Vereniging fors uit de bocht
met cijfers over gezondheid
Gebruikte
wagens met
MJ)m [RD®QJ>
100% Garantie
Landgoed 'De Boekhorst'
(Lochem) in andere handen
Oncontroleerbare factoren die het beeld mede bepalen
Nog ƒ5000 nodig
om wielerronde
Voor ÏOO dagen of 10.000 km.
AUTOMOBIELBEDRIJF
KARAND B.V.
Hofweg 39
VOORSCHOTEN
Tel. 0I7I0-69307
Adverteert in het Kwartet
TROUiW/KWiAiRTET VRIJDAG 5 OKITOBBR 1973
De Nederlandse vereniging voor gezondheidsbewaking N'VG heeft ons vorige week ongezonde toestan
den opgediend. \'an een groep van 200 mensen die dachten dat zij gezond waren, had maar 41 procent
gelijk. Na een 'gezondheidstest' werd 32 procent naar de huisarts verwezen en 26 procent naar di
verse specialisten.
Dat ziet er schokkend uit, en de NVG
toonde zich dan ook op gepaste wijze
geschokt. Zij stuurde de verzamelde
gegevens naar de geneeskundig hoofd
inspecteur van de volksgezondheid,
en stelde in beknopte vorm de pers
op de hoogte. Met dat laatste is de
NVG wetenschappelijk fors uit de
bocht gevlogen.
De vereniging had kennelijk in de ga
ten dat de verzamelde cijfers wel een
erg barre indruk maakten, en tekende
bij haar eigen resultaten aan: 'De on
derzochte groep moet nog te klein
worden geacht om hieraan definitieve
conclusies te verbinden ten aanzien
van de gezondheidstoestand van onze
bevolking'.
Dat nu, is niet waar. Het onderzoeken
van een steekproef is een erkende me
thode om iets over een hel bevolking
te weten te komen- Inderdaad is op
die manier verworven kennis des te
minder betrouwbaar naar mate zo'n
steekproef kleiner is. Maar dankzij
een stukje toegepaste wiskunde kan
voor elk geval worden aangegeven
hoe onbetrouwbaar de cijfers zijn.
Voor een steekproefmethode van
tweehonderd mensen kunnen de door
de NVG opgegeven percentages rede-
lijkrwijs niet meer dan een procent
of zes, zeven naast de 'echte' liggen.
Concreet: als de NVG de hele bevol
king haar 'gezondheidstest' had laten
doorlopen zo» minstens 25 procent
naar de dokter zijn gestuurd en nog
eens 20 pet. naar de specialist. (Vol
gens de wiskundige statistiek bestaat
er een kans van één op twintig dat de
vorige zin overdreven is, dat die per
centages toch wat lager moeten zijn.
Dit voor de fijnproevers).
Het materiaal van de NVG zou dus
wèl vrij definitief conclusies toelaten
over ons aller gezondheid, en die con
clusies zijn weinig minder schokkend
dan wat de oorspronkelijke cijfers
suggereren. Nog niet de helft van de
mensen die zich gezond wanen, zou
den het ook echt zijn.
Nu zit er in dit verhaal één heel gro
te 'maar'. Die wiskundige bewerking,
het overbrengen van de percentages
van de steekproef naar de hele bevol
king, is alleen geoorloofd als de steek
proef inderdaad een zo goed moge
lijke afspiegeling is van de bevolking.
Zo'n steekproef moet bestaan uit toe
vallig gekozen mensen, anders gaan al
lerlei oncontroleerbare factoren het
beeld meebepalen.
Dat is bij het onderzoek van de
Nederlandse vereniging voor gezond
heidsbewaking ruimschoots gebeurd.
De tweehonderd mensen van wie de
gezondheid werd getest, zijn namelijk
niet toevallig gekozen. Het zijn leden
van de Nederlandse vereniging voor
gezondheidsbewaking, die behalve hun
contributie voor de NVG nog eens 135
gulden betaalden voor hun gezond
heidstest.
Daarmee wil beslist niet gesuggereerd
zijn dat die mensen veel betaald
hebben NVG-arts J. A. Leegsma ver
zekerde ons dat de complete test ('een
grote levensverzekeringskeuring plus
uitgebreid laboratoriumonderzoek')
volgens ziekenfondsnormen vierhon
derd gulden moest kosten, en voor
particulieren vijfhonderd gulden. Wel
betekent het dat de steekproef be
stond uit mensen die voldoende geïn
teresseerd waren in een medisch on
derzoek van hun naar veronderstel
ling gezonde lichaam, om lid te wor
den van de NVG (die zo'n onderzoek
tegen gereduceerde prijs ter beschik
king stelt van leden). Mensen die bo
vendien niet alleen voldoende geïn
teresseerd maar bovendien in staat
waren om daar de (gereduceerde)
prijs van 135 gulden voor te betalen.
Nauwelijks valt aan te nemen dat
deze tweehonderd mensen een zo goed
mogelijke afspiegeling vormden van
de Nederlandse bevolking. En daarom
kan aan de bevindingen over hun ge
zondheidstoestand inderdaad geen en
kele conclusie over de gezondheidstoe
stand van de Nederlandse bevolking
worden afgeleid. Niet, zoals de NVG
schreef, omdat de groep te klein is,
maar omdat de groep die bereid en in
staat zijn om een flink bedrag voor
hun gezondheidstest uit te trekken en
die dus wellicht toch een vaag gevoel
hadden dat er iets met ze mis was.
De vereniging is zich van haar beper
kingen ook wel bewust. Zij schrijft in
haar summiere persbericht dat het
onderzoek 'op tweeërlei wijze wordt
voortgezet'. Ten eerste door het (ver
der) testen van bij de NVG aangeslo
ten leden, wat weinig nieuws zal ople
veren, behalve voor die leden. (Een
grote, slecht samengestelde steekproef
is nauwelijks beter dan en kleine).
Ten tweede door het testen van 'per
soneel van nog uit te nodigen bedrij
ven of instellingen'. Hierbij, schrijft
de NVG, zullen 'zo mogelijk ook fac
toren als geografische spreiding,
woon- en werkmilieu enz. statistisch
worden verwerkt'. Dat zou dan een
begin zijn in de richting van verant
woorde statistische benadering van de
verzamelde gegevens.
Intussen kan worden opgemerkt dat
de NVG met name op het vlak van
het bedrijvenonderzoek niet helemaal
de pioniersrol vervult die uit haar ge
schriften naar voren komt. Zo is bij
voorbeeld Philips al enige tijd bezig
met gezondheidsonderzoek, waaruit al
gegevens beschikbaar zijn met meer
betekenis dan de NVG nu kan waar
maken. Dit voorjaar deelde prof. dr.
H. H. W. Hogerzeil daar een aantal
cijfers uit mee.
Bij negen procent van de onderzoch
ten werd vetzucht vastgesteld, bij acht
procent verhoogde bloeddruk, acht
procent longaandoeningen zonder dui
delijke ziekteoorzaak (CARA in vak
kringen), vijf procent spataderen, vier
procent aambeien, vier procent ge-
hoorstoornissen, drie procent suiker
ziekte.
Dat zijn hier en daar cijfers om van
op te kijken, maar toch niet helemaal
de basis om eenvijfde van de onder
zochten direct naar de specialist te stu
ren.
Het zijn cijfers werpt dokter Leeg
sma van de NVG tegen, over in dienst
zijnde en dus al medisch goedge
keurde werknemers. 'Wij nemen ook
bejaarden mee'. Daar heeft hij gelijk
in. Anderzijds slaan de resultaten van
Hogerzeil op mannen van ongeveer
vijftig jaar. wat de cijfers ten opzich
te van het bevolkingsgemiddelde ook
niet lager zal maken. Maar tegen de
methode van de NVG als aanwijzing
over ons aller gezondheidstoestand
zijn nog twee diepergaande bezwaren
aan te voeren.
Ten eerste: wat is gezond? Naar mate
je de norm scherper stelt vind je
meer afwijkingen, mensen die dus
'ongezond' moeten heten. Dat is een
verschuifbare grens. Dokter Leegsma's
definitie, mensen zijn gezond als ze
geen doktersbehandeling nodig
hebben', maakt die grens niet minder
wiebel. Voor een aantal afwijkingen
is het inderdaad nuttig, ze zo vroeg
mogelijk te onderkennen en te behan
delen. Op andere punten is er iets
voor te zeggen, mensen die zich ge
zond voelen, gezond te léten.
Dat sluit aan op een tweede bezwaar,
dat sterk naar voren kwam op hét
symposium over gezondheidsonder
zoek van de stichting Toekomstbeeld
der techniek, waar ook prof. Hogerzeil
de vermelde cijfers rapporteerde. We
kunnen wel een heleboel dingen
meten, zeiden nogal wat sprekers
toen, maar we kunnen aan die gevon
den 'afwijkingen' vaak nog weinig of
niets doen. En waar is het dan hele
maal goed voor, wat doe je mensen
aan door ze naar de dokter te sturen.
Dat is een probleem waar de NVG,
met haar puur lichamelijke benade
ring van het begrip gezondheid, nog
niet aan toe is. Dat is waarschijnlijk
voor haar leden, en zeker voor de
openbare meningsvorming waar zij
naar streeft, jammer.
ZOETERMEER Het grootste natio
nale wielerevenement dat volgend
jaar weer op de Nederlandse wielerka-
lender zal prijken is Olypia's ronde
van Nederland. Een plaatselijk comité
is aan het werk gegaan om te trach
ten Zoetermeer als etappe-plaats op te
nemen. Om dit belangrijke wielere
venement te kunnen realiseren is er
zeker 10.000 nodig. Reeds twee in
stanties hebben geld beschikbaar ge
steld: de makelaardij Hopman 2500,
en de Intervam eenzelfde bedrag. Om
de overige 5000 bij elkaar te krij
gen doet het comité een beroep op
het bedrijfsleven om dit voorbeeld te
volgen. Het gebeurt niet vaak dat een
dergelijk evenement in de agglomera
tie plaatsvindt. Het comité hoopt dat
ook de gehele bevolking zal meewer
ken. Aan medewerking van het orga
niserende comité Olympia ronde van
Nederland zal het niet liggen, daar de
voorzitter hiervan de heer Van der
Molen is, de commissaris-van de ge
meentepolitie Zoetermeer. Het plaat
selijk comité bestaat uit voorzitter H.
B. J. Heijn tevens werkzaam bij de
Koninklijke Nederlandse Wielren
Unie en de heren Van Oosten, Van
der Walle, Bouwknecht (gemeentepo
litie Zoetermeer) Kamsteeg (afdeling
voorlichting gemeente Zoetermeer),
A. N. G. van Leeuwen en Mulder be
kende organisatoren van bekende wie
lerronden. Wanneer het lukt zal dit
evenement plaatsvinden op 13 juni
1974.
LOCHEM/GORSSEL/ APELDOORN Wegens bankschuld van de huidige eigenares is deze wee
te Lochem het landgoed 'De Boekhorst', midden vorige eeuw gesticht door de landbouwkundige ei
geoloog dr. W. C. H. Staring, die Europese bekendheid genóót, langs executaire weg verkocht.
De toekomst van het prachtige land
goed zou men kunnen zeggen is
even zeker als onzeker: het complex
(72 hectare groot) is in een twaalftal
percelen van de hand gegaan en De
Boekhorst zelf (met dertig hectare
aan bos enz.) werd door Bennink's
Landerijenbureau te Gorssel gekocht
voor een opdrachtgever, waarvan de
naam nog niet bekend is gemaakt. In
zoverre dus onzekerheid; planologisch
is er echter wel zekerheid: want een
andere bestemming kan uitgesloten
worden geacht.
Dr. W. C. II. Staring rust in Lochem
onder een zwerfsteen. Hij was de zoon
van de dichter A. C. W. Staring, die
goede verzen schreef, maar ook al
veel verstand van landbouw had en
op de nabij gelegen 'Wildenborch'
woonde. Dr. Staring stichtte De Boek
horst in 1846. Hij richtte op het land
goed een modelboerderij op, waar ma
chinaal werd gewerkt. Dat was voor
die tijd revolutionair. Na zijn dood in
1877 is het landgoed in verschillende
handen geweest De laatste eigenares
was de onroerend-goed-maatschappij
NV De Renkumsche Heide te Apel-
doorn.
NV De Renkumsche Heide heeft een
totale schuld van zeven miljoen gul
den aan het bankiershuis Van Lan-
schot te Den Bosch, die in De Boek
horst deelnam. De oud-directeur van
De Renkumsche Heide, de heer A.
Veeren: 'Er wordt nó wel gezegd dat
we zoveel schuld hebben, maar ons
bezit is groter'. Hij zégt dat er een re
Verhuizen in een stad als Amsterdam geeft nogal wat problemen,
zeker als het gaat om een etage-woning met smalle trappenhuizen.
Een Amsterdams verhuisbedrijf nam dezer dagen een zogenaamde
giraffelift in gebruik die een hoop gesjouw bespaart.
geling tussen De Renkumsche Heid
en de bank getroffen kan worden.
dat licht zou men ook de executaii
verkoop van De Boekhorst moete
zien.
De opbrengst is echter nogal tegengf
vallen. Voor het hele complex kwaï
men op een bedrag van 1.225.100 gu
den, waarvan ongeveer 445.000 guide
voor het hoofdperceel. Hiermee kwaï
men slechts ruim 25.000 gulden bove
de inzet van enige weken geleden ui
Sommige handelaren hadden verwacl
dat er enige tonnen meer voor te m;
ken zou zijn geweest.
De Boekhorst heeft jarenlang leeg g
staan en De Renkumsche Heide vet
renteverlies bezorgd. In het kader va
de aktiviteiten van deze NV is he
woord speculatie gevallen. Doet D
Renkumsche Heide daaraan? Hi
wordt door de heer Veeren, die oo
veel luxe recreatiebouw heeft gi
pleegd, tegengesproken. 'Maar je ze
natuurlijk een bedrijf wel op met e
bedoeling dat er wat aan verdien:
wordt'.
In de loop der jaren heeft hij nogi
veel kastelen en havezaten gekocht e
verkocht. Naar zijn oordeel tracht! i
hij er altijd een goede koper voor t
vinden, zodat het gebouw een passer
de bestemming zou krijgen.
Zo kwamen in De Essenburgh t
Hierden de Norbertijnen, een room>
katholieke orde waarvan de lede,
naar hun witte habijt ook wel withi
ren worden genoemd. In De Cloeze t
Lochem zit een politieschool. Wat I)
Boekhorst betreft: daarin had h
graag een Amerikaanse bijbelschoi
gehad, maar de besprekingen daarove
leidden niet tot resultaat. Van d
overheid, vond de heer Veere, is oo
niet altijd de medewerking gekrege
die wel gewenst is. Het ondernemer
klimaat in Nederland is niet zo bes
Allerlei instanties dringen wel aan o
openstelling van landgoederen vot
het publiek, maar als dan gezeg
wordt: 'Koop het dan', dan doen
dat niet.
Burgemeester H. J. Beuke van L:
chem laat ons weten dat het gemeei
tebestuur nog geprobeerd heeft D
Boekhorst via gedeputeerde state
van Gelderland in handen \e spek
van bijvoorbeeld Het Geldersch Lam
schap, maar daarvan is niets gekome
Hij had dat liever gezien dan wat ii
gebeurd is met het landgoed. De bu
gemeester is erg nieuwsgierig welk
koper bij Bennink's Landerijenburea
straks uit de hoek wordt getover.
Overigens accentueert hij dat er nie
met De Boekhorst kan gebeuren. 0
het moment is een nieuw besten
mingsplan voor het gehele buitengi
bied van Lochem in voorbereidin
'Het is en het blijft het landgoed
zegt hij.
Wij, HNG-Sterdealer van Audi NSU, geven u bij
deze wagens, 100%garantie op: motor,
versnellingsbak, (het onzichtbare en'meest
risicovolle gedeelte van de auto)
stuurinrichting en remmen. Voor 100 dagen
of 10.000 km.
K.N.A.C.-keurinq op onze rekening
Hebt u behoefte aan nog meer zeker
heid, dan kunt u de wagen op het
moment dat u hem wilt kopen door een
objectieve instantie - de K.N.A.C. -
laten keuren. De kosten betalen wij.
Als u op zoek bent naar
een gebruikte wagen
(bijv. als tweede auto)
met een AUDI NSU
100 Garantie kom
dan naar onze show
room voor een proef
rit of voor alle inlich
tingen over financie
ring e.d. Wij hebben
een naam te verliezen.
Haarlemmerstraat, Leiden. Donderdagavond - koopavond.
I
