Chileense kerken denken
verschillend over junta
Surinamezondag
niet officieel
maar erg in trek
fliwhsl
if
Vandaag
Duizenden jongeren
hij Ben Hoekendijk
Bisschoppen keuren houding kardinaal af
Trouw
Kwartet
Nieuwe secretaris
Leger des Heils
Man uit baggermolen gered
Beroepingswerk
Nieuwe boekt
s-
TROUW/KWARTET MAANDAG 15 OKTOBER 1973
KERK/BINNENLAND
T2'!
door Aldert Schipper
UTRECHT Het is zeker dat de
Nederlandse ambassadeur in de
Chileense hoofdstad Santiago niet-
Chileense vluchtelingen voor de
junta de deur heeft gewezen.
Mevrouw A. E. A. Went-Van der
vring, de secretaresse van de
stichting oecumenische hulp te
Utrecht, die samen met de Zwit
ser Theo Tschuy in opdracht van
de wereldraad van kerken de af
gelopen veertien dagen in Chili
op onderzoek is geweest, getuigt
dat de ambassadeur vier perso
nen in nood, twee Brazilianen en
twee Uruguyanen geweigerd
heeft te helpen.
Mevrouw Went heeft ambassadeur
Goedhart hierop aangesproken. Hij
heeft geantwoord dat zijn volmacht
niet toeliet niet-Nederlanders te hel
pen. Hij ontbeerde, zoals hij zelf te
gen mevrouw Went zei, het asielrecht.
Mevrouw Went: 'Ik neem aan dat hij
te goeder trouw was. maar aan de an
dere kant geloof ik dat hij zijn in
structies niet goed gelezen of begre
pen heeft of niet goed heeft willen
begrijpen. Maar ik neem nog maar
even aan dat hij te goeder trouw was.
totdat het tegendeel zou blijken. Maar
ik heb hem gezegd dat hij Den Haag
dan maar eens moest bellen. En toen
zei hij dat hij op instructies wachtte'.
Mevrouw Went heeft voor de wereld
raad feitenmateriaal verzameld, op
grond waarvan de kerken hulp kun
nen bieden aan diegenen die dat no
dig hebben in Chili. Mevrouw Went:
'Dat zijn in de eerste plaats bijna vijf
tienduizend mensen, die tijdens het
bewind-Allende naar Chili zijn ge
vlucht, omdat dit land een vrijplaats
was voor allen in Zuid-Amerika die
democratische, socialistische of andere
'linkse' overtuigingen hadden.' De op
dracht van mevrouw Went was verder
om te zien hoe het met de kerken in
Chili ging. Het derde punt was het
lot na te gaan van de Chileense aan- n
hangers van Allende.
Zustertje
Met de kerken gaat het niet zo best.
Zij zijn verdeeld in hun reactie op de
machtsovername. 'Ik ben bang dit de
verhouding binnen de kerken zelfs
fifty-fifty is. Het kan wel zijn dat on
der de protestanten de bangen, con
servatieven en voorzichtigen de meer
derheid vormen. Het kerklidmaat
schap weerhoudt sommigen er niet
van om een verrader te worden'.
Met name het bezoek aan kardinaal
Da Silva van Santiago was teleurstel
lend. 'U moet zich voorstellen, dat
nog steeds 's nachts doden vallen. In
het stadion van Santiago klinken nog
steeds schoten. In de zuidelijke pro
vincies is het het ergste. In de rivier
de Mapucho liggen 's ochtends de lij
ken. Nonnen pikken de doden op van
de straat en uit de rivier. Ik sprak
met kardinaal Da Silva over de ont
reddering en het moorden. Hij rea
geerde uiterst omzichtig. Hij zei: 'Ja,
ik krijg allerlei berichten, maar ach,
het komt allemaal langzamerhand op
zijn pootjes terecht Ik kreeg bijvoor
beeld van een lieve zuster uit het
zuiden een briefje. Ze bezweert mij
dat ik iets moet doen omdat zij gezien
heeft dat mensen overhoop geschoten
worden en in de rivier worden ge
gooid. Nou, u begrijpt dat is een lief
zustertje', aldus de kardinaal.
De bisschoppen van Chili, vooral de
jongere, keuren deze houding van de
kardinaal af. Onder hen is een hele
boel gaande. Zij wonen tussen de
mensen en zien wat er in hun diocees
gebeurt: dat er mensen doodgeschoten
worden of gevangen genomen. Zij
hebben veel meer het gevoel: 'Als wij
hier niet voor inspringen, wie dan
wel'. De bisschoppen zeiden tegen me
vrouw Went dat hun enige hoop In
dit opzicht de wereldraad van kerken
is. Die heeft een commissie voor de
rechten van de mens en contact met
de Verenigde Naties. Mevrouw Went:
lingen er zijn en of zij aanspraak ma
ken op vertrek uit het land. De ker
ken hebben bureaus opgezet om de
vluchtelingen in te schrijven'.
Registratie
Mevrouw drs. A. E. A. Went, de
secretaris van de stichting oecu
menische hulp te Utrecht.
'Er was bepaald een kreet bij de jon
gere bisschoppen van: Help ons, laat
ons niet alleen worstelen, want onze
eigen hiërarchie laat ons in de steek'.
De kerk lijdt volgens de jonge bis
schoppen onder de zogenaamde 'onpo
litieke' houding van de kardinaal.
Commissie
Een van de resultaten van de bespre
kingen die mevrouw Went in Chili
voerde is mogelijk de vorming van
een Chileense commissie voor de
rechten van de mens, die misschien af
hankelijk zal zijn van de Verenigde
Naties. 'Dat zou natuurlijk het mooi
ste zijn, anders zou de commissie een
relatie kunnen hebben met de wereld
raad van kerken'. Als deze commis
sie tot stand komt, zal zij onder voor
zitterschap staan van de lutherse bis
schop in Santiago, Helmut Frentz.
'Frentz is een van de leiders van het
kerkelijke programma in Chili om
buitenlandse vluchtelingen te registe
ren. Dat is nodig geworden, omdat
niemand precies weet hoeveel vluchte-
De eerste dag dat de kerken de regi
stratie van vluchtelingen waren be
gonnen, kwamen er al honderden be
pakt en bezakt aan bij de kerkelijke
kantoren. 'Dat was voor mij een te
ken', zegt mevrouw Went, 'dat zij al
weken hadden gezworven van het ene
naar het andere onderduikadres. Deze
mensen zijn met hulp van de verte
genwoordiger van de hoge commissa
ris voor de vluchtelingen van de Ver
enigde Naties terecht gekomen in het
jezuïetenklooster. Later kwam nog
een nonnenklooster ter beschikking.
In deze vrijplaatsen waren deze men
sen in beperkte mate veilig voor de
junta'.
Drie maanden
Mevrouw Went: 'Er is maar drie
maanden tijd voor de vluchtelingen
om weg te komen. Na half december
wil de junta niemand meer laten ver
trekken. Maar waar moeten die men
sen heen? Ze zijn meestal gevlucht
voor het regiem in hun eigen land.
En de andere Latijns am erikaanse rege
ringen zitten ook niet om hen te
springen. Sommigen geven op naar
een land in Europa te willen, Zwitser
land of Frankrijk. Mevrouw Went:
'We weten nog steeds niet hoeveel
mensen in de Europese landen opge
nomen kunnen worden. Men zegt: Ja,
maar je hoort geen aantallen, ook
niet van Nederland. Ons land heeft
toegang beloofd voor 'bijzondere ge
vallen', mensen die door hun politie
ke keuze of door andere oorzaken in
direct gevaar zijn. Als Chili hen laat
gaan. dan kunnen we volgende week
de eersten hier hebben.' De wereld
raad is alvast begonnen met het bou
wen van opvangcentra in Peru en Ar
gentinië.
Df redactie behoudt zich het recht voor haar
ter opname In deze rubriek toeerzonden me
ningsuitingen verkort weer te geven. BI) pu-
bllkatle wordt mei de naam van de Inzender
ondertekend. Brieven kunnen worden ge
stuurd aan het secretariaat hoofdredactie
Trouw/Kwartet, postbus 839, Amsterdam.
Kinderdoop
'Tegenstanders kinderdoop mogen
ambtsdragen zijn (Tr/Kw van 7 sep
tember). (Een herv. geref. commissie
biedt beide synodes'een 'Concept pas
toraal advies inzake de heilige doop'
aan)'. Toen ik dit las en ik ben
tweemaal betrokken geweest bij het
indienen van een gravamen (bezwaar
schrift, red)ten aanzien van de kin
derdoop dacht ik 'machtig!' Maar
bij verder lezen was de desillusie des
te groter. 'Je moet die ambtsdragers
aanvaarden'. Geweldig! Zij accepteren
geen kinderdoop, doch willen wel de
jonge kinderen tot Jezus brengen (in
de gemeente). 'Verhindert ze niet',
zegt Hij. Maar dét verhindert men
wel, want de commissie is 'tegen ver
vangende normen, zoals opdragen van
kinderen'. Het moet toch duidelijk
zijn, dat voor hen, die babyhespren-
ging niet als doop erkennen, een later
volgende doop door onderdompeling
niet de betekenis van herdoop heeft.
En 'herdoop is voor de kerken onaan
vaardbaar'. Wat blijft er nu over van
dat aanvaarden? Immers niets! Het is
zonder meer vasthouden aan het ei
gen standpunt, dat niet z'n grond in
Gods Woord vindt, doch uitsluitend
in de traditie. De 'kinderdoop' is een
zeer hardnekkige dwaling, waarvan
geldt: 'Gij verwaarloost het gebod
Gods en houdt u aan de overlevering
der mensen'. (Markus 7 vers 8) Zo
lang men blijft spreken van 'kinder'-
doop en daarin steekt een levens
groot vooroordeel blijft men blind
voor de ware bijbelse doop. De com
missie vraagt van de tegenstanders
door spreken en handelen het beleid
van de kerk niet te doorkruisen, ter-
wille van de eenheid (dit is echter
niet de eenheid die God bedoelt).
Men bedoelt: 'Mond dicht! Houd die
overtuiging maar stil voor uzelf!' Is
dat eerlijk en oprecht? Het is discri
minatie en angst voor de waarheid! Ik
geloof, dat predikanten in deze een
grote verantwoordelijkheid hebben en
speciaal zij. die door dit advies be
wust meehelpen het kerkvolk zand in
de ogen te strooien en het doen voor
komen alsof er alleen tegenstanders
van de kinderdoop zijn als gevolg van
een onzorgvuldige (kinder)doopprak-
tijk. Als die weer wat wordt opge
poetst zal het beter gaan: terwijl deze
interpretatie niets met de kern van
het bezwaar te maken heeft.
Den Haag
F. M. Verbeek
Bruno Kreisky (2)
Met veel van wat collega H. de Nie
schrijft (Tr/Kw van 6 oktober) kan
ik instemm,en. Maar wanneer hij
spreekt over 'cynisch breken van de
ongevraagd gegeven ve'-zekering geen
vierkante centime.er in 1967 veroverd
Arabisch grondgebied te zullen an
nexeren' dan zeg ik: U bent (blijkens
het woordje 'cynisch') wel 'de Pales-
tijnen een Palestijn', maar nog niet
toe aan 'de joden een jood' terwijl
zulks in de bijbel ons wordt voorge
houden. Ook praat u te gemakkelijk
en m.i. niet eerlijk over dat 'annexe
ren'. Via het sluiten van vrede tussen
Israël en zijn tegenstanders zal moe
ten blijken of er van 'annexatie'
sprake zal zijn. Ik zou willen vragen
eerlijk te zijn en niet zo snel met loze
kreten te opereren. De joden een jood
de Arabieren een Arabier. Op deze
basis zou een gedachtenwisseling mo
gelijk zijn.
Voorburg
A. Hoekert
em. pred.
Verontrust (6)
De heer Honing vreest, dat er een
nieuwe scheiding komt in de geref.
kerken. Ik ben ook bang dat het die
kant op gaat. Gelukkig is het zover
nog niet Dat er iets fout gaat is een
duidelijk. Maar juist als er iets ver
keerd gaat, is het zaak naar de oor
zaak te zoeken. Dan is het toch wel
overduidelijk, dat het 'gewone ker-
lid' nieft de oorzaak is van de span
ningen die zijn ontstaan, maar bepaal
de theologen. Zij zijn met hun moder
ne opvattingen de bijbelse waarheden
gaan aantasten. Dat maakt het juist
voor vele eenvoudige kerkleden moei
lijk. Immershet profetische woord
dat zeer vast is, blijkt nu niet meer
zo vast te zijn. Verschillende menin
gen zullen er altijd wel blijven, maar
wanneer de fundamentele waarheden
worden aangetast, dan dreigt een kerk
weg te zinken in drijfzand. We mogen
hopen en bidden dat er geen nieuwe
scheiding zal ontstaan, daar hebben
we de kerk te 'lief voor, maar. dit
moet met nadruk gesteld worden, een
eenheid mag nooit ten koste gaan van
de waarheid.
Leerdam
J. Steketee
Betaalpas
Zouden de ontwerpers van damesman
tels en mantelpakken nu niet eens op
de gedachte komen een binnenzakje
te maken, zodat wij betaalpas- en che
ques afzonderlijk kunnen opbergen?
Dames moeten alles meestal in één
tas vervoeren. Herenjassen hebben
toch ook (een) binnenzak (ken)?
Zutphen
J. Hasper-Offringa
Da Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
B.V. De Christelijke Per»
Directie:
Ing. O. Postma,
F. Diemer.
Hoofdredactie:
J. Tammlnga.
Hoofdkantoor B.V. De
Christelijke Pers: N.2.
Voorburgwal 276 - 280,
Adam. Postbus 859.
Telefoon 020 - 22 03 83.
Postgiro: 26 92 74. Bank:
Ned. Mldd. Bank (rek.nr.
69 73 60 768). Gem.gtro
X 500.
EO
Nu de EO zich ook op binnenlands
politiek terrein gaat wagen (hoofdar
tikel Tr/Kw van 4 oktober over 'rode
school')mogen ze wel zorgen dat
hun ledenadministratie feilloos is bij
gewei kt. Als ze al te lastig worden
voor de regering, kunnen we binnen
kort stellig weer een onderzoek naar
ledental en/of volledigheid van pro
gramma's tegemoet zien.
Sliedrecht
J. H. Bade
Smeerboel
Stom verbaasd ben ik, dat men in Ne
derland durft te protesteren tegen de
bouw van een olieraffinaderij in Bel
gië, terwijl hier in ons land die stink
zwammen welig tieren. Eerst moet
die smeerboel hier opgeruimd wor
den, dan heeft men recht van spre
ken. Met weemoed denk ik terug aan
het prachtige natuurgebied 'De Beer',
op Rozenburg, uniek in de wereld,
waar nu permanent een vuile waas,
hangt en geen vogeltje meer fluit.
Den Haag
J. A. van Haarlem
Israël
Wederom worden de joden bedreigd,
duizenden zijn tussen 19401945 als
beesten afgeslacht, eindelijk hebben
die mensen het beloofde land. en wat
doen wij christenen nu voor die nood
lijdende mensen, nu jodenhaters de
joden wederom de schuld in de schoe
nen schuiven van wat er nu gebeurt.
Waar blijven nu de protestgroepen te
gen het afschuwelijk onrecht. Onze
regering, moet nü zeker voorgaan. En
wij Nederlanders, die de jodenver
volging, ten voeten uit meegemaakt
hebben en dikwijls die mensen in
hun grote nood bijgestaan hebben met
gevaar voor eigen leven, wij moeten
tonen, dat het het jodenvolk niet we
derom gebeurt en dus met al onze be
schikbare middelen achter hen staan.
Maartensdijk G. J. Kolenbrander
Film over Jezus (7)
Kom, heren predikanten, die zich zo
druk maakten over Angola en andere
Afrikaanse toestanden. Kom nu me'
uw protesten tegen de film over Je
zus' liefdeleven. U wilt to-h dat a'le
mensen Hem leren kennen, maar dan
toch niet op deze manier. Kom. chris
telijk volk van Nederland, laat uw
protest horen. Het gaat om uw en
mijn Verlosser en Zaligmaker. Wij
mogen niet lauw zijn, we moeten
warm lopen voor Hem. Eens moeten
we kiezen, doe het nu.
Bergschenhoek C. Vis-Blonk
Kabinet Den Uyl
Het kabinet waar we mee zitten is
niet uitsluitend het resultaat van de
gehouden verkiezingen. Het is voor
een belangrijk gedeelte mede het pe-
volg van die AR en KVP-kamerleden,
die tijdens de regeerperiode van het
kabinet-Biesheuvel zo nodig uiting
moesten geven aan hun sympathie-ge-
voelens en hun voorliefde voor sa
menwerking met de PvdA. De leiding
van de AR-Partij heeft zich hier ach
ter geschaard en door toetreding van
prof. De Gaay Fortman en dr. Veer
man tot het kabinet aan haar huiding
gestalte gegeven. Het overlopen van
de heer Boersma behoeft geen nadere
aanduiding. Misschien dat er in de
toekomst weer duidelijker lijnen wor
den getrokken, maar verkiezingen van
daag zouden voor de ARP zonder
meer een ramp betekenen.
Den Haag L. Runia
DRIEBERGEN Voor de Su
rinamezondag op 11 november
blijkt, ook zonder officiële ker
kelijke aanbeveling, een grote
belangstelling te bestaan.
Slechts enkele dagen na de
aankondiging, dat men infor
matiemateriaal kan bestellen
bij de landelijke jeugdraad te
Driebergen zijn er reeds dui
zenden aanvragen binnen.
In het kader van de Suriname-ak-
tie '73, georganiseerd door zeven
organisaties onder het motto 'Suri
name vrij nu', hebben de hervorm
de en de katholieke jeugdraad 11
november tot Suriname-zondag uit
geroepen. De pastores van alle ker
ken worden uitgenodigd, aandacht
te besteden aan Suriname, zowel
in gewone kerkdiensten als in spe
ciaal op jeugd en jongeren gerich
te vormen van eredienst. Beide
jeugdraden hebben een speciale
krant 'Tip 'uitgebracht met infor
matie, bijbelse notites over armoe
de en rijkdom en liturgiemodellen.
Om in de kerken de verhouding
tussen Nederland en Suriname be
ter aan de orde te kunnen stellen,
wordt zaterdag 27 oktober in Drie
bergen een 'Werkplaats Suriname'
georganiseerd. Binnenkort ver
schijnt een brochure over de rol
van de kerken in de Surinaamse
samenleving en over de verhou
ding tussen Nederlandse en Suri
naamse kerken.
Adhesie
Op Suriname-zondag wordt alle
plaatselijke kerken gevraagd de af
hankelijkheidsrelatie van Suriname
uitvoerig te belichten, met name
de rol die de kerken daarin heb
ben gespeeld of nog spelen, en ad
hesie te betuigen aan een aantal
eisen welke op landelijk vlak aan
de kerken zullen worden voorge
legd.
Tot nu toe hebben de kerken zich
niet officieel achter deze aktie wil
len stellen. In de hervormde kerk
heeft de zaak Suriname geleid tct
felle en emotionele discussies. De
hervormde jeugdraad hoopt, dat
het hervormde moderamen alsnog
de Suriname-zondag zal aanbeve
len. Op het verzoek aan de r.k.
kerkprovincie om de pastores van
de parochies te stimuleren aan
dacht aan de aktie te besteden, om
de bisschoppen tot een standpunt
uit te nodigen en een speciale col
lecte te houden, reageerde het se-
kretariaat van de kerkprovincie af
wijzend.
Dr. Kruisinga
CHU-fractieleider dr. Kruisir.ga tij
dens de eerste dag van de algemene
beschouwingen: 'Ook heb ik grote be
zwaren tegen het milieubeleid van dit
kabinet...!'. De heer Wiegel is kam
pioen volksverlakker, maar de heer
Kruisinga dreigt een goede tweede te
worden. Jarenlang is de heer Kruisin
ga verantwoordelijk geweest voor het
milieubeleid. De gevolgen kennen wij.
En juist hij komt met kritien op het
milieubeleid van het huidigs kabinet.
Het progressieve kabinet Den Uyl
wordt met onwaarheden bestookt. Wie
het beleid van het kabinet Den Uyl
(gelukkig met o.a. KVP en ARP) be
kijkt weet dat er mensén aan het
werk zijn met een sociaal gevoel voor
de gehele bevolking. Jammer dat de
CHU onder leiding van de heer Krui
singa aan de (verkeerde) kant staat.
Amsterdam R. E. F. van Galen Lost
Haarlemmermeer
In de gemeenteraadsvergadering van
Haarlemmermeer van 4 oktober jl.
kwam als agendapunt 18 'voorste) in
zake verdere woningbouw in de wijk
Zwanen burg-West II' aan de orde.
Rapporten die aan de raad gericht wa
ren, had men blijkbaar terzijde ge
schoven. waardoor grote verwarring
ontstond. Men wilde hoe dan ook in
de vrije sector bouwen, waarbij ik
niet aan de indruk kon ontkomen, dat
reeds toezeggingen waren gedaan. Be
kend werd dat de bouwprijs ongeveer
200.000 gulden zou bedragen. Ziedaar
hoe de gemeente Haarlemmermeer
het woningprobleem voor het dui
zendtal dat slachtoffer is van de wo
ningnood. denkt op te lossen. Een bij
zonderheid was bovendien dat de heer
Lanser CPN die zich in bewo
gen termen opwierp voor de kleine
man. een geweldig pleidooi hield om
tot de bouw in de vrije sector over te
gaan, ondanks het feit dat zijn 'kleine
man' hieraan nooit zal toekomen
Zwanenburg f). de Groot
Rommelboete
Fijn, die aktie in Rotterdam om boe
tes uit te delen aan diegenen, die al
hun rommel op straat gooien. Dat
moesten ze overal doen! U meest eens
zien wat er op straat ligt als er bij
ons markt geweest is, terwijl er pa
pierbakken staan. Ongelooflijk wat er
allemaal in de bloemperken vast blijft
zitten, vooral met veel wind. Toen er
nog niet over milieuvervuiling gespro
ken werd. leerden we onze kinderen
al om alle snoep- en andere papiertjes
in de vuilnisbak en/of prullenbak te
gooien. In de vakantie zag ik moeders
de ijspapiertjes achter zich gooien, en
zo ook hun kinderen. Waarom moet
dat, dat doen we toch in ons huis ook
niet?
Rozenburg mevr. R. de Zoete-Baljeu
Werkende vrouw (5)
De situatie, de mevrouw Erné van der
Veer zo triest vindt voor de weduwe,
die na haar 50ste weer aan het werk
gaat, is nog véél triester voor vrou
wen die hun ouders hebben verzorgd.
Zij toch moeten zich dan na hun
dood, in het arbeidsproces begeven,
maar: zonder een inkomen als wedu-
wenpensioen. Bovendien is het de
vraag of dat zorgen-voor-de-ouders
haar zoveel geluk gaf. als een vrouw
die een gelukkig huwelijk had.
Amsterdam mej. M. van Saano
Terraria
Mijn hartelijke dank. dat u de terrari
umliefhebberij hebt uitgekozen om er
een stukje over te schrijven, naar
aanleiding van werelddierendag. Eén
ding heb ik echter gemist, dat met
name voor beginnende liefhebbers zo
belangrijk is: de vermelding van dc
Nederlandse vereniging voor herpeto-
logie (dat is de wetenschap die zkh
bezighoudt met amfibieën er. reptie
len) en terrariumkunde 'Lacerta' (se
cretaris O. H. Blaauw, Biltstraat 146,
Utrecht).
Amsterdam A. Kodde
WIE ZAL VOOR MIJ STAAN?
De ondoorzichtige situatie duurt
voort. De broers komen terug bij
zef. Er vindt zoiets als een recb
ting plaats. Er wordt gevraagd i
het motief om de beker te stelen,
nieuw wordt eraan herinnerd dat
de beker voorspellingshandelii 'n
werden gepleegd. De vrome J
deed dus aan mantiek. Juda ne
het woord. Hij is in verlegenheid:
moeten ze zeggen? God is in het
Er is een schuld die aan het
komt en nu moeten ze maar si; <i
worden voor Jozef. Een betekenis
situatie. De rollen zijn omgeke
Die eens, verraden en verkocht,
de put werd gehaald om als koopi i
naar Egypte gebracht te worden
hier als rechter. Juda komt die
bij Jozef. We krijgen het hele ver te
van hem te horen, van zijn oudefa
der die twee zonen van Rachel
waarvan er één 'dood' is en de a
is nu de lieveling van vader l
Wat moeten zij zeggen als hij
mee terugkeert? Dat kan niet.
vader zal sterven. En dan komt
hoge woord eruit. Juda heeft ziel
borg voor Benjamin gesteld. We
ben niet op Benjamin gelet. Hij i
er bij geweest zijn en in de span
gezeten hebben: wat gaat er mi
I
gebeuren? Zo uit het stille lan<
vader Jakob, hier in deze drukk
kenwereld. Wat gebeuert er? 1 v
daar staat z'n grote broer voor
Ik ben borg, zegt hij, neem mij n nl
Een unieke toestand. Zoals die ll(
en daar in oorlogssituaties soms dl
gekomen is. Ontroerend ook.
maakt veel goed, als zulke dingen
minste goed te maken zijn. Dat w
borg is soms een rol gaan spele
het spreken van de kerk over Cfd
tus. Hij is onze borg. Hij staat
ons. Letterlijk en figuurlijk, eigt
in alle opzichten. Hij heeft iets
ons gedaan en ons iets voorgedaa
Hij doet iets voor ons uit. Dat
het leven zinvol. Dat is wat
dan de harde wereld: Wie de
sche beker heeft moet in 't ge
Hier is vrijheid. Om die woorden
het telkens weer: slavernij en
heid. Hier gaat er één vrij uit.
voor een ander. Zo vrij dat hj
kan doen. (Genesis 44, 14-34)
AMSTERDAM De internat»
leider van het leger des heils,
raai Erik Wickberg, heeft kolon
A. Verwaal aangesteld tot chef-«
taris van het Nederlandse territo
Hij volgt kolonel L. Nijman op
met pensioen gaat.
Kolonel Verwaal werd in 1938 of
van het leger de sheils. Hij werl
korpsafdelingen, was de natj
jeugdleider van het leger des h<
Nederland en voorts enkele
hoofd van de kweekschool. De 1
tien jaar was hij financieel secr
van het leger in Nederland.
Als chef-secretaris zal kolonel
waal tweede in bevel zijn over hJ
hele werk van het leger des hel
Nederland.
Nederlandse kikvorsmannen hebben
zondagmorgen vroeg een van de zes
ingesloten bemanningsleden van de
vorige week donderdag voor de Fran
se kust, in de buurt van Calais,
gekapseisde baggermolen 'Cap de la
Hague' gered. Het was de ongeveer
25-jarlge Fransman Glrard Lionel, die
alleen in de pompenkamer was. HIJ
had zich sinds donderdag In leven
kunnen houden door half in het wa
ter op een trap te blijven staan. Hij
had een vreselijke strijd tegen de
slaap achter de rug: zijn grootste
angst was slapend van de trap in het
water te vallen.
Het bergingsvaartuig 'Bever' van Smit
Tak uit Rotterdam was donderdagmid
dag te hulp geschoten. Verschillende
pogingen om Lionel te redden die
klopsignalen gaf slaagden niet, tot
dat de Koninklijke Marine met een
deskundige en springstoffen bij
sprong. Er bestaat weinig hoop dat de
vijf andere bemanningsleden nog ie-
3 end in de baggermolen zullen wor
den aangetroffen. Op de foto: kikvors
mannen aan het werk.
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Met gebogen hoof
den stonden duizenden jongeren
zwijgend in de Julianahal van
Utrechts Jaarbeurs, toen de (ge
schorste) NOS-nieuwslezer Bob
Meijer bad voor zijn volk, Israël.
Het was een van de weinige kor
te momenten dat het vrijwel stil
was op de door Ben Hoekendijk
georganiseerde One Way Day, die
zaterdag zo'n tienduizend voor
namelijk jonge bezoekers trok.
De dag was de afsluiting van Hoeken-
dijks aktie tegen occultisme, die hij
de afgelopen maanden heeft gevoerd.
Herhaaldelijk wekten hij en andere
sprekers de jongelui op, zich niet met
helderziendheid en dat soort zaken
bezig te houden en amuletten e.d. af
te leggen. In de voor nazorg gereser
veerde ruimte werden de gehele dag
door pastorale gesprekken gevoerd en
gebeden met jongelui. Na Ben Hoe-
kendijks preek in de slotmeeting kwa
men 's avonds enkele honderden jon
gelui naar voren 'om hun leven aan
Jezus te geven.'
Herhaaldelijk werd uitgeroepen dat
Jezus de jeugd wil mobiliseren voor
een geestelijke revolutie in Neder
land. En die is hard nodig, vertelde
's morgens jeugdleider Nico van Bil-
jouw uit Abbenes, want Nederland
dreigt 'het centrum van het rijk der
duisternis te worden.' Maar daar staat
tegenover en dat werd ook door
heel wat sprekers verteld een gees
telijke opleving in allerlei kerken.
Trouwens, het feit dat zoveel duizen
den jongeren naar de Jezus-manifesta-
tie waren gekomen was volgens da
organisatoren al een teken van opwek
king.
Het begin
De eerste One Way Day, vorig jaar,
werd door minder dan de helft van
het aanjal van afgelopen zaterdag be
zocht. 'Dit is het begin van een grote
opwekking die God gaat geven', oor
deelde Van Biljouw.
Bob Meijer praatte 's middags met
Ben en Wies Hoekendijk in een zg.
'geheimzinnige stoel' over o.a. de oor
log in het Midden-Oosten. Meijer zei
dat Mohammedanen en Joden samen
terug zullen keren in 'de tent van
Abraham'. Maar, voegde hij er aan
toe, 'dat kan alleen door het bloed
van Jezus Christus'. De Hoekendijks
interviewden ook majoor Bosshardt
van het Leger des Heils en de tegen
abortus aktie voerende pater Koop -
man.
s' Middags sprak Johan Frinsel, voor
zitter van de broederschap van pink
stergemeenten in Nederland en direc
teur van de jeugdhotels en opvang
centra voor verslaafden aan drugs
exploiterende vereniging Tot Heil des
Volks in Amsterdam. Er is een ge
weldige oogst binnen te halen, zei
hij.
Als Daniël
Evangelist Kees Goedhart attendeerde
er op dat deze generatie óók geïndoc
trineerd wordt door allerlei schadelij
ke ideologieën. Hij vroeg zijn gehoor
te doen als Daniël aan het hof van
Nebukadnezar en niet te buigen voor
geestelijke en morele terreur.
Daarover sprak Ben Hoekendijk ook
in de slotmeeting, waarin de Ameri
kaanse gospelgroep The Children of
the Day muziek van hoog niveau ten
gehore bracht. Velen van jullie zitten
in de zuigkracht van het kwaad, riep
Hoekendijk uit. Hij merkte verder op
dat niet de jeugd, maar een vorige
generatie de mogelijkheden voor mo
reel verval heeft geschapen. 'Hou in
je eigen leven de bijbel als richtsnoer
en leef rein', zei hij. 'Jezus wil je
helpen een bouwer te zijn. Kies niet
voor allerlei filosofieën, maar voor
Hem.'
In de gebedszaal meldden zich in
totaal ongeveer 450 bezoekers om te
bidden en te praten over geestelijke
problemen. Er waren zo'n tachtig pas
torale medewerkers voor beschikbaar.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Zuidlaren: ds. B. E. Span,
legerpredikant te Zeven (W-Duits-
land).
dj
al:
Geschiedenis der 'Koninklijke' rij
prof. dr. C. Gerretson - deel 4, c
druk. Uitg. Bosch Keuning, B|d.
523 pagina's, gebonden ƒ27,50
delen compleet ƒ120,-).
Over prof. dr. C. Gerretson (de fl
ricus, de indoloog, de politicus,
te nazaat van het Réveil, de letl
dige en vooral de dichter G
Gossaert) moet nog eens een i
boek geschreven worden. Ik zie»
boek nog niet meteen komen, II
dat mag ni'c't verhinderen het va
gen naar een dergelijk werk hiek-x
te spreken.
Ik zie dat boek nog niet zo sne
men, omdat Gerretson een bijz'
gecompliceerde figuur was, die
lijk in de lengte, de breedte e
diepte te peilen is en die alleen
iti eon hem passend ki oer kan r
('en gezet do r iemand o'c meei,
één faculteit bo/.-t ten waa
die niet alleen een dapper histo
maar ook een groot kunstenaar
zijn' om Gerretsons eigen karak
tiek van de door hem gewenst!
graaf van stadhouder-koning VI
III aan te halen.
De aanleiding voor deze wat pei
lijke aanhef is de verschijning
het vierde deel van 'De Geschie
der Koninklijke' (voor wie het'1
duidelijk is: met de 'Koninl a:
werd vooral in het voor-ooi ",v
spreekgebruik aangeduid de Ki J
lijke Petroleum Maatschappij d
ter in de Koninklijke/Shell is
gaan).
De eerste drie delen waren vo
oorlog verschenen en behelsdea,k'
verhaal tot ongeveer het begin v
eerste wereldoorlog. Zij zijn mee
één keer herdrukt vorig jaai
door Bosch Keuning in E'
Deel 4 en 5 (dat nu verschijnt i
zelfde band als de herdruk; eve
bij Bosch Keuning) is nieuw
bevat het door de schrijver nagi tl
materiaal - geredigeerd en tot
eenheid gebracht door dr. G. PJf
ger.
De titel van dit geweldige boel EK
'De geschiedenis der Koninklijl ene
in zoverre misleidend en onjuis m
die titel de inhoud maar amper nes
Gerretson doet veel meer dan d ker
schiedenis van een bedrijf optek va:
In feite gebruikt hij in dit i g
deel de geschiedenis van het b st
om daar om heen een compleelc
haal van de eerste wereldoorlog ijf
ven van uit de wat vt'rrassend iev
zichtshoek van de bovensta tel ijke en
del en nijverheid van de mu lee
tionals, zoals die bedrijven opfcncl
ogenblik in een actueel politie) irp
gon worden aangeduid. an
Deze uitgave is. gezien de hi n<|,
boekenprijzen goedkoop.