sixon: bezuiniging op innenlandse uitgaven itgezonderd defensie Westerse intellectuelen, verenigt u in een protest tegen de Sowjet-campagne oessein praat weer iet Sadat en Assad Blad in Z.-Afrika hekelt Britse 'schijnheiligheid' Noorwegen ging stemmen ■nerikaanse Congres aagt Liddy aan Hongersnood in Ethiopië LW/KWlAiRTET DLNiSDlAiG 11 SEPTEMBER 1973 BUITENLAND T7/D15/RHL9 esident komt met ongebruikelijke troonrede LSHINGTON (Reuter, UPI) President Nixon heeft het Congres teren meegedeeld, dat beteugeling van de binnenlandse uitgaven het ge en belangrijkste wapen is in de strijd tegen de inflatie. Maar hij rkte tegelijkertijd op, dat besnoeiingen van de defensie-uitgaven zeif ord zouden betekenen. Hij waarschuwt, dat hij degelijke besnoeiingen weigeren. en ongebruikelijke 'State of the '-boodschap halverwege het jaar Nixon de houding van het res teleurstellend. Hij biedt sa- rerking en verzoening aan en ;t het Congres meer dan 50 wet- die hij dit jaar heeft ingediend, ihandeling te nemen, ynerikaanse president zegt geen iromis te zullen sluiten over de zaak van een krachtige defensie lij eist, dat zijn 78.200 miljoen r omvattende defensiebegroting het Congres volledig wordt aan- Nixon spreekt van het allesover- mde belang niet toe te staan dat 'erenigde Staten de op één na ste natie worden na de Sowjet- 'sjjoodschap heeft een over het alge- 3ii verzoenende toon, maar zoals 4' iet bovenstaande blijkt, wil de 25 dent op het gebied van defensie stap terug. Op binnenlands ter- verklaart hij zich bereid prakti- compromissen te vinden, 'steeds ïü.'jieer dat mogelijk is, om de natio- vraagstukken op te lossen.' noemt besnoeiingen van de de- ïïje-uitgaven en die voor buiten landse militaire hulp onaanvaardbaar, omdat dit het hem moeilijk zou ma ken voor vrede in het Midden-Oosten, Azië en elders te werken. Na de Ame rikaanse betrokkenheid bij de oorlog in Vietnam, is als na elke oorlog het verlangen naar een periode van isolatie ontstaan, 'maar wij heb ben zeker uit de lessen van overhaas te ontwapening van het verleden ge leerd, dat aan deze verleiding weer stand moet worden geboden.' Een krachtige defensie is bovendien vereist ter ondersteuning van de tweede fase van de besprekingen over beperking van de strategische kernwa pens (SALT) en die over wederzijdse troepenvermindering in Europa. Een groot deel van Nixons boodschap is gewijd aan energievraagstukken en aan maatregelen, die hij beoogt om zo snel mogelijk de nationale hulpbron nen te ontwikkelen om het land onaf hankelijk te maken van buitenlandse olieleveranties. Over de samenwerking met het Con gres zegt de president: 'Ik geloof nog steeds.in deling van verantwoorde lijkheid. Er kan aan geen van de ein- j-RO (Reuter, AP) President Anwar Sadat van Egypte, presi- :t Hafez al-Assad van Syrië en koning Hoessein van Jordanië zijn leren in Cairo bijeengekomen voor besprekingen over politieke Militaire coördinatie tegen Israël. is voor het eerst sedert meer dan jaar, dat de drie buren van Is- elkaar ontmoeten en het zou be nen, dat president Sadat zijn ge selen met Jordanië uit de weg geruimd. Cairo en Damascus en grote ruzie met Amman gehad ining Hoesseins voorstellen van ;oor een federaal koninkrijk be- uit de oostelijke Jordaan-oe- en de door Israël bezette westelij- \oever. Hoessein zette zijn plannen e ijskast nadat Egypte en Syrië de ikkingen met Jordanië verbrakdn. drie landen willen weer tot een J gezinde houding tegenover Israël ien. Naar venvacht wordt zal wor- Sijgesproken over een herleving van Jordaanse front en verbetering de betrekkingen tussen koning isein en de Palestijnse guerrilla- zij al het geld ongeveer een mil joen gulden ingepikt heeft, dat Koeweit de guerrillastrijders in mei van dit jaar tijdens hun strijd met het Libanese leger schonk. den van Pennsylvania-Avenue (waar respectievelijk het Witte Huis en het Congres liggen), een monopolie van wijsheid zijn. En er dient geen mono polie van macht te zijn.' Op binnenlands gebied zal Nixon zich met kracht verzetten tegen voorstel len om meer fondsen uit te trekken. Elke uitgespaarde dollar is een slag tegen hogere prijzen. Hij vraagt ten slotte het Congres om prompte actie met betrekking tot wetten, die hij heeft ingediend over uitbreiding van de wereldhandel, gezondheid, onder wijs, welzijn en pensioenhervorming, de verbetering van steden, vervuild water, belastinghervorming en de strijd tegen de misdaad en misbruik van verdovende middelen. Banden De advocaten van president Nixon hebben gisteren bij het federale hof van beroep voor het district Columbia beroep aangetekend tegen het bevel van rechter John Sirica, dat president Nixon hem de bandopnamen moet overhandigen, die betrekking hebben op het Watergate-afluister schandaal. In een 95 pagina's tellende brief zeg gen Nixons advocaten, dat rechter Si rica het gezag van de president aan tast om uit te maken of het openbaar belang het best is gediend door de presidentiële gesprekken als vertrou welijk te beschouwen. 'Een jaar gele den zou een dergelijke uitspraak on denkbaar zijn geweest', aldus de brief. De advocaten vragen het hof in alle rust tot een uitspraak te komen en zich niet te laten leiden door de ge voelens van het ogenblik. 'De kwestie in dit geval is niets min der dan de voortdurende verleiding toe te geven aan machten, die door Watergate in beweging zijn gebracht, om orders uit te vaardigen van een soort, die volkomen zonder precedent zijn in onze geschiedenis en de geves tigde beginselen van constitutionele regering te wijzigen', aldus de brief. Wantoestanden in Engelse kroonkolonie JOHANNESBURG (Reuter) De Sunday Express in Johannesburg heeft zondag het resultaat gepubliceerd van een onderzoek naar de arbeids- en loonsituatie in de Britse kroonkolonie Hong Kong. Het komt tot de conclusie, dat ze 'tenhemel schreiend' zijn, en het hekelt de 'brutale schijnheiligheid' van de Engelsen in hun aanvallen op de lonen die Afrikaanse arbeiders in Zuid-Afrika uitbetaald krijgen. De Noorse premier Lars Korvald en zijn echtgenote hebben gisteren in Oslo hun stem uitgebracht. In Noorwegen zijn gisteren en zpndag nieuwe algemene verkiezingen gehouden, die naar wordt verwacht het einde zullen betekenen van Korvalds niet-socialistischc minderheidsregering. Korvald, leider van de Christelijke Volkspartij, is premier van een kabinet dat slechts de steun heeft van 38 van de 155 Noorse parlementszetels en kon regeren wegens diepe onder linge verdeeldheid tussen de Noorse partijen. De binnenlandse politiek van Noorwegen is de afgelopen periode beheerst geweest door de afwijzing van het Noorse EEG-lidmaatschap, waardoor binnen diverse partijen diepe tegenstellin gen ontstonden en die zelfs tot het uiteenvallen van een partij leidde. Vandaag worden de verkiezingsuitslagen verwacht. Kohl naar Bonn BONN, (DPA) De Oostduitse staatssecretaris Michael Kohl, die vele jaren zijn land heeft vertegenwoor digd bij de normaliseringsonderhande lingen met West-Duitsland, zal het eerste hoofd worden van de vertegen woordiging van de DDR in de Bonds republiek. Dit is gisteren in Bonn van welingelichte zijde vernomen. Het mi nisterie van buitenlandse zaken in Oost-Berlijn wilde het bdricht bevesti gen noch tegenspreken. Het onderzoek werd ingesteld door Gordon Winter en Mike Kallenbach, die vaststellen dat kinderarbeid in de kroonkolonie 'een normale zaak' is en dat de Britse maatschappijen met hun miljardenomzet 'hongerlonen' betalen aan hun Chinese arbeidskrachten. De firma's discrimineren de Chinezen ook openlijk door blanke arbeids krachten die hetzelfde werk doen 70 k 100 procent meer te betalen. Winter, die een studie van zes weken van het leven in Hong Kong heeft gemaakt, schrijft, dat de invloedrijke Britse maatschappijen 'die samen met de regering nagenoeg de dienst uitma ken' 'hun ogen gesloten schijnen te hebben voor het grootste schandaal van allemaal: de tewerkstelling van duizenden Chinese kinderen beneden de veertien in fabrieken, waar ze een goedkope, en onwettige, arbeidsmacht vormen. Op foto's, die het artikel verluchten, ziet men een arbeidster bezig op een bouwterrein en kinderen die aan een draaibank staan. Volgens de Sunday Express uit Johannesburg bestaat er geen wettelijk vastgestelde minimum loon in Hong Kong, zijn er geen soci ale voorzieningen om op terug te val len, is er geen pensioenregeling, geen werkloosheidsuitkering en zijn er geen voorzieningen voor de oude dag. FACADE Het blad citeert een Ierse priester Pa trick McGovem, die heeft gezegd, dat er in de kroonkolonie Britse en Ame rikaanse firma's zijn, die met opzet Chinezen gebruiken als 'facadefigu- ren', die ogenschijnlijk de leiding van fabrieken en kantoren hebben, zodat zij zelf hun handen niet vuil behoe ven te maken en goedkope Chinese arbeidskrachten kunnen uitbuiten zonder kritiek van de buitenwereld te riskeren. In hun artikel verwijzen Winter en Kallenbach naar een recent onderzoek door Adam Raphaël van de Londense Guardian naar de 'hongerlonen', die Britse firma's in Zuid-Afrika betalen. Dit onderzoek leidde tot de vorming van een commissie uit het Britse La gerhuis ter bestudering van de Afri kaanse lonen. De Sunday Express schrijft niet tegen verhoging van de lonen van zwarten in Zuid-Afrika te zijn, maar wel te re kenen op een 'eerlijke behandeling' voor de republiek, 'die niet het enige land zou moeten zijn, dat de vijandige attentie van de Britse pers opwekt'. Jnflict nope Palestijnse guerrillabeweging is ernstig conflict ontstaan over de jjjeding van gelden en de verplaat- - van troepen van het Palestijnse 40rijdingslegdr. Het conflict gaat el Fatach, de grootste van de stijnse guerrilla-organisaties, die -er leiding van Jasser Arafat staat. "Ie door het Syrische Baath-bewind 29eunde Saika's onder bevel van de li ër Suheir Mohsen. ^;en vraaggesprek met het Libanese An-Nahar heeft Mohsen ver- rd, dat el Fatach de door hem af- ezen verplaatsing van de in Syrië 'S gerde eenheden van het Palestijn- levrijdingsleger (PLA) naar Irak PLA, die ongeveer 10.000 met s en modern artilleriegeschut uit- ïste soldaten omvat, staat onder 'licht van het geregelde Syrische le- De Saika's moeten ook de beve- van het opperbevel van dit leger olgen. psen verwijt el Fatach Voorts, dat - ISHINGTON (UPI) Het Ameri- Congres heeft gisteren met 334 11 stemmen besloten een aan- - cht wegens minachting van het igres in te dienen tegen Gordon ■jldy, veroordeeld wegens zijn aan- 1 in de Watergate-inbraak in 1972. aanklacht wordt ingediend, omdat ^ldy heeft geweigerd'voor een sub- «nmissie van de commissie voor de- isie van het Huis te getuigen over i eventueel aandeel van de Centrale ichtingendienst (CIA) in de Water- e-kwestie. Als Liddy schuldig wordt 'onden, kan hij tot een jaar ge- igenisstraf worden veroordeeld en 10 dollar boete. Hij zit al een straf i acht maanden uit, wegens min ding van een rechtbank en moet ening houden met 20 jaar gevange- 1 straf wegens zijn aandeel in de tergate-affaire waaraan hij al schul- is bevonden. ilson in nood NDEN (Reuter) De Britse op- sitieleider Harold Wilson heeft on- 'gs bijna een uur lang om hulp eten roepen, alvorens men hem itiorde en Labour-leider uit zee rd gered. Tijdens zijn vakantie op Scilly-eilanden was Wilson in een 'ine rubberboot de zee opgegaan. viel eruit en moest zich een uur 'g vastklampen, alvorens de vakan- ganger Paul Wolff en diens 16-jari- zoon Simon hem hoorde roepen en hulp schoten. Het gebeurde op 10 'gustus en is tot nog toe geheim ge- S uden om Wilsons vakantie niet te derven, aldus Wolff. Oproep van dissidente Russische geleerde Zhores Medwedew: De befaamde Russische geleerde Zhores Medwedew heeft in het Britse zondagsblad The Observer westerse intellectuelen opgeroepen de zwaar onder druk gezette Russische dissidenten te helpen. Medwedew, die een vriend is van Solzjenitsin en die om zijn politieke opvattingen een tijd in een Russisch krankzinnigengesticht heeft gezeten, verblijft in Engeland. Vijf weken geleden lieeft Moskou zijn paspoort ingetrokken om hem te beletten naar de Sowjet-Unie terug te keren. Hieronder gedeelten uit Medwedews oproep. Het lijdt geen twijfel dat Sacha row en Solzjenitsin, die in het verleden beschermd werden door hun internationale reputa tie, nu het doelwit zijn van een goed georganiseerde campagne om hen het zwijgen op te leg gen en dat deze campagne waarschijnlijk zal slagen, tenzij een belangrijk aantal westerse intellectuelen bereid is de Rus sische autoriteiten hun afkeer te tonen over wat gaande is. Westerse waarnemers zullen zich af- beweging', die beschouwd werd als een werkelijke oppositie-beweging, zo snel en zo eenvoudig werd geëli mineerd. Waarom veranderden dap pere 'strijders voor de rechten van de mens', P. Yakir en V. Krasin, die vele jaren hadden deelgenomen aan de publikatie van een ondergronds tijdschrift, zo snel van houding? Wat zit er in het vat voor de vele vertegenwoordigers van de Russi sche intelligentsia, die geloven dat socialisme gecombineerd kan worden met democratie, met scheppingsvrij heid, met ontspanning, niet alleen op het hoge niveau van de bewape ningswedloop, maar ook op het ni veau van ware samenwerking, het geen niet alleen de uitwisseling van technische kennis en handel bete kent, maar ook vrijheid om culture le en intellectuele ideeën uit te wis selen? Stalin te rehabileren, op zijn minst gedeeltelijk. Deze pogingen riepen gedeeltelijk. Deze pogingen riepen ontstemde reacteis op van invloedrijke leden van de Russische intelligentia en ver scheidene mensen, die zich nu uit spreken tegen Sacharow en Solzjenit sin, ondertekenden toendertijd brie ven, waarin geprotesteerd werd tegen iedere poging om Stalins misdaden te rechtvaardigen, en ook tegen het proces van de schrijvers Sinjawski en Daniel. Solzjenitsins toespraak op het vierde congres der schrijvers werd zo breed ondersteund dat de leiders van de bond aan Twardowk- si, uitgever van Nowi Mir, toestem ming gaven om 'Kanker paviljoen' af te drukken, in het tijdschrift (Deze toestemming werd in 1968 in getrokken en het ongebruikte zetsel van de roman werd bij de drukker vernietigd). Toen 500.000 soldaten van het Pact van Warschau op 21 augustus 1968 Tsjechoslowakije binnen marcheer den om het te 'normaliseren', bracht deze 'normalisering' onvermijdelijk ook het democratische proces in de USSR tot stilstand. Slechts een klei ne groep 'dissidenten', één van wier organisatoren Pjotr Yakir was, be sloot een openbare protestdemonstra tie te houden. De politie stond reeds klaar om hen te arresteren. Geen misdrijf Praagse lente Om deze vragen te beantwoorden moet men zich enkele ge beurtenissen uit de recente ge schiedenis herinneren. De ontwikke ling van democratische tendenzen in socialistische landen ging gepaard met een realistische analyse van de vergissingen en misdaden van het stalinisme, die begon met Chroest- jews beroemde rede op het twintig ste congres van de communistische partij van de Sowjet-Unie in 1956. Dit proces vond met verschillende snelheden p laats in verschillende landen, en bereikte zijn hoogtepunt in de zomer van 1968. na de befaam de 'Praagse lente'. Tijdens de jaren 1966 tot 1968 on dernamen conservatieve kringen in de USSR voorzichtige pogingen om Het publiceren en verspreiden van een nieuwsverstrekkend 'samizdat' tijdschrift (zoals de 'Kroniek van Huidige Ontwikkelingen) is op zich zelf geen misdrijf. Om het als een misdrijf te kunnen bestempelen vol gens het Russische wetboek van strafrecht, moet bewezen worden dat het gepubliceerde materiaal verzon nen en aantijgend is. De eenvoudig ste manier om een 'misdadige sa menzwering' te construeren, die de meeste Russische krarntelezers zal overtuigen, is om iedere liberale groep in de USSR in verband te brengen met de openlijk anti-Russi sche emigranten-organisatie NTS. Deze organisatie heeft, zowel in het verleden (vanwege haar collaboratie met de nazi-troepen, die delen van Rusland bezetten en met de Russi sche eenheden van het Duitse leger, onder leiding van de oud-Russische generaal Wlassow) als in het heden (vanwege het publiceren van verkla ringen in 'Possew', waarin het ge- Zhores Medwedew bruik van terroristische m ethoden om het Sowjet-systeem te ondermij nen gerechtvaardigd wordt) de KGB dikwijls het materiaal gegeven, dat zij verlangde. 'Possew', eens het spe cifieke orgaan van de anti-Russische emigranten-groep, begon plotseling, zonder enige machtiging de rol te spelen van vertegenwoordiger van alle oppositie-groepen in de USSR en publiceerde niet alleen artikelen uit samizdat, maar soms ook duide lijke vervalsingen. samengesteld door onbekende auteurs. Paranieten Ik weet niet in hoeverre Yakirs en Krasins bekentenissen dat zij betrek kingen hadden met de NTS via bui tenlanders die naar de USSR, wer den gezonden, authentiek zijn. Maar het zou me niet verbazen als ze de waarheid bevatten. Wat ik wel weet is dat de twee NTS-tijdschriften 'Possew' en 'Grani' parasieten zijn geworden, die leven van de Russi sche 'samizdat', en dat zij daarom de KGB een legale basis verschaffen om 'samizdat' te likwideren. Het proces van Yakir en Krasin heeft ongetwijfeld verscheidene dis sidente 'groepen in de USSR ernstig geschaad. Maar het heeft eens te meer aangètoond dat hulp voor de werkelijke krachten in de USSR, die er naar streven wetenschappelijke en intellectuele samenwerking met westerse landen te bereiken, in de eerste en allerbelangrijkste plaats moet komen niet van de NTS en van andere rechtse emigrantenorga nisaties, maar uit brede lagen van de westerse intelligentia. De strijd voor enige positieve veran dering in de Sowjet-Unie zal nu meer moed, meer vastberadenheid, meer ernst, meer ervaring vereisen. Er zullen minder mensen zijn, die als 'dissidenten' beschouwd kunnen worden. Maar zij zullen een invloed uitoefenen, die in geen verhouding staat met hun aantal, vooral omdat hun zwakkere supporters, die hen in het verleden voorzichtig heeft doen zijn, nu weggevallen zijn. Kan Sacharow het zwijgen worden opgelegd? Ik denk van niet, maar hij kan naar een of ander klein plaatsje gestuurd worden, dat niet noodzakelijkerwijs ver van Moskou moet zijn gelegen, waar het voor vrienden en buitenlanders moeilijk zal zijn hem te bereiken. Hiervoor is noodzakelijk dat hij uit de Acade mie gezet wordt en een proces krijgt. Solzjenitsin kan natuurlijk niet met dergelijke methoden tot zwijgen worden gebracht. Taak van Westen Wat kan het Westen aan dit alles doen? Ten eerste, zonder te kort te doen aan de ontspanning tussen Oost en West kunnen - en moeten - geleerden, schrijvers en andere be zoekers aan de Sowjet-Unie hun gastheren nadrukkelijke vragen stel len over wat nu gaande is: over de onderdrukking van Solzjenitsins lite raire produkten. over het isoleren van Sacharow, over specifieke geval len van politieke dissidenten die op gesloten zitten in psychiatrische ge stichten, enz. Ten tweede hebben Britse, Ameri kaanse en andere westerse geleer den, die tot erelid benoemd zijn van de Russische Academie van Weten schappen, een speciale verantwoor delijkheid. Als deze vooraanstaande mensen zouden zeggen dat als Sacha row uit de Academie wordt gestoten om zuiver politieke redenen zij hun lidmaatschap niet langer zullen be schouwen ais een eer, maar als een teken van een beschamende band met een hypocritische organisatie, kunnen zij toch druk uitoefenen, die de loop der gebeurtenissen kan beïnvloeden. (ADVERTENTIE) Ik ben een beetje een lastige jongen. Right. Maar da's mijn zaak. Right. Als iedereen van wie ik geld tegoed heb nou maar zorgt dat 't er op tijd is. Right. Daarom in 't vervolg altijd dat mooie bankrekening nummer van mij vermelden op dat mooie groene bank giroformulier van u. Right. Dan blijven we vrienden. 't Is waar. Een duidelijke vermelding van banknaam èn bankrekeningnummer op facturen en bij overschrijvingen voorkomt vertraging in het bankgirale verkeer. De gezamenlijke banken. LONDEN (DPA) Het liberale Brit se zondagsblad Observer heeft in heit weekeinde melding gemaakt van een enorme hongersnood in Ethiopië, die misschien al 50.000 mensen het leven heeft gekost. Volgens de Observer hebbdn priesters en maatschappelijke werkers gezegd, dat in de zwaarst getroffen streken de mensen 'als vee' sterven. De regering in Addis Abeba heeft het tot nu toe nog niet opportuun gevonden om over de omvang van de ramp mededelingen te doen. aldus het Londense blad. Een van de maatschappelijke werkers, die indertijd ook in Biafra werkzaam is geweest, heeft over de toestand ge zegd: 'Dit is erger dan Biafra'. Toeris ten uit het Westen waren volgens de Observer 'geschokt' bij het zien van op straat stervende mensen. Zij zou den door hun x-egeringen zijn gewaar schuwd thuis niets te zeggen, omdat de Ethiopische regering zich anders 'ge kwetst' zouden kunnen voelen. Belgische leger BRUSSEL (ANP) De Belgische re gering heeft momenteel een hervor mingsplan in onderzoek, dat de minis ter van defensie. Vandenboeynants, heeft opgesteld. Officieel is over deze plannen nog niets bekend gemaakt, maar inmiddels is wel uitgelekt, dat de Belgische defensie-minister voor het leger meer een beroep wil gaan doen op vrijwilligers. Consequentie daarvan zou zijn, dat de dienstplicht in België in ongeveer vijf jaar tijd te ruggebracht zou worden tot sas maan den. De meeste dienstplichtigen zou den dan hun diensttijd doorbrengen in het land zelf en niet meer in Duitsland. Weer cholera-doden ROME (DPA) Het aantal mensen, dat in Italië aan cholera is overleden, is het afgelopen weekeinde met drie tot 25 gestegen. De laatste slachtoffers stierven in ziekenhuizen in Napels en Cagliari. Volgens de minister van volksgezondheid, Luigi Gui, zou de epidemie over haar hoogtepunt heen zijn. Voor het eerst werden echter za terdag ook choleragevallen gemeld in de havenplaatsen Pesca en Taranto. Rk-huwelijk Peking PEKING (AFP) Twee dagen voor de aankomst in China van president Georges Pompidou van Frankrijk is in de enige nog open zijnde rooms-ka- tholieke kerk van Peking gistermor gen' volgens de katholieke ritus een- huwelijk ingezegend. Yves Boutevin, een attaché van de Franse ambassade in Peking, trouwde met Marie-France Lenfant, een secretaresse aan dezelfde ambassade. Het huwelijk werd ingeze gend door een Chinese priester, in te genwoordigheid van veel buitenlandse diplomaten en de echtgenote van de Franse ambassadeur. Een Chinese mu sicus speelde op het harmonium.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1973 | | pagina 9