvragen afgewezen
Ordening in chaos
gezondheidszorg
is harde noodzaak
Koeweit wil oliekraan
verder dichtdraaien
tot absolute minimum
Als een senoritas met zoveel
ambachtsliefde wordt vervaardigd, dan
verdient die senoritas de naam
Chérie van La Paz: ongematteerd en
zeer geliefd, 27ct.
Proef: treinabonnement
wordt thuisgestuurd
Outspan-zaak uitgesteld
SER-advies over
premiestijging
Stormloop op rijksverkeersinspectie - maar geen chaos
Strafvervolging
tegen oud-rechter
in Haarlem
Strenge
controle
op komst
Van Agt licht
voormalig verzet
in over Kotalla
Hoop op
akkoord
TROU>W/Ot K I I
If!.. ''O J\ i.MBtR 1973
BINNENLAND
T3/K5
Westcluitse tv heeft interesse
Van een verslaggever
ROTTERDAM Het verbod om op zondag te rijden heeft de Dienst Cen
traal Milieubeheer Rijnmond de kans geboden een onderzoek te verrichten,
dat van grote betekenis kan zijn.
In het hele Europoort- en Botlekge-
bied zullen metingen worden gehou
den, die tot doel hebben een beter in
zicht te krijgen dn de bijdrage van
het verkeer aan de luchtverontreini
ging. Ook zal onderzocht worden in
hoeverre het verkeer van invloed is
op eventuele smogvorming.
Provinciale Waterstaat is gevraagd al
le mobiele meetcapaciteit voor dit
doel beschikbaar te stellen. Er zullen
ook geluidmetingen worden verricht.
Eerder verkregen resultaten van me
tingen naar industrielawaai vertoon
den een duidelijke verstoring van het
beeld door verkeerslawaai.
Nederlandse, maar ook Westduitse te
levisie staan gereed om dit onderzoek
zondag te registreren. Of dit onder
zoek deze zondag al wordt gehouden
is evenwel nog onzeker. Gisteravond
was nog niet bekend of de verkeesin-
spectie bereid zou zijn de noodzakelij
ke ontheffingen te verlenen voor do
mobiele meetapparatuur.
De heer G. Schilder, woordvoerder
van de Dienst Centraal Milieubeheer,
zei het spijtig te zullen vinden als
voor deze zondag geen ontheffingen
zouden worden verleend. 'De weers
omstandigheden zijn uitzonderlijk
gunstig: windstil en mistig. Bij harde
wind en regen zou zo'n onderzoek
weinig zin hebben'.
Stankgolf
Het Rijnmondgebied, met name de
omgeving van Vlaardingen, is afgelo
pen dagen weer geteisterd door een
stankgolf. Over de oorzaak daarvan is
een conflict gerezen tussen de Dienst
Centraal Milieubeheer Rijnmond en
het Centraal Aktiecomité Rijnmond
(CAR).
Volgens het CAR werd de stankgolf
van donderdagavond veroorzaakt door
een binnenschip dat was geladen met
cumene. Stankdeskundigen van Rijn
mond hebben daar echter niets onre
gelmatigs aangetroffen.
Volgens Rijnmond is vrijwel zeker de
stank veroorzaakt door het wegstro
men van dertig ton naftagasolie, uit
een tank van Pakhoed. De -directie
van Pakhoed zei zeer erkentelijk te
zijn voor de snelle opsporingsactie
van Rijnmond, omdat anders veel
meer naftagasolie zou zijn wegge
stroomd.
Bij de centrale meld- en regelkamer
van Rijnmond kwamen donderdaga
vond 280 klachten binnen en gisteren
in totaal 205. Negentig procent van de
klagers woont in Vlaardingen.
Voor het Rijnmondgebied blijft nog
steeds waarschuwingsfase 2 van
kracht in verband met het windstille
en mistige weer.
Van een verslaggever
ZOETERMEER Inwoners van Zoetermeer kunnen sinds kort hun trein
abonnement of hun trein-vastrechtkaart thuisbezorgd krijgen. Het gaat
hier om een proef van de spoorwegen; als de proef slaagt zal het systeem
geleidelijk landelijk ingevoerd worden. De reiziger moet thuis een aan
vraagformulier invullen en dat met een girobetaalkaart of betaalchèque
naar het 'bureau centrale verkoop* in Den Haag sturen. Een week later
krijgt men het abonnement per post thuis. Mèt een aanvraagformulier
voor een nieuw abonnement. Men hoeft er du sniet meer voor naar het
loket.
Als een reusachtige bril ligt de Sembonmatsu-Chasi-brug in Japan
over de Kizugawarrivier in Osaka. De brug, die meer dan 300 meter
lang is, ligt 33 meter boven de waterspiegel.
KOEWEIT (AP, Reuter, ANP) De olieministers van de Arabische
landen zijn uitgenodigd Om in Koeweit 'verdere gezamenlijke maatre
gelen' te bespreken tegen 'landen, die Israël helpen'. Volgens goed in
gelichte kringen zou Koeweit willen voorstellen de uitvoer van olie
te beperken tot het absolute minimum van de behoeften van de geïn
dustrialiseerde landen in de wereld. Dit zou de olieverbruikende lan
den beletten Arabische olie door te sturen naar landen die door de
olielanden worden geboycot, t.w. de Verenigde Staten en Nederland.
ADVERTENTIE
Dr. Van Schelven in Utrecht:
Van een verslaggever
UTRECHT Een centraal geleide gezondheidszorg is in bepaalde op
zichten noodzakelijk. De planning van ziekenhuisvoorzieningen ver
loopt nu chaotisch. Het advies om een aantal bestaande instanties te
hergroeperen in één Nationale Gezondheidsraad is alleszins het over
wegen waard.
wèl en welk ziekenhuis niet moet kun
nen beschikken. Er zou een 'geleding'
moeten komen naar de graad van spe
cialisatie van het ziekenhuis.
Kritiek had de sectievoorzitter op de
bouwtemporisering. Hij vroeg zich af
of wat er nu gebeurt nog wel verant
woord is. In diverse ziekenhuizen gaat
de kwaliteit van de materiële outilla
ge volgens dr. Van Schelven ziendero
gen achteruit, zonder dat bouwaanpas-
singen of nieuwbouw mogelijk zijn.
(o p de ledenvergadering van de sec
tie pcychiatrische ziekenhuizen viel
in hetzelfde verband onlangs het
woord 'kapitaalvernietiging' -red.)
Dr. Van Schelven hield de overheid
voor dat de kosten van vervangings-
nieuwbouw maar 1,2 procent van de
verpleegrpijs uitmaken, zodat het
strenge beleid op dit punt financieel
weinig zoden aan de dijk zet.
Tot deze uitspraken kwam dr. C. M.
E. van Schelven van de nationale Zie
kenhuisraad gisteren in Utrecht. Hij
sprak op de ledenvergadering van de
sectie algemene ziekenhuizen van de
raad, waarvan hij voorzitter is. De
Nationale Ziekenhuisraad (NZR) is de
vereniging van alle ziekenhuizen en
verpleeghuizen.
Met de planning van ziekenhuisvoor
zieningen is volgens dr. Van Schelven
'een verwarrende hoeveelheid' instan
ties bezig. Regionale ziekenfondsen en
ook regionale ziekenhuizen staan vaak
lijnrecht tegenover elkaar, veelal in
hun respectieve standpunten gesteund
door organisatiebureaus. Verder dra
gen het Staatstoezicht op de volksge
zondheid, het Centraal Orgaan zieken
huistarieven en de Gezondheidsraad
min of meer bij tot de chaotische si
tuatie.
'Bovendien, wie weet welke groep van
organisatiebureaus, welk studieclubje,
.of welke magiër de minister straks
weer zal inschakelen', aldus dr. Van
Schelven. Hij vond een centraal gelei
de gezondheidszorg in bepaalde op
zichten noodzakelijk, als die maar
niet verwordt tot 'een massaal mislei
de gezondheidszorg'.
Gastvrijheid
De sectievoorzitter pleitte voor snelle
invoering van de wettelijke bepaling
die de minister de bevoegdheid geeft, Van een onzer verslaggevers
de aanschaf van super-specialistische
(en dus super-dure) voorzieningen in
ziekenhuizen aan een vergunning te
binden. Intussen ontkende hij dat
veel ziekenhuizen zich op de valreep
nog te buiten zouden gaan aan over
matige investeringen. De noodzaak
van regulering illustreerde dr. Van
Schelven aan de klacht van de
Utrechtse röntgenoloog, prof. dr. A.
C. Klinkhamer, een jaar geleden, dat
hij zijn collega's van andere Utrecht
se ziekenhuizen gastvrijheid had aan
geboden op zijn gespecialiseerde appa
ratuur. Maar zij kwamen niet hard,
omdat zij er aan hechtten, ook moei
lijke onderzoeken in eigen huis te
kunnen doen,
Volgens dr. Van Schelven'zou moeten
worden aangegeven, over welke
röntgenapparatuur en andere diagnos
tische voorzieningen welk ziekenhuis
Cigarros Autenlicos.
Door functionarissen van het ministe
rie van oliezaken in Koeweit is ver
klaard, dat de minister, Abdel Rahman
Atiki. geweigerd heeft twee Neder
landse diplomaten te ontmoeten, die
het standpunt van de Nederlandse re
gering ten opzichte van het conflict
in het Midden Oosten wilden toelich
ten. Zaterdag a.s. is in Koeweit nog
een bijeenkomst belegd. Dan zullen
de zes olieministers wan de landen
aan de Perzische Golf de prijzen van
de olie herzien.
Intussen zijn de Verenigde Staten, Ca
nada en Europa steeds weer in de
greep van een dreigend olietekort. Ca
nada heeft de belasting op de uitvoer
van olie met 41 procent verhoogd, dit
is 40 dollarcent per barrel. De belas-
VEENENDAAL De behandeling
van de zaak tegen de 19-jarige student
A. van Ojik uit Veenendaal, die tegen
het verbod in van burgemeester P.
Bode toch een actie op touw had ge
zet tegen de import vu Zuidafrikaanse
Outspan-sinaasappelen, is vandaag uit
gesteld. De actie hield in dat ieder te
gen betaling van een kwartje een rot
te sinaasappel tegen de kaart van
Zuidafrika kon gooien. De verdediger,
mr. P. A. Bakker Schut, had het kan
tongerecht te Wageningen om uitstel
gevraagd, om hierover meer studie te
kunnen maken. Over zes weken zal de
zaak opnieuw in behandeling komen.
DEN HAAG Het kabinet zal de
SER een advies vragen over de stij
gende kosten van de sociale verzeke
ringen en over een betere beheersing
van de uitgaven. De SER moet spe
ciaal aandacht besteden aan de beslis
singen over de premies van de ver
schillende verzekeringen. Het punt is,
dat deze beslissingen worden gesyn
chroniseerd en gecoördineerd op zo'n
ogenblik, dat zij nog betrokken kun
nen worden bij de besluiten over het
sociaal-economisch beleid. Verder be
sloot het kabinet gisteren aan de SER
advies te vragen over een eventuele
verhoging van de premie-inkomens
grens voor de volksverzekeringen en
de kinderbijslagwet voor loontrekken-
den.
AMSTERDAM Gistermiddag waren over het hele land 16.000 vergunningen
verleend om morgen te rijden. De vergunningen zijn over het algemeen niet 'blan
co', maar gelden alleen voor morgen, bovendien gelden ze voor een bepaald tra
ject en meestal ook voor bepaalde uren. Gistermiddag waren er intotaal 120.000
aanvragen bij de rijksverkeersinspecties binnengekomen. Een groot aantal daairvan
werd direct afgewezen. De indruk bestaat dat erg veel mensen niet beseffen dat
het de bedoeling is dat alleen in urgente gevallen uitzonderingen gemaakt kun
nen worden.
AMSTERDAM De Hoge Raad heeft
le rechtbank in Amsterdam aangewe
zen voor strafvervolging tegen de 63-
arige oud-rechter in de rechtbank te
Haarlem, mr. H. G. R. voor het rijden
onder invloed.
lp 23 november vorig jaar parkeerde
de heer R. zijn wagen in de Haarlem
se Zijlstraat. Voorbijgangers, die
neenden dat hij onder invloed ver
keerde, waarschuwden de politie.
Agenten van een surveillancewagen
gaven de neer R. in overweging niet
meer achter het stuur plaats te ne
men, maar in de polritie-auto. De heer
1. werd daarna in zijn eigen auto, be
stuurd door een agent, naar huis ge
reden.
Nadat de rechtbank in Haarlem zich
beroepen had op het verschonings
recht om de zaak te behandelen, wees
de Hoge Raad de rechtbank in Am
sterdam aan om over dit beroep te be
slissen. De rechtbank in Amsterdam
verklaarde het beroep gegrond, waar
na de Hoge Raad de rechtbank in
Amsterdam aanwees voor berechting
van de zaak.
Dan zullen degenen, die de
auto morgen pertinent nodig
hebben, een vergunning dn de
zak hebben. Tienduizenden,
die de afgelopen dagen een
stormloop op de kantoren van
de Rijksverkeersinspectie on
dernamen, hebben dan echter
een tevergeefse poging gedaan
'een papiertje' te bemachtigen.
Die laatste categorie hoeft
niet teleurgesteld te zijn.
Trein, bus en fiets zullen voor
en rustiger vervoer borg
staan dan de auto. De rijkspo
litie heeft al aangekondigd
zeer streng te zullen optreden.
Dat betekent, dat het kleine
legertje autorijders, dat zich
wellicht 'vrij' op de wegen
waant, zeer veel controles zal
moeten ondergaan, velemalen
aan politie-agenten zal moeten
uitleggen waar men naar toe
gaat en waarom en of men
daarvoor een vergunning
heeft. Bij de geringste twijfel
zal de politie bekeuren en de
gedupeerde zal dan later, voor
de politierechter, nog eens
moeten uitleggen waarom hij
op de autoloze zondag toch in
die auto gestapt is.
Bovendien zullen alle benzine
pompen gesloten zijn. zodat de
vergunninghouders met grote
jerrycans vol benzine moeten
sjouwen. Kortom, het zal hele
maal niet leuk zijn om zondag
de auto te nemen, terwijl het
fietsen een intens plezier zal
vormen: geen uitlaatgassen,
geen gevaarlijk snelverkeer,
geen gelaveer tussen een file.
De grootste groep mensen die
om een vergunning gevraagd
heeft, zijn de particulieren,
die minder valide bejaarden
of invaliden, in de meeste ge
vallen naar de kerk, willen
rijden. De rijksverkeersinspec
tie heeft die groep uiterst kri
tisch bekeken: alleen wanneer
het werkelijk om het vervoer
van invaliden ging. konden
deze mensen op een vergun
ning rekenen. Dat heeft nogal
wat kritiek opgeleverd, en
wellicht vormt dat de oorzaak
van de beslissing, dat het mi
nisterie van verkeer en water
staat gistermiddag bekend
maakte: mensen die moeilijk
ter been zijnde bejaarden naar
de kerk willen vervoeren heb
ben geen vergunning nodig.
Het is zonder meer toegestaan.
Onder druk heeft de rijksver
keersinspectie toch een wat
soepeler houding moeten aan
nemen. Ten aanzien van de
dagbladen en de persbureaus
was aanvankelijk een afwijzen
de houding aangenomen. Van
de achttien aanvragen die de
redactie van onze krant in
diende. werden er twaalf di
rect afgewezen. Over de over
gebleven zes zou nog nader
beraad plaatsvinden. Gister
middag zag het er naar uil.
dat ons dagblad geen enkele
vergunning zou krijgen, maar
aan het eind van de middag
werden er plotseling elf toege
wezen (voor de zetterij, die
tot 's nachts laat doorwerkt,
en voor een aantal redacteu
ren). De vergunninghouders
kunnen overigens zondag niet
een ritje gaan maken. Op het
grote gele formulier staat pre
cies de route aangegeven, die
gevolgd moet worden.
DUITSERS
Buitenlanders mogen zich wel
vrijelijk op onze wegen bewe
gen. En de Duitsers hebben al
werkelijk 'nabuurschap' aan
de dag gelegd. Onder het mot
to 'Buren nemen buren mee'
roept het Duitse dagblad Aa-
chener Volkszeitung zijn le
zers op Nederlanders, die
langs de kant van de weg
staan, mee te nemen. In de
oproep vraagt de krant de
Duitsers, die dit weekeinde
naar Nederland komen, niet
met grote snelheden te gaan
rijden, en zich vooral niet blij
te tonen dat ze de Nederland
se wegen voor zich alleen heb
ben.
Naast de kritiek, naast de te
leurstelling, is ook een aantal
mensen gelukkig met de auto
vrije zondag. De milieugroe
pen hebben voorgesteld de
vlag uit te steken
MINDER LICHT
Het ministerie van verkeer en
waterstaat overweegt op het
ogenblik nog een aantal maat-
Er is een grote vraag naar jerrycans, omdat heel wat mensen proberen wat extra-
benzine in voorraad te krijgen. Hier stalt een Amsterdamse handelaar zijn handels
waar uit.
regelen te treffen, die energie
verspilling moeten voorkomen.
Zo zal nagegaan worden, of
's nachts en hierbij wordt ge
dacht aan de periode van één
tot zeven uur, de verlichting
van de rijkswegen niet op een
laag pitje gezet kan worden.
Belangrijke kruispunten zul
len wel verlicht blijven, maar
in vele gevallen kan men het
wellicht wat zuiniger aandoen.
Daarbij moet men bedenken,
dat de verlichting van een
kruispunt per nacht vele hon
derden guldens aan stroom
kost.
Op het ministerie van verkeer
en waterstaat bestaat de in
druk, dat de automobilisten
zich aardig houden aan de
maximum-snelheid van hon
derd kilometer per uur. Minis
ter Westerterp had tenminste
op weg naar zijn woonplaats
in Noord-Brabant opgemerkt,
dat slechts twee auto's de
dienstlimousine, die precies
honderd kilometer reed, pas-
.seerden.
Klaarblijkelijk kunnen enkele
kleine maatregelen of verzoe
ken de energieverspilling in
dit land al behoorlijk terug
draaien. En dat is iets om
even in het achterhoofd te
houden; voor na de olieboycot.
ting bedraagt nu 1,90 dollar per bar
rel. De Verenigde Staten zullen het
ergst door deze maatregel worden ge
troffen omdat dit land maandelijks 70
miljoen barrels olie en olieprodukten
uit Canada invoert. Volgens Canada is
de verhoging bedoeld om te verzeke
ren dat de Canadese olie tegen 'een
juiste en redelijke prijs wordt ver
kocht op de Amerikaanse markt!
In totaal willen de luchtvaartmaat
schappijen ruim honderdduizend
vluchten per jaar schrappen.
De Bondsrepubliek Duitsland heeft
grote belangstelling voor een uitbrei
ding van de levering van energie door
de Sowjet Unie De Westduitse minis
ter van buitenlandse zaken, Walter
Scheel, heeft dit gisteren in Moskou
verklaard tijdens besprekingen met
zijn Russische ambtsgenoot Gromyko.
Hij noemde in het bijzonder ruwe
olie. aardgas en electricitedt. Door
middel van deze energieleveranties
zou een bijdrage kunnen worden gele
verd voor het wegwerken van het te
kort op de handelsbalans van de Sow-
jet-Unie met de Bondsrepubliek.
Hoge EEG-functionarissen en verte
genwoordigers van de belangrijkste
Europese oliemaatschappijen zijn in
Brussel voor privé-besprekingen bij
eengekomen om het dreigend oliete
kort in de EEG te bespreken. Het be
langrijkste agendapunt is het olie-èm-
bargo tegen Nederland en het verzoek
van ons land de Europese solidariteit
te laten blijken door bij een oliete
kort de beschikbare voorraden te ver
delen.
Volgens de Britse regering is sinds
het uitbreken van de oorlog in het
Midden-Oosten ongeveer 3.5 miljoen
barrels olie per dag minder op de we
reldmarkten gekomen. Dit betekent
een teruggang in de olieleveranties
met ruim 18 procent.
DEN HAAG Minister Van Agt
(justitie) heeft naar aanleiding van
de beroerte die de Duitse oorlogsmis
dadiger Kotalla deze week trof, con
tact opgenomen met het Centraal con
tact voormalig verzet. Volgens een
woordvoerder van justitie was dit
contact uitsluitend bedoeld om mede
deling te doen over de beroerte.
Zoals afgesproken tijdens het debat in
de Tweede Kamer over de drie van
Breda zal de regering overleg plegen
met organisaties van het voormalig
verzet en van oorlogsslachtoffers, als
uitsluitend individueel, gratie aan een
der drie oorlogsmisdadigers zou wor
den overwogen. Ingewijde kringen in
Den Haag verzekerden gisteren dat
gratiëring in het geheel niet aan de
orde is.
Vervolg van pagina 1.
uitbouw van de ondernemingsraad
e.d.
De werkgevers weigerden echter over
deze zaken te spreken. Een afrem
ming van de hogere inkomensgroepen
kan alleen als op basis van de studie
die deskundigen op het ogenblik naar
de effecten van een afremming van de
prijscompensatie verrichten en boven
dien alleen ook wanneer de betrokke
nen in feite het hoger personeel over
deze kwestie kan meepraten. Zij ac
cepteren wel het principe van een
vloer in de prijscompensatie, maar
gaan niet zover als de vakcentrales
dat dit 'extraatje' voor de laagst be
taalden door de hoger betaalden moet
worden opgebracht. Bovendien vinden
zij de vloer voor sommige bedrijfstak
ken te hoog.
De bereidheid van de werkgevers om
op deze principiële stellingname iets a
te doen wordt nog verslechterd door
het harde prijsbeleid dat de regering
op het ogenblik voert De werkgevers
willen dit prijsbeleid zodanig gewij
zigd zien dat de winst per eenheid
produkt volgend jaar hetzelfde kan
blijven. Het midden- en kleinbedrijf
wil het prijsbeleid bovendien zodanig
gewijzigd zien dat de inkomenspositie
van deze groep er niet langer door
achteruit wordt gedrongen. De vak
centrales zouden de uitgangspunten
voor zo'n prijsbeleid dienen te onder
strepen.
Premier Den Uyl voorzag gisteren dat
het gesprek vandaag zich vooral op de
ze principiële zaken zal toespitsen.
Hij noemde het geen ramp als er uil
eindelijk geen centraal akkoord tot
stand zal komen. Een centraal akkoord
is geen garantie dat er geen arbeids
conflicten zullen uitbreken en omge
keerd is de afwezigheid van een cen
traal akkoord geen garantie dat het
wel gebeurd, aldus de premier. Over
de mogelijkheid van een loonmaatre
gel zei hij: 'Ik heb er geen behoefte
aan het gesprek te voeren met een stok
achter de deur!'
