ZAAK VAN 'BVD-SPIONNEN'
VANDAAG WEER VOOR HOF
dichtbij
-mmentaar
llsteringen (1)
ssteringen (2)
'De man met
de kikkerogen'
woonde
in zelfde huis
als De Jager
Lid Rode Jeugd
in hoger beroep
STEKBAND^}
TS-BANDENSEKVICE
het weer
Weerprofeten
weerrapporten
de uitvinder van dienstbetoon
boycot
tuig
visioen
iar/KiWAB/TBT VRLJDtAG 26 OKTOBER 1973
BWNIENiLAAD T3/K7
b deze plaats is wel eens opge-
SJdat het kabinet Den Uyl be
giet wordt ontsierd door een ge-
rijn regelzucht. Er is weinig dat
I aandacht van het kabinet ont-
het niet noopt tot bedillerig
Men om conflicten en problemen
ossen.
iden desondanks niet graag wil-
'eren dat het kabinet te verge
n/alt n et de raad van bestuur
n N.V., -genaamd 'Nederland'
minister Lubbers (economische
zich aanstelt als de president-
ir van die N.V., nu hij bedrijfs-
ingen in de randstad met een
lingensysteem wil selecteren
jngestie, milieu-belasting en
gen op de arbeidsmarkt te
men.
.-woordvoerder in de Tweede
drs. A. Schouten heeft de mi-
leze week, bij de behandeling
wetsontwerp selectieve inves-
egeling (S.I.R.) wel zo'n presi-
-ecteur genoemd. Een vergelij-
e ook in het verband van dit
i werp, zeer scheef en daarom
rechtvaardig is.
beginnen zal er waarschijnlijk
II N.V. te vinden zijn die zo
atisch wordt bestuurd dat zij
rgelijking met het regiem van
Lubbers kan doorstaan. Dat is
beoordelen van de selectieve
ingsregeling een belangrijk ge-
de minister zal er bij het geven
;eren van vergunningen zo-
heel zijn beleid op bedacht
zijn dat de volksvertegenwoor-
hem ter verantwoording kan
Elk bedrijf dat zich ten on-
in zijn investeringsdrang ge-
'oelt, staat bovendien een be
ogelijkheid bij de Kroon ter be-
ig-
wat de vergelijking vooral
maakt is dat zij het beeld op-
'an een minister die zich op-
ils een souverein leider van de
lische bedrijvigheid in de sa-
jing, als een manager die uit
waar voortaan geïnvesteerd
/orden. Terwijl de minister in
jkheid alleen wil aangeven
oortaan congestie-veroorzaken-
g stcringen niet mogen worden
dj menen dat ècn dergelijke
dsbevoegdheid tot ordening op
haal voor ons land zonder voor-
Principieel verschilt een der
bevoegdheid echter niet met
ibeeld de mogelijkheden die de
atebesturen zijn gegeven, auto-
I voor de verkoop van voorbe-
""^tiddelcn uit de buurt van kerken
folen te weren. Wij herinneren
;t.at de AR-fractie destijds deze
i'idheid van de overheid, investe-
(1Jop hun vestigingsplaatsen te se
tt, hartelijk heeft gesteund,
e' it het erom of bepaalde investe-
in een gebied waarin het milieu
leefbaarheid van miljoenen
reeds te zeer worden be-
mogen worden geweerd om
rdere verzieking van het gescha-
|e voorkomen. Het behoort tot
btsbediening van de overheid
jh deze zorg aan te trekken.
investeringen van een dergelijk
:uk is natuurlijk in het geding
eigen verantwoordelijkheid van
'Jrende ondernemers niet te zeer
verdrukking komt. Maar min-
Vven belangrijk is de mate waar-
leefomstandigheden van mens,
n dier al aangetast moeten wor-
acht. Minister Lubbers en drs.
s en zijn het erover eens dat er
lijnmond al van een dergelijke
g kan worden gesproken en
trom in dat gebied een vergun-
itelsel niet kan worden gemist.
voor het randstad-gebied bui-
Rijnmond ook geldt is voor mi-
Lubbers blijkbaar een vast-
feit, maar voor de heer Schou-
een vraag. Het is een menings-
I van vooral praktische aard,
er men beter een praktische
ie kan voeren dan doctrines
zif'cr elkaar te plaatsen.
Hgering is daarmee begonnen
gle SIR voor de stellen als een
>i|begin van een algemene toet
en investeringen aan hun beteke-
'?br de samenleving. Daarachter
^ïenig socialistisch stokpaardje
(i vermoed. De heer Schouten
pe handschoen opgenomen door
fenovcr zijn 'christelijke visie'
,ie souvereiniteit van de onder-
«verantwoordelijkheid te plaat-
i.tuiden niet willen pleiten voor
iologisering van een politieke
Maar daarbij moet de
ide. praktische kant van de
;pjtic in de randstad niet al te
de achtergrond komen.
5 (Reuter) Nigeria heeft als
iende Afrikaanse staat de be-
11 igen met Israël verbroken. In
egeringsverklaring wordt deze
erklaard als protest tegen Is-
infiltratie op de westelijke oe-
n het Suez-kanaal. Eerder deze
had Algerije Nigeria bekriti-
omdat het weigerde de Arabie-
tief te steunen.
De 'man met de kikkerogen' ('De Roo') in gesprek met een lid van de Rode Jeugd, Danny Mulder.
Van een onzer verslaggevers
DEN BOSCH Spannen BVD en politie samen tegen leden van de rode jeugd? Heeft de BVD
'plaatsvervangers' ingehuurd om op kritieke momenten het publiek en zelfs rechters op een dwaal
spoor te brengen over vermeende activiteiten van de Binnenlandse eiligheids Dienst? Die vragen
zullen vandaag voor het gerechtshof in Den Bosch ter sprake komen bij de voortzetting van het pro
ces tegen het rode jeugd-lid Luciën Van H. uit Eindhoven.
Luciën werd begin dit jaar door de
rechtbank tot drie jaar gevangenis
straf veroordeeld omdat zijn vingeraf
drukken voorkwamen op een zakje
poedersuiker, dat in combinatie met
andere artikelen voor de fabricage
van een vervaarlijke bom zou kunnen
dienen. Het feit dat Luciën lid is van
de Rode Jeugd was voor de officier
van justitie mr. J. Peynenburg, reden
aan te nemen dat Luciën de poeder
suiker inderdaad voor het maken van
een bom in zijn bezit had. Vandaar
die drie jaar.
Op 13 september diemie zijn zaak in
hoger beroep. Toen bleek een aantal
belangrijke getuigen, die licht konden
brengen in de duistere affaire, op va
kantie of zoek. Zoek was de BVD-er
die schuil ging onder het even opzich
tig als amateuristisch gevonden pseu
doniem J. de Roo (Rode Jeugd), die
voor het gerechtshof is omschreven
als 'de man met de kikkerogen'.
Wekenlang en onder betaling van
flinke sommen gelds, papte hij aan
met het Rode Jeugd-lid Danny Mul
ders, die hem moest helpen een be
wijsstuk te vinden om de als gevaar
lijk geachte rode jeugd-secretaris van
de afdeling Breda, Evert van de Berg,
achter slot en grendel te brengen.
Danny mochl in de enerverende jacht
op Van de Berg van de BVD-ambte-
naar zelfs een pistool in Antwerpen
kopen. Dat zou compleet met vinger
afdrukken van Evert, tenslotte aan
De Roo worden overhandigd.
Maar in de slotfase van het BVD-spel.
ontpopte Danny zich als dubbelspion
en reikte De Roo in plaats van het al
les onthullende pistool, een bundeltje
papieren zakdoekjes (voor het bloe-
ADVERTENTIE)
Alphen a/d Rijn Amersfoort Amsterdam Apeldoorn Arnhem Bergen op Zoom Drachten Ede
Emmen Enschedé Gorinchem 's Gravenhage Groningen Helmond Kampen Leiden- Meppel
Middelburg Naarden Nijmegen Roosendaal Stadskanaal Terneuzen Tilburg Vlaardingen
vy
den). In plaats van De Roo, die op de
zitting van 13 september was gedag
vaard als eigenaar van de Opel met het
kenteken 45-05-AM (de auto waarmee
de BVD-er zijn bijeenkomsten met
Danny placht te bezoeken) verscheen
voor het gerechtshof een volgens zijn
zeggen niets vermoedende en niets
wetende Haarlemse programmeur, ge
naamd D. W. Jager. Hij verklaarde
zich eigenaar van de auto met het be
wuste kenteken en gaf als adres op:
Roemer Visserstraat 183 in Haarlem.
Op dat adres hadden Rode Jeugd-le-
den via een buurtonderzoek ook de
pseudo-De Roo weten thuis te bren
gen.
De verwarring van het gerechtshof
was dan ook groot. De heer Jager zei
'de man met de kikkerogen' niet te
kennen. Vandaar dat vandaag in elk
geval ter sprake zal komen de vraag
of de BVD zich bedient van auto's
met kentekens, die op naam staan van
onschuldige Nederlanders.
Maar intussen zijn de mysteries om
De Roo vergroot. Want de man zou
wel degelijk in het pand Roemer Vis
serstraat 183 wonen, samen met de fa
milie Jager. De omstreden woning
staat op naam van de weduwe me
vrouw Consent, die hoofdbewoonster
is. Daarnaast heeft zij een aantal ver
trekken onderverhuurd. In één daar
van zou De Roo wonen. Maar het huis
staat niet op zijn naam, net zo min
als de auto op zijn naam staat en zijn
identiteit bekend is.
Misschien dat het gerechtshof er van
daag allemaal achter komt. Want het
ondersteunde op 13 september de eis
van de raadsman van Luciën, mr. P.
H. Bakker Schut, dat De Roo moest
worden opgespoord. Hij is dan ook
voor vandaag opnieuw gedagvaard, zo
vertelde gisteren de procureur-gene
raal, mr. C. H. Nuis.
Ook gedagvaard is het hoofd van de
BVD, drs A. Kuiper. Zijn dagvaar
ding was de vorige keer onbestelbaar
teruggekomen. Dat is deze keer niet
het geval. Wat zal hij gaan zeggen is
overigens al bekend: Danny Mulder
heeft geen geld van de BVD gekregen
om het pistool te kopen, Danny Mul
der heeft geen forse onkostenvergoe
dingen voor zijn medewerking aan de
BVD gekregen, hem is ook nooit door
de betrokken BVD-agent gezegd: 'Evert
van den Berg moet gepakt wor
den'. Datzelfde is namelijk ook al een
keer de minister van binnenlandse za
ken, prof. De Gaay Fortman ontkend
en deze informatie was hem ingefluis
terd door het hoofd van de BVD, drs.
Kuiper.
Met vakantie waren bij een deel een
van de hoger beroepszaken tegen Lu
ciën van H. de Eindhovense politie
commissaris C. Vringer en de Bredase
politieagent J. van Dongen. 'De twee
de keer al dit jaar', merkte Bakker
Schut toen spottend op. Beide politie
medewerkers hebben contact met De
Roo gehad en kunnen beiden het ver
haal van Danny Mulder voor een deel
bevestigen of ontkennen. Voor van
daag staan ze weer op het programma
en het hof zal niet opnieuw genoegen
nemen met vakantie-excuses, zo heeft
de president op 13 september laten
weten. En zo zal vandaag het BVD-
spionagespel worden voortgezet. Over
igens zit Luciën van H. bijna een jaar
in de gevangenis en acht hij zich
zo als hij al eerder zei onschuldig.
Van onze weerkundige medewerker
Altijd wanneer de bladeren vallen,
zwelt het koor van profeten, die voor
zich zien, hoe komende winter wordt,
aan. In het ene geval is het de royale
oogst aan eikels en beukenootjes die
deze mensen helderziendheid ver
schaft, een andere keer wordt gelet
op de kastanjes of, zoals dit jaar, op
de overvloedige oogst aan braambes
sen. Onveranderlijk luidt de voor
spelling dat er een strenge winter
komt. Een Brabander gaat zelfs zover,
dat hij voor volgend jaar al een da-
turn noemt, waarop de Elfstedentocht
verreden zal worden. Het zal ons be
nieuwen of deze man even goed kan
gokken als zijn illustere voorganger:
kapper Flink in Hengelo. In de stren
ge winter van 1963 raadde hij goed
(18 januari) en hij was op slag een
beroemd man. Een landelijk dagblad
blies het vuurtje wat verder aan en
korte tijd later kon kapper Flink een
boekje op de markt brengen, waarin
haarfijn het vakantieweer in Europa
werd voorspeld. Daarna is het stil ge
worden rondom Flink, maar profeet
Pruiksma in Boxum (Fr.) gaat stug
door. Deze nuchtere Fries houdt niet
van kretologie. Hij geeft zijn seizoen
voorspellingen nog enigszins een basis
in de vorm van de onweersfrekwentie
in de voorafgaande herfst. Vandaar
dat Pruiksma pas begin december met
een prognose op de proppen komt.
De officiële weerdiensten huiveren
voor dit soort weerwichela'rij. Wie
zich bewust is van de zeer grote ge
compliceerdheid van het atmosferisch
weeergebeuren, wordt trouwens van
zelf wel bescheidener.
De bescheiden bijdrage van uw weer
man in deze beperkt zich tot het signa
leren van de gemiddelde luchtdruk
van 1 tot en met 23 oktober 1973 ten
zuiden van IJsland op 63 graden N.B.,
20 gr. W.L. De waarde bedraagt 1016
millibar tegen normaal 1002,5 mb. Een
statistisch onderzoek over de jaren
1874-1895 en 1939-1963 leerde dat bij
een gemiddelde IJslandse oktober-
Weerrapporten van gisteravond 19 uur
max. neersl.
temp. 7-19 u
luchtdruk tussen 1010 m 1016 mb.
daarna vijf winters streng uitvielen,
die van 1880, 1895, 1942, 1947 en 1956:
twee koud, twee normaal, twee zacht
en één zeer zacht (1961). Hieruit
spreekt toch wel enige voorkeur voor
sneeuw en ijs. Verder willen we niet
gaan, het eindcijfer is trouwens nog
niet bekend.
En wat het actuele weer betreft
Lang leve het Europese hogedrul(ge
bied. dat doorgaat met de presentatie
van mooi vrij zacht weer, ook tijdens
het komende weekeinde.
IIOOG WATER 27 oktober 1973. Vissingen
2 12-14.29: Hanngvlietsluizen 3.59-16 15; Rot
terdam 5 10-17.10; Scheveningen 3.31-15.47;
Uitluiden4.04-16.54 Den Helder 8.30-
20.49; Harlingen in.31-22.58: Delfzijl 0.18-12.28.
Amsterdam
licht bew.
13
0
De Bilt
zwaar bew.
13
0
Deelen
zwaar bew.
12
0
Eel de
mist
13
0
Eindhoven
licht bew.
13
0
Den Helder
licht bew.
Luchth. Rtd.
zwaar bew.
12
0
Twente
zwaar bew.
12
0
Vlissingen
onbew.
12
0
Zd. Limburg
onbew.
13
0
Aberdeen
zwaar bew.
14
0
Athene
zwaar bew.
16
0
Barcelona
licht bew.
17
0
Berlijn
geheel bew.
8
0
Bordeaux
onbew.
15
0
Brussel
licht bew.
12
0
Helsinki
motregen
7
2
Innsbrtick
onbew.
7
0
Kopenhagen
geheel bew.
10
0
Londen
half bew.
15
0
Luxemburg
onbew.
9
0
Madrid
onbew.
19
0
Malaga
licht bew.
22
0
Mallorca
onbew.
20
0
Nice
onbew.
19
0
Oslo
onbew.
14
0
Parijs
onbew.
13
0
Rome
onbew.
16
0
Split
onbew.
13
0
Stockholm
onbew.
11
0
Wenen
onbew.
5
0
Casa Blanca
licht bew.
25
0
Istanboel
regen
20
0.1
Las Palmas
onbew.
26
0
New York
licht bew.
Tunis
onweer
18
33
SNEE UW
onder redactie vari loessmil
Zo'n week geleden hebben we ons
in deze hoek suf gepiekerd over de
oorzaak van het wonderlijke ver
schijnsel, dat verreweg de meeste
aardige 'laatste stellingen' door
Utrechtse promovendi bedacht zijn.
Tweemaal zoveel Utrechtse als (ge
meentelijke) Amsterdamse staan er
in Aad van der Toorns boekje
'Peyton Place dient op de lijst van
soft drugs te worden geplaatst',
waarin een paar honderd stellin
gen verzameld zijn. De heer Van
der Toorn kan het zelf ook niet
uitleggen. 'Ik heb het me pas ach
teraf gerealiseerd. Vijf zesdui
zend stellingen heb ik doorgewor
steld; daar heb ik er tegen de ne
gentienhonderd uit geselecteerd en
toen ik dat nog een keer deed ble-
ven er elfhonderd over, icaaruit de
uitgever uiteindelijk nog eens een
keus deed. Dat er zo opvallend
veel méér Utrechtse overbleven,
daar is gewoon geen verklaring
voor.'
Een moeizaam snuffelwerkje, dat
selecteren, vooral doordat 'niet één
universiteit een systematische ver
zameling van de stellingenbladen
heeft aangelegd'. En een hoop aar
dige uitspraken kon de samenstel
ler zó al laten vallen, omdat de
naam van de gepromoveerde er
niet eens bij stond. Nog veel meer
ónaardige trouwens, want de heer
Van der Toorn is er wel achter
dat misschien één op de tien wat
gevoel voor humor heeft. 'Mensen
van technische en vooral economi
sche studierichtingen zijn gewoon
niet tot een lachje te bewegen.'
Eigenlijk verbazingwekkend dat de
heer Van der Toorn zelf nog niet
achter het 'Utrechtse fenomeen' ge
komen was. Hij is een onvermoei
baar uitvinder van wat je zou kun
nen noemen 'dienstbetoon aan het
grote publiek'. Dat strookt wel
zo'n beetje met zijn functie hij
is adjunct-inspecteur bij de centra
le directie van de PTT, hoofddirec
tie geldiensten en het komt
mooi uit dat zijn iverk eigenlijk
gelijk zijn hobby is ('ik krijg ge
noeg vrijheid om af en toe zijweg
getjes in te slaan'). Twintig oc
trooien ('meestal met anderen sa
men') heeft hij zich al verworven
en in het buitenland ook nog eens
een stuk of wat. 'Het is een stuk
van mijn werk te denken over din
gen die in het belang van het pu
bliek zijn. We zijn hier trouwens
bijzonder service-minded, van hoog
tot laag,' zegt hij enthousiast.
Het moeilijkst uit te vinden zijn
de meest eenvoudige dingen, zegt
de heer Van der Toorn, die onder
meer het 'antwoordnummer' op zijn
naam heeft staan: een lege enve
loppe, zonder postzegel aan een
'antwoordnummer' te versturen.
Nu een postzegel niet meer hoeft,
blijken er driemaal zoveel mensen
te reageren. Dat antwoordnummer
teas een wereldprimeur. In ons
land zijn er al ruim zestienduizend
in gebruik, de Amerikanen doen er
lyrisch over, maar beginnen er
maar niet mee, de Duitsers ook
niet, maar Engeland en België
werken er al een poosje mee en Is
raël begint binnenkort. De uitvin
der is er trots op dat zijn 'ant-
dÉL».OE,
BEWOLKING
MAX. TEMP.
10 MIN. TE MP.
WINDRICHTING
Wat doen winkelenae mannen en
vrouwen als ze voor de deur van
de winkel door iemand worden
aangesproken die zegt dat ze een
bepaald artikel uit een bepaald
land daar niet moeten kopen? Lek
ker toch doen, antwoordde 42 pro
cent aan het NIPO, dat eens wilde
onderzoeken wat zo'n boycot-actie
uithaalt. Nu moeten we daar on
middellijk aan toevoegen, dat vrou
wen iets minder geneigd zijn
dwars tegen de draad in te gaan:
het was welgeteld 45 procent van
de mannen die dat antwoord gaf
en 39 procent van de ondervraagde
vrouwen.
Iets gematigder zijn de mensen die
wel naar binnen gaan, maar dat
bewuste artikel dan maar niet ko
pen. Iets minder mensen zijn dat
trouwens ook: 29 procent, waarbij
weer de vrouwen wat positiever te
genover de demonstranten blijken
te staan. Er zijn ook mensen die
zo onder de indruk zijn van zo'n
actie, dat ze rechtsomkeert maken
en naar een andere winkel gaan.
Dat lijken er maar weinig tegeno
ver al die anderen tien procent
maar stel dat er duizend men
sen worden aangesproken, dan
raakt de winkelier toch honderd
klanten kwijt.
Conclusie van het NIPO: demon
stranten voor de deur kunnen de
winkelier klanten kosten, maar
van de weeromstuit zouden ze ook
juist het kopen van het omstreden
artikel kunnen bevorderen.
De heer Van der Toorn: 'het meest
eenvoudige is het moeilijkst oni
uit te vinden' (zie ook 'de uitvin
der van dienstbetoon').
woordnummer' in het laatste sup
plement van de dikke Van Dale is
opgenomen. En intussen is hij be
zig met een 'logisch vervolg', dat
het bonnetje uitknippen uit kran
ten en tijdschriften overbodig
maakt, óók zo'n drempel voor het
publiek. Hij is er van overtuigd
dat zijn systeem de adverteerder
èn het blad ten goede Jtomt, maar
dat ziet nog niet iedereen in.
De Verenigde Staten en de Sowjet-
Unie delen samen de on-eer aan de
top te staan van het lijstje wapen
leveranciers, opgesteld door het
Amerikaanse bureau voor ontwape
ning en toezicht op de bewapening
in Washington. De studie die aan
het lijstje vooraf ging, bestrijkt
tien jaar. In die periode exporteer
de de V.S. voor 22,7 miljard dollar
aan oorlogstuig, de Sowjet-Unie
voor 'maar' 14,7 miljard. Dat ver
schil wordt schielijk goedgemaakt
met deze cijfers: de Russen lever
den alleen al voor een bedrag van
827 miljoen dollar wapens aan Cu
ba, meer dan de wapenverkoop van
de Amerikanen aan éénentwintig
Latijns-Amerikaanse landen samen.
Van die 22,7 miljard Amerikaanse
leveranties was ruim een kwart be
stemd voor Zuid-Vietnam, onge
veer drie keer zoveel als wat de
Russen naar Hanoi stuurden.
Op het vierenvijftig wapenleveran
ciers tellende lijstje van het Ame
rikaanse bureau staan verder neu
trale landen ais Zweden en Zwit
serland, maar ook ontwikkelings
landen, zoals Algerije en Pakistan.
Op twee na doen alle landen op
het lijstje zowel aan ver- als aan
koop en sommige betrekken hun
wapens van Amerika èn Rusland.
Dat geldt bijvoorbeeld voor India,
Pakistan, Indonesië, Perzië, Irak.
Libanon. Cambodja, Finland en
Joegoslavië.
De Oegandese president Idi Amin
die de Arabieren de afgelopen
weken ettelijke malen verzekerde
dat zijn troepen onderweg waren
naar het Syrische front, hoewel
daar nog altijd geen enkele Oegan-
dees is gearriveerd heeft alweer
een opzienbarende mededeling ge
daan: hij zegt een visioen gehad te
hebben, 'waarin God mij opdroeg
de landen in het Midden-Oosten te
telegraferen onmiddellijk op te
houden met vechten'. Amin vertel
de een enorme menigte toehoor
ders, in de hoofdstad Kampala bij
een om de Dag van de Verenigde
Naties te vieren, dat hij al aan het
visioen gehoorzaamd had. Hij had
telegrammen gestuurd naard secre
taris-generaal Kurt Waldheim van
de .V.N., naar Israëls premier Gol-
da Meir en naar alle Arabische lei
ders. 'Ik heb Gods boodschap aan
hen overgebracht', zei Amin, die
ten bewijze een afschrift van zo'n
telegram voorlas, waarin hij op
een onmiddellijk staakt-het vuren
aandrong en op terugtrekking van
de Israëli's 'uit al het land dat ze
van Arabische staten afgenomen
hebben'.
President Amin heeft, zei hij, al
eerder van dit soort gezichten ge
had. Precies zo'n directe boodschap
kreeg hij vorig jaar, juist voordat
hij alle Aziaten beval zijn land te
verlaten. Hij beweerde sinds 1952
aan de lopende band visioenen ge
had te hebben, die allemaal toe
komstige gebeurtenissen voorspel
den. inclusief eentje waarin hij
vernam dat hij president van Oe
ganda zou worden.
't Is maar een idee, maar zou je de bloemen niet aan de buitenkant
hou,den?'
