Jromiko: beperk litgaven defensie net tien procent ixperts en geen kolonels in arieks Hooggerechtshof Vakbondsleider in Argentinië gedood Zuidafrikaanse krant heeft bewijzen voor Portugese massamoord VS erkennen junta Chili troep in VN aan Grote Vijf 'repper uit ziekenhuis raar mag nog niet weg Proces-Agnew aar wel aanhangers van Papadopoelos jiW/KWARTET WOENSDAG 26 SEPTEMBER 1973 BUITENLAND T7/K9 W YORK (UPI, Reuter) De Sowjet-Unie heeft voorgesteld, dat de vijf Sen, die permanent lid zijn van de Veiligheidsraad, hun uitgaven voor de- pie met tien procent verminderen. Een deel van dit geld zou gebruikt ;ten worden voor hulp aan ontwikkelingslanden. ussische minister van buitenland ken, 'Andrej Gromiko, opperde an gisteren in zijn toespraak tot gemene vergadering van de Vere- i Naties. Hij stelde meteen voor tenda van deze vergadering uit te en met bespreking van dit Russi- jplan. 'Als iedereen hiermee zou «men en de algemene vergade- jneemt een geëigende resolutie lis er goed en nuttig werk ver- aldus Gromyko. |ermanente leden van de Veilig- raad van de Verenigde Naties de Sowjet-Unie, de Verenigde n. China, Groot-Brittannië en krijk. jk zei dat Moskou met een ze- deze landen meedoen. 'Bovendien is het wenselijk, dat andere landen met een grote militaire en economische macht hun militaire uitgaven zouden beperken', voegde hij daaraan toe. Gromiko herinnerde in zijn toespraak aan de besprekingen over beperking van de bewapening tussen de Verenig de Staten en de Sowjet-Unie. 'Als twee landen het mogelijk achten een begin te maken met het inkrim pen van hun strijdkrachten, waarom zouden vijf landen dan niet hetzelfde kunnen doen. Vooropgesteld natuur lijk, dat de veiligheid van geen van hen wordt geschaad', stelde de Russi sche minister. Volgens hem zouden er dan nog meer landen bij betrokken kunnen worden. 'Hoe meer landen deelnemen aan de praktische oplos sing van het ontwapeningsprobleem, hoe groter het voordeel zal zijn voor de veiligheid van alle volken, meende hij. Gromkiko zei dat Moskou met een ze ker optimisme gaat naar de Europese veiligheidsconferentie, die momenteel in Genève wordt gehouden. 'De Sow jet-Unie acht het wenselijk op de po litieke ontspanning in Europa een mi litaire ontspanning te laten volgen', verklaarde hij. Emigratie mname was gedwongen, aldus zoon ARSCHAU (Reuter) Leopold Trepper, de man die tijdens Tweede Wereldoorlog de geruchtmakende spionage-organisa- i 'Die Rote Kapelle' tegen Hitler-Duitsland heeft geleid, heeft jt ziekenhuis in Warschau verlaten. was daar opgenomen voor een handeling tegen hoge bloeddruk, ills door de Poolse autoriteiten ^mSBSrn^m is meegedeeld. Trepper heeft jen naar het ziekenhuis is ge- bejaarde Trepper deel al gerui- tijd pogingen Polen te verlaten jfef - te voegen, die in het Westen :en als spion, waardoor hij van 'eel geheimen op de hoogte zou ZaggÊÊm n. Trepper heeft telefonisch j °een emigratievergunning te men mij niet genezen. De oor- y!' '.a-Yt ik is de abnormale wijze waarop .M in Polen moet leven', aldus -N^Hlr 1 repper. I p-«. e in Denemarken wonende, oud- Si J-TA I e, zoon van Trepper, Michael, 3? glliift 1 september niet vrijwillig, maar Iwongen in het ziekenhuis is op- lomen. De opname volgde op zoeken van Trepper op 28 ;ustus naar Londen te mogen n voor een operatie. Trepper It aan de ziekte van Bürger vaatziekte in de bovenbenen, jelijkertijd had Trepper zowel i de Poolse partijleider Edward Ejerek als aan de Russische partij der Leonid Breznjew schriftelijk wraagd hem toestemming te ge- b om Polen te verlaten. Toen [epper werd opgenomen werden k redenen genoemd dat hij aan Ügende bloeddruk en duizelingen leed en twee maal het bewustzijn had verloren. Jn verband met de Poolse weige ring zijn vader te laten gaan is dr. Edgar Trepper, de tweede zoon van Leopold Trepper, onlangs in hongerstaking gegaan. Edgar Trepper, die hoogleraar in de Rus sische taalwetenschappen is in Is raël, had tevens VN-secretaris-ge- neraal Kurt Waldheim verzocht in deze kwestie te bemiddelen. Dit was gebeurd tijdens het bezoek dat Waldheim kortgeleden aan Israël bracht. De minister deed een uitval naar de mensen, die van de Sowjet-Unie vra gen de joden uit dit land vrij te laten emigreren. 'Sommigen in het westen zijn er niet afkerig van geruchtma kende propganda-campagnes te lance ren en zelfs chantage-methoden te be proeven om hun eigen pogingen zich te mengen in de zaken van andere landen, te verbergen', hekelde hij. Soms gaan ze zover en matigen zich het recht aan anderen te vertellen hoe ze problemen over emigratie moe ten oplossen, zo ging hij verder. Hij verzekerde dat de Sowjet-Unie 'nie mand zal toestaan zich te mengen in haar interne aangelegenheden'. Israël In zijn algemene beschouwing zei Gromkiko, dat de internationale toe stand het afgelopen jaar verder verbe terd is. Maar de horizon was nog niet helemaal zonder wolken. Gromiko noemde de toestand in Indo-China zeer moeilijk. In het Midden-Oosten dreigt nog steeds oorlog volgens Gro miko 'door het voortduren van de Is raëlische agressie'. Hij sprak zich opnieuw uit voor het voorbereiden van een internationale ontwapeningsconferentie. De Sowjet- Unie is bereid met alle kernmogend- heden een niet-aanvalsverdrag af te sluiten. Het geld, dat vrij zou komen door de gisteren door Rusland voorgestelde ontwapening, zou voor een deel in een speciaal fonds moeten worden ge stort. Daaruit zou vooral hulp moeten worden betaald aan landen, die te lij den hebben van natuurrampen. Het geld zou moeten worden verdeeld door een speciaal te vormen commis sie. Gisteravond waren er nog geen offi ciële reacties van de vier andere be trokken landen. Er wordt in Washing ton op gewezen, dat het gebruikelijk is dat de Sowjet-Unie met een opzienba rend plan in de algemene VN-vergade- ring komt. LOS ANGELES (UPI) Een rege ringsfunctionaris van Saoedi-Arabië heeft verklaard, dat zijn land de uit voer van olie naar de Verenigde Sta ten wil vergrotenals de Amerikanen bereid zijn te helpen bij het scheppen van een gunstiger politiek klimaat in het Midden-Oosten. JOHANNESBURG (Reuter, UPI) Het Zuidafrikaanse dagblad Johannesburg Star beweert, dat het bewijzen heeft voor een massa moord in de provincie Tete van de Portugese kolonie Mozambique. De Argentijnse vakbondsleider José Rucci, die gisteren in de wijk Flores in Buenos Aires werd vermoord. BUENOS AIRES (DPA, UPI, AP) José Rucci, de leider van de machtige Argentijnse vakbond CGT is gisteren in Buenos Aires op straat doodgeschoten. Rucci werd beschouwd als dé meest invloed rijke peronistische vakbondsleider. De krant citeerde gisteren Portugese bronnen, die zeggen dat op 16 decem ber blanke en zwarte commando's in het dorpje Wiliamo ongeveer 70 dor pelingen hebben neergeschoten. Eerdere berichten over een massa moord in dit gebied kwamen van de missionaris Hastings. Zijn onthullin gen in het Engelse blad The Times veroorzaakten een golf van veront waardiging over de methoden, die het Portugese leger gebruikt bij haar strijd tegen de Afrikaanse verzetstrij ders. Hastings sprak van ongeveer 400 slachtoffers. Johannesburg Star zegt daarvoor geen bewijzen te kunnen vinden. STRAFEXPEDITIE - Volgens dit blad was de slachting in Wiliamo onderdeel van een strafexpe ditie tegen guerrilla's. De commando's waren uitgerukt, nadat een piloot van een verkenningsvliegtuig had gemeld, dat hij was beschoten in de buurt van Tete. De eerste legerpatrouille, die op weg was gegaan, zou in een hinder laag zijn gelopen. Daarom zou de Por tugese luchtmacht 16 december Wilia mo hebben gebombardeerd. Daarvoor zou één licht toestel zijn gebruikt. Di rect daarna zouden commando's naar het dorp zijn gegaan. Ze dreven onge veer honderd mensen bij elkaar en openden het vuur op hen. Twintig tot dertig mensen zouden zijn ontkomen. De Johannesburg Star weet verder, dat de militaire gouverneur van het gebied korte tijd later bij de opperbe velhebber in Mozambique is ontbo den. Hij kreeg de opdracht herhaling te voorkomen. Over het 'incident' zou geen rapport zijn uitgebracht aan de overheid in Lissabon. De Johannesburg Scar zegt, Zijn dood komt amper twee dagen na de grote verkiezingsoverwinning, waardoor generaal Juan Peron voor de derde maal president van Argenti nië werd. José Rucci werd vermoord toen hij met zijn auto in de wijk Flo res in de hoofdstad reed. Een groep gewapende mannen gooide, een hand granaat naar de auto. Daalrna volgde een vuurgevecht tussen Rucci's lijf wacht en de gewapende overvallers. Bij deze schietpartij zou Rucci dode lijk getroffen zijn. Volgens een bij een plaatselijk radio station in Buenos Aires binnengeko men anoniem telefoontje zou de aan slag op Rucci door leden van de maandag verboden revolutionaire volksleger ERP zijn gepleegd. Rucci stond de laatste tijd bloot aan kritiek van linkse peronisten, die hem en zijn geestverwanten verweten het lei derschap van Peron te hebben 'ont voerd'. De ERP, die vermoedelijk de enige guerilla-organisatie is die actief is ge bleven nadat de regering en Peron hadden aangedrongen op het neerleg gen van de wapens, werd verboden in een decreet, dat de voorlopige presi dent Raul Lastiri tekenende. Alle ac tiviteiten van de organisatie, die een reeks ontvoeringen en gewapende overvallen op haar naam heeft staan, werden verboden. Het ERP liet voor het eerst van zich horen in 1969 onder het bewind van generaal Juan Ongania. Onder leiding van Mario Roberto Santucho kreeg het snel grote bekendheid door ont voeringen en talrijke aanslagen. In mei 1971 ontvoerde het ERP de Brit se consul in Rosario, en begin 1972 maakte de organisatie 400.000 dollar buit bij een overval op de Ontwikke lingsbank. In maart 1972 werd de di recteur van Fiat in Argentinië, ont voerd en later vermoord. Na het aan de macht komen van de peronisten op 11 maart, nam het ERP een bestand in acht, dat echter maar één maand zou duren. President Cam- pora kondigde een amnestie af en de ERP staakte zijn acties. Een maand later deelde Santucho op een perscon ferentie mee, dat zijn organisatie zich gedwongen zag de acties te hervatten omdat de regering 'de belangen van de imperialisten bleef dienen'. TEL AVIV (Reuter) Dr. Nahum Goldmann, president van het joodse wereldoongres, die streeft naar scha devergoeding voor de slachtoffers van het Nazi-regiem, hoopt in november de Oostduitse leider Eric Honecker te ontmoeten. Als Honecker niet naar de Verenigde Staten gaat voor de VN- vergadering, zal Goldmann naar Oost- Berlijn gaan. Vervolg van pagina 1 schreeuwd, maar dat niemand reaseer- de). Verder pakte Baldwin alle afluis- teraoparatuur od en bracht dat naar het huis van McCord (één van de deel nemers), hoewelHunt aan Baldwin de opdracht had gegeven het overal heen te brengen, 'behalve naar het huis van McCord'. Hunt vertelde de commissie-Ervin verder dat hij voor Charles Colson, die toen presidentieel adviseur was, een aantal geheime karweitjes opknap te. Hij brak in bij de psychiater van Ellsberg, met uitrusting die hem geleverd was door de CIA. Hij deed een onderzoek naar het ongeluk op Chappaquiddiek, waarbij een secreta resse verdronk in een auto die door senator Kennedy werd bestuurd. Hij vervalste telegrammen, zodat presi dent Kennedy beschuldigd kon wor den van de moord oo de Zuidvietna- mese dictator Diem. En hij kreeg on middellijk na de aanslag op gouver neur Wallace opdracht het huis van de dader. Arthur Bremer, te doorzoe ken. Hunt protesteerde hiertegen en de opdracht werd daarop ingetrokken. Loodgieters Het team geheime aenten op het Wit te Huis, waarvan Hunt deel uitmaak te, staat bekend als de 'loodgieters'. De naam ontstond, omdat hun werk ruimte zich bevond in de afdeling onderhoud van het Witte Huis David Young, één van de chefs, had een bordje 'loodgieters' op de deur gehan- ge, om de aandacht af te leiden. Vol gens een onbevestigd verhaal had Young zijn grootmoeder eens verteld, dat hij als loodgieter op het Witte Huis werkte, waarop de oude vrouw dat Lissabon pas belangstelling kreeg nadat de Portugese premier Caetano in Londen door demonstranten was uitgejouwd. Het blad zegt ook, dat na de publikaties over massamoorden in Te Times, alle Portugese autoritei ten, die het dorp Wiliamo na de slachting hebben bezocht, zijn overge plaatst. Veertien dagen geleden is de militaire gouverneur in het gebied, kolonel Ar- mindo Videira, uit zijn functie onthe ven. Volgens Johannesburg Star houdt zijn ontslag verband met het feit, dat burgerautoriteiten er in zijn geslaagd bewijzen te vinden voor de massamoord. SANTIAGO (UPI, Reuter, AP) De Verenigde Staten hebben het militaire regime van Chili formeel erkend, drie dagen nadat de Sowjet-Unie de diplo matieke betrekkingen met de nieuwe junta heeft verbroken. Een twintigtal landen hebben nu de nieuwe machthebbers in Chili èrkend. Israël, Panama, Haïti en Venezuela waren de laatsten. Praag heeft echter in navolging van Rusland, Oost-Duits- land en Bulgarije de betrekkingen verbroken. Inmiddels gaan de razzia's in Chill door. In San Antonio zijn zes 'extremisten' doodgeschoten, 'toen ze trachtten te vluchten', zo heeft de junta meegedeeld. Onmenselijk GENEVE (DPA) De Italiaanse pastoor Tullio Vinay heeft de Zuid- vietnamese regering beschuldigd de politieke gevangenen onmenselijk te behandelen. De pastoor, die een reis maakte door het land, schat dat er minstens 200.000 politieke gevangenen worden vastgehouden. In gevangenis hospitalen hoorde hij verhalen over sadistische folteringen. Veel gevangen zitten in groepen van zes tot 14 men- spn in kooien van drie bij drie meter. Omdat ze slechts eens per week was water krijgen, wassen ze zich met hun eigen urine. Beschieting PHNOM PENH (UPI, Reuter)' Een commando-grcep van de Rode Khmer heeft maandagavond de grootste elek triciteitscentrale van de Cambodjaan se hoofdstad Phnom Penh beschoten. Eén van de twee generatoren werd vernietigd, waardoor in een groot ge deelte van de stad de stroom uitviel. Ierse moord BELFAST (UPI) Een vroedvrouw op weg naar een bevalling heeft giste ren het lichaam gevonden van een lid van de 'official IRA'. De man was door het hoofd geschoten. Volgens de politie was de man in maart al twee maal door het been geschoten, waar schijnlijk als waarschuwing. De pro vo's hebben nu hun werk afgemaakt, zei een agent. Ambassadeur WASHINGTON (UPI) De Ameri kaanse senaatscommissie voor buiten landse betrekkingen heeft gisteren de benoeming goedgekeurd van Kingdon Gculd tot ambassadeur in Nederland. Hij was eerder ambassadeur in Luxemburg en droeg royaal bij aan Nixons herverkiezing. Gould is ge trouwd en heeft negen kinderen. antwoordde: 'Wat zou opa trots op je ziin je'. opa trots op je "o j. i ziin. Hij was ook een loodgieter, weet -LvUClSm6-SLaKin§' or Heinz Gstrein rriekse president Georges Papadopoelos heeft op 14 september liet eerst in de moderne Griekse geschiedenis een Constituoueel echtshof in het leven geroepen. n augustus was dit in verband jde ambtsaanvaarding van Papado- is aangekondigd. Het zou een van laatregelen zijn tot normalisering de situatie in Griekenland, dat zesjarige periode van militaire tuur heeft doorgemaakt. Constitutionele Gerechtshof, dat toezien op de juiste naleving de nieuwe grondwet, bestaat uit i leidende juristen en vijf leden, iet openbare leven en het staats- Uur vertegenwoordigen. De leden het Hof worden nog steeds be door de, uit de autoritaire tijd mende en hoofdzakelijk uit voor- ge officieren bestaande, minister- die onder voorzitterschap staat de staatschef Papadopoelos. Deze ïedure heeft dan ook kritiek ge- a bij de conservatieve en liberale ositie, die een meer democratische lode had willen zien. Te meer, het Constitituonele Gerechtshof Jjn huidige samenstelling spoedig fcoeten oordelen over de toelating Tpartijen en kandidaten, die zullen Jnemen aan de parlementsverkie- |en, die door het bewind voor 1974 let vooruitzicht zijn gesteld. trassing anks kritiek op de benoemings procedure voor leden van het Hof heeft de keuze van de voor dit orgaan aangetrokken persoonlijkheden zowel vrienden als vijanden van het Papado- poelos-regime verrast en zelfs enige tevredenheid gewekt. In Athene was er al wekenlang rekening gehouden met de mogelijkheid dat de president van de jonge 'Helleense Republiek' zijn leidende medestrijders bij de coup van 21 april 1967 via een zetel in het Hof van een eervolle en rijke lijk beloonde promotie zou voorzien. Met bijzondere hardnekkigheid was in dit verband de naam genoemd van de kaalhoofdige Pattakos, het plaatsver vangend regeringshoofd en minister van binnenlandse zaken. Maar ook de in economische kwesties gespeciali seerde ex-overste Makarezos en de we gens zijn extremisme bekende voor malige politiechef en papadopoelisti- sche, provinciale stadhouder Ladas werden als kandiaten voor de hoogste gerechtelijke ambten genoemd. Toen kwam echter het sensationele besluit nr. 803 van de ministerraad, die geen enkele voormalige kolonel in het Constitutionele Gerechtshof bracht. Integendeel: het waren in bin nen- en buitenland erkende experts op het gebied van staats- en bestuurs recht. Bijvoorbeeld Demetrios Degle- ris, een man die vier talen beheerst en die aan de universiteiten van Lon den en Yale (VS) studeerde en die grondwettelijk adviseur is voor de kwestie Griekenland-Cyprus. In het Hof zit de veteraan Avramidis, een carrière-diplomaat en expert op het gebied van het volkenrecht en even eens de door alle juridixche instanties gewaardeerde strafrechter Giorgiopou- los, die president wordt van het nieu we Hof. Papadopoelisten Politiek gezien behoren al deze in vak en beroep integere persoonlijkheden hoe dan ook tot de kring van nauwer of minder nauw bevrienden met het regime van Papadopoelos. Dat geldt vooral voor de door Giorgiopoulos aangevoerde groep 'Areopagieten'. De ze 'Areopagus' had begin augustus, als de tot dusver hoogste gerechtelijke in stantie, de klachten van de democrati sche, Helleense oppositie tegen de on vrijheid en manipulaties bij de volks stemming van 29 juli (afschaffing van de monarchie en invoering van de re publiek) van de hand gewezen. Door het referendum kon Papadopoe los het koningschap afschaffen er. zich voor een periode van zeven jaar tot eerste president van de Tweede Griek se Republiek laten kiezen. De noodzakelijkheid van een Constitu tioneel Gerechtshof was een van de argumenten geweest, waarmee de ple gers van de staatsgreep van 21 april 1967 al destijds hun coup probeerden te rechtvaardigen. De stichting van een dergelijk Hof werd derhalve voor geschreven in de nieuwe grondwet der kolonels van september 1968. Maar de realisatie ervan liet lang op zich wachten Papadopoelos heeft nu deze oude be lofte vervuld en daarmee spoedige in williging van zijn andere toezeggingen in het vooruitzicht gesteld Deze belof ten zijn: het weer toelaten van de nu verboden of in hun activiteiten be lemmerde politieke partijen; het ont slaan van de 'Nationale Revolutionaire Regering' ten gunste van een burger kabinet onder de rechtse politieke ve teraan Markezinis en vrije verkiezin gen in 1974. Promotie De 'oude strijdmakkers' van het mili tair regime hoeven zich daarover geenszins zorgen te maken. Want de nieuwe republikeinse grondwet geeft de. president het recht aan de 180 ge kozen parlementsleden 20 vertegen woordigers van eigen keuze toe te voegen. Hier en niet in het Consti tutionele Gerechtshof, zoals werd ver wacht zullen dan de minder succes volle medesamenzweerders van Papa dopoelos te vinden zijn. Heinz Gstrein is een bijzonder mede werker in Athene. De Griekse president George Papadopoulos en zijn vicc-prcmier Stylianos Pattakos (rechts) PARIJS (AFP) In Frankrijk gisteren betoogd en gestaakt in het kader van een actie-dag tegen het ra cisme .uitgeroepen door de twee grote vakcentrales CGT en CFDT. Vooral de gastarbeiders gaven gevolg aan de stakingsoproep. Bij bonden aangeslo ten leraren hebben hun lessen gewijd aan het racisme en de bestrijding er van. Kranten dunner LONDEN (AFP) De meeste Britse kranten zullen voorlopig met minder pagina's verschijnen als gevolg van een papierschaarste. Het tekort wordt voornamelijk veroorzaakt door stakin gen in Canada, waardoor de export met 30 procent is verminderd. Boven dien heeft de grootste Britse papier fabrikant zijn leveranties met 10 pro cent ingekrompen wegens arbeidscon flicten. 'Circus' LONDEN (UPI)' William Hamil- ton, een Labour-afgevaardigde in het Britse parlement heeft verklaard dat het huwelijk van prinses Anne met Mark Philips 'meer op een circus gaat lijken'. Hamilton, die bekend staat om zijn kriliek op het Britse konings huis, vindt het 'onzin' dat 200 Britse militairen uit Duitsland naar Enge land zullen worden overgevlogen voor het huwelijk. Mijnwerker WASHINGTON (UPI) De voorma lige voorzitter van de Amerikaanse bond van mijnwerkers, Tony Boyle, heeft een overdosis medicijnen inge nomen in een kennelijke zelfmoordpo ging, zo heeft zijn arts meegedeeld. Boyle werd in een ziekenhuis opgeno men en ligt in een coma. Boyle staat een proces te wachten, waarin hij zich moet verdedigen tegen de beschuldi ging van een samenzwering tegen het leven van zijn rivaal Jock Yablonski. Yablonski, zijn vrouw en zijn dochter werden gedood een maand nadat hij Boyle had verslagen bij vakbondsver kiezingen. Doodstraf LOS ANGELES (Reuter) Gouver neur Ronald Reagan van de Ameri kaanse staat California heeft een wet ondertekend waarbij de doodstraf weer wordt ingevoerd voor elf soorten misdrijven, zoals moord op politie mannen en gehuurde moordenaars. De wet wordt 1 januari van kracht.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1973 | | pagina 9