Uit de maandbladen
Zaanstad: grootste
winst PvdA en VVD,
D'66 loopt klap op
Centrifugeer kreukvrij
met de nieuwe Ruton wasautomaat
Pop OP tte door Willem-Jan Martin
Autoprijzen
British Leyland
4 procent lager
Ontslag top
Hardmetaal
Drie jaar voor
valse dollars
B!ad met een
zanik-functie
lllsilislll
Nieuwe boeken
De routine van
Eric Clapton
TROUW/KWARTET VRIJDAG 19 OiKiTOBER 1973
Van een onzer verslaggevers
ZAANDAM WD en PvdA zijn (zoals in een deel van onze vorige
oplage gemeld) bij de woensdag gehouden verkiezingen voor de
nieuwe gemeente Zaanstad de grote winnaars geworden, de christe
lijke partijen handhaafden zich en D'66 kreeg de klappen: doordat
haar aanhang tot een kwart werd gereduceerd krijgt de partij zelfs
geen zetel meer in de nieuwe raad.
Van de winnaars liet de WD de
hoogste score noteren (een stijging
van 3.3 procent); de PvdA boekte een
winst van 2.6 procent. Hoewel Kamer
fractieleiders Hans Wiegel en Ed van
Thijn in een eerste commentaar zeer
GOUDA De Nederlandse vestiging
van het Engelse autoconcern British
Leyland heeft de meeste prijzen met
vier procent verlaagd. Een maand ge
leden werden deze auto's in verband
met de revaluatie toen alle auto's
twee procent in prijs omlaag moesten
2,3 procent goedkoper. De nieuwste
prijsverlaging is 'onze aanval op de
Nederlandse automarkt, aldus de di-
rekteur van de importmaatschappij,
drs. J. P. J. De Kleermaeker. De ver
laging geldt voor elf van elke twaalf
geleverde wagens.
Door de prijsverlaging is de Mini 850
nu 340 gulden goedkoper dan vóór 18
september 1973. met een prijs van
6.150,-. De Mini 1000 kost nu
ƒ6.550,- en ae Mini Clubman 6.795,-.
De Austin 1300 GT en de Morris Ma
rina 1800 Coupé kwamen door elk een
prijsverlaging van rond vier procent
onder de 10.000,-. De Triumph Stag
werd zelfs twintig procent goedkoper
en kost nu ƒ23.500.-. (alle prijzen
incl. BTW). Ook de onderdelen voor
de Engelse auto's zijn in prijs ver
laagd, sommige zelfs met 10 pet.
De direkteur van British Leyland Ne
derland noemde Nederland 'de meest
prijsbewuste markt in Europa'. Van
daar de prijsverlaging, zo deelde hij
gisteren de dealers van de merken
Austin, Mini, Marina en Triumph mee.
Maar bovendien heeft het Engelse au
toconcern Nederland een zodanige ze
kerstelling voor de levering gegeven,
dat de klanten niet meer te lang op
hun bestelde wagens behoeven te
wachten. Do Britse auto's zullen voor
taan niet alleen uit Engeland en van
de Belgische assemblagefabriek te Se-
neffe komen maar ook uit de Spaan
se British Leyland-fabriek te Pamplo
na. Dit geldt met name voor de mini's.
tevreden zeiden te zijn over deze re
sultaten, waarschuwden ze wel, dat de
Zaanstadverkiezingen geen zuivere af
spiegeling geven van het Nederlandse
kiezerskorps. 'Dat betekent', aldus
Wiegel, 'dat wij er bij de gemeente
raadsverkiezingen in november extra
hard tegenaan zullen gaan.
KVP-fractieléider Andriessen vond,
dat de uitslag de opiniepeilingen van
de laatste tijd heeft gelogenstraft. De
indruk werd daarbij gewekt, dat de
KVP zou verliezen. Het tegendeel
bleek waar: de partij won zelfs een
half procent.
Ook Marcus Bakker (CPN) toonde
zich met een stemmenwinst van 1.2
procent eveneens tevreden. Hij maak
te uit de resultaten op, dat de samen
werking tussen CPN en PvdA kenne
lijk goed gevallen is. Bepaald pessi
mistisch was D'6ë-fractieleider Ter
louw: 'Ik had weliswaar geen grote
verwacthingen, maar dat er zo sterk
zou worden gepolariseerd is toch wel
een verrassing'.
Hieronder een volledig overzicht van
de uitslagen:
Opkomst
69,2
(87.1)
PvdA
33,1
(30,5)
GPV
0.9
U)
CPN
18,7
(17,5)
KVP
8.8
8,3)
Aniti-woiiingnood
0.1
PSP
3,8
2,5)
Prot.-chr. groep
8.2
9,0)
D'66
1.3
5,1)
Geref. kiezers
1.4
DS'70
2,2
4.1)
VVD
14,8
(11,5)
PPR
6.7
7,2)
Overige partijen
3.1)
('Overigen' bestonden in '72 uit: SGP
ü.b'.'ó, L»MP 0,5, NMP 0.4, BP 0,8,
RKPN 0,6, Lijst-Stam 0,2. Geen van
deze nam woensdag deel).
De nieuwe gemeente Zaanstad wordt
op 1 januari a.s. gevormd. Opgeheven
worden de gemeenten Zaandam, Koog,
Zaandijk, Wormerveer, Krommenie,
Assendelft en Westzaan.
De thans gekozen gemeenteraad zal
eerst in de zomer van 1978 aftreden.
Van een verslaggever
ARNHEM De twee directeuren van
de Nederlandse Hardmetaalfabrieken
NV in Arnhem, de heren J. van de
Velde en J. Stufkens. zullen maandag
hun functie neerleggen. Dit gebeurt
op initiatief van de bewindvoerders
van het bedrijf.
De rechtbank in Arnhem verleende
eind vorige maand surséance van be
taling aan de onderneming tot 1 no
vember 1974, nadat de fabriek eerder
dit jaar in financiële moeilijkheden
was geraakt.
Er zal voorlopig geen nieuwe directie
worden aangesteld, zo is in overleg
met de raad van commissarissen be
sloten. De bewindvoerders, die intus
sen de mogelijkheid tot overname van
het bedrijf door derden onderzoeken,
zullen samen met het stafpersoneel de
zaken tijdelijk waarnemen.
De directie heeft volgens hen in het
verleden ernstige beleidsfouten ge
maakt, waardoor het bedrijf, dat onge
veer 145 mensen in dienst heeft, in
moeilijkheden kwam.
DEN HAAG De rechtbank heeft de
42-jarige Willem B. uit Amsterdam en
de 55-jarige Jan van der P. uit Rotter
dam hoofdfiguren in een valse
muntersaffaire waarbij voor anderhalf
miljoen dollar aan Amerikaanse bank
biljetten waren nagemaakt elk drie
jaar gevangenisstraf opgelegd met af
trek van voorarrest.
De rechtbank acht bewezen dat zij in
een daartoe ingericht drukkerijtje in
Oegstgeest de dollars hadden gemaakt
om ze in omloop te brengen. Van der
P. had dat ook bekend. Volgens hem
zouden de vier leden van het verval-
singsgiide er ruim een ton aan heb
ben overgehouden.
De politie deed op 12 april een inval
iin de drukkerij en kon de dollars
meenemen voordat er iets van was
uitgegen. B. heeft altijd gezegd dat
het hem er ailecn om ging een perfec
te imitatie van dollarbiljetten te ma
ken en dat er nog geen plan was ze
ook in circulatie te brengen. De offi
cier van justitie had tegen B. en Van
der P. drie jaar en vier maanden geë
ist.
De rechtbank veroordeelde de 35-jari-
ge slager Marcel E. uit Kloosterzande
tot een jaar en negen maanden met
aftrek wegens medeplichtigheid aan
het vervaardigen van de dollarbiljet
ten. Hij had twintig mille in de on
derneming gestoken voor aanschaf
van machines. De 36-jarige Jan S. in
wiens huis in Oeegstgeest de drukke
rij was ondergebracht, maar die, zeker
in de begintijd, niet had geweten dat
het om het namaken van voor uitgifte
bestemde dollars ging, werd veroor
deeld tot niegen maanden met aftrek.
In Opzij zegt Margreet A. Kolkman
aan het slot van een interview met
Mary Zeldenrust-Noordanus dat dit
blad een door haar zeer gewaardeerde
•zanik-functie' heeft. Maar gek genoeg
zanikt Zeldenrust in dat gesprek heel
wat minder dan Kolkman waarschijn
lijk lief is. In het onderhoud over
(allicht) de maatschappelijke achter
stelling van de vrouw laat de direc
teur van het door haar opgerichte
Instituut vor psychologisch markton
derzoek bij herhaling weten dat het
niet zozeer vrouwen als wel mensen
zijn die gediscrimineerd worden. 'Als
wp ooit nou maar eens een keer
ophielden met het praten over man
nen en vrouwen!' roept ze op een
gegeven ogenblik uit, en aan het
begin van het gesprek zegt ze: 'De
onvrijheid van mannen is erg groot
en vrouwen vergeten te vaak dat zij
grote uitbuiters zijn. Een huishouden
kan wel hard werken betekenen maar
het betekent ook veel vrijheid.. En
dan nog de ongelijkheid tussen ver
schillende groepen in onze samenle
ving. Wij zitten hier nu op dit platje
in de zon. Welvarend. Makkelijk pra
ten. Nee, laten we het over mensen
hebben!'
Gezanikt wordt er wel volop in het
gesprek met een andere mevrouw, cle
Amsterdamse zenuwarts Bertha van
Dantzig-van Amstel, zij het op hoog
niveau, compleet met de Freudiaanse
zienswijze op de vrouwenproblematiek
en interpsychiatrische offers die ge
bracht worden. Niet om door te ko
men. En het is een beetje gek dat de
anonieme interviewer de zenuwsarts
nu eens met 'je' en dan weer met 'u'
aanspreekt. Voor het overige: het ra-
dikale Opzij richt zich wel tot een
heel elitair lezerskringetje, althans,
met dit september/oktobernummer.
Douwe Trant.de eerzame burgerman
die de lezers van Vrij Nederland
wekelijks een blik in zijn dagboek
gunt. heeft Ouders van Nu geïnspi
reerd tot een verhaal over 'zindelijk
heidstraining'. Wat Douwe Trant
deed, was helemaal verkeerd, zo leert
dat verhaal: 'Een tegenspartelend
kind met krachtige hand op de pot
vasthouden is wel zo ongeveer het
laatste dat je moet proberen om hem
zindelijk te krijgen'. Hanneke van der
Burg geeft de ouders van nu - het
advies hun kinderen niet van hun
angst te beroven: 'Kinderangsten zijn
even echt als de onze en evengoed
een hindernis, waar ook het kind niet
omheen kan. De beste hulp, die wij
het angstige kind kunnen geven is
onze aanwezigheid, onze persoon, die
bereid is tot luisteren, zonder hem
zijn angst af te willen nemen'. In een
redactioneel stukj# worden de vaders
van nu vermanend toegesproken: de
vaders die zich niet voor de artikelen
in het blad interesseren, worden ver
dacht van ongeïnteresseerdheid in
veel kanten van het ouderschap.
Oude letterkasten
Steeds meer mensen ontdekken dat
oude letterkasten, bij zetters in on
bruik geraakt, alleraardigste wandver
sieringen kunnen vormen. Aan de
nieuwe rage wordt aandacht besteed
in Eigen huis Interieur dat op een
andere plaats ook laat weten waar je
'hebbedingetjes' ter vulling van die
kasten kunt krijgen: in het palingwin
keltje van Ans Burger op de Lekdijk
in Bergambacht Dat winkeltje is on
dergebracht in een heel bijzonder
huis, waarvan bewoners Ans en Teun
Burger de strikte scheiding met de
tuin hebben verbroken. In een reporta
ge ('Huis met binmen-buiten principe')
wordt het allemaal uit de doeken
gedaan. Ook in de buitenwijken van
Emmen en Hoogeveen zijn bijzondere
huizen te vinden, zoals blijkt
verslag over het stedebouwkun
woord dat daar gevonden is it
vraag naar 'eenvoudig wonen rta
armslag1. Wie al blij zou zijn i el
bijzondere deur, wordt lezing cl
artikel 'Spel met deuren in ou
aanbevolen.
Centraal wonen
Moeten gezonde gezinnen ooi Q
zonde gezinswoningen huizen? is
zond gezin wordt die vraag g<
orde gesteld door de sociolooi ij
D. Saai, in een overigens nog ei
slachtig artikel. Schrijvend ovi el
traal wonen', naar aanleiding
rapport dat daarover in 1971
schenen, zegt hij het niet ongé
te vinden om met samenlev
banden te experimenteren, ter 1
aan het slot van zijn stuk p!i
steun 'aan de realisatie van
Wonen als specifieke woon- en
meenschap'. In een redaction! C
mentaar wordt minister Ire:
rink op de vingers getikt or
paar uitlatingen in een intervi
de Haagsche Courant. Niet
rechte wordt het haar onde
kwalijk genomen dat zij opmer )0
ken geen taboes. Ook op het y
van de seks niet' 1 en daaraan
zend') toevoegde: 'Als ik nu rl
lesbisch hoef te zijn'.
Geloven in deze tijd door (wijlen)
ds. S. Greving, ds. A. Nagedkerke, ds.
J. Niemandsverdriet en drr. B. van
Oeveren. Uitg. Buijten en Schilpper-
heijn, Amsterdam 111, pag. prijs
5,90. Dit boekje van de Groningse
gereformeerde predikanten is bedoeld
voor catechesatie en club.
Kinderen en hun boeken, en oriënta
tie voor onderwijzenden op het ge
bied van de jeugdlectuur, onder re
dactie van A. J. Moerkercken van der
Meulen en J. W. Fossen. Uitg. Wol-
ters/Noordhoff, Groningen. 194 blz. -
13.50.
's Maandags ging de Rabbi weg, door
Harry Kemelman. Van dezelfde schrij
ver scheen eerder: De Rabbiomnibus
waarin zijn opgenomen: Die vrijdag
sliep de rabbi lang; Zaterdag kreeg de
rabbi honger en Zondag bleef de
Rabbi thuis. Uitg. Westfriesland.
Hoorn. 220 blz. ƒ14.90.
En t'z ijn niet allen kokskoken
met Ronnie Postdammer. Uitg. Don
ker, Rotterdam. 109 blz. - ƒ9.50.
Adolf Hitler door H. B. Gisevius.
Uitg. Fontein, De Bilt Herdruk in de
Fontein-Folio reeks. 566 blz - ƒ12.50,
Geillustreerd met 74 foto's.
Hou mammie In toom, roman van T.
Vos-Dahmen von Buchholz. Uitg.
Westfriesland, Hoorn 156 blz- ƒ7.90.
Bouwmeesters van morgen, door J. J.
Bel jon; Wetenschappelijke Uitgeverij,
Amsterdam; paperback, 224 blz.
17.50. Derde druk van een uit 1964
daterend werk, waarin Beljon, die in
en na de tweede wereldoorlog tot de
eerste beoefenaren van de abstracte
plastiek in Nederland behoorde en die
sinds de jaren zestig 'de plastische
kunsten op landschappelijke schaal
beoefent', velerlei plannen en sugges
ties aangaande de beeldende kunsten
en de architectuur van de nabije
toekomst belicht. Het rijk geïllus
treerde werkje ademt de hoop, dat de
stad van de toekomst er in 1980
anders zal uitzien dan tegenwoordig,
nu 'de weröld zó godvergeten lelijk is
geworden, dat wij cr de zonnebriellen
en oogkleppen maar bij hebben opge
zet'.
Bij uitgeverij Qucrido te Amsterdam
zijn weer een aantal Salamanderpoc
kets verschenen. Fabian, Erich
Kastner (22 blz. - ƒ3,95) 5de druk;
Kroeglopen, S. Carmiggelt 15e druk
(139 blz - 3,95); Vergeelde portret
ten (uit eer Indisch familie-album)
door E. Breton de Nijs, (6e druk (192
blz 3,95) Kalme gruwel, door S.
Ellin met een voorwoord van ellery
Queen, vijfde druk (191 blz - 3,95);
Bruiloft in Europa, door M. Philips,
10e druk (221 blz - ƒ3,95).
Handboek voor economisch huishou
den, door A. Schortinghuis-Sprangers
uitg. Paris/Manteau, Amsterdam, 272
blz. 24.50.
Als de zon ondergaat, /oman
Pinkhoff. Uitg. Callenbach,
183 blz. 10.90
Het kosten vraagstuk van de
heidszorg, verslagen van voord j,
en discussies Studiedagen r
1973 georganiseerd door de 5
Studiecentrum voor ziekenhu
schappen. De artikelen zijn
ven door prof. dr. J. E. Ellen)
g. M. V. van Aardenne en dr.
man, drs. D. J. Wagner en
A. H. Wiebenga. 192 blz.
Uitg De Tijdstroom, Lochem.
Door een pony gedragen, do(
M. van Donselaar-Boer, a. d.
nagel en a. g. a. Stouten. Id
over gehandicapte kinderen
rijden. Uitg. De Tijdstroom U
74 blz. 9.-.
Bij het Koninklijk Instituut
Tropen te Amsterdam is deel
in de serie landendocumenta
schenen: Bolivia. Dit deeltje 1
pagina's. Prijs voor een enk
mer 6,-, voor een dubbeli
f 7.50,
Voor ons ligt een zeer bescheiden sta
peltje popmuziek. Afdoende in elkaar
gezet over het algemeen, maar verder
niks om je nu erg over op te winden,
al zal dat natuurlijk miiet opgaan voor
de doorgewinterde liefhebbers van de
diverse artiesten, die in de hieronder
te volgen aflevering van de rubriek
Pop Op De Plaat ('bij dag en nacht
voor u paraat') de revue zullen passe
ren.
De spits wordt afgebeten door de wat
labiele gitaaxprins ERIC CLAPTON,
die zo weet een persbericht op
13 januari '73 door Pete Townsend
van The Who overgehaald kon wor
den om voor het eerst sinds tijden
weer eens voor publiek te spelen
(hetzelfde bericht begroot die periode
van non-activiteit op twee jaar, maar
dat is onzin: nog in augustus '71 be
hoorde Clapton tot de prominenten
die de 'benefiet' voor Bangladesj ver
zorgden).
Townshend trommelde ook de rest
van de kanonnen bij elkaar voor wat
de historie in zou gaan als het RAI-
BOW CONCERT (RSO Records Stereo
2394 116): Steve Winwood. Ronnie
Wood, Jim Capaldi en Rick Grech, en
schakelde verder zichzelf ook meteen
maar in als begeleider. Het resultaat
is een alleszins genietbare live-lp,
goed opgenomen (wat kan er trou
wens mis gaan met Glyn Johns achter
de knoppen?) en met een vrij aan
trekkelijk repertoire (prijsnummers
als Presence Of The Lord, Rol It
Over en Jimi Hendrix' Little Wing).
Maar veel meer valt er niet over te
zeggen, althans geen zinnen van een
zelfde juichende strekking als 'de tic
kets voor het concert waren binnen
één uur uitverkocht aan 6600 uitver
korenen, de rest van de wereld komt
echter ook ruimschoots aan zijn trek
ken- met de fantastische Idve-ona-
me'..etc. (het persbericht). Eric
Clapton brengt het tot weiniig grootse
daden, de zang is als vanouds uiterst
onzeker en bibberig, terwijl zijn gi-
taarsoli op zijn minst nogal mat ge
noemd kunnen worden. Vuurwerk is
het zeer beslist niet, maar het blijft
alles natuurlijk wel acceptabel, want
daarvoor heeft Eric Clapton —inspi
ratie of geen inspiratie nog altijd
routine genoeg in de trommel.
Country Gazette
Op een ander muzikaal gebied (het
koel-helder-water-genre) geldt voor
het welbekende kwartet COUNTRY
GAZETTE (elpee: Don't Give Up
Your Day Job United Artists 5C
062-94746) ongeveer hetzelfde. De he
ren zitten lang genoeg in de muziek
om er, elk op zijn eigen snaarinstru
ment, wat van te kunnen; Xyron Ber
ime bracht het zelfs diverse malen tot
een zogenaamdde National Fiddle
Championship Deze tweede elpee is
dan ook weer foutloos, country-routi
ne van begin tot eind. Niet veel meer.
Maar eigenlijk ds het niet helemaal
eerlijk, dat Country Gazette te verwij
ten. Het genre leent zich tenslotte tot
niet veel meer verrassing dan het af
wisselen van de diverse sold: blue-
Country Gazette: Alan Munde, Henny Wertz, Roger Bush en Byron
Berline.
grass, de country-variant die de firma
Gazette het drukst beoefent, is veel
een uiterst voorspelbare aangelegen
heid, die voornamelijk diende (en zo
hier en daar waarschijnlijk nog
steeds) als ritme-verschaffer voor het
dansje op da deel, na afloop van het
hooien of iets van dien aard.
Binnen het vrij nauwe muzikale ka
der zijn de orkestleden (de vioolspe
lende oom, zusje dat zo aardig met de
mandolien overweg kon) weliswaar
door het om beurten soleren meer in
de richting van een luisterfunktie
gaan werken, maar veel kanten kon
den ze niet uit (behalve het snelheids
element, vanwaar die jaarlijkse viool-
kampioenschappen en de prijzen van
Byron Berlime), zodat het om ge
woon zo eens naar te luisteren
toch al vrij snel vervelende muziek is
gebleven. Misschien is dat het tragi
sche van zo'n groep als Country Ga-
zette, hoewel: de aarzelende pogingen
in de richting van een wat gevarieer
der aanpak (Teach Your Children,
Winterwood, Honky Cat) lijken enig
perspectief te bieden.
Verder met PHILIP GOODHAND-
TA1T en zijn gelijknamige vierde el
pee (DJM Records DJLPS 432). Een
elpee als ook zijn vorige: zeer fraai
verzorgde muziek, af en toe iets te
overdreven georkestreerd misschien,
met als uitzonderingen op Goodhands
doorgaans nogal melancholieke wat
triestige toon dit keer een paar niet
zo bijzondere rock-and-rollpogingen
(Five Flights Walk Up, Teenage Can
teen) plus een vrolijke portie reggae
(Emile). Een enkele keer daagt zeer
flauw een herinnering aan Randy
Newman, maar Goodhand echt met
laatstgenoemde vergelijken zou te
veel eer zijn. Daarvoor beantwoordt
hij trouwens ook te zeer aan het ka
rakteristiek van deze aflevering: af
doende. maar verder niks om je erg
over op te winden.
En dan hebben we het bijna alweer
gehad. Natuurlijk, BIO (Chess Re
cords CH 50043) door Chuck BERRY
is best een gezellige elpee (Hello Litt
le Girl Goodbye is ouderwets, Wood
pecker een geinige instrumentaal),
maar laat toch vooral een tamelijk
vermoeide indruk achter. En BB
KING laat ik voor wat betreft een
deskundige beoordeling van zijn elpee
To Know You Is To Love You graag
aan de kenners van zijn genre.
Zo verfomfaaid ziet een
no-iron overhemd eruit als 't uit
een gewone centrifuge komt.
Dus ben je wel gedwon
gen het kletsnat op te hangen.
Dat is knap lastig.
Daarom brengt Ruton nu
de Centriluxe wasautomaat met 'n
kontinu regelbare centrifugesnel
heid. Het toerental van de nieuw
ontworpen permanent-magnetische
motor is regelbaar van
120 tot 700 p/min.
Hierdoor is het mogelijk
iedere textielsoort met de juiste
snelheid te centrifugeren:
wol, nylon, katoen, zijde, iedere tex
tielsoort zijn eigen centrifugesnel
heid.
Bovendien is de Ruton
Centriluxe een raswasser.
Met 18 thermisch ge
stuurde basisprogramma's, sop-
verdunning na de hoofdwas, vijf
spoelgangen, twee waterniveaus,
drie trommelritmen,
drie inspoelbakjes.
Vraag uw handelaar de nieuwe Ruton brochure met de komplete kollektie 1973/74 of vraag deze dokumentatie aan bij Radoma B.V. Postbus 4002, Amst 11
