WESTEN VERSPEELT KANS
IN ZELFSTANDIG AFRIKA
Over tien jaar
het weer
weerrapporten
Strenge winters'
Commentaar Mr. J. N. Scholten: Nederland moet lef tonen
richtschap en vermachtiging
draagbaar voor behoeften
Halfje per kaart
Nuttige actie
TROUW/KV-ARTET DONDERDAG 1 NOVEMBER 1973
BINNENLAND T3/K7
Zo zal het ongetwijfeld toegaan in de
vergadering van het stadsgewest Eind
hoven op 2 februari 1983 als voor
zitter van dat stadsgewest, mr. J. J.
van der Lee, afscheid neemt omdat hij
de pensioengerechtigde leeftijd heeft
bereikt.
Hij wordt bij die gelegenheid toege
sproken namens de hele gewestraad
door mr. W. van Elk van de Grote
Oecumenische Partij; de juist twee
jaar tevoren onder leiding van prof.
Piet Steenkamp moeizaam tot stand
gekomen samensmelting van de leden
lijsten en partijbesturen van de Katho
lieke Volkspartij, de Anti-Revolutio
naire Partij en de Mohammedaanse
Liga van de Vreemdelingen binnen
Ncerlands Poorten; het geheel gelar
deerd met een enkele verdwaalde
CHU'er.
Uit de rede, die mr. Van Elk dan zal
uitspreken, kunnen wij nu reeds eeD
1 paar letterlijke citaten geven,
j 'Zeer waarschijnlijk heugt het u nog
mogelijk zelfs als de dag van gis
teren met hoeveel misprijzen in ok
tober 1973 uw benoeming tot eerste
burger van de gemeente Eindhoven
werd ontvangen. Men dient beschei
den te zijn in het citeren van zichzelf
zei Heine dat reeds niet? maar
ik mag er op dit ogenblik toch niet
aan voorbijgaan, dat juist ik toen deze
benoeming meende te moeten karakte
riseren als 'een daad van autoritaire
machtsopleiding'.
De vrijmoedigheid waarmee ik deson
danks op dit ogenblik tot u durf gena
ken, ontleen ik niet alleen aan de
voorzichtige beperking die de raad
zich toen oplegde (uw persoon werd
met nadruk buiten beschouwing gela
ten), maar ook aan de Heilige There-
sia van Avila, die op een zeker ogen
blik in een van haar extases heeft op
geroepen dat het boetekleed de man
niet misstaat. De man dus ook mij
niet.
Uw persoon hebben wij bij het uit
spreken van ons eerste oordeel, tien
jaar geleden, buiten beschouwing gela
ten. Terecht want toen we de vol
gende dag kennis met u maakten (en
mevrouw Van der Lee, als ik uw echt
genoot toespreek, mag u zich op de
passende momenten evenzeer aange
sproken weten) toen wij kennis met
u beiden maakten, bleek alras hoe
snel het ijs tussen ons gebroken was.
In hoge mate geruststellend was toen
ook al meteen, dat zich bij uw benoe
ming niet de geschiedenis van 1957
herhaalde. U allen zult zich ongetwij
feld herinneren dat in dat jaar de
toenmalige burgemeester van Eindho
ven, mr. Kolfschoten, tot schrik van
mening protestant werd benoemd tot
burgemeester van Den Haag een
ongehoorde gebeurtenis die zelfs een
nieuwsbulletin van Radio Vaticaan
haalde omdat zoals het toen heette
voor het eerst in de geschiedenis
een rooms-katholiek werd benoemd
tot burgemeester van Den Haag.
Het was voor ons in hoge mate ge
ruststellend. mogen wij nu wel be
kennen hooggeachte heer Van der
Lee dat noch radio-Moskou noch
radio-Havana aanleiding zag van uw
benoeming te gewagen.
In een spannende afwachting zijn wij
toen met u in zee gegaan en langza
merhand hebben wij de gevolgen kun
nen waarnemen van wat ik destijds
kenschetste als een 'daad van autori
taire machtsoplegging'. Als ik dat nu
allemaal hier in den brede zou moeten
schilderen, hooggeachte heer Van der
Lee. dan zou ik in feite de geschiede
nis van ons gewest moeten schrijven
een geschiedenis waarin eigenlijk
op elke bladzijde uw naam in gulden
letters geschreven zou moeten zijn.
Op elke bladzijde ik overdrijf wis
en zeker niet want op schier elk
gebied hebt gij stimulerend gewerkt:
economisch, sociaal, cultureel. Als ik
mij een ogenblik scherts mag veroor
loven; ik vraag mij op het moment
zelfs af of zonder uw bemoeienissen
ons alller PSV vorig jaar de Europa-
Cup zou hebben behaald.
Dat zijn echter speculaties en daar
moeten wij als bestuurders tot
nuchterheid geroepen ons verre
van houden. Maar ik releveer wel, en
dan hebben wij iets concreets voor
ogen, hoe nog maar net anderhalf jaar
na uw komst naar de gemeente Eind
hoven het zo lang verbeide stadsge
west Eindhoven tot stand kwam.
Het is slechts aan uw bestuurskracht
zeer geachte heer Van der Lee
te danken, dat dit wetsontwerp niet in
de parlementaire sloppen verdwaald is
geraakt maar tot wet kon worden ver
heven en terecht zeer terecht
zelfs, werd u benoemd tot eerste voor
zitter van dit nieuwe stadsgewest.
Ik ga nog verder. Op het ogenblik van
uw benoeming was er in Nederland
grote onzekerheid over de gewestvor
ming. Niemand wist precies wat
hij zich bij het woord 'gewest' moest
voorstellen. Dat dat vandaag de dag
in heel Nederland anders is, heeft de
dankbare natie aan u te danken. U
heeft het gewest gestalte; vlees en
bloed gegeven. Het stadsgewest Eind
hoven is ethans het voorbeeld het
kompas, waar heel bestuurlijk Neder
land zich op richt.
Het zal u duidelijk zijn, hooggeachte
heer Van der Lee, dat wij ons tien
jaar geleden deerlijk hebben ver
gist.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Twee kamerleden kijken met meer dan gewone be
langstelling uit naar het debat dat bij de ontwikkelingsbegroting van
minister Pronk te verwachten is over steun aan bevrijdingsbewegin
gen. Het zijn mr. J. N. Scholten (AR) en Relus ter Beek (PvdA) die
een paar weken geleden diepgaand met zo'n bevrijdingsbeweging
hebben kennisgemaakt: de PAIGC, de partij voor de bevrijding van
Guinee Bissao en de Kaap Verdische Eilanden. Hun meldingen uit
het bevrijde gebied van dit al eeuwenlang aan Portugal onderworpen
land zijn door de gebeurtenissen in het Midden Oosten een beetje in
de verdrukking geraakt, maar voor hen gaht het er nu op aankomen
of Nederland in de westelijke wereld de lef zal hebben om op te ko
men voor een volk dat zijn onafhankelijkheid al heeft bevochten en
op internationale erkenning en hulp wacht met name uit de wes
terse wereld.
Wij ondervroegen mr. Scholten nader
naar zijn indrukken, met name van
de leiders van de PAIGC, met wie hij
lange gesprekken voerde beant
woordden zij aan de voorstelling die
hij zich van revolutionairen had ge
maakt?
'Eigenlijk niet. De president, Luis
Cabral (broer van de vermoorde
Amilcar Gabral) de minister van eco
nomische zaken Vasco Cabral die
overigens geen familie van 'de eerste
is. en Aristides Perreira, secretaris
generaal van de PAIGC, zijn wat
oudere, bedachtzame mensen met een
zorgvuldig uitgewogen oordeel be
paald geen querulanten die uit een
diepe overtuiging aan de bevrijding
van hun land werken. Het gaat hen
niet alleen maar om de verovering
van gebied maar ze zien deksels goed
in dat het daarnA pas begint, dat je
dus ook nu al de structuur van een
maatschappij moet maken.
In economisch opzicht zijn ze al volop
bezig aan wat door de deskundigen
genoemd wordt: diversificatie van de
produktie dat betekent dat je de
eenzijdige afhankelijkheid van een
paar produkten, die helemaal op de
behoeften van de Portugezen gericht
waren, zoals de aardnotencultuur,
doorbreekt en de landbouw veelzijdi-
ger maakt en op de eigen behoeften
richt. Wat je ziet op het gebied van
onderwijs is indrukwekkend: er zitten
nu 50.000 kinderen op school. Van de
rimboeschooltjes kunnen zij verder
naar semi-internaten maar om ze niet
te vervreemden van hun agrarische
omgeving zijn ze daartussen lange
perioden bij hun ouders in de dorpen.
Tien jaar geleden hadden er nog
maar 2000 kinderen onderwijs. Het is
natuurlijk' behelpen met de leermid
delen, maar een land dat hier prachti
ge bijdragen levert is Zweden. Verder
frappeert je dat ruilsysteem van land-
bouwprodukten tegen gebruiksartike
len in de volkswinkels, dat uitstekend
werkt niet alleen komt de partij
aan het benodigde voedsel voor het
front, maar er worden ook reserves
aangelegd die in noodsituaties hun
diensten bewijzen. En zulke noodsitu
aties kunnen elke dag ontstaan door
het voortdurende bombarderen waar
mee de Portugezen hun soevereiniteit
menen te bewijzen'.
Oost-West
'Maar de wapens komen uit de com
munistische landen. Zal dat ook niet
de toekomstige koers van dit land
bepalen?'
'Dat is juist. En de wapens voor de
Portugezen komen uit het Westen.
Dus reken maar uit wat er politiek op
het spel staat, niet alleen hier maar
in heel Afrika. De anti-Portugese
stemming wordt steeds meer een anti-
Westerse stemming. Omdat deze
bevrijdingsbewegingen geen hulp krij
gen uit 't Westen, moeten ze zich wel
tot Oost Europa wenden. Welke con
sequenties dit voor later heeft kan ik
nog niet beoordelen. President Cabral
heeft mij gezegd dat hij graag een
goede verstandhouding met het Wes
ten zou willen. Ik denk dat ze, zoals
zoveel landen van de derde wereld,
een 'non-aligned nation', een niet-
gebonden land, willen worden.
Wij doen ook ontzettend weinig om
ze met onze gedachtenwereld te laten
kennismaken: als er een Guinees wil
doorstuderen moet hij naar de Hum-
boldt-universiteit in Oost Berlijn, of
naar Praag of Moskou wij bieden
hun geen studiebeurzen aan. Maar
hier gebruik ik alleen nog maar een
motief van politieke berekening. Wij
zijn gewoon principieel geroepen om
dit volk dat tegen deze overheerser
vecht bij te staan'.
'Is er al uitzicht op staatsrechtelijke
erkenning door Nederland?'
Het is teleurstellend dat de Neder
landse regering met die erkenning
blijft aarzelen. Men houdt erg vast
aan die gedachte dat de facto het héle
gebied onder het gezag van deze rege
ring behoort te staan. Maar zo star is
Ook de Portugese luchtmacht scheen belangstelling te hebben voor
de Nederlandse parlementariërs in Guinee-Bissau. Verscheidene ma
len moesten zij in loopgraven wegduiken voor luchtaanvallen. Op de
voorgrond het kamerlid Relus ter Beek.
de internationale rechtsorde niet. Die
evolueert ook de politieke keuze
gaat daar een rol in spelen. Met het
uitroepen van de onafhankelijke staat
heeft de PAIGC een facto situatie
gelegaliseerd immers twee derden
van het gebied staan feitelijk onder
haar controle. De beweging is daarin
aangemoedigd door het besluit van de
speciale commissie van de VN, waarin
zij als enige wettige vertegenwoordig
ster van de bevolking van Guinee
Bissao is erkend. Inmiddels hebben
zestig landen de nieuwe staat erkend,
waaronder India, China en bijvoor
beeld vrijwel alle Afrikaaanse landen.
Wat ik nu hoop is dat Nederland niet
wacht tot alles is beklonken maar
hier eens voorop durft te lopen en
risico's durft te nemen.
Geen andere keus
'Wat zal de antirevolutionaire fractie
doen?'
'Ik moet nog verslag uitbrengen. Als
je ons program van actie leest is er
geen enkel probleem. Maar waar je
veel op stuit is dat probleem van het VOOrKGUr
geweld. Hoewel de gereformeerde we
reld toch duidelijk het recht van
opstand erkent, lijkt het er soms
ineens op alsof Afrikanen dat recht
niet hebben. Ik juich het geweld ook
niet toe. De bevrijdingsbewegingen
willen morgen nog praten, als de
Portugezen daar maar bereid toe wa
ren. Maar die laten hun geen andere
keus dan de wapens. In ieder geval is
er in onze fractie grote belangstelling
voor deze zaak en ik ben er zeker van
dat er eerlijk en openhartig over zal
worden gediscussieerd'.
'Toen Nederland moest dekoloniseren
werden er allerlei rampen voorspeld
voor onze economie, maar die bloeide
alleen maar op. Dat kwam ook omdat
zich inmiddels het Marshall-plan over
ons uitstortte. Zo'n plan is er voor
Portugal nu niet. Dat zou het mis
schien makkelijker voor dat land ma
ken om van zijn kolonieën af te
zien.
Dat is een idee, waar dr. Boertien al
een tijdje mee rondloopt. Ik vind dat
een heel originele gedachte die hij
nodig eens verder moest uitwerken.
Portugal is zelf het minst ontwikkel
de land van Europa. Zoiets is in EEG-
verband best denkbaar, maar dan
moet het land natuurlijk ook aan
andere voorwaarden voldoen. Binnen
lands ziet het er ook niet best uit met
de mensenrechten'.
Het wrak van een neergeschoten Portugees verkenningsvliegtuig.
(Ais mr. Scholten even wordt wegge
roepen gaan we even op dat onder
werp door met Relus ter Beek en
Sietse Bosgra van hef Angola Comité.
Zij constateren dat zulke voorwaarden
Portugal in elk geval niet zijn gesteld
toen het (bij de overgang van Enge
land naar de EEG) als lid van de
Europese Vrijhandelszone een associa
tieverdrag met de EEG kreeg. Poli
tiek leek daar weinig aan te doen te
zijn, een normale compensatie. Maar
ondertussen kreeg IJsland vanwege de
kabeljauwoorlog met Engeland géén
associatie-verdrag hoewel het toch ook
in de EFTA zat. (Een merkwaardige
voorkeur, die de EEG niet siert, vond
Sietse Bosgra).
Mr. Scholten zich weer bij ons
voegend: 'Wij beseffen hier niet bij al
dat rumoer rondom het Angola Comi
té hoeveel goodwill dat ons bezorgt in
Afrika. Het is daar algemeen bekend.
Hel is voor de mensen daar een
lichtpuntje in dat overigens nogal
donkere Westen waarvan de houding
niet begrepen wordt Neem nu weer
die deken-actie van het Medisch Comi
té Angola. Relus ter Beek en ik
hebben die nachten daar meegemaakt.
Je weet niet half wat een weldaad dat
voor die mensen is'.
Van onze weerkundige medewerker
Zoals hier wel eens is meegedeeld,
heeft de heer F. IJnsen te Wognum
het optreden van winterweer tussen
het jaar 1200 en nu onderzocht en
een formule opgesteld om het karak
ter ervan uit te drukken. Hij kreeg er
de dr. Van der Bilt-prijs voor van de
Nederlandse Vereniging voor iveer- en
sterrenkunde. Maar IJnsen liet het
daar niet. bij. 'Ik heb een hoofdige
kop', schrijft hij ons, 'en ben op zoek
gegaan naar periodiciteiten'. Hij deed
dit aan de hand van zijn karakterge
tallen en met behulp van een mini-
computer.
Zijn werkwijze was: het berekenen
van de auto-correlatiefunctie: een
duur woord waar we hier niet nader
op ingaan, maar wel op de uitkomsten
van zijn onderzoek. IJnsen vond aan
wijzingen dat er in het optreden van
winters een zicakke herhalingsneijing
van 140 jaar aanwezig is. Met
andere woorden: het schijnt dat
strenge en koude winters elkaar op
volgen met een tussenpoos van om en
nabij 140 jaar. Dit sluit niet uit dat
er ook andere periodiciteiten bestaan.
Enkele winters passen niet in het
schema, zoals de strenge winter van
1891. Hij geeft als voorbeelden onder
andere 1789 140 1929, verder
het jaar 1803 en 1942, ook 1805 en
1947, 1814 en 1956, 1823 en 1963 enzo
voorts. IJnsens voorzichtige conclusie
luidt: 'Het zou kunnen betekenen, dat
wij tot omstreeks het jaar 2000 een
vijf a zestal strenge winters tegemoet
kunnen zien, respectievelijk herhalin
gen van 1S38 corresponderend met
circa 1978), 1841 (corresponderend
met circa 1981), 1845 (1985), 1847
(1987). 1848 (1988) en 1855 (1995).
Dit levert een dichtheid op van één
strenge winter per 4, 5 of 6 jaar.
Aangezien er rond het tijdsverloop
van 140 jaar enige spreiding te zien
valt, zijn de jaartallen voor de toe
komst niet exact te geven. Mogelijk
wal meer, wanneer wij er ook de zon
nevlekken bij betrekken. Het aardige
is dat genoemde voorbeelden in over
eenstemming zijn met de prognoses
van de Deen Dansgaard, die een lan
ge ijsstaaf uit de Groenlandse ijskap
boorde (zie Nigel Calder 'Rusteloze
aarde', Sesam Speciaal, uitgeverij
Bosch en Keuning N.V., Baarn.
HOOG WATER 2 november 1973. Vlis-
slngcn 6.05-18.39. Haringvlietsluizen 7.37-
19.58. Rotterdam 8.30-21.12. Scheveningen
7.02-19.22. IJmuiden 7.49-20.09. Den Helder
11.00-23.43. Harltngen 1.33-13.43. Delfzijl 3.27-
16.02.
overwegend
Amsterdam
half bew.
12
0
De Bilt
half bew.
12
0
Deelen
licht bew.
12
0
Eelde
licht bew.
12
0
Eindhoven
licht bew.
13
0
Den Helder
half bew.
12
0
Luchth. Rtd.
licht bew.
12
0
Twente
onbewolkt
12
0
Vlissingen
onbewolkt
13
0
Zd.-Limburg
licht bew.
12
0.1
Aberdeen
geheel bew.
11
0
Athene
onbewolkt
20
0
Barcelona
licht bew.
14
0
Berlijn
zwaar bew.
9
0
Bordeaux
zwaar bew.
16
0.2
Brussel
onbewolkt
13
0
Helsinki
onbewolkt
1
0
Innsbruck
onbewolkt
10
0
Kopenhagen
half bew.
4
0
Lissabon
licht bew.
20
0.1
Londen
zwaar bew.
12
0
Luxemburg
onbewolkt
12
0
Madrid
licht bew.
16
0
Malaga
zwaar bew.
21
0
Mallorca
licht bew.
21
0
Nice
onbewolkt
19
0
Oslo
geheel bew.
3
0
Parijs
onbewolkt
13
0
Rome
onbewolkt
20
0
Split
onbewolkt
18
0
Stockholm
onbewolkt
4
0
Wenen
half bew.
9
0
Casa Blanca
licht bew.
24
0
Istanboel
zwaar bew.
14
0.3
Las Palmas
onbewolkt
25
0
New York
onbewolkt
Tunis
licht bew.
12
0
Wie de richtschap niet ï-. handen
kan krijgen, zou het altijd nog met
de vermachtiging kunnen probe
ren. Niet dat de inhoud van het
boekje 'De macht een geheel
nieuw maatschappelijk denkmodel
van wereld-allure!' direct daarop
neerkomt, maar zelfbedachte Bom-
mel-achtige termen als richtschap
en ver-machtiging springen er wel
uit. Die hihoud is hoogstens voer
voor politicologen, sociologen en
andere -logen, als die zulk voet ten
minste lusten, want deze macht
ligt nogal zwaar op de maag.
Uitgever Artofund in Bussum is
een andere mening toegedaan: 'Dit
verbijsterende boek is een nust
voor politici, sociologen en alle ho
gere funktionarissen, onverschillig
of deze in overheidsdienst of in
partikuliere ondernemingen werk
zaam zijn. Na dit boek zal 'de or
ganisatie' voorgoed met andere
ogen bekeken worden'. Voor die
uitgever is een heel ander aspekt
van dit 152 pagina's tellende 'ver
bijsterende' boekje kennelijk toch
belangrijker. Al op het slappe
kaftje kondigt hij dit aan: 'Het is
te voorzien, dat deze oorspronkelij
ke uitgave in het Nederlands eerst
curiositeitsuxiarde en ten slotte an
tiquarische betekenis zal verkrij
gen. Daarop is geanticipeerd door
de gehele oplage doorlopend van 1
tot 2000 te nummeren'. In een jui
chend 'voorbericht' van viereneen-
halve pagina lijkt hij niet veel
vertrouwen in zijn uitgave te heb
ben: 'Een publikatie van gelijke
allure zou in het Servo-Kroatisch
of Ziveeds waarlijk zijn weg wel
vinden'. De publikatie is méér dan
een uitsluitend commerciële daad,
vindt hij verder. 'De macht' is na
melijk een ongesubsidieerde uitga
ve en moet daarom 12,50 kosten.
Over die subsidiëring hier is hij
niet erg te spreken: 'Ontegenzegge
lijk is het Nederlandse systeem
ran menings-konservering inferieur
aan dat i>an de Sowjet-Unie, uaar
men dissidente schrijvers tenminste
nog in gekkenhuizen op kan slui
ten of naar Siberië kan verban
nen'.
Genoeg over de uitgever en zijn
privé-dehkmodellen. Nieuivsgieri-
ger zijn we naar de schrijver, die
zich van het pseudoniem 'Orloc'
bedient. Wie deze Orloc is ivordt
niet onthuld. Hij moet een overbe
kend iemand zijn, althans volgens
alweer de uitgever en zeker ook
naar zijn eigen mening, al hoeft
dat daarom natuurlijk niet per sé
zo te zijn. Iets word je wel op de
achterkant van het slappe kaftje
gewaar: 'Hij schrijft onder pseudo
niem, omdat hij meent dat de ob-
jektiviteit van de beoordeling van
de inhoud daardoor icordt bevor
derd. Een Nederlander wordt im
mers al te gauw als een exponent
van een bepaalde zuil gezien. Het
is niet aan ons zijn identiteit te
openbaren. Die identiteit doet er
trouwens niet toe. Het gaat hier
immers om het wezen van de macht
en niet om de lezer een bepaald
politiek koncept op te dringen'.
En 'daar zal de lezer het dan mee
moeten doen. Wie het niet eens is
met de haast oorverdovende loftui
tingen van de uitgever heeft dan
altijd nog op de lange duur een an
tiquarisch werkje in handen, want
herdrukken in het Nederlands zijn
uitgesloten ('wij zijn vooral in de
buitenlandse rechten geïnteres
seerd') en meer dan die tweedui
zend exemplaren komen er dus
niet. Voorin elk boekje staat een
nummer tussen één en tweeduizend
plus een lijstje waarop de naam
van de eigenaar en die van zes
eventueel volgende bezitters kun
nen worden ingevuld. Maar dan
zal er wel om die tweeduizend
'machten' gevochten moeten wor
den.
Weliswaar komt er geen geluid uit, maar het is een portable: een draagbaar
plastic toilet, dat aan de wapenuitrusting van het Zweedse leger is toege
voegd. Een soldaat van de artillerie toont hier, hoe gemakkelijk het ding
te vervoeren Is. Wat hij niet kan tonen is, dat hel eveneens makkelijk in
gebruik is en bovendien goedkoop, zodat het ook bij sportevenementen, in
weekendhuisjes en desnoods op lange autotochten dienst kan doen. De
zitting kan met een deksel worden afgesloten en zo te zien, hoeft er alleen
een plastic afvalzak onder te worden bevestigd. Van tijd tot tijd wèl ver
versen natuurlijk.
tijd.tot een akkoord te komen, an
ders zal de rechter een beslissing
nemen.
De 84-jarige kunstenares Rie Cra
mer, die 'herontdekt" is als illus
tratrice van in de dertiger jaren
verschenen kinderverhalen, krijgt
misschien een halve cent voor elke
prentbriefkaart die de uitgeverij
v/h Weenink en Snel in Baarn van
haar op de markt brengt. De kaar
ten in mapjes van zestien stuks
zijn in de handel gebracht door
de erven Thomas Rap, die ze in li
centie voor Weenink en Snel
maakt. De clischees waarvande
kaarten gemaakt zijn. werden on
langs gevonden en zijn vroeger ei
gendom geweest van de in 1962
failliet verklaarde uitgeverij Rou-
kes en Eerhart. Zonder Rie Cra
mer op de hoogte te stellen of
haar vergoedingen te geven wer
den de kaarten nu (waarvan de
stijl weer 'in' is)1 in de handel ge
bracht De 84-jarige kunstenares
begon een kort geding en daarbij
kreeg de rechter van de kant van
de uitgever te horen dat de oor
spronkelijke tekeningen destijds
contant met Rie Cramer zijn afge
rekend en dat daarmee ook de au
teursrechten werden overgedragen.
Daarvan kon echter geen acte ge
toond worden, omdat de admini
stratie na het faillissement moei
lijk te ontwarren is. Weenink en
Snel bleek echter wel bereid Rie
Cramer iets te geven; zelf krijgt
het bedrijf van Thomas Rap een
cent per kaart en daarvan zou het
een halve cent aan de kunstenares
willen afstaan. Veertien dagen kre
gen de partijen van de rechter de
Actiegroepen mogen dan lastig
zijn, maar het publiek blijkt toch
diep overtuigd te zijn van hun
nuttig effect. Dat mag men conclu
deren uit een steekproef van het
Nederlands Instituut voor de Pu
blieke Opnie (NIPO) onder meer
dan duizend mannen en vrouwen
van 18 jaar en ouder.
Op de vraag of aktiegroepen in het
algemeen nuttig zijn (afgezien van
de manier van optreden) reageerde
61 pet. positief, 31 pet. meende dat
aktiegroepen niet nuttig zijn en 8
pet. had geen oordeel.
Het valt op dat mensen die ip
linkse partijen hebben gestemd
aanzienlijk meer in actiegroepen
zien dan mensen die op de cen
trumpartijen hebben gestemd.
Van de aanhangers van de PPR
meende 84 pet. dan actiegroepen
nuttig zijn (de hoogste score).
Aanhangers van de CHU scoorden
45 pet (het laagste percentage).
Op de vraag of de regering reke
ning moet houden met actiegroe
pen, of alleen rekening moet hou
den met het gekozen parlement,
kwamen soortgelijke antwoorden.
Onder de aanhangers van de PPR
was 88 pet. van mening dat de le
gering met deze actiegroepen reke
ning moet houden (hoogste score).
Ook hier noreerden aanhangers
van de CHU de grootste afwijzing:
slechts 45 pet. beantwpordt de
vraag bevestigend.
'Ik vroeg je, of je hem een proefrit wilde laten maken.'
