'WD heeft velen weer
hoop geboden'
Partijraad PvdA hekelt huurnota
Kabinet zwicht voor
eisen pressiegroep'
Onderonsje grote vijf
verontrust Duisenberg
Winkelpand brandt
af in Helmond:
schade half miljoen
Sommige mensen hebben
dit beeld van de politie:
Anderen
weer dit:
Wieheeft
er gelijk?
Boerderijbrand: ton schade
Academische Kaad tegen komst raffinaderij
ontwerp collegegeld
Le Cavelier overleden
Gezin betekent
verantwoordelijkheid.
Uw verzekeringsadviseur
helpt u die dragen.
—voor een vertrouwd houvast
PvdA-raad staat
wel achter
Irene Vorrink
Al anderhalve ton
voor Unie-collecte
Gouden ringen gestolen
AiRTBT MAiANDAG 1 OKITOBER 1973
BMNENIiAMD T3/K5
I Mevrouiv Van Someren ontkent materialisme
(ADVERTENTIE)
i onze parlementsredactie
RECHT De voorzitster van de
mevrouw G. V. van Someren
ner, heeft zaterdag op een partij-
dsvergadering in Utrecht bestreden
haar partij materialistische en
fötische gevoelens bij de mensen
aanwakkeren, zoals de VVD van
1 kanten wordt verweten. Mevrouw
Van Someren meende dat fractieleider
H. Wiegel integendeel weer toekomst
en hoop heeft geboden aan veel kie
zers die het niet meer zien zitten in
Nederland.
Ook ontkende de VVD-voorzitster dat
Wiegel zich als een standwerker of
een demagoog zou gedragen. Zij vroeg
de kranten eens een eerlijke vergfelij-
lans Wiegel en Haya van Someren-Wowner op de vergadering in
itrecht.
Partijraad DS'70:
l'an onze parlementsredactie
OTTERDAM De partijraad van DS'70 vindt dat het optreden en
ie realisering van de plannen van het kabinet-Den Uyl een even
wichtige en maatschappelijke ontwikkeling niet dienen. In een motie
leed zaterdagmiddag de raad deze uitspraak tijdens een vergadering
>ver de miljoenennota en de troonrede.
king te maken tussen de uitspraken
van Wiegel en die van Den Uyl in de
tijd dat hij oppositieleider was en dan
zou volgens mevrouw Van Someren
blijken dat de discussiebijdragen van
de WD-leider zakelijk en geargumen
teerd zijn.
Zij viel verder de onderwijsbegroting
van minister Van Kemenade aan, om
dat deze, haar mevrouw Van Someren
vreesde, indoctrinatie in het onder
wijs wil introduceren. Volgens de me
morie van toelichting wordt het bij
stellen van waarden, normen en hou
dingen tot de onderwijstaak gerekend.
'Misschien bedoelt de minister het
niet zo kwaad, maar moeten we dat
wel duidelijk horen. De openbare
school mag geen rode school worden.
Als dat gebeurt kondig ik een school
strijd aan. Het is voor de jongeren al
moeilijk genoeg in deze tijd, zij moe
ten niet ook nog op school worden
volgepropt met ideologische theorieën
of tot actie voeren worden aange
spoord', aldus de VVD-voorzitster. Zij
beschuldigde tenslotte Trouw-Kwartet
ervan, te proberen, van de overheid
drie miljoen gulden 'afhandig te ma
ken'.
Wiegel lichtte voor de partijraad nog
eens de tegenvoorstellen toe die de
VVD bij de begrotingsbehandeling wil
indienen. Daarbij bleek dat hij bij de
verzwaring van de autolasten niet zo
zeer bezwaar heeft tegen accijnsverho
ging op benzihe de fractie heeft
haar houding terzake nog niet be
paald maar wel tegen het voorge
stelde statiegeld van 200 gulden voor
nieuwe auto's.
HELMOND In de Veestraat in Hel
mond is gisteren een felle uitslaande
brand uitgebroken in het winkelplan
van de firma Coenen-Van Hoof. Vrij
wel het gehele pand is in vlammen
opgegaan. De schade wordt geschat op
ruim een half miljoen gulden. De po
litie vermoedt dat er sprake is ge
weest van brandstichting.
De brand werd om vier uur zondag
ochtend gemeld, maar de snel ter
plaatse zijnde beroeps- en vrijwillli-
gersbrandweer uit Helmond kon wei
nig meer uitrichten tegen vlammen.
De blussingswerkzaamheden van het
kapitale pand een winkel voor
kristal- en porceleinartikelen na
men ruim drie uur in beslag. Per
soonlijke ongelukken hebben zich niet
voorgedaan.
Inbreken mag niet.Vrouwen aanranden
en doorrijden na een aanrijding evenmin.
Geen zinnig mens die bezwaar maakt als
de politie daartegen optreedt.
'n Universiteit bezetten, parkeren op de
stoep en vissen zonder acte, mag ook niet.
Als de politie daar iets tegen doet, klinken
er nogal eens protesten.
Misschien wel begrijpelijk. Maar het
is onredelijk als de politieman mikpunt van
die protesten wordt. Hij heeft de wetten
niet bedacht. Hij moet er wèl voor zorgen
dat ze worden nageleefd. Dat is een deel
van z'n taak.
Soms leidt die taak tot het bekeuren voor
het rijden met een open knalpot.
Soms tot het geven van een extra duwtje
als de brug wat steil is.
Daarom zal de een de politieman
zien als een boeman. En de ander
als een soort weldoener.
Ze hebben allebei ongelijk.
SCHIJNDEL Door onbekende oor
zaak is in de nacht van zaterddag op
zondag brand ontstaan in de boerderij
van de fam. Van Heeswijk in de
buurtschap De Keur bij Schijndel.
Het vuur werd door een buurvrouw
ontdekt toen zij vlammen zag slaan
Uit het rieten dak van de stallen die
vastgebouwd zijn aan de boerderij.
Woning en stallen gingen verloren
De schade bedraagt 90.000,
fa de motie, ingediend door de afde-
ing Amsterdam, zei de partijraad ver-
p.r dat het huidige kabinet in wezen
een samenhangend en eensgezind an-
•inflatiebeleid voert. Mede in dit
««band noemde de raad de stijging
de overheidsuitgaven onverant-
roord hoog.
itee worden veroorzaakt door het
[nichten van het kabinet voor eisen
ran pressiegroepen, terwijl anderzijds,
ildus de motie, wezenlijke taken on-
Idoende worden aangepakt, zoals de
.rijding van de criminaliteit en de
tarborging van de bescherming van
Ie burgers, doordat onvoldoende zorg
'ordt besteed aan het politie-appa-
raat.
In zijn beschouwing over de miljoe
nennota en de troonrede liet Tweede-
iamerfractievoorzitter dr. W. Drees
'einig heel van de beleidsvoornemens
an het kabinet-Den Uyl. Hel meest
'as hem opgevallen het ontbreken
een echt beleid en het ontlopen
de eigen verantwoordelijkheid,
'el keerde hij zich tegen het voorstel
Ie huurwaarde van eigen woningen te
'erdubbelen. Met name uitte hij kri-
iek op de snelle invoering die beoogd
wordt 1 januari 1974.
De heer Drees bekritiseerde voorts
aangekondigde wetsontwerp tot
herziening van het strafstelsel, waarin
de toepassing van vrijheidsstraffen
wordt verminderd. De heer Drees zei
uit het verleden te weten, dat de link-
e drie als het om de tegenstelling
nisdadigerslachtoffer gaat, de drie
ian eerder de kant van de misdadiger
dezen. 'In die tegenstelling kiest
)S'70 de kant van de bedreigden.'
OPPOSITIE
partijraad van DS'70 wil een eigen
constructieve oppositie voeren, niet,
zoals partijvoorzitter De Brauw het
in de Wiegelkoers. Hoewel niet
>P alle punten even nadrukkelijk, dis-
tancieerde DS'70 zich van de VVD, of
schoon een motie, ingediend door
Naarden en Groot-Zoeterraeer, waarin
duidelijk het verschil werd aangege
ven tussen 'het sociaal-democratisch
karakter van DS'70 en het materialis
tisch karakter van de VVD' met grote
meerderheid werd verworpen.
De partijraad deed een oproep aan al
le Nederlanders de partij te steunen
in de oppositie, die gericht is op een
'democratisch en sociaal rechtvaardig
beleid en niet op propagandistische
effecten.' Een voorstel om hieraan toe
te voegen: 'zoals de VVD', werd ver
worpen. Evenmin voelde de partijraad
iets voor een motie uit Naarden,
waarin de Tweede-Kamer-fractie ge
bonden werd het begrotingshoofdstuk
voor ontwikkelingshulp van minister
Pronk onverkort te aanvaarden.
AMSTERDAM Minister Duisenberg van financiën heeft zich in
Nairobi tijdens de vorige week gehouden jaarvergaderingen van de
Wereldbank en het Internationale Monetaire Fonds ongerust ge
maakt, dat de grote vijf (Amerika, Engeland, Frankrijk, Japan en
Duitsland) de kleinere landen zouden gaan bedisselen voor wat be
treft de hervorming van het internationale geldstelsel, die in voor
bereiding is.
i i tï .lx Protestmars tegen
Van onze onderwijsredactie
DEN HAAG De Academische Raad is het niet eens met het wets
ontwerp van staatsecretaris Klein waarin het collegegeld van dui
zend tot vijfhonderd gulden wordt verlaagd.
(ADVERTENTIE)
De minister heeft dit medegedeeld bij
zijn terugkeer op Schiphol.
Aanleiding tot deze ongerustheid zo
zei de ministers, was een diner dat de
ministers en centrale bankpresidenten
van de grote vijf hadden gehouden.
Minister Duisenberg heeft van zijn
ongerustheid dat de grote vijf buiten
de andere landen om over de hervor
ming van het internationale monetai
re stelsel zouden beraadslagen en
hierover besluiten zouden nëmen,
blijk gegeven tegenover de ministers
van de betrokken vijf landen.
Hij heeft hen erop gewezen dat er
een Europese Gemeenschap van negen
landen is en dat er ook een 'Groep
van Twintig' is, die met de voorberei
ding van de hervorming is belast en
dat het niet te pas zou komen als het
overleg binnen deze groepen nu door
broken zou worden door afzonderlijk
overleg van de grote vijf. Minister
Duisenberg is hierin bijgevallen door
de ministers van financiën van België
en Canada.
De betrokken vijf landen hebben
daarop geantwoord, dat er geen we
zenlijke besluiten over de hervorming
van het internationale geldstelsel zijn
gevallen. Dit heeft mijn bezorgdheid
wel wat weggenomen, aldus minister
Duisenberg, maar ik vind het toch
wel goed dat ik aan de bel heb ge
trokken.
De Raad meent dat ook in dit wets
ontwerp niet tegemoetgekomen
wordt aan het principe dat college- en
inschrijfgeld alleen verhoogd mogen
worden als die verhoging gekoppeld
wordt aan een herziening van het stu
diefinancieringsstelsel. Daarom vindt
de Academische Raad dat de minister
terug moet keren naar de situatie van
vóór september 1972, toen het college
geld nog tweehonderd gulden was.
De Raad nam zaterdag met acht stem
men voor en vier tegen (Leiden, Rot
terdam, Nijmegen en de Vrije Univer
siteit) een voorstel van deze inhoud
aan. De Raad herhaalt daarin zijn eer
der geuite bezwaren tegen collegegeld
verhoging los van een ander financie
ringsstelsel, stelt daarna vast dat ook
Kleins voorstel niet aan dit euvel ont
komt en dat bovendien pas in septem
ber 1975 een nieuw financierings
systeem in werking zal treden, voegt
daaraan toe dat financiële drempels
voor het deelnemen aan het weten
schappelijk onderwijs ongewenst zijn
en concludeert dat de minister het
beste een wet kan indienen waarin
met terugwerkende kracht (dus beta
lers van vorig jaar zouden hun teveel-
betaalde geld terugkrijgen) naar de
tweehonderd gulden teruggekeerd
wordt. Die wet zou dan bovendien
meteen het hele systeem van heffin
gen (inschrijf-, examen-, collegegel
den) moeten vereenvoudigen, bijvoor
beeld dcor één bedrag voor alles te
vragen.
Een voorstel van de Leidse afvaardi
ging om weliswaar bezwaren tegen
het wetsontwerp kenbaar te maken,
maar desondanks de vijfhonderd gul
den als tijdelijke regeling te aanvaar
den, werd afgestemd.
Het Landelijk Overleg Grondraden
(LOG) zei na afloop het standpunt
van de Academische Raad te beschou
wen als een steun in de rug bij de
boycotacties.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Op 73-jarige leeftijd
is woensdag de heer R. T. J. Le Cave
lier overleden. Le Cavelier was jaren
lang fractievoorzitter van de WD in
de Amsterdamse gemeenteraad. In de
Amsterdamse haven bekleedde de
heer Cavelier tal van belangrijke
functies.
(ADVERTENTIE)
-enma verzekeringen
UTRECHT Irene Vorrink.
minister van volksgezondheid
en milieuhygiëne, en enige
vrouw in het kabinet, doet het
goed, vindt Pvd A-fractieleider
Van Thijn. 'Wij hebben er
vertrouwen in dat zij het mi
lieubeleid zal brengen dat wij
van haar verwachten. Boze
stemmen die beweren dat er
PvdA-kringen zijn die aarzelen
over haar deskundigheid heb
ben het dan ook helemaal bij
het verkeerde eind', aldus de
PvdA-fractieleider. Mevrouw
Vorrink was zelf niet aanwezig,
zodat zij niet het applaus van
de partijraad heeft kunnen ho
ren dat deze uitspraak kenne
lijk moest ondersteunen. Verder
zal zij op initiatief van een
vrouwelijke afgevaardigde bin
nenkort een telegram van de
partijraad ontvangen met de
tekst: 'Wij staan achter je en
wensen je alle sterkte met de
begrotingsbehandeling'.
Fractie legt kabinet weinig in cle wee
Van een
verslaggeefsters
UiTRECHT De grootste regeringspartij, de Partij van de Arbeid, zaïl het de rege
ring bij de beoordeling van haar beleid voor 1974 niet erg moeilijk maken. Dit
bleek zaterdag op de vergadering van de partijraad van de PvdA in Utrecht.
Een afgevaardigde waarschuw
de de partijraad voor een te
kritiekloos volgen van het ka
binet: 'Ik ben bang voor al
leen wat hosanna-geroep', zei
hij.
Toch waren er nog wel een
aantal punten waartegen de
partijraad moeilijk aankeek,
zoals de plannen voor defensie
en het huurbeleid. Financieel
specialist uit de fractie. Dol
man. ze: in zijn toespraak bo
vendien bezwaar te maken te
gen de aangekondigde belas
tingfaciliteiten voor investe
ringen in bedrijfsgebouwen,
zolang niet vaststaat dat deze
maatregel de werkgelegenheid
zal bevorderen. Ook wil hij
zich eerst nog wel eens laten
overtuigen van de noodzaak
de uitgaven voor het weten
schappelijk onderwijs met 22
procent te laten stijgen.
Veel eerder zou hij met het
beschikbare geld de ontwikke
lingshulp willen verhogen. De
aangekondigde verhoging van
20 procent noemde hij teleur
stellend. 'Als wij zo doorgaan,
komen wij vele honderden
miljoenen te kort om de be
lofte uit Keerpunt en de rege
ringsverklaring van VA pro
cent van het nationaal inko
men in 1976 gestand te doen',
meende hij.
Hij verwachtte met het kabi-
niet 'superzaken' te kunnen
doen over de verhoging van
de huurwaarde, 'ondanks de
superonredelijke hetze tegen
deze verhoging heeft de minis
ter-president laten blijken dat
er misschien toch nog iets te
veranderen valt. Het ligt nu
voor de hand dat hij extra ge
voelig is voor superredelijke
wensen van de grootste fractie
in de Kamer.'
HUURNOTA
De fractie heeft nog geen defi
nitief oordeel over de huurno
ta. Dit zei fractieleider Van
Thijn, nadat, evenals onlangs
het PvdA-congres, nu ook de
partijraad heftige kritiek uitte
op de nota van minister Gruij-
ters (D'66) en PvdA-staatsse-
cretarissen Van Dam en
Schaeffer. Met het terugbren
gen van een maximale huur
verhoging van 23 procent naar
7 procent in het kader van de
huurharmonisatie hebben de
bewindslieden het program,
Keerpunt '72, niet uitgevoerd,
aldus de partijraad. 'Dit is
geen aanzet tot een nieuw be
leid', aldus afgevaardigde Os
kamp, die de wens van het
congres herhaalde ook voor
het komend jaar al de huur
verhogingen ten gevolge van
de huurharmonisatie te stop
pen.
Een motie om de defensiebe
groting met enige honderden
miljoenen, guldens te vermin
deren. ten bate van de ge
meentefinanciering, van on
derwijs, welzijnswerk en stads
vernieuwing, werd met een
grote meerderheid verworpen,
nadat fractieleider Van Thijn
op verzoek beloofde de defen
sienota die dit najaar zal ver
schijnen en waarin het beleid
op langere termein wordt uit
gestippeld, 'in het volle licht
van Keerpunt te zullen beoor
delen.' Wel gaf hij toe dat
'met de defensiebegroting
voor 1974 een andere fasering
is ingezet als in Keerpunt'is
aangekondigd. Hoewel het be
leid niet in strijd is met Keer
punt, is het ook niet de reali
sering van wat wij daarin wil
len', aldus de PvdA-fractielei
der.
De partijraad nam een motie
aan om er bij de regering op
aan te dringen een voorlich
tingsfolder te maken over de
verhoging van de huurwaarde.
De tweede aangenomen motie
van het district Zeeland stelde
dat de Tweede Kamer binnen
kort een debat moet houden
over kerncentrales, voordat de
bouw ervan wordt voortgezet.
Ook een motie die de regering
vraagt om-politieke vluchtelin
gen uit Chili financieel te
steunen, werd aangenomen.
MAASTRICHT/EYSDEN Zaterdag
middag gaat Zuid-Limburg massaal de
straat op voor een protestdemonstra
tie tegen de nu bijna zekere komst
van een olieraffinaderij in Ternaaien
bij Maastricht. De protestmars, die
wordt georganiseerd door de actie
groep-raffinaderij, zal vanaf het Maas
trichtse station naar het Vrijthof
trekken, waar nogmaals verscheidene
Kamerleden hun visie zullen geven op
de ernstige gevolgen die deze raffina
derij voor het milieu in Limburg zal
hebben.
Vrijdagavond laat werd dit reeds ge
daan tijdens een hearing in Eysden.
Het PvdA-Kamerlid Konings riep de
Zuidlimburgse bevolking op niet lan
ger af te wachten. 'Woorden zullen
moeten worden omgezet in daden,
want de Belgen zijn niet te vertrou
wen als het om milieuzaken gaat.
Kijk maar eens naar het Kanaal
GentTerneuzen. Allemaal beloften
deden de Belgen om het kanaal scho
ner te maken, maar intussen blijft
het een open riool. Zo'n open riool
kunnen wij hier in Zuid-Limburg niet
gebruiken!'
Evrard Rasken wees nog eens op het
verzet in België zelf tegen de raffina
derij in Ternaaien. Zaterdag zullen ze
ker honderden; zo niet duizenden Bel
gen in roteot meelopen, aldus de
Belgische parlementariër, die de aan-
weigen bezwoer dat de Belgische re
gering niet alleen de Nederlanders
iets op de mouw wilden spelden,
maar dat zij zelfs tegenover de Belgi
sche parlementariërs inzake de kwes-
tie-Ternaaien heeft gelogen.
Vandaag zal premier Den Uyl een ge
sprek hebben met de regering in
Brussel over de kwestie-Raffinaderij
Ternaaien. Premier Den Uyl zegt be
grip te hebben voor de verontrusting
onder de Zuidlimburgse bevolking,
maar wijst er nog eens op dat zijn
ambtsgenoot Leburton nog steeds niet
de naam Ternaaien als vestiging
splaats heeft uitgesproken. Het Belgi
sche kabinet zal deze week een specia
le vergadering wijden aan de komst
van de raffinaderij.
Van onze onderwijsredactie
UTRECHT Voor de Unie-collecte
die officiëel vandaag begint is bij
voorbaat al een bedrag van meer dan
anderhalve ton binnen. Dit maakte
mevrouw W. M. Ridderbos-de Ronij
zaterdag bekend op de werkvergade
ring van de unie 'School en Evange
lie' in Utrecht.
De uniecollecte van vorig jaar heeft
een record-opbrengst van 1.2 mil-
jnen opgeleverd. Evenals andere jaren
zal ook ditmaal de helft van de op
brengst besteed worden aan het chris
telijk onderwijs buiten Europa.
De Unie heeft een lijst met kleine
projecten uitgegeven waarop plaatse
lijke comité's, scholen of andere in*
stellingen kunnen intekenen voor be
dragen die variëren van een paar hon
derd gulden tot vele duizenden gul
dens.
Ook nu zullen veel projecten in Indo
nesië worden gesteund. Maar er zijn
ook vele projecten elders (Argentinië.
Brazilië, de Mondlane stichting, beur
zen voor Zid-Afrikaanse kinderen,
enz.).
ALKMAAR Onbekenden hebben
zaterdagochtend vroeg een straattegel
door de ruit van een goud- en zilver
zaak in Noord-Scharwoude gegooid.
Twee etuis met gouden ringen met
een waarde van ƒ8000,- werden uit de
etalage gegrist. Buren zagen de die
ven met een auto wegrijden.
