Prijzen voor Herman Ridderbos
en Barend de Ronden
'IlSlllallI
Uit de kerkbladen
Verklaring
minderheid
van Kairos
Vandaag f
Trouw
Kwartet
Rahner: conflict
Kiing-Rome
moet doorgaan
Nieuwe boeken
Children of
God krijgen
een rapport
Paus verdedig
nuntiatuur
Anglicanen en r.k.
eens over ambt
TROUW/KWARTET DINSDAG 11 SEPTEMBER 1973
KERK/BINNENLAND
door A. J. Klei
Elke ochtend nam ik teleurge
steld de post door: weer geen
open brief! Och ja, er was wel
eens een kleintje bij, over een
verkeerd afgezaagde kastanje
boom of zo, maar nooit meer
zo'n echte, grote open brief,
berstensvol problematiek en met
klinkende namen er onder.
Tot voor kort was dat anders, toen
bracht de post bijna elke week zo'n
stuk. Vooral hervormden waren zeer
bedreven in het schrijven van open
brieven, in elke hoek van hun kerk
was wel iemand doende om op deze
manier aan zijn misnoegen lucht te
geven. Maar ook daar is het stil ge
worden en Ik vroeg me al bezorgd
af: is er in ons land dan niemand
meer die ergens de pé over in heeft
en dat in de krant wil hebben?
Ik overwoog een kleine handleiding
te publiceren: hoe maak ik een open
brief? Ik zou er dan op wijzen dat
je de zaken die je niet bevallen, zo
breedsprakig mogelijk op papier
moet zetten, met een royaal gebruik
van stadhuiswoorden en mode-taal
(dus denk er om: je maakt geen op
merking, maar je stélt wat). Je moet
er vooral in zetten, dat je de brief
eigenlijk liever niet schreef, maar
dat je ertoe gedróngen werd. Is het
verhaal klaar, dan pak je de tele
foon om professor Dinges te bellen,
van wie je aan kunt nemen, dat-ie
ook niet bar gelukkig is met de af
faire, die jij in de brief aanpakt.
Wil de professor deze brief mee on
dertekenen? Hij met zijn néém,
nietwaar? Na enig tegenstribbelen
zegt professor Dinges dat het goed
is, hij zal zijn grote naam geven! De
rest is een koud kunstje, je belt een
aantal mindere goden op, die stuk
voor stuk door de knieën gaan als ze
van je horen dat professor Dinges
er ook bij is. Vervolgens stencil je
de hele boel en douwt het in enve
loppen: voor de kranten en voor de
omroepverenigingen. En jawel hoor,
je komt in de krant (professor Din
ges heeft zich samen met andere
vooraanstaande personen in een
open brief...), je komt voor de ra
dio (we hebben in de studioen
je komt op het scherm (rechts van
mij ziet u zitten...). Zo krijg je de
boel aan het draaien.
Gelukkig kon ik me de moeite be
sparen, ik hoefde het recept niet te
geven. Het goud is nog niet verduis
terd, de ware opstellers van open
brieven bestaan nog, want verleden
week lag er opeens weer zo'n echte
open brief op ons bureau: een stel
flinke foliovellen, keurig met een
groen omslag er omheen, gericht tot
de wereldraad... kijk es aan! Het
spul kan weer beginnen.
Wie uit het bovenstaande conclu
deert dat ik niet erg op open brie
ven gesteld ben, heeft gelijk. De op
stellers zetten de ander ongevraagd
voor 't blok, hij moet nu wel reage
ren. Maar zo bevorder je een open
en democratische discussie. Onzin,
je bevordert alleen maar, dat bepaal
de kopstukken zich voor de zoveel
ste maal in een stevige discussie
storten. Hete hoofden en koude har
ten, zeiden onze vaderen dan. En
wat de bijdrage van de goe-gemeente
betreft, die bestaat In de regel uit
applaus voor de een en boe-geroep
voor de ander.
Dat gedoe met mede-ondertekenaars
zit me ook niet lekker. Neem de
open brief aan de wereldraad van
Prof. dr. Herman N. Ridderbos
verleden week. Een druk beklant
ochtendblad zette boven het bericht
over deze brief: Dr. Buskes mede-on
dertekenaar. Met andere woorden:
als zelfs zo'n notoire rooie dominee
iets tegen de wereldraad heeft, dan
zal het daar inderdaad wel een mis
se troep zijn.
Zondagavond was er een radiodebat
(voor IKOR/CVK) over deze open
brief en tot mijn verbazing deed dr.
J. P. Feddema (als ik het goed heb,
de opstellers van de brief) hetzelfde
als de ongenoemde krant, nl. leuren
met de naam van dominee Buskes.
Op de toon van een verongelijkte
schooljongen riep hij al in 't begin
van de uitzending: maar Buskes is
er ook bij en die is toch altijd tegen
alles wat rechts is! Als ik dominee
Buskes was, zou ik me afvragen of
ik soms als vlag gebruikt was om
een bepaalde lading te dekken.
Zulke aanbevelingen van: hij denkt
er ook zo over, vertroebelen de dis
cussie over een punt (en dat dient
ook gezegd te worden) dat de moei
te van een discussie waard is, al
had die. wat mij betreft, niet via
een open brief op gang gebracht be
hoeven te worden. De man die naar
mijn gevoel de zaak waar het ten
slotte om draaide, het helderst onder
woorden bracht, was de Kamper pro
fessor Herman Ridderbos. Hij zei in
dat radiogesprek zich te kunnen
voorstellen dat je op een gegeven
moment tot economische boycot
(van Zuid-Afrika) besluit, maar de
vraag is: ligt daar een roeping voor
de kerk? De kerk komt met het
evangeliewoord en geeft de kerk, als
zij met dergelijke acties op de prop
pen komt, eigenlijk niet te kennen
dat zij er met het Woord ook geen
gat meer in ziet? -Zo ongeveer de
vraag over en het bezwaar van pro
fessor Ridderbos tegen wat het cen
taal comité van de wereldraad van
kerken besloot inzake investeringen
in Zuid-Afrika.
Het radiogesprek van zondagavond
was behoorlijk levendig. De deelne
mers zaten elkaar goed in de haren
en gespreksleider Barend de Ronden
(van het IKOR) moest ze regelmatig
uit elkaar plukken. Hij deed dat
verdraaid goed: éventjes liet hij ons
mee genieten van het geplukhaar en
dan greep hij in: hoho!, zo verstaan
Barend de Ronden
de mensen (zo bestempelde Barend
ons hartelijk) er niks van. In de we
reld van radio en t.v. worden vaak
prijzen uitgedeeld. Als ik wat weg
te geven had, zou er een prijs gaan
naar Barend de Ronden voor zijn
goedmoedig-strenge leiding. Een an
dere prijs, daaraan gelijk, ging dan
naar professor Ridderbos omdat hij
het eigenlijk probleem ontdaan van
alle poespas van woorden, zo helder
neerzette èn omdat hij normale taal
gebruikte.
Déérover gesproken zou je wensen
dat de heer Feddema iets opgesto
ken had van deze mede-onderteke
naar van zijn brief. Professor Rid
derbos heeft geen dikke formulerin
gen nodig en spreekt niet tobberig
over marxistisch-leninistisch, zoals dr
Feddema deed. Trouwens, ook ande
re gesprekpartners zou je iets wil
len gunnen van de, zeg naar, ont
spannen ernst waarmee de Kamper
theoloog zijn bijdrage leverde. Deze
mijn hartelijke wens vloeit voort uit
het feit dat dr. H. M. de Lange soms
een geluid opzette, alsof hij voor
zijn geloof de brandstapel opgejaagd
werd en dat ds. R. J. van der Veen
op ijzige toon alsmaar bijbelteksten
citeerde en verder ook nogal kwaai-
erig sprak. Natuurlijk mag je je
kwaad maken, ik weet uit eigen er
varing dat professor Ridderbos dat
ook doet, maar dan hoef je toch niet
meteen vervélend te doen.
Het gevolg van al die verongelijkte
toontjes was dat de vraag: ligt hier
wel een roeping voor de kerk?, niet
of nauwelijks besproken werd. Ter
wijl een tegenvraag voor 't grijpen
lag: hoort het wel tot de roeping
van de kerk om te investeren, waar
dan ook? Ik hoop dat deze vragen,
los van alle rimram met en rondom
een open brief, nog eens behandeld
zullen worden, met Barend de Ron
den aan het hoofd en Herman Rid
derbos als een van de gespreksdeel
nemers.
De redactie behoudt rich het recht voor ons
ter opname In deze rubriek ontvangen me
ningsuitingen verkort weer te geven. BIJ pu-
bllkatie wordt met dc naam van dc Inzender
ondertekend. Brieven kunnen worden ge
stuurd aan het secretariaat hoofdredactie
Trouw/Kwartet, postbus 859. Amsterdam.
Alcohol
Het stukje van drs. F. de Vries
(Tr/Kw 28 augustus) heeft mijn volle
instemming. De kerk moet niet met
een café concurreren. Wat een ver
wereldlijking nu het al zo ver geko
men is dat sommige gereformerde
kerken er de voorkeur aan geven een
koster te benoemen met horeca-be-
voegdheid en ervaring o.a. ook in Sid-
deburen. Toen ik daar per brief tegen
protesteerde was het antwoord dat er
bij de kerk gebouwen zijn voor verga
deringen, verenigingsleven, trouwe
rijen enz. Mijn antwoord heeft daarop
geen wederwoord ontvangen. Een an
der geval. Hier ter plaatse werd ook
in een bijgebouw alcohol geschonken.
Toen ik er op wees dat zoiets niet te
pas kwam (men deed dat zonder ver
gunning) had dat een averechtse uit
werking: men vroeg en kreeg een ver
gunning, zodat er nu een blauw bord
prijkt met de kennisgeving en vergun
ning tot het schenken, van zwak al
coholische dranken (schijnheilig).
Ede
F. Bruijn
de toezegging van de WD-rainister
van defensie krijgt om het militaire
apparaat voor zijn zaak te spannen.
Het lijkt mij zinniger dat de WD
eens een bezem door eigen huis haalt.
Hoe moet de voorlichting over de
Portugese 'Koloniën' van de WD-er
Waalkens genoemd worden? 'In fla
grante strijd met de feiten' is een
veel te zwakke uitdrukking hiervoor.
Zwolle
Oegstgeest
G. Vrolijk jr.
Bailey-brug
De heer Wiegel heeft vragen gesteld
aan minister Vredeling over de bouw
van een baily-brug waarover 'in fla
grante strijd met de feiten' (volgens
mijn zeggen) een antwoord kwam.
Het is voor het eerst in mijn leven
dat ik een zekere sympathie voel voor
een minister van defensie en daarom
verzoek ik dhr. Vredeling deze zaak
eens goed uit te zoeken. Hoe is het
mogelijk dat een VVD-kamerlid. zijn
de bestuurslid van een hockeybond.
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
B.V. De Christelijke Pers
Directie:
Ing. O. Postma,
F. Diemer.
Hoofdredactie:
J. Tammlnga.
Hoofdkantoor B V. De
Christelijke Pers: N.Z.
Voorburgwal 276 - 280,
A'dam. Postbus 859.
Telefoon 020 - 22 03 83.
Postgiro: 26 92 74. Bank:
Ned. Mldd. Bank (rek.nr.
69 73 60 768). Gem.giro
X 500.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Na een verklaring
van de meerderheid van de werkgroep
Kairos over de open brief tegen de
wereldraad van kerken is nu ook de
minderheid van Kairos met een stand
punt in de openbaarheid verschenen.
De minderheid maakt duidelijk dat zij
even fervente tegenstanders van de
apartheid zijn als de meerderheid,
doch dat druk moet worden uitgeoe
fend op het buitenlandse bedrijfsle
ven om in de geest van de vreedzame
revolutie bij te dragen tot een snelle
economische en politieke emancipatie
van de Afrikanen. Zij meent, dat de
emancipatiestrijd der Afrikanen door
het bedrijfsleven wezenlijk kan wor
den gesteund niet door zich terug te
trekken, maar door zich actief in te
zetten voor de gerechtigheid via ont
manteling van apartheid van binnen
uit.
Tot de minderheid van de werkgroep
Kairos behoren onder anderen: Jkvr.
C. Baronesse van Heemstra, E. H. van
Eeghen, dr. J. P. Feddema, drs. H. M.
Fransen. L. Kisjes.
MUNCHEN (KNA) Prof. dr. Karl
Rahner vindt het niet nodig, dat het
conflict tussen de Tlibingse theoloog
dr. Hans Kting en de Vaticaanse con
gregatie voor de geloofsleer reeds nu
wordt opgelost.
In het jongste nummer van het jezuï-
tentijdschrift 'Stimmen der Zeit' wijst
Rahner erop, dat er blijkens de ver
klaring 'Mysterium Ecclesiae' van de
congregatie voor de geloofsleer aan
Romeinse kant begrip leeft voor de
problemen der theologie. Bij Küng
zo zegt hij bestaat 'een duidelijk
waarneembaar respect voor het kerke
lijk leerambt'. Karl Rahner meent
daarom, dat de kerk er niet onder be
hoeft te lijden, wanneer de controver
se tussen Küng en de congregatie
voor de geloofsleer voorlopig nog
voortduurt.
Karl Rahner gaat in zijn bijdrage in
'Stimmen der Zeit' uitvoerig in op
'Mysterium Ecclesiae'. Hij spreekt
daarbij de wens uit, dat Küng dit do
cument met het nodige respect behan
delt zoals hij dat principieel aan de
verklaringen van het Romeinse leerge
zag toekent. Dit betekent volgens
Rahner echter niet, dat Küng nu zo
maar zijn theorieën moet afzweren.
Prof. Rahner merkt op, dat hij zo'n
vertrouwen heeft in de innerlijke
kracht van de katholieke leer en de
mogelijkheid 'in een voorwaarts ge
richte ontwikkeling der theologie tot
een consensus te komen', dat hij dis
ciplinaire maatregelen hier en nu,
welke noodzakelijkerwijs primitief
zouden moeten uitvallen, niet wense
lijk vindt.
Bij 'alle erkenning van een positieve
verplichting van Mysterium Ecclesiae'
geeft Rahner als zijn opvatting, dat
ook in Mysterium Ecclesiae dwalingen
niet van te voren onmogelijk zijn cn
dat deze kwestie dan ook onbevangen
door de katholieke theologie dient te
worden onderzocht.
Harry Mulisch. Het sexuclc bolwerk.
Amsterdam, De Bezige Bij, 1973 (BB
Literair). 216 blzz. 16.50.
In hoeverre de visie die Mulisch in
dit boek geeft op de figuur van Wil
helm Reich bekend psychanalyti-
cus, leerling van Freud juist of
houdbaar is, weet ik niet. Daarvoor
ken ik Reich te slecht. Misschien is
het ook minder belangrijk. Mulisch
biedt zijn essay over Reich immers
aan als een persoonlijke visie op deze
veelomstreden man.
Reich wordt voorgesteld als degene
die aan Freuds aanvankelijke theorie
van het primaat van de sexualiteit tot
ln het absurde volhield en dat deed
op grond van een aantal jeugdervarin
gen die het stramien van zijn leven
vormden. Het is duidelijk dat Mulisch
naast enorme bewondering voor de
originaliteit van Reich, veel bezwaar
heeft tegen Reich's sexuele bolwerk.
Heel expliciet spreekt hij zich daaro
ver uit vlak voor het eind van zijn
boek. Daar stelt hij Jung tegenover
Reich: waar Reich onveranderlijk vast
hield aan een theorie die Freud nota
bene allang genuanceerd had, ging
Jung een confrontatie aan met aller
lei mythologieën om zo een massa 'ar
chetypen' te vinden. Volgens Mulisch
werd het bolwerk van Reich dat deze
opwierp als dam tegen 'de zwarte
moddervloed van het okkultisme', op
zijn beurt zélf een gevaar (zie de er
barmelijke loop van Reichs leven).
Bolwerken en dammen zijn uit angst
ontstaan en lopen altijd gevaar opge
blazen te worden, terwijl wie zich be
geeft in de zwarte moddervloed met
het doel die in te polderen de juiste
methode kiest: in het gevaar stappen
om het van binnenuit te beheersen, te
begrijpen.
Men ziet het, Mulisch kiest weer te
gen het gevestigde, het bolwerk. In
zijn epiloog over Fort Douaumont is
de clou van het boek in de vorm van
een anecdote gevat. Fort Douaumont
was een onneembaar geacht bolwerk
van de verdedigingsgordel rond Ver
dun. Toch was er maar één man no
dig, sergeant Kunze, om het fort te
nemen. Zo gaat het met bolwerken.
Uit z.o'n slot blijkt hoe goed Mulisch
kan vertellen. Hij bezit het talent om
gebeurtenissen grote implicaties te ge
ven. Dat toont ook het begin van dit
boek. Die eerste vijftig bladzijden,
waarin Mulisch één dag van zijn le
ven beschrijft (de dag waarop hij o.a.
met Reich kennismaakte omdat hij
diens 'The function of orgasm'
kocht), die bladzijden zijn schitte
rend. Knap .legt Mulisch daar verbin
dingen tussen heden en verleden,
geeft hij gebeurtenissen reliëf en
daarmee een bondige introduktie tot
zijn eigen bestaan.
Zulke stukken alleen al maken dit
boek erg lezenswaard. Ze doen verlan
gen naar meer geconcentreerde anec-
dotiek, zoals Mulisch die helaas nog
maar spaarzaam produceert Hij is als
Het is een foute boel bij de Children
of God, constateert het Youth for-
Christ-blad Aktie, Hans Eschbach zet
vijf pluspunten en vier minpunten van
de Children achtereenvolgens op een
rijtje.
1. Elk lid van de Children of God
kommunes stelt zijn hele leven in
dienst van Christus. Veel andere
christenen kunnen aan hun toewij
ding een voorbeeld nemen.
2. Nog steeds is de Bijbel het boek
voor de Children.
3. Vooral drop-outs van de maat
schappij worden echt door hen opge
vangen en geholpen.
4. Hun sobere leefwijze is een voor
beeld in onze konsuinptiemaatschap-
pij.
5. Door het kontakt met de Children
zijn duizenden jongeren tot het geloof
gekomen, zonder direkt lid van de
kommune te worden.
En nu de minpunten:
1. Ze preken maar één ding: lid wor
den van de kommune. Een voorbeeld
hiervan: een getrouwd man die zich
bij de Children aansloot, liet hiervoor
zijn vrouw en kinderen achter. Die
moesten het zelf maar uitzoeken. De
kommune gaat voor.
2. Steeds meer komt de vraag boven
wie nu eigenlijk de grote leider van
de Children of God is: Jezus, of Mozes
(David Beng). Volgens de lezing van de
Children is hun Mozes de door God
geroepen herder. Zoals het volk Israël
door Mozes naar het beloofde land
werd geleid, zo leidt Moses de Child
ren naar het beloofde land. Geestelijk
leiderschap is inderdaad een bijbelse
zaak. Maar als Moses David op grond
van profetieën nogal tendentieuze uit
spraken meent te kunnen doen over
de kerk: 'De kerk? Ha.een absolute
giller. Statussymbool voor de zichzelf
rechtvaardigende farizeese schijnheili
gen'; of over de politiek: 'Nitler is de
naam die wij willen geven aan Hit
ler's hedendaagse volgeling, de Ameri
kaanse president!'; wat moet je dan
van dit soort uitspraken denken?
Als één van de leden van de Children
voor de televisie zegt: 'Als Moses mij
de opdracht zou geven iemand te ver
moorden, dan zou ik dat doen, ook al
begreep ik er niets van. Hij is immers
'Ze kennen alleen kommune-christenen'
mijn leider, die ik vertrouw'? wordt
het dan niet levensgevaarlijk? Zelf
schrijft Moses (zijn ware naam is Da
vid Berg) in het 'Revolutionary Con
tract' dat alle nieuwe leden van de
Children moeten tekenen: 'Je moet
gehoorzamen, snel en zonder vragen
doen wat je leider in de Heer je
vraagt, als je lid wilt blijven van het
team.' En ergens anders schrijft hij:
'gehoorzaamheid is niet genoeg.je
moet je lichaam, ziel en geest volledig
onderwerpen aan de geest van God
die in je leider is.' Nog een citaat uit
één van Mozes rondzendbrieven (MO-
letters): 'De Bijbel leert dat je je ou
ders in de Heer moet gehoorzamen
(dit zijn je leiders, niet je goddeloze,
vleselijke ouders). Er staat dat je ze
in alles moet gehoorzamen, zelfs als
ze verkeerd zijn. Als een leider je
vraagt om iets te doen dat niet goed
is, ben je gerechtvaardigd voor God
als je het doet, omdat je je leider ge
hoorzaamt.' Wat is het verschil met
'Befehl ist befehl'?
3. De Children of God verlaten Ame
rika. Volgens de moeder van Moses
(naar aanleiding van een profetie)
zou er geen president meer worden
gekozen tijdens de verkiezingen van
vorig jaar. Voor die tijd zou er al een
anti-christelijk totalitair systeem zijn,
dat het de Children of God onmoge
lijk zou maken door te gaan met hun
werk of zelfs maar- Amerika te verla
ten. Vele Amerikaanse Children zwer
ven nu door Europa of de rest van de
wereld. Zal het totalitaire systeem ko
men nadat Nixon ten val is gebracht?
4. Deze en dergelijke zaken zetten
ons aan het nadenken over de vraag
of de Children inderdaad alléén uit
gaan van de Bijbel als Gods Woord.
Toen Mohammed niet klaar kwam
met de Bijbel, begon hij die aan te
vullen en te korrigeren met privé
profetieën. Is Moses ook zoiets aan het
doen? Na de dood van Mohammed
ontstond de Koran en daarmee één
van de felste anti-christelijke gods
diensten. Moet dit een 'les der ge
schiedenis' zijn?'
Doop en tafel
essayist handig, maar wel een erge
goochelaar met feiten; als schrijver
van 'verhalen' is hij ronduit groot.
T. v. D.
MOMENT
Daar stond hij, een jonge dominee,
de kerk, waar hij deze zondag beiW
tigd werd. Iemand van een oudere
neratie legde hem de handen op
een gebaar van overdracht van
dat gedaan moet worden en ook liet
worden. Daar stond hij. Anders c,,
vroeger en toch met iets dat aan vrle(
ger herinnerde. Misschien min e V
vanzelfsprekend enthousiast, d
meer terughouding, reserve, inge1011
genheid tegenover wat hem wacht
Met iets dat er ook moet zijn. al
vanwege de tijd waarin dit evangeroe
alsmaar wazer wordt en hij die Üen:
brengen moet steeds maar eenzanf"
kemt te staan. Hij moet zelfs w<rDe
gaan denken over het lijden dat Bnc
mee kan brengen. Laat viel de haI
door de ramen van de na-oorlojnr
kerk. Er was al gezongen en gebet ®nc
en gepreekt. En nog stond hij daBze
alsof hij aarzelde hoe te begini#n
Waar te beginnen? Met wat?
beneed hem om dit begin en tegel
wist ik dat ik misschien nog meer
serves zou hebben als ix opnief11
moest beginnen, maar dat is allem *s
niet te vergelijken. Hij stond d; ha
met een vreemd licht om hem het nS
En ook mensen, die hij in de t< nd
komst zou ontmoeten en die hem I e
hiertoe vergezeld hadden en gekom e
waren om afscheid te nemen. Mensers
met allerlei gedachten. Beseften n
hoe innig dit moment was? En tegom
lijkertijd hoe beslissend en hoe gettui
den? Hoeveel hieraan hing, om an
mensenmanier te spreken. Hoe belai eic
rijk dit alles was. Wat ging hier ok
gang kemen of voortgezet worde ooi
Hoe zou de naam doorgegeven wi
den? Er waren veel tekenen dat hAr
goed zou gaan. Tekenen die niet u
gezegd konden worden. Maar h ég
sterkste teken was de naam zelf, anr
een troostende aanwezigheid in o ap
midden. Als een licht dat voor o eii
uit begon te schijnen. Toen vielen 'ei
eerste orgeltonen in de kerk. Het hfcei
maar even geduurd. Daar stond hfch;
Zoals zo vaak mensen een ogenblen
staan en dan is dat gewoon een geu
wichtig moment. iee
l'g
tri
tze
NED. HERVORMDE KERK
Beroepen te Nieuwe Tonge: E. F.
Vergunst te .Capelle aan de IJssel; te
Oosterbeek: L. A. Eygenraam te Wor-
kum.
I GEREF. KERKEN
Beroepen te Zwolle: J. Jurjens te De
venter.
GEREF. KERKEN VRIJG.
Beroepen te IJmuiden: B. Gratz te
Steenwijk.
GEREF. GEMEENTEN
Intrede op 12 sept. te Oostkapelle:
kand. J. Driessen te Utrecht.
CHR. GEREF. KERK
Beroepen te Broeksterwoude: G. J.
Buijs te Vlaardingen.
van het avondmaal. In Woord cn
Dienst schrijft hij:
'Vaak heb ik er over gedacht de doop
(van kinderen of volwassenen) slechts
te bedienen als er 'dienst van Schrift
en Tafel' is, zodat het dopen in de
kring plaatsvindt en aan het avond
maal wordt verbonden.
Maar dan bedenk 'ik weer, mild en
murw geworden, dat men nu eenmaal
totaal niet gewend is, de doop te zien
in dat verband, binnen die kring, als
Tafelgenoten. Toch, het blijft mij ver
bazen, dat men zonder bezwaar de
kinderdoop accepteert, maar voor het
avondmaal dan terugdeinst. Voor
mijn gevoel is de doop van kleine
kinderen bijna het laatste wat men
zou durven doen! Zó beslag te leggen
op de levensloop" van kinderen, dat
men ze met het geheim van Messiaan
se toewijding-tot-het-uiterte van tevo
ren kentekent!.Maar men is hele
maal niet gewend te denken over
'doop' als een merkteken om iemand
toe te wijden aan het messiaanse pel
grimsleven men ziet de doop hei
melijk nog altijd als een Ausweis, een
door de kerk uitgereikte vrijbrief.
Men meent nog altijd dat het er om
gaat 'in de hemel te komen.'
De ongedoopten zouden er dan maar
slecht voorstaan...! Daarachter zit na
tuurlijk een verwrongen en verziekt
idee van wat 'uitverkiezing' in de
Schrifttaal betekent. Maar hoe zou
men de Schrifttaal ook verstaan, als
men de kerk beschouwt als een reli
gietapperij, een troostboetiek of een
tolhuis aan de grens van het leven,
maar per se niet als een leerhuis!'
FRASCATI (CIC) —Paus Paul Ir
heeft in een toespraak voor pauselijke!
diplomaten het instituut der pauselirei
ke diplomatie krachtig verdedigd. Hrori
noemde het een vorm van echt apc aai
tolaat, een geschikt instrument votes
de verdediging van de goddelijke f»
menselijke rechten, alsmede de ui ra
drukking van de collegialiteit, welk oi
paus en bisschoppen verbindt pc
De paus sprak in de vergadering v lie
de ruim dertig pauselijke diplomatie
die in Frascati bij Rome bijeen zij^_
Hij beklemtoonde de 'opportuniteit
noodzaak' van het werk der pauselijk
diplomaten in dienst van de bisschoj
pen en de plaatselijke kerken.
Via de nuntii en delegaten aid
de paus is hij dicht bij zijn bri
ders in het bisschopsambt. De pausi
lijke vertegenwoordigingen in de wl
reld noemde de paus dan ook de
drukking der collegialiteit, van
binnenkerkelijke liefdesband', alsm«
pen 'bevestiging van de wil tot ei
heid en katholiciteit der universi
kerk'
CANTERBURY Na eerder al ove
eenstemming te hebben bereikt ove
de eucharistie, heeft de international
commissie van r.k. en anglicaanse thi
oiogen thans eenstemmigheid bereik
over het ambt in de kerk.
Het communiqué, dat zij aan het ein
van een elfdaagsc vergadering uitgs
'ven. zegt niet in details, wat hun ge
zamenlijke opinie inhoudt. De theolo
gen zeggen wel, dat hun studies ove
de eucharistie en nu deze over he
ambt van de grootste betekenis zulle:
zijn voor de verhouding tussen beidt
kerken. Met name verwachten zij, da
de erkenning door Rome van de an
glieaanse prietserwijding niet meer b
de weg staat.
De commissie staat nu nog voor een
derde en beslissende kwestie, waaro
ver zij overeenstemming moeten ziei
te bereiken: de kwestie van het kerkw
lijk gezag met daarin het vraagstuk
van het pauselijk primaat. 1
ADVERTENTIE
Dr. W. Barnard zou de doop eigenlijk
alleen willen bedienen in het kader
Vertrouwen
In THHK, het kwartaalblad van de
gereformeerde theologische hoge
school in Kampen, antwoordt de eme
ritus-hoogleraar dr. C. van der Woude
op de vraag, wat hij van de toekomst
van de kerk verwacht:
'Ik hoop op een reveil. Ik wil niet
zeggen dat ik het zie. Maar ik heb
toch vertrouwen in de jeugd. Er is
een deel dat totaal indifferent is. Er
is een nog ander deel dat onkundig
maar op zichzelf wel goedwillend is.
Maar ik heb vertrouwen dat in deze
jeugd een kern is die wel zou willen
weten: wat geloven wij nu, wat belij
den wij nu. Ik zou willen dat er men
sen opstaan in onze kerken die in
staat waren om deze kerngroep te or
ganiseren zodat deze vol overgave en
bezieling en toewijding zal zijn en
weer invloed gaat uitoefenen naar
buiten, en als dat weer doorwerkt
vanuit de jeugd in de kerkeraden en
de hele gemeente. Wanneer deze kern
steun vindt bij de officiële instanties,
dan dacht ik dat wij hoop kunnen
hebben voor de toekomst. Ik maak me
niet zo bezorgd over de toekomst.'
UNIEKE EN
EXCLUSIEVE
ISRAEL-SINAI REIS
20 oktober 3 november 1973
Van uiterst Noord naar uiterst
Zuid.
QUMRAN aan de Dode
Zee en berg MASSADA.
Vliegen met ARKIA.
Van Jeruzalem naar berg
SINAI. Bezoek aan kloos
ter SANTA CATHARI-
NA. Vandaar vliegen
naar EILAT (2 dagen
verblijf). Terugvliegen
van Eilat naar Tel Aviv.
Geen afmattende woes-
tijnrcis per bus.
Prijs 1685. Volledige
verzorging.
Programma's, aanmeldingen, tot
uiterlijk 20 september a.s.
CHR. STICHTING
THACIR
(voorzitter Ds. R. Bakker; secr.
Dr. N. J. van Eikema Hommes)
Schiedamse Vest 52 D,
Rotterdam-I.
Telefoon 010-125321.
