Hongerdood bedreigt 5 miljoen Ethiopiërs Pompidou: EEG moet haastig politiek gaan samenwerken Syrië geeft namen gevangenen nog niet Nixons helpers gaven 110.000 dollar uit aan spionnen en saboteurs Doorgangskamp Schönau binnen twee weken dicht Hulp niet gevraagd maar wel aanvaard Franse president hekelt houding van Washington Strijd in Cambodja gaat door Midden-Oosten Zweden moeten kachels minder hard laten branden TROUW /KWARTET DONDERDAG 1 NOVEMBER 1973 BUITENLAND T7/K9 BAlRUS (1A1P, Reuter, UPI) De Franse president Georges Pompidou heeft de regeringsleiders van de overige EEG-landen in een dringende boodschap opgeroepen regelmatig topconferenties te houden, met de eerste al voor het einde van dit jaar te beginnen, omdat pogingen van de VS en de Sowjet- Unie wereldcrises zoals in het Midden-Oosten te regelen, gevaarlijk zijn. Ook Europa moet gelegenheid krijgen een rol te spelen in de oplossingen van dergelijke crises. Het bericht van Pompidou's boodschap is bekendge maakt door de nieuwe Franse minis ter van voorlichting Jean-Philippe Le- cat. In de boodschap van Pompidou staat, aldus Lecat: 'Wij zijn verplciht vast te stellen dat in het licht van de laatste ontwikkelingen (in het Midden-Oosten) de staking van de gevechten en het openen van onder handelingen zijn voorbereid en uitge voerd zonder dat Europa daaraan op enigerlei wijze heeft deelgeno men'. Deze procedure is gevaarlijk, want de ervaring heeft geleerd dat overleg tussen de twee grote mo gendheden, de VS en de Sowjet-Unie, kan dienen tot vermindering van spanningen maar ook kan leiden tot een algemene botsing'. Het op een dergelijke manier aanpak ken van crises 'strookt bovendien niet met de rol die de Europese landen behoren te spelen, omdat deze landen door historie, geografie, allerhande soorten banden met de betrekken Middellandse Zee-staten en door we zenlijke economische belangen, recht streekse belangen hebben in het Mid- den-Oosten', zo vervolgt Pompidou. De Franse president heeft eind sep tember reeds het plan van regelmati ge conferenties gelanceerd. Voor hem~ was dit ook al door zijn voorganger Charles de Gaulle gedaan. Pompidou zei in september dat hij met regelma tige tussenpozen topbijeenkomsten wilde met de hoogste verantwoordelij ken in de EEG om over de versnelde politieke samenwerking in Europa te praten. Pompidou schrijft dat op de top, die voor 1974 moet worden gehouden, vol gens hem een procedure moet worden goedgekeurd, die in geval van een cri sis voorziet in een spoedbijeenkomst van vertegenwoordigers der negen EEG-landen. Deze is bedoeld zoveel mogelijk te komen tot een gemeen schappelijke houding van deze rege ringen. Pompidou zegt dat hij deze lijn ook wil doortrekken naar economische en monetaire zaken. Het tweede deel van zijn voorstel houdt in dat 'een komen de bijeenkomst van de-ministers van financiën aan de negeü regeringen de noodzakelijke maatregelen voorlegt om de stabiliteit van" hun valuta te waarborgen en weerstand te bieden aan speculatieve bewegingen'. Een bijeenkomst van minister van economische zaken moet een gezamen lijk strijdplan opstelleh tegen de in flatie, dat nog urgenter is geworden door de hoge energieprijzen. Deze bei de bijeenkomsten zouden, volgens Pompidou, moeten plaatsvinden met normale deelname van de Europese Commissie. Het Amerikaanse dagblad The New York Times heeft gemeld dat een Congreslid minister van buitenlandse zaken Henry Kissinger tijdens een be sloten zitting heeft horen zeggen bij zonder teleurgesteld te zijn dat de Westeuropese NAVO-leden de VS niet BONN, LONDEN (AFP, UPI) De Westduitse regering heeft met voldoe ning kennis genomen van de voorstel len van president Pompidou. De West duitse regeringswoordvoerder Riidlger von Wechmar zei gisteren dat het Franse voorstel overeenkomt met wen sen die de Westduitse leiders herhaal delijk hebben uitgesproken. Uit Britse regeringsbronnen is vernomen dat ook Londen vermoedelijk positief op de Franse voorstellen zal reageren. hebben gesteund tijdens de crisis in het Midden-Oosten. 'Het kan me niet schelen wat met de NAVO gebeurt, ik ben er misselijk van', zo had Kissin ger opgemerkt. New York Times De New York Times heeft geschreven dat de betrekkingen tussen de VS en Europa een ongekend dieptepunt heb ben bereikt, die ten dele is te verkla ren uit de 'knorrige publieke klach ten' die Amerikaanse functionarissen hebben geuit over het Europese be leid. In zijn commentaar zegt het dagblad dat het niet raadplegen van de NAVO-partners door de VS over het uitvaardigen van het alarm 'past in een bekend, triest patroon van deze regering. De heer Nixon en mi nister Kissinger kunnen welsprekend praten over de onmisbare Amerikaans- Europese connectie, maar hun daden komen, in het bijzonder bij een crisis, niet overeen met hun woorden', aldus de New York Times. (ADVERTENTIE). „flrgenta" Super Lux: de lamp met 30% meer licht op tafel voor dezelfde stroomkosten PHILIPS Het blad zegt dat hoewel de VS de NAVO-bondgenoten hebben gehekeld over het niet steunen van hun beleid' de meeste NAVO-leden tevoren zo wel privé als publiekelijk hadden duidelijk gemaakt dat zij het óf niet eens waren met de visie van Washing ton op de crisis óf dat zij het zich niet konden veroorloven een stand punt in te nemen dat tot gevolg zou hebben dat de stroom Arabische olie zou worden stopgezet. 'Het is begrijpelijk dat het uitbazui nen van ongenoegen over de bondge noten woede en verbijstering heeft gewekt in bijna elke NAVO-hoofdstad in Europa,' aldus de New York Times. Uit Brussel is gisteren vernomen dat op de bijeenkomst van de NAVO-raad daar het conflict tussen de VS en Eu ropa niet aan de orde is geweest. Zegslieden hebben gemeld dat deze kwestie bilateraal wordt betrokken (tussen de VS en de Europese landen afzonderlijk) en dat dit in het bijzon der gebeurd tussen de VS en West- Duitsland. Alarm Uit Stuttgart in West-Duitsland is gis teren vernomen dat de VS het alarm hebben opgeheven op hun bases m West-Europa. Duizenden Amerikaan se militairen, die vcor oefeningen naar Europa waren gestuurd, zijn be zig weer naar huis terug te keren, zo is bericht WENEN ,;(UPI, AP) Het door- gangskamp voor joodse emigranten uit de Sowjet-Unie in het Weense kas teel Schönau zal binnen twee weken worden gesloten. Ter vervanging van Schönau worden verblijfsfacil(teiten in het kamp Treiskirchen gemaakt. Een functionaris van het Oostenrijkse ministerie van binnenlandse zaken heeft dat gisteren bekend gemaakt. Deze aankondiging kwam een maand nadat kanselier Bruno Kreisky besloot Schönau te sluiten, in ruü .voor de vrijlating van vier gijzelaars, die ge vangen waren genomen door twee Arabische guerrilla's. De beslissing van Kreisky lokte krachtige protesten uit van Israël. In het kamp Treiskirchen zullen de -emigranten slechts enkele uren kun nen verblijven. In Schönau bleven ze soms vele dagen. Het nieuwe door gangskamp zal worden geleid door het ICEM, het intergouvernementele co mité voor Europese migratie. Schönau werd geleid door het joodse gezant schap. Er is in principe een overeen komst bereikt tussen de ICEM en de Oostenrijkse regering. Schönau is on geveer acht jaar gebruikt als door- gangskmap. In totaal hebben ruim 72.000 emigranten uit de Sowjet-Unie er tijdelijk onderdak gevonden. door Jan Brokken AMSTERDAM Ruim vijftigduizend Ethiopiërs zijn de afgelopen maanden van de honger omgekomen. Vijf miljoen bewoners van de dichtbevolkte provincies Woolo, Tigre en Shewa staan hetzelfde lot te wachten. De hongersnood in Ethiopië heeft rampzalige en afschuwelijke vormen aangenomen. Waarnemers noemen de situa tie duidelijk ernstiger dan de hongersnood, die Biafra destijds trof. Toch weigert de Ethiopische rege ring bijstand te vragen aan de grote Internationale hulporganisaties. 'Zoals gebruikelijk steken ze hier de kop in het zand en hopen ze maar dat het allemaal vanzelf gaat', zei een functionaris van het ontwikke lingsprogramma van de Verenigde Naties dn Addis Abeba onlangs tegen de correspondent van United Press in Oost-Afrika, Raymond Wil kinson. De hooghartige weigering van de regering in Addis Abeba vormt waarschijnlijk dan ook een reden, dat Ethiopië buiten de hulp verlening ten bate van de Sahel-lan- den de Afrikaanse landen om de Sahara die internationaal lang zaam op gang komt, valt. Ethiopi sche studenten in Nederland zeggen, dat hun regering probeert de situa tie te 'bagataliseren'. De studenten proberen daarom zelf op grote schaal informatie te verschaffen over de hongersnood. Bovendien willen zij geld, kleding en medicij nen inzamelen om in ieder geval iets te doen voor hun landgenoten in nood. De studenten zeggen, dat Ethiopië altijd al het slachtoffer is geweest van periodieke hongersnood, een ge volg van het feodale systeem in het land. waardoor een kleine groep grootgrondbezitters de macht over Ethiopië voert en weinig gebaat is bij vérgaande veranderingen. Maar de huidige hongersnood is door de lange periode van droogte veel gro ter van omvang dan alle vorige. Die droogte kwam niet helemaal on verwacht De wereldvoedselorganisa tie FAD en de Wereld Gezondheids organisatie WHO hebben vanaf 1969 de Ethiopische regering voor een lange droogteperiode gewaar schuwd. De regering heeft er geen notie van willen nemen. Nu staan vijf miljoen mensen voor de honger dood. De plattelandsbevolking verlaat de dorpen in de hoop in de grote ste den nog wat voedsel te vinden. Hun hoop is meestal ij del. In de steden sterven mensen als ratten. En dat één van de vruchtbaarste landen van Afrika noemen, een land dat het hele Midden-Oosten van voedsel zou kunnen voorzien. Repressie Met het lot van hun landgenoten be gaan zijn een aantal Ethiopische stu denten in Addis Abeba vreedzame acties begonnen. Uit solidariteit en sympathie gaven zij 57 dagen lang hun maaltijden aan de hongerende bevolking. Op deze wijze hoopten zij bovendien de aandacht van de inter nationale hulporganisaties op de hongersnood te vestigen. De politie in Addis Abeba maakte echter een einde aan de actie. Tijdens een ver gadering deed de politie een inval, vermoordde zes studenten en arres teerde er honderden. Door deze repressie konden do studenten in Addis Abeba weinig meer onder nemen. Wel wisten zij informatie door te geven aan Ethiopische stu denten in het buitenland, verenigd in de Wereldfederatie van Ethiopi sche studenten. De berichten waren somber: per dag sterven 172 mensen aan de honger. Tabellen van het aantal slachtoffers in diverse steden komen al op een dodental van bijna zeventigduizend. Door de ondervoe ding, de slechte hygiënische voorzie ningen en de slechte medische controle-middelen, is het gevaar voor epidemieën sterk toegenomen. Bovendien zal de hongersnood lang durig zijn, De volgende oogst zal de helft van normaal zijn: de ossen, die de boéren gebruiken om het land te ploegen, zijn allang gestorven en er is geen zaad aanwezig. Tenslotte heeft de boerenbevolking geen en kele kracht meer om het land te be werken. Ongevraagd Deze afschuwelijke situatie is inter nationaal wel min of meer bekend. De Volksrepubliek China zond al tienduizend ton voedsel naar Addis Abeba, aldus de studenten. Het typi sche is namelijk, dat de Ethiopische regering weigert hulp te vragen, maar geboden hulp niet weigert. Ook de christelijke kerken hebben al hulp verstrekt aan de Ethiopische bevolking. Maar de hulpverlening is nog te gering en heeft meer het effect van een druppel op een gloei ende plaat. Daarom hebben de Ethiopische studenten, die in het buitenland studeren, een brief aan de secretaris-generaal van de VN, Kurt Waldheim gestuurd, om hem van de ernst van de situatie te over tuigen. De afdeling Benelux van de Wereldfederatie van Ethiopische studenten heeft twee weken geleden Water gate-zaak niet meegerekend WASHINGTON (UPI, Reuter) Het verkiezingsapparaat van pre sident Nixon heeft in 1972 tenminste 110.000 dollar besteed aan de campagnes van zijn democratische tegenstanders te bespioneren en te verstoren. De kosten van het Watergate-schandaal zijn voor dit bedrag niet meegeteld. Niet gehinderd door zware druk van de grote mogendheden kunnen de strijdende partijen in Cambodja hun strijd voort zetten. De rege ringstroepen hebben met zware aanvallen geprobeerd om de belang rijke weg tusen hoofdstad Pnom Phen en de zee weer uit de handen van het communistische leger te halen. Hier wordt een gewonde sol daat van het regeringsleger van het slagveld gedragen. Dit bleek uit een overzicht, dat giste ren door de speciale senaatscommissie voor de Watergate-zaak werd onthuld. In het overzicht kwamen de namen van zestien 'spionnen' voor. Twaalf van hen waren nog nooit eerder ge noemd in verband met de affaires rondom de campagne van Nixon. Uit eerdere verklaringen voor de senaats commissie en de rechtbank was al ge bleken, dat het afluisteren van het de mocratische hoofdkwartier Watergate tenminste 199.000 dollar heeft gekost. Het overzicht, dat gisteren openbaar werd gemaakt legde verband tussen de activiteiten van de agenten en de verkiezingsresultaten van de democra tische senatoren, die in de race voor het presidentschap waren geweest. Het liet zien. dat er twaalf agenten tegen senator Muskie waren ingezet toen deze in januari 1972 op het top punt van zijn populariteit was, STREKEN De eerste getuige, die gisteren voor de senaatscommissie verscheen was Berl Bernhard. leider van de campag ne van Muskie. Bernhard somde een rij van 'smerige streken' op die waren ondernomen tegen Muskie toen hij nog de beste kansen op de democrati sche nominatie voor het president schap had. Volgens hem waren de re publikeinse saboteurs er doelbewust op uit om Muskie volkomen te bre- DAMASCUS, TEL AVIV, CAIRO (UPI, Reuter, AP) Syrië wil de namen van zijn Israëlische krijgsgevangenen doorgeven aan het Rode Kruis, zo is in Damas cus bekend gemaakt. Maar Abdel Ghani Rafei, onderminister van buitenlandse zaken van Syrië, zei, dat zijn land de conventie van Ge- néve voor krijgsgevangenen al leen zal naleven als Israël dat ook doet. Op een persconferentie vertelde Rafei, dat aan twee voorwaarden moet wor den voldaan. Ten eerste zal Israël de lijken van de gesneuvelde Syrische soldaten moeten geven. Ten tweede moet Israël de Syriërs, die tijdens de oorlog uit hun dorpen zijn verdreven, toestaan terug te keren. De ondermi nister zei, dat Syrië het Rode Kruis en de Verenigde Naties op de hoogte had gesteld van deze voorwaarden. President Sadat van Egypte bevestig de gisteren dat zijn leger alleen krijgsgevangenen en gewonden met Israël zal uitwisselen als de Israëli's terug keren naar de posities, die zij innamen bij het ingaan van het eerste bestand in deze oorlog. Israël daaren tegen houdt vol, dat in de overeen komst met Egypte over de uitwisse ling van gewonde krijgsgevangenen een dergelijke voorwaarde niet is op genomen. Een vertegenwoordiger van het Rode Kruis in Cairo heeft dinsdag een be zoek gebracht aan 45 gewonde Israëli sche krijgsgevangenen in Egypte. Het Rode Kruis heeft nog steeds niet de namen van alle Israëli's, die in Egyp te gevangen zijn genomen. Van Israël ontving het totnutoe de namen van ruim 5400 Egyptenaren, 368 Syriërs, 17 Irakezen en zes Marokkanen. Egyp te heeft bij het Rode Kruis geprotes teerd tegen de gevangenneming door Israël van 800 burgers. Het zijn inwo ners van dorpen in de streek van Is- mailia. BLOKKADE De Arabische landen proberen hun blokkade van de Rode Zee. Met deze blokkade willen ze de Israëlische ha ven Eilat van alle toevoer afsnijden. Nagenoeg alles wat Israël importeert uit Afrika en het verre oosten komt binnen via Eilat. In 1967 was de blok kade van Eilat één van de belangrijk ste oorzaken van de zesdaagse oorlog. Gezien het grote belang dat Israël bij deze haven heeft vormt de Arabi sche blokkade in de straat Bab el Mandeb een grote bedreiging voor het bestand in het Midden-Oosten. In Ara bische kringen wordt verband gelegd tussen de blokkade en de versterking van de Amerikaanse vloot in de Indi sche Oceaan. RAKETTEN Israël heeft in elk geval één en waar schijnlijk zelfs drie raketten van het type SAM-6 overgedragen aan de Ver enigde Staten, aldus regeringsfunctio narissen in Washington. De Ameri kaanse defensie-deskundigen hebben veel belangstelling voor deze lucht doel-raketten van Russische makelij, die in het begin van de oorlog zeer succesvol bleken en de Israëlische luchtmacht grote verliezen bezorgden. Volgens bronnen in Washington heb ben de SAM-raketten verbeteringen ondergaan, waarop de VS nog geen antwoord hebben gevonden. Israëlische mililtairen hebben in de hoogvlakte van Golan vernielde pant serwagens van het type AML gevon den. De aanwezigheid van deze In Frankrijk gemaakte wagens zou er op duiden dat er eenheden van Saoedi- Arabië hebben deelgenomen aan de strijd in Syrië. Het Engelse dagblad Daily Telegraph meldde gisteren, dat Zuid-Afrika mis schien verscheidene piloten als vrij willigers met hun Mirages naar Israël heeft gestuurd om dit land te helpen in de oorlog tegen de Arabische lan den. Egypte maakte vorige week be kend, dat een niet-Israëlisch toestel was neergeschoten. ken. Hij citeerde Patrick Buchanan, een medewerker van Nixon, in maart 1971 in een memorandum aan de pre sident schreef: 'Als Muskie niet ge knakt en verwond is voordat hij naar New Hampshire gaat (voor de eerste voorverkiezingen) zal hij het daar waarschijnlijk zeer goed doen en een onwrikbare basis voor de nominatie opbouwen'. Bernhard zei dat de sabo tage funest was geweest voor Muskie's verkiezingsfondsen en politieke voor uitzichten. Vervolg van pagina 1 is met het Duitse Ardennen-offensief in de Tweede Wereldoorlog'. Sadat verklaarde vervolgens dat de Is raëli's zich aan bestandsschendingen hebben schuldig gemaakt Volgens Is raël werd 70 vierkante kilometer bezet, aldus Sadat 'Ik ben bereid hun nog tien vierkante mijl toe te geven', al dus Sadat, die verklaarde niet onver schillig te kunnen blijven over het isolement van het derde leger in de Sinai". De Israëli's zelf zeggen dat hun positie op de westelijke oever kwetsbaar is', zo merkte Sadat op. Het Egyptische leger is bereid de Israëli's van de wes telijke oever te verjagen als zij niet bereid zijn zich op de stellingen van 22 oktober terug te trekken. 'Ik houdt mijn militairen met grote moeite te gen omdat ik afwacht wat er in Was hington gebeurd en wegens het be zoek van Kissinger aan Cairo'. Palestijnen Het Franstalige Libanese blad L'Oriënt le Jour heeft gisteren bekendgemaakt dat Moskou de Palestijnse verzetsbe weging heeft opgeroepen zich zo snel en duidelijk mogelijk uit te spreken voor een oplossing van het conflict in het Midden-Oosten, op basis van de resoluties van de Veiligheidsraad. De Palestijnen hadden zich eerder krach tig tegen het bestand uitgesproken. Volgens het blad heeft de Russische ambassadeur in Beiroet een en ander geformuleerd in een boodschap aan het Palestijnse opperbevel. De Palestijnse leider Arafat en leden van het bestuur van de Palestijnse be vrijdingsorganisatie PLO zouden zich over een standpunt beraden. Volgens het pro-Palestijnse blad Al-Moharrer beweegt de opvatting van de Palestij nen in de richting van aanvaarding van deelname aan de internationale vredesonderhandelingen. Een com- mado-leider zou de Russische bood schap 'een historisch document' heb ben genoemd, waarin de Russische sympathie jegens het Palestijnse volk opnieuw wordt bevestigd. Volgens het blad zijn de Palestijnse leiders het in hoofdlijnen eens over de vorming van een Palestijnse staat, die zou moeten bestaan uit de westelijke Jordaan-oe- ver, de Gaza-strook en het Hemmeh- gebied op de Hoogten van Golan en in de buurt van de Jordaanse grens. In Beiroet werd dit bericht gisteren door Palestijnse functionarissen ont kend. Volgens de Palestijnen was het bericht 'deel van een Russische en Arabische campagne de Palestijnen onder druk te zetten een dergelijk compromis te aanvaarden'. De functio narissen zeiden dat Al Fatach ertoe neigde akkoord te gaan met het be stand en de besprekingen, maar dat de overige Palestijnse groepen zich hiertegen nog sterk verzetten. Golda Meir In Israël, waar grote bezorgdheid heerst over de Amerikaanse druk die op premier Meïr wordt uitgeoefend, heeft het blad Tje Jerusalem Post en kele details gegeven van de Israëlische standpunten. Het blad haalt kringen uit de omgeving van de regering aan die zeggen dat premier Meïin Was hington de vastbeslotenheid van Israël zal bevestigen niet terug te keren tot de grenzen van voor de zesdaagse oor log van juni 1967. Mevrouw Meïr zal met Nixon praten over het vraagstuk van de krijgsgevangenen en het 'inge wikkelde probleem' van het omsingel de derde Egyptische leger. Voorts zal, aldus de zegslieden, de kwestie van de blokkade van de Straat van Bab-el- Mandeb aan de ingang van de Rode Zee ter sprake komen. De blokkade is in strijd met de Israëli sche eis dat in samenhang met het aanvaarden van het bestand geen blokkade op zee mag plaatsvinden. Mevrouw Mei heeft zelfs het Initia tief tot haar bezoek aan de VS geno men, aldus de Jerusalem Post. Kinderen haastten zich naar een voedsel-uitdeelplaats. Een vader op de voorgrond houdt de wacht bij zijn stervende zoontje. een vreedzame demonstratie op het Binnenhof gehouden en de minister van ontwikkelingssamenwerking, drs. J. Pronk, een brief overhan digd. Ook hebben de studenten een brief gestuurd aan alle kerkelijke leiders in Nederland, om hen op de hoogte te brengen van de hongers nood, die dagelijks weer vele tiental len levens eist. Of de nooodkreet van de studenten op korte termijn resultaat zal afwerpen is echter de vraag. Om vijf miljoen mensen aan voedsel te helpen is een gigantisch, internationaal hulpprogramma no dig. Maar de Verenigde Naties kun nen niets doen, zolang de Ethiopi sche regering niet om die hulp vraagt (Het gironummer van de Federatie Hulp' aan EUiiopië is: Landschot Bank, gironummer 3656 t.b.v. reke ningnummer 632525053 van de Fede ratie Hulp aan Ethiopië. Wie kle ding of medicijnen wil zenden, kan dat naar het volgende adres doen: Herengracht 91, Amsterdam). STOCKHOLM De regering in Stockholm heeft de inwoners van Zweden verzocht de centrale verwar ming zodanig af te stellen dat de tem peratuur binnenshuis een paar graden daalt. Dit verzoek maakt deel uit van een campagne voor vrijwillige bespa ring op het olieverbruik. Volgens mi nister van handel KJell-Olof Feldt hebben energiedeskundigen vastge steld dat het olieverbruik met vijf zes procent kan worden beperkt door de temperatuur in de Zweedse huizen met twee of drie graden te verlagen. De minister zei dat over ongeveer een maand bekend zal zijn hoe groot het tekort aan olie uit het Midden-Oosten werkelijk is. De Zweedse regering overweegt ook rantsoenering van ben zine voor automobilisten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1973 | | pagina 9