IS ER DAN TOCH KLASSEJUSTITIE?
Medisch directeur, röntgenologenen anderen
Kruisinga valt uit
tegen de regering
rrico
Verbrugh: bedrijven
examineren vóór ze
naar randstad gaan
Opvallende rol van GPV-kamerlid in debat
Predikant en
Coornhertliga
zeggen 'ja'
v-rt
Strenge controle
op de verlichting
in het verkeer
Politie geeft advies over snelheid
'Drs. Schouten
te absoluut'
Volg de zekere route naar Londen
via Hoek van Holland Harwich Vraag uw Londen-brochure aan:
TROÜW/KiWALRTET ZATERDAG 3 NOVEMBER 1973
BINNENLAND
T9/K11
j In juni van dit jaar veroordeeide dc rechtbank
in Leeuwarden een bedrijfsleid van het trans-
portbedrijf Stad Alkmaar tot vijf maanden cel-
j straf, met een proeftijd van drie jaar. De man
had zestien- tot twintigduizend gulden achtero
vergedrukt van z'n werkgever. Hij kreeg ont
slag.
De medisch directeur van het algemeen zie
kenhuis 'De Tjongerschans' in Heerenveen, de
arts G. van Dam, bracht tijdens zijn periode
ais huisarts in Gorredijk voor bijna een half
miljoen te veel in rekening bij dc ziekenfond
sen. Hij bood aanvankelijk aan dit bedrag te
rug te betalen. Anderhalve maand geleden
dienden de gedupeerde ziekenfondsen een
klacht in bij dc officier van justitie in Leeu
warden. De arts is nog altijd op vrije voeten.
Het dagelijks bestuur van het Heerenveense
ziekenhuis betreurt de 'frauduleuze problemen'
waarmee z'n medisch directeur zit, maar ziet
geen reden tot ontslag. Hangende het onder
zoek zet hij z'n werk voort en ging, volgens
plan, een aantal weken op vakantie.
Een gemeentesecretaris uit Hedel verloor
enige tijd geleden z'n baan en werd door de of
ficier van justitie uit Den Bosch onmiddellijk in
voorarrest genomen, nadat was gebleken dat
hij zo'n tienduizend gulden had verduisterd.
Twee röntgenologen van het Sint Joseph-zie-
kenhuis in Eindhoven hebben, volgens de zie
kenfondsen, alleen al over vorig jaar 675.000
gulden te veel gedeclareerd bij drie Eindho-
vense ziekenfondsen. De röntgenologen hebben
aangeboden het bedrag terug te betalen maar
ontkennen pertinent fraude te hebben ge
pleegd. Tweeëneenhalve maand geleden werden
de 'verschuivingen' ontdekt De officier van
justitie in Den Bosch heeft de 'onregelmatighe
den' in onderzoek. De röntgenologen gaan nor
maal verder met him werk. Het bestuur van
het Sint Josephzlekenhuis heeft het contract
van vrije vestigingen van het tweetal opge
schort en als 'vergoeding' beiden in tijdelijke
loondienst genomen. Volgens een dubbele clau
sulering kan het tijdelijk dienstverband beëin
digd worden als de fraude bewezen is.
door Rudie van Meurs
AMSTERDAM Behoort de justitiële beoordeling- van de twee röntegenolo-
gen en de medisch directeur, die met hun zogenaamde 'verschrijvingen' de
ziekenfondsen voor meer dan een miljoen oplichtten, thuis in de categorie die
in Nederland altijd met zoveel schroom wordt omschreven als klassejustitie?
'Helaas ja. Ik geloof in klassejustitie
en die twee gevallen zijn er voorbeel
den van', zegt een gevangenispredi
kant in Amsterdam. In zijn dagelijks
contact met gedetineerden heeft hij
geleerd dat de bevoorrechte behande
ling van de arts en de röntgenologen
ervaren wordt als een 'kwaardaardig
en pestilent' gezwel in de samenle
ving.
'De gevangenen die ik spreek zijn er
oprecht boos over. Bovendien vinden
ze er een rechtvaardiging van eigen
daden in. Als de rechtsnormen van
bovenaf met voeten getreden worden,
waarom zouden wij het dan niet mo
gen doen?, zeggen ze. Ik geloof dat de
wijze van behandeling van mensen
met-een-topinkomen door de justitie,
zoals je dat zo nu en dan tegenkomt
criminogeen (misdaadverwékkend)
worden. Bij de instelling zoals de zie-
gen en de medisch directeur staat
niet op zichzelf. In eigen land zijn die
voorbeelden aan te vullen met de
zaak tegen de rechter uit Haarlem die
onder invloed iemand dood reed,
maar hoofdzakelijk in z'n maatschap
pelijke status gestraft werd. In Zee
land werd de zaak van de PZEM-di-
recteur in der minne geschikt. Hij
kon zelfs carrière maken. In het bui
tenland zou je het Watergate-schan-
daal kunnen noemen en het vermeen
de en onsmakelijke geval van omkope
rij in de Duitse Bondsdag. De gevan
genispredikant: 'Het ellendige is dat
de kleine man wordt gepakt. Dage
lijks ervaar ik hoe door al dat soort
gevallen de rancune, de boosheid
maar ook de rechtvaardiging van ei
gen daden, bij de gedetineerden
wordt aangewakkerd en zich vastzet
ten. Als je in het Huis van Bewaring
een ziekenfondsbode tegenkomt omdat
die zeshonderd gulden aan incasso
achtergehouden heeft, dan weet je dat
er veel scheef zit. Ik wil niet zeggen
dat de oorzaken daarvan uitsluitend
bij politie en justitie gezocht moeten
worden.nBij de instelling zoals de zie
kenfondsen zit natuurlijk even gced
veel fout. De ramp bestaat uiteinde
lijk niet uit drie miljoen gulden die
tekort zijn, het ergste is hoe de afwik
keling van die zaak overkomt bij de
gevangenen. Wat moet je zeggen als
ze vragen: Dominee, weet u nou waar
die arts uit Heerenveen vastzit? En
die röntgenologen, waar zitten die ei
genlijk?'
Twee sinaasappelen...
Klassejustitie? In een ingezonden
brief aan Het Vrije Volk schreef de
heer P. Verstrate uit Rotterdam een
bittere ervaring: 'Justitie vindt het
niet nodig de Gorredijkse arts, die zes
ton stal, onder arrest te plaatsen. Wie
echter twee sinaasappels meeneemt
uit de haven krijgt ontslag (terecht)'
plus een week zonder aftrek. Het
wordt tijd dat onder deze regering
het recht zijn loop krijgt en dat deze
arts zijn straf niet ontloopt'.
Klassejustitie? Ja, zegt de Coornhert-
liga de naar hervormingen van het
Nederlandse strafrecht strevende
groep mensen waarbij zich juristen,
ex-) gedetineerden, 'veldwerkers',
studenten en wetenschappers hebben
aaneengesloten. Wel wil de Groningse
lector jeugdcriminologie en lid van de
Coornhertliga, dr. R. W. Jongman, er
aan toevoegen van mening te zijn dat
klassejustitie in de meest brute bete
kenis in ons land vrijwel geen rol
speelt. 'Het is niet waarschijnlijk dat
het openbaar ministerie (openbare
aanklager) eerder tot vervolging zal
overgaan, louter en alleen op grond
van de overweging, dat men met een
ongeschoolde arbeider te doen heeft
Wellicht komen we verder met een
begrip als prognose-justitie. Het lijkt
ons erg waarschijnlijk dat de officier
zich ondermeer zal laten leiden door
voorspellingen over het later te ver
wachten gedrag van de verdachte',
schreef hij vorig jaar in het Neder
lands Tijdschrift voor Criminologie.
'Discriminerende
selectie'
Voortdurende onderzoeken naar de
ongelijkheid in de rechtsgang en het
gewicht van de sociale klasse bij een
eventuele vervolging, heeft dr. Jong
man doen concluderen dat er in be
ginsel 'op de verschillende justitiële
niveaus mogelijkheden tot discrimine
rende selectie' volop aanwezig zijn.
'Er is weinig reden om aan te nemen
dat niet alleen voor gevangenen, maar
eveneens voor veroordeelden in het
algemeen geldt, dat zij voornamelijk
gerecruteerd worden uit de lagere so
ciale klassen', zo meent hij.
Hij onderzocht uit welke sociale klas
sen de in 1968 veroordeelden afkom
stig waren en vond uit dat slechts 1.7
pet. uit de hogere maatschappelijke
milieus kwamen. Op grond van 'toe
val' zou dat elf pet. behoren te zijn.
De laagste sociale milieus leverden in
1968 maar liefst 62.4 pet. aan veroor
deelden op, terwijl die categorie voor
slechts 35 pet deel uitmaakt van de
totale bevolking. Jongmans conclusie:
'Het veroordeeld worden wegens een
misdrijf uit het Wetboek van Straf
recht is vooral een kenmerk van ar
beidsmilieus'.
Ja maar, zou je dan kunnen zeggen, de
lagere sociale milieus zijn in de 'soci
ale tang' (aanleg, milieu, situatie) ge
nomen en zijn déérom crimineler.
'Onderzoek naar verborgen criminali
teit geeft aanleiding om ernstig aan
deze veronderstelling te twijfelen. De
linquent gedrag blijkt onder jongeren
uit alle milieus zo veelvuldig voor te
komen, dat ik niet graag meer zou
willen dat mijn zoon zou gaan beho
ren tot het afwijkende groepje dat
geen delicten pleegt Ik zou me dan
ernstig zorgen maken over zijn aan
passingsvermogen', zegt Jongman
daarop.
Al bij het verbaal
Discriminatie begint al bij de verbali
sering en is aanwezig bij het sepone-
ringsbeleid van de officier van justi
tie. Op het Criminologisch Instituut
in Groningen is uitgezocht dat men
sen uit een hogere sociale klasse eer
der de kans lopen dat hun zaak gese-
poneerd wordt dan mensen uit lagere
milieus. In 1968 werd in 43.6 pet. ge
seponeerd bij mensen uit een hoger
milieu. In de lagere milieus werd
slechts 27.8 pet geseponeerd. 'Een
schokkende bevinding' noemde Jong
man die cijfers.
Er zou nog een excuus voor die dis
criminerende cijfers mogelijk zijn, na
melijk dat de gestolen bedragen onder
de arbeiders groter waren dan in de
andere groep. Dat is in Groningen
nog in onderzoek.
Intussen zal duidelijk zijn dat de be
dragen waar het in de affaire van
de röntgenologen en de medisch di
recteur om gaat, alles overtreffen. Dus
klassejustitie, houdt de Coornhertliga
vol. Als Jongman naar een verklaring
zoekt zou hij terecht komen zoals
hij vorig jaar op een openbare les zei
'bij de vooroordelen en stereoty
pen van het Openbaar ministerie en
in het feit dat wij als maatschappij
onvoldoende controle uitoefenen op
de door onszelf geschapen instanties'.
'Ingewikkeld geval'
De officier van justitie in Leeuwar
den, mr- G. R. Nubé, die de klacht
vain twee ziekenfondsen tegen de 51-
jarige medisch directeur G. van Dam
in Heerenveen onderzoekt, reageert
furieus op het verwijt dat zijn voor
alsnog niet handelend optreden te ma
ken heeft met het feit dat de arts be
hoort tot de bovenste lagen in de
maatschappij. 'De Coornhertliga weet
geen donder van de zaak af, zegt hij
boos.
'Ik heb hier te maken met een heel
ingewikkeld geval. Ik weet niet pre
cies wat gebeurd is. De rijksrecherche
is zeer diepgaand met een onderzoek
bezig. Alles is nog onduidelijk. Zelfs
al zou ik willen, dan zou ik niet we
ten hoe ik een verzoek tot voorlopige
hechtenis van de man zou moeten re
digeren. Ik heb geen been om op te
staan. Als een of andere bankier, met
welke mooie naam dan ook, zes ton
ontvreemd zou hebben en ik voldoen
de aanwijzingen zou hebben dan ging
hij mooi in voorlopige hechtenis. Maar
in dit geval kan ik niets doen. Klasse
justitie? Ik kan me indenken dat het
publiek er zo over praat. Persoonlijk
vind ik het zelfs erger als een arts
iets doet wat niet mag. Maar dat mijn
optreden te maken zou hebben met
klassejustitie of toegeeflijkheid tegen
over 'white collar crime' (witte
boordjes misdaad) wijs ik volkomen
van de hand'.
'Weinig schuldig'
De medisch directeur G. van Dam zelf
over de aanklacht die tegen hem is
ingediend: 'Ik heb er begrip voor dat
mensen spreken over 'witte boordjes
misdaad', Maar ik voel mij zo weinig
schuldig. Ik heb me inderdaad in een
eerste gesprek met de ziekenfondsen
bereid verklaard het bedrag van bijna
een half miljoen terug te betalen.
Maar later, nadat ik juridisch advies
had ingewonnen, is me duidelijk ge
maakt dat ik beter kan wachten met
stappen tot het onderzoek vcltooid is.
Ik kan alleen maar zeggen dat ik m'n
praktijk en m'n werk altijd naar beste
geweten gedaan heb. Ik heb nooit ge
weten dat er dingen gebeurd zijn die
fout waren'.
Als er van schuld sprake is wentelt
de heer Van Dam die overigens af:
'De administratie van de declaraties is
nooit mijn terrein geweest. Dat deed
mijn vrouw. Haar systeem moeit uit de
hand gelopen zijn. Zij verkeerde in de
mening het goed te doen. Daarom
achten wij ons niet schuldig*.
Schuld treft volgens de heer Van
Dam ook de ziekenfondsen: 'Zij heb
ben onze boekhouding onvoldoende
gecontroleerd. Er is me in 1970 ge
zegd dat ik wat hoog zat met de de
claraties. Ik heb me toen afgevraagd
hoe dat mogelijk was omdat ik toch
altijd iedereen en ook mezelf beper
kingen tracht op te leggen. Eind 1970
werd gezegd dat m'n declaraties nu
veel beter waren. Half '71 zat ik weer
boven het gemiddelde en toen later
bleek de zaak ineens goed fout'.
'Ik heb nooit het gevoel gehad dat
mijn inkomsten hoger waren dan die
van andere apotheekhoudende artsen.
De apotheek is voor ons altijd een
enorme belasting geweest. Ik heb zelf
wel eens geprobeerd een apotheker
naar Gorredijk te halen maar dat is
destijds mislukt. Ik kan verder niets
anders zeggen dan dat, als de zieken
fondsen mij aantonen dat ik teveel
heb gedeclareerd, ik die bedragen zal
terugbetalen'.
'Sociale onrust'
Behalve dat de praktijken van de
twee Eindhovense röntgenologen en
de Friese ex-huisarts 'misdaadwek-
kend' zijn en 'voorbeelden van klasse
justitie', zijn ze volgens de voorzitter
van de Industriebond NW, A. Groe-
nevelt, ook oorzaken van 'sociale on
rust'. Op een vergadering van Mercu-
rius in Hilversum zei hij ruim een
maand geleden: 'Hoevelen zijn er be
zig onze maatschappij met verschrij
vingen op te lichten? Zulke mensen
heb ik vroeger wel eens haaien ge
noemd. Dat woord is mij toen zeer
kwalijk genomen. Ik mag dus niet
spreken van haaien, maar ik zou niet
weten hoe ik ze anders meet noemen'.
Groenevelt laakte daarmee de 'ver-
nuff-misdaden, de witte boordjes cri
minaliteit. De criminoloog. H. Lévy-
Bruhl heeft daarover eens opgete
kend: 'Er zijn mogelijkheden geopend
om fortuin en macht te verwerven
door handig te manipuleren met ver
schillende onderdelen van het econo
mische leven. Daaruit volgt dat leden
van de gegoede en welgestelde klasse,
die het tegengestaan zou hebben een
moord of inbraak te plegen, zich heb
ben laten meeslepen in minder specta
culaire en op het oog heel fatsoenlij
ke praktijken, maar oneindig veel ge
vaarlijker'. De arts Van Dam: 'Wij
hebben nooit gemeend iets onoirbaars
te doen'.
De enige geruststelling die overblijft
voor de door justitie achtervolgde la
gere milieus is deze (ock van Lévy-
Bruhl): 'De criminaliteit in de zoge
noemde hogere klassen is veel wijder
verbreid dan men in het algemeen
aanneemt'.
Van onze parlementsredactie
's-GRAVENZANDE Dr. R. J. H. Kruisinga, de fractieleider van de
CHU heeft gisteravond in een rede in 's-Gravenzande een in vele
opzichten felle aanval gedaan op het kabinet-Den Uyl.
Sprekend over de crisis in het Midden-
Oosten en de olieboycot zei de
CHU-fractieleider dat minister Van
der Stoel, de tegenwoordige minister
van buitenlandse zaken, een voorbeeld
kan nemen aan minister Luns, die in
1967 de moeilijkheden het hoofd zou
hebben geboden. Dr. Kruisinga gaf de
minister van buitenlandse zaken de
raad om mr. Luns in dit stadium van
de crisis te raadplegen.
De heer Kruisinga bestreed fel, dat
het kabinet-Den Uyl een coalitiekabi
net zou zijn. Hij noemde dat illusies.
Hij verdacht de minister-president er
van dat hij de volksvertegenwoordi
ging in een onderliggende positie
heeft geforceerd en op een voor hem
gunstig ogenblik verkiezingen zal uit-
ADVERTENTIE
Kaas
met ster-allures
niet vergeten. JWco eten
schrijven. Overigens leek dr. Kruisin
ga dit moment niet zo gunstig voor
drs. Den Uyl. Want er is nu sprake
van een falend middenstands- en land
bouwbeleid en van een onvoldoende
milieubeleid, zo zei hij. Bovendien
lukt het niet een centraal akkoord tot
stand te brengen met het bedrijfsle
ven.
Dr. Kruisinga informeerde wat er van
waar is dat verschil van mening zcu
bestaan tussen minister Lubbers van
economische zaken en minister Dui-
senberg van financiën enerzijds en mi
nister Boersma van sociale zaken an
derzijds over het afkondigen van een
loonmaatregel.
TUINBOUW
De heer Kruisinga betoogde verder
dat in het tuinbouwgebied van het
Westland de zwaarste klappen van het
beleid van Den Uyl vallen. Hij vroeg
een extra compensatie voor de tuin
bouw voor de stijgende aardgas- en
olieprijzen. De aanleg van gasleidin
gen voor de tuinbouw moest volgens
de heer Kruisinga onder het werkge
legenheidsprogramma vallen.
De maatschappijvisie van dit kabinet,
zo betoogde de fractieleider van de
CHU, leidt kennelijk tot een onrecht
vaardig beleid voor de tuinbouw,
landbouw en middenstand. Tot slot
beloofde dr. Kruisinga dat de CHU
nauwkeurig zal toezien op het vrijstel-
lingsbeleid voor het autovervoer naar
de kerken op zondag. Ook beloofde
hij dat de KVP kan rekenen op de
steun van de CHU bij de moeilijkhe
den met het benoemingsbeleid door
dit kabinet
UTRECHT In het kader van de
verlichtingsactie van Veilig Verkeer
Nederland (WN) gaat de politie in
het hele land de komende donkere
maanden streng optreden tegen weg
gebruikers met slechte of helemaal
geen verlichting op hun vervoermid
del.
De rijkspolitie is sinds het bekend worden van de arabische olieboycot en het zondagsrijverbod, dat daar
een gevolg van is, op grote schaal begonnen automobilisten van informatie te voorzien over de manier,
waarop zuiniger gereden kan worden, onder andere door niet harder dan 100 kilometer te rijden. De
indruk bestaat dat in grote delen van het land op tamelijk grote schaal de hand aan deze vrijwillige
maatregel wordt gehouden.
ADVERTENTIE
bij wie eigenlijk niet in de Kamer?)
verdiend. Het is daarom belangrijk,
dat deze minister begint met de uit
voering van de wet
Nee, dr. Verbrugh van het GPV volgt
de bezwaren van zijn collega van de
ARP niet. Drs. Schouten heeft de op
lossing gezocht in het maken van een
geografisch onderscheid: wel vergun
ningen voor het noodgebied Rijn
mond, maar niet voor de rest van de
randstad. Een tussenvoorstel van de
minister (aangereikt door de fractie
leider van de ARP) om een melding
splicht in te stellen voor de rest van
de randstad vond geen genade in de
ogen van drs. Schouten.
Een pikant moment in het debat was.
toen dr. Verbrugh aan drs. Schouten
vroeg wat het verband was tussen de
praktische bezwaren en de christelijke
maatschappijvisie. 'Schouten heeft al-
Voor zaken- of ander bezoek. Afvaarten tweemaal daags, weer of geen weer.
Nachtdienst-voordeel: 's ochtends aankomst, 's avonds terugkeer.
Stoomvaart Maatschappij Zeeland, Antwoordnummer 3, Hoek van Holland (geen postzegel).
door Bert de Jong
DEN HAAG In het lange, moeizame debat, dat de Tweede Ka
mer de afgelopen weken heeft gehouden over de bescherming van
de randstad tegen een opeenhoping van industrieën en bedrijven,
heeft dr. A. J. Verbrugh van de tweemansfractie van het GPV
een bescheiden, maar opvallende rol gespeeld.
De strijd ging vooral tussen drs. Lub-
bers, de minister van economische za
ken, en drs. Ad. Schouten van de
ARP, over de vraag of de overheid
niet te grote bevoegdheden zou krij
gen. Drs. Schouten signaleerde het ge
vaar van overheidswillekeur en rech
teloosheid. Hij maakte principiële be
zwaren. Het door de minister voorge
stelde vergunningenstelsel zou zelfs in
strijd zijn met de christelijke maat
schappijvisie. Dr. Verbrugh voelde dit
niet mee. Hij zei in een gesprek na
afloop van het debat dat zijn collega
van de ARP zich te absoluut heeft op-
gesteld.
In het boeiende parlementaire ge
vecht tussen de minister en de grote
confessionele partijen met als inzet de
bevoegdheden van de overheid kwam
het kamerlid van het GPV met het
wijzigingsvoorstel om de gronden
voor het weigeren van een vergun
ning vast te leggen in een algemene
maatiegel van bestuur. Iedereen weet
dan waar hij aan toe is. Het gevaar
van willekeur achter de schermen kan
worden bedwongen.
Minister Lubbers zei geen bezwaar te
hebben. Ook vond hij het redelijk,
dat het parlement achteraf deze alge
mene maatregel van bestuur met ae
voorwaarden zou goedkeuren. Voor
dr. Verbrugh was dit een reden om
snel nog een amendement met deze
inhoud in te dienen. Ook dat voorstel
wordt volgende week aangenomen.
Want de Tweede Kamer is nooit te
gen versterking van de parlementaire
controle.
Examen
Tijdens het debat noemde minister
Lubbers onverwachts enkele aspecten,
waarop zal worden gelet bij de aan
vraag voor een vestiging: de nieuwe
verkeersstromen, die ontstaan, 'het
toenemend energiegebruik; de behoef
te aan extra woningen: de extra-aan
leg van wegen etc.; de belasting van
het milieu; de werkgelegenheid; hit
aantrekken van pendelaar; de nood
zaak tot omscholing; het uitstralings
effect; de gebondenheid aan het Wes
ten en de leefbaarheid. Deze aspecten
(de minister had het wereldhandels
centrum in Rotterdam als voorbeeld
genomen) kunnen van streek tot
streek verschillen.
Het bezwaar van drs. Schouten was
echter, dat al deze voorwaarden geen
criteria zijn, maar gezichtspunten, die
subjectief zouden worden toegepast.
'Hij heeft gelijk als het slechts om
een gezichtspunt gaat', zegt dr. Ver
brugh. 'Het totaal van de voorwaar
den echter geeft toch een objectieve
maatstaf. We moeten het zo zien, dat
in het overvolle Westen, de bedrijven,
die zich willen vestigen, worden geëxa
mineerd. Voor allerlei vakken (zie de
lijst van voorwaarden) wordt bij wij
ze van spreken een cijfer gegeven.
Het ene vak telt zwaarder dan het an
der. Zo kan eerlijk worden bepaald of
een kandidaat is geslaagd en zich mag
vestigen'. Dr. Verbrugh voegt er aan
toe: 'Wie dit niet objectief genoeg
vindt, mag ook geen vertrouwen meer
hebben in allerlei examens in het on
derwijs'.
Als het amendement van het GPV
volgende week wordt aangenomen (en
dat zal zeker het geval zijn), moet de
minister eerst zijn richtlijnen opstel
len voor de wet van kracht wordt. Hij
zal zich over de criteria eerst nog
stellig laten adviseren. De gedachte is
verder, dat er een adviescommissie
wordt ingesteld, die zich steeds zal be
raden op de richtlijnen, of zo een wil
op de voorwaarden, criteria of ge
zichtspunten.
Geen gevaar
Nq de papieren zo op tafel liggen, be
grijpt dr. Verbrugh de angst niet
voor overheidswillekeur. Objectief ge
zien is dat gevaar klein. Bovendien,
wanneer je het er over eens bent, dat
de overheid op een bepaald punt
meer bevoegdheden krijgt, dan geef je
die overheid ook vertrouwen. Dat ver
trouwen heeft ministers Lubbers tij
dens het debat bij dr. Verbrugh (en
Drs. Ad Schouten
les veel te veel verabsoluteerd', denkt
dr. Verbrugh. 'Daar zit mogelijk de
idee van soevereiniteit in eigen kring
achter. Het accent is gelegd op de on
dernemingen. Je moet nooit aan één
kant solidair zijn'.
Felicitatie
Een oorzaak van het moeilijke dwbat
van de laatste weken was, dat het
wetsontwerp van minister Langman
niet zo hecht in elkaar zat. Schouten
heeft dat ontdekt Hij voerde terecht
een felle zakelijke oppositie en gaf
een reliëf aan het debat dat nodig
was. Want het ging om belangrijke
zaken.
Minister Lubbers heeft geluisterd en
meegedacht, concessies gedaan en on
zekerheden weggenomen. Zo heeft hij
van het wetsontwerp-Langman zijn
wetsontwerp gemaakt. Volgende week
bij de eindstemming krijgt hij niet al
leen een groot deel van de KVP maar
naar verwachting ook van de ARP
mee. Lubbers mag dan hartelijk gefe
liciteerd worden.
Aan dr. Verbrugh de eer, dat hij de
wet heeft verbeterd en de weg aange
geven voor een object'eve beoordeling
van de aanvragen voor vestiging. En
passant kreeg de GPV-er ook nog ge
daan. dat de minister in de wet op»
nam. dat voor kerkenbouw geen ver
gunning nodig is. Deze uitzondering
was reeds gemaakt voor drukkerijen
(reden: de vrijheid van meningsuiting
en drukpers). Dan ook een uitzonde
ring voor de kerken, had Verbrugh
geconcludeerd, want we hebben ook
vrijheid van godsdienst. Het kon niet
worden tegengesproken.
I
