Archibald Bogaardt, van
'Batavia' naar Rijswijk
lulesferne
dichtbij
Commentaar 'Rozenburgemeester' geeft roer van 'zijn' gemeente uit handen
Verraad
Vijf gestolen
oude meesters
teruggevonden
Kleuter slachtoffer
Op overweg omgekomen
Annexatie-plan
ging dank zij
hem niet door
Opnieuw
in de klassieke
blauwe bandjes
SSSte
weer
Buitensporigheden
wperrapporten
zakken door boze gedachten
volkskunst
"puf.eui]
hobby
locker
1 1
L-M A
TROUW/KWARTET VRIJDAG 5 OKTOBER 1973
BINNENLAND T5/K5
Het cynisme waarmee dc militaire
machthebbers van Chili de voormalige
regeringspartijen van de Unidad Popu
lar proberen uit te wieden, tart lang
zamerhand alle beschrijvingen, in en
kele weken tijds worden alle sporen
van een democratisch staatsbestel met
een eerbiedwaardige traditie rigoureus
uitgewist. Partijleiders en leden van de
voormalige regering worden niet
slechts op non-actief gesteld of extra
in de gaten gehouden - zoals in ande
re landen na een militaire machtsover
name placht te gebeuren - maar ge
vangen genomen om te worden be
recht.
Een van hen is de communistische
partijleider Luis Corvalan Lepe, die
voor een nog samen te stellen tribu
naal L-J moeten terechtstaan wegens
hoogverraad - een misdrijf dat met de
dood kan worden gestraft. Voor wie
weet, welke plaats Corvalans commu
nistische partij in de regeringscoalitie
van Allende innam, doet deze beschul
diging nogal absurd aan. Het was
Corvalans partij, die in het verdeelde
gezelschap van de Unidad Popular het
meest voorzichtig was en telkens weer
waakte tegen hervormingsmaatregclen
die verwarring zouden kunnen stichten
of teveel verzet zouden kunnen oproe
pen. De communisten in Chili waren
aanzienlijk voorzichtiger hervormers
dan bijvoorbeeld de socialisten.
De gezaghebbende Franse socioloog
Alain Tourainc, die tijdens de militai
re staatsgreep in Chili was, vertelt de
ze week in een intervieuw met het
Franse weekblad 'Le Nouvel Observa-
teur', dat het met name de communis
tische partij was, die de dialoog met
de christen-democraten zocht. Zij
vreesde namelijk, dat de toenemende
spontane volksactics in Chili een ca-
tatsrofc zouden uitlokken. En die ac
ties waren niet meer tegen te houden,
naarmate de oppositie de voortgang
van Allcndes hervormingen langs con
stitutionele weg blokkeerde. Daarom
probeerde Corvalan christen-democra
ten mee te krijgen - hetgeen, zoals be
kend, niet gelukt is. als gevolg van
sterke tegenstrevende krachten aan
beide kanten.
Deze man moet nu wegens verraad te
rechtstaan. In Allendes tijd werd hij
ervan beschuldigd, de revolutie af te
remmen. Vandaag wordt deze politi
cus, die zich juist onderscheidde in
trouw aan de Chileense constitutie,
van hoogverraad beschuldigd door een
stelletje generaals dat zelf ziin eed op
de grondwet aan zijn laars beeft ge
lapt. Het feit dat Corvalan communist
is. zegt hen kennelijk al genoeg.
De generaals worden niet gehinderd
door politiek onderscheidingsvermo
gen. In hun veldtocht tegen alles wat.
links is. komt Corvalan voorop te
staan - wat hij in werkelijkheid ook
heeft gedaan.
Vier n os zoek
AMSTERDAM Vijf van de negen
kostbare schilderijen, die op eerste
kerstdag vorig jaar gestolen zijn uit
een Amsterdamse villa, zijn op een
bovenwoning in de hoofdstad terugge
vonden. Vier oude meesters zijn nog
zoek.
De schilderijen waren gestolen uit de
villa van de uit de zwemwereld.be-
kende mr. J. A. C. Bierenbroodspot in
de Diepenbrockstraat in Amsterdam-
Zuid. Vijf kunstwerken bleken nu
bewaard te worden door de 38-jarige
ambtenaar J.B. en diens vijf jaar ou
dere vrouw op de eerste verdieping
van een huis in de Djambistraat. Vol
gens de ambtenaar en zijn vrouw, die
beiden gearresteerd zijn op verden
king van heling (het huis diende ken-
ne'ijk als opslagplaats van de waarde
volle buit), waren de schilderijen al
maanden geleden bij hen gebracht
door de uit een eerder huwelijk van
de vrouw stammende zoon, de 25-jart-
ge caféhouder D.P. uit Amsterdam-
Oost. Deze laatste zwijgt echter in al
le talen over mede-verdachten en wil
evenmin zeggen hoe hij aan de schil
derijen is gekomen.
De recherche kan ook nog geen ant
woord geven op de vraag waar de vier
andere oude meesters gebleven zijn.
Uiteraard wordt rekening gehouden
met de mogelijkheid dat "ze, al dan
niet via bemiddelaars, verkocht zijn
naar het buitenland. Bij de gestolen
schilderijen (waarvan de waarde vol
gens de verzekering vele tonnen be
droeg) waren werken van Jan van
Goyen en Salomon Ruysdael.
BIDDINGHUIZEN De 4-jarige Mar
tin Schaeffer uit Biddinghuizen is gis
termiddag om het leven gekomen bij
een verkeersongeluk op een weg krui
sing Elburgerweg-Spijkweg in Ooste
lijk Flevoland. Vier andere mensen
werden gewond.
Het ongeluk gebeurde toen een auto
mobilist geen voorrang verleende aan
een op een voorrangsweg rijdende au
to die werd bestuurd door de moeder
van het slachtoffertje.
WEERT De achttienjarige H. G.
Smeets is op een overweg tussen
Weert en Haelen met zijn bromfiets
tegen een trein gebotst. Hij was op
slag dood. Het ongeluk gebeurde op
een met automatische knipperlichten
beveiligde overweg.
door Hans de Bruijn
RIJSWIJK Op 22 oktober gaat een van Nederlands meest kleur
rijke burgemeesters met pensioen. Drs. Archibald Theodoor Bo
gaardt, burgemeester van Rijswijk, zal dan bet roer van "zijn stad
uit handen moeten geven. Inderdaad 'zijn' stad. want in de 21 jaren
dat bij burgemeester van deze tegen Den Haag aanleunende ge
meente was, beeft bij Rijswijk niet alleen van een wisse dood door
annexatie gered, maar beeft hij ook in belangrijke male liet beeld
van deze stad bepaald. Een plaats, die van een bezadigd agrarisch
dorp uitgroeide tot een middelgrote gemeente met industrieën, dui
zenden nieuwe woningen, kantoren en ministeries, terwijl ook de
leefbaarheid niet werd vergeten. Bogaardt liet bijvoorbeeld tien
duizenden rozen planten en verwierf daarmee dc bijnaam 'rozen-
burgemeéster'.
De carrière van deze doctorandus in
de letteren en wijsbegeerte is niet al
leen bepaald door de verrichtingen in
Rijswijk. Voordat hij neerstreek in
Zuid-Hollanhad hij al een staat van
dienst achter zich, die velen deed af
vragen, waarom hij zich in een zo
rustig dorp 'begroef'. Het was een
bliksemcarrièic in het Nederlands be
stuur in Indië, die hem al tientallen
jaren geleden bekendheid bracht.
Indië, in casu Buitenzorg, was ook de
plek waar hij werd geboren op 22 ok
tober 1908. Later ging hij naar Neder
land, waar hij op 26-jarige leeftijd in
Leiden afstudeerde aan de faculteit
der rechten, letteren en wijsbegeerte.
Hij had zijn bul nog niet in zijn zak
of hij ging naar Indië terug, waar hij
als ambtenaar ter beschikking op de
Algemeen Secretarie in zijn geboorte
plaats Buitenzorg werd geplaatst.
Een jaar later had hij Buitenzorg al
verruild voor Batavia waar hij ad
junct-referendaris van het depar
tement van financiën werd. Zijn be
stuurlijke carrière ging daarna snel.
In 1936 werd hij bevorderd lot refe
rendaris en nog geen twee jaar later
was hij gemeenteraadslid nn wethou
der van sociale zaken van Batavia,
een stad die toen al 3,5 miljoen in
woners had. Een jaar later was hij lo-
co-burgemeester en in het jaar dat
voor Nederland de Tweede Wereld
oorlog uitbrak werd hij 'hoofdambte
naar ter beschikking van de burge
meester van Batavia, teneinde hem te
vervangen'. In 1941 werd hij officieel
waarne.mend burgemeester, nauwelijks
33 jaar oud. Het was voor de toenma
lige begrippen ongehoord, dat iemand
die zo jong was, een zo hoge post be
kleedde. De top van het Indische be
stuur bestond meestal uit mensen die
in de schroeiende tropenzon een
jarenlange staal van dienst hadden
opgebouwd.
Gevangene
(ADVERTENTIE)
Goed nieuws voor vader en
zoonNa De reis om de
wereld in 80 dagen en Michael
Strogoff, de koerier van de
tsaar zijn nu ook twee andere
wereldberoemde boeken van
Jules Verne opnieuw in dc
klassieke blauwe bandjes
verschenen20.000 mijlen
onder zee (Oostelijk halfrond
en Westelijk halfrond) en Naar
het middelpunt der aarde.
Voor vaders een blij weerzien-
met de belden uir hun jeugd.
Voor zonen spannend? boeken
van een schrijver, die "••'•eds
weer gt lezen zal worden.
Met dc oiig. i.eie gravures voor
slechts f8,90 per deel bij elke
boekhandel.
Uitgaven van Elsevier.
Toen bezetten de Japanners Indië en
werd Bogaardt als politiek gevangene
geïnterneerd. Hij kwam de bezetting
zonder veel kleerscheuren door en
zijn sioel stond na de Japanse capitu
latie nog vojr hem klaar. Hij werd op
38-jarige leeftijd burgemeester van
Batavia, het latere Djakarta.
Maar zoals bij bijna al zijn tot dan
toe vervulde functies duurde ook deze
weer niet lan^. In 1947 reeds werd hij
benoemd tot directeur van het depar
tement van sociale zaken en een jaar
later was hij al secretaris van staat,
err hoofd van het departement van so
ciale zaken. De voorlopige federale re
gering stelde in dat jaar uit haar mid
den vier raden in, waarin alle belang
rijke bestuurlijke problemen werden
besproken, alvorens de voltallige rege
ring zich erover boog. Drs. Bogaardt
was voorzitter van drie van die raden,
ondervoorzitter van de vierde, en tij
delijk hoofd van de departementen
van onderwijs, kunsten en weten
schappen en gezondheid. In die func
tie gaf hij Batavia weer een behoor
lijke waterleiding en bezwoer hij een
pokkenepidemie, onder meer door
honderden vrijwilligers te charteren,
die de straat op gingen om de bevol
king in te enten.
Onderhandelingen
Drs. Bogaardt was deelnemer aan de
onderhandelingen tussen Nederland
en Soekarno en ging als leider van de
delegatie van de Nederlandsch-lndi-
sche regering naar Nederland om daar
met de Nederlandse regering bespre
kingen te voeren. Nog eenmaal, in
1950. zou Bogaardt daarna naar Indo
nesië gaan als leider van de Neder
landse delegatie naar de conferentie
in Bandoeng van de Internationale
Arbeids Organisatie. Maar toen was
Drs. Bogaardt: een doordrijver maar zonder kapsones
Bogaardt kon bij de realisering van al
deze plannen dankbaar gebruik maken
van de goede relaties die hij met de
directeuren van lal van bedrijven,
vrijwel allemaal vrienden uil Indië.
heeft. En mochten de relaties er niet
zijn dan maakte hij ze. Desnoods
drukte hij door tol de hoogste instan
ties en ging dan niet eerder weg,
aleer hij zijn zin had. Velen kennen
Archibald Bogaardt dan ook als een
doordrijver, een man'die weet wat-ie
wil en daarvoor ook uitkomt. Een
man ook. die zelden een blad voor
zijn mond neemt en bekend staal om
zijn vaak gepeperde taalgebruik.
de soevereiniteitsoverdracht al een
feit en waren vele koppen van het
voormalige Nederlands-Indische be
stuur gevallen.
Bogaardt trok naar Nederland en ging
op zoek naar een baan. Dat was niet
zo gemakkelijk. De meeste van zijn
vrienden uil Indië gingen in de diplo
matieke dienst, maar dat kon hij niet
door de gezondheidstoestand van een
van zijn zoontjes. Op verzoek van de
toenmalige commissaris van de Konin
gin in Zuid-Holland, mr. Kesper, nam
hij toen de functie van burgemeester
van Rijswijk aan. Tijdelijk weliswaar,
want Rijswijk stond op het punt door
'big brother' Den Haag ingelijfd te
worden. Den Haag zei bouwgrond no
dig te hebben en in Rijswijk was
grond te over. 'Rijswijk kon toch niet
bouwen', was hel argument. Het rusti
ge dorpje werd als niet volwassen
aangezien.
'Dat nooit'
Een dergelijke uitdaging werkte prik
kelend op de man die in Indië de
problemen van miljoenen mensen had
moeten oplossen. 'Dat nooit', was zijn
gedachte en hij begon bouwplannen
te ontwikkelen. In minder dan een jaar
waren in Rijswijk achthonderd wo
ningen méér in aanbouw dan in Den
Haag. Bogaardt was tevreden en nadat
hij zijn buur had bewezen dat het wel
degelijk kon ging de annexatie niet
door. 'Het was voor hel eerst in de
geschiedenis dat een annexatieplan
moest worden teruggenomen', zegt hij
nu.
Bogaardt haJ de smaak te pakken en
Rijswijk was uit zijn jarenlange win
terslaap wakker geschud. In een re
cordtempo kwamen de bouwplannen.
In de afgelopen 21 jaar werden bijna
vijftienduizend woningen gebouwd,
kreeg Rijswijk een van de grootste
winkelcentra van Zuid-Holland. In de
Bogaard, en werd hel omvangrijke in
dustrieschap Plaspoelpolder in hel
leven geroepen. Tientallen nieuwe in
dustrieën vestigden zich daar en Rijs
wijk herbergt diverse kantoren en mi
nisteries.
'Open'
Hij is echter geen man met kapsones.
Iedereen is zijn vriend en goede
menselijke contacten gaan hem boven
alles. Zijn kamer in het fraaie Rijs-
wijkse stadhuis (op zijn initiatief ge
bouwd) staat altijd open voor ieder
een. Hij houdt niet van protocol en
van vormelijkheden. Zo weigerde hij
jaren geleden altijd het traditionele
burgemeestersuniform, compleet mei
sabel en goudgalon te dragen. Terwijl
zijn collega's bijna onder het goud be
zweken, kwam Bogaardt gewoon in
jacquet.
Drs. Bogaardt verwierf landelijke
bekendheid door .zijn opvattingen
over de gewestvormiing. Hij was de
man die de gewestgedachte in Neder
land aanzwengelde. Sinds .vorige week
is hij adviseur van het Gewest Den
Haag i.o. Het rapport over de gewest
vorming dat door de gemeente Rijs
wijk is opgesteld, wordt door Den
Hang's burgemeester Marijnen nog al
tijd het' 'rapport Bogaardt' genoemd.
Drs. Bogaardt. hoewel KVP-er, heeft
zich nooit met partijpolitiek willen
bemoeien. Daarom verfoeit hij ook de
gedachte aan een gekozen burgemees
ter. Hij heeft een hardgrondige hekel
aan de Nederlandse hokjesgeest, iets
wat hem in Indië vreemd was. Hij
zegt nu: 'Als je mij zou vragen van
welke partij wil je lid worden, dan
zeg ik: van de partij Bogaardt'.
Van onze weerkundige medewerker
Sinds gisteren komen de maandelijks
samengestelde klimaatgegevens uit het
buitenland weer binnen. Van de Brit
se eilanden kregen wij als natste sta
tion in september Valley aan de oost
kant van de Ierse Zee onder ogen met
127 mm neerslag tegen 84 normaal.
Meer regen meldden Cork met 156 mm
(84), Valencia 145 mm (122) en Ler
wick op de Shetlands met 136 mm
(normaal 99).
Bijzonder groot was het verschil tus
sen stations in de Engelse zuidoost
hoek. Terwijl het vliegveld Mansion
ver boven de 200 mm moet zijn geko
men (dit cijfer misten we overigens),
kwam het observatorium Kew in Lon
den niet hoger dan 11 mm. Nor
maal voor Kew is 50 mm. Eskdalemuir
in zuidoost-Schotland was met 42 mm
tegen 136 normaal belangrijk te droog
en te warm (temperatuurafwijking
plus 2 gr. Celsius). Dit hing samen
met de daar in september overheer
sende west- tot noordwesten winden,
af te leiden uit het kaartje van de ge
middelde isobaren.
In ZO-Schotland dus eenzelfde effect
als in Zweden ten opzichte van Noor
wegen: het lag in de regenschaduw
van de Schotse hooglanden. De Hebri-
den - aan de Loefzijde - kregen wel
voldoende water: 103 tot 112 nun. In
Stockholm met 30 mm slechts de
helft van normaal en ook het Noorse
Bergen bleef met 162 mm aan de lage
kant (normaal 228). in tegenstelling
tot Trondheim: 134 mm tegenover nor
maal 92. In Gibraltar viel geen drup
pel regen tegen normaal 10 mm.
Het actuele weer met nazomer-allures
(20 gr. C.) behoeft nauwelijks toelich
ting: het duurt verder voort, vermoe
delijk ook gedurende het weekeinde.
Daarom nog even een uitstapje naar
de Stille Oceaan. In de 'Financial Ti
mes' lezen wij, dat de weersomstandig
heden daar nu al achttien maanden
zeer afwijkend zijn geweest. In Japan
ANP/KNMI 4-10-73
zit men met een watertekort, omdat
drie van de vier cyclonen die normali
ter komen, zijn weggebleven. De Ha-
waii-eilanden hebben te lijden van de
ergste droogte van deze eeuw. Ook op
andere eilanden waaronder C-hristmas-
eiland. eenzelfde verschijnsel en dit
geldt ook voor Nieuw-Guinea. en In
donesië, gerekend over de afgelopen
winter.
Dergelijke abnormaliteiten komen vol
gens een insider op Hawaii om de
vijftien en zeventien jaar voor, het
laatst in 1957. Oorzaken: onbekend.
Nog twee nagekomen landelijke sep-
tember-neerslagopgaven: 65 mm in
Fijnaart (N.Br.) en 66 mm in Alk
maar.
Weer rappor te n van gisteravond 19 uur:
Max. neerslag
Amsterdam
onbewolkt
17
0
De Bilt
onbewolkt
19
0
Deelen
onbewolkt
19
0
Eelde
mist
17
0
Eindhoven
onbewolkt
21
0
Den Helder
onbewolkt
15
0
Luchth. Rtd.
onbewolkt
18
0
Twente
onbewolkt
18
0
Vldssingen
licht bewolkt
18
0
Zd. Lintburg
onbewolkt
20
0
Aberdeen
geh. bew.
13
0.2
Berlijn
onbewolkt
18
0
Bordeaux-
zw bew
21
0
Brussel
half bewolkt
19
0
Frankfort
onbewolkt
20
0
Genève
onbewolkt
19
0
Helsinki
onbewolkt
17
0
Innsbrück
onbewolkt
22
0
Kopenhagen
on bew
17
0
Lissabon
licht bewolkt
20
0
Locarno
half bewolkt
21
0
Londen
licht bewolkt
18
0
Luxemburg
licht bewolkt
18
0
Madrid
half bewolkt
18
0
Malaga
onbewolkt
22
0
Münehen
onbewolkt
15
0
Nice
licht bewolkt
25
0
Oslo
mist
13
0
Parijs
onbewolkt
22
0
Rontc
onbewolkt
28
0
Split
onbewolkt
27
0
Stockholm
onbewolkt
19
0
Wenen
onbewolkt
18
0
Züriclt
onbewolkt
17
0
Casa BI an ca
licht bewolkt
22
0
Istanboel
half bewolkt
19
14
Las Palmas
licht bewolkt
23
0
Tunis
half bewolkt
30
0
Hoos uatcr -
6 oktober Vlissingen
8.55-
21 3S: Harhv,'l
etsluizen: 10.30-2
3.10: Rotter-
dam: 11 24-
Scheveningeii: 10
2: IJ-
3 31: Den Helder
1 10-13.31:
tlarlingen- 3.36-
16.09: Delfcl5.53-18.49.
onder redactie van loessmil
R ij-examen doen is niet alleen
's morgens even mei je kuchje in
een trommeltje naar een oproep-
centrum fietsen, in ren auto stap
pen, een stukje rijden en een paar
vragen beantwoorden. O nee. Daar
zit een heleboel meer achter. Een
wereld van gedachten en beïnvloe
dingen zelfs, die een psycholoog
haarfijn kan ontrafelen.
Drs. Carol van Raalle heeft dat ge
daan in hel jaarverslag 1912 van
de stichting cbr, hel centraal bu
reau rijvaardigheidsbewijzen. Tij
dens het praktische deel van hel
afrijden gebeurt er een heleboel,
zegt hij, dat van invloed is op het
resultaat, nog helemaal afgezien
van de capaciteiten en rij-ervaring
van de kandidaat. En al zijn die
kandidaat en de examinator volko
men vreemden voor elkaar, ze heb
ben volgens hem wel degelijk met
elkaar van doen. 'In onderlinge af
hankelijkheid met het verkeer
beïnvloeden zij elkaar passief en
actief, beiden >-anuil een verschil
lende motivatie en in de ban van
de confrontatie van twee levensge
schiedenissen'.
Drs. Van Raalte noemt dat 'de ex
pressie van twee levens', waaruit
vanzelf een aantal onberekenbare,
niet-verstandelijke factoren kun
nen voortkomen die mee bepalen
hoe het examen afloopt. Die twee
mensen in die auto zijn gewoon al
lebei als volledig individu aanwe
zig, met al hun kwaliteiten, hebbe
lijkheden en onhebbelijkheden,
waarvan de schrijver noemt: 'leng
te en gewicht, leeftijd, stofwisse
ling. reflexen, bloedsomloop, ner
veus en motorisch apparaat, tempe
rament. gestemdheid, emoties, ge
heugen. ervaring, kennis, naden
ken. vrije keus. geestelijk en licha
melijk omschakelingsvermogen,
zelfkritiek enz. Bovendien zijn ze
heiden veertig minuten lang over
geleverd aan een stuk of wat on
voorspelbaarheden: er kan een
mankement aan de auto zijn. een
voetganger of fietser kan plots-
klaas iets verschrikkelijks doen.
hel U-eer kan erg slecht worden en
dat alles vormt ondanks de dubbe
le ''oetbed'en'ng een dodelijke be-
rh-nifitnq voor al ehe>. Dat is de
examinator, aldus drs. Van Raalte.
heter bekend dan de kandidaat en
hii heeft het dan ook veel moeilik
ker.
Wat ze van elkaar denken siieeh
Vanwege het cultureel akkoord
tussen ons land en Joegoslavië zijn
van vandaag af in het Tilburgse
volkenkundig museum allerlei ui
tingen van volkskunst uit Macedo
nië te zien. Zo staan daar alle mo
gelijke soorten textiel, sieraden en
gebruiksvoorwerpen van hout, me
taal en aardewerk uitgestald, om
maar eens wat te noemen. De hele
collectie hoort thuis in het etnolo
gisch museum van Macedonië in
Skopje, maar mag nu bijna een
maand in Tilburg legeren. Zodra
de heer I. Radojcic van de Joegosla
vische ambassade de tentoonstel
ling vandaag officieel geopend zal
hebben, is de volkskunst tot 3 no
vember te bewonderen.
ook al een duidelijke rol. Een kan
didaat zou bijvoorbeeld van zijn
examinator kunnen denken we
pikken uit het verhaal maar een
paar van die mogelijke gedachten
op wel wal oubollig, maar toch
gezellig': 'wat een keurige man' of
'ik zou wel uren met hem ivillcn
af rijden' (vermoedelijk de gedach
te van een dameskandidaat), maar
mengoed: 'wat naar dat ik nou
juist zo'n establishmentfiguur moet
elfen', of 'wat doet die man drif
tig. kwaaraardig, afgemeten, bot,
tar.lafwezig, overbeleefd, ge
wild geestig .enz' Kandidaten die
hun examinator van die boze ei
genschappen toeschrijven, kunnen
al na ócn foutje tot een grotere
vervallen en het innerlijk zo moei-
Iiik hebben dat ze wel afgewezen
moeten worden. En andersoms
nine.i ze een grotere kans tot
s-.agen hebben.
hen examinator is ook geen robot
en denkt het zijne van zijn kandi
daat: die vent ml me jennen', 'die
juffrouw spéélt de zenuwachtige',
'd;e knaap heeft het achter z'n cl-
lebogen'. 'dat is een sadistische
stiekemerd', 'die is aan een hartin
farct toe', 'mevrouw kijkt kenne
ls ik op me neer' of natuurlijk iets
aardigs, maar ivie met zulke on-
-ifige gedachten examens af-
rw'emt zal. zegt Van Raalte. maar
me'nia kandidaten laten slagen,
'tenzij hij voorzien is van gezonde
-el (kritiek'
Mensen die echt graag iet? willen
rloen hel meestal ook. als ze daar
de mogelijkheden toe hebben. Wie
van wandelen houdt, wandelt, wie
vissen wil. vist. Het NIPO heeft
eens onderzocht hoe Nederland z'n
vrije tijd besteedt en daar is uitge
komen dat hobby's als wandelen,
fietsen en (buiten) zwemmen bo
venaan de lijst staan.
Als het allemaal klopt, wandelen
en fietsen vrouwen meer dan man
nen, zwemmen beide soxen onge
veer evenveel (nel als varen),
maar vissen de mannen wel vijf
keer zo vaak. Wat nog niet wil
ze^een dat diegenen die minder
vaak op nad zijn. niet méér zouden
willen Acht proeent van de vrou
wen zou bijvoorbeeld best graag
vissen, maar vijf proeent doet het
geregeld Minigolf snel en willen
bijna twee keer zoveel mannen èn
vrouwen als die het ook echt doen.
Dat komt onder andere doordat ve
te mensen niet de nodige accomo
date in de buurt hebben. Een he
leboel willen wel varen, kegelen,
bowling of minigolf spelen, maar
er is geen vaarwater, kegelbaan,
bowling- of minigolf-gelegenheid
in hun omgeving.
Aan de uitkomsten van het onder
zoek heeft het NIPO kunnen zien.
dat ons land meer zwem- dan vaar
water bezit en dat er beslist veel
gymnastieklokalen en overdekte
zwembaden zii.i. waar goed ge
bruik van wordt gemaak'
Dc 'gemakkelijke, zachtzittende.
enig echte, unieke Berend Boude-
wijn-tv-fauteuil' zoals prijzen-
strooier Pierre van Ostade dc stoel
noemt die hij in de gelijknamige
qu'z met zo'n gulle hand uitdeelt
dat er al huiskamers vol mee moe
ten staan is niet het enige type
KRO-iautcuil in den lande. Het
omroepblad Studio weet te verha
len dat in 1935 de toen tienjarige
KRO zijn luisteraars al een kunst-
lederen clubfauteuil als beloning
aanbood, die weliswaar geen draai
poot bezat, maar wel als zeer com
fortabel werd aangeprezen. De luis
teraars konden 'm winnen als ze de
moordenaar van Lambertus Lever
traan. slachtoffer in een ijselijk ra
diodrama, al luisterend konden
aanwijzen. Het blad tornt zich nu
uiterst nieuwsgierig, of er ergens
in het land nog zo'n vooroorlogse
KRO-fauteufl bc/cten wordt.
Dal reklame doet verkopen is ook
de groenten- en fruittelers in ons
land bekend. Voor de komende
maanden hebben ze samen ruim
zes miljoen gulden apart gelegd
om in binnen- en buitenland hun
produkten door middel van rekla
me aan de man te brengen. Dat
kan via folders, affiches, mobiles
cn natuurlijk radio en tv. Met hun
miljoenen gaan ze speciaal in el-
gen land propaganda maken voor
aubergines, asperges, rode bossen,
frambozen, peren en verse groen
ten, in het buitenland proberen ze
op die manier nieer spruitjes en
waspeen kwijl te raken en in bin
nen- en buitenland tegelijk krijgen
tomaten, komkommers, kropsla, pa
prika's, aardbeien, appelen en
champignons de nodige aandacht.
Tomaten hebben die reklame blijk
baar het hardst nodig, want daar
voor is het hoogste bedrag (meer
dan 1,6 miljoen) uitgetrokken.
Hoe dat In Duitsland in z'n werk
gaat. Is op hel plaatje te zien: om
dat Rudi Carrell het in dat land zo
goed doet, ziet het publiek hem
daar nu ook op de rcklame-tv, om
ringd door 'Hollandse' kindertjes
In klederdracht, die met z'n allen
geacht worden de slagzin 'Holland-
Frische, gesund und lecker' waar
te maken.
57é
6
V
