famelijk gunstig beeld
an onze economie in '74
Kwatta in moeilijkheden:
ontslag voor 220 mensen
OPEC wil olie
15 procent
duurder maken
Akkoord Japan en EEG
onstij ging van
ito 10 procent
Verkrapping
geldmarkt
te verwachten
weekstaat ned.bank
'erzekeraars
d'noeten Jumbo
"och vergoeden
Lgfgionaal beleid
-^itraal bij EEG-
grotingsoverleg
een revaluatie
'i Suriname
Bij Schiecarton
overleg over
loonsverlaging
IBM moet
schade
vergoeden
Lubbers: goedkopere
import snel
doorberekenen
New York nauwelijks prijshoudend
W/KiWiABTTET WOENSDAiG 19 SEPTEMBER 1973
FENIAlViGEEEV en ECONOMIE T17/K17
kel besteedbare inkomen twee procent omhoog mits inflatie wordt beperkt
n onze sociaal-economische redactie
N HAAG Het reëel besteedbare inkomen zal volgend jaar gemiddeld per werknemer met onge
il twee procent kunnen toenemen. Het Centraal Planbureau (CPB) zegt dit in de gisteren gepubli-
rde Macro Economische Verkenning (MEV) 1974.
1 lacro Economische Verkenning
st een betrekkelijk gunstig beeld
bnze economie in 1974. Dit alles
1 torwaarde dat bet huidige infla-
npo in dat jaar ook werkelijk zal
:n beperkt. De produktie zal dan
iijna vijf pet. stijgen en de werk
meid kan teruglopen tot gemid-
iets boven de honderdduizend,
ledrijfsinvesteringen continueren
opgaande beweging, niettegen-
de de afremming van de indus-
groei in het westen van het land
ifremming teweeg brengt. Gun-
blijft ook onze externe positie.
I etrekkelijk gunstige beeld zal na-
'de inflatie, hier en elders]
over de gehele linie worden
1 ichterd wanneer er van een be
ding van de inflatie niets terecht
Uit een vergelijkende cijferop-
ïg blijkt dat een sterke loon- en
Stijging het reëel besteedbare in-
n van de gemiddelde werknemer
elijks meer kan verbeteren, na
il in plaats van twee pet. gaat
r dan tussen de twee en twee-
e/cflhalf pet. reëel op vooruit. De
oosheid zal daarentegen bedui-
minder künnen afnemen, de
jeidsbestedingen komen ernstig
t gedrang, de arbeidsproduktivi-
lijijal iets teruglopen, de export gaat
de invoer neemt toe en
feiïonskosten per' eenheid produkt
[n sterk toe.
Jlend is dat de voortdurende
2;7
overbesteding van de jaren zestig en
het begin van de jaren zeventig nu is
omgeslagen in een onderbesteding.
Dit houdt verband met de betrekke
lijk bescheiden omvang van de binnen
landse bestedingen. Zo stegen de be
drijfsinvesteringen slechts met acht
pet., een herstel dat als weinig scherp
kan worden aangemerkt gezien de te
ruggang in de afgelopen jaren. De
particuliere consumptie zal dit jaar
ongeveer met vier pet. toenemen.
Hiertegenover staat een sterke expan
sie van de uitvoer, zodat de betalings
balans dit jaar een aanzienlijk' over
schot zal laten zien v^n tenminste
drie miljard gulden.
1973 laat slechts een geringe terug
gang van de werkloosheid zien. Wel
iswaar neemt de produktie met onge
veer vijf pet. toe, maar het effect daar
van wordt grotendeels weer teniet ge
daan door een vrij omvangrijke stij
ging van de arbeidsproduktiviteit vier
en een half k vijf pet. Hieruit blijkt
een verdergaande genegenheid tot het
doen van diepte-investeringen en rati
onalisatie, waardoor het beroep op ar
beidskrachten slechts gering kan zijn.
Niettemin verwacht het CPB voor de
resterende maanden van dit jaar een
daling van de werkloosheid, zodat het
jaargemiddelde uitkomt op een werk
loosheid van tussen 110 S 115.000.
Vrij omvangrijk is daarin het aandeel
van de bouw. Het CPB schrijft dit toe
aan de te verwachten terugslag van
de nieuwproduktie van woningen. Bo
vendien manifesteert zich ook heel
duidelijk een zekere hardnekkigheid
in de werkloosheid, die door een aan
trekkelijke conjunctuur niet teniet kan
worden gedaan.
Lonen
De 13,5 pet. loonstijging die aanvanke
lijk voor 1973 werd voorzien dreigt te
worden overschreden met een half
pet. Voor volgend jaar verwacht het
CPB een bruto loonstijging van tien
pet. Bij de vaststelling van dit percen
tage is rekening gehouden met een
prijsstijging van zes pet., een inciden
tele loonstijging (promotie en dergelij
ke) van een pet. en een stijging van
de sociale verzekeringspremie, ten las
te van de werknemer met 0,9 pet.
Er resteert dan een reële inkomensver
betering van ongeveer twee pet. Bij
deze raming is liet CPB ervan uitge-
DE WERKLOOSHEID
Dc ARBEIDSMARKT(MANNÏN)
(voor seizoen gecorrigeerd)
WERKLOZE.
BOUWVAK-. I
\ARBEIDERS\
_JI-
X '066'67 (56 '69 '70'71 '72 1973
1000
gaan dat de inflatie zal worden be
perkt.
De Investeringen in woningen lopen
naar verwachting gevoelig terug. Voor
de nieuwbouw moet zelfs worden ge
rekend met een teruggang van tenmin
ste zes pet., een percentage dat nog
enigszins wordt verzacht door de om
vangrijke afgifte van vergunningen in
1972. Of de vrijkomende produktieca-
paciteit onmiddellijk kan worden in
gezet bij verbouwing en woningverbe
tering is niet geheel zeker.
AMSTERDAM De zich ook de afge
lopen week voortzettende krapte op
de geldmarkt zal de komende tijd in
versterkte mate doorgaan, vooral als
gevolg van komende vennootschapsbe
lastingbetalingen, die in totaal naar
schatting zo'n 4 miljard zullen be
dragen. Wordt nu voor daggeld een
percentage berekend, variërend van
het officiële promessendisconto (7.5
pet) tot iets daarboven, bijna zeker is,
dat enkele procenten meer in de naas
te toekomst kan worden verwacht.
Hieraan zullen nog komende rijksbe
talingen (onder andere vervallend
schatkistpapier) nauwelijks iets kun
nen veranderen, aldus geldmarktkrin
gen. In de verkorte balans van de Ne-
derlandsche Bank zijn door de revalu
atie van de gulden enkele belangrijke
mutaties opgetreden. Het bedrag
waarmee de posten 'vorderingen en
geldswaardige papieren luidende in
goud of in buitenlandse geldsoorten'
en 'buitenlandse betaalmiddelen' sa
men zijn gedaald, is een saldo van
een geringe toeneming van deze acti
va en een vermindering door een her
waardering van die valuta's, waarvoor
de bank vaste aankoopkoersen han
teert, alsmede een vermindering door
een daling van de marktkoersen van
de overige valuta's. Met betrekking
tot de post 'saldo's luidende in bui
tenlandse geldsoorten' is de daling toe
te schrijven aan een vermindering
van de verplichtingen tegenover het
Europese fonds voor monetaire sa
menwerking en aan de herwaardering
van deze verplichtingen ten gevolge
van de revaluatie van de gulden. De
daling in de posten die betrekking
hebben op de financiële verhouding
tot het IMF is geheel toe te schrijven
aan een herwaardering ten gevolge
van de revaluatie van de gulden. Voor
de periode van 20 september tot en
met 17 oktober heeft de centrale bank
het gemiddelde percentage voor de li
quiditeitsreserve voor de korte toever
trouwde gelden met een punt ver
hoogd. Het kasreservepercentage voor
deze periode blijft nul.
fui een onzer verslaggevers
DHIPHOL De Amërikaanse
1 chtvaartmaatschappij Panani
tijgt haar verloren gegane
tmbojet vergoed. Het toestel
erd op 7 september 1970 na
ét vertrek van Schiphol ge-
aapt en enkele dagen later bij
airo opgeblazen. De verzeke-
ngsmaatschappijen weigerden
»hter de ongeveer 70 mil
ten schade uit te keren omdat
3 )lgens hen sprake was van een
ie)rlogsdaad. De Boeiing 747
vein Panam was weliswaar al 1-
sk verzekerd, maar deze verze
iling dekt geen oorlogsschade,
heen rechter in New York heeft
li echter beslist dat de kaping
n één oorlogsdaad is; een dertig-
|l verzekeringsmaatschappijen,
het grootste deel Engelse,
nullen de schade alsnog moeten
ergoeden.
Gewone reep uit de tijd; na reorganisatie meer luxe artikelen
Van een onzer verslaggevers
BREDA De chocoladèfabriek Kwatta in Breda is in ernstige moei
lijkheden. Zeker 220 personeelsleden komen op straat te staan.
Voor de overige 91 hoopt het bedrijf door een diepgaande reorgani
satie de werkgelegenheid te kunnen behouden.
heer Van Os, ook de werkgelegenheid
voor de overige 91 werknemers in ge
vaar. 'Een schandalige zaak'.
Enquête
AC'I I VA
Goud
biji trekkingsi 1ML
Keservepos. IMF
Vord Ininenl gpld
Buitenl bei mlcl.
Vord bulten!. «Ids.
Discontopnrtef
Gekocht papier
Vnorsch, rek. crt.
Voorschot Staal
Ned. munten
Rel. kap. en res.
Geb en invent.
Div rekeningen
Totaal
PASSIVA
Bankbiljetten
's Rijks schatkist
Banken Nederland
Andere ingez.
Buit. circul. bkn.
And. niet tngez.
s Rijks sch. bljz.
TM K-rek K.
Krediet IMF
BU. geldsuorten
regent». IMF-trekk.
Kapitaal
Reserves
Oiv. rekeningen
Totaal
Goud en deviezen
V unthi'.Jetten
Dckklngsperc.
HAAG Het jaarlijkse 'touw-
'j. :en' om de EEG-begroting dat
®ag in Brussel begint, krijgt dit
een bijzonder accent door het
je verlangen van vooral Engeland,
ook Ierland en Italië, naar con-
voorzieninSen voor een Europe-
Jegionale politiek. Deze drie lan-
die meer dan de andere leden
de Europese Gemeenschap te
If )en hebben met óf een verouder-
'ndustrie (Engeland) óf achterge-
en landbouwgebieden (Ierland cn
i) willen dat op de begroting een
ag wordt uitgetrokken voor een
s waaruit regionale ontwikkeling
Jt gefinancierd. Zij vinden het om
ieke redenen bovendien gewenst,
1 dit bedrag niet al te laag is. De
lp rs die tot nu toe zijn genoemd va-
in van 1 miljard pond sterling
Jn 6 miljard) een bedrag dat
Engelse zijde naar voren is ge-
ht tot 500 rekeneenheden
miljard), gesuggereerd door de
ipese Commissie. Naar Nederland-
pvatting zouden de uitgaven voor
europees regionaal fonds het bes-
'ro memorie' op de begroting kuil-
worden vermeld. Later, wanneer
criteria voor hulpverlening aan
ergebleven gebieden uit het fonds
vastgesteld en enigszins bekend Is
ie projecten voor hulp in aanmer-
komen, zou dan via een aanvul-
e begroting een bedrag kunnen
len opgevoerd. Dit zou het ko-
de jaar naar Nederlandse opvat-
zeker niet meer dan 360 miljoen
'en behoeven te zijn.
De eerste zes maanden van dit jaar
leed Kwatta een,verlies van meer dan
1 miljoen tegen 926.000 over heel
1972. Onder het personeel gaan ge
ruchten, dat het verlies over dit jaar
inmiddels de 2 miljoen heeft over
schreden.
Kwatta ging vorig jaar een nauwe sa
menwerking aan met het Belgische
concern Continental Foods, waarbij
de garantie werd gegeven dat geen
mensen ontslagen zouden worden. De
vakbeweging is dan ook diep veront
waardigd over de huidige gang van
zaken. 'Wij voelen ons zonder- meer
voor de gek gehouden, aldus de heer
G. van 'Os van de Unie BHLP.. Naar
z.jn mening is Continental' Foods vo
rig jaar erg onvoorzichtig geweest
door geen onderzoek bij Kwatta in te
stellen, 'terwijl dat bedrijf toen al
ernstig ziek was'. Volgens hem zijn de
laatste jaren grove beleidsfouten ge
maakt, zoals de samenvoeging van de
vestigingen in Breda ein Nijmegen in.
de Brabantse plaats.
Slecht te spreken is de heer Van Os
ook over de handelwijze van de vori
ge president-directeur van Kwatta,
mr. J. Misteli. Deze heeft zich welis
waar teruggetrokken, maar er zouden
aanhem grote toezeggingen zijn ge
daan voor het. geval hij niet zou wor
den benoemd tot gedelegeerd commis
saris. Als de toezeggingen moeten
worden ingelost, komt, volgens de
hAMARIBO Naast de Neder-
üse Antillen zal ook Suriname niet
f revalueren met de Nederlandse
öcn.
latj
«Mag accepteerden de banken in
®niaribo geen Nederlands geld en
'inklaringen werden door de doua-
'geen stukken in behandeling geno-
-A waarop de waarde in Nederland-
guldens stond aangegeven.
Akkoord bij Chrysler
DETROIT, Chrysler en de United
Auto Workers hebben maandag een
voorlopig accoord bereikt over een
nieuw arbeidscontract, waardoor aan
de staking van 115 duizend man bij
Chrysler, die 63-uur geduurd had, een
einde kan komen. Men verwacht echter
niet dat het werk voor volgende week
zal worden hofrat omdat de afdelin
gen van de vakbond nog hun goed
keuring moeten hechten aan dit be
reikte akkoord. Dit omvat een loons
verhoging van vijf procent en pensio
nering na 30 dienstjaren. Verdere
voorzieningen garanderen een maxi
mum werkdag van negen uur en een
werkweek van hoogstens zes dagen.
Ook zijn bepalingen opgenomen over
veiliger werkomstandigheden in de fa
brieken.
HAL betrokken bij
nieuw ladingsysteem
ROTTERDAM De Holland Aineri-
ka Lijn is deze maand aangesteld als
generaal-agent van de Deense rederij
Rudköbing voor Nederland, België.
Luxemburg, West-Duitsland, Zwitser
land en de Franse havens aan de
Rijn. Hiermee wordt de HAL betrok
ken bij de ontwikkeling van een
nieuw ladingsysteem voor de korte
vaart. De Deense rederij is van plan
in januari a.s. een samen met de ILAL
ontwikkeld vervoerssysteem te intro
duceren, waaraan de naam bacat (bar
ge aboard catamaran) is gegeven. Alle
operationele activiteiten op het conti
nent zullen onder supervisie van de
HAL plaatevinden. De vaarten worden
uitgevoerd met het nieuwe semi-cata-
maranschip Bacat 1.
Heybroek tevreden
AMSTERDAM Dè resultaten van
Heybroek en Co's Handel Maatschap
pij zijn in het eerste halfjaar 1973 te
vredenstellend geweest. Onvoorziene
omstandigheden voorbehouden ver
wacht het bestuur, dat over het van
een tot anderhalf miljoen gulden ver
hoogde kapitaal over 1973 een onver
anderd dividend van 16 pet zal kun
nen worden uitgekeerd.
SCHIEDAM Voor vrijdag moet het
personeel v^n de kartonnagefabriek
Schiecarton in'Schiedam alternatieven
op tafel leggen voor het voorstel van
de directie om. de salarissen met 4 a 6
pet te verlagen. Momenteel discussië
ren de werknemers over hun tegen
voorstellen. Deze zijn onder andere
een half uur of een uur per dag wer
ken zemder beloning of het niet door
berekenen van de eerstvolgende loons
verhoging, aldus de heer L. Jansen,
directielid.
Het voorstel tot loonsverlaging maakt
deel uit van een pakket reorganisatie-
maatregelen om het bedrijf financieel
weer gezond te maken. Tevens zullen
IS van de 280 personeelsleden van
Schiecarton worden ontslagen. De di
rectie wijt de moeilijkheden aan de
scherpe concurrentie en te hoge pro
ductiekosten.' De afgelopen drie tot
vier jaar heeft de maatschappij in de
rode cijfers verkeerd. Het verlies liep
in 1972 op lot 9,5 min en voor dit
jaar 'verwachten wij dat er nog eens
3 min bijkomt', aldus de heer Jan
sen.
De drie betrokken grafische bonden
zijn van de reorganisatieplannen bij
het Schiedamsc bedrijf op de hoogte
gebracht. Men is akkoord gegaan met
de voorwaarden waaronder de 18 per
soneelsleden (staf en kader) zullen
worden ontslagen. Eerder zijn al ont
slagen gevallen in de uitvoerende sec
tor, aldus de heer P. den Boer van de
Algemene Nederlandse Grafische
Bond (NW).
Donderdag praten de bonden met de
werknemers van Schiecarton over de
directievoorstellen. Schiekarton is een
dochter van het Amerikaanse verpak
kingsconcern American Can.
EFFECTENKOERSEN AVONDVERKEER
In het telefonisch avondverkeer kwamen gis
teravond de volgende koersen tot stand (tus
sen haakjes de officiële slotkoers van gis
teren): AKZO 67.50 gl (66.70), Hoogovens
(64.90), Kon. Olie 100.20—101.00 gl (99.50).
Philips 50.50—50.90 gl (50.50). Unilever 122.60
—123.20 (122.50), KLM (90.50).
De vakbonden overwegen voor het
eerst in de geschiedenis gebruik te
maken van het enquêterecht om het
beleid bij Kwatta aan de orde te kun
nen stellen en eenzelfde gang van za
ken bij andere bedrijven in de toekomst
te voorkomen. Of de bonden akkoord
gaan met de ontslagen hangt af van de
gesprekken die morgen en overmor
gen met Kwatta zullen worden ge
voerd. 'Maar ik vrees dat wij weinig
keus hebben', aldus de heer Van Os.
'De bonden staan machteloos', meent
ook de Fred Droog van de Katholieke
Werkende Jongeren. Hij is bij de
moeilijkheden bij Kwatta nauw be
trokken omdat in het bedrijf veel jon
geren, vooral meisjes, werken. Deze
doen voor het grootste deel inpak-
werk. Kwatta heeft ook een aantal
Joegoslavische werkneemsters in
dienst. Deze kregen dit jaar tijdens
hun vakantie in het moederland een
brief thuis gestuurd, waarin de Kwat-
ta directie waarschuwde dat de pro
duktie zou kunnen worden ingekrom
pen. De meisjes werd aangeraden niet
terug te komen. Allen op één na heb
ben echter aan deze oproep geen ge
hoor gegeven; ook zij staan nu op
straat.
Volgens personeelschef H. van der
Line! van Kwatta zijn de h plaat
singsmogelijkheden voor de ontslagen
personeelsleden in Breda niet slecht.
Er zijn aanvragen binnen van negen
bedrijven om personeel over te nemen.
Oorzaak
Oorzaak van de moeilijkheden is. vol
gens Kwatta, o.a. dat massartikelen
als repen en pakjes met chocolaatjes
alleen winstgevend kunnen worden
verkocht bij zeer grote omzetten.
Kwatta slaagde, hier niet in. Boven
dien loopt de consumptie van eenvou
dige chocolade-artikelen achteruit ten
gunste van meer luxeprodukten als
bonbons en rumbonen. De 'gewone'
reep is door de welvaart aan het ver
dwijnen.
Kwatta gaat zich meer toeleggen op
hoogwaardige produkten in de eoetwa-
renbranche. Geleidelijk zal worden
overgeschakeld van chocoiadeproduk-
ten op artikelen waarin ook chocolade
verwerkt zit. Behalve dat deze pro
dukten beter verkoopbaar zijn heeft
dit ook het voordeel dat de prijssnelle
stijging van de cacao-prijzen dan min
der doorwerkt. Cacaobonen zijn de af
gelopen tijd 300 tot 400 pet. duurder
geworden.
Grote moeilijkheden leverde bij Kwat
ta ook het verouderde machinepark
op, waarmee een rendabele produktie
niet meer mogelijk was. Voorts waren
de personeelskosten relatief hoog. Per
reep werd alleen daardoor al een ver
lies geleden van twee cent; één machi
ne maakt per dag 250.000 repen. De
250 miljoen die Continental Foods
in Kwatta zal steken om het bedrijf
weer gezond te maken, zal .dan ook
voor bijna de helft worden gebruikt
om het machinepark te moderniseren.
Een laatse probleem dat Kwatta par
ten heeft gespeeld is de waardever
mindering van de dollar en het En
gelse pond. Een ongeveer de helft van
zijn produktie uitvoerend bedrijf als
Kwatta werd hierdoor een gevoelige
slag toegebracht.
Geruchten bij oliemaatschappijen:
WENEN In kringen van de westerse oliemaatschappijen vernacht
men, dat de OPEC tussen 15 en 20 procent prijsverhoging zal eisen
voor de ruwe olie. De olie producerende landen zijn het afgelopen
weekeinde in Wenen overeengekomen van de oliemaatschappijen
een prijsverhoging te eisen, maar het is niet duidelijk of het zal gaan
om een directe prijsverhoging, een aanpassing van de inflatiecorrec
tie of een combinatie van beiden.
In ieder geval zou het in totaal om 15
20 pet. gaan, weet The Financial Ti
mes te melden. Men verwacht dat de
oliemaatschappijen deze week onoffi
cieel door de OPEC op de hoogte zul
len worden gebracht.
De eerste overeenkomst tussen de
OPEC, de organisatie van olieproduce
rende landen, en de oliemaatschappij
en cjateert van februari 1971. Naast
een directe prijsverhoging werd toen
overeengekomen, dat ter compensatie
van de inflatie jaarlijks automatisch
2,5 pet. prijsverhoging werd toege
staan. Sinds februari 1971 en nu is de
olieprijs, in dollars uitgedrukt al
tweemaal verhoogd, beide malen als
compensatie van de devaluatie van de
dollar. De laatste prijsverhoging van
11.9 pet. begin juni ging de 10
pet. devaluatie van de dollar iets te
boven. De nieuwe besprekingen tus
sen de OPEC en de oliemaatschappij
en zullen waarschijnlijk op 8 oktober
beginnen.
LIBIë
Intussen heeft het Iraakse persagent
schap een bericht verspreid waarin
wordt gesproken over verzet door
Shell en Mobil Oil tegen de nationali
satie van 51 pet. van Libië.
Volgens het persbureau staan de
meeste andere maatschappijen gere-
in duizenden guldens
10-9- '73 17-9-1973irschlllen
6.848.795 6.848.795 onv.
2.149.125 2.038.216—101.909
1.564.628 1.490.123 —74.505
4.970.349 4.805.787—164.562
192 175 —17
531.158 521.158 —10.000
983 819 560.079 —423.740
onv.
16.059 15,050 —1.009
423.878 423.168 —711
195.071 195.071 onv.
594.074 838.543 +244.469
8.268.14917.736.165 —531.984
1,637.97711.543.435 —94.542
1.432.693 1.4G6.330 +33.632
33.660 49.406 +15.746
30.580 41.929 +11 349
143.617 131.047 —12.570
37.081 83.944 —3.137
1.400.000 1.400.000 onv.
onv.
1.687.563 1.240.623—446.940
833.000 793.340 —39.668
20.000 20.000 onv.
404.136 404.138 onv.
607 831 611.975 +4.144
8.238:14917.736.165—531.984
3.658.29913.779.013 +120.744
13.G04 13.600 —4
60,9 60.7 —0.2
TULSA Een rechtbank in Tulsa
heeft International Business Machines
Corporation (IBM) veroordeeld tot
een schadevergoeding van 352,5 mil
joen dollar aan Telex Corporation.
Telex had een vergoeding geëist van
1,2 miljard dollar. Zij beschuldigde
IBM an monopolie-praktijken, waar
door concurrenten gedwongen werden
zich terug te trekken.
IBM van monopolie-praktijken, waar-
vonnis in beroep te gaan. De maat
schappij wilde verder geen commen
taar geven.
Op de effectenbeurs in New York gin
gen aandelen IBM 26 punten omlaag
tot 272. Aandelen Telex stegen van
drie drieachtste tot zeven vijfachtste
Stephen Jatras, president van Telex
heeft in een reactie gezegd dat de uit
spraak tegen de IBM verstrekkende
gevolgen heeft voor de computer-
markt en een heel stuk helpen bij het
herstellen van een concurrentiesfeer,
waarin de kleine maatschappijen, die
randapparatuur vervaardigen, met
IBM kunnen concurreren. Dit zal zo
wel voor de consument als voor de in
dustrie uiterst gunstig zijn. Van gro
ter belang vindt Telex het, dat be
paalde praktijken van IBM op het ge
bied van de marketing, het sluiten
van contracten en de prijszetting in
de VS voortaan aan beperkingen on
derhevig zijn. Zo zal IBM geen boeten
meer kunnen verlangen van klanten,
die IBM-machines onder langlopende
contracten gebruiken, voor het geval
zij het gebruik van IBM-apparatuur
willen staken vóór het contract af
loopt. IBM mag voortaan ook geen
boetebepalingen voor voortijdige be
ëindiging van contracten meer opne-
hen in te sluiten contracten. IBM moet
■oortaan veel vroeger dan tot dusver
Jepaalde gedetailleerde specificaties
bekendmaken van alle nieuwe machi
nes en het concern moet dit ook doen
ten aanzien van bepaalde bestaande
machines. Doordat zij eerder de be
schikking over deze gegevens krijgen,
kunnen andere maatschappijen eerder
dan tot nog toe computermaterieel
aanbieden, dat op de IBM-machines
kan worden aangesloten. Dit is van
groot belang voor de fabrikanten van
randapparatuur. IBM moet voortaan
functioneel verschillende produkten
ook afzonderlijk prijzen en de winst
marges op dr diverse produkten moe
ten in aanzienlijke mate met elkaar
overeenkomen. IBM combineert wel
eens dc prijzen van het basis-systeem
en van het computergeheugen met. el
kaar en dit moet voortaan afzonder
lijk gebeuren, wat volgens Telex tot
resultaat heeft, dat de gehele markt
voor computergeheugens open is ko
men te liggen.
DEN HAAG Om te waarborgen
dat het revaluatie-effect over liggende
voorraden, ingevoerde grondstoffen,
halffabrikaten en eindprodukten zo
volledig en snel mogelijk in de prij
zen tot uitdrukking wordt gebracht is
een wijziging in de prijzenbeschikking
voorgeschreven. Importerende fabri
kanten, groot- en kleinhandelaren
moeten de prijzen van betaalde vóór
15 september 1973 ingevoerde goede
ren onmiddellijk met de helft en ui
terlijk 15 oktobdr a.s met de andere
helft van het revaluatie-effect dienen
te verlagen. Of dit tot een dienover
eenkomstige aanpassing van de pu
blieksprijzen van ingevoerde gebruiks
goederen zal leiden zal ondermeer af
hangen van de mate waarin recente
kostenstijgingen waaronder recente
stijgingen van invoerprijzen door re
valuaties van buitenlandse valuta's
reeds, in de verkoopprijs zijn ver
werkt. De economische controledienst
zal er nauwlettend op toezien dat de
prijsverlagingen waar mogelijk met
terdaad zullen worden toegepast, al
dus een mededeling van het ministe
rie van economische zaken.
serveerd tegenover de Libische stap,
die op 1 september^ werd aangekon
digd. Behalve Shell ëh Mobil Oil wer
den Standard Oil of California, Exxon
en Texaco door de maatregel getrof
fen. De Amerikaanse oliemaatschappij
Amoseas heeft haar oliewinning in Li
bië gestopt als gevolg van de Libische
eis, dat. de olieconcerns do gedeeltelij
ke nationalisatie erkennen.
Ook Saoedi-Arabië is doende zijn be
staande akkoorden te wijzigen. Bij de
huidige overeenkomst koopt de in Sa
oedi-Arabië werkzame Aramco het deel
van de olie, dat aan de staat toevalt
terug. Minister van oliezaken sjeik
Yamani schijnt nu de prijs, waartegen
de staat de olie afstaat te willen ver
hogen.
In totaal 175 binnen- en buitenlandse
oliemaatschappijen hebben licenties
aangevraagd om te mogen boren in
het Noorse deel van het Continentale
plat. De aanvragen hebben betrekking
op 27 van de 32 blokken, waarin het
Noorse deel verdeeld is. Men ver
wacht, dat de eerste vergunningen
volgend jaar maart zullen worden uit
gegeven.
NEDERLANDSE FONDSEN IN NEW YORK
Kon. Olie noteerde gisteren 401494 (3994
—40): Unilever 47+44894 (4794—48), Phi
lips t 194*74 (1994—7/«). KLM 3594 (3694),
(Opgave DuPont-Wulston)
VEEMARKT PURMEREND
PURMEREND 18 sept. - AANVOER 4407. vet
te koeien 130, gelde koeien 253, melk- en
kalfkoeien 80, pinken 70, stieren 31, graskal
veren 2, vette kalveren 12, nuchtere kalve
ren 340, slachtvarkens 10, fokzeugen 6, big
gen en schrammen 415. schepen en lamme
ren 2841, bokken on geiten 180, paarden 10.
ponnies 21. PRIJZEN (in guldens) vette koel
en 4.50-5,95, gelde koeien 1300-1615, melk- en
kalfkoeien 1375-1950, pinken 1050-1425, stie
ren 5.40-6,20, vette kalveren 4,80-5.10, nuch
tere kalveren vd mesterij 300-500, vette var
kens 3,30-3,40, vette zeugen 2,80-3,00, fokzeu
gen 600-850, biggen 94-110, schrammen 105-
180, vette schapen 105-167,50, tveideschapen
200-260. weidelammeren 145-160, vette lamme
ren 165- 200, bokken en geiten 15-85, paar
den 1200-2600, ponnies 800-1350.
DOW JONES INDEX
Indntl. Sporen tltll. Obl. Mndt
14 sept. 886.36 162.57 98.45 71.97 649.1
17 sept. 892.99 162.57 98.80 71.96 652.0
18 sept. 891.26 163.07 98.83 71.98 649.1
Aand. Obl. Tot. H. L_
14 sept- 13.760 15.010 1.751 832 552
17 sept. 15.000 16 200 853 539
18 sept. 16.400 16.090 1.887 750 755
Koersen in Montreal
Bnvl*
Dom Tar Chem
Hunk v
Nat. Glas
Mans Ferguson
Nat. Resources
Shell Canada
18/9
2.05
2294
TOKIO Japan en de EEG zijn overeengekomen dat zij zullen streven naar
een meer uitgebalanceerde handel. Dit met het doel im- en exportfricties, zoals
die verleden jaar tussen Japan en de VS zijn voorgekomen, te vermijden.
Volgens dc EEG is er nog voldoende ruimte voor ceu uitbreiding van de han
del met Japan. Er moet echter voor gezorgd worden, dat de handelsbetrekkin
gen niet uit hun verband groeien en dat de Japanse uitvoer naar de EEG zich
niet te veel zal toespitsen op slechts enkele produkten.
Op basis van de thans bereikte overeenstemming zullen beide partijen nadere
onderhandelingen openen over details als tarieven cn handelsbelemmeringen.
Het bereikte akkoord vormt het sluitstuk van een bezoek van Sir Christopher
Soames, vice-president van de EEG-Commissie, aan Japan.
NEW VORK 17/9
ACF Industrie 43(4
Alreo 11"4
Allied Chemical 3634
Alum. Co of Am. 72
American Brands 35%.
American Can 30
Am Cyanamld 2494
Am Electr Power 2694
Am Metal Climax 3794
Am Motors
Am Smell C Ref
19%
19%
Am Tel Tel
4744
47%
Ampex
454
434
Anaconda
23%
23U,
Armen Sieel
195.;
19 i
Atlant Richfield
91
91
Bendlx
34
34%
Reihl Steel
28
2894
Boeing
17%
17%
Burlington Ir.d
2794
29%
('.in I'acafic Ky
1794
17
I'elanese
33%
32%
Chase Manlialtan
54%
Che^sie System
4244
42%
C h r.ysl e r
26%
26',4
Cities Service
46
4«%-
Colgate Palmolive
33%
33
Coli Industries
IS*/,
16
Commonw Edison
29
28%
Cons Edison
213,
21%
Coril Can
26
2674
Conl ml
32%
32%
Curtiss Wright
2194
21
Curllss Wright A
•2594
Dart 1 rid
24%
2494
Deere arid Co
58%
5794
Dow Chemical
56%
5794
Du Pont (El)
16594162%
Eastman Kodak
133'
129'
First Nat City
454
47%
Admiral Corp
10%
10%
Alli-nghenv Pow S
20
20
Akzona
2394
23%
Am Standard
14%
1494
Arnsled Ind
39
3994
Bait Ohio
43
43
Buvuk- Cigar*
10%
10%
Can Brewerle*
494
Cello
15%
15*4
Chadbourn Goih
144
194
Chase. Selecl Fd
9.82
Columbia Ga*
26
2594
Com inco
Cunt Telephone
21
2194
Fluor Corp
48%
43%
Geri Electric
Gert Motors
Gen Publ Ulll
Gort Tel lel
Getlv Oil
Gtleite
Cimbel Brothers
Goodvear I and B
Gulf OU
Illinois
Central Ind.
I nsllco
Int Husln Mach
Jones and Laugh 16-,
Kenriecott Copper 3344
Kraft Co 44%
Ling-Lemco Vough A7'»
l.it ton I nd 944
Lockheed Aircraft 7%
Martin Marietta
May Uep Stores
McDonnell Doiigla
Mobil Oil Corp
28-% 2894
128% 130
62 «2%
205', 20%
24% 24 ',4
22% 224 a
Nabisco
Nat Cash Register
Nat Distillers
Nat Cypaum
Nat Steel
Nai Lead Ind
Pac Gas and El
Venn Central
Pepstcn
Phelps Dodge
Philip Morris
Philips Petr
Procter Gambl
RCA
Republic Steel
Reynolds ind
Royal Dutch Petr
26-% 267',
2 17'.
82t9 82*4
46% 4744
112112*4
55% 5654
9694 97*4
24 237',
Southern Pacific 28%
Railway 32%
Sperrv Rand 5194
Sland Oil Calif 62%
Stand Oil Indiana 88
Exxon Corp 86%
Siudehaker Worth 34»4
Sun Oil 47't
Unilever
Union Carbide
Unl Royal
United Aircraft
United Brand*
US Steel
8644
3+5,
4744
Int Bank fur Rec 98>4b)8>4b
ll't Flav Hag 91 90%
Int Paper (S 4) 4044 <0%
Kansas City Ind 1394
Kansas Power 2174 22%
KI.M 36% 35%
Kroger 6»
Leasee 12% 11%
Lone Star Cement 1874 18%
Lehman 14'4 14%
Madison Fund 10% 10%
Wesl Union Tel
Westirixhuuse El
Wuolwurth
Nat Can
N) Cwitr A
North West K
N Am Philips Co
10% 10%
544 6%
59% 59
22% 225',
211
17-%
i 21%
19
Standard Brands
Tandy
Union Eleclr
United Corp.
United Ga,
Western Bancorp
21% 60%
21% 22
16 15%
8'4 894
153i 15%
27% 17*4
...sW1
