Misschien
zondag al
rijverbod
Israël onder zware druk
van VS en Sowjet-Unie
UW
P
Eindhoven
wil geen
socialist
!n deze krant
Lubbers: warmte sparen door
sluiten van de gordijnen
•Maatregelen tegen
uurwerk per post
Nixon: beleid
jegens Europa
niet veranderd
Maariv: ook Washington wil Cairo 's derde leger vrij
NAVO eensgezind
naar Weens overleg
V.&D, wil Kemo overnemen
Tel Aviv blijft
zich verzetten
Solzjenitsin:
Sacharow in
levensgevaar
krant
bon
op de bres voor een sterke christelijke pers
Nieuwe Leidse Courant
DINSDAG 30 OKTOBER 1973
54ste jaargang no. 179
HRISTEUJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
astraat 37 Postbus 76 Telefoon 31441
„Stantvastich is ghebleven
mijn hert in teghenspoet!"
Gironr. 269274 t.n.v. B.V. De Christelijke Pers, Amsterdam Abonnement 10,58 per maand, per kwartaal 31,35
Meer
keus in
passende
omgeving
Bij VERDUYN
INTERIEURVERZORGING
RIJNSBURG
Afd. Bezorging vanaf 08.30 uur
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De autoloze zondag komt dichterbij. Minister
Lubbers van economische zaken acht het niet uitgesloten, dat
aanstaande zondag al het autoverkeer verboden zal worden.
De Nederlandse oliepositie is het
afgelopen weekeinde voor het kabi
net Den Uyl vrij urgent geworden.
Niet alleen het feit, dat Saoedi-
Arabië de oliekraan heeft dichtge
draaid, heeft daartoe geleid. Een
woordvoerder van het ministerie
van economische zaken noemde
een gesprek, dat ambtenaren van
dit ministerie met vertegenwoordi
gers van de olie-industrie hadden,
net zo belangrijk. Bij deze gelegen
heid is van de kant van de olie
industrie verklaard, dat op zeer
korte termijn de olie-aanvoer in
ons land aanzienlijk zal teruglo
pen.
Wil de Nederlandse voorraadposi-
tie niet worden aangetast, dan zal
spoedig ook het verbruik moeten
worden beperkt. Hoe dat in de
praktijk moet gebeuren, laat de
olie-industrie graag aan de over
heid over. Het kabinet gaat zich
deze week over maatregelen bera
den.
Minister Lubbers heeft inmiddels
al wat aanbevelingen gedaan, die
energieverspilling moeten voorko
men. In een interview voor de
radio zei de minister, dat het slui
ten van gordijnen afdracht van
warmte kan voorkomen. Ook zei de
minister maar dit was wellicht
niet helemaal serieus bedoeld
dat we de verwarming op scholen
iets lager moeten stellen, waardoor
de kinderen het thuis te warm
vinden.
Ontheffingen
Bij invoering van een autoloze
zondag zal een algemene onthef
fing gelden voor het openbaar ver
voer (ook taxi's), artsen, GGD, po
litie en brandweer, zo deelt het
ministerie van economische zaken
mee. Bijzondere ontheffingen kun
nen worden verleend aan automo
bilisten, die daarvoor in aanmer
king menen te komen. Zij zullen
daartoe een aanvraag moeten in
dienen bij de rijksverkeersinspec
tie, die in elke provincie een bu
reau heeft. Het ministerie verwees
verder naar soortgelijke maatrege
len, die in 1956 genomen werden,
toen er eveneens autoloze zonda
gen werden ingesteld (van 25 no
vember tot 3 februari 1957). Een
autorijverbod kan worden opgelegd
op grond van de Distributiewet
van 1939 en moet bij ministeriële
beschikking worden bepaald door
het ministerie van economische za
ken. De uitvoering van de maatre
gel berust bij het ministerie van
verkeer en waterstaat. Op beide
departementen werd gisteren aan
genomen dat de rijkspolitie zal
worden belast met de controle op
de naleving van het verbod.
Vorige week werd nog aangenomen,
dat een auto-loze zondag niet op
korte termijn zou hoeven worden
ingevoerd. De situatie is evenwel
drastisch veranderd, nu zondag be
kend werd dat ook Saoedi-Arabië,
onze grootste olie-leverancier, de
uitvoer naar Nederland wil stop
zetten. Minister Lubbers maakte
gisteren op het congres van het
Nederlands Katholiek Onderne-
mersverbond duidelijk, dat de dis
tributiewetgeving op heel korte ter
mijn in werking moet worden ge
steld. De olie-industrie zou het ver
standig achten wanneer deze aan
voer en de voorraad voor ongeveer
twee maanden, over een langere
periode dan normaal zou kunnen
worden gebruikt.
Extra-treinen
De Nederlandse Spoorwegen zullen
bij een eventuele autoloze zondag
rekening houden met de mogelijk
heid van het inlassen van extra
treinen. 'Materieel en personeel
zullen in ieder geval gereed staan',
aldus een woordvoerder van de
NS. De spoorwegen, die 's zondags
slechts voor veertig procent beset-
te treinen hebben, verwachten ech
ter geen problemen. 'We kunnen
zelfs een verdubbeld aanbo" van
reizigers opvangen, maar we ne
men aan, dat de meeste automobi
listen, die 's zondags rijden, thuis
zullen blijven en niet allemaal de
trein zullen nemen'.
De NOS antwoordde op onze vraag
of terwille van het thuisblijvend
publiek wellicht eerder op de zon
dag zal worden uitgezonden. 'Er
wordt niet over gedacht al met een
programma te komen; de mensen
moeten maar langer in bed blij
ven'.
Bij het ministerie van economische
zaken ligt een verzoek van de
Bond van Automobièl- Garage- en
aanverwante Bedrijven (BOVAG)
motoren en bromfietsen vrij te
stellen van een eventueel zondags
rijverbod om het publiek toch nog
enige mobiliteit te geven. De BO
VAG verzocht ook een eventuele
vermindering in de bevoorrading
van benzine over alle pompen
evenredig te laten gebe :ren.
Wel bromfietsen?
Een woordvoerder van het ministe
rie van economische zaken zei des
gevraagd, dat de categorie brom
fietsen evenals in 1956 waar
schijnlijk geèn zondagsrijverbod
zal worden opgelegd.
Opklaringen
Droog weer met opklaringen.
Zwakke tot matige wind, eerst
uit noordelijke, later uit uiteen
lopende richtingen. Maximum
temperaturen rond 12 graden.
Morgen en overmorgen:
Rustig herfstweer met op veel
plaatsen nachtvorst. Later een
toenemende kans op mist.
Morgen:
'zon op: 07.33
zon onder: 17.14
maan op: 12.44
maan onder: 20.47
WASHINGTON (Reuter) President
Nixon heeft de Westeuropese NAVO-
bondgenoten laten weten dat er 'geen
wijziging is gekomen in onze funda
mentele beleid jegens Europa'. Het
bezoek van de president zal voor een
groot deel afhangen van het verloop
van het overleg dat hierover wordt
gevoerd met de Europese bondgeno
ten. Een en ander is gisteren meege
deeld door Gerald Warren, de woord
voerder van Nixon. Volgens Warren
staat Nixons plan Europa te bezoeken
nog steeds vast.
Het Pentagon heeft verklaard dat mi
nister van defensie James Schlesinger
volgende week naar Europa gaat om
in Den Haag een zitting de nucleaire
planning-groep van de NAVO bij te
wonen. Henry Kissinger, de Ameri
kaanse minister van buitenlandse za
ken, heeft, op een bijeenkomst met 18
Westeuropese politici, in Washington,
verklaard dat hij teleurgesteld is over
de weigering van Europa met de VS
samen te werken bij pogingen een
vredesregeling voor het Midden-Oos
ten tot stand te brengen. 'Wij zijn er
bezorgd over dat de Europeanen twee
weken lang, terwijl de VS een belang
rijke beslissing moesten nemen, han
delden alsof de NAVO niet bestond.
De Europeanen schenen meer geïnte
resseerd te zijn in het behalen van
marginale individuele voordelen in
plaats van deel te nemen aan de
gezamenlijke actie', aldus Kissinger.
Zie verder buitenland-pagina.
I. J. van der Lee
Van onze correspondent
EINDHOVEN De Eindhovense
gemeenteraad heeft in een motie
haar ongenoegen uitgesproken
over de voordracht van de rege
ring aan de koningin om mr. J.
van der Lee tot burgemeester te
benoemen.
In de motie wordt gesteld dat in de
raad slechts 2 van de 39 zetels worden
ingenomen door de PvdA, terwijl
slechts 8 zetels worden bezet door de
zogenaamde progressieve groeperin
gen. Van de resterende 31 zetels wor
den er 25 ingenomen door de chris
tendemocratische partijen. De voor
dracht van een lid van de PvdA is
volgens de motie dan ook in flagrante
tegenspraak met de politieke verhou
dingen in Eindhoven. Bovendien
wordt in de motie gesteld dat bij de
benoeming totaal geen rekening is
gehouden met de door de overgrote
meerderheid van de gemeenteraad
naar voren gebrachte gevoelens.
De discussies in de raad gisteravond
hadden vaak een zwaar emotioneel
karakter. Mevrouw Tielens-Haan van
D'66 reageerde in felle bewoordingen
op het indienen van de motie en
noemde het gedrag van drs. B. Com-
bee, fractievoorzitter van de combina
tie christelijke partijen en indiener
van de motie, kleinschalig en de
Eindhovense gemeenteraad onwaardig.
Overigens werd wel duidelijk gesteld
door alle sprekers, dat de persoon van
de heer Van der Lee buiten beschou
wing werd gelaten en dat alleen de
politieke aspecten van de benoeming
ter discussie waren. Mr. W. van Ei.c,
waarnemend burgemeester, noemde
sprekend namens het college van B
en W de benoeming een daad van
autoritaire machtsoplegging van het
kabinet-Den Uyl.
In een gisteravond uitgegeven verkla
ring heeft het dagelijks bestuur van
de KVP de benoeming van mr. Van
der Lee 'zonder meer onjuist' genoemd.
'De gevolgde procedure is volstrekt
onbevredigend voor degenen, die er
het nauwst bij betrokken zijn, de ge
meenteraad', aldus de verklaring.
Zie ook pagina 5
WENEN (Reuter). NAVO-diploma-
ten in Wenen hebben laten doorsche
meren dat de NAVO-landen het volle
dig eens zijn geworden over de tac
tiek die zij zullen volgen op de confe
rentie tussen Oost- en West-Europa
over inkrimping van de legers die
vandaag in de Oostenrijkse hoofdstad
begint. Dit ondanks de recente span
ningen tussen de VS en West-Europa.
De onderhandelingen in Wenen - die
zo ingewikkeld zijn dat ze naar ver
wachting enkele jaren zullen duren -
worden gevoerd door twaalf 'NAVO-
landen waaronder de VS en Canada,
en zeven landen van het Pact van
Warschau.
Zie ook buitenland -pagina
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Vroom en Drees-
mann wil Kemo (Hunkemöller Lexis
en Lindor) overnemen. Tot dat doel
zal het bedrijf een bod van 350 gul
den in contanten uitbrengen op de
gewone aandelen Kemo, groot 100.
Het bod ligt aanzienlijk hoger dan
het onlangs door de Britse Sears Hi
dings aangekondigde bod van 300.
Sears Holdings nam eerder dit jaar
het schoendetailhandelsbedrijf Hoog-
eriboseh over.
Zie verder pagina 15
BEIROET, TEL AVIV, CAIRO
(AP, Reuter, UPI) De Ameri
kaanse regering heeft Israël on
der zware druk gezet een einde te
maken aan de omsingeling van
het derde Egyptische leger in de
Sanai-woestijn en terug te keren
naar de bestandslijnen van 22 ok
tober. Maar de Israëlische rege
ring heeft zich fel tegen deze
Amerikaanse pressie verzet.
Dit heeft de correspondent in Wash
ington van het Israëlische dagblad
Maariv gisteren gemeld.
Volgens MaSriv eist Washington 'on
der Russische druk' dat Israëlische
troepen weer de posities innemen, die
zij hadden op het moment dat de
eerste resolutie van de Veiligheids
raad van kracht werd. 'De bedoeling
van de Russische is is het doorbreken
van de omsingeling van het derde
Egyptische leger', aldus Maëriv.
Volgens Israël is de Sowjet-Unie niet
in staat te bepalen hoe de bestandslij
nen op 22 oktober lagen. Tel Aviv
stelt zich op het standpunt dat de
omsingeling van het derde Egyptiscne
leger al voltooid was toen het bestand
van kracht werd. aldus Maariv. 'Ten
minste in dit stadium schijnt er geen
Israëlische bereidheid te bestaan ge
volg te geven aan de Amerikaanse
oproep', zo vervolgt het blad.
Volgens Maëriv heeft Moskou be
weerd dat het Egyptische derde leger
pas op 23 oktober volledig door de
Israëli's is omsingeld en dat dit het
gevolg was van 'wederzijdse bestands
schendingen door Israël en Egypte'.
Volgens Maëriv neigt Washington er
toe de Russische versie over te ne
men.
De Verenigde Naties zijn volop bezig personeel over te brengen naar vitale plaatsen bij de fronten in het
Midden-Oosten. In de buitenwijken van de stad Suez werden deze week reeds vrachtwagens vol VN-vre-
destroepen gesignaleerd.
Vredesplan a..
Tegelijk met de publikatie in Maariv
heeft het Libanese dagblad An Nahar
de hoofdlijnen bekendgemaakt van
wat, volgens dit blad, een vredesplan
MOSKOU (Reuter) Volgens de
Russische schrijver en Nobelprijswin
naar Alexander Solzjenitsin waren de
Palestijnen, die eerder deze maand de
dissidente natuurkundige Andrej Sa
charow bedreigden 'huurmoordenaars'
van de Russische autoriteiten. In ons
land zou een dergelijke aanval onmo
gelijk zijn zonder de voorkennis en
aanmoediging van ds autoriteiten, zo
schrijft Solzjenitsin in een brief aan
buitenlandse verslaggevers.
Sacharow heeft gezegd dat op 21 okto
ber twee maanen zijn appartement
binnendrongen, die zeiden lid te zijn
van de Palestijnse Zwarte September-
beweging en hem met de dood be
dreigden. Hij meldde het incident aan
de politie maar er is kennelijk sinds
dien niets meer van vernomen. Solzje
nitsin meent dat de twee mannen in
ieder geval de medewerking van de
Russische autoriteitep moeten hebben
gehad.
'Dit is een nieuwe benadering. Wat
kunnen ze doen tegen de vrije me
ningsuiting van een vrij man? Zij
hebben geen argumenten, raketten
passen niet in deze situatie, en gevan
genisstraf zou hun reputatie schaden.
Dus er blijft niets anders over dan
een huurmoordenaar', aldus Solzjenit-
zou zijn, waarover Moskou en Wash
ington overeenstemming hebben be
reikt.
Het plan omvat volgens An Nahar de
volgende punten: 1) Israël moet zich
uit de gehel Sinai terugtrekken, ter
wijl op vredesbesprekingen wordt be
paald óf en zo ja, waar gedemilitari
seerde zones worden ingesteld. Indien
er een impasse ontstaat over Sjarm-el-
Sjeikh, dat van groot strategisch be
lang is omdat dit gebied de toegang
tot de Golf van Suez beheerst, zal het
onder internationaal toezicht worden
geplaatst; 2) troepen van de VN
zullen worden gestationeerd op de
Hoogten van Golan, het grensgebied
tussen Syrië en Israël. Maar de voorste
hellingen van de Hoogten, aan de Is
raëlische zijde van de grens, zullen een
'Israëlisch veiligheidsgebied' worden;
3) er wordt een Palestijnse staat
gevormd op de westelijke oever van
de Jordaan. Tot deze staat zullen ook
de Gaza-strook en het oostelijk deel
van Jeruzalem behoren.
Foead Mattar, de correspondent in
Cairo van An Nahar, schrijft voorts
dat president Sadat van Egypte van
Moskou de verzekering heeft gekregen
dat Israëlische troepen van de weste
lijke over van het Suezkanaal zullen
verdwijnen voordat de voorgenomen
vredesbesprekingen beginnen. 'In Cai
ro wordt aangenomen dat Russische
garanties, onder de huidige voorwaar
den van de Amerikaans-Russische ont
spanning, de steun genieten van de
VS', aldus de correspondent. Het
Amerikaans-Russische vredesplan is
erop gericht een einde te maken aan
de crisis in het Midden-Ooosten op
basis van de stelregel: 'geen overwin
naar, en geen overwonnene'.
Volgens An Nahar hebben Egyptische
en Syrische leiders duidelijk gemaakt
dat hun voornaamste redenen voor
het aanvaarden van het bestand wa- Zayyat
ren geweest dat de recente VN-resolu-
tie van november 1967 (nummer 242),
waarin Israël wordt opgedragen zich
uit bezette Arabische gebieden terug
te trekken. Tenzij Israël aan deze
voorwaarden voldoet, zullen Egypte
en Syrië de vijandelijkheden hervat
ten, aldus officiële zegslieden in Cairo
en Damascus.
Breznjew-Sadat
Volgens het Israëlische dagblad Maa
riv zijn de Amerikaanse diplomatieke
maatregelen gebaseerd op de gedachte
dat het voor de VS de beste politiek
is het politieke leven te redden van
de Russische partijleider Leonid
Breznjew, tegen wiens West-politiek
in eigen land fors verzet bestaat, <*n
het politieke leven van de Egyptiscne
president Sadat, voor wie de vernieti
ging van het derde Egyptische leger
politiek desatreus zou kunnen zijn.
De verzwakking v?n de status van
Sadat en de verzwakking van de Rus
sische invloed in dit gebied 'zouden
de kansen op een Amerikaans-Russi-
che vredesregeling in het Midden-
Oosten rechtstreeks aantasten'., aldus
Maëriv.
Het gezaghebbende Egyptische dag
blad Al Achram heeft in een commen
taar het Israëlische voorstel van tie
hand gewezen de Israëlishe troepen
weg te halen van de westelijke oever
van het Suezkanaal, als Egypte zijn
strijdkrachten uit de Sinai terugtrekt.
Volgens Al Achram kunnen de mili
taire successen van deze oorlog niet
worden teruggebracht tot een uitwis
seling van grondgebied en een voort
bestaan van de situatie van voor 6
oktober. 'Elke oorlog waarin Israël
geen beslissende overwinning boekt is
een door Israël verloren oorlog. En
elke oorlog waarin de Arabieren de
Israëlische vermogens blokkeren deze
in hun voordeel te keren is een door
de Arabieren gewonnen oorlog' aldus
Al Achram.
Mohammed el-Zayyat, de Egyptische
minister van buitenlandse zaken,
heeft verklaard dat het nog 'voorba-
noteer als nieuwe abonnee
Naam:
Adres:
Plaats:
Betaalt per: maand; kwartaal.
De nieuwe abonnee ontvangt de krant 14 dagen
gratis
naar inhoud en overtuiging een krant die gezien is en gezien
mag worden!
Door de benadering van het plaatselijk, landelijk
en wereldgebeuren.
In kerk en maatschappij, in politiek, kunst en sport.
Kritisch, kort en bondig!
Een krant ook voor uw buurman. Zet hem vandaag nog op de bon.
Opgegeven door
Naam:
rig' is .te spreken van Arabisch-Israëli-
sche vredesbesprekingen in de nabije
toekomst. Maar de mogelijkheid dat
zij spoedig begennen is niet uitgeslo
ten. aldus Zayyat die in Rome op
doorreis naar New York de pers ?e
woord stond. De Egyptische ondermi
nister van buitenlandse zaken Ismail
Fahmi is op weg naar Washington en
heeft een brief van president Sadat
voor president Nixon bij zich. Dit is
uit politieke bronnen in Cairo verno
men. Fahmi wordt vergezeld van
Omar Serri. een hoge ambtenaar van
zijn departement, belast met interna
tionale conferenties en wereld-organi
saties.
Hieruit wordt afgeleid dat er spoedig
een vredesconferentie zal komen. Het
Amerikaanse ministerie van buiten
landse zaken weigerde gisteren com
mentaar op de komst van de Egypti
sche delegatie, maar zei dat het be
zoek een Egyptisch initiatief betrof.
Binnenland
Middenstand klaagt 5
Rouwdienst zelf regelen 7
Middenschool 11
Buitenland
Druk op veiligheidsconfe-
rentie 9
Kerk
Wanneer wordt Gijsen naar
Rome geroepen? 2
Sport
Van der Hart heeft weer
eigen inbreng 13
Economie
Uitvoer aardgas gaat door 15
Men schrijd ons 2
Nieuwe boeken 2
Radio en iv 6
Recept 6
Strips, feuilleton 6
Commentaar 7
Weer 7
Dichtbij en verder 7
Beurs 8
Adres:
Plaats:
Ik ontvang als beloning het aangekruiste
D mapjes postpapier met enveloppen
D pletine schaaltje (flessen onderzetter)
handige paraatmap met briefpapier en pen
Een postzegel is niet nodig als u op de enveloppe schrijft: Nieuwe Leidse Courant, anlwoordnr. 267 Leiden
