Woedende Agnew krijgt
lik op stuk van een
van Nixons ministers
:otpdm olie
Meer eendracht
wenselijk bij
chr. onderwijs
'Allende vocht tot
hij doorzeefd werd'
Brandt dag eerder
naar Bonn terug
om rel te bezweren
Jakir en Krasin
deze maand nog
uit gevangenis?
Ministers-uittocht
in Griekenland
Dichter Auden in
Wenen overleden
Sojoez met beide
Russen veilig terug
ll
het weer
Zonnewinst
Israël eist
intrekking
van besluit
TROUIW/KWAjRTBT MAANDAG 1 OKTOBER 1973
BUITENLAND /BEViNEMj.AIND/WEER T5/K7
"WiAlSIEGENlGTOiN (Renter, AP, UPI) De Amerikaanse minister van justitie, Elliot Richardson,
heeft één van zijn naaste medewerkers in bescherming genomen tegen een felle aanval van de woest
om zich heen slaande vice-president Spiro Agnew, die aangeklaagd dreigt te worden wegens het
aannemen van steekpenningen.
MOSKOU (UPI). Een hof van be
roep in Moskou heeft bijna twee jaar
strafvermindering verleend aan de.
voormalige dissidenten Pjotr Jakir en
Wiktor Krassin, waardoor zij binnen
een maand vrij zullen komen, zo is
van dissidenten in Moskou vernomen.
De 50-jarige Jakir en de 44-jarige Kra
sin waren elk veroordeeld tot drie
jaar gevangenisstraf gevolgd door drie
jaar verbanning wegens subversieve
activiteit.
De periode van verbanning blijft.
Wanneer beiden eind oktober uit de
gevangenis worden vrijgelaten mogen
zij drie jaar lang niet in Moskou wo
nen.
Het hof van beroep is volgens de
openbare aanklager tot de maatregel
gekomen omdat uit medische docu
menten is gebleken dat de gezondheid
van de twee mannen zo slecht is dat
zij de oorspronkelijke straftermijn
niet zouden overleven. Jakir en Kra
sin verschenen zonder raadsman voor
de rechter.
Standje voor Russen
MONTEVIDEO (AP). De regering
van Uruguay heeft de Russische am
bassade in de hoofdstad Montevideo
meegedeeld dat haar personeel zch
dient te onthouden van iedere inmen
ging in de binnenlandse politiek van
Uruguay.
In Montevideo doen al enige tijd ge
ruchten de ronde dat de regering van
plan is, maatregelen te treffen tegen
de pro-russische communistische par
tij in het land. Uruguay heeft het
nog niet laten aankomen op een ver
breking van de diplomatieke betrek
kingen met Moskou.
Theodorakis geen rebel
ATHENE (AP). Een functionaris
van de Griekse justitie heeft de aan
klacht wegens rebellie tegen Mikis
Theodorakis ingetrokken, waardoor
een terugkeer van de verbannen com
ponist naar zijn vaderland mogelijk
wordt-
Een speciale justitiële raadsman, die
de aanklacht onderzocht, verklaarde
dat er geen grond was voor de be
schuldiging dat de componist zich had
schuldig gemaakt aan overtreding van
een in 1947 aangenomen wet op staats-
ondermijnende activiteiten.
Asiel voor Villar
PARIJS (AP). De dominikaanse
ontvoerder Mandredo Casado Villar,
is politiek asiel in Frankrijk ver
leend. Volgens vrienden is hij voorne
mens weldra naar Cuba te gaan.
Casado was op het vliegveld Le Bour-
get aangekomen uit Santo Domingo,
waar hij had gedreigd de 12-jarige
zoon van de Mexicaanse ambassadeur
te doden, tenzij hij toestemming
kreeg het land te verlaten. De 39-jari-
ge Casado vertelde de pers dat hij in
zijn eigen land aan politieke vervól
ging bloot stond en alleen door het
maken van een gijzelaar naar het bui
tenland kon ontkomen.
Honden erven fortuin
FORT LAUDERDALE (Reuter)
Drie-en-zeventig honden in de VS zul
len een herenleventje krijgen na een
gerechtelijke uitspraak over het testa
ment van een olie-miljonaire. Na een
gerechtelijke strijd die vijf jaar duur
de, bepaalde een staatsrechter dat de
vrouw, Eleonor Richey, het recht had
haar fortuin grotendeels aan haar
honden na te laten.
Toen het proces begon waren er 150
honden en vas er een erfenis van
vier miljoen dollar. Nu, vijf jaar la
ter, zijn er 73 honden en 14 miljoen
dollar.
De rechter bepaalde dat het grootste
deel van de erfenis moet gaan naar de
honden en dat de verwanten twee
miljoen dollar zullen krijgen.
Dalai Lama by paus
VATICAANSTAD (DPA) Op zijn
eerste reis naar het Westen heeft de
38-jarige Dalai-Lama van Tibet Lozang
Yisje Tanzing Gyatsch gistermiddag
een bezoek gebracht aan de paus, die
hem hartelijk begroette.
De paus noemde de Dalai-Lama 'uwe
heiligheid' en zei hem dat de religieu
ze en humane traditie van Azië' te
recht grote verering geniet.'
Teveel glaasjes op
LONDEN (Reuter) Voor de twee
de keer in één maand tijd is een Brit
se socialistische oud-minister van bui
tenlandse zaken veroordeeld wegens
het besturen van een auto na te veel
te hebben gedronken. Michael Stewart
(66) wiens bloed een te hoog alcohol
percentage bleek te bevatten, werd
veroordeeld tot 280 gulden boete.
Voorts is zijn rijbewijs voor een jaar
ingetrokken. Op 12 september hoorde
Lord George Brown eenzelfde vonnis
over zich uitspreken.
Explosies in Oeral
UPPSALA (UPI) Het seismolo
gisch instituut in Uppsala (Zweden)
heeft meegedeeld dat het gisteren een
ondergrondse ontploffing heeft geregi
streerd afkomstig van een plaats bij
de rivier de Oeral, even ten zuiden
van het Oeral-gebergte in de Sowjet
Unie, aldus een woordvoerder. Dat ge
beurde 06.04 uur, zodat de ontploffing
om 06.00 uur moet zijn geweest. De
kracht was 5.9 op de Richter-schaal.
Agnew had het hoofd van de afdeiliing
strafzaken van hiet ministerie van jus
titie, Henry Petersen, ervan beschul
digd er op uit te zijn, hem (Agnew)
uit zijn functie van vice-president te
krijgen. Petersen zou zulks gedaan
hebben door tegenover de pers ver
dachtmakingen te spuieh. Richardson
neemt het Agnew kwalijk, dat hij
voor zijn kritiek een ambtenaar als
doelwit heeft gekozen, die zich niet
kan verdedigen.
Petersen heeft volgens de miLnister .de
beslissing inzake het vervolgen van
Agnew niet genomen, maar alleen het
gerechtelijk onderzoek in deze affaire
geleid. 'In zulke zaken berust de ui
teindelijke verantwoordelijkheid bij
de minister er zo lang ik minister
ben, aanvaard ik de volledige verant
woordelij kheidv oorh et uitvoeren van
officiële taken van mijn ondergeschik
ten. Daarbij zal ik mij houden aan de
opvattingen over fatsoen en eerlijk-
ATHENE (AP) Een groep van 10
uit legerkringen afkomstige Griekse mi
nisters heeft ontslag ingediend om de
weg vrij te maken voor dë vormen
van van een burgerregering. Daarmee
is het aantal ministers, dat in de afge
lopen dagen ontslag heeft ingediend,
op 13 gekomen.
Geen van de ministers die in 1967 na
de staatsgreep aan het bewind kwa
men, oefent zijn functie nu nog uit.
Een uitzondering hierop vormt presi
dent Papadopoulos. Tot degenen die
zijn afgetreden behoren de vice-pre-
miers Patakos Makazeros en de broêr
van Papadopoulos, Constantine. Zij
waren ook de sleutelfiguren in de
regering die zes jaar aan het bewind
is geweest. Makazeros en twee andere
ministers legden hun functie neer uit
protest tegen de uitsluiting van ex-mi
litairen uit de nieuw te vormen rege
ring.
WENEN (Reuter. DPA) De in En
geland geboren dichter Wystan Hugh
Auden is op 66-jarige leeftijd in een
hotel in Wenen overleden. Hij leed al
geruime tijd aan een hartkwaal.
De op 21 februari 1907 in York gebo
ren. Auden. studeerde in Oxford. Na
eeri' kó'rle periode'bij het ondérvvijs
koos hij een literaire loopbaan. Hij
werd de leider van de ultra-linkse
groep van '30 Pylon Poets'. Van 1936-
1937 nam hij deel aan de Spaanse
burgeroorlog als ambulance-bestuur
der. Na met zijn eerste bundel
'Poems' in 1930 al bekendheid te heb
ben verworven, maakte het lange ge
dicht 'Spain' (1937) hem voor velen
de belangrijkste dichter van de jaren
dertig.
Ofschoon hij tijdens de Spaanse bur
geroorlog de zijde van linkse intellec
tuelen koos, weigerde hij steeds als
een politiek dichter te worden be
schouwd. Hij sloot zich nooit aan bij
de communistische partij.
held. die door ons rechtsstelsel wor
den bèschermd.' aldus Richardson.
Agnew
In een felle rede tot 2500 vrouwelijke
leden van de Republikeinse partij zei
Agnew in Los Angeles,d at topfunctio
narissen van het ministerie van justi
tie hem opzettelijk de vernieling in
willen sturen door gebruik te maken
van het "misdadige justitiële systeem
van de Ver. Stane'. Agnew noemde
zich een 'grote trofee en een slachtof
fer van functionarissen van het minis
terie, die proberen hun gezicht te red
den met het oog op de dwaze behan
deling van de Watergate-affaire'.
Agnew verklaarde 'totaal onschuldig"
te zijn en niet te zullen aftreden
'zelfs als de Grand Jury hem aan
klaagt wegens het aannemen van
steekpenningen in zijn functie van
gouverneur van de staat Baltimore.
De vice-president meent dat het doen
uitlekken van informaties niet alleen
zijn burgerrechten, maar ook die van
de andere Amerikanen geweld aan
doet.
MOSKOU, HOUSTON (UPI, Reuter)
De Russische ruimtevaarders Wasi-
li Lazarow en Oleg Makarow landden
zaterdag in Centraal-Azië na een ge
slaagde testvlucht van twee dagen met
een gewijzigde Sojoez ruimtecabine.
Waarnemers verwachten nog een aan
tal Russische ruimtevluchten, in voor
bereiding op de gezamenlijke Russi-
sch-Amerikaanse. plannen voor 1975.
Met name zou de koppeling tussen
twee ruimtevaartuigen nog een paar
keer worden doorgenomen.
Behalve- de wijzigingen in de Sojoez
zelf, zijn tijdens de afgelopen vlucht
nieuwe lichtgewicht ruimtepakken be
proefd. Deskundigen hebben erop ge
wezen dat het ongeluk met de Soejoez
11 niet dodelijk had behoeven af te
lopen wanneer de bemanning ruimte-
pakken had gedragen. Zoals bekend
schoot toen bij de afdaling een luik
los, waardoor de drie bemanningsle
den in hun plotseling luchtledige cabi
ne stikten.
Volgens sommige bronnen zou de
ruimte in de Sojoez zo beperkt zijn
dat er drie man zonder ruimtepak in
kunnen, of twee man mèt. Het is niet
bekend of deze beperking ook geldt
voor., de minder omvangrijke pakken
die nu zijn beproefd; wel viel het op
dat, er maar twee man aan boord wa
ren.
De teruggekeerde tweede bemanning
van het Amerikaanse Skylab begint
vandaag met een wekenlange periode
waarin de hele werkperiode minutieus
besproken wordt. Intussen zijn hun
laatste dierlijke reisgenoten die de
landing hadden overleefd, alsnog tij
dens transport naar Houston gestor
ven: de 'ruimtespin' Arabella en vier
onder gewichtloze omstandigheden ge
boren stekelbaarsjes. Hun 'nabespre
king', waar de biologen veel prijs op
stelden, zal dus door een lijkschou
wing worden vervangen.
Castro: nu Peru en Argentinië bedreigd
HAVANlA, SANTIAGO (Reuter/UPI/AP/AFP) President
Allende heeft vanuit zijn paleis op de aanvallende troepen gescho
ten tot hij werd gedood. Daarna hebben assistenten hem naar zijn
leunstoel in het officiële presidentskantoor gedragen en zijn
lichaam, gedrapeerd in de Chileense vlag, in de leunstoel gezet.
Nixon doet de Westduitse kanselier Willy Brandt uitgeleide bij het
verlaten van het Witte Huis, waar ook zaterdag de toekomstige be
trekkingen tussen Amerika en Europa uitvoerig werden besproken.
Brandt vertrok spoedig daarna naar Bonn, waar hem politieke be
slommeringen wachtten.
BONN (AP, Reuter, AFP, UPI) Kanselier Willy Brandt is een dag
eerder dan de bedoeling was uit Washington naar Bonn terugge
keerd in verband met moeilijkheden binnen zijn eigen sociaal-de
mocratische partij (SPD) en de regeringscoalitie van sociaal-demo
craten en liberalen (FDP)
Een woordvoerder in Bonn wilde be
vestigen noch ontkennen dat Brandt
zijn terugkeer vervroegd had naar
aanleiding van recente aanvallen op
zijn beleid door Herbert Wehner, de
leider van de SPD-fractie in de West
duitse Bondsdag, die vroeger commu
nist is geweest.
Wehner heeft vorige week in Moskou
tijdens besprekingen met niet nader
genoemde Russische leiders kritiek
geoefend op de politiek van Brandt
ten opzichte van West-Berlijn. Ook
heeft Wehner aanmerkingen gemaakt
op de weingerng van Brandt, een ver
drag met Tsjechoslowakije te onderte
kenen, dat de betrekkingen tussen
Praag en Bonn moet normaliseren.
Brandt verlangt van de Sowjet-Unie
en de andere leden van het Warschau
pact dat zij officieel verklaren te er
kennen, dat de Westduitde regering
in internationale contacten ock op
treedt namens West-Berlijn. De Tsje-
choslowaakse autoriteiten hebben bij
de onderhandelingen met de West
duitse vertegenwoordigers deze erken-
(ADVERTENTIE)
CHEVRON Olieprodukten
ning geweigerd. Voor Brandt was de
ze weigering aanleiding, zijn reis naar
Praag ter ondertekening van een nor
malisatie-verdrag af te gelasten.
Uit verklaringen van kanselier Brandt
in Washington en Bonn valt op te
maken, dat hij Nixon nog dit jaar in
Europa verwacht, om over de nieuwe
betrekkingen tussen de Verenigde Sta
ten en West-Europa te spreken. Er
zijn nog weken van raadplegingen no
dig om een beginselverklaring op te
stellen.
Pas als die gereed is, kan een besluit
over Nixons reis worden genomen. Wel
zal minister van buktenlandse zaken
Henry Kissinger, die tevens speciaal
adviseur van Nixon Is in veiligheids
zaken, nog deze maand een bezoek
aan een aantal Europese landen bren
gen.
Brandt en Nixon spraken vorige week
over de relaties met de Sowjet-Unie
en het recente antwoerd van de EEG-
ministers van buitenlandse zaken op
de voorstellen inzake een nieuw At
lantisch Handvest ter verbetering van
de economische, politieke en defensie
betrekkingen.
MOSKOU (Reuter) De Sowjet-Unie
en Ierland zullen diplomatieke betrek
kingen aangaan, aldus een gezamen
lijk communiqué dat in de Prawda is
gepubliceerd. De overeenkomst is za
terdag in New York ondertekend. 'In
de zeer nabije toekomst' worden am
bassadeurs uitgewisseld.
Van onze weerkundige medewerker
De depressie die vorige iveek donder
dag met extreem sterke luchtdrukda
lingen Ierland passeerde op weg tiaar
Schotland, heeft wonderlijke wegen
bewandeld. Na in Sule Skerry vlak
ten noorden van Schotland in 36 uur
tijd 63 millimeter regen te hebben
achtergelaten, weigerde zij haar koers
om tijdens het weekeinde via de
Noordzee bij Nederland op bezoek ie
gaan. Zolang de depressie boven het
warme zeeioater vertoefde, handhaaf
de zich aan haar zuidwestzijde een ac
tieve trog, die ettelijke buien met ha
gel en onweer in leven hield en langs
de kust van Holland en Zeeland en
bovendien ook langs de Belgische
kust zowaar nog harde ivind tot
storm, kracht 9 Beaufort ontketende.
Toen de depressie eenmaal voet aan
land had gezet, en de wasemende
Noordzee ging missen, begon zij snel
op te vullen, tot 1006 millibar zondag
avond. Tijdens het hoogtepunt van
ontwikkeling was de luchtdruk in het
centrum onder 970 millibar geweest.
In Scheveiiingen heeft men van die
depressie gewetenzondagmorgen
werd daar 60 millimeter neerslag over
het etmaal gemeten, de regenmeter
was overgestroomd.
In de eerste helft van deze week gaat
een hogedrukzone met basis van 1037
millibar tussen de Azoren en Ierland
en een uitloper tot zuidwest-Noorwe-
gen in toenemende mate een mooie
hoofdrol vervullen. Het systeem ver
plaatst zich in zuidoostelijke richting
en zal vandaag al de buiigheid flink
doen afnemen en de opklaringen gaan
bevorderen.
Daar wij ons in lucht van polaire
oorsprong bevinden, staat ons wel een
koudere nacht te wachten, maar dins
dag en woensdag worden hogere mid-
dagtemperaturen verwacht wanneer
de wind eenmaal naar west tot zuid
west zal zijn teruggedraaid. Bij de
zuidpunt van Groenland is een de
pressie dieper geworden. Die koerst
naar het oosten. Deze zal niet direct
op het weer in het Noordzeegebied in
grijpen, maar wel een steentje bijdra
gen tot de toevoer van wat mildere
oceaanlucht. De nu in gang zijnde
ontwikkeling is aardig in overeen
stemming met de computerverwachting
van Londen: een relatief warmere
eerste oktoberhelft in vergelijking
met de tweede helft van september.
Persoonlijk voelen wij daar wel voor.
OPKLARINGEN
MIN. TEMP.
WINDRICHTINQ
Amsterdam
orabew
15
2
De Bilt
half bew
13
4
Deelen
zwaar bew
12
0.4
Eelde
regen
12
6
Eindhoven
regenbui
13
5
Den Helder
half bew
13
3
Luchth. Rtd
half bew
14
7
Twente
geheel bew
12
0.1
Vlissingen
licht bew
15
11
Zd Limburg
geh bew
11
5
Aberdeen
regenbui
10
0.3
Athene
onbew
27
0
Barcelona
geheel bew
15
15
Berlijn
licht bew
14
0
Bordeaux
half bew
17
2
Brussel
regenbui
12
4
Frankfort
zwaar bew
12
0
Genève
licht bew
15
0
Helsinki
geheel bew
11
7
Innsbruck
regen
10
9
Kopenhagen
regenbui
13
0.3
Lissabon
onbew
20
0
Londen
regen
14
0.1
Luxemburg
zwaar bew
11
0.4
Madrid
licht bew
18
0
Malaga
half bew
31
0
Mallorca
zwaar bew
21
4
Munchen
zwaar bew
10
0
Nice
zwaar bew
18
0
Oslo
onbew
14
0
Parijs
half bew
14
0.2
Rome
half bew
24
0
Split
onbew
24
0
Stockholm
regenbui
12
0.1
Wenen
geheel bew
12
0
Zurich
half bew
13
0
Casa Blanca
licht bew
23
0
Is tanboel
onbew
24
0
Las Palmas
licht bew
26
0
New York
onbew
Dit is door Fidel Castro medegedeeld
tijdens een massabijeenkomst in Ha
vana. De Cubaanse premier zei de
laatste momenten van Allendes leven
te hebben gereconstrueerd uit versla
gen van mensen die tot het einde toe
met hem gevochten hebben. Eerst
schoot de president met het hem door
Castro geschonken automatisch ge
weer uit een der ramen op de aanval
lende militairen totdat hij in de maag
werd getroffen. Hij bleef bloedend in
een leunstoel zitten, maar opende op
nieuw het vuur toen de aanvallers via
de gangen naar zijn vertrek opdron
gen. Doorzeefd met kogels viel de pre
sident heer, vlak voordat de militai
ren de kamer binnendrongen. Volgens
Castro organiseerde Allende zelf het
gewapend verzet vanuit het paleis,
wapens uitdelend aan zijn medewer
kers. Hij zou zelfs met een bazooka
schot een tank hebben getroffen.
Allende's dochter Beatriz die ge
huwd is met een voormalig Cubaans
attaché gaf op de bijeenkomst in
Havana onder tranen ook haar relaas
van de gebeurtenissen in het paleis.
Voordat zij het paleis had verlaten
had Allende haar nog toegeroepen:
'Zeg maar tegen Fidel dat ik mijn
plicht heb gedaan!'
Tenslotte concludeerde Castro dat het
imperialisr-.e in Latijns Amerika een
strategische aanval uitvoert met hulp
van Brazilië. 'Met hulp van vier lan
den die één voor één een reactionair
bewind hebben gekregen bedreigt het
imperialisme nu Argentinië uit het
westen en Peru uit het zuiden. Die
vier landen zijn Brazilië, Bolivia,
Uruguay en Chili', aldus Castro. 'Op
dit ogenblik zijn daarom de verschil
len in ideologie en de verschillen tus
sen de bewegingen in Peru en Argen
tinië enerzijds en de Cubaanse revolu
tie anderzijds, voor ons niet van be
lang'.
De militaire junta in Chili heeft zon
dag de nog door Allende afgekondigde
loonsverhogingen op 1 oktober afge
last. 'Wij zijn ons bewust van de
zwaarte van dit offer', zo lichtte de
minister van financiën, admiraal Go-
tuzzo, de maatregel toe, 'maar tegelij
kertijd zijn we er zeker van dat de
gehele natie vastberaden achter de va
derlandslievende motieven staat die
tot ons ingrijpen hebben geleid, juist
met het oog op de catastrofale en ui
termate ernstige financieel-economi-
sche toestand'. Gotuzzo zei dat er een
systeem van tijdelijke bonussen en
premies in het leven is geroepen om
de produktie van essentiële goederen
weer omhoog te krijgen. Het regime
had eerder ook al afgekondigd, dat
het alle rectors van de Chileense uni
versiteiten heeft vervangen door offi
cieren, teneinde de scholen te 'ont-po-
litiseren'. Inmiddels is Corvalan, se-
oretaris-generaal van de inmiddels
verboden communistische partij (op
wiens hoofd een beloning van een
half miljoen escudo's stond) gearres
teerd en ter beschikking gesteld van
een militair tribunaal. Zondag werd
verder de arrestatie van 76 personen
bekendgemaakt wegens 'het versprei
den van valse geruchten', 5 personen
wegens 'het organiseren van gewapen
de groepen om politie- en militaire
posten te overvallen'. Onder hen zou
een lid van wijlen Allendes lijfwacht
zijn. Tenslotte zijn speciale voorzie
ningen in het telefoonnet van Santia
go getroffen om het sneller mogelijk
te maken om 'extremisten' aan te ge
ven.
Vervolg van pagina 1
de vrij grote joodse gemeenschap te
gen zich in het harnas heeft gejaagd.
De ontvoerders, de 25-jarige Moustafa
Soueidan en de 27-jarige Machmoed
Khaldi (hun nationaliteit is niet be
kend: hoewel zij Libanese paspoorten
hadden, heeft de Libanese regering
ontkend, dat zij uit Libanon afkom
stig zijn) hebben verklaard dat hun
actie tot doel had de emigratie van
joden uit de Sowjet-Unie naar Israël
tegen te gaan. 'De zionistische vijand
heeft gebrek aan mensen en de voor
naamste bron om daarin te voorzien
zijn de joden uit Rusland. Het was
dus onze plicht deze emigratie van
25.000 tot 30.000 Zionisten per jaar te
verhinderen'.
Beide Palestijnen verblijven op het
ogenblik in Libië, waar zij zaterdag
avond met een door twee Oostenrijkse
piloten bestuurde Cessna landden op
een militaire basis in de buurt van
Triplolis na een lange vlucht via Du-
brovnik, Sicilië en Sardinië.
Aanvankelijk weigerden de Libische
autoriteiten toestemming voor de lan
ding te geven, maar toen de Palestij
nen dreigden het toestel in de lucht
te laten exploderen, werd 'om huma
nitaire redenen' besloten de landings
baan vrij te maken.
Het toestel was door de Oostenrijkse
regering beschikbaar gesteld, nadat de
ontvoerders de drie joden en de Oos
tenrijkse doaunebeambte, die zij 14
uur in gijzeling hadden gehouden,
hadden vrijgelaten.
De drie Russische joden zijn de 26-ja-
rige David Chaplik, de 70-jarige Mosje
Litwak en diens 65-jarige vrouw.
Behalve in Oostenrijk, Israël en
Straatsburg zal het Oostenrijkse be
sluit vandaag waarschijnlijk ook aan
de orde komen in Moskou, waar de
Amerikaanse minister van financiën
Schultz onderhandelingen voert over
uitbreiding van de handelsbetrekkin
gen.
Van onze onderwijsredaetie
UTRECHT Meer eenheid op organisatorisch gebied en meer een
dracht als het gaat om de doelstelling van het christelijk onderwijs:
dat zijn de voornaamste wensen die zaterdag op de werkvergadering
van de Unie 'School en Evangelie' in Utrecht naar voren kwamen.
WATERHOOGTE HZ
Hoog water 2 oktober. Vllsslngen: 5.01-
17.22; Harlngvlletsluizend; 6.44-19.02; Rotter
dam: 7.51-20.08; Scheveningen: 6.12-18.29; IJ-
muiden: 6.52-19.09; Den Helder: 6.44-19.02;
Harlingen: 0.57-13.05; Delfzijl; 2.58-15.14.
De voorzitter van de Unie drs. T. M.
Gilhuis, begon de vergadering rnet
een dringende oproep om de verdeeld
heid binnen het christelijk onderwijs
kritisch te bekijken. De heer Gilhuis
hield bij deze gelegenheid een door
hemzelf geredigeerd boekje ten doop,
het 'Nieuw ABC van de protestants-
christelijke onderwijs-organisaties,
1973').
Dit ABC is bedoeld als een wegwijzer
in de doolhof op organisatorisch ge
bied. Maar, aldus Gilhuis, 'het ir niet
alleen geschreven ter informatie,
maar ook ter verontrusting.' De veel
heid van afzonderlijke verenigingen
en organisaties levert een 'trieste
compositie' op van wat eigenlijk het
ene protestants-christelijke onderwijs
zou moeten zijn.
Drs. Gilhuis citeerde een uitspraak
van prof. dr. I. A. Diepenhorst die
over deze verscheidenheid gezegd
heeft: 'Die christelijke gescheidenheid
die we niet kunnen duidelijk maken
aan een meelevende, christelijke azi-
aat, mag eigenlijk niet bestaan.' Het
is zelfs erger, aldus Gilhuis: je kunt
het vaak niet eens aan gereformeer
den duidelijk maken.
Nu is de verdeeldheid op organisato
risch terrein natuurlijk geen toeval
ligheid, maar slechts een uitdrukking
van de verschillende visies binnen het
reformatorische erfdeel op de christe
lijke school. Toch zijn het allemaal
'scholen met de bijbel', en zo werd
zaterdagmiddag in de discussie be
toogd daarin zouden alle christelij
ke scholen elkaar moeten kunnen vin
den. We moeten zei dr. C. A. de
Leeuw, inzien dat je hetzelfde punt
langs verschillende wegen kunt berei
ken. En dr. G. Huls verwees naar het
bijbels beeld van de christelijke een
heid, dat leert dat alle delen van het
lichaam elkaar nodig hebben, ook al
hebben zij een zeer specifieke functie.
Discussie
Om deze discussie over de doelstelling
van het christelijk onderwijs te simu
leren had forum-leider L. Pieper de
tergadering drie verschillende formu
leringen van een doelstelling voorge
legd.
De eerste was die van dr. F. Boerwin
kel. In deze doelstelling wordt gespro
ken over de algemene cultuurop
dracht die de mens op persoonlijke
wijze gestalte moet geven; over de
kritische zin ten aanzien van wat
recht of onrecht waar of onwaar is;
over de bereidheid op te komen voor
de verdrukten: en over de christeijke
gemeenschap waarin jongeren er ou
deren leven in vertrouwert op God.
Op die formulering is kritiek geko
men van de christelijk gereformeerde
prof. dr. W. H. Velema, die bang is
dat het bijbelse begrip gerechtigheid
bij Boerwinkel en Gilhuis een politiek-
linkse vulling krijgt. Het opmerke
lijke op de vergadering van zaterdag
was echter dat Velema's eigen formu
lering van de doelstelling (jonge men
sen brengen tot kennis van God en
hen leren hun geloofsrelatie met God
in de omgang met andere mensen en
in de maatschappij gestalte te geven)
nauwelijks kritiek ontmoette. Bijna
alle sprekers legden de nadruk op het
gemeenschappelijke element in beide
formuleringen. Er waren wel beden
kingen (bijvoorbeeld van ds. C. J. Ho
nig uit Rotterdam), maar die betrof
fen dan meer de toelichting van prof.
Velema. waarin deze het politiek-soci-
ale accent van Boerwinkels formule
afzwakt.
Een derde ter discussie staande for
mule was die van dr. G. H. ter Scheg-
get die het christelijk onderwijs trekt
in het vlak van de messiaanse ver
wachting en daaruit voor de pedago
giek en de didaktiek erg concrete con
clusies trekt. Aardrijkskunde mag
niet door Hollandse bril gezien wor
den. Geen heldenverering in de vader
landse geschiedenis. Geen gereken in
de sfeer van verlies, winst en rende
ment. Geen taalgebruik waarbij de na
druk ligt op juiste spelling. Geen ver
smalling van het onderwijs tot intel
lectuele prestaties. Geen sfeer van
competitie en geen vreemde autori
teit. Hoewel in deze drie formulerin
gen (Boerwinkel, Velema, Ter Scheg*
get) de toonzetting duidelijk verschil
lend is, bleek dat klankverschil voor
de Unievergadering geen beletsel om
vooral aandacht te vragen voor het
gezamenlijke uitgangspunt van alle
drie.
