Hervormd moderamen niet
afwijzend tegenover
nieuwe sociale academie
lIlSlllallE
Aantal hervormden
daalt door sanering
Chr. gereformeerden
drie ton voor hulp
Dr. Soetendorp: Jezus was
een joods denkend mens
Vandaag
Trouw
Kwartet
Naarden zet de klok terug
Aantal doden in
verkeer gestegen
Lezingen Agnes
Sanford afgelast
Woningfahriek in
Lelystad: werk
voor 650 man
Brief aan de
wereldraad
zeer betreurd
Nieuwe boeken
TROUW/KAV \RTET M VNDVG 10 SEPTEMBER 197:!
KERK/BINNENLAND T2/K
q»
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG liet mode ramen van de hervormde synode staat niet afwijzend tegenover de plannen
tot stichting van een gereformeerde 9ociale academie.
Dat blijkt uit een brief, waarin het moderamen informatie verstrekt over de gesprekken, die het heeft
gev oerd met afvaardigingen van de academie in oprichting en met twee bestaande sociale academies, De
Horst te Driebergen en de CICSA te Amsterdam.
De brief is gezonden aan degenen in
de hervormde kerk die het modera
men om advies hadden gevraagd hoe
te handelen met aanvragen om finan- Positief
ciële hulp voor de op te richten acade
mie, waaraan onder meer de gerefor
meerde bond in de hervormde kerk
zijn steun verleent. De gesprekken
werden niet alleen in grote openheid
en collegialiteit gevoerd, maar wer
den ook gekenmerkt door een positie
ve toon, aldus het moderamen.
In het gesprek met drie vertegen
woordigers van de Stichting ter be
vordering van gereformeerd sociaal
paedagogisch onderwijs werd duide
lijk, dat de initiatiefnemers niet in de
DELFT In de afgelopen twee jaar is het aantal geregistreerde hervormden
met achttien procent gedaald. Dit blijkt uit het jaarlijkse statistische overzicht
per 1 juli van de bij de SMRA aangesloten hervormde gemeenten.
Deze teruggang is duidelijk beïnvloed door een zekere administratieve sanering,
met name rond de acties "Trouw moet blijken" en "Kerkappèl '73", waardoor
de geregistreerde gegevens beter overeen komen met de geestelijke werkelijk
heid.
Bij de stichting mechanische registratie en administratie zijn 297 gemeenten
aangesloten (1971: 282). Samen omvatten zij ongeveer tweederde deel van
alle hervormden.
Van de bij de SMRA geregistreerde hervormden is 29,9 procent belijdend lid
en 40,0 procent dooplid. De resterende 30,1 procent is te vinden in de rubriek
"overige hervormden", die onder andere de kategorie van de geboorteleden
omvat.
verde arbeiders een bepaald bedrag
ontvangen. Op het ogenblik bestaan
de arbeiders op koffieplantages in het
noorden voor 85 h 90 procent uit ge
dwongen migranten uit het zuiden
terwijl 1,5 van de 5 miljoen Angole-
zen over de grens zijn gevlucht 3. De
koffieboycot was niet zo maar een loos
gebaar. Koffie is het belangrijkste ex
portartikel van Angola en van deze
koffie nam Nederland 30 procent af
zodat de koffieboycot echt wel econo
misch gevoeld wordt, vooral ook omdat
men toch al enorme onverkochte
voorraden had liggen. Als nu Albert
Heijn succesvol is met zijn hernieuw
de import van Angolakoffie mag
verwacht worden dat meer koffiebran-
ders zich op de tegen afbraakprijzen
aangeboden Angolakoffie zullen wer
pen. Het argument vrije keuze voor
vrije mensen moet dan ook wel gezien
worden tegen de achtergrond van wat
die vrije keuze van ons betekent voor
de vrijheid van de Angolezen. Het ar
gument als wij het niet kopen zijn
die menseu nog slechter af want dan
worden ze werkeloos geldt ook niet.
Werkeloos zijn betekent voor de
meeste arbeiders op de koffieplanta
ges terug kunnen naar hun eigen
dorp en hun eigen gezin en werken
op hun eigen stukje grond
Dc redactie behoudt zich het recht voor ons
ter opname in deze rubriek ontvangen me
ningsuitingen verkort weer te geven. Bi] pu-
blikatlc wordt met dc imam tun dc inzender
ondertekend. Brieven kunnen worden ge
stuurd aan hel secretariaat hoofdredactie
Trouw/Kwartel, postbus 859. Amsterdam.
Boycot (3)
De directie van Albert Heijn probeert
via een advertentiecampagne de dis
cussie rondom de koffieboycot te ver
troebelen. In de advertenties wordt
koffie uit Angola op één lijn gesteld
met krab uit Rusland, spereieboontjes
uit China enz. Iedereen zal het er wel
over eens zijn dat Angola niet het
enige land is dat onderdrukt en uitge
buit wordt, maar koffie uit Angola
neemt toch onder produkten uit 'on
derdrukte' landen een speciale plaats
in en wel om drie redenen. 1. Van de
koffie-opbrengst wordt door de Por
tugese regering o.a. dertig procent
defensiebelasting geïnd zodat de in
Nederland verkochte koffie regelrecht
bijdraagt tot de 'defensie' van Portu
gal in Angola en wat deze defensie
betekent hebben we de afgelopen
maanden wel kunnen vernemen. 2. Dp
arbeidsomstandigheden op de Portuge
se plantages in Angola zijn zo bedroe
vend slecht dat hier rustig van slaven
arbeid kan worden gesproken, zoals
onder anderen blijkt uit een in juni
1972 door de Internationale Arbeids
organisatie in Genève aangenomen
resolutie en uit enkele V.N. rappor
ten. (b.v. VN rapport E/CN4/1020).
Deze arbeidsomstandigheden zorgen
dan ook mede voor het uitbreken van
de Angolese opstand. Door het onder
drukken van die opstand waarbij vol
gens Portugese cijfers zeker 50.000
mensen werden vermoord en velen
verjaagd, zitten de plantage- te sprin
gen om 'betrouwbare' arbeidskrach
ten. Deze worden door de gouver
neurs in het zuiden van Angola graag
geleverd omdat ze hiervoor per gele-
Utrecht
Anne Holvast.
Boycot (4)
Wie uit Angola geïmporteerde koffie
koopt, stelt mede de Portugezen in
staat hun terreurdaden voort te zet
ten. Een belangrijk deel van de winst
wordt immers rechtstreeks aangewend
voor deze koloniale oorlog. Albert
Heijn wil dit feit bagatelliseren met
een onnozel verhaaltje over 'links' en
'rechts'. Het motto van de bewuste ad
vertentie luidt: 'In een vrij land: vrije
keuze voor vrije mensen'. Dit heeft
A.H. zeer juist gezien. Wat mij
betreft houdt deze vrije keuze in, dat
de filialen van A.H. en Simon de Wil
'links' blijven liggen
Arnhem
eerste plaats willen uitgaan van een
afwijzende houding ten opzichte van
de bestaande academies. Zij willen
uitgaan van een positieve behoefte om
op basis van Schrift en belijdenis een
opleidingsmogelijkheid te bieden voor
sociaal-paedagogisch onderricht. Het
initiatief is geboren uit de behoefte
aan deskundig opgeleide maatschappe
lijke werkers en vormingsleiders, die
mens en maatschappij willen dienen
in gebondenheid aan de Heilige
Schrift, als gezaghebbende openbaring
van Godswege, in de lijn van de gere
formeerde reformatie. Zonder de be
staande academies te willen diskwali
ficeren, menen zij dat er in ons land
ruimte moet komen voor een sociale
academie, waar dit hoger beroepson
derwijs wordt gegeven in gerefor
meerde zin.
De nieuwe stichting is er zich, blij
kens het gesprek en de sindsdien ver
schenen publicaties, van bewust, dat
er nog vele vragen zijn, die de nieu
we academie zal moeten beantwoor
den: het initiatief berust bij vertegen
woordigers van groepen, die geen in
detail overeenstemmende maatschap
pijvisie aanhangen, maar men wil sa
men op weg op basis van Schrift en
bèlijdenis, het harmonie-model verkie
zend boven een maatschappelijk con
flict-model, aldus de brief van het
moderamen der hervormde synode.
De vertegenwoordigers van de nieuwe
Stichting hebben er het moderamen
nog op gewezen, dat voor een groot
aantal potentiële studenten aan sociale
academies de bestaande opleidingen
niet het klimaat en de voor-onderstel
lingen bieden, die zij zoeken. Van een
concurrentie met de bestaande oplei
dingen is door het grote aanbod van
studenten geen sprake.
Geen concurrentie
Deze laatste constatering werd ook in
het gesprek met de vertegenwoordi
gers van De Horst en CICSA onder
streept. Daarom wordt door de andere
opleidingen de nieuwe stichting in
het geheel niet als concurrentie of als
bedreiging ervaren, zo staat in de
brief van het hervormd moderamen.
Over de wenselijkheid van een acade
mie voor gereformeerd sociaal paeda
gogisch onderwijs werd uiteraard in
deze kring verschillend geoordeeld. In
de bestaande opleidingen bij alle
verschil die er ook daar onderling is
werd gekozen voor een open op
stelling ten opzichte van de verschil
lende maatschappelijke visies en de
daarbij behorende opvattingen ten
aanzien van het sociaal-paedagogisch
onderricht. De opstelling ten opzichte
van kerk en maatschappij is evenals
bij de nieuwe stichting positief kri-
tsch, zij het dat bij de bestaande aca
demies deze opstelling ongetwijfeld
kritischer uitvalt dan bij de nieuwe
stichting. Binding aan één uitgangs
punt zo sterk beklemtoond door
de nieuwe stichting wordt niet ge
wenst.
Op basis van deze beide gesprekken
meent het moderamen van de her
vormde synode, dat diakonieën en an
dere organen der kerk voldoende in
formatie hebben om hun eigen relatie
tot de nieuwe stichting vast te stel
len. Steun aan de nieuwe stichting zal
ervan af dienen te hangen of men be
reid is de poging te wagen in deze
tijd een opleiding voor sociaal werk
te baseren op de gereformeerde belij
denis en uitgaande van een harmonie
model in de samenleving, in de we
tenschap dat de gedetailleerde uitwer
king van het leerplan in dit onderwijs
pas geleidelijk zijn volle inhoud kan
krijgen, aldus de brief van het her
vormd moderamen.
Boycot (5)
kccs Mijderwijk Nieuw gesprek
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
B.V. De Christelijke Pers
Directie:
Ing. O. Postma,
F. Diemer.
Hoofdredactie.
J. Tammlnga.
Hoofdkantoor B V De
Christelijke Pers N Z.
Voorburgwal 276 - 280,
Adam. Postbus 859.
Telefoon 020-22 03 83.
Postgiro: 26 92 74. Bank:
Ned. Midd. Bank (rek.nr.
69 7360 768). Gem.giro
X 500.
Eindelijk een verstandige reactie van
AH op de actie van het Angola comi
té. Wij leven in een vrij land en de
consument is mans genoeg om zélf
zijn keuze te doen uit de aangeboden
produkten. Wil hij geen produkten
uit Angola, Griekenland. Cuba etc.
dan behoeft hij die niet te nemen, dat
is zijn eigen vrije keuze. Laten wij
ons niet door de kleine actiegroepen,
die de grootste mond opzetten, voor
laten schrijven wat wij moeten kopen.
Ik hoop. dat nog vele grootwinkelbe
drijven het voorbeeld van AH zullen
volgen en dat allen ook weer terugke
ren tot de verkoop van de Outspan si
naasappelen.
Bennekom
Z. de Nooij
Statenvertaling (3)
Naar aanleiding van het ingezonden
stukje van J. H. Beishuizen: 'Kom-
mentaar kan heel nuttig zijn, maar
dan moet men niet ongezellig gaan
worden, door het bezigen van woor
den, zoals religieuze zelfbevrediging,
heerlijk zwijmelen enz, want dat lijkt
nergens op. En een ieder zij ten volle
in zijn eigen hart overtuigd
Rotterdam
D. Th. Schouten Sr.
Arabieren (2)
Het moge de heer Visser bekend zijn.
dat ds. v. d. Hoeven, reeds vóór de
arabieren in 1968 gewijzigde situatie,
zowel in Beirout als in Jeruzalem
heeft geëvangeliseerd in praktische
zin. d.w.z. gelijkertijd leniging in
maatschappelijke nood. Ik heb foto's
van hem gezien van kerstfeesten met
kreupele, blinde en verlamde arabie
ren. Hij werd in dat werk bijgestaan
door zijn echtgenotezelf een ara-
bische christin.
Amsterdam
F. A. Stroethoof
De oude vestingstad Naarden viert deze dagen het feit. dat stadhouder prins Willem III daar 300 jaar
geleden binnentrok. Dat werd het afgelopen weekeinde onder meer gevierd met een historische op
tocht. V.l.n.r. maarschalk Walbeek Piermont tot Culemborg, de stadhouder (de tv-presentator Hans van
Willigenburg) en de burgemeester Copal en Berg.
Vanuit het moderamen van de her
vormde synode worden de ontwikke
lingen in de bestaande opleidingen
met interesse gevolgd: een nieuw in
houdelijk gesprek met de academie
De Horst te Driebergen zal in het na
jaar worden voorbereid en doorge
voerd. Hoewel er in de kerk op zeer
verschillende wijze over deze acade
mie wordt gedacht wil het moderamen
gaarne de band met deze opleiding
aanhouden, gezien het grote belang
van een kritische solidariteit in de ve
le fundamentele vragen, die er in het
maatschappelijk onderwijs leven. Deze
volgehouden solidariteit kan naar bei
de zijden verrijkend en corrigerend
werken.
Dezelfde kritische solidariteit zou het
moderamen ook graag gestalte geven
in de verhouding met de andere
christelijke maatschappelijke opleidin
gen, de nieuwe stichting inbegrepen.
Uit de gevoerde gesprekken is nog
eens gebleken dat allen die werkzaam
zijn in de maatschappelijke opleidin
gen tastend hun weg gaan. Dat zal er
tenminste toe moeten leiden, dat wij
elkaar niet de ervaringen van onze
fouten en positieve verworvenheden
onthouden, aldus de brief van het mo
deramen van de hervormde synode.
U rgentie-opleiding
De gereformeerde sociale academie
overweegt reeds 1 februari te begin
nen met de eerste opleiding, namelijk
part-time onderwijs voor de urgentie
opleiding. De gedachten gaan uit naar
twee studierichtingen: algemeen maat
schappelijk werk en sociaal cultureel
werk. Zo mogelijk worden deze oplei
dingen voor reeds werkzame ouderen,
regionaal gegeven, in of nabij Gouda
en Zwolle. De eigenlijke academie
komt, zoals bekend, in Ermelo.
Voor de eerste drie jaren, voor welke
geen overheidssubsidie zal worden
ontvangen, begrootte de stichting
700.000 gulden per jaar nodig te heb
ben. Hiervoor is inmiddels 350.000
gulden bijeengebracht door giften cn
collecten.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG In 1972 zijn 3.264 per
sonen ten gevolge van een verkeerson
geluk om het leven gekomen. Dat is
een stijgmg van 97 ofwel 3,1 procent
ten opzichte van 1971 toen in totaal
3.167 mensen in het verkeer omkwa
men. Dit blijkt uit de cijfers die het
Centraal bureau voor de statistiek
heeft bekend gemaakt.
Aan het begin van dit jaar sprak het
CBS nog de verwachting uit op basis
van de toen bekende cijfers, dat het
aantal doden in het wegverkeer in
1972 niet belangrijk zou afwijken van
1971. Het CBS moet thans evenwel
constateren, dat vooral in de tweede
helft van 1972 het aantal verkeersdo
den is toegenomen.
Zowel bij de ongevallen binnen de be
bouwde kom als bij ongevallen daar
buiten is het aantal verkeersdoden in
vergelijking met 1971 gestegen. Bin
nen de bebouwde kom van 1286 in 1971
tot 1322, buiten de bebouwde kom van
1881, tot 1942. Li de maanden novem
ber, mei cn oktober waren de meeste
verkeersdoden te betreuren, resp. 318,
309 en 303.
Evenals in voorgaande jaren is in
1972 ongeveer de helft van het aantal
verkeersdoden ter plaatse overleden:
49,8 procent. Binnen de bebouwde
kom is dit percentage 38,3 buiten de
bebouwde kom 57,6. Volgens het CBS is
er wel sprake van een daling van het
aantal gewonden bij verkeersongeluk
ken
Stuurman omgekomen
bij inspectie tank
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Op het in de Am
sterdamse haven liggende Noorse tank
schip 'Selje' is gisteren de eerste
stuurman Gunnar B. Kjar (31) uit
Harstad om het leven gekomen. Het
lijk van de man werd aangetroffen op
de bodem van een lege tank, waarin
melasse was vervoerd.
Aangenomen wordt dat de stuurman
bij een inspectie onwel is geworden.
Volgens de rijkspolitie kwam er een
ondragelijke stank uit de tank.
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM De samenkomsten,
waarin Agnes Sanfori zou spreken
over de genezing van ziel, geest en li
chaam, welke gehouden zouden wor
den op 10. 11 en 12 september in de
Vrije Evangelische Kerk aan de Jan
van Loonlaan te Rotterdam, gaan we
gens omstandigheden niet door.
Van een onzer verslaggevers
HILVERSUM In de christelijke gereformeerde kerken is een
grote actie gestart, om voor het eind van dit jaar drie ton extra
bijeen te brengen voor zending en hulpverlening.
De actie wordt gevoerd onder de
naam Zend-Hulp en het motto 'Vijf
gulden de man dat moet, omdat
het kan.' Zondag 23 december wordt
de actie afgesloten.
Vijf jaar geleden bracht de ABC-Z-ac-
tie in deze kerken voor hetzelfde doel
zes ton op. De vrouwenbond bracht
vorig jaar 177.000 gulden bijeen 'voor
vrouwen in de verte.' De christelijke
gereformeerden deden niet mee an de
Kom-over-de brug-acties.
Globaal is het de bedoeling, dat een
ton beschikbaar komt voor het Tora-
ja-zendingsterrein op Celebes, een ton
voor het Venda-zendingsterrein in
Zuid-Afrika en een ton voor projecten
elders in de wereld.
Op Celebes krijgen vooral onderwijs,
vormingswerk en de slechte verbin
dingen de aandacht. Zo staan hier op
de lijst een karbouwenbrug (8.000
gulden) en 2.000 gulden voor een mo
torfiets voor het bestuur van de Tora
ja-kerk. De belangrijkste projecten in
Vendaland zijn de uitbreiding van
een zendingsboekhandel en een ver
bouwing van een conferentie-oord.
Een derde van de opbrengst is be
stemd voor projecten builen de eigen
zendingsgebieden: vrouwen- en gezins-
werk van de protestantse kerk in Zai
re, hulp aan een weeshuis in Korea
Van een onzer verslaggevers
LELYSTAD In Lelystad wordt bin
nen enkele maanden begonnen met de
bouw van een industriële woning-
bouwfabriek: Holborn-Lelystad n.v.
Het nieuwe bedrijf zal werk gaan bie
den aan 650 mensen. In 1976 zal men
op volle toeren kunnen produceren,
wat betekent dat er 3000 industrieel
gebouwde woningen per jaar kunnen
worden afgeleverd.
De fabriek zal zich in eerste instantie
gaan toeleggen op de bouw van eenge
zinswoningen in de sociale sector.
Volgens de directie van het bedrijf is
er wel degelijk een goede markt voor
industriële woningbouw omdat er tot
1980 nog minstens een miljoen huizen
gebouwd of vernieuwd moeten wor
den. Bij Holborn zullen ongeveer 50
verschillende types woningen worden
gebouwd.
(via de ICCC) en aan het Instituto
Christao in Castro, Brazilië.
Het gironummer van de actie, die ge
zamenlijk is opgezet door zendingsde-
putaten en hulpverleningsdeputaten is
443700 t.n.v. Actie Zend-Hulp te
Schiedam.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Voor Jezus was de thora (wet en profeten) een
boek dat je elke dag moest bestuderen om een relatie te leggen
tussen het leven van alledag en de Schrift. Daarom moet er geen
onderscheid gemaakt worden tussen Jezus' opvattingen en die van
de rabbijnen. Dit is de mening van rabbijn dr. J. Soetendorp, die
de deelnemers van de Europese conferentie van de hervormd/gere
formeerde wereldbond toesprak.
Ook rabbijn Soetendorp trachtte de
vraag te beantwoorden, clie tevens het
thema van de conferentie is: Wie zegt
gij dat Ik -ben? Rabbijn Soetendorp
noemt Jezus een volledig joods den
kende man. Hij geloofde in de een
heid van God, in de overwinning van
God over de goden van de mensen, in
de voortdurende betekenis van de uit
tocht uit Egypte voor alle generaties,
in het verbond en in de verwachting
van een nieuwe uittocht voor alle on
derdrukten en verslaafden, in de rege
ring van de gerechtigheid over de we
reld en de eenheid van het menselijk
geslacht.
Dit weekend heeft dr. Richmond
Smith, de secretaris van de theologi
sche afdeling van de wereldbond, ver
slag gedaan van de twee studies, wel
ke deze afdeling onder handen heeft.
De ene betreft de vraag hoe je theolo
gie bedrijft in de tegenwoordige we
reld met al haar culturele verschillen.
De tweede studie betreft de theologie
van de mensenrechten en de bevrij-
Noord-Ierland
DE KRAKERIGE WAGEN
Het stukje dat we vandaag lezen ve
telt ons van wat er plaats vindt i
het ouderlijk huis van Jozef. Zojutyl,
is ons verteld, dat hij een zoon gekn
gen heeft, die hij Manasse genoem01
heeft (God heeft mij mijns vadei >i
huis doen vergeten!) of dat 'vadei H
huis' wordt vermeld. Voor de draa^
in het verhaal wordt van een ander i
kant gezorgd. Wat Jozef betreft wa
het toen genoeg en kon de geschiedty0
nis met hem een nieuw begin make 1(
of een aanvang nemen, maar Go
houdt de draden vast. We moeten me
elkaar naar het land waar geen hor
ger meer is. Jakob 'ziet', dat er i a
Egypte koren is, d.w.z. hij hoort vat,c
karavaans die vandaar met koren t^,
rugkeren. De broers zullen hem dj je
wel verteld hebben, maar zitten e
kaar aan te kijken. Hebben ze ee éi
kwaad geweten? Is het woord Egypt
voldoende om ze tot een somber e
zwijgend nadenken te brengen? Jako
neemt in ieder geval het initiatief. Z
moeten ook naar Egypte, daar is kfk
ren en brood en leven, 'opdat wij nidy
sterven', zo ernstig is de toestani
Benjamin mag niet mee. Jakob mo<
zuinig zijn op de kinderen van Rj1(
chel. Ook na zoveel jaren vertrouwe
hij de broers deze jongen niet toe eel
er moet iemand bij hem blijven. Wj
een menselijk verhaal, van honge: it
angst, achterdocht, gevoelens va :t
schuld. Wie prikt daardoor heen? Ho e
is het mogelijk dat het heil op zo' h
krakerige wagen door de wereld gaath
een stelletje armoedzaaiers die naa»
Egypte gaan om daar heel nederig oijji
brood te vragen. Een wonderlijk vei i
haal, dat 'schijn bedreigt', en da*
mensen aanzien wat voor ogen is, teiai
wijl God dieper ziet en dieper voo t
heeft. Wat weten wij dan weinig va r
wat er daadwerkelijk gebeurt Wan 5
wie zou toen gezegd hebben, bij di«
uitgehongerde figuren op broodtoch
dat er iets groots te gebeuren stom
Iets van de Messias, de grote broodge
ver. Iets van een heil dat ons nu c*
zoveel eeuwen telkens opnieuw verde
brengt? (Genesis 42,1-6).
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM De werkgroep 'Kai-
ros, die zich binnen de Nederlandse
kerken bezighoudt met kritische voor
lichting over Zuid-Afrika, heeft een
verklaring gepubliceerd, waarin zij
ernstige kritiek uit op de mede door
het Kairo's lid dr. J. Feddema onder
tekende, open brief aan de wereldraad
van kerken (waarover wij j.l. zaterdag
berichtten).
De verklaring luidt:
De werkgroep Kairos betreurt in hoge
mate de 'open brief' waarin een aan
tal vooraanstaande kerkleden zich
heeft gedistancieerd va het standpunt
van de wereldraad van kerken inzake
het terugtrekken van investeringen
uit Zuid-Afrika, en met name de ver
eenzelviging daarbij van het Werel
draadstandpunt met het bevorderen
van geweld.
De Werkgroep die zich het afgelopen
jaar intensief met deze problematiek
heeft beziggehouden, staat op het
standpunt van de 'meervoudige bena
dering'. Zij begrijpt dat van mensen
in Zuid Afrika die apartheid afwijzen
niet eenzelfde standpunt mag worden
gevergd als van mensen buiten Zuid
Afrika. Voor de moeidge aktiviteiten
van het Christelijk Instituut van Zui
delijk Afrika, dat hervorming van
binnenuit .voorstaat, heeft de Werk
groep Kairos dan ook diepe waarde
ring, en zij is bereid deze op haar
wijze te blijven steunen als één van
de vele mogelijke strategieën.
In de Europese en Noord Amerikaan
se situatie echter verdient het aanbe
veling slechts vanuit het standpunt
van de wereldraad van kerken te ope
reren. Aldus de verklaring van Kai
ros.
De dierenwereld in een notedop, doo
E. G. Huey. Oorspronkelijke titel: j
child's story of the animal worlj
Vertaling W. M. Beum, bewerking di
A. F. J. Portielje. Uitg Hollandi;
Baarn. Achtste druk. 256 blz., 14,90
ding. Deze laatste studie is nog niet
gereed.
Dr. J. Soetendorp
Een van de deelnemers aan de confe
rentie, dr. A. J. Weir, predikant van
dc presbyteriaanse kerk van Noord-
Ierland vertelde ons dit weekeinde
over de situatie in Noord-Ierland en
de plaats die deze grootste van de
protestante kerken daarin inneemt.
Het conflict wordt ten onrechte ge
zien als een godsdienstoorlog. De
godsdienstige scheiding wordt slechts
gebruikt ter vereenvoudiging van de
tegenstellingen. Slechts ds. Ian Pais
ley speelt een werkelijke rol in de te
genstellingen. En volgens dr. Weir
niet een al te beste.
De kerken staan volgens dr. Weir
machteloos, evenals de vakbonden en
andere maatschappelijke organisaties.
Een einde aan het conflict komt naar
zijn mening" niet door verzoening,
maar zal hoogstens komen door ver
moeidheid en een opgelegde pacifica
tie.
De scheidslijnen lopen niet tussen de
kerken, zo zei dr. Weir, maar midden
door de kerken heen. Vandaar hun
zwakte. Dat de godsdienstige leiders
thans zoeken naar een gesprek, heeft
dan ook tot dusver weinig gevolgen
gehad voor de voortgaande aanslagen
cn represailles.
Deze nieuwe uitgave van een nog; b
bekend boek ziet er met de fleurig i
stofomslag erg aantrekkelijk ui ;l
Daardoor komt meer dan bij vroeger m
drukken naar voren dat dit boek i
de eerste plaats voor kinderen bi
doeld is. Maar de grote hoeveelhei
speels gespresenteerde wetenswaardij
hedn zullen ook best volwassene: 5
boeien, die er niet zo makkelijk lo
komen 'wetenschappelijke' boeke f
over dieren ter hand te nemen. Mijl'1
zoon van tien, van huis uit zeer ir'
dieren geïnteresseerd, heeft het ii1
één adem uitgelezen en vond het nie c
te moeilijk. Juist met het oog op d e
jeugdige gebruiker is het boek va 1
veel illustraties voorzien: 213 tekenin5
gen en 57 zwartwitfoto's. In korte, Ie"
vendige hoofstukken wordt een ovei1
zicht gegeven van het hele dierenrijk1*
beginnend bij de laagste dieren eri
hoe zij van planten te onderscheideib
zijn, tot de zoogdieren toe. Aan hev
slot geeft Huev een verklaring vai
het hoe en waarom van vorm, kleu
en gedrag en zet hij de principes vai
aanpassing en natuurlijke selectie ii
begrijpelijke bewoordingen uiteen
Een boek dat, ondanks het feit da
het al een generatie oudis, nog steed
tot de aardigste biologieboeken voo
jonge mensen behoort en wezenlijk!1
belangstelling kan wekken.
H.v.H
George Orwell: 1984. Uitgave De Ar
bciderspers zestiende druk Grou
te ABC 3 261 blz 15,- Vcrta
ling Halbo C. Kool.
Deze zestiende druk in Nederland vai
het boek dat Orwell wereldberoemi
maakte is weer in de vorm van eet
paperback uitgegeven. De vorige vijf
tien keren verscheen het afwisselen!
als pocket en paperback. Orwel
schreef het boek in 1949, een jaai
voor zijn dood. Met Animal Farm. dat
ook al lang in het Nederlands te koop
is (de laatste druk met illustraties
van Peter Vos) behoort 1984, dat op
satirische wijze de verschrikkingen
van een totalitair systeem beschrijft
tot de twee beste boeken van Orwell
Dc oude vertaling van Koo
voldoet nog best.
Milieuhedreiging.leven of dood,
dor dr. M. Basilea Schink. Uitg
Stichting Vrienden van de Evangeli
sche Marienschwesternschaft. Slot-
mansweg 8, Nijverdal; 72 pag., prijs
1,75. De schrijfster, stichteres van
de Marienschwesternschaft, roept in
dit geschriftje op, de bedreiging van
het milieu onder ogen te zien. en on
ze houding ertegenover te bepalen bij
het licht van wat de bijbel zegt over
schuld, berouw en omkeer.
Toestanden thuis:, door ds. J. J.
Port. Uitg. Bijbel Kiosk Vereniging,
Hoofdstraat 0, Driebergen, 37 pag.,
prijs 2,25. In dit geschriftje behan
delt de bekende hervormde legerpre-
dikant op even bevattelijke als leven
dige manier een aantal problemen,
deels toegespitst op de verhouding ou-
ders-kind.
Grondslagen van het hedendaags belij
den, door ds. S. F. van Veenen. Uitg.
Barneveldse uitgeverij, postbus 7.
Barneveld, 24 pag., prijs 4,De uit-
huizense hervormde predikant doet in
dit boekje een poging het belijden in
een geactualiseerde vorm onder woor
den te brengen.
