dag, maandag
Alexander Pola: 'Mild-zijn
is het allermoeilijkst'
u
m i
22
23
Recepten
wedstrijd
Ruige Donegal Tweed k„
Het slapen
van Nixon
Evangelist
Cliff Richard
Louis van Difc
over zijn vro£
uw probleem
ook het onze
invia/73
Saimêöelt
TROUW/KWARTET MA>Al\DAG 22 OKTOBER 1973
BENWENIiAiND
Farce Majeure-man over: ministers,
het milieu, godsdienst, toneelspelen,
de NCRV, Wiegel en de democratie
door
hette visser
Tk heb het wel meegemaakt
dat een minister me op de
schouders klopte en zei: ik
kon er wel om lachen. Hij
was zeker in de veronder
stelling dat ik daardoor be
ter zou kunnen slapen. Ze
zeiden ook wel: wat waren
jullie weer mild en dan zei
ik: ja, dat is dan ook het
moeilijkste: mild zijn. Maar
ik geloof niet dat we er ooit
één hebben bekeerd. Ik ge
loof dan ook niet dat de
heer Biesheuvel om óns uit
de politiek is gegaan. Dat
verbeelden we ons niet, al
zouden we het wel fijn heb
ben gevonden'.
Alexander Pola: cabaretier,
ex-toneelspeler, tekstschrij
ver en één van de pijlers
van Farce Majeure. .Voor de
één een lolbroek, voor de
andere een zwarte cynicus.
Het blijkt geen van beiden
waar.
De afgelopen zomermaanden lag
Farce Majeure stil en dat vond
Pola wel eöns vervelend, want
de onderwerpen liggen vandaag
de dag zomaar op straat. 'Nu
heb ik niet helemaal stilgele
gen, want er was toch altijd
nog 'De theetafel van drie' en
daar kun je ook actuele dingen
in doen. Maar het is waar dat je
veel dingen die deze zomer ge
beurden, dat je die niet meer
kunt gebruiken. Kijk, onze eer
ste opdracht is een amusements
programma maken. Als het me
alleen om de politiek ging, dan
was ik wel in de politiek ge
gaan. Ik blijf in hoofdzaak en
tertainer, zij het dan wel een
gearrangeerde, zoals dat tegen
woordig heet'.
Hij vertelt dat de mensen erg
afstompen. Alle ellende die op
de televisiekijker afkomt 'Nu
met die oorlog ook: je krijg
drie keer dezelfde beelden te
zien: eerst in het journaal, dan
ln Achter het Nieuws en ver
volgens zendt Hier en Nu ze
nog eens uit. Dat houdt nie
mand meer uit elkaar. Het
werkt afstompend en ook op po
litiek gebied geloof ik dat het
verfrissend werkt als je de din
gen vanuit een relativerende
hoek laat zien'.
Dat relativeren vind Je erg
belangrijk?
•Vreselijk belangrijk en ik vind
dat je dat met élles moet doen.
Het is edn enorme gemeen
plaats om te zeggen dat iedere
medaille een keerzijde heeft,
maar het is zo. Je kunt een me
daille niet zo dun slaan of hij
heeft een andere kant en het is
precies als bij een grammofoon
plaat: je weet nooit wat voor
het publiek de A of de B-kant
is. En ik vind dat je ook voor
de rechtvaardigheid ieder ding
van twee kanten moet bekijken.
Niet zo zwart-wit werken. We
gaan dit jaar dan ook in kleur
uitzenden
Abraham Polak moest zo vrese
lijk nodig aan het toneel. Hij
zakte voor het toelatingsexamen
van de toneelschool, ging ver
volgens in militaire dienst en
eenmaal weer in de maatschap
pij probeerde hij het als volon
tair bij het Hofstadtoneel van
Cor van der Lugt. Hij was toen
al zo wijs om te denken: met
mijn figuur en uiterlijk red ik
het niet om jonge rollen te spe
len. Voor mij is het het karak-
terspel en dat lukt me toch niet
voor m'n veertigste.
Pola: 'Ik heb een paar aardige
rollen gedaan, maar het was
niet zo dat iedereen achterover
lag vanwege mijn prestaties.
Toen kwam de oorlog en hdb ik
ondergedoken gezeten. Daarna
ben ik door een toeval in een
hoorspelletje terecht gekomen.
Ik ben wat gaan schrijven en
toen ik zo tie radio hoorde, toen
dacht ik: als zoiets slechts goed
genoeg is, dan kan ik het ook.
En 'zo slecht' is nog steeds
goed genoeg, vandaar dat ik
nog steeds- meedoe'.
Negen Helt de Klok
Met Jan de Cler vormde Pola
een komisch duo in Negen Heit
de Klok, hij ging meer schrij
ven en heeft de afgelopen jaren
voor zowat alle omroepen caba
retteksten geschreven. Zeven
jaar geleden kwam Farce Ma
jeure. 'Eigenlijk wilde ik hele
maal niet op het scherm, want
ik vind mezelf verschrikkelijk
om aan te zien, maar ja, daar
zat ook nog dat gefrustreerde
acteursgevoel en stiekum vind
je het toch wel leuk'.
Over kritiek: 'De enige vorm
van kritiek in Hilversum zou
zelfkritiek moeten zijn. Al het
andere, zowel van het publiek
als van tv-critici, dat komt te
laat. Want dan is het al uitge
zonden'.
Hij vertelt dat hij zich rót-
schrikt wanneer hij dingen van
vroeger terugziet of -hoort
'Laatst zond Mia Smelt nog een
paar dingen van 'Negen Heit de
Klok' uit Ik heb met gekrulde
tenen zitten luisteren. Ik dacht:
dat vonden wij toen geestig.
Toen zei iedereen: wat zijn die
mensen spits. En nu vinden we
het vreselijk om aan te horen.
Dat heb ik ook al met items
van Farce Majeure van twee
jaar geleden. De mdnsen en
ikzelf ook verbazen zich ero
ver dat ik al 27 jaar in dit vak
meeloop. Ze zeggen: dat weet je
aardig bij te benen. Ik moet ei
genlijk al veel te oud zijn. Ik
zou een grote ouwe zak moeten
wezen. Een chef van een afde
ling of zo. Dat is stijgen tot het
niveau van je incompetentie.
Die wet geldt vooral in het be
drijfsleven en hij is nog belang
rijker dan de wet van Parkin
son: steeds als je het goed doet
word je bevorderd en vervol
gens wéér. Tot ze op een dag
vinden dat je niet goed genoeg
meer bent en dan laten ze je
zitten. Inplaats dat ze je dan
weer één stap terug laten
do'cJn
Water en lucht
Stokpaardjes van Alexander Po
la zijn de kwestie van het mi
lieu en de niet-dogmatische
rechtvaardigheid, om het maar
eens met een paar grote woor
den te zeggen. Dat soort onder
werpen zitten dan ook regelma
tig in Farce Majeure. Vooral de
kreet: morgen zullen water en
lucht nóg vuiler zijn dan van
daag, is bijna klassiek gewor-
We hebben een paar verdrietige
lezeressen aan de telefoon ge
kregen en er kwamen ook een
paar boze brieven binnen van
prijswinnaressen die nog steeds
hun 'Groot Margriet Kookboek'
niet binnenhadden. Het grote
misverstand in deze zaak was
het feit dat de uitgever geen
enkel exemplaar meer in huis
had: de hele voorraad was uit
verkocht. Nu is een week gele
den de herdruk uitgekomen en
we hopen dat binnenkort dan
alle lezeressen die op maandag
hun recept in de krant zagen
afgedrukt, het boek in bezit zul
len hebben. Deze week is de
keus gevallen op een apart re
cept van mevrouw A. G. Heer-
inga-Visser, Sabangplein 25 in
Groningen. Zij wist het te pres
teren om de oer-Hollandse
groente die bruine bonen heet
te combineren met iets dat onze
Lage Landen vreemd is: taugé.
Bruine bonenschotel
500 gr. bruine bonen
200 gr. taugé
100 gr. champignons
100 gr. slaboontjes
100 gr. worteltjes
2 tomaten
2 parika's
2 uien
100 gr. margarine
zout peper
laurier, tabasco
sojasaus, knoflookpoeder
2 eetl. tomatenpuree
2 dl. rode wijn.
Een fikse lijst benodigdheden,
maar daar gaan we: de bruine
bonen 24 uur laten weken,
daarna gaarkoken. De boter
smelten en de fijngesneden ui
en en paprika's even erin smo
ren. Vervolgens alle kruiden toe
voegen, alsmede de tomatenpu
ree en de rode wijn. In dit
mengsel de gewassen en gesne
den andere groenten doen, be
halve de taugé. Wanneer de
groenten bijna gaar zijn er de
bruine bonen en taugé aan toe
voegen. Goed door elkaar roe
ren. Dan op smaak brengen met
tabasco, sojasaus en knoflook
poeder.
Menutip: Kop bouillon, bruine
bonenschotel, druiven.
Nog steeds kunt u ZELFGE
MAAKTE recepten opsturen
naar: Redactie Trouw-Kwartet,
Dag Maandag, Postbus 859 in
Amsterdam. In de linkerboven
hoek: Recept. Wekelijks krijgt
de inzendster van het beste re
cept het Groot Margriet Kook
boek.
den. 'Ik geloof dat we wat dat
betreft al steentjes hebben bij
gedragen, want je kon nergens
komen of de mensen schreeuw
den het je toe. En ja, wat die
sociale rechtvaardigheid betreft:
daar kunnen we nog wel een
paar eeuwen mee doorgaan,
vrees ik'.
Zegt dat we vooral niets uit het
loonzakje willen missen. Links
wil er zoveel mogelijk in hebben
en rechts wil er zo min moge
lijk instoppen. 'Rechts zegt: als
we nu maar wat sociale maatre
gelen afschaffen dan kan ieder
een het reuze goed hebben. Ja
wel, maar dan alleen de mensen
die een loonzakje hebben. Dan
kun je de ouderen 'eten beetje
laten verrekken, het onderwijs
laten verrekken, hè, dat zijn zo
de ideeën van meneer Wiegel.
Om zo te speculeren op de men
sen, dat is heel perfide en het
heeft ook nog succes. Dan heb
ik wel het idee: wat zit ik nu
nog te roepen?'
Och, één keer in de veer
tien dagen is toch mooi?
'Ja, dat weet ik wel, maar het
vervelende is dat ik er ook nog
aan verdien. Je hoort vaak: u
verdient maar lekker aan de
milieuverontreiniging met uw
liedjes. Maar ja, dat geldt ook
voor de dominee. Die mensen
vdrdienen ook aan het geloof.
Maar ik betaal er wel belasting
over. En ik vind dat als je
meer verdient, je ook meer be
lasting moet betalen. En ik be
sef dat wanneer ik PPR of Par
tij van de Arbeid stem, ja, dat
dat mij geld gaat kosten. Nou,
dat is dan het minste wat ik
kan doen'.
Maar hoe kun Je al die pro
blemen dan oplossen?
'Kijk, ik ben te pacifistisch ge
worden dat ik voor een revolu
tie zou zijn, die alles van de
ene op de andere dag zou rege
len. En er is een aantal dingen
die eigenlijk alleen door middel
van een revolutie kunnen ver
anderen.
Maar met een rdvolutie is de
andere helft van de mensen
weer even ver van huis. Je
kunt ook niet zeggen: we zijn
tegen de milieuverontreiniging
en daarom leggen we morgen
alle vuile fabrieken stil. Dat
kan niet. want we hebben het
niet zien aankomen. Twintig
jaar geleden wist nog niemand
dat we zouden stikken. En de
mensen die die vuile fabrieken
hebben gebouwd mag Je er niet
op aankijken. Wél de mensen
die nu die dingen bouwen, dét
zijn misdadigers! Als ze nu
geen goeie maatregïflen nemen
wanneer er een fabriek wordt
gebouwd, ja. dét is een schan
de'.
Ze zeggen dat Alexander
Pola nogal cynisch is.
Pola: 'Dat ben ik altijd een
beetje geweest Ik heb een pes
simistische inslag. Lastig voor
mezelf? Och. ik ben er erg han
dig in geworden om dat pessi
misme in een vrolijk jasje te
steken en dat is dan waarschijn
lijk cynisme. Maar ik vind wel
dat je bezig moet blijven om er
iets aan te doen. De meeste
cynici zeggen: er is toch niks
aan te doen, laten we er maar
om lachen. Maar ik zeg. je kunt
nooit weten. Er is net zoveel
kans dat de pessimisten onge
lijk krijgen als de optimisten
(*n daarom moet je blijven
vechten. Zorg dat je pessimisme
ongelijk krijgt'.
Poli zit bij de NCRV. heeft
hij die omroep gekozen omdat
hij erbij hoort?
Pola: 'Nee. het is min of meer
toevallig. Ik heb geen godsdien
stige grondslag en van mij zelf
uit nooit gehad ook. Wij waren
joods, maar wij deden er nooit
aan, zoals dat heet. Op mijn
dertiende jaar heb ik wel in de
synagoge voorgelezen aan de
verzamelde gemeente, maar dat
is ook de laatste keer geweest
dat ik zo'n gebouw van binnen
heb gezien. Persoonlijk zie ik
godsdienst helemaal niet zitten.
Waarom niet? Omdat ik niet
geloof. Ik kan dat niet helpdn.
Maar dat wil niet zeggen dat ik
geen enkele aan het geloof ont
leende stelling onderschrijf.
Tenslotte leven we in een chris
telijke samenleving*.
Maar Jij gelooft dat er na
de dood niets meer is?
'Inderdaad, Maar dat geloof is
even rotsvast als dat van de
mensen die zeggen dat er na de
dood wél leven is. Dat geeft mij
dus dezelfde zekerheid en onze
kerheid als ieder ander mens
heeft'.
Maar als Je nu toch ziet dat
er zo ontzettend veel mensen
zijn die wél geloven. Is ook dit
geen reden voor jou om te zeg
gen: nu geloof ik ook?
'Nee, kijk, neem nu de heren
Wiegel en Den Uyl. Neem aan
dat ze beiden integer zijn. En
dat ook de mensen die achter
die twee staan het helemaal
eerlijk menen. Dan weet ik al
niet meer in wie ik nu moet ge
loven. Kijk, als ik moet geloven
omdat er zoveel mensen in het
christendom geloven, dan kan
ik net zo goed het boeddhisme
aanhangen'.
Dus het is voor Jou niet:
meeste stemmen gelden?
'In een democratie natuurlijk
wél. Maar dat wil niet zeggen
dat de meeste stemmen gelijk
hebben. De meerderheid moet
op een gegeven moment haar
zin krijgen, anders wordt het
land onleefbaar. Maar dan mag
je nog wel in de minderheid
blijven. Die meerderheid krijgt
dan haar zin, maar het liefst re
kening-houdende met de min
derheid. Dat is iets wat vele ge
lovigen vaak heel moeilijk is
gevallen in de loop van de ge
schiedenis. Want de minderheid
is heel vaak op de brandstapel
terecht gekomen, hetgeen ik
niet democratisch kan vinden'.
De jassen van de Nederlandse couturiers zijn natuurlijk
erg prachtig, maar er zijn nog steeds maar een paar duizenépv
landse vrouwen die een heel maandsalaris kunnen uitgeven
'mantel' van één van deze heren.
Trenchcoats die qua model beslist niet daarvoor onder doei
jasjes van C en A, waarvan er twee op de foto. Het linke
liquette jasje mei borgkraag en manchetten (j 140) en rei
sportiej jasje mei leren elleboogstukken en bindceintuur
ld
'u
In Engeland hebben ze
soort van Sipke van deL"
alleen deze Sipke, Cliff F
genaamd, kan ook nog
Samen met Billy Grahai',
Cliff grote meetings
stukken vanaf vliegen,
zijn oude krakers wil
ook nog wel een op mei
stelde geloofsbelijdenis
aan gooien. 'Ik heb
dat ik een taak heb. Ik
mensen dichter bij Jez»
gen. Ik heb er eerst n]
gedacht om de hele sh
ness op te geven, ma31
maakte mij duidelijk e
mij als instrument wp
bruiken. Zo speel ik
evangelist op het podi
vendien geef ik tien
van mijn inkomsten
gieuze bewegingen'.
'Ik heb een fantastii
meldt pianist-organist
Dijk. 'Ik ben ontzettei
Hl! vloedbaar en zo gevoelt
vrouw Hilda heeft een
heid waar je koud van
Als ik terugkom van ee!
waar ik niet goed heb
en er zijn toch mensei
zeggen dat ze het zo
hebben gevonden, dan
daar thuis zo vreseli
jammeren. Hele zware t
heb ik er dan over. Hi
niets, luistert en komt
snel even tussen met: '1
sen hebben genoten en
je geld verdiend, wat
nou nog meer?'
Tic
In Viva van deze week staan de
slaapkamergeheimpjes van pre
sident Nixon van Amerika. Ri
chard Milhous is in zijn slaap
kamer zó actief dat zijn vrouw
Pat heeft geweigerd langer bij
hem te slapen. 'Ik moet een ei
gen kamer hebben, want nie
mand kan met Dick slapen', zo
heeft zij gezegd. 'Hij wordt
midden in de nacht wakker
doet lichten aan en spreekt in
zijn bandopname-apparaat of
maakt notities. Slapen is onmo
gelijk'. Dit zegt de ex-kamerbe
waarder op het Witte Huis. J.
Bernard West in het door hem
geschreven boek 'Boven in het
Witte Huis', dat deze maand in
Amerika verschijnt.
Brieven die niet zijn voorzien van
naam en adres kunnen niet in behan
deling worden genomen. Geheimhou
ding is verzekerd. Vragen die niet on
derling met elkaar in verband staan
moeten in afzonderlijke brieven wor
den gesteld. Per brief dient een gul
den aan postzegels te worden ingeslo
ten. Adres: redactie Trouw-Kwartet,
postbus 948, Rotterdam.
Vraag: Wat is het gironummer van de
hulpactie ten behoeve van Ethiopië?
Antwoord: Het comité dat hulp biedt
aan de slachtoffers van de honger in
Ethiopië geeft hulp door middel van
het Internationale Rode Kruis en niet
via de regering van Ethiopië. Het
adres van het comité is Federatie
Hulp aan Ethiopië, Herengracht 117,
Amsterdam - bankrekeningnummer
63.25.25.053 bij de Lanschotbank, He
rengracht 191 in Amsterdam.
Vraag: In verband met een project,
waarmee wij als groep bezig zijn, vra
gen wij u of u ons kunt helpen aan
materiaal, informatie, literatuur, enz
over de positie van het kind in de
derde wereld.
Antwoord: Uitermate geschikt voor
uw project is het Schoolsetje Unicef,
dat u kan aanvragen bij het hoofdbu
reau Unicef Nederland, Bankastraat
128, Den Haag. Verder kan u deze ge-
gegevens aanvullen met al wat uw oog
vindt in de geïllustreerde en dagblad
pers, folders enz. De gegevens van
Unicef kan men zonder meer aanvra
gen. Het spreekt vanzelf dat men, al
wordt een gift niet gesuggereerd, toch
een geldelijke bijdrage als tegemoet
koming in de kosten zeer waarderen
zal.
Vraag: Een gouden armband geeft
zwart of groen af. Hoe komt dat en
wat is er tegen te doen?
Antwoord: Onze vraag: Weet u zeker
dat wat blinkt, inderdaad goud is?
Waarschijnlijk is het kopergehalte zo
groot dat een groenige aanslag op de
huid, die toch altijd wat vochtig en
vettig is, daardoor mogelijk gemaakt
wordt. Laat de armband eens aan een
juwelier zien. Zo nodig zou u het sie
raad opnieuw kunnen laten vergul
den. Zolang dat niet gebeurd is, moet
u elke morgen met een zeepborsteltje
de armband goed schoonmaken. Daar
na terdege afdrogen en de huid licht
poederen.
Vraag: Mijn tropisch aquarium heeft
veel last van groen water. Als de bak
goed schoongemaakt is, wordt in korte
tijd het water weer net zo als tevo
ren. In de aquariumwinkel heb ik een
flesje gekocht, maar ook dat helpt
niet
groen zijn van het water is een te
sterke algengroei, veroorzaakt door
het teveel aan zouten, ontstaan door
de voedingsstoffen en afvalprodukten
van de vissen, waardoor de planten
niet meer in staat zijn dit te verwer
ken. Een hoeveelheid watervlooien in
het aquarium zal in korte tijd de al
gen wel binnen de perken houden.
Ook de vissen waarderen die daphnias
.(watervlooien) wel. Welk middel u
gebruikte, weten we niet. Ons is het
gebruik van Acureel bekend. Dit poly
meer doet de algen zakken, zodat ze
weggeheveld kunnen worden. Het
spreekt vanzelf dat men, als dit mid
del wordt toegepast, filter en afvoer
even moet stopzetten om de algen ge
legenheid te geven rustig dit proces
te ondergaan.
Vraag: Laatst vonden we op het kerk
hof te Rozendaal het graf van de pre
dikant-dichter P. A. de Genestet. Hoe
lang heeft hij te Rozendaal gewoond
en was hij daar predikant?
(ADVERTENTIE)
vakbeurs voor het
interne goederentransport,
opslag en distributie.
Dagelijks 10.00 -17.00 uur.
CROESELAAN-lfTRECHT
Nog 2 beursdagen
MAANDAG
DINSDAG
Antwoord: De Genestet was predikant
te Delft van 1852-1859. In dit laatste
jaar stierf zowel zijn vrouw als zijn
jongste kind. Door deze schok was het
uitoefenen van zijn ambt niet meer
mogelijk. Hij was zeer zwak en woon
de afwisselend te Bloemendaal (bij
Haarlem) en in zijn geboortestad Am
sterdam (geb. 1829). Hoe hij nu te
Rozendaal beland is en in welk huis
hij woonde, is ook ons onbekend.
Waarschijnlijk kan men u in het Pro
vinciaal Archief te Arnhem verder in
lichten.
Vraag: Waar in ons land is een HTS
waar als studierichting Scheepsbouw-
kunde kan worden gekozen?
Antwoord: Te Haarlem Veldzigtlaan
1 en te Dordrecht, Oranjelaan 262, op
dagscholen. Te Rotterdam, G. J. de
Jonghweg 6 op een avondschool.
Vraag: Onze vuurdoorn, die vorige ja
ren prachtig was om te zien, laat ons
dit jaar in de steek.
Antwoord: Ook onze eigen vuurdoorn
vertoont dit jaar geen besjes en we
vermoeden dat de droge warme zomer
de oorzaak is. Maak de grond eronder
wat losser, voeg wat humus toe en
houd het vochtgehalte (niet te veel,
niet te weinig) in de gaten. En dan
maar hopen dat het volgen!
meer aan te zien valt.
Vraag: In een Duitse kerk
oorlogsvernielingen opgerui
Christusbeeld werd nauwelijt
digd gevonden, maar de ha'
braken. Nu staat het beeld
daaronder staat geschreven:!
den zijt gij. Waar is die kerl
Antwoord: Het verhaal
doelt, is een zg. Deutsche
gende, die op vele plaats
wordt en ook gemakkelijk
worden, in Polen, Oost-Berli)
naaleilanden (hier is het op|
teraard niet Duits),
Duitse dorpjes, maar als md
cies wil weten waar het be(
den is, weet niemand het.
ADVERTENTIES
Kwaliteits-
HANDSCHOENEN
en-TASSEN
Handzame prijzen
In Uw omgeving
voorHANDEN.